ID.nl logo
Zo draai je Ubuntu op je Raspberry Pi
© PXimport
Huis

Zo draai je Ubuntu op je Raspberry Pi

Ubuntu voelt zich prima thuis op de Raspberry Pi tegenwoordig. Helemaal als je kiest voor de 4 GB-versie of zelfs die met 8 GB. In dit artikel leggen we uit hoe je Ubuntu op je Raspberry Pi installeren kunt en welke instellingen de moeite waard zijn om na te lopen.

Hoewel de Raspberry Pi ook in de vierde uitvoering eigenlijk nog altijd op een wat ‘gezapige’ SoC – System on a Chip bestaande uit diverse CPU- en GPU-cores en aanpalende zaken om in essentie een computer op een chip te vormen – draait, is het een rap ding. De meest beperkende factor is eigenlijk de doorvoersnelheid van de gebruikte sd-kaart

Koop dus liefst een zo snel mogelijk exemplaar, met een grootte van tenminste 64 GB (128 GB geeft je nog meer mogelijkheden voor opslag van een berg aan extra software en natuurlijk gegevens). Voor de ‘basis’-uitvoering van Ubuntu op de Raspberry is 64 GB al ruim voldoende. 

Het aardige is dat er naast Ubuntu ook een scala aan extra software wordt mee-geïnstalleerd, net zoals we dat kennen van de reguliere ‘pc-versie’. Qua functionaliteit doet het dus alvast niet onder.

Bijzonder is dat Ubuntu ook in een 64-bits versie voor de Raspberry Pi 4 beschikbaar is. Daarmee wordt – eindelijk – het volledige 64-bit potentieel van de kleine alleskunner ontsloten. De standaardbrowser van Ubuntu is verder Firefox, dat beduidend ‘lichter’ qua systeembelasting is dan het onder de motorkap geheugenhongerige Chrome. 

Kortom: door Ubuntu te installeren op de Raspberry heb je een uitstekend alternatief voor het meer voor onderwijsdoeleinden geschikte standaard Raspbian.

Lees ook:Welke Raspberry Pi kun je het beste kopen?

Ubuntu op sd-kaartje zetten

Tegenwoordig is het installeren van ‘alternatieve’ besturingssystemen op de Raspberry een eitje. De makers van de Raspberry hebben alweer een tijdje een universele installer, waarmee alle meer bekende en populaire besturingssystemen voor het apparaat snel zijn te installeren. Download Raspberry Pi Imager hier, voor zowel Windows, macOS als Linux beschikbaar. 

Start de installer en selecteer via het selectiemenu onder Besturingssysteem de optie UBUNTU DESKTOP 22.04 LTS (RPI 4/400). Of – mocht die er inmiddels zijn - een nieuwere variant. Prik een microSD-geheugenkaart in de kaartlezer van je pc of laptop en zorg dat deze is geselecteerd onder Opslagapparaat. Check heel goed of je de correcte drive hebt geselecteerd. 

Gebruik je bijvoorbeeld een laptop met permanent ingeprikte SD-kaart voor data-opslag, dan moet je dus niet dat exemplaar selecteren! De kaart wordt namelijk – na bevestiging van de installatie-opties die verschijnt na een klik op SCHRIJF – gewist.

©PXimport

Installeren en configureren

Het ‘schrijven’ is een mix van downloaden, schrijven en verifiëren. Als dit festijn klaar is, zie je een melding waarin wordt aangegeven dat je de geheugenkaart kunt verwijderen. Doe dat en sluit de installer. De pc of laptop met daarop die installer heb je verder niet meer nodig.

Prik de microSD-kaart in het kaartslot van de Raspberry Pi en sluit daarop toetsenbord, muis, voeding en beeldscherm aan. Je kunt het systeem nu aanzetten (cq de voeding in het stopcontact steken). De eerste keer dat Ubuntu start duurt wat langer dan normaal; er worden wat dingen voorbereid. Uiteindelijk start een wizard waarin je persoonlijke voorkeuren en regionale instellingen regelt. 

In ons geval eindigde die wizard trouwens met een vage foutmelding. Na een (automatische) herstart bleek dat een deel van onze instellingen niet was doorgevoerd. De oplossing bleek simpel: ga naar de Instellingen van Ubuntu (gebruik de puntjesknop in het dock links om toegang tot álle programma’s te krijgen als je Instellingen niet ziet) en configureer de zaak alsnog naar wens. 

Let met name op de taalinstellingen en die van je toetsenbord, in de meeste gevallen kies je hier VS Internationaal. Tenzij je een heel specifiek Nederlands (of anderstalig) toetsenbord hebt, de lijst waaruit je kunt kiezen aan toetsenborden is ruim bemeten!

Wennen aan de dock

Is alles geconfigureerd, dan kun je aan de slag. Het is alvast prettig om te weten dat de Raspberry-versie van Ubuntu zich precies ’t zelfde gedraagt als de reguliere desktopversies die we kennen van de pc. Inclusief het zoeken naar updates die geïnstalleerd kunnen worden als ze beschikbaar zijn. Dat is alvast een groot en praktisch voordeel ten opzichte van Raspbian, waar je zelf het zoeken en installeren van updates moet regelen. 

Nadeel van Ubuntu – voor Windowsgebruikers – is wellicht het dock. Een traditioneel startmenu ontbreekt. Voor Mac-gebruikers is het dan weer een feest van herkenning: dock en ‘puntjesknop’ kennen zij immer in ietwat gelijksoortige vorm van hun computer.

©PXimport

 Mocht je het willen, dan is via de dock-settings in de app Instellingen het dock ook horizontaal onder in beeld te plaatsen, wat in de praktijk een stuk prettiger werkt dan verticaal links. Je kunt meteen aan de slag met je geïnstalleerde Ubuntu, eigenlijk tref je er alle benodigde software op aan. Inclusief ‘kaskraker’ LibreOffice, Firefox en Thunderbird

Mocht je zelf software willen toevoegen, dan kan dat vanzelfsprekend. Daarvoor maak je gebruik van de ingebouwde softwarewinkel van het systeem, bomvol open source en dus gratis programmatuur. Is standaard in ’t Dock te vinden als pictogram in de vorm van – hoe kan het ook anders – een boodschappentas.

Voor maximale snelheid

Het werkt allemaal verbazend rap. Alleen merkten wij dat het qua laadtijden van software allemaal wat tam gaat. Dat is weer die SD-kaart als belemmerende factor. Wil je continu snelheid, dan kun je een behuizing als de Argon One overwegen, waarbij je dan de bodemplaat met een SSD-slot aanschaft. Door daar een standaard M.2 SSD in te prikken en daar Ubuntu op te installeren ontstaat een veel rapper geheel. 

Extra voordeel van de Argon One is verder dat voorzien is in een koelsysteem met ingebouwde ventilator. Om die goed te laten werken dien je de installatieinstructies voor de Ububntu-versie van de tool te volgen.

Breed inzetbaar

Je ingerichte systeem – al dan niet voorzien van een SSD – kun je bijvoorbeeld als settop-box gebruiken voor je tv, heb je daar altijd een volwaardige computer bij de hand. En ben jij iemand die vooral remote werkt, dan ben je in principe ook klaar met dit geheel. Verbind met een remote desktop of log in bij het CMS van je bedrijf en werken maar. 

Het geheel is extreem energiezuinig, wat het ook interessant maakt voor gebruik in bijvoorbeeld een camper of op een boot. Mogelijkheden genoeg in ieder geval!

▼ Volgende artikel
Windows 10 zonder Microsoft-account installeren? Zo maak je een offline account
Huis

Windows 10 zonder Microsoft-account installeren? Zo maak je een offline account

Het was tot voor kort mogelijk om Windows 10 (opnieuw) te installeren zonder Microsoft-account. Maar net zoals bij Windows 11 is dat nu niet meer mogelijk als je een nieuwe installatie van Windows 10 uitvoert. Gelukkig is die belemmering te omzeilen. We laten je zien hoe je dat tijdens de installatieprocedure van Windows 10 doet.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden binnen Windows 10. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet veel extra voordelen in Windows 10 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker werkt, is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure van Windows 10 (of als je een Windows 11-laptop hebt gekocht) word je – om de laatste instellingen toe te passen – gevraagd om in te loggen met een Microsoft-account. Als je die niet hebt, wordt er gevraagd er eentje aan te maken.

Microsoft vraagt in Windows 10 nu standaard ook om een Microsoft-account bij een nieuwe installatie.

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 10 kun je alvast zaken regelen vóórdat Windows 10 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, druk je op Shift+F10.Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval Shift+Fn+F10.

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend (zie afbeelding hieronder).

Via een opdrachtprompt tijdens de installatieproductie van Windows 10 kunnen we de blokkade voor het aanmaken van een gewoon account omzeilen.

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 10 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen. Maar ook als er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie echter uit. Voer exact de volgende opdracht in: start ms-cxh:localonly

Druk daarna op de Enter-toets. Dat ziet eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Met behulp van de opdracht start ms-cxh:localonly kunnen we toch een normaal account aanmaken.

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt elke accountnaam gebruiken die je wenst, en een wachtwoord opgeven hoeft nu nog niet.

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven; een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven. Dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 10 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt, is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen (als je dat nog niet hebt gedaan) in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, vervolgens op je accountnaam en kies je voor Accountinstellingen wijzigen.

Via het Startmenu vraag je de eigenschappen van je account op.

Je komt nu in het instellingenscherm voor je account. Scrol naar de knop Aanmeldingsopties (linkerkant) en daarna op Wachtwoord (rechts).

Klik op het item Wachtwoordom een wachtwoord aan je account toe te voegen.

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven. De eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet worden gebruikt.

©MG | ID.nl

Hier geef je je wachtwoord op. De wachtwoordhint (geheugensteun) mag niet ook je wachtwoord zijn.

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

▼ Volgende artikel
Kookplaat met geïntegreerde afzuiging: waar moet je op letten?
© Siemens
Huis

Kookplaat met geïntegreerde afzuiging: waar moet je op letten?

Steeds meer mensen kiezen voor een kookplaat met ingebouwd afzuigsysteem. Geen afzuigkap meer die in het zicht hangt of je hoofdruimte beperkt – dat klinkt aantrekkelijk, nietwaar? Maar waar moet je precies op letten als je zo'n systeem overweegt?

Na het lezen van dit artikel weet je:
  • Wat een kookplaat met ingebouwde afzuiging is en hoe het werkt
  • Wat de voordelen (zoals ruimtewinst) en nadelen (extra onderhoud en hogere kosten) zijn
  • Welke typen afzuiging (recirculatie of luchtafvoer) er bestaan
  • Waarop je moet letten bij capaciteit, geluid, onderhoud en prijs

Lees ook:Inductie, keramisch of gas: welke pan past bij welke kookplaat?

Een kookplaat met geïntegreerde afzuiging, ook wel werkbladafzuiging genoemd, zuigt de kookdampen direct bij de bron weg. De afzuiging zit in de kookplaat zelf verwerkt, wat betekent dat je geen traditionele kap boven je hoofd meer nodig hebt. In een bestaande keuken levert dat direct een strakkere uitstraling op. Ben je toe aan een volledig nieuwe keuken, dan biedt dit type systeem vooral vrijheid in het ontwerp van de ruimte boven je fornuis. Kies je voor een recirculatiemodel, waarbij de lucht wordt gefilterd en terug de keuken in wordt geblazen, dan heb je zelfs geen afvoer naar buiten meer nodig. Dat biedt mogelijkheden, vooral als zo'n kanaal technisch lastig te realiseren is.

©Siemens

Wat zijn de voordelen?

Het grootste pluspunt: ruimtewinst. Doordat er geen afzuigkap meer in het zicht hangt, oogt je keuken meteen een stuk opener en rustiger. De dampen worden bovendien direct van het kookoppervlak weggezogen, wat in de praktijk vaak effectiever werkt dan een traditionele kap. Vooral bij kookeilanden of in open keukens merk je het verschil: je zichtlijn blijft vrij en de keuken voelt minder 'vol'. Ook esthetisch levert het wat op: de kookplaat ligt vlak in het werkblad, wat zorgt voor een gestroomlijnd geheel dat bij veel mensen in de smaak valt.

En de nadelen?

Er zitten ook haken en ogen aan deze technologie. De installatie vraagt vaak om maatwerk: keukenkasten moeten worden aangepast, en dat kost tijd én geld. Onder het werkblad gaat bovendien flink wat kastruimte verloren vanwege het afzuigsysteem. Ook het geluidsniveau is iets om op te letten. Zeker in open keukens kan het gezoem nadrukkelijk aanwezig zijn, soms meer dan bij een klassieke afzuigkap. Verder vergt het systeem regelmatig onderhoud: vetfilters moeten schoon worden gehouden, en bij recirculatiemodellen zul je de koolstoffilters tijdig moeten vervangen. Die kosten kunnen behoorlijk oplopen, net als de aanschafprijs zelf. Een geïntegreerde kookplaat is beduidend duurder dan een losse kookplaat met afzuigkap.

SysteemAanschaf + installatie
Inductieplaat + standaard afzuigkap€ 400,- tot € 1600,-
Inductieplaat met werkbladafzuiging€ 1500,- tot € 4500,-

Welk type kookplaat?

De meeste kookplaten met ingebouwde afzuiging werken op inductie, omdat inductie het mogelijk maakt om het systeem netjes in het vlakke oppervlak te integreren. Bij keramische platen zie je deze combinatie veel minder. Voor wie op gas wil koken, zijn de opties nog beperkter: slechts een handvol modellen biedt deze combinatie, en dan ook nog met beperkte zuigkracht.

Hoe werkt de afzuiging?

Er zijn grofweg twee systemen: recirculatie en luchtafvoer naar buiten. Een recirculatiesysteem zuivert de lucht van vet en geurtjes en blaast die vervolgens terug de ruimte in. Handig als je geen kanaal naar buiten kunt of wilt aanleggen, al vraagt dit systeem wel om regelmatige vervanging van de filters. Een luchtafvoersysteem voert lucht en vocht direct af naar buiten en werkt efficiënter, maar vereist een afvoerkanaal. Daardoor ben je minder vrij in het kiezen van de plek van je kookplaat.

©R_Yosha

Hoe krachtig moet de afzuiging zijn?

De afzuigcapaciteit wordt uitgedrukt in kubieke meters per uur (m³/u) en bepaalt hoeveel lucht het systeem kan verplaatsen. In een kleine, afgesloten keuken volstaat een lagere capaciteit. Heb je een grotere of open keuken, dan is een krachtiger systeem nodig om de kookdampen goed af te voeren. Zorg dat je een model kiest dat past bij de grootte van je keuken én bij hoe intensief je kookt.

Wat vraagt zo'n systeem qua onderhoud?

Een geïntegreerd systeem vergt meer aandacht dan een traditionele afzuigkap. De vetfilters moeten regelmatig worden gereinigd (gelukkig kan dat meestal gewoon in de vaatwasser). Bij recirculatie hoort daar ook het vervangen van koolstoffilters bij. Die filters zijn niet goedkoop en moeten regelmatig worden vernieuwd om de werking op peil te houden. Het is dus goed om deze terugkerende kosten mee te nemen in je overweging.

Herrie in de keuken?

Het geluidsniveau wordt nogal eens onderschat. Sommige modellen maken meer lawaai dan je zou verwachten, vooral op de hoogste stand. In een open keuken kan dat storend zijn, omdat het geluid zich makkelijker verspreidt. Let daarom bij je keuze goed op de decibelwaarde, zeker als rust in de keuken belangrijk voor je is.

©Inventum

Kosten en installatie

Zoals je in het tabelletje hierboven al kon zien, lopen de prijzen uiteen van zo'n 1500 euro voor instapmodellen tot boven de 4000 euro voor de luxere uitvoeringen. Niettemin lijken de prijzen inmiddels iets te zakken en duiken hier en daar de eerste modellen onder de 1000 euro op. De installatie is vaak complex en vergt vakmanschap, vooral als je kiest voor luchtafvoer naar buiten. Houd bovendien rekening met bijkomende kosten voor het aanpassen van je keukenmeubilair.

Tot slot

Een kookplaat met geïntegreerde afzuiging oogt strak, bespaart ruimte en past perfect bij een moderne keuken. Daar staat tegenover dat je rekening moet houden met hogere kosten, meer onderhoud en mogelijk meer geluid. Vraag jezelf dus goed af wat voor jou belangrijk is: hoe vaak kook je, hoeveel ruimte heb je beschikbaar, en wat wil je investeren? Dit type kookplaat is vooral geschikt voor wie veel waarde hecht aan design en bereid is iets meer moeite te doen voor een opgeruimde, eigentijdse keuken. Laat je desnoods adviseren bij de betere keuken- en witgoedspecialist.