Niet alleen in Nederland en in Europa voert de Tesla Model Y de verkoopstatistieken aan, de elektrische crossover is zelfs wereldwijd de best verkochte auto. Maar wil dat zeggen dat de Model Y écht zo goed is? We stappen achter het stuur van de goedkoopste versie: de Tesla Model Y RWD met achterwielaandrijving.

Eerst even een rondje om de Tesla Model Y

©Igor Stuifzand

We testen de Tesla Model Y niet zozeer vanwege zijn nieuwswaardigheid, want de auto rijdt alweer twee jaar rond in Nederland en heeft inmiddels 12.250 kopers gevonden (peildatum: juli 2023). Verbeteringen worden periodiek ‘over-the-air’ doorgevoerd; dat is ongeveer het enige wat er aan de Model Y verandert. Toch blijft de auto onderwerp van veel gesprekken. Is het niet omdat Elon Musk al voorspelde dat de Model Y de best verkopende EV wereldwijd zou worden, dan is het wel een choquerende prijsverlaging die wordt doorgevoerd of het feit dat de Model Y niet alleen ’s werelds best verkopende EV is, maar zelfs de best verkopende personenauto. Inderdaad: er worden meer Tesla’s Model Y verkocht dan Toyota’s Corolla of RAV4! Wie had dat twintig jaar geleden, toen Tesla zijn autodivisie oprichtte, durven denken…

©Igor Stuifzand

Een rondje om de Tesla Model Y RWD levert weinig nieuwe zienswijzen op. De goede stroomlijn spat van de auto af, al begint de tijd op sommige designelementen wel wat vat te krijgen. Naar verluidt wordt er hard gewerkt aan een facelift, waarbij de basisvorm echter niet zal veranderen. Vroeger struikelden we bij Tesla’s nog weleens over de bouwkwaliteit, met schots en scheef gemonteerde onderdelen, maar dat tijdperk ligt inmiddels allang achter ons. Zeker nu er veel Tesla’s onze kant op komen vanuit China en Duitsland, waar de auto’s schijnbaar met meer liefde voor detail (en degelijkheid) in elkaar worden gezet dan vroeger in de VS.

Nu de Model Y ook in Tesla’s Gigafactory in Berlijn wordt gebouwd, zijn er twee nieuwe lakkleuren beschikbaar: Quicksilver (meerprijs: 3.000 euro) en Midnight Cherry Red (à 3.200 euro). Onze testauto is gespoten in Deep Blue Metallic, waarvoor je 1.600 euro extra moet betalen ten opzichte van standaard wit.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Over het interieur valt evenmin iets nieuws te vertellen. Het centrale beeldscherm van het infotainment- en bedieningssysteem heeft de hoofdrol, verder valt er eigenlijk niet zo heel veel te zien. Strak en minimalistisch, en daardoor gespeend van sfeer. Het vermaak moet dus uit het centrale aanraakscherm komen. Iemand zin in karaoke, of lig je slap van de lach als je de richtingaanwijzers laat knipperen met het geluid van een scheetkussen? Dan heb je het in een Tesla algauw naar je zin.

Puur kijkend naar functionaliteit blijven we ons afvragen wat nou het voordeel is van elektronische spiegel- of stuurverstelling via het centrale scherm. Waarbij wel moet worden benadrukt, dat Tesla heel veel functies in het systeem heeft geïntegreerd die al heel snel hun nut bewijzen. Zoals de gong die klinkt wanneer het verkeerslicht op groen springt. Aan de foutloze spraakbediening kunnen nog heel veel merken een voorbeeld nemen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Is de Tesla Model Y een praktische auto?

Absoluut! Maar dat mag ook wel bij een auto van 4,75 meter lang. Vier volwassenen zitten riant, zowel voorin als achterin is er meer dan genoeg armslag en ruimte voor je benen, en ondanks het standaard glazen panoramadak (dat niet open kan) zit je met je hoofd centimeters van de dakspant verwijderd. Tesla heeft het over een bagageruimte van 854 liter, aan weerzijden van de laadvloer zitten achter de wielkuipen nog diepe bakken en onder de laadvloer zelf kun je behalve de laadkabels nog een heleboel kleine spulletjes kwijt. Met de achterbank in z’n geheel neergeklapt ontstaat een laadruim van 2.158 liter.

Maar dat is nog niet alles: in de ‘frunk’ voorin past ook nog eens 117 liter aan bagage. En voor wie dát nog niet genoeg is: de Model Y RWD kan worden besteld met een trekhaak waaraan een aanhanger met oploopremmen van 1.600 kilo aan mag worden gehangen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Wat kost de Model Y en wat heeft de auto voor die prijs allemaal te bieden?

Begin 2023 waren de prijsverlagingen die Tesla had doorgevoerd het gesprek van de dag in de autowereld. Het ging niet om een klein bedrag: de korting kon oplopen tot wel 12.000 euro. Uitermate zuur als je nét nog voor de oude prijs een auto had besteld ... Zo hoog was de prijsverlaging van de Tesla Model Y RWD trouwens niet, maar de 3.000 euro die in mindering werd gebracht op de toenmalige instapprijs van 49.990 euro was toch mooi meegenomen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

De Tesla Model Y RWD heeft momenteel nog steeds een basisprijs van 46.990 euro, exclusief de kosten voor aflevering, tenaamstelling en verwijderingsbijdrage à 1.003 euro. Daarmee komt de auto (in tegenstelling tot de Model 3) niet in aanmerking voor SEPP-aanschafsubsidie, maar het blijft een bijzonder scherpe prijs, zeker als je kijkt naar de rijke standaarduitrusting.

Elektrische stoelbediening, (kunst)leren bekleding, stoelverwarming, automatische airco met luchtreiniging, het glazen panoramadak, een audiosysteem met dertien luidsprekers en een subwoofer, een uitgebreid pakket veiligheids- en rijhulpsystemen, een draadloze telefoonlader, navigatie en regelmatig een software-update ‘over-the-air’ zijn allemaal bij de prijs inbegrepen.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Met Premium Connectivity krijg je via een maandabonnement live-verkeersweergave en satellietkaarten voor de navigatie, video en muziek streamen en internet browsen. Tegen vaste meerprijzen kun je kiezen voor een andere lakkleur dan wit, 20-inch wielen, de trekhaak, witte interieurbekleding, Enhanced Autopilot, volledig autonoom rijden (al blijft dat systeem nadrukkelijk bedoeld ter ondersteuning van de bestuurder) en een wallbox voor thuisladen. Tesla houdt niet van lange levertijden. Vandaag besteld is binnen een tot anderhalve maand thuis voor de deur. De private-leasebedragen die Tesla in rekening brengt beginnen bij 684 euro per maand (op basis van 10.000 km per jaar voor 60 maanden).

©Igor Stuifzand | ID.nl

Wat zijn de concurrenten van de Model Y?

Heeft de auto die wereldwijd het best verkoopt concurrenten, of moet je dat auto’s noemen die graag met de Tesla Model Y zouden willen concurreren? Laten we daarom maar de modellen noemen die qua formaat goed met de Tesla te vergelijken zijn. Te beginnen met de Skoda Enyaq iV, die in de Nederlandse verkoopstatistieken dicht in de buurt komt van de Model Y. De basisprijs van de Skoda is lager, qua vermogen en accuprestaties moet hij in de Tesla zijn meerdere erkennen. Wat dan meteen ook opgaat voor de Audi Q4 e-tron en de Volkswagen ID.4 en ID.5, die op hetzelfde elektrische platform staan als de Skoda.

Vanuit Japan steekt de Toyota bZ4x de Model Y naar de troon, al geldt ook voor dit model dat hij qua prestaties van accu en motor onderdoet voor de Tesla. Idem dito voor de voorwielaangedreven Nissan Ariya, die ongeveer dezelfde proporties heeft. BMW levert de iX1 en iX3, maar die zijn een stuk duurder en hun aandrijflijnen zijn veel minder efficiënt.

©Igor Stuifzand | ID.nl

De accutechniek en aandrijflijn van de Tesla Model Y onder de loep

De Tesla Model Y RWD is de basisversie van de reeks. ‘RWD’ staat voor ‘Rear Wheel Drive’, oftewel: de auto heeft alleen een elektromotor op de achteras. Tesla zelf strooit niet met vermogenscijfers, daarom hebben we de kentekengegevens van de testauto opgezocht: ‘Netto maximum vermogen elektrisch: 220 kW’. Omgerekend: 300 pk. Hoewel andere bronnen zelfs speculeren over 347 pk. Hoe dan ook: Tesla geeft wel de tijd op voor de acceleratie van 0 tot 100 km/u, en dat doet auto in 6,9 seconden. Snel genoeg, als je niet verlegen zit om vierwielaandrijving, een grotere accu of nog meer snelheid, die de duurdere Model Y Long Range en Performance wel hebben.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Ook over het formaat van de batterij geeft Tesla zelf weinig prijs. In de kentekengegevens wordt een gemiddeld energieverbruik van 15,7 kWh/100 km vermeld, Tesla geeft een actieradius op van 430 kilometer. Dus moet de batterij een netto capaciteit van ongeveer 67,5 kWh hebben. Maar dat is berekend op de achterkant van een doorgescheurde blauwe envelop (want wegenbelasting hoef je voor de Tesla nog steeds niet te betalen). Aan de Supercharger, Tesla’s eigen snellaadnetwerk, haalt de Model Y RWD een hoogste laadkracht van 170 kW.

Hoe presteert de Tesla Model Y op onze standaard verbruiksronde?

De Tesla Model Y RWD had het makkelijk tijdens onze verbruikstest. Op een mooie windstille zomeravond bij 24 graden ging er weinig energie verloren aan randsystemen zoals de airco. We weten dat Tesla op het gebied van efficiënte batterijen een voorsprong heeft op de concurrenten, maar de Model Y RWD legt de lat voor alle toekomstige test-EV's meteen wel heel hoog tijdens onze verbruiksronde. Na 170 kilometer noteert de boordcomputer een totaalverbruik van 23 kWh, oftewel een gemiddelde van 13,2 kWh/100 kilometer. Dat is ongekend zuinig, een staande ovatie waard. Uitgaande van de (geschatte) netto capaciteit van de batterij à 67,5 kWh zou gemakkelijk 510 kilometer op een volle accu kunnen worden afgelegd.

©Igor Stuifzand | ID.nl

En hoe bevalt de Tesla Model Y op de weg?

Er is een heleboel om vrolijk van te worden bij de Tesla Model Y, maar we hebben ook een lijstje met ‘punten waar we over vallen’. Na een weekje rijden, noteren we de afstemming van het onderstel als grootste minpunt. De vering is stug, de schokdemping stevig. Dat wekt misschien de indruk van een sportieve wegligging, maar de Model Y gunt zichzelf geen moment van rust. Ongeacht de conditie van het wegdek, voel je de auto voortdurend hobbelen.

Zelfs op de kleinste en kortste oneffenheden maken de grote wielen harde klappen. En van die veerbewegingen wordt beslist geen geheim gemaakt. Bovendien hoor je ook nog eens heel goed wat er zich allemaal onder de brede banden afspeelt, de afrolgeluiden zijn nadrukkelijk aanwezig. Maar we horen helaas ook andere bijgeluiden: uit het meubilair van de testauto klinken rammeltjes en kraakjes. Tesla heeft de afgelopen jaren heel grote kwaliteitswinst geboekt, maar we constateren toch nog ruimte voor verbetering.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Het centrale beeldscherm kan een beetje overdonderende uitwerking hebben op mensen die niet eerder met een Tesla hebben gereden, maar de bediening van het uitgebreide infotainmentsysteem steekt heel begrijpelijk in elkaar. Toch is het raadzaam om de tijd te nemen voor de kennismaking met de bediening. Er zijn zó veel verschillende functies in ondergebracht dat het weken of zelfs maanden kan duren voordat je alles gedachteloos vindt. Zodra je weet waarvoor alles dient en waar alles zit, is de digitale Tesla-wereld een heel ontspannen omgeving.

Met de adaptieve cruise control op een relaxte snelheid laat je alle systemen het werk verrichten. Wil je de temperatuur een graadje hoger of lager hebben, of gaat je voorkeur uit naar een andere radiozender? Dan wordt je verzoek via de uitstekende spraakbediening zonder denkpauze of wedervraag beantwoord, terwijl de auto keurig tussen de wegbelijning wordt gehouden. Een aangename manier van autorijden. En het idee dat je zo ongeveer de zuinigste EV op de weg hebt, is al net zo prettig. Hoewel je daarin beslist niet meer alleen bent.

©Igor Stuifzand | ID.nl

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!