Review Toyota bZ4x: deze elektrische SUV zou je best graag willen hebben
Toen de Toyota bZ4x in de showroom verscheen, bleek de elektrische SUV niet helemaal vrij van kinderziekten. Maar volgens het Japanse merk, dat toch een uitstekende reputatie in stand moet houden, zijn alle problemen met de bouwkwaliteit en sturing van de elektrische aandrijflijn nu verholpen. Tijd voor een test!
Vergeet alle negatieve berichten die over de Toyota bZ4x de wereld in zijn gestuurd over de matige elektrische prestaties en beroerde bouwkwaliteit. De elektrische SUV uit Japan is een kwaliteitsproduct dat vooral hoge ogen gooit met zijn fijne rijeigenschappen en hoogstaande comfort. Uiteraard blijven er aandachtspuntjes. Zo loopt het energieverbruik bij hogere snelheden snel op en verdient de software van het multimediasysteem opnieuw een update. De Toyota bZ4x heeft daarnaast concurrenten met een lagere basisprijs, het elektrische systeem van de auto is niet grensverleggend en er komen voor het aangename net te veel rijgeluiden naar binnen. Als Toyota op deze puntjes nog wat sleutelwerk verricht, dan verandert de bZ4x in een auto die heel veel mensen erg graag zouden willen hebben.
- Mooi uitgebalanceerd onderstel
- Sprekend design, van binnen en buiten
- Subtiel reagerende veiligheidssystemen
- Eenvoudig te doorgronden bediening
- Ruim interieur en gemakkelijke instap
- Hoog verbruik bij hogere snelheden
- Windgeruis en afrolgeluid van de banden
- Toegepaste materialen niet overal even mooi
- Navigatie vergist zich soms in de taal
- Te duur voor SEPP-aanschafsubsidie
In deze review van de Toyota bZ4x komen de volgende onderwerpen aan bod:
- Eerst even een rondje om de Toyota bZ4x
- Is de Toyota bZ4x een praktische auto?
- Wat kost de bZ4x en wat heeft de auto voor die prijs allemaal te bieden?
- Wat zijn de concurrenten van de Toyota bZ4x?
- De accutechniek en aandrijflijn van de bZ4x onder de loep
- Hoe presteert de Toyota bZ4x op onze standaard verbruiksronde?
- En hoe bevalt de Toyota bZ4x op de weg?
©Igor Stuifzand | ID.nl
De Toyota bZ4x is nauwelijks langer dan de Corolla Touring Sports. Toch oogt hij veel groter.
Eerst even een rondje om de Toyota bZ4x
De Toyota bZ4x Dynamic die wij testen is in de kleur Pacific Blue gespoten. Dat staat ’m chic, maar met deze lak komt het ontwerp van de bZ4x wat ons betreft niet helemaal tot zijn recht. Rond de wielen, de dorpels en de bumpers zitten namelijk robuuste matzwarte ‘stootkussens’, maar die vallen in hun donkerblauwe omgeving nauwelijks op. “Gelukkig niet!”, zul je misschien roepen, maar wij vinden die ongelakte beschermlijsten wel iets robuusts hebben. Het is weer eens iets anders!
©Igor Stuifzand | ID.nl
Het design van de Toyota bZ4x kent veel opvallende details, zoals de matzwarte 'stootblokken' rond de wielen.
De Toyota bZ4x oogt groter dan hij daadwerkelijk is. Hij heeft een lengte van 4,69 meter, en dat is nog geen 5 centimeter meer dan de Corolla Touring Sports. Met een hoogte van 1,60 meter torent de bZ4x wel 16,5 centimeter boven die stationwagon uit, natuurlijk deels gedwongen door de batterijmodules die in de vloer van de auto zijn verwerkt.
Gelukkig heeft Toyota van de bZ4x geen windtunnel-eenheidsworst gemaakt. Nu heeft de auto heus wel een betere stroomlijn dan een dichte garagedeur, maar van een Tesla-achtig silhouet is geen sprake. En dat is wel zo verfrissend. Opvallend: de bZ4x heeft geen wisser op de achterruit. De lucht die tussen de twee windgeleiders op de achterste hoeken van het dak stroomt, moet de achterruit droog blazen. Op de snelweg lukt dat wel, maar in stedelijk verkeer blijkt die theorie helaas niet op te gaan.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Opvallend: het instrumentarium zit niet achter het stuur, maar er schuin boven. Zo is een head-up display overbodig.
Niet alleen Toyota’s exterieurontwerpers hebben zich met de bZ4x van hun beste kant laten zien, ook de designers van het interieur gaven hun creativiteit de vrije loop. Met zijn hoge plaatsing, bijna helemaal tegen de voorruit aan, springt het digitale instrumentarium meteen in het oog. Je leest alle informatie bóven het stuur af, in plaats van er direct achter. Peugeot gebruikt een soortgelijke lay-out; blijkbaar vinden ze het in Japan een goed idee. Net als wij, want de informatie is gemakkelijk in één oogopslag af te lezen en gaat niet schuil achter de rand van het stuur.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Voor het grootste deel gebruikt Toyota mooie materialen voor het interieur van de bZ4x.
Wat ook opvalt, is de mooie afwerking van het dashboard, dat met dezelfde stoffen bekleding is overtrokken als de stoelen. Verder zien we pianolakpaneeltjes en zachte kunststoffen, maar Toyota heeft ook veel minder mooi, goedkoop ogend plastic toegepast.
Het centrale aanraakscherm van het multimediasysteem heeft een formaat van 12,3 inch. Soms is het even zoeken naar de juiste functie; zo blijkt dat alle veiligheids- en rijhulpsystemen juist met de knopjes op het stuur via een display in het instrumentarium te bedienen zijn. Zodra je daar eenmaal achter komt, stel je nooit meer vragen. De rijrichting kan met een druk-/draaiknop op de middentunnel worden geselecteerd.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Rond de draai-/drukknop voor de rijrichting zijn tal van fysieke knoppen overzichtelijk in de middentunnel verdeeld.
Is de Toyota bZ4x een praktische auto?
Aan leefruimte voor de inzittenden geen gebrek, zeker als je het formaat van de bZ4x in ogenschouw neemt. De auto is 26 centimeter korter dan de Tesla Model Y, en dat maakt 'm natuurlijk automatisch minder ruim. Voorin zit je riant, maar ook achterin is ruimschoots voldoende been- en hoofdruimte. Doordat de portieren breed openzwaaien, is de entree bovendien royaal.
Hoewel een dashboardkastje ontbreekt, kom je voor kleine spulletjes weinig ruimte tekort. Doordat de Toyota bZ4x zijn elektromotor voorin heeft liggen, vind je in de neus geen ‘frunk’. Samen met de laadkabel moet alle bagage achterin. Met de achterbank omhoog heeft de kofferruimte in een inhoud van 452 liter. Toereikend voor je dagelijkse behoeften, maar ook niet meer dan dat. Hoe groot het laadruim is wanneer je de achterbank hebt neergeklapt, geeft Toyota niet op in de brochure. Doordat de achterruit vrij vlak ligt, worden de praktische mogelijkheden van de laadruimte wel enigszins beperkt. De bZ4x mag een aanhangwagen met een (geremd) gewicht van 750 kilo trekken. Ook daarmee zet de bZ4x geen nieuwe maatstaf.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Met een laadvolume van 452 liter breekt de Toyota bZ4x geen records.
Wat kost de bZ4x en wat heeft de auto voor die prijs allemaal te bieden?
Prijzen van de Toyota bZ4x starten bij 47.090 euro. Daarmee zit de fiscale waarde van de auto boven de SEPP-grens en kom je dus niet in aanmerking voor aanschafsubsidie. Bij sommige concurrenten is dat wel het geval. Daar staat echter tegenover dat de Toyota bZ4X vanaf de basisuitvoering al een redelijk complete standaarduitrusting heeft.
De Business-versie heeft bijvoorbeeld automatische airco met twee temperatuurzones, een multimediasysteem met 8-inch touchscreen, adaptieve cruisecontrol en 18-inch lichtmetalen wielen. Standaard op elke bZ4x is Toyota Safety Sense, een veiligheidspakket met verkeersbordherkenning, actieve rijbaanassistentie en pre-collision warning, dat je waarschuwt voor een dreigende aanrijding. Bij de duurste Premium-uitvoering is daar dodehoekbewaking aan toegevoegd.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Onder het touchscreen is voor de bediening van de airco een afzonderlijk cluster ingericht met een aanraakgevoelig oppervlak.
Wij testten de bZ4x in de Dynamic-uitvoering. Deze versie staat voor 52.995 euro in de prijslijst. Boven op de basisuitrusting krijg je in deze versie onder meer een elektrisch bedienbare bestuurdersstoel, stuur- en stoelverwarming, een 360-gradencamera met parkeersensoren voor en achter, een draadloze telefoonlader, een automatisch bediende achterklep en een multimediasysteem met 12,3-inch aanraakscherm en geïntegreerde navigatie. Elke bZ4x heeft af-fabriek een warmtepomp. De standaard boordlader heeft een vermogen van 11 kW.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Standaard staat de Toyota bZ4x op 18-inch lichtmetalen wielen met afneembare sierdeksels.
Bij Toyota beginnen de tarieven voor private-lease bij 599 euro per maand (op basis van een contract van 72 maanden en 5.000 kilometer per jaar). Je krijgt de bZ4x dan in de Active-uitvoering, zonder extra’s. Wat interessant is als je de bZ4x privé aanschaft: Toyota biedt 10 jaar fabrieksgarantie, tot een maximum van 200.000 kilometer. Op de batterij blijft de garantie zelfs tot 300.000 kilometer geldig. Geen concurrent die Toyota op garantiegebied kan overtreffen.
©Igor Stuifzand
Toyota biedt 10 jaar fabrieksgarantie (tot 200.000 km). Op het batterijpakket zit zelfs 300.000 km garantie.
Wat zijn de concurrenten van de Toyota bZ4x?
De Toyota bZ4x opereert in een populaire en drukbezette hoek van de EV-markt. De auto wordt ingeschaald in het zogenaamde C-SUV-segment, waar ook elektrische modellen als de Volkswagen ID.4, de BMW iX1, de Skoda Enyaq iV, de Nissan Ariya, de Audi Q4 e-tron en de Tesla Model Y actief zijn (hoewel de Skoda en Tesla duidelijk een maatje groter zijn). In de nabije toekomst komt de Renault Scénic E-Tech Electric daar nog bij, terwijl de Cupra Tavascan met een vergelijkbaar formaat een nadrukkelijk sportievere koers vaart.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Zo gestroomlijnd als de Tesla Model Y is de Toyota bZ4x niet. Daardoor kost het 'm op hogere snelheid meer energie om de luchtweerstand te overwinnen.
Ook de Subaru Solterra is een concurrent van de Toyota. We noemen dit model even apart, want hij is grotendeels identiek aan de Toyota bZ4x. De Solterra wordt echter uitsluitend geleverd met vierwielaandrijving. Dat wil zeggen: naast de standaard elektromotor op de vooras heeft de Solterra altijd een tweede elektromotor op de achteras. Een versie met enkel voorwielaandrijving is er niet.
In de Solterra, die uiterlijk slechts in detail afwijkt van de Toyota, beschik je over een systeemvermogen van 218 pk. Overigens kan de Toyota bZ4x ook met deze aandrijflijn worden geleverd. Een hoger trekgewicht levert vierwielaandrijving overigens niet op.
©Igor Stuifzand | ID.nl
De laadpoort zit linksvoor: een onhandige plaats. Snelladen gaat met een maximumvermogen van 150 kW.
De accutechniek en aandrijflijn van de bZ4x onder de loep
Toen de Toyota bZ4x op de markt verscheen, bleek de auto niet vrij van kwaaltjes. Veel kritiek ging uit naar de elektrische architectuur: de auto bleek niet in staat om ook maar een beetje in de buurt te komen van de opgegeven WLTP-actieradius. Toyota was veel te voorzichtig geweest met de voor de accu benodigde stroombuffer, gaf het Japanse merk later zelf ook toe. Terwijl de boordcomputer aangaf dat de batterij helemaal leeg was, bleek er in werkelijkheid nog 8 procent stroom in te zitten. Toyota pareerde de aanvankelijke kritiek met een grondige update van de software. Sindsdien springt de bZ4x niet alleen zuiniger om met zijn energie, maar moet hij ook dicht in de buurt kunnen komen van de WLTP-range.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Naast een Eco-rijprogramma zit er op de airco ook een energiezuinige stand.
Afhankelijk van de gekozen uitvoering kan volgens WLTP-opgave een afstand van 446 tot 512 kilometer op een volle accu worden gereden. Dat verschil zit ’m onder meer in de wielen: de Business en Active staan op 18-inch lichtmetaal, terwijl de duurste Premium-uitvoering op 20 inch staat. Ongeacht de gekozen motorvariant – met enkele 204 pk sterke elektromotor op de vooras of met vierwielaandrijving en 218 pk – beschikt de bZ4x over een batterij met een capaciteit van 71,4 kWh. Volgens de lijst met technische specificaties bij de testauto, is daarvan 64 kWh bruikbaar.
Laden doet de bZ4x met een maximumvermogen van 150 kW. Van 10 naar 80 procent aan de DC-snellader neemt 30 minuten in beslag, met 11 kW aan een AC-lader duurt het zes uur en drie kwartier om de batterij helemaal op te laden. Onhandig is de positie van de laadpoort: bij het linker voorwiel. Je moet dus altijd op zoek naar een laadpaal links van de auto, of eentje bij een parkeerplaats waar je vooruit naartoe kunt rijden.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Bij de Toyota bZ4x ligt de elektromotor voorin. Een 'frunk' ontbreekt zodoende.
Hoe presteert de Toyota bZ4x op onze standaard verbruiksronde?
We hebben de kaart erbij gepakt en een testroute uitgestippeld van zo’n 170 kilometer, waarop we voor een goede praktijkindicatie het verbruik van elke elektrische testauto zullen meten. De route leidt door de stad met veel verkeer en verkeerslichten, via provinciale en secundaire wegen en over enkele snelwegtrajecten, waar we de cruisecontrol zowel op 100 km/u als op 130 km/u vastzetten. We rijden onze verbruiksronde na de avondspits, zodat we bij 130 km/u geen snelheidsovertredingen riskeren en nauwelijks te maken hebben met druk (vracht)verkeer. Invloed op het weer hebben we niet; auto’s die we in het najaar of in de winter rijden, zullen een hoger stroomverbruik noteren dan auto’s die in de lente en de zomer aan bod komen. Belangrijkste verbruiksfactor bij een EV is de rijstijl van de bestuurder. We houden ons overal aan de voorgeschreven snelheid en maken van de test geen race of recordpoging 'zuinig rijden'. We zetten de airco op 21 graden en schakelen (indien aanwezig) het regeneratief remmen of ‘one-pedal driving’ in.
Toyota communiceert zelf geen verbruikscijfers voor de bZ4x, dus hebben we deze opgezocht op basis van het kenteken van de testauto. Volgens de gegevens van de RDW is het WLTP-verbruik vastgesteld op 14,7 kWh/100 km. Dat wordt nog een hele uitdaging om tijdens de verbruiksronde te evenaren, maar de omstandigheden zijn de Toyota gunstig gezind.
Het is een lichtbewolkte zomeravond met weinig wind, en de temperatuur schommelt tussen de 18 en 19 graden Celsius. De airco van de Toyota hoeft dus nauwelijks iets te doen. Op die airco zit ook een Eco-functie, voor een (nog) lager energieverbruik. Die komen we in andere testauto’s zelden tegen, dus laten we die knop tijdens de testronde onbenut.
Met een knopje links naast de keuzeschakelaar voor de rijrichting kan ‘one-pedal driving’ worden geactiveerd. Die functie gebruiken we wel. Overigens komt de bZ4x bij het lossen van het acceleratie-/deceleratiepedaal niet geheel tot stilstand. Je moet het rempedaal dus alsnog gebruiken om helemaal tot stilstand te komen.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Op de verbruiksronde noteert de Toyota bZ4x een keurig gemiddelde, op de snelweg neemt het energieverbruik echter snel toe.
Tot ongeveer halverwege de testroute blijft het verbruikscijfer op de boordcomputer keurig rond de 15,0 kWh/100 km schommelen. Maar dan draaien we de snelweg op en zetten we de adaptieve cruisecontrol op 130 km/u. Hogere snelheden betekenen een hoger energieverbruik: we zien op de boordcomputer dat het gemiddelde verbruik binnen 20 snelwegkilometers is opgelopen naar 16,8 kWh/100 km. Blijkbaar kost het de bZ4x heel veel energie om zich een baan door de atmosfeer te werken. Cijfers van TravelCard beamen dat: op www.praktijkverbruik.nl wordt voor de Toyota bZ4x een praktijkgemiddelde van 22,2 kWh/100 km opgegeven, gemeten over het volledige jaar.
Wanneer we de snelweg verlaten en via provinciale buitenwegen (80 km/u) en nog een stuk snelweg (met de cruisecontrol op 100 km/u) richting het eindpunt van de verbruiksronde rijden, zien we dat de boordcomputer is teruggezakt naar een gemiddelde van 15,2 kWh/100 km. Dat noteren we als resultaat. Op basis van een netto batterijcapaciteit van 64 kWh ligt daarmee een range van 422 kilometer binnen bereik. Rijd je echter veel snelwegkilometers, dan moet je met de bZ4x toch ernstig rekening houden met een aanzienlijk hoger stroomverbruik en een veel kleinere actieradius.
©Igor Stuifzand | ID.nl
Het hooggeplaatste instrumentarium werkt in de praktijk prima. De Toyota bZ4x heeft een comfortabel afgestemd onderstel.
En hoe bevalt de Toyota bZ4x op de weg?
Wanneer je voor het eerst achter het stuur van de bZ4x stapt, is het even wennen aan de hoge positie van het instrumentarium. Je ziet echter al snel het voordeel ervan in: alle primaire informatie is overzichtelijk in je blikveld geclusterd. Met de software-update is bij de gegevens over de batterijvulling ook de stroomreserve in procenten toegevoegd; aanvankelijk werd dat alleen aangeduid in kilometers.
De bediening van het multimediasysteem via het centrale 12,3-inch aanraakscherm laat zich snel en gemakkelijk doorgronden. Helemaal foutloos is de software echter nog niet, want in de testperiode begon de navigatie regelmatig Engels te praten. We kregen tussentijds zelfs een keer een aanwijzing in een Scandinavische taal voorgeschoteld.
©Igor Stuifzand | ID.nl
De resterende hoeveelheid stroom in kilometers en procenten, je ziet precies welke rijhulpsystemen zijn ingeschakeld.
Belangrijkste pluspunt van de Toyota bZ4x is zonder meer zijn rijcomfort. Je zit in een erg fijne stoel die je lijf op de juiste plekken een goede ondersteuning geeft. Klein missertje, maar dan leggen we veel zout op een arm slakje: de armleuningen in de deurpanelen en op de middentunnel zitten niet precies op dezelfde hoogte. Daardoor zit je nooit helemaal ontspannen en loop je na een lange rit kans op een verkrampte schouder of nekspier.
Nu we toch in de zeurmodus zitten: vanuit de wielkuipen en rond de omlijsting van de voorruit steken betrekkelijk veel rijgeluiden de kop op. Daardoor loopt de algehele comfortbeleving toch een klein deukje op.
De stoelen van de Toyota bZ4x hebben een prettig zachte vulling en geven je lichaam een aangename ondersteuning.
Jammer, want het onderstel van de Toyota bZ4x is van hoge kwaliteit. Het kost veel autofabrikanten de grootste moeite om de invloed van het zware accupakket op het rijgedrag goed onder controle te krijgen, maar bij de bZ4x is dat Toyota absoluut goed gelukt. Op glooiingen in het wegdek voel je de auto soepel in- en uitveren, zonder dat hij gaat deinen. Daar staat tegenover dat de schokdempers de wielen bij korte hobbels en op scherpe hobbels keurig in bedwang houden, zonder te gaan slaan.
Ook de besturing is erg prettig, met een mooie dosering van de tegendruk als je van richting verandert. Veel contactgevoel met de voorwielen is er niet, maar je wijkt bij het indraaien van het kleine stuurtje zelden van de ingeschatte lijn. De bZ4x is geen auto die tot gooien en smijten uitnodigt, maar als je een keer een wat sneller bochtje meepikt, hoef je heus niet alle zeilen bij te zetten om uit de berm te blijven. De bZ4x is een erg prettige reisauto, die echter nóg fijner zou zijn met een wat betere geluidsisolatie. En armleuningen die recht werden gezet…
©Igor Stuifzand | ID.nl
Als je kunt leven met een paar kleine tekortkomingen, is de Toyota bZ4x een erg aantrekkelijke EV voor dagelijks (zakelijk) gebruik.
