Slimme verlichting kun je met de app of bijgeleverde dimmer bedienen. Het kan echter veel leuker worden als je de kracht van het internet inzet, want er kan meer dan simpelweg ‘aan’ of ‘uit’. Dankzij de gratis internetdienst IFTTT is het mogelijk om de verschillende lampen in je huis op hele nieuwe manieren te gebruiken. Deze 10 tips zijn niet allemaal even serieus, maar het maakt je slimme verlichting wel veel leuker.

Wat is IFTTT?

1 Middernacht licht uit

Vergeet je weleens een lamp uit te doen als je naar bed gaat, en merk je pas de volgende ochtend dat het licht in de woonkamer de hele nacht heeft gebrand? Zonde! Met een simpel recept schakel je alle verlichting in je woning uit op een door jou te bepalen tijdstip. Wordt het toch later? Dan moet je even handmatig de lampen aanzetten. In combinatie met tip 7 wekt dit recept ook de illusie dat er iemand thuis is, zelfs als je op vakantie bent. En dat schrikt inbrekers af.

©PXimport

2 Lamp als weerstation

Voor dit recept heb je een slimme lamp nodig die duidelijk met verschillende kleuren kan schijnen, zoals de Hue Color. Via IFTTT kun je lampen namelijk van kleur laten veranderen op basis van het weer. Hiervoor gebruik je het Weather Underground kanaal als ‘if’. Dit kanaal levert het huidige of toekomstige weer op jouw locatie. Selecteer de voorwaarden die je wilt bijhouden (bijvoorbeeld blauw licht bij regen) en kies Hue als ‘then’. Laat het liefst niet elke lamp gelijk van kleur veranderen, maar kies er één uit, bijvoorbeeld een schemerlamp in de hoek. Zo is die lamp vanaf nu je weerstation.

©PXimport

3 Lichten bedienen met Google Home

De meeste slimme lampen werken heel goed samen met slimme speakers zoals Alexa en (in Nederland populairder) Google Home. Ook de LIFX-verlichting kun je zo aanspreken. Het volgende recept geeft je zelf de optie welke commando’s je wilt geven en welke lampen ermee geactiveerd worden. Superleuk, want dan kun je van het commando bijvoorbeeld een Harry Potter-spreuk maken. ‘Ok Google, LUMOS’ klinkt immers een stuk spannender dan ‘doe het licht aan’.

©PXimport

4 Licht aan als je thuis komt

Dit recept voor Flux Smart Lights zorgt ervoor dat je lampen aangaan wanneer je thuis komt. Hiervoor heb je wel de IFTTT-app nodig voor Android of iOS, en moet je de locatie-service aanzetten van je smartphone. In het recept kun je een zogenaamd ‘geofence’ aanzetten, oftewel een ring rond je huis waarbinnen de actie wordt gestart. Je mobiel moet dan uiteraard ook wel een dataverbinding hebben, want als je mobiele internet uitstaat kan het recept ook niet activeren. Maar als je aan deze voorwaarden voldoet, dan staan je lampen dus aan als je het huis binnenstapt.

©PXimport

5 Feestje!

Dit Philips Hue-recept laat je Hue-lampen langzaam het volledige kleurenspectrum doorlopen, voor een feestelijke sfeer. Om hem te kunnen gebruiken in iOS moet je na het activeren in de IFTTT-app een ‘widget’ aanmaken. Dit is een nieuwe schakelaar die je aan het scherm ‘dagweergave’ (veeg rechts op het beginscherm in iOS) kunt toevoegen. Ga naar de dagweergave. Onderaan de lijst widgets druk je op Wijzigen. Zoek IFTTT in de lijst en druk op het groene plusje. Druk op Klaar. In je dagweergave staat de Party Time widget nu bij IFTTT. Na het activeren blijven je lampen van kleur wisselen tot je weer op de widget drukt, of je lampen helemaal uitzet.

6 Knipperlicht als de bel gaat

Het leuke van IFTTT is dat het heel verschillende apparaten met elkaar kan koppelen. Zo is het heel eenvoudig om de slimme deurbel ‘Ring’ met Philips Hue te verbinden. Met dit recept gaan de lampen in je huis knipperen als de bel gaat. Het knipperen stopt automatisch weer. Handig als iemand in huis wellicht wat slechter hoort of als je op zolder de was aan het opvouwen bent en dus de bel niet hoort!

©PXimport

7 Lamp aan met zonsondergang

Hoewel het natuurlijk een kleine moeite is om zelf de lampen aan te doen, is dit recept ook handig als bescherming tegen inbrekers. Het recept zet lampen naar keuze aan op het moment dat de zon ondergaat. Ben je een paar dagen van huis, dan lijkt de woning toch bewoond. Activeer dan ook het recept uit tip 1, anders blijven je lampen altijd branden. Dit recept is voor lampen van Philips Hue, maar het is makkelijk aan te passen voor andere merken lampen.

8 Volgende afspraak!

Als je een volle agenda hebt en echt op de tijd moet letten, is dit wellicht een handig recept. Bij het begin van elke afspraak in je Google Calendar knipperen de lampen van je keuze. Je kunt je hele huis zo laten flitsen, maar wellicht is het praktischer om dit alleen te laten gebeuren in de kamer waar je werkt. Bijvoorbeeld met alleen je bureaulamp. Sowieso is het slim om dit soort recepten te beperken tot een beperkt aantal lichtbronnen. Dat scheelt stroom en gestreste huisgenoten. Het knipperen duurt overigens maar een paar seconden en stopt automatisch.

©PXimport

9 Magische entree

Dit recept lijkt wel wat op tip 4, maar is nog een stukje speelser van aard. Op het moment dat je thuis komt rouleren alle lampen door het kleurenspectrum! Helaas stopt deze kleurenregen (waar je uiteraard wel kleurenlampen voor nodig hebt) niet vanzelf. Om de lichtshow te stoppen heb je de Philips Hue-app nodig. Wij zouden dit recept niet standaard inschakelen (dan wordt iedereen in huis gek, inclusief jijzelf), maar het is wel superleuk om zo je entree op je eigen feestje te maken!

©PXimport

10 Tag-alarm

Deze laatste tip verbindt Facebook met je LIFX-lampen. Op het moment dat iemand jou ‘tagt’ in een foto op dit sociale netwerk, knipperen de lampen van je keuze. Misschien niet een al te handig recept als je erg vaak getagd wordt. We noemen dit recept ook vooral om te laten zien dat er heel veel combinaties te maken zijn. Zo’n recept is makkelijk zelf aan te passen. Bijvoorbeeld aan een ander sociaal netwerk, aan een andere actie op zo’n netwerk of met een hele andere lampenset. Met de IFTTT-app op je smartphone kun je deze en andere recepten inschakelen en ook ten alle tijden uitzetten.

©PXimport

Zie je aan de binnenkant van je waterkoker een donkere of zwartbruine aanslag, vooral ter hoogte van het waterniveau? Dat is een veelvoorkomend verschijnsel bij roestvrijstalen waterkokers die vaak worden gebruikt. Het oogt onfris, maar het is meestal geen vuil of schimmel — en zeker niet gevaarlijk.

Waarom de binnenkant zwart verkleurt

De zwarte aanslag ontstaat niet doordat het metaal zelf oxideert, maar door mineralen uit het water die zich afzetten en bij herhaald verhitten donker kleuren. Kalk, ijzer en vooral mangaan zijn daarbij de belangrijkste veroorzakers.

In Nederland komt dit vaker voor in regio's met hard water, waarin meer mineralen zitten. In sommige delen van het land (zoals Friesland, Gelderland, Overijssel en Drenthe) bevat het leidingwater van nature iets meer mangaan of ijzer. Tijdens de waterzuivering wordt dat grotendeels verwijderd, maar een kleine resthoeveelheid kan bij verhitting reageren tot donkere mangaanoxide. Dat hecht zich aan de wand van de waterkoker, precies op de plek waar het waterpeil meestal eindigt.

Ook aangebrande kalkaanslag kan bijdragen aan de verkleuring. Wanneer kalk zich ophoopt op de bodem of wanden en daarna opnieuw wordt verhit, verkleurt die witte laag naar bruin of zwart.

Hoe verwijder je aanslag?

De aanslag is meestal goed te verwijderen met natuurlijke middelen:

1: Vul de waterkoker met een mengsel van half water en half natuurazijn, of gebruik een eetlepel citroenzuur per halve liter water.

2: Laat dit 30 minuten inwerken en breng het mengsel daarna kort aan de kook.

3: Laat het afkoelen, giet het weg en veeg de binnenkant schoon met een zachte doek of sponsje.

4: Spoel grondig na met schoon water.

Blijft er na het schoonmaken een donkere waas zichtbaar, dan gaat het meestal om een hardnekkige mineraallaag die zich stevig heeft vastgezet. Bij goed roestvrij staal hoort het metaal zelf niet te verkleuren; blijvende vlekken wijzen eerder op hardnekkige aanslag of op een mindere kwaliteit staal.

Zo voorkom je nieuwe aanslag

Laat de waterkoker na gebruik altijd leeglopen en openstaan, zodat hij goed kan drogen. Kook alleen de hoeveelheid water die je nodig hebt, en ontkalk hem eens per maand met azijn of citroenzuur. Zo krijgen mineralen minder kans om zich te hechten en blijft de binnenkant langer schoon.

Na 40 jaar heeft Kladblok eindelijk een opfrisbeurt gekregen. De eenvoudige, oerdegelijke tekstverwerker is ideaal voor het bewerken van platte tekst zonder toeters en bellen. In Windows 11 is het bescheiden onderdeel flink gegroeid. Wat ooit een sobere tool was voor snelle notities, heeft nu een interessante set nieuwe functies.

Terwijl we hier bekijken wat nieuw is, gaat ondertussen de make-over van Kladblok door. In de testversies binnen het Windows 11 Insider-kanaal duiken nu zelfs opties op voor tekstopmaak zoals vet, cursief, onderstrepen en lijsten. Die nieuwigheden worden later dit jaar uitgerold naar alle gebruikers van Windows 11. Liever een vogel in de hand dan tien in de lucht? Absoluut, want intussen kunnen we al profiteren van deze verbeteringen.

Tabbladen toevoegen en losmaken

Met Windows 11 heeft deze basis-app een frisse look & feel gekregen en een aantal kenmerken waar veel gebruikers al jaren om vragen. De opvallendste vernieuwing is de ondersteuning van de tabs (afbeelding 1). Je kunt nu verschillende pagina’s van Kladblok openen, elk in een eigen tabblad. Geen wirwar meer van losse pictogrammen in de taakbalk voor elk geopend tekstbestand. Een nieuw bestand starten is simpel: klik bovenaan op het plusteken. Wil je een tabblad loskoppelen en als apart venster gebruiken? Geen probleem: sleep het tabblad naar het bureaublad en het verschijnt automatisch als een nieuw .txt-bestand. Andersom werkt het ook. Sleep een bestaand .txt-bestand naar de tabbalk van Kladblok en het wordt netjes toegevoegd aan de open tabbladen.

Tabbladen configureren

Zolang er minstens één tabblad is opgeslagen, kun je de volledige Kladblok-sessie sluiten, inclusief andere niet-opgeslagen bestanden, zonder gegevens te verliezen. Wanneer je Kladblok weer opent, worden alle tabbladen hersteld, zelfs na een herstart van de pc. Je bepaalt zelf wat er gebeurt wanneer je Kladblok opent. Klik daarvoor op het tandwieltje in de rechterbovenhoek van het programma. Vervolgens ga je naar de instellingen voor Kladblok openen. In de optie Wanneer Kladblok wordt gestart heb je de keuze tussen Doorgaan met vorige sessie of Nieuwe sessie starten en niet-opgeslagen wijzigingen negeren (afbeelding 2). De eerste optie is de standaardinstelling.

Meervoudig herstel

Een belangrijke interne verbetering is de mogelijkheid om meerdere bewerkingen ongedaan te maken. In Windows 10 kon je in Kladblok met Ctrl+Z slechts de laatste bewerking terugdraaien (afbeelding 3). In Windows 11 kun je stapsgewijs wijzigingen ongedaan maken met Ctrl+Z. Ben je te ver teruggegaan, dan kun je je acties opnieuw uitvoeren met Ctrl+Y — net als in de meeste andere applicaties.

Uiterlijk

Onder het tandwieltje van de instellingen kies je het Uiterlijk van dit programma. Je hebt de keuze tussen de lichte en de donkere modus of je kiest voor de weergave om gewoon de systeeminstelling te volgen. Hier bepaal je ook het lettertype, de lettergrootte en de stijl (Regular, Italic, Bold, Bold italic) die je gebruikt voor de tekstbestanden. Onder het onderdeel Tekstopmaak zie je telkens een voorvertoning van de gekozen stijl (afbeelding 4). In de instellingen kun je tekstterugloop in- of uitschakelen. Dit zorgt ervoor dat tekst automatisch naar de volgende regel springt wanneer het einde van de regel is bereikt, in plaats van dat de tekst horizontaal verder loopt. Dat is onhandig, want dat betekent dat een tekstbestand soms als één hele lange regel wordt getoond.

Notepad++

Microsoft heeft Kladblok jarenlang stiefmoederlijk behandeld. Door de beperkte functionaliteit gingen veel gebruikers op zoek naar een alternatief – en vonden dat in de open-sourcetoepassing Notepad++. Een van de grootste troeven van Notepad++ is de ondersteuning voor een brede waaier aan programmeertalen, waaronder JSON, Python, C++, C#, Cobol, html, css en SQL … Daarnaast biedt het programma handige functies zoals regelmarkeringen, macro’s en de mogelijkheid om bestanden met elkaar te vergelijken. Notepad++ is gratis, werkt in een gesplitst scherm en ondersteunt tabbladen, zoeken en vervangen, én het automatisch hervatten van je werk – zelfs bij niet-opgeslagen bestanden. Wat deze variant (nog) niet kan: tabbladen naar een ander venster slepen.

Spellingcontrole en autocorrectie

Kladblok kan voortaan spelfouten markeren terwijl je typt, en typfouten desgewenst automatisch corrigeren. Om de spellingcontrole in- of uit te schakelen, klik je op het tandwieltje in de rechterbovenhoek. In het vak Spelling kun je de opties Spellingcontrole en Automatische correctie activeren (afbeelding 6). Vanaf dat moment verschijnt er een rood golflijntje onder fout gespelde woorden. Klik je met de linkermuisknop op zo’n woord, dan krijg je suggesties te zien waaruit je een correcte versie kunt kiezen. Let wel: deze functies werken alleen bij gewone tekstbestanden, niet wanneer je in Kladblok code schrijft, zoals html of css.

Zoeken en vervangen

Een van de minst bekende, maar erg handige functies van Kladblok is de mogelijkheid om snel naar specifieke tekst te zoeken en die eventueel meteen te vervangen. Gebruik hiervoor het menu Bewerken / Zoeken of de sneltoets Ctrl+F. Met Ctrl+H open je direct de functie Zoeken en vervangen, die je ook via het menu Zoeken kunt oproepen. Voer in het zoekvak de tekst in die je wilt vinden. Je kunt op de vergrootglasknop klikken of gewoon op Enter drukken. Klik op het kleine pijltje links van het zoekvak om het vak Vervangen te openen. Zodra de gezochte tekst is gevonden, gebruik je de pijltjes rechts van het zoekvak om omhoog of omlaag door het document te navigeren. Met de knop Vervangen wijzig je telkens één match; met Alles vervangen worden alle overeenkomsten in één keer aangepast (afbeelding 7). Deze functie ondersteunt ook enkele basisjokertekens: het sterretje * staat voor een willekeurig aantal tekens, het vraagteken ? voor precies één teken. Klik je op de knop met de schuifregelaars, dan kun je instellen dat de zoekopdracht hoofdlettergevoelig is. De optie Inwikkelen is een ongelukkige vertaling van Wrap. Als je die aanvinkt, doorzoekt Kladblok het hele document – ongeacht waar de cursor zich bevindt.

Herschrijven, Samenvatten en Schrijven

Kladblok heeft nu een set AI-functies om tekst te verbeteren. Het gaat om Herschrijven, Samenvatten en Schrijven. Met behulp van GPT kun je de inhoud verfijnen. Klik met de rechtermuisknop op de tekst en kies de optie Schrijven. In een nieuw venster lees je een herwerkte tekst die je op basis van drie criteria verder aanpast. Met de knop Lengte kies je voor een vergelijkbare tekstlengte, een kortere of een langere versie. Bij Toon kies je tussen Standaard, Formeel, Informeel, Inspirerend, Humor en Overtuigend. En dan is er nog de knop Formatteren waarmee je bijvoorbeeld een stijl selecteert zoals Zakelijk, Academisch, Marketing, Poëzie en meer. Onderaan deze herwerkte tekst zie je een numerieke aanduiding zoals 1 van 3. Dit betekent dat Kladblok meteen al drie versies klaarhoudt. Door op het pijltje te klikken schakel je door de versies. Dezelfde mogelijkheden krijg je als je via de rechtermuisknop de optie Aangepast herschrijven en Samenvatten kiest (afbeelding 8). Als je deze AI-functies liever niet hebt, dan kun je die uitschakelen in de instellingen van Kladblok.

Voet- en kopteksten

In Kladblok kun je bovendien voet- en kopteksten toevoegen die je pas te zien krijgt als de pagina uit de printer komt. In deze ruimte is het mogelijk om aan de boven- en/of onderkant de bestandsnaam, het paginanummer of de huidige datum op te nemen. Daarvoor gebruik je het menu Bestand / Pagina-instelling. Daarna moet je wel de juiste variabele gebruiken om aan te duiden wat je in de koptekst of voettekst wilt zien. Dit zijn de belangrijkste variabelen:

De printer zal de acties uitvoeren die je in de voet- en koptekst hebt ingegeven. Houd er rekening mee dat Kladblok deze instellingen niet opslaat, je moet ze dus bij iedere afdruk opnieuw opgeven.