Iedereen gebruikt een tekstverwerker, en bijna iedereen ook een spreadsheet- en een presentatieprogramma. Maar dat betekent niet dat je per se met Microsoft Office in zee moet. LibreOffice is de ongekroonde koning van de MS Office-alternatieven. Het pakket is gratis en bestanden die gemaakt zijn in Word, Excel en PowerPoint zijn compatibel met LibreOffice. Meer nog, wie met de Microsoft-programma’s heeft gewerkt, zal met deze opensource tegenhanger voortdurend een gevoel van herkenning hebben.

01 Desktoptoepassingen

LibreOffice 6.1.4 is een groep desktoptoepassingen die bestaat uit een tekstverwerker (Writer), een toepassing om spreadsheets te maken (Calc), een presentatie-app (Impress), een programma om vectorafbeeldingen te creëren (Draw), een databaseprogramma (Base) en een afzonderlijke wiskundemodule (Math). Je draait deze programma’s als desktopapplicaties. Er bestaat ook een online versie die je op je eigen webserver moet installeren. Die is daardoor minder geschikt voor de thuisgebruiker. Trouwens, het feit dat deze kantoorsuite geen gegevens opslaat op een externe server, geeft natuurlijk ook gemoedsrust. Je hoeft je geen zorgen te maken over wat Microsoft, Google of Apple met jouw gegevens doen. De toepassingen zien eruit als wat oudere versies van MS Office, maar dat is niet direct een nadeel. Toen het fameuze lint in 2007 werd geïntroduceerd was niet iedereen laaiend enthousiast over deze interface. De lint-haters zullen opgelucht zijn dat in LibreOffice de menustructuur van de oudere versie van Microsoft Office imiteert.

©PXimport

02 Downloads

Afhankelijk van het besturingssysteem dat je gebruikt, download je het juiste LibreOffice-installatiepakket hier. Er is een versie beschikbaar voor Windows, macOS en Linux. Op de homepage van LibreOffice vind je ook het Help Pack (Dutch). Daarvoor klik je eerst op de groene Download nu-knop. Daarna zie je de Ingebouwde helpfunctie in het Nederlands staan. Het gaat om een bestand van 2,2 MB dat in hulp voorziet bij offline gebruik. Na installatie van LibreOffice op Windows moet je de computer even herstarten.

LibreOffice opent razendsnel. Je komt in een venster met aan de linkerkant een menu om de toepassing te selecteren die je wilt starten. Aan de rechterkant herken je snelkoppelingen naar documenten die je recent hebt opgeslagen. De eerste keer dat je deze suite opent, is dit veld dus leeg. Er is ook een knop Sjablonen, die je bij een aantal templates brengt voor iedere applicatie. Het moet gezegd: het aanbod sjablonen is beperkt. Je kunt via de functie Sjabloonbeheer wel nog nieuwe modellen van internet importeren.

©PXimport

03 Werkbalken

Met Writer kun je alles schrijven: van kleine memo’s tot volledige boeken. De standaardwerkbalk bevat alles om je tekstdocumenten op te maken. Er staan zelfs knoppen bij om het document per e-mail te verzenden of om het document op te slaan in pdf-formaat. Op de werkbalk vind je ook de functies om de tekst in secties te splitsen, om tabellen te maken en om illustraties toe te voegen. Writer heeft zelfs een speciale werkbalk om formulieren te ontwerpen die je in het docx- of in het pdf-formaat bewaart. Bij het opmaken van de formulieren kun je besturingselementen toevoegen zoals keuzelijsten, keuzevakjes, labels en velden.

©PXimport

Lint-interface

©PXimport

04 Autocorrectie en woordinvulling

Wanneer je begint te typen, merk je dat je tekst al gecorrigeerd wordt. De autocorrectie is standaard al op het Nederlands ingesteld. Woorden die de corrector niet herkent, zal hij markeren met een rood golflijntje. In het contextmenu (dat je bovenhaalt met de rechtermuisknop) lees je de suggesties voor deze onderlijnde woorden en via dezelfde weg kun je het verdachte woord toevoegen aan je persoonlijk woordenboek. Een sterke verbetering in versie 6 is dat de spelligcontrole van LibreOffice een toegevoegd woord ook zal herkennen in afleidingen en samenstellingen. Als je vroeger het woord ‘usb’ aan je woordenlijst toevoegde, dan herkende de corrector ‘micro-usb’ en ‘usb-aansluiting’ nog steeds niet. Nu dus wel. In het contextmenu vind je ook de opdrachten De taal van de selectie instellen en De taal van de alinea instellen.

Writer ondersteunt zelfs woordinvulling, een functie die sommige gebruikers liefhebben en andere haten. Met woordinvulling probeert Writer te raden welk woord je aan het typen bent. Wanneer je daarmee akkoord gaat, druk je op Enter, anders typ je gewoon verder. Om deze woordinvulling in of uit te schakelen ga je naar Extra / Opties voor AutoCorrectie en dan gebruik je het tabblad Woordinvulling.

©PXimport

AutoTekst

©PXimport

05 Zijbalk

Omdat de traditionele werkbalk onvoldoende ruimte heeft om alle mogelijkheden van een moderne tekstverwerker te tonen, werkt LibreOffice met een multifunctionele zijbalk. Clipart vind je in de zijbalk onder Galerij. Het paneel Opmaakprofielen haal je tijdens het schrijven ook uit de zijbalk. Wie een beetje verstandig met een tekstverwerker omgaat, werkt met opmaakprofielen om de koptekst, de citaten, de lijsten steeds op dezelfde manier op te maken. De opmaakprofielen zijn gevuld met een breed gamma aan vooraf gemaakte stijlen, maar je kunt uiteraard ook je eigen stijlen toevoegen. Een andere tool die je hier terugvindt is de Navigator. Die komt van pas als het document erg lang wordt. Met behulp van de Navigator spring je heen en weer in het document op basis van de koppen, bladwijzers, afbeeldingen, opmerkingen, links en objecten. Geef een object in je document een naam zodat dit als anker voor de Navigator kan fungeren. Daarnaast is er nog een paneel Eigenschappen voor de tekstopmaak en een paneel Pagina om de marges, de oriëntatie en de kop- en voettekst te regelen.

©PXimport

06 Extensiecentrum

Standaard heeft LibreOffice de Nederlandse woordenlijst en woordafbrekingen geïnstalleerd. Wil je deze tekstverwerker ook inzetten om in andere talen te schrijven, dan wil je de woordenlijsten van die vreemde taal natuurlijk ook installeren. Je haalt die extra talen binnen via het menu Extra / Extensiebeheer. In dit venster beheer je de extensies die je ooit hebt geïnstalleerd en via de knop Haal meer extensies online maak je verbinding met de online extensiebank van LibreOffice. Behalve allerhande woordenboeken vind je hier hulpmiddelen voor de modules Draw, Base en Math en allerlei modeldocumenten die andere gebruikers hebben gedeeld. Er zit interessant materiaal bij, zoals een tool om voertuigonkosten te berekenen, een extensie om tekstvakken te voorzien van dummy-tekst, een sjabloon om de suikerwaarden in het bloed bij te houden en veel meer. Nadat je de extensie hebt geïnstalleerd, moet je LibreOffice wel even herstarten.

©PXimport

Compatibel

©PXimport

07 Werkbladen

Wie ooit in Excel heeft gewerkt, vindt in Calc onmiddellijk zijn draai. Elk spreadsheet kan uit verschillende werkbladen bestaan en elk blad is opgebouwd uit cellen die je vult met tekst, getallen en formules. Onder in beeld zie je de werkbladen die in het spreadsheet zitten. Calc gebruikt de Open Document-indeling .ods om rekenbladen op te slaan, maar je kunt het bestand ook exporteren naar het xls-formaat voor Excel of naar verschillende bestandsindelingen zoals csv-, pdf-, html.

Om snel een waarde in een cel op te maken als valuta, percentage, datum, aantal of decimaal getal, gebruik je de knoppen van de werkbalk Opmaak. In Calc vinden we weer de handige zijbalk terug, waar je in het paneel Eigenschappen de opmaak van de cellen vastlegt. Wil je bijvoorbeeld dat alle negatieve getallen in het rood verschijnen, dan vink je die optie aan in dit paneel. Calc ondersteunt geavanceerde functies zoals draaitabellen en kan aan de hand van huidige gegevens voorspellingen doen voor de toekomst.

08 Formules

Geen spreadsheet zonder formules … Wanneer je in de zijbalk op de fX-knop klikt, opent zich het paneel Functies. Alle formules zijn opgesteld in het Nederlands en om het overzicht te behouden in het enorme aanbod organiseert LibreOffice de formules in categorieën zoals Financieel, Logisch, Wiskundig enzovoort. Wanneer je in Calc een aantal cellen met getallen selecteert, verschijnt standaard de som van die waarden in de statusbalk. Je kunt hier ook andere berekeningen laten verschijnen door op het knopje te klikken waar nu Som= staat.

Wil je bepaalde gegevens weergeven in grafieken? Dat werkt hetzelfde als in Excel: je selecteert een bereik en klikt dan op de knop Diagram. Hierdoor opent zich de Assistent Diagrammen die je door de verschillende keuzestappen leidt. Het moet wel gezegd worden dat de verschillende diagrammen op grafisch vlak moeten onderdoen voor Excel.

©PXimport

09 Delen

In de spreadsheet-module Calc kunnen meerdere gebruikers gelijktijdig aan hetzelfde werkblad werken. Daarvoor moet elke gebruiker die wil samenwerken een naam opgeven in Extra / Opties / LibreOffice / Gebruikersgegevens. Daarna activeert de degene die het werkblad aanmaakt de samenwerking op dit rekenblad met Extra / Werkblad delen. Hierdoor wordt het document opgeslagen in de modus Delen en dat merk je in de titelbalk. Wanneer een van de gebruikers het gedeelde document opslaat, zal dit document zichzelf updaten, zodat de gebruiker de laatste versie ziet van alle wijzigingen die zijn opgeslagen door alle gebruikers.

©PXimport

10: Vectoren

Draw is een typisch vectortekenprogramma, hoewel het ook bewerkingen kan uitvoeren op rasterafbeeldingen. Dit tekenpakket heeft een set tools aan boord om technische tekeningen te maken met 2D- en 3D-manipulatie. Een Draw-tekening kan een maximale paginagrootte van 300 cm bij 300 cm hebben, wat dus wel van pas kan komen bij het produceren van technische tekeningen, brochures en posters. Vectorafbeeldingen zijn samengesteld uit geometrische elementen, zoals lijnen, cirkels en polygonen. Het enorme voordeel van vectorafbeeldingen is dat je ze kunt schalen zonder kwaliteitsverlies.

Draw wisselt de afbeeldingen makkelijk uit met de rest van de LibreOffice-suite. Je kunt ook met tekeningen werken in Writer of Impress, die je dan aanpast met een subset van hulpmiddelen in Draw. En wanneer je een pdf-document wil bewerken in LibreOffice, zal het pakket het pdf-bestand openen in Draw.

©PXimport

11 Lagen

Je maakt en bewerkt de tekening op de grote werkruimte in het midden. Op dit werkvlak plaats je vormen, tekstvakken en afbeeldingen. Een tekening kun je ook over verschillende pagina’s verdelen. In dat geval is het paneel Pagina’s erg handig om in beeld te zeten. Bovendien kan Draw elementen op verschillende lagen manipuleren. Met behulp van lagen organiseer je complexe onderwerpen in logische groepen. Onderaan het werkvlak zie je uit hoeveel lagen de tekening bestaat en van iedere laag kun je de transparantie instellen.

©PXimport

12 Afbeeldingsstijlen

De zijbalk in Draw heeft vier panelen, waarvan maar één paneel tegelijk geopend kan zijn. Ook hier is het eerste paneel de Eigenschappen, waarmee je de positie, het lettertype en de schaduwen instelt. In het paneel Galerij zit een collectie objecten, vormen, pijlen, 3D-objecten en elementen stroomdiagrammen te maken. Net zoals je tekststijlen kunt vastleggen, is het in Draw mogelijk om afbeeldingsstijlen op objecten toe te passen via de sectie Opmaakprofielen. Op die manier kun je het uiterlijk van alle elementen die zijn opgemaakt met een bepaald profiel, tegelijk wijzigen door hun opmaakprofiel aan te passen. Ten slotte zit in de zijbalk ook de Navigator, waarmee je snel tussen de pagina’s in de tekening navigeert. Standaard slaat Draw de afbeeldingen op in het open document formaat .odg, maar je kunt via de functie Exporteren het project ook wegschrijven naar de bitmap-formaten .bmp, .gif, .jpg, .png, .tiff en naar de vectorformaten .eps, .svg.

©PXimport

13 Dia’s schikken

De PowerPoint van LibreOffice heet Impress. In versie 6 is de standaardgrootte van een dia 16:9, wat overeenkomt met de verhouding van recente schermen en projectors. De dia’s die je maakt, zullen veelal verschillende elementen bevatten: tekst, lijsten met opsommingstekens, tabellen, grafieken, foto’s en tekeningen. Het hoofdvenster bestaat uit het deelvenster Dia’s, de werkruimte en de zijbalk. De gemeenschappelijke functies van alle LibreOffice-applicaties hebben een samenhangende gebruikersinterface, zodat je ook hier snel de knoppen herkent om de dia’s op te maken. Het paneel Dia’s bevat alle onderdelen van de presentatie in de juiste volgorde. Om die volgorde aan te passen of om snel een aantal dia’s te verwijderen, open je de Diasorteerder via het menu Beeld. Wanneer je denkt dat een dia tijdelijk overbodig is maar hem niet direct wilt verwijderen, dan kun je hem verbergen via het rechtermuisknopmenu.

©PXimport

14 Inhoud

Net zoals in PowerPoint bepaal je bij iedere nieuwe dia welke lay-out je wilt hebben. Die indeling bevat de plaatsaanduidingen voor de inhoud. Wanneer je zo’n tekstvak vult, zal die automatisch de opmaak aannemen van de geselecteerde diastijl. Op die manier blijft je presentatiestijl consistent. Uiteraard kun je met de knop Tekstvak zelf tekstvakken toevoegen. Ook tabellen, grafieken, tekeningen en ontwerpen uit Draw plaats je op de dia via de opdracht Invoegen. Hier vind je ook direct de functie om video en audio toe te voegen. Deze mediabestanden moeten lokaal op de harde schijf staan. Op vlak van video-ondersteuning merk je de beperking van deze kantoortoepassing.

Overigens is het bij geen enkele toepassing van LibreOffice mogelijk om filmpjes van internet in te voegen. Bovendien moet je de documenten in Writer, Calc, Impress of Draw opslaan in de Open Document-indelingen, anders worden de video’s niet in de bestanden opgeslagen.

©PXimport

15 Overgangen en animaties

In de zijbalk bevindt zich een paneel genaamd Diawissel, met een breed aanbod aan overgangen waarvan je de duur kunt instellen. In het paneel daaronder selecteer je de animaties om bepaalde elementen van de presentatie te benadrukken. Het zijpaneel Hoofddia’s gebruik je om een volledig andere diastijl te kiezen, maar die wordt alleen toegepast op de geselecteerde dia(‘s).

Klik op de knop Diavoorstelling of druk op F5 om de presentatie te starten. Wanneer je het contextmenu gebruikt tijdens de diavoorstelling, kun je de muisaanwijzer wijzigen in een pen waarvan de lijndikte en kleur aanpasbaar is. Tijdens de presentatie schakelt Impress naar de Presenter-console. In deze persentatiemodus ziet de spreker op zijn laptop- of op zijn desktopscherm de huidige dia en de dia die dadelijk volgt. Bovendien kan hij de opmerkingen lezen die hij vooraf bij bepaalde dia’s heeft genoteerd. Deze console werkt alleen wanneer twee beeldschermen zijn aangesloten. Uiteraard is het ook mogelijk om hand-outs in verschillende lay-outs af te drukken.

Open als standaard

16 Base

De databasesoftware Base is vergelijkbaar met Microsoft Access. Deze module is een onderdeel dat de thuisgebruiker waarschijnlijk het minst zal gebruiken. Toch is dit een krachtige tool waarmee je zelfs een MySQL-database aanspreekt en beheert. Iedere keer dat je Base start, verschijnt de Database Wizard waar je drie opties hebt: een gloednieuwe database maken, een bestaande database van de computer af openen, of verbinding maken met een database die gemaakt is in een andere toepassing. Daarna maak je velden in verschillende tabellen aan, zodat je de records kunt vullen met informatie. Databases zijn gemaakt om ontzettend veel informatie te beheren, daarom is het fijn dat Base een uitgebreid en aanpasbaar zoeksysteem bevat.

©PXimport

17 Math

De laatste component die in LibreOffice aanwezig is, is een editor om wiskundige formules te noteren en te bewerken. Je kunt Math toepassen in de LibreOffice-documenten, of je gebruikt de tool als zelfstandige applicatie. Wanneer je een formule wilt invoegen in een LibreOffice-document, plaats je de cursor op de juiste locatie en selecteer je de menuoptie Invoegen / Object / Formule. Gebruik je Math als zelfstandige tool, dan kun je een formule bewaren als afzonderlijk math-bestand. Math maakt het de gebruiker makkelijk om formules te typen. Als je bijvoorbeeld een breuk wilt invoegen, klik je op het breukpictogram in het venster Elementen, waarna je de waarden invult tussen de accolades. Iedere formule kun je opmaken met behulp van het submenu Indeling. Op die manier kies je het lettertype en de tekengrootte.

©PXimport

Het is bijna kerst en tussen het regelen van de laatste boodschappen door kijk je om je heen. De post ligt nog op tafel, er slingert speelgoed rond en een grote schoonmaak gaat niet meer lukken. Toch wil je dat je gasten in een net huis binnenkomen. Met een strak plan kun je in precies zestig minuten de perfecte illusie van een schoon huis creëren. Zet de timer, doe je favoriete muziek aan en ga aan de slag.

Je begint waar je gasten binnenkomen. De hal is vaak een rommelige plek, zeker in de winter. Pak een grote mand of krat en gooi daar alles in wat er niet hoort: sjaals die niemand draagt, post, sleutels en rondslingerende tassen. Zet die mand tijdelijk weg in de berging, schuur of desnoods in je eigen kledingkast. Zorg dat er ruimte is aan de kapstok voor de jassen van je bezoek. Klop de deurmat even krachtig buiten uit en haal de stofzuiger snel door de gang. Als je hierna nog dertig seconden over hebt, veeg je met een doekje over de spiegel. Een schone spiegel en een lege vloer geven direct bij binnenkomst al het gevoel van een opgeruimd huis.

De woonkamer: sfeer boven perfectie

Door naar de plek waar jullie de meeste tijd zullen doorbrengen. In de woonkamer geldt nu de regel: opruimen is belangrijker dan boenen. Loop een rondje met een vuilniszak voor alles wat weg kan en een wasmand voor spullen die naar een andere kamer moeten. Maak de salontafel en bijzettafels helemaal leeg. Een leeg oppervlak oogt namelijk direct schoon, zelfs als je niet nat afneemt. Schud daarna de kussens op de bank flink op en vouw plaids netjes op. Haal de stofzuiger alleen door het midden van de kamer en langs de bank; vergeet de hoekjes en plinten, want daar kijkt vanavond niemand naar.

©Евгения Рубцова

Het toilet: kort maar krachtig

Dit is de enige plek waar je gasten echt even alleen zijn en stilzitten, dus hier moet het wel fris zijn. Gelukkig is de ruimte klein. Spuit wc-reiniger in de pot en laat dit even inwerken terwijl je de rest doet. Gebruik een wegwerpdoekje of een sopje voor de bril, de spoelknop, de deurklink en de kraan. Hang een schone handdoek op en controleer of er voldoende toiletpapier ligt. Heb je nog een geurkaarsje of geurstokjes? Zet die dan hier neer. Als het lekker ruikt, voelt je toilet al snel schoner aan.

Puntjes op de i in de keuken

Je hebt nu nog een kwartier over. Snel door naar de keuken. Zorg allereerst dat het aanrecht helemaal leeg is. Als het niet meer lukt om alles af te wassen, zet je de vuile vaat snel in de vaatwasser, ook als deze eigenlijk al vol is. Een andere slimme noodoplossing is om de vaat tijdelijk in een keukenkastje te verstoppen. Het gaat erom dat alles uit het zicht is. Haal tot slot nog even een doekje over het aanrecht en de kookplaat zodat alles weer fris oogt.

©APALKOV | MestoSveta - stock.adobe.com

Sfeer maken

Nu is het tijd voor de belangrijkste truc: het aanpassen van de verlichting. Dim de grote lampen en steek overal kaarsen en sfeerverlichting aan. Dat ziet er niet alleen heel gezellig uit, maar dat zachte licht zorgt er ook voor dat achtergebleven stof of verdwaalde kruimels niet meer opvallen. Tot slot doe je nog één ding voor de sfeer. Zet een raam op een kier voor frisse lucht of zet een pannetje op het vuur met wat water, kaneel en sinaasappelschil voor een heerlijke kerstgeur.

Klaar voor de bel

Kijk nu eens om je heen. Je huis is opgeruimd, het ruikt lekker en het is gezellig verlicht. Niemand die ziet dat je de bovenkant van de kasten hebt overgeslagen. Schenk wat te drinken voor jezelf in en adem uit. Laat die bel maar gaan!

Na een uitgebreid diner is de koffie vaak de afsluiter van de avond. In plaats van een standaard zwarte bak zet je met een paar simpele ingrediënten iets bijzonders op tafel. Je hoeft geen volleerd barista te zijn om indruk te maken; met wat kruiden of een restje chocolade geef je de koffie direct een feestelijke twist. Speciaal voor jou: vijf heerlijke koffierecepten.

Espresso met witte chocolade en kardemom

Witte chocolade is een goede match voor de sterke smaak van een espresso. Leg een paar blokjes witte chocolade onderin het glas en laat deze langzaam smelten door de hete koffie eroverheen te gieten. Als je een snufje kardemom door de melk mengt voordat je deze opschuimt, krijg je een heerlijke warme en kruidige geur. De kardemom zorgt ervoor dat de zoete chocolade niet de overhand krijgt, waardoor de koffiesmaak goed overeind blijft.

Tiramisu uit een glas

Je kunt de smaken van het bekende Italiaanse dessert ook gewoon drinken. Meng een sterke kop koffie met een drupje amandelsiroop voor de herkenbare smaak van amaretto, maar dan zonder de alcohol. In plaats van gewone melk kun je een mengsel van halfstijve slagroom en een beetje mascarpone bovenop de koffie leggen. Een flinke laag cacaopoeder over de room maakt het plaatje compleet. Dit koffierecept kan eigenlijk ook direct als vervanger van een dessert kan dienen, vooral het serveert met bijpassend koekje, zoals cantuccini of amaretti.

Mokka met sinaasappel en pure chocolade

De combinatie van pure chocolade en sinaasappel doet het altijd goed tijdens de feestdagen. Rasp de schil van een sinaasappel en roer dit samen met een blokje pure chocolade door je warme koffie totdat alles is opgelost. De olie uit de sinaasappelschil geeft een fris aroma dat heel goed samengaat met donker gebrande koffiebonen. Als je dit serveert met een klein stukje sinaasappelschil op de rand van het glas, ziet het er meteen feestelijk uit. De pure chocolade maakt de koffie wat dikker en voller, wat goed past bij een koude winteravond.

Karamel met een snufje zeezout

Gezouten karamel is al jaren populair en dat is niet zonder reden. Het zout versterkt namelijk de zoete tonen van de karamel en haalt tegelijkertijd de bittere randjes van de koffie af. Doe een scheutje karamelsiroop in je glas en voeg daar echt maar een heel klein beetje zeezout aan toe. Gebruik havermelk voor het schuim, omdat dit van zichzelf al een beetje romig en nootachtig smaakt. Het resultaat is een zachte koffie die het door de combinatie van zout en zoet bij bijna iedereen goed doet.

Koffie met honing en kaneel

Voor wie geen chocolade of room lust, is een combinatie van honing en kaneel een goed alternatief. Roer een goede lepel honing door de zwarte koffie en bestrooi de melkschuimlaag met wat kaneelpoeder. De honing geeft een andere soort zoetheid dan suiker en maakt de koffie zachter voor de keel. Het is een eenvoudige manier om een normale latte een feestelijke upgrade te geven met spullen die je waarschijnlijk al in je keukenkastje hebt staan. De geur van kaneel die van de warme melk afkomt, maakt meteen duidelijk dat het kerst is! 

©ID.nl

Zo maak je je koffie helemaal af

Je kunt de feestkoffie nog net wat mooier presenteren door aandacht te besteden aan de garnering. Een klein beetje kaneel, nootmuskaat of cacaopoeder op de melkschuimlaag doet bijvoorbeeld al wonderen. Gebruik een klein zeefje zodat de poeder gelijkmatig verdeeld wordt en er geen klontjes ontstaan. Voor een luxe effect kun je met een fijne rasp wat krullen van een blok pure of witte chocolade schaven. Dit smelt langzaam weg in het schuim en geeft bij elke slok een beetje extra textuur.

Ook met koekjes of fruit kun je creatief uit de hoek komen. Serveer de koffie met een typisch winters koekje op de schotel, zoals een speculaasje of een Italiaanse cantuccini. Een dunne reep sinaasappelschil die je even rond je vinger draait tot een krul staat erg chique aan de rand van het glas. Wil je echt uitpakken, dip de rand van het glas dan in wat water en daarna in suiker voor een bevroren effect. In plaats van een gewone lepel kun je tot slot een kaneelstokje in de koffie zetten, wat tijdens het drinken subtiel steeds meer smaak afgeeft.

Drie espressomachines voor je feestkoffie

De'Longhi PrimaDonna Soul

Dit apparaat van De'Longhi is een zeer uitgebreide volautomaat. Dankzij de 18 voorgeprogrammeerde recepten zet je met één druk op de knop een krachtige espresso of een zachte latte. Voor wie van variatie houdt, biedt dit toestel ook de mogelijkheid om de sterkte van de koffie nauwkeurig aan te passen, zodat je altijd die gewenste sterke kop koffie krijgt. De machine is bovendien via een smartphone-app te bedienen.

Siemens EQ.500

De Siemens EQ.500-serie staat bekend om het gebruiksvriendelijke display waarbij je de koffiespecialiteiten direct via sensorvelden selecteert. Naast de standaard espresso en latte beschikt dit apparaat over de zogenaamde 'aromaDouble Shot'-functie. Hiermee zet je een extra sterke koffie door middel van een dubbel maal- en zetproces, zonder dat de koffie een bittere nasmaak krijgt.

Melitta Barista Smart T

De Melitta Barista Smart TS blinkt uit in veelzijdigheid met maar liefst 21 voorgeprogrammeerde recepten. Een groot voordeel is de fluisterstille molen, waardoor je zonder veel lawaai geniet van versgemalen bonen. Dankzij het dubbele bonenreservoir kun je bovendien eenvoudig wisselen tussen een milde boon voor je latte en een krachtige variant voor de espresso. De machine is via een handige app op je smartphone te bedienen. Met de 'My Coffee Memory'-functie sla je de persoonlijke voorkeuren van acht verschillende personen op.