In de basis lijken de Fairphone 3 en Fairphone 3+ op elkaar. Het verschil zit hem in de camera’s, de speaker en de hoeveelheid gerecycled plastic (veertig in plaats van negen procent). Ook wordt Android 10 dit keer meteen meegeleverd. Maar hoe bevalt het toestel verder?

Laten we eerlijk zijn: veel mensen kopen te vaak een nieuwe smartphone. Sommige mensen vinden het een probleem dat ze dat eens per twee, drie jaar moeten doen, andere doen dat zonder na te denken twee keer per jaar. Uiteindelijk moet je het zelf weten. Het is jouw geld, maar dat is niet het enige waar het om draait: al die smartphones zijn (samen met andere elektronicaproducten) een aanslag op het milieu.

En dat is waar Fairphone zijn businessmodel op gebaseerd heeft. De fabrikant maakt duurzame toestellen. Niet alleen worden leveranciers beter betaald, ook kun je bepaalde onderdelen gemakkelijk vervangen. Zo hoef je dus geen hoge reparatiekosten te betalen en word je ook niet verleid meteen een nieuwe smartphone te kopen zodra de oude kapot is.

©PXimport

Specificaties Fairphone 3 Plus

In 2019 bracht Fairphone de Fairphone 3 uit. Precies een jaar later komt nu de Fairphone 3+. Beide toestellen lijken in de basis ontzettend veel op elkaar. Zo is er (wederom) een Qualcomm Snapdragon 632 aanwezig, die vergezeld wordt door 4 GB aan werkgeheugen en 64 GB aan interne opslagruimte. De specificaties zorgen voor een relatief langzame smartphone, maar gelukkig is die ervaring niet storend. Wanneer je je toestel gebruikt voor wat berichtendiensten en telefoongesprekken, dan moet het wel goedkomen.

Je kunt ook een micro-sd-kaart in het toestel plaatsen door de accu eruit te halen. Die accu heeft een vermogen van 3040 mAh. Daarmee kom je een dag gewoon door, maar houd er wel rekening mee dat je hem aan het einde van die dag moet opladen. Draadloos opladen is niet aanwezig, dat gebeurt via een usb-c-kabel.

©PXimport

Zuinig omgaan met het milieu

Die usb-c-kabel wordt niet meegeleverd. Dat gebeurt met een reden. Fairphone gelooft namelijk dat je al zo’n kabel en oplader hebt liggen die je gebruiken kunt. Is dat niet het geval, dan kun je er nog eentje los bestellen op de website. Apple probeert nu hetzelfde trucje uit te halen met de Apple Watch Series 6. Die smartwatch wordt niet voorzien van een oplader in de doos. Het bedrijf verkoopt dat als milieubesparend, maar in dit geval gaat het meer om kostenbesparing. En dat idee bespeuren we niet als het om de Fairphone 3+ gaat. De insteek is anders, omdat heel de bedrijfscultuur anders is. En daar is wat voor te zeggen.

De Fairphone 3+ heeft zes onderdelen die je kunt vervangen wanneer ze kapotgaan. Of wanneer je ze gewoon wil upgraden natuurlijk. Het idee hierachter is dat je je telefoon toch enigszins modern of nieuw kunt laten aanvoelen, zonder meteen een nieuwe aan te schaffen. Op de website van de fabrikant zie je een overzicht met beschikbare onderdelen. Voorbeelden zijn de nieuwe camera’s en de matzwarte achterkant. En het mooie is: als je een Fairphone 3 hebt, dan kun je die onderdelen ook gebruiken in je oude smartphone. Kun je die 3+ toch laten liggen. Scheelt weer.

Het vervangen van de onderdelen gaat heel simpel. Je verwijdert de accu en schroeft alle schroeven los. Vervolgens druk je voorzichtig het scherm eruit, waardoor je gemakkelijk bij de losse modules komt. Bij de camera moet je eerst nog de lintkabel verwijderen, maar daarna schroef je ook hier de schroefjes los en druk je de module er gemakkelijk uit. Je plaatst de nieuwe camera, sluit hem weer aan, doet de schroeven erin en klaar is Kees. Mocht je er niet uitkomen, dan heeft Fairphone allerlei tutorials op YouTube staan. Het vervangen is dus gemakkelijk en toegankelijk, mede ook dankzij het feit dat er een kleine Philips-schroevendraaier meegeleverd wordt. Zolang je die bij de hand hebt, kun je dus de zes verschillende onderdelen van je Fairphone 3 Plus+.

©PXimport

©PXimport

Video en audio

Eén van de vervangbare onderdelen is het scherm. En laat dat nou net, samen met de achterkant, een onderdeel van een smartphone zijn dat heel vaak veel schade oploopt. Dus dan is het maar goed ook dat je het display zonder al te veel gedoe en kennis van zaken kunt vervangen.

Het lcd-scherm is 5,65 inch groot, heeft een full hd+-resolutie, een schermverhouding van 18:9 en een pixeldichtheid van 427 pixels per inch (ppi). Alles boven de 400 ppi levert een mooi beeld op en die conclusie kunnen we ook trekken bij de Fairphone 3+. Het scherm is niet uitmuntend en heeft zelfs een klein beetje last van een ghosting effect (waarbij restbeelden nog zichtbaar zijn na een bewegend beeld), maar voor de rest worden kleuren redelijk accuraat weergeven. Je kunt hier prima foto’s en video’s op bekijken; voor dagelijks gebruik oogt het gewoon netjes. Letters zijn perfect leesbaar. De kijkhoek is niet heel groot, maar dat is gelukkig ook niet het allerbelangrijkste.

De speaker op de Fairphone 3+ zit ook dit keer aan de linkerkant van het toestel. Wellicht handig voor mensen die rechts zijn, maar deze linkshandige vindt het niet altijd prettig. De audio klinkt constant weggemoffeld, omdat de vastgehouden telefoon leunt tegen de handpalm. En rechtshandigen moeten erop letten dat ze niet toch met hun vinger op die speaker zitten. Het is een prima oplossing voor wanneer je video’s horizontaal bekijkt, omdat je hand op dat moment niet voor de speaker, maar voor verticaal gebruik is het minder wenselijk. Wel moeten we zeggen dat de speaker beter klinkt dan zijn voorganger. De audio klinkt helder, maar is verder ontdaan van bas.

©PXimport

©PXimport

Camera-upgrades

De nieuwe cameramodule is stukken beter dan de module die met de vorige Fairphone geïntroduceerd werd. De 48 megapixelcamera schiet kleurrijke en gedetailleerde foto’s, maar daar heb je wel voldoende licht voor nodig. Is het net even te donker, dan merk je dat de camera het lastig krijgt. Er ontstaan dan artefacten en de kwaliteit gaat over het algemeen omlaag.

Opvallend is echter dat je de foto’s niet in de volledige resolutie kunt schieten. Je maakt ze standaard in 12 megapixel (waarbij de pixels dus gecombineerd worden voor meer licht en detail). Verder is de autofocus lekker snel en kun je nu gebruikmaken van object tracking en scene-optimalisatie. Er is geen optische zoom, maar je kunt wel tot acht keer digitaal inzoomen.

Verder zijn er nog wat irritante dingen. In de normale fotomodus is het zo dat tappen voor scherpstellen ook meteen de foto maakt. De Pro-modus doet dat dan weer niet. Daarnaast kun je 4k-video’s in 60 fps schieten, maar full hd-video’s weer niet; dat kan alleen in 30 fps of 120 fps. De slowmotionbeelden ogen overigens prima, maar verder niet indrukwekkend.

In dezelfde prijscategorie valt bijvoorbeeld de iPhone SE 2020 of de Google Pixel 4a. Beide smartphones maken veel betere foto’s dan de camera’s op de Fairphone 3+. Dat is dus wel iets om rekening mee te houden.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Android 10 tot en met Android 14

Het toestel wordt direct geleverd met Android 10. Ondanks de ietwat verouderde hardware, voelt het toestel daardoor toch modern aan. Je kunt dus genieten van alles dat Android 10 te bieden heeft: de nieuwe functies en de extra beveiliging. De beveiligingsupdate staat op 5 augustus 2020, waardoor het toestel dus iets achterloopt op de rest. Wel is het goed om te weten dat Fairphone van plan is vijf upgrades uit te brengen, waardoor je de telefoon dus ongestoord en veilig kunt gebruiken tot en met de release van Android 14. Dat komt de duurzaamheid echt ten goede.

Android 10 op de Fairphone 3 + is behoorlijk uitgekleed. Maar dat is in dit gevoel een positief punt. De telefoon is namelijk van alleen de standaard Google-apps voorzien. Je krijgt er één app van Fairphone bij, maar die kun je lekker uitschakelen. Daardoor heb je dus toegang tot vanilla Android, wat voor veel gebruikers een positieve ervaring oplevert. Er is geen bloatware en er zijn ook geen onnodige functies die je toch niet gebruikt. Verder is het opvallend dat het toestel standaard geleverd wordt met de ouderwetse navigatie toetsen in beeld, maar gelukkig kun je dat veranderen naar de nieuwe manier van navigeren (namelijk met de nieuwe gestures).

©PXimport

Fairphone 3+ – conclusie

Laten we eerlijk zijn. Voor een bedrag van 470 euro kun je betere smartphones in huis halen. Op het gebied van goede software kun je terecht bij onder meer Nokia en de OnePlus Nord en qua camerawerk doen vooral de Pixel 4 en de iPhone SE 2020 wonderen voor ongeveer hetzelfde bedrag. Echter, de reden dat je voor een Fairphone gaat, is omdat je andere waarden hecht aan je smartphonegebruik.

Je vindt het belangrijk dat zo’n toestel duurzaam is en goed is voor het milieu. En wat dat aangaat, is Fairphone de enige in zijn soort. Door het kunnen omwisselen van de modules en de vijf beloofde upgrades, hoef je de komende jaren geen ander toestel te kopen, wat uiteindelijk beter is voor het milieu. Ja, de Fairphone 3+ heeft verouderde hardware, maar voor een doorsnee gebruiken (die wat WhatsApp’t, telefoontjes pleegt en foto’s en video’s deelt) kan het ermee door. Verwacht echter niet dat je hierop goed kunt gamen.

Het is in elk geval goed om te zien dat Fairphone nog steeds nieuwe modules blijft maken en meer investeert in gerecycled plastic. Daarin is de fabrikant echt een voorbeeld voor onder meer Google, Apple en Samsung. Onderaan de streep kies je voor de Fairphone 3+ omdat je de idealen steunt van het bedrijf, niet omdat je een smartphone zoekt die veel aanbiedt voor weinig geld.

Op een smartphone met Android wordt standaard alles aan je Google-account gekoppeld. Daardoor weet het bedrijf heel wat over jou en niet iedereen voelt zich daar goed bij. Gelukkig zijn er ook manieren om Android te gebruiken zonder dat je Google volledige inzicht in je digitale leven geeft, bijvoorbeeld met de alternatieve firmware LineageOS met microG.

Wanneer je een Android-smartphone of -tablet installeert, is aanmelden met een Google-account een van de eerste dingen die je doet. Vanaf dat moment zijn alle Google-apps zoals Gmail, Google Maps, Chrome, Google Calendar en Google Play op je apparaat aan je account gekoppeld. Handig … maar zo krijgt Google wel heel veel controle over je digitale leven.

In principe kun je op je Android-apparaat gewoon geen Google-account aanmaken en alternatieve apps installeren. Maar omdat het hele besturingssysteem rond Google-componenten is gebouwd, is dat knap lastig. Dan installeer je beter een alternatieve Android-firmware die geen koppeling met het Google-ecosysteem heeft ingebouwd. In dit artikel doen we dat met LineageOS en microG, en hebben we het ook over enkele andere mogelijkheden.

1 Android Open Source Project

Voordat we naar die alternatieven kijken, moeten we het even hebben over hoe die mogelijk zijn als Google-diensten zo nauw met Android verweven zijn. De basis van Android bestaat uit het Android Open Source Project (AOSP). Dit is een volwaardig mobiel besturingssysteem waarvan de broncode beschikbaar is onder een opensource-licentie. Fabrikanten van Android-apparaten voegen hier drivers aan toe om Android op hun hardware te laten werken, en vaak nog eigen aanpassingen. Andere belangrijke componenten die we in een Android-systeem verwachten, zoals Google Play Services, zijn niet opensource. Wanneer je een Android-telefoon koopt, staat daarop dus een besturingssysteem dat door de fabrikant is gecreëerd op basis van AOSP, Google Play Services en eigen aanpassingen.

LineageOS is een project dat de broncode van AOSP neemt en daar extra functionaliteit aan toevoegt, vaak met de focus op aanpasbaarheid, beveiliging en privacy. De nieuwste versie is LineageOS 21, gebaseerd op Android 14. Het biedt voor zo’n tweehonderd apparaten installeerbare images met de drivers van de fabrikanten ingebouwd. Staat je toestel niet in de lijst met apparaten, dan kun je LineageOS helaas niet installeren. De apps van Google zijn (net zoals Google Play Services) hierin niet opgenomen, omdat de licentie dat niet toestaat. Die kun je wel achteraf installeren, waarna je je met een Google-account kunt aanmelden en LineageOS zoals de standaard Android-versie op je telefoon is te gebruiken.

LineageOS ondersteunt zo’n tweehonderd apparaten.

2 MicroG

Nu zou je denken dat je zonder de apps van Google wel verder kunt, maar dat is helaas niet het geval. Google heeft gaandeweg meer en meer functionaliteit van AOSP naar Google Play Services en andere propriëtaire componenten verplaatst. Die vereisen een Google-account of tracken je op een andere manier. En heel wat Android-apps maken van deze propriëtaire componenten gebruik. Als je die apps op LineageOS zonder Google-apps installeert, dan zouden die in het beste geval maar deels werken en in het slechtste geval starten ze niet eens op.

Het project microG biedt hier een oplossing voor. Dit is een opensource-project dat allerlei propriëtaire Android-componenten van Google her-implementeert. Zo biedt GmsCore een alternatieve implementatie voor Google Play Services. Ook Google Cloud Messaging (voor pushnotificaties) en geolocalisatie zijn op deze manier mogelijk. De versies van microG kun je dan op bijvoorbeeld LineageOS gebruiken, waardoor allerlei Android-apps toch weer werken zonder dat je een Google-account of Google-apps nodig hebt.

Het microG-project her-implementeert een deel van Google Play Services.

3 LineageOS met microG

Helaas kun je microG niet zomaar op LineageOS installeren. MicroG werkt namelijk alleen op een Android-versie met ‘signature spoofing’. Die truc zorgt ervoor dat de componenten van microG zich als Google Play Services kunnen voordoen, waardoor apps er mee samenwerken zonder dat ze weten dat het niet om een officiële Google-dienst gaat. Maar de ontwikkelaars van LineageOS hebben om diverse redenen besloten om signature spoofing niet op te nemen.

Er zijn manieren om een al geïnstalleerd Android-systeem te patchen zodat het signature spoofing ondersteunt. MicroG biedt ook zijn eigen versie van LineageOS aan: LineageOS for microG. Die versie heeft een minimale vorm van signature spoofing ingebouwd die alleen geprivilegieerde systeem-apps toelaat om de spoofing-permissie te gebruiken en alleen na toestemming van de gebruiker. LineageOS for microG ondersteunt exact dezelfde apparaten als LineageOS en verspreidt twee keer per maand over-the-air-updates.

LineageOS for microG biedt een opensource Android-versie zonder Google-apps.

4 Installeren

De installatie van LineageOS for microG gebeurt exact hetzelfde als bij LineageOS: zoek je toestel op in de lijst met ondersteunde apparaten van de LineageOS Wiki en volg daar de installatiegids. Het enige verschil is dat je de installatiebestanden voor je apparaat niet van de website van LineageOS downloadt, maar van de downloadpagina voor LineageOS for microG. Voor de Fairphone 5 vind je die bijvoorbeeld in de map FP5.

Installeer eerst Android Debug Bridge en fastboot en volg op die pagina ook de instructies om de usb-foutopsporingsmodus op je Android-apparaat in te stellen. Daarna dien je op sommige apparaten de bootloader te ontgrendelen, zodat je alternatieve firmware kunt installeren. De instructies hangen van je apparaat af. Op sommige apparaten moet je ook nog extra partities flashen met fastboot. Let op dat je de downloadbestanden van LineageOS for microG flasht en niet degene waarnaar in de installatie-instructies van LineageOS wordt verwezen.

Daarna flash je het herstelbestand van LineageOS for microG en start je het apparaat in herstelmodus. Voer dan een factory reset uit. Nu kun je eindelijk het zip-bestand met het rootbestandssysteem van LineageOS for microG naar je telefoon flashen met de opdracht adb vanaf je computer. De stap om een Google Apps-add-on te installeren sla je over, want we willen Google juist vermijden. Herstart daarna je telefoon, waarna je in LineageOS for microG opstart.

Volg heel nauwgezet alle waarschuwingen en tips in de installatie-instructies van LineageOS.

5 Configureren

Na de eerste keer opstarten, word je verwelkomd door de configuratiewizard, waarin je onder andere je wifi-netwerk instelt. Maar in tegenstelling tot een normale Android-installatie krijg je nu niet de vraag om een Google-account in te voeren. Wanneer de initiële configuratie van LineageOS is voltooid, open je de app microG Settings. Klik dan op Self-Check. Uiteindelijk moet de hele lijst met controles aangevinkt zijn. Je moet hiervoor diverse permissies aan de app toekennen, zodat microG zijn werk kan doen.

Keer terug naar het hoofdvenster van microG Settings. Hier staan allerlei functies standaard uitgeschakeld en het is aan jou om te kiezen welke je inschakelt. Zo kun je hier een Google-account toevoegen, maar dat doen we in het kader van dit artikel juist niet. Exposure Notifications kun je niet hier inschakelen; daarvoor dien je een app te installeren die deze API gebruikt. Google SafetyNet kun je hier wel inschakelen. Sommige apps vereisen deze functie om te controleren of je Android-apparaat wel veilig is. Mocht je zo’n app gebruiken, schakel die functie dan hier in.

Geef microG alle permissies die het nodig heeft om zijn taken uit te voeren.

6 Pushnotificaties

Als je nu apps zou installeren, zou je merken dat je geen pushnotificaties krijgt. Veel apps, onder meer WhatsApp en Slack, maken hiervoor immers gebruik van Google Cloud Messaging. MicroG implementeert dit ook, maar heeft dit standaard uitgeschakeld. Om pushnotificaties naar je apparaat te kunnen sturen, moet Google je apparaat ook kunnen identificeren aan de hand van een uniek apparaat-ID. Ga daarvoor in microG Settings naar Google device registration en schakel Register device in. Standaard (in het profiel Native) genereert microG nu een ID waaruit Google je apparaattype en softwareversie kan afleiden, maar niet het serienummer. Het profiel Real geeft ook het eigenlijke serienummer aan Google door. Er zijn ook profielen om je voor een Google Nexus 5X of Motorola Moto G uit te geven, voor als je zo weinig mogelijk informatie wilt prijsgeven. Als je een Google-account hebt toegevoegd, wordt dit overigens ook bij je apparaatregistratie aan Google doorgegeven.

Nadat je apparaat bij Google is geregistreerd, tik je op Cloud Messaging en vink je Receive push notifications aan. Zodra je apps installeert die van Google Cloud Messaging gebruikmaken, komen ze hier in de lijst te staan. Als je merkt dat je notificaties met vertraging aankomen, tik dan op de drie puntjes bovenaan rechts, dan op Advanced en pas de instellingen voor pushnotificaties per netwerk aan. Zet ze bijvoorbeeld op Ping interval: 60 seconds. Maar dit is alleen nodig als de netwerkkwaliteit laag is, de standaardwaarde Automatic zou op de meeste netwerken voldoende moeten zijn.

Dankzij microG kunnen je apps ook pushnotificaties ontvangen.

7 Locatiemodules

Diverse apps vragen je locatie op, bijvoorbeeld om een relevante selectie van nabije winkels of laadpalen te tonen. Maar als ze daarvoor altijd je gps gebruiken, belast dat de batterij van je telefoon te veel. Bovendien hoeft die locatie niet altijd zo precies te zijn als van je gps. Google heeft daarvoor de component Network Location Provider, die communiceert met servers van Google om bijvoorbeeld op basis van de zichtbare wifi-netwerken te bepalen waar je apparaat zich bevindt.

In de instellingen van microG kun je ook hiervoor een alternatief instellen. Tik daarvoor op Location modules. Standaard bood microG één geolocalisatiemodule die op basis van gsm-netwerken en wifi-toegangspunten in de buurt je locatie bepaalt: Mozilla Location Service. Helaas is die dienst inmiddels stopgezet. Je kunt wel de app Local GSM Location installeren en de locatiedienst die ze aanbiedt daarna hier inschakelen.

MicroG kan ook je locatie bepalen zonder servers van Google.

8 OpenCelliD gebruiken

Tik daarna op de module en dan op Configure. Geef de app toestemming om altijd toegang tot je locatie te krijgen en daarna om bestanden op te slaan. Maak nu een gratis OpenCelliD-account door op www.opencellid.org op Sign Up te klikken. Klik op de verificatielink en dan in het dashboard op Access Tokens. Je ziet daar één toegangstoken. Klik op Show Token en kopieer die.

Open dan op je telefoon weer de configuratie van de locatiemodule, tik linksboven op het menu en dan op Advanced Settings. Vul bij OpenCellID Access Token je token in. Keer terug, open Settings en vink bij Sources de optie OpenCellID aan. Keer weer terug, tik op Database / Create Database. De module downloadt nu de locatiedatabase naar je telefoon. Op een later moment kun je altijd op Update Database tikken om de database bij te werken.

Haal locatiedata uit de database van OpenCelliD.

9 Apps installeren met F-Droid

LineageOS for microG komt standaard met F-Droid, een appwinkel voor opensource-apps. Zo kun je hiermee de app Local GSM Location installeren, maar ook apps als Aegis Authenticator voor tweefactorauthenticatie, Joplin voor todo-lijstjes, Organic Maps voor offline navigatie, Syncthing voor synchronisatie van je bestanden, apps voor Home Assistant en openHAB, en nog veel meer. Voor veel propriëtaire Android-apps bestaan er opensource-alternatieven die je in F-Droid vindt. Ook apps updaten gebeurt in F-Droid. In de instellingen kun je zelfs automatische updates instellen.

Opvallend is dat F-Droid per app de zogenoemde anti-functies toont, bijvoorbeeld of de app gebruikmaakt van een propriëtaire back-end of je activiteiten aan de makers rapporteert. Ook de door de app gevraagde machtigingen toont F-Droid bij elke app. Zo kun je op basis van de anti-functies en machtigingen beslissen of je de app wel met deze functies wilt gebruiken of voldoende vertrouwt.

F-Droid toont bij elke app de ‘anti-functies’, functies die je misschien minder leuk vindt.

10 Apps installeren met Aurora Store

Op F-Droid vind je alleen opensource-apps. Voor apps als WhatsApp, Slack, Snapchat, Instagram, TikTok, Spotify en meer heb je een andere bron nodig. Maar zonder een Google-account kan dat niet met Google Play Store. Gelukkig bestaat er een alternatief: Aurora Store. Dit is een onofficiële opensource-client voor de Google Play Store. Je kunt hiermee dus apps op de Google Play Store zoeken, downloaden en updaten. Dat kan met een Google-account, maar ook anoniem. Aurora Store koppelt je dan aan een van de vele anonieme gebruikersaccounts. Soms lukt het aanmelden niet. Probeer het dan opnieuw, dan word je aan een willekeurig ander account gekoppeld.

Net zoals in Google Play Store krijg je in Aurora Store apps te zien per categorie, inclusief lijstjes met de populairste apps of apps die voor jou zijn aangeraden. De mogelijkheden zijn minder uitgebreid dan met Google Play Store. Zo kun je geen betaalde apps downloaden of updaten. Bovendien werken heel wat in-app-functies van allerlei apps niet wanneer je Aurora Store anoniem gebruikt. Soms krijg je bepaalde apps ook niet te zien, omdat het anonieme account dat je op dat moment gebruikt van een bepaald land is waar de app niet is toegelaten. Tik in dat geval bovenaan rechts op het tandwiel, dan op Manage your account / Log uit en log weer in als Anoniem. Je krijgt dan een willekeurig ander anoniem account en kunt opnieuw proberen of je de gewenste app vindt.

Met Aurora Store download en update je anoniem apps uit de Google Play Store.

11 Alternatieven voor Google-apps

Nu je een Android-systeem zonder Google-account hebt, moet je uiteraard voor alle Google-apps nog alternatieven zoeken. Wil je onmiddellijk een heel ecosysteem, dan loont het de moeite om naar Proton te kijken. Je kunt gratis een account maken bij deze dienstenprovider die zich focust op privacy en geen toegang heeft tot je gegevens dankzij end-to-end encryptie. Voor wie meer opslag en mogelijkheden wil, biedt Proton ook betaalde abonnementen aan. De apps Proton Mail, Proton Calendar, Proton Drive, Proton VPN en Proton Pass zijn te vinden in F-Droid en Aurora Store.

Maar je hoeft jezelf niet aan één ecosysteem te verbinden. Je kunt perfect losse apps installeren (zoals de mail-app K-9 Mail) of met DAVx5 in combinatie met een CalDAV/CardDAV-server je agenda en contacten in de standaard-apps van LineageOS integreren. Als wachtwoordbeheerder kun je bijvoorbeeld de app van Bitwarden installeren, in combinatie met de server van Bitwarden of je eigen Vaultwarden-server. Voor tweefactorauthenticatie is Aegis Authenticator een goede keuze.

Als je gewend bent om je browsergeschiedenis en -tabs tussen verschillende apparaten te synchroniseren met Google Chrome, dan is er ook daarvoor een alternatief zonder Google-account. Mozilla biedt een vergelijkbare functie voor Firefox aan met Firefox Sync. Als je de Firefox-app op LineageOS installeert en een gratis Mozilla-account aanmaakt, kun je dus ook je tabs synchroniseren. Interessant om te weten is dat dit met end-to-end encryptie werkt. Mozilla krijgt dus niet te zien welke webpagina’s je bezoekt.

Proton biedt een heel ecosysteem aan van diensten met end-to-end encryptie.

Goede koptelefoons voor gaming kun je overal vinden, maar voor een fijn stel gaming-oordopjes moet je wat verder zoeken. Of moest, want met de SteelSeries Arctis Gamebuds is er een nieuwe ster aan het firmament. Met noise cancelling van de bovenste plank, een razendsnelle draadloze verbinding, een superhandige dongel én een lange batterijduur zijn de Arctis Gamebuds alles wat je nodig hebt voor je volgende gamesessie.

In samenwerking met SteelSeries

De Steelseries Arctis Gamebuds zijn oordopjes die speciaal gemaakt zijn voor gamers. Dat heeft vooral te maken met de snelle 2,4GHz-verbinding die wordt gelegd met je gaming device, maar er zijn meer handige functies en extra's die van de Gamebuds de ideale audio-metgezel maken tijdens het gamen. We duiken wat dieper in die verschillende opties en functies.

2,4GHz-verbinding

Draadloze oordopjes verbind je via bluetooth aan je andere apparaten. Althans, dat deed je vroeger. Het probleem met bluetooth is dat het niet altijd de meest stabiele verbinding biedt, en dat het bereik niet bijzonder groot is. Die problemen zijn met de Arctis Gamebuds voorgoed verleden tijd.

De Gamebuds verbind je namelijk via een 2,4GHz-verbinding met je gaming device. De 2,4GHz-band wordt gebruikt voor wifi en heeft een aantal voordelen ten opzichte van bluetooth. Ten eerste is het bereik veel groter, zodat je niet per se binnen een paar meter van je PlayStation, Xbox of pc hoeft te zitten. Ook gaat het signaal veel makkelijker door muren heen, dus even naar het toilet of de keuken lopen zonder de verbinding te verliezen is ook geen enkel probleem.

Daarnaast is een verbinding via de 2,4Hz-band tot wel zeven keer sneller dan een gewone bluetoothverbinding – onmisbaar tijdens het gamen.

©SteelSeries

Usb-c-nanodongel

Die verbinding leg je met de bijgeleverde usb-c-nanodongel. Dat is een kleine usb-c-stick die je in je gameconsole of computer steekt. De oortjes leggen meteen verbinding met de dongel, zonder dat je eerst een uitgebreide installatie hoeft te doorlopen.

De dongel ondersteunt alle bekende apparaten: of je nu gaat gamen op een PlayStation 5, Xbox, pc, Switch of tablet, binnen een paar tellen zijn je oortjes aangesloten. Gebruik je liever een 'gewone' usb-a-poort? Dat kan ook: er wordt een handige adapter meegeleverd.

Dat betekent overigens niet dat je altijd je dongel bij je moet hebben: de SteelSeries Arctis Gamebuds werken ook met een bluetoothverbinding. Als je even de deur uit moet, tik je simpelweg tegen de zijkant van je oordopjes en je maakt automatisch een bluetooth-verbinding met bijvoorbeeld je telefoon.

Accu en opladen

Bang dat je binnen de kortste keren met een lege batterij komt te zitten, hoef je ook niet te zijn. De accu in de Artcis Gamebuds gaan bij normaal gebruik tot wel tien uur achter elkaar mee voordat je ze weer moet opladen. Met de bijgeleverde case kun je ze bovendien nog drie keer opladen, zodat je ze in totaal veertig uur kunt gebruiken zonder dat je in de buurt van een stopcontact hoeft te zijn.

Het opladen zelf gaat bovendien razendsnel en gemakkelijk. Als je de usb-c-oplaadkabel gebruikt, heb je binnen een kwartier weer genoeg juice om drie uur verder te gamen. De oordopjes ondersteunen ook de meeste populaire draadloze laders, dus je hebt in principe helemaal geen kabel meer nodig.

©SteelSeries

Extra's

En dat is nog lang niet alles. De SteelSeries Arctis Gamebuds bieden een aantal extra opties die het gebruik nóg prettiger maken.

Zo is er actieve noise cancelling, die ervoor zorgt dat je geluiden van buitenaf bijna niet meer hoort. Je kunt er ook voor kiezen om die geluiden juist extra door te laten, zodat je precies weet wat zich in je omgeving afspeelt.

Je hoeft je ook niet druk te maken om de pasvorm. Voor de Gamebuds zijn maar liefst 62.000 oren geanalyseerd. Daar is de ideale pasvorm uitgekomen, die werkt voor praktisch elk oor. Bovendien worden er drie opzetstukjes meegeleverd: een voor kleine, een voor middelgrote, en een voor grotere gehoorgangen. Zo weet je zeker dat de oordopjes altijd goed passen. Een testperiode met de wereldberoemde gamer T1 heeft ervoor gezorgd dat de oortjes ook na lange tijd nog comfortabel blijven zitten.

Tel daarbij op de ingebouwde microfoon, zodat je zonder extra gear kunt audiobellen met je vrienden of tegenstanders, en IP55-waterbestendigheid, waardoor je zonder problemen door een regenbuitje kunt wandelen of jezelf in de gym in het zweet kunt werken, en je kunt gerust stellen dat de SteelSeries Arctis Gamebuds tot de meest complete oordopjes behoren die te vinden zijn.

Conclusie

Wie op zoek is naar high-end gaming oordopjes hoeft eindelijk niet ver meer te zoeken. De SteelSeries Arctis Gamebuds bieden zowel comfort als kwaliteit. De draadloze 2,4GHz-verbinding is tot wel zeven keer sneller dan bluetooth, en met de bijgeleverde dongel verbind je ze in no-time met je gameconsole, pc of tablet. De accu die tot wel 10 uur meegaat (of 40 uur met de oplaadcase), de perfecte pasvorm en de uitgebreide noise cancelling maken van de SteelSeries Arctis Gamebuds de ideale gaming-oordopjes, op welk apparaat je ook speelt!