Voor de installatie van een Linux-distributie heb je vrijwel altijd een opstartbare dvd of usb-stick nodig. Denk bijvoorbeeld aan populaire besturingssystemen als Linux Mint en Ubuntu. Nu cd/dvd-stations steeds meer in de vergetelheid raken, blijft de usb-stick min of meer als enige installatie-optie over. Hoe bereid je zo’n opstartbare usb-stick voor, zodat je de beoogde Linux-distributie soepel kunt installeren?

Onder de Linux-paraplu bestaan er allerlei besturingssystemen. Op het gebied van uiterlijk en functionaliteit verschillen die nogal van elkaar. Toch hebben al die verschillende Linux-distributies ook wat gemeen, namelijk de installatiewijze. Door een pc of laptop vanaf een geprepareerde usb-stick op te starten, kun je de installatie van het besturingssysteem in orde maken.

Welke usb-stick?

Voor de meeste Linux-distributies volstaat een usb-stick van minimaal 8 GB prima. Het is niet nodig om de usb-stick vooraf te formatteren. Het verderop besproken programma Rufus voorziet de usb-stick namelijk automatisch van het juiste bestandssysteem.

Houd er wel rekening mee dat alle bestaande bestanden worden gewist. Maak zo nodig eerst een back-up van die gegevens.

Installatiebestand vinden

Voor het prepareren van een opstartbare usb-stick heb je eerst het juiste installatiebestand nodig. Uitgevers van Linux-distributies gebruiken hiervoor meestal een iso-image. Download het benodigde iso-bestand vanaf de website van het beoogde besturingssysteem. Voor de Linux-distributie Ubuntu kun je hiervoor bijvoorbeeld terecht op www.ubuntu.com/#download. Klik bij het laatste versienummer op de downloadlink. Een iso-image is meestal enkele gigabytes groot. Neem daarom even de tijd om het installatiebestand vanaf het web te downloaden. 

Rufus

Er bestaan verschillende programma’s om een opstartbare usb-stick te creëren. Het kleine Windows-tooltje Rufus werkt snel én ondersteunt de populairste Linux-distributies. Bezit je een geschikte usb-stick en staat het juiste installatiebestand op jouw computer? Surf dan naar https://rufus.ie/nl en scrol een stukje omlaag om de downloadlinks van het programma te tonen. Via Rufus 3.17 Portable sla je een exe-bestand van het programma op. 

Op het moment van schrijven is Rufus 3.17 de laatste versie, maar het tooltje krijgt in de toekomst een hoger versienummer. Klik het pop-upvenster met de advertentie weg. Dubbelklik daarna op rufus-3.17p.exe en bevestig met Ja. Een installatie is verder niet nodig. De Nederlandstalige gebruikersomgeving van Rufus komt tevoorschijn.

Usb-stick prepareren

Je gaat nu de opstartbare usb-stick maken. Prik de usb-stick in een vrije usb-poort van de Windows-computer. Je selecteert onder Apparaat vervolgens het juiste usb-opslagmedium. Wees er zeker van dat de correcte schijfletter is geselecteerd. Klik op SELECTEREN en zoek het zojuist gedownloade iso-bestand op. Je klikt nu op de bestandsnaam, waarna je bevestigt met Openen. 

De meeste computers gebruiken UEFI als systeemsoftware. Selecteer in dat geval onder Partitie-indeling de optie GPT. Is jouw machine al op leeftijd (pakweg tien jaar of ouder), dan is die waarschijnlijk nog voorzien van het BIOS. Kies dan MBR. De overige instellingen laat je ongewijzigd. Klik op STARTEN / OK en wacht af totdat het proces is afgerond. Klik tot slot op Sluiten. Je kunt de usb-stick nu veilig uitwerpen.

©PXimport

Opstartbare usb-stick laden

Ga nu naar de pc of laptop waarop je de Linux-distributie wilt installeren. Voordat je dit systeem inschakelt, prik je eerst de opstartbare usb-stick in een vrije usb-aansluiting. Druk tijdens het opstartproces op een specifieke toets om de UEFI (of het BIOS) te openen. Afhankelijk van het gebruikte systeem is dat bijvoorbeeld F2, F12 of Delete. 

De UEFI is systeemsoftware waarin je allerlei zaken van de computer kunt regelen. Zoek het opstartmenu op. Meestal staat dat aangegeven met Boot of Boot Menu. Selecteer de juiste usb-stick als opstartstation. Herstart nu het systeem. Als het goed is, verschijnt het logo van de betreffende Linux-distributie in beeld. Je kunt nu de installatie in orde maken.  

©PXimport

Ondanks het feit dat Android een ontzettend open platform is waar je veel dingen zelf op kunt instellen, loop je soms tegen een beperking aan. Zo kan het zijn dat je in sommige apps geen screenshot mag maken. Maar mág niet betekent niet kán niet ... Toch een screenshot nodig? Probeer dan deze manieren!

Lees ook: Deze 4 functies maken Android 15 bijzonder

Hoe vaak doe je het niet: even snel een screenshot maken van wat er op het scherm gebeurt. Zo kun je aan een ander laten zien wat jij ziet, waardoor diegene je kan helpen. Of je wilt iets vastleggen voor later. Wat je reden ook is: het is vervelend als blijkt dat een Android-app het maken van screenshots geblokkeerd heeft. Dit komt zelden voor, maar specifieke apps hebben dergelijke beperkingen – denk aan bankapps en berichtendiensten. Soms is het een kwestie van een schuifregelaar omzetten in de instellingen van een app, maar in veel andere gevallen is het onmogelijk.

In vrijwel alle gevallen heeft dit met privacy en beveiliging te maken. Zo beperkt een bankapp deze functie om te voorkomen dat je persoonlijke gegevens lekken. Browserapps beperken de functionaliteit daarnaast soms in de privémodus (of incognito), zodat bepaalde zaken daadwerkelijk privé blijven. Berichtendiensten doen dit soms bij kortstondige of privéberichten, zodat anderen die niet te zien kunnen krijgen. En videostreamingdiensten bouwen dit soort beperkingen in in de strijd tegen piraterij: zo kunnen beelden niet op een ongeoorloofde manier gedeeld worden.

Een video-opname maken

Je kunt op verschillende manieren een screenshot maken binnen een app die dat normaliter niet toestaat. Zo kun je, hoe omslachtig dit ook klinkt, een video-opname maken. We bedoelen dan niet met een andere smartphone of camera, maar door gebruik te maken van de ingebouwde video-opnamefunctie. De meeste Android-smartphones hebben namelijk de optie Schermopname, binnen het snelmenu (dat is het menu dat je van boven naar beneden trekt). Als je de tegel ziet staan (misschien moet je hem eerst nog toevoegen), dan kun je als volgt te werk gaan.

• Trek het snelmenu naar beneden
• Zoek de optie Schermopname op (het kan zijn dat die een pagina verderop zit of verstopt zit onder de knop Bewerken)
• Zet Schermopname aan
• Begin met het opnemen van je scherm
• Na het opnemen speel je de video af
• Pauzeer op het frame dat je wilt screenshotten
• Maak nu het screenshot zoals je dat normaliter doet

Deze methode is echter niet volledig waterdicht. Het kan zijn dat een applicatie niet alleen het maken van een screenshot blokkeert, maar ook Schermopname. In dat geval kun je proberen de opname vanaf het thuisscherm te starten en vervolgens de app te openen. Het kan gebeuren dat de app dan niet in beeld komt tijdens het opnemen. Lukt dat ook niet Gelukkig is er nog een andere optie.

Vraag het aan Google Assistent

Je kunt Google Assistent vragen om het voor je te doen. Vaak blokkeren apps het maken van screenshots via de gebruikelijke manier (zoals volumeknop omlaag + powerknop), maar laten ze het met een omweg toch toe. Aangezien de Google Assistent op vrijwel elke Android-telefoon staat, kan dit een handige back-up zijn voor iedereen tegen de beperkingen aanloopt. Via het korte stappenplan leggen we je uit hoe je te werk gaat. Zo hoef je geen knoppencombinaties te gebruiken.

• Open de app (en het onderdeel) waarvan je een screenshot wilt maken
• Spreek Google Assistent aan (dit kan meestal met het commando 'Hey Google')
• Geef nu het commando 'maak een screenshot'
• De Assistent maakt direct een screenshot

Helaas is ook deze methode niet altijd succesvol. Sommige apps hebben een hardnekkige screenshotbescherming die helaas lastig te omzeilen is. Zie je na het maken van de afbeelding een zwart of leeg scherm? Dan is dat de reden.

Het kan zijn dat op jouw smartphone Google Assistent vervangen is door Google Gemini; maar de werking is hetzelfde. Mocht je de stemassistenten uitgeschakeld hebben, vergeet ze dan niet opnieuw te activeren via de instellingen van je toestel.

Haal jij graag alles uit je laptop? Dan kun je eigenlijk niet zonder handige gadgets en accessoires die het leven makkelijker maken. Je leest er alles over in dit artikel.

Lees ook: Op zoek naar een nieuwe laptop? Dit is waar je op moet letten!

Een laptopstandaard

Met een laptopstandaard werk je ergonomischer en krijg je minder snel last van je nek en schouders. Je kunt de laptop er namelijk iets hoger mee plaatsen en hebt enige vrijheid bij het instellen. Bovendien is het een ideaal hulmiddel als je graag met je laptop op de bank zit. Je hebt een mooi tableau waar je laptop stabiel op staat. Sommige modellen hebben ook ruimte voor je muis. Verder is het de moeite waard om een laptopstandaard te overwegen met ingebouwde koeling. Dat helpt om de temperatuur van je laptop lager te houden. Hierdoor slijten onderdelen minder snel en blijft de laptop langer goed werken.

Een powerbank met zonnepaneel

Ben je veel onderweg of neem je je laptop mee op vakantie? Dan is het handig om een powerbank mee te nemen. Hierdoor zit je veel minder snel zonder stroom. Je laadt de powerbank thuis op en als de accu van je laptop (bijna) leeg is, sluit je de apparaten op elkaar aan. Helemaal handig zijn de modellen met zonnepaneel. Denk er wel aan dat het een tijd duurt voor een powerbank helemaal opgeladen is met een ingebouwd paneeltje.

Let er verder op dat de powerbank krachtig genoeg is voor je laptop en voldoende capaciteit heeft. Je hebt minimaal 20.000 mAh nodig om er echt iets aan te hebben. Hoeveel output je nodig hebt, vind je op de oplader van je laptop. Voor sommige kleine modellen is 30 watt genoeg, maar de meeste hebben minstens 60 watt nodig.

©Daisy Daisy

Een universele wandstekker

Ga je veel op reis en kom je terecht in landen met andere wandcontactdozen dan in Nederland? In zo'n geval is het erg handig om een reisadapter te kopen (ook wel universele stekker of wereldstekker genoemd). Ook hier is het weer belangrijk om erop te letten dat het wattage toereikend is voor je laptop.

Een usb-naar-internet adapter

Een wifi-verbinding is standaard voor laptops en geeft je lekker veel vrijheid. Maar het kan zijn dat je een slechte of wisselvallige draadloze verbinding met een netwerk hebt. Of misschien ben jij iemand die meer nodig heeft of het gewoon prettig vindt om via een kabel verbonden te zijn. Veel laptops hebben geen utp-poort meer om een ethernetkabel in te pluggen. Met een losse adapter los je dat probleem eenvoudig op. Ga op zoek naar een usb-naar-RJ45-adapter (ook wel ethernetadapter genoemd). Die zijn al te vinden voor minder dan 10 euro. Op veel adapters zitten ook extra usb-poorten, wat ook zeker het overwegen waard is.  

©amnarj2006

Een kaartlezer

Draadloos bestanden overzetten of gewoon al je foto's in de cloud opslaan werkt over het algemeen prima. Maar met een ouderwetse kaartlezer is ook niks mis. Het is vooral handig als je wat oudere apparatuur zonder moderne verbindingsmogelijkheden hebt, of wanneer je al je gegevens liever lokaal bewaart. Voor een paar euro koop je al een universele kaartlezer, met aansluitingen voor bijvoorbeeld microSD, SDHC en UHS-I.

©begun1983

Een externe dvd/blu-ray-speler

Laptops worden steeds platter, maar daardoor is er wel minder plek voor poorten. De utp-connectie is verdwenen en hetzelfde geldt voor de dvd/blu-ray speler. Heb je een collectie van je favoriete films en series? Dan is het aanschaffen van een externe dvd/blu-ray-speler een uitkomst. Voor rond de 15 euro haal je al een prima exemplaar in huis.

Een externe harde schijf

Staat je laptop vol met foto's, video's en andere bestanden? Dan is een externe harde schijf een uitkomst. Daarmee stel je in het gunstigste geval de aankoop van een nieuwe laptop uit. Het is sowieso geen gek idee om je belangrijkste data (dubbel) op te slaan. Dat kan in de cloud, maar misschien kies je liever voor een fysieke schijf die je zelf in bezit hebt.

Een docking station

Met een docking station creëer je een werkplek met je laptop als middelpunt. Het is een soort hub met allerlei poorten, zoals HDMI- en usb-poorten, kaartlezers en een utp-aansluiting. Vaak zijn ze uitgerust met een oplader voor je laptop.

Je hoeft je laptop alleen maar in het docking station te pluggen en je bent meteen verbonden met alle andere apparaten. Sommige docking stations hebben een ingebouwde laptopstandaard, zodat je ook meteen ergonomisch zit. Heb je meerdere werkplekken of een flexibele werklocatie? Dan is een docking station een handige toevoeging die bovendien meteen de voordelen van andere randapparatuur toevoegt.