Bij mobiele abonnementen is er geen ‘one size fits all’. De wensen lopen sterk uiteen, maar één ding is voor iedereen belangrijk: goed en snel mobiel internet. Hoe kies je een abonnement dat bij je past? En waar moet je op letten bij de keuze van een provider? Mobiel internet kan, mede dankzij 4G, een volwaardig alternatief zijn voor de vaste internetverbinding. Daarmee kun je dan weer geld besparen. Maar wanneer is dat interessant en wat zijn de beperkingen? In dit artikel gaan we op zoek naar het beste mobiele abonnement.

Hoeveel belminuten heb je nodig? Die vraag wordt nauwelijks nog gesteld. De databundel is tegenwoordig het uitgangspunt bij een mobiel abonnement, ook als je het aanbod van providers gaat vergelijken. Toepassingen als WhatsApp, Facebook, Snapchat, Spotify, YouTube en browsen zijn voor veel mensen minstens zo belangrijk als bellen. Meestal zelfs nog belangrijker. Het aantal belminuten of sms’jes is bij de duurdere abonnementen vaak onbeperkt.

De honger naar data is groot: het gemiddelde gebruik stijgt snel en ligt inmiddels rond 1 GB per maand. Providers haken erop in met steeds grotere databundels. Zo verhoogde T-Mobile zijn XL-bundel in 2016 van 12 GB naar 20 GB en introduceerde het ook nog de nieuwe bundel Oneindig Online met onbeperkt internet. Die bundel is nog altijd vrij prijzig met 70 euro per maand. In vergelijking met buitenlandse providers zijn de tarieven vrij hoog. Zo heb je bij Three in het Verenigd Koninkrijk al onbeperkte data voor 23 pond (ongeveer 25 euro). Helemaal onbeperkt is het aanbod van T-Mobile trouwens niet: gebruik je meer dan 5 GB op een dag, dan kun je ongelimiteerd 1 GB per keer toevoegen via de app My T-Mobile. Dat kost niets maar is wel even een handeling natuurlijk. De voorwaarden van dit onbeperkte abonnement zijn wel goed: je mag de dienst op alle apparaten gebruiken, dus ook op bijvoorbeeld mifi-routers (zie 4G via wifi).

©PXimport

Hoeveel data heb je nodig?

Hoeveel data je nodig hebt, hangt sterk af van je gebruik. Vooral streaming muziek (150 tot 200 MB per uur) en video (500 tot 1200 MB per uur) vragen erg veel data. Bij een snelle internetverbinding, bijvoorbeeld via 4G of zelfs 4G+ (zie kader), kiezen streaming-apps als YouTube en Netflix meestal ook nog eens automatisch de hoogste kwaliteit, waardoor het verbruik nog verder toeneemt.

Van 4G naar 4G+ met het juiste toestel

©PXimport

Dekking

Snel en stabiel internet, dat willen we allemaal, maar bij welke provider moet je zijn? Vier providers (KPN, T-Mobile, Vodafone en Tele2) hebben in Nederland een eigen netwerk. Ze vermelden graag hoeveel procent van de bevolking ze bereiken, maar als je op het platteland woont heb je weinig aan zo’n percentage. Het bestuderen van de dekkingskaartjes is in alle gevallen raadzaam. Alle providers hebben zo’n dekkingskaart op hun website. Let op het onderscheid tussen dekking binnenshuis en buitenshuis, maar ook op de beschikbaarheid van 2G en 3G. Zo heeft Tele2 niet alleen de minste 4G-dekking maar ook alleen een 4G-netwerk. Hierdoor kun je buiten het dekkingsgebied niet terugvallen op 2G of 3G, zoals bij de andere providers. Op termijn zullen providers hun 2G- en 3G-netwerken afbreken, zodat ze de frequenties weer kunnen gebruiken voor een betere 4G-dekking. Dat moment is waarschijnlijk nog ver weg: er zijn nog te veel toepassingen die op het langzame maar betrouwbare 2G vertrouwen en nog lang niet iedereen heeft een 4G-toestel. Een andere bron die je kunt raadplegen is het Antenneregister. Deze instantie geeft een overzicht van antenne-installaties in Nederland, waaronder de mobiele zendmasten van providers. Zo kun je wat specifieker opzoeken waar de zendmasten staan.

©PXimport

Meten is weten!

Zelfs als een dekkingskaart uitwijst dat je goed bereik hebt binnenshuis, kan de praktijk anders zijn. Het is daarom altijd verstandig het netwerk uit te proberen voordat je een (duur) abonnement afsluit. Gebruik daarvoor bijvoorbeeld een prepaid simkaart met mobiel internet van diezelfde provider of leen de smartphone van een kennis. De bekende website www.speedtest.net van Ookla is geschikt voor je meting. Hiervoor is bovendien een app beschikbaar, zodat je comfortabel met een smartphone kunt meten (zet dan wel wifi uit!). Er zijn natuurlijk wat factoren die de test beïnvloeden. Zo zal een wat oudere smartphone niet de laatste standaarden ondersteunen waardoor de snelheid lager uit kan vallen.

Netflix heeft ook een eigen speedtest genaamd Fast. De app meet alleen de downloadsnelheid, al is dat bij het bekijken van video of downloaden van bestanden natuurlijk wel de meest relevante waarde. Voor de berekening worden enkele downloads uitgevoerd vanaf Netflix-servers. Na het starten van de app zie je, na een korte wachttijd, direct het resultaat. Uit de Tech Blog van Netflix blijkt dat er, ondanks de simpele werking, behoorlijk wat techniek achter schuilgaat.

Snelheid en latency

Dat 4G razendsnel kan zijn, blijkt wel uit een eenvoudige test op het netwerk van KPN met de app van Speedtest. We hebben dit binnenshuis getest op ongeveer 500 meter afstand van een zendmast met een Galaxy Note 4. We halen gemakkelijk een downloadsnelheid van 115 Mbit/s en uploadsnelheid van 50 Mbit/s. Veel sneller dan de meeste dsl-aansluitingen en ook veel sneller dan normaliter nodig zal zijn op een smartphone. De ping, ook wel latency genoemd, is met 26 ms via 4G ook prima. De ping kun je zien als de tijd die pakketjes tussen gebruiker en server moeten afleggen. Die heb je het liefst zo laag mogelijk, voor een optimale surfervaring en zeker bij het spelen van online games. Tot 100 ms is acceptabel.

Via het wifi-netwerk thuis halen we een hogere snelheid (ruim 200 Mbit/s) en betere ping (6 ms), met dank aan een 500 Mbit/s glasvezelverbinding. Hierbij is wifi natuurlijk een vertragende factor ten opzichte van een bekabelde verbinding.

Simonly

Om een idee te geven welke abonnementen de vier providers momenteel aanbieden zetten we de eenjarige simonly-abonnementen op een rijtje. Daarbij krijg je zoals de naam al aangeeft alleen een simkaart. Een abonnement met toestel levert tegenwoordig niet zo veel voordeel op: toestelsubsidies zijn de afgelopen jaren flink teruggebracht. Koop je wel een toestel bij je abonnement, dan zijn aanbieders verplicht om te specificeren welk deel je voor het toestel betaalt.

Deze tabel is vooral een indicatie: er zitten nog de nodige haken en ogen aan. Zo zijn er vaak forse kortingen, bijvoorbeeld bij T-Mobile, en lopen tarieven buiten de bundel ook aardig uiteen. Wat er gebeurt als je datategoed op is, verschilt ook per provider: bij KPN en T-Mobile gaat de snelheid omlaag zodat je gewoon kunt blijven internetten zonder extra kosten. Bij Vodafone moet je extra betalen: 2 euro per 200 MB. Met de optie BloX Extra Data (maandelijks opzegbaar) kun je je databundel vergroten, bijvoorbeeld 1 GB extra voor 5 euro. Verder kun je bij alle providers op de kosten besparen door een tweejarig in plaats van eenjarig abonnement te kiezen. Zo wordt de aanschaf hoe dan ook nog een flinke puzzel.

©PXimport

Gebruik binnen de EU

Kleinere providers

Naast de vier providers met een eigen netwerk, bestaan er diverse kleinere providers die – met een eigen aanbod – gebruikmaken van de netwerken van de grote providers. Het loont de moeite om te kijken of je bij die providers goedkoper uit bent. We zetten hier enkele interessante opties voor je op een rijtje. We gaan uit van 4G, een bundel vanaf 2 GB en ongeveer 300 minuten bellen. Bij Telfort is 4G inbegrepen, bij de andere providers betaal je tussen 2 en 5 euro per maand extra. Robin Mobile biedt 4G alleen bij de duurdere abonnementen, maar weet zich wel te onderscheiden met onbeperkt gebruik, al is de snelheid gelimiteerd. Bij het pakket Super Snel 4G is de snelheid maximaal 15 Mbit/s voor de eerste 15 GB, daarna gaat de snelheid omlaag naar 0,4 Mbit/s.

©PXimport

4G via wifi

Met een flinke bundel is het natuurlijk interessant om met meerdere apparaten te profiteren van mobiel internet. Je kunt om te beginnen natuurlijk de hotspot-functie van je smartphone gebruiken. Andere apparaten kunnen dan via wifi een verbinding met de smartphone maken en de mobiele internetverbinding delen. Er zijn ook losse kastjes voor beschikbaar, zogenaamde mifi-routers. Een populair voorbeeld is de Huawei E5377 (ongeveer 120 euro). Het is een handzaam apparaatje dat zowel thuis als onderweg van pas kan komen. Een aardige feature is de wifi-offload: de router kan bijvoorbeeld thuis of op het werk verbinding met een bestaand wifi-netwerk maken. Zo heb je altijd de beste verbinding. Een ander voorbeeld is de AVM Fritz!Box! 6820 LTE-router die sinds kort verkrijgbaar is in Nederland. De router ondersteunt 4G maar kan ook terugvallen op 3G en 2G. Ideaal voor wifi in je vakantiehuisje, maar het is functioneel wel wat beperkter dan de routers van hetzelfde bedrijf voor vast internet. Verder kun je bij diverse providers twee simkaarten voor één abonnement gebruiken (zie kader meerdere simkaarten).

©PXimport

Meerdere simkaarten

4G voor thuis

Er zijn nog veel huishoudens die last hebben van traag of instabiel internet via de vaste lijn. Woon je binnen het dekkingsgebied van een mobiele provider, dan kan mobiel internet een interessant alternatief zijn, zeker als je niet te veel data verstookt. KPN en T-Mobile springen er handig in op: KPN heeft een speciaal aanbod exclusief voor gebruikers in buitengebieden waar geen of traag vast internet beschikbaar is, genaamd Internet Buitengebied via 4G. Het 4G-modem, die het signaal omzet naar wifi, kost je eenmalig ongeveer 100 euro. Dat geldt ook voor aanbod van T-Mobile, 4G voor Thuis, dat in oktober werd geïntroduceerd. Hier mag wél iedereen gebruik van maken. T-Mobile geeft je de keuze uit drie bundels: 25, 50 en 100 GB. Als je door de bundel heen bent stopt de verbinding. Je kunt het dan aanvullen met 5 GB (€ 10), 25 GB (€ 20) of 100 GB (€ 40). T-Mobile heeft gekozen voor de aantrekkelijke Huawei E5186-22a, een router die als een van de eerste ook al Cat6 voor snelheden tot 300 Mbit/s ondersteunt. De router biedt bovendien snel wifi (802.11ac) en vier gigabit-ethernetpoorten. Valt het mobiele bereik nog wat tegen, dan is dat met een buitenantenne te verbeteren.

©PXimport

Besparen?

Kun je nou besparen op je mobiele abonnement? Dat hangt natuurlijk helemaal af van het abonnement dat jij nu hebt. Heb je een duur abonnement waarbij je veel data mag verbruiken, maar verbruik je bijvoorbeeld maar 200 MB? Dan kun je wellicht overstappen naar een veel goedkoper abonnement. De prijzen van de verschillende aanbieders ontlopen elkaar over het algemeen niet zo gek veel. Ben je toe aan een nieuw abonnement, bepaal dan met behulp van dit artikel jouw eisen, en zoek (online) naar een mooie aanbieding.

Met zijn elegante touchscreen, ruime kijkvenster en geïntegreerde verlichting is de Bosch Serie 6 Air Fryer een heuse blikvanger. Naast het oog willen je smaakpapillen natuurlijk ook wat. We voelden deze stijlvolle airfryer een aantal weken aan de tand. Lees hier onze ongezouten mening.

Dankzij een riante capaciteit van 7,2 liter is de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) geschikt voor gezinnen. Naast de airfryer zelf levert de Duitse fabrikant een grillrooster en vijf vleesspiesjes mee. Dit grillrooster komt ook van pas als je gerechten wilt 'stapelen'. Kortom, keukenprinsen en -prinsessen kunnen er alle kanten mee op. Na het uitpakken kan de kok van dienst er vrijwel meteen mee aan de slag. Je dient wel eerst even het handvat op het mandje te monteren, maar dat is vanwege het kliksysteem zo gepiept. De behuizing weegt nog geen 6 kilo, waardoor je deze airfryer van 30,9 × 31,4 × 38,8 centimeter relatief makkelijk meeneemt, mocht dat nodig zijn.

©Maikel Dijkhuizen

Kookinstellingen kiezen

Het touchscreen bevat duidelijke pictogrammen voor patat, kip, vlees, vis, groente, gebak en brood. Daarnaast is er een warmhoudfunctie. Zodra je op een van de pictogrammen tikt, selecteert het apparaat de bijbehorende temperatuur en kooktijd. Het kan eigenlijk niet misgaan. Vanzelfsprekend pas je deze automatische instellingen naar eigen inzicht aan. Gebruik hiervoor de plus- en minknoppen. Kies hierbij tussen een temperatuur van minimaal 40 en maximaal 200 graden Celsius. Dat gaat in stapjes van vijf graden. Het opgegeven uitgangsvermogen bedraagt 1800 watt. Wanneer er een kookprogramma is gestart, komt het geluidsniveau uit op zo'n 63 decibel. Dat valt erg mee, zodat je in de keuken gelukkig nog gewoon een gesprek kunt voeren.

©Maikel Dijkhuizen

Eten bereiden

Op de bodem van het mandje bevindt zich een uitneembaar rooster. Hierop plaats je rechtstreeks een flinke lading friet, snacks of groente. Voor het bereiden van vlees kun je eventueel ook het bijgesloten grillrooster gebruiken. Een minpunt is het ietwat stroeve sluitsysteem voor het mandje. De onderzijde bevat weliswaar antislipvoetjes, maar het apparaat glijdt evengoed (te) makkelijk over het keukenblad. Hierdoor is het noodzakelijk om de achterkant van de behuizing met één hand tegen te houden als je het mandje in het apparaat duwt. Zeker wanneer het apparaat al warm is, is dat niet zo prettig.

Dankzij het kijkvenster houd je de voortgang van het gerecht nauwlettend in de gaten. Tik je op het pictogram met het lampje, dan gaat de verlichting ongeveer tien seconden branden. Voor diverse kookprogramma's activeert de Serie 6 Air Fryer (MAF671B1) het zogeheten Shake-alarm. Je hoort dan om de zoveel minuten een piepend geluid. Na het schudden van het mandje gaat het kookproces weer verder.

©Maikel Dijkhuizen

Knapperige gerechten

Net als de meeste airfryers heeft ook dit exemplaar boven in de behuizing een verwarmingselement en ventilator. Deze fan blaast de hete lucht omlaag. Volgens de fabrikant heeft deze airfryer voldoende power om vijf porties friet klaar te maken. Dat blijkt ook in de praktijk. Het bereiden van 750 gram patat is bijvoorbeeld geen enkel probleem. Leg daarnaast gerust tien kroketten in de mand, want ze worden stuk voor stuk warm. Bosch claimt dat je gerechten zonder voorverwarmen kunt klaarmaken, maar neem deze belofte met een flinke korrel zout. Voor een knapperig resultaat is het namelijk wel degelijk nodig om de airfryer voor te verwarmen. Daarnaast is goed schudden essentieel, anders worden de frietjes niet gelijkmatig gaar.

Verder zien we een verschil in kleur, maar gelukkig smaken ook de ietwat bleke patatjes prima. Na de maaltijd ben je weinig tijd kwijt met schoonmaken. De gladde buitenkant bevat geen knoppen die uitsteken, waardoor je de behuizing vlot kunt afnemen. Verder zijn alle losse onderdelen vaatwasserbestendig. Was je het mandje handmatig af, dan belandt er soms wel wat water of sop in de loze ruimte van het kijkvenster. Dit kijkvenster bestaat namelijk uit twee 'plaatjes' van transparante kunststof. Overigens trekt dat vocht snel weg.

©Maikel Dijkhuizen

©Maikel Dijkhuizen

Bosch Serie 6 Air Fryer kopen?

De Bosch Serie 6 Air Fryer heeft een goede prijs-kwaliteitverhouding. Merken als Ninja, Inventum en Tefal produceren weliswaar vergelijkbare airfryers tegen een iets lagere aanschafprijs, maar toch vinden we de adviesprijs van 169,99 euro gerechtvaardigd. Dit apparaat beschikt tenslotte over enkele extra's die veel andere producten niet hebben. Zo volg je met het kijkvenster en de verlichting het kookproces op de voet. Bovendien maak je de airfryer inclusief alle accessoires binnen mum van tijd schoon. Ook niet onbelangrijk; de gerechten smaken prima! Jammer genoeg levert Bosch geen fysiek receptenboek mee.

Het is september, en dat betekent dat de nazomer ten einde loopt. Het licht wordt zachter, de avonden koeler en veel planten maken zich klaar voor de herfst. Dit is de maand om nog nieuw groen te planten, vaste planten te verjongen en hagen bij te knippen. Ook het gazon, de moestuin en de vijver vragen nu aandacht. Met een paar gerichte klussen zorg je dat je tuin gezond de herfst en winter ingaat.

Lees ook: Van januari tot en met december: dit doe je elke maand in de tuin

Dit kun je zaaien en planten in september

In september kan er nog veel de grond in. Bosanemonen, herfst- en winterakonieten en cyclamen doen het goed wanneer je ze nu plant, net als groenblijvers die de tuin ook in de koude maanden kleur geven. Koop je een boom, let er dan op dat het blad nog stevig en fris oogt. Een boompje dat al kaal aan het worden is, kun je beter niet planten.
Wie volgend voorjaar een bloemenzee wil, zaait in deze periode korenbloemen, goudsbloemen en klaprozen. Ook vaste planten die al jaren op dezelfde plek staan, kun je nu delen om ze te verjongen. Wil je een groenblijver verplaatsen, dan is dit de juiste tijd: de grond is nog warm genoeg voor de wortels om zich goed te herstellen.

©Leika production

Haal de snoeischaar maar tevoorschijn

Veel planten kun je nu nog een knipbeurt geven. Begin bij kuipplanten die buiten staan, want snoeiwonden genezen beter in de buitenlucht. Ook hagen kun je in september mooi in vorm brengen. Werk van onder naar boven en knip ze licht taps toe, zodat ook de onderste takken voldoende licht krijgen. Geef daarna wat compost zodat de haag sterk de winter ingaat.
Lavendel kort je ongeveer tien centimeter in, de Japanse wijnbes die vrucht heeft gedragen knip je helemaal terug en hortensia's ontdoe je van de stugge bloemen. Bij bomen en struiken verwijder je aangetast blad. Daarnaast is het slim om wekelijks uitgebloeide bloemen van dahlia's, rozen en andere zomerbloeiers weg te knippen. Zo blijft de tuin verzorgd en verklein je de kans op ziektes.

©SKT Studio

Lees ook: Welke snoeischaar voor welke tuinklus?

Planten en gras in september

Sommige planten hebben juist nu extra zorg nodig. Camelia's en rododendrons vormen in september hun knoppen voor volgend jaar en hebben daarom voldoende water nodig. Tweejarige planten zoals vingerhoedskruid kun je verplaatsen naar een nieuwe plek in je tuin. Hoge bloeiers als zonnebloemen, dahlia's en herfstasters geef je steun, zodat ze niet bezwijken onder de eerste herfststormen.
Het gazon vraagt een andere aanpak dan in de zomer. Maai het gras wat hoger en zaai waar nodig bij. Verticuteer eerst om mos en dood gras te verwijderen. Kies een zaadmengsel dat past bij zon of schaduw, afhankelijk van de ligging van je tuin. Heb je in augustus niet bemest, dan is dit hét moment om dat alsnog te doen. Vul kuilen aan en houd je terras vrij van onkruid en mos.

Werk in de moestuin

Ook in de moestuin valt er nog genoeg te doen. Boontjes moeten tijdig worden geplukt om taaie peulen te voorkomen. Tomaten die nog groen zijn leg je op een zonnige plek zodat ze verder kunnen rijpen. September is ook de maand van de appel- en perenoogst. Maak er compote, sap of een taart van, of bewaar ze op een koele plek. Verder kun je winterpostelein en raapstelen zaaien, zodat je later in het seizoen nog kunt oogsten.