Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Firefox Focus - Privacyvriendelijke browser

Geschikt voor: iOS, Android

De bekendste browsers bieden standaard maar een matige privacybescherming. Ze hebben vaak wel een optie om een privévenster te openen, maar dan nog zijn er volop manieren om je te volgen. Bij sommige browsers kun je heel veel van dit soort volgmethoden blokkeren door add-ons te installeren. Zo kun je Firefox bijvoorbeeld behoorlijk goed dichtspijkeren, ook wanneer je niet in een privévenster surft. Lang niet elke browser biedt een vergelijkbaar aantal add-ons voor dit doel.

Surf je veel mobiel? Dan wordt het allemaal nog een stuk lastiger, omdat mobiele browsers vaak nog minder mogelijkheden bieden om add-ons te installeren die je privacy beschermen.

Gelukkig is er voor mobiele platformen Firefox Focus (ook voor Android). Deze browser biedt van zichzelf allerlei functies die ervoor zorgen dat je moeilijk te volgen bent op internet. Zo hoef je bijvoorbeeld geen afzonderlijke adblocker te installeren en worden standaard allerlei trackers geblokkeerd. Daarnaast kun je bij het beëindigen van een surftocht met één tik op een pictogram alle gegevens van de sessie wissen. Door dit alles is niet alleen je privacy beter beschermd, maar surf je ook sneller.

©PXimport

Display Driver Uninstaller - Videokaart-updates terugdraaien

Geschikt voor: Windows 11

Naar je grafische stuurprogramma heb je meestal geen omkijken. Wanneer er een nieuwe versie is, krijg je vaak de keuze om die te installeren. En als alles naar wens werkt, dan kun je dat ook achterwege laten. Maar veel fanatieke gamers hebben de neiging om elke nieuwe versie te installeren om de simpele reden dat deze soms net een paar beeldjes per seconde meer oplevert, zeker als het om de nieuwste games gaat.

Updates verlopen bijna altijd goed, maar ‘bijna’ kan net voldoende zijn om problemen te veroorzaken. Vaak ben je dan geneigd om te denken dat de oorzaak bij de game ligt. Het wordt echter aanbevolen om eerst maar eens je stuurprogramma opnieuw te installeren.

De standaardmethode die Windows daarvoor biedt, werkt doorgaans goed. Maar ook hier geldt weer dat ‘doorgaans’ in jouw geval misschien net niet genoeg is om het probleem op te lossen. Als dat het geval is, dan is er altijd nog Display Driver Uninstaller. Dat werkt voor zowel AMD als Nvidia. Let op: vanwege de vele opties die de nodige kennis vergen, bevelen we dit product alleen aan gevorderde gebruikers aan.

Lees hier meer over drivers updaten in Windows 11.

©PXimport

FlightGear - Gratis flight simulator

Geschikt voor: Windows 11

In deze rubriek bespreken we normaliter geen games en dus lijkt FlightGear wellicht een vreemde keus. Maar er worden felle discussies gevoerd over de vraag of een simulator nu een spel is of een serieuze aangelegenheid. Vliegtuigliefhebbers zijn stellig overtuigd van dat laatste, en dus zullen wij ons daar maar aan overgeven.

Een simulator dus, en wat voor een! FlightGear is een opensource-product waaraan al vele jaren wordt gewerkt. Dat is goed te merken aan zowel de kwaliteit als de omvang van het product.

FlightGear is ideaal voor iedereen die graag zelf eens achter de stuurknuppel van een vliegtuig wil plaatsnemen, maar niet per se geld wil uitgeven aan een commerciële simulator. Op veel gebieden doet het programma daar overigens niet voor onder en op sommige overtreft het de betaalde concurrentie zelfs.

Zo is FlightGear grafisch weliswaar wat minder geavanceerd dan Microsoft Flight Simulator, maar heb je toegang tot veel meer verschillende vliegtuigen. De basisversie is niet al te groot (2 GB), maar wil je meer van de wereld zien, dan komt daar nog heel wat bij.

©PXimport

JQueryForm - Online formulieren bouwen

Geschikt voor: elk systeem

Wie een eigen website heeft of bijvoorbeeld de website van een vereniging beheert, weet dat eenrichtingsverkeer niet al te moeilijk is. Er zijn programma’s die je in staat stellen om met weinig technische kennis een site te bouwen en te onderhouden die alleen maar informatie aanbiedt. Interactie met de bezoekers gaat daarbij doorgaans niet verder dan een knopje dat ze kunnen aanklikken wanneer ze een mailtje willen sturen.

Maar wat als je meer wilt? Wat als je je bezoekers bijvoorbeeld een kleine enquête wilt voorleggen of een quizje wilt organiseren? Doorgaans heb je dan flink wat kennis nodig om input van de bezoekers vast te leggen. Bovendien moet je weten hoe je meer complexe beeldelementen zoals keuzelijstjes toevoegt.

Dat alles is niet nodig wanneer je gebruikmaakt van JQueryForm. Met deze online tool maak je eenvoudig het complete formulier dat allerlei soorten elementen kan bevatten en waarvan je aan elk veld bovendien een validatie kunt koppelen om te zorgen dat de invoer correct is. Dit geheel kun je vervolgens integreren in je website, waarna de invoer van gebruikers lokaal wordt opgeslagen.

©PXimport

ChaosPro - Plezier met fractals

Geschikt voor: Windows 11

Op het moment dat Isaac Newton in de zeventiende eeuw de zwaartekracht in een simpele en elegante formule wist te vangen, werd het voor wetenschappers steeds duidelijker dat wiskunde de taal is waarin de natuur is geschreven. Maar lang niet iedereen was overtuigd. Ten slotte is het vrijwel ondenkbaar om met behulp van een compacte formule zoiets ingewikkelds als een boom, een bloem of een wolk te beschrijven.

Daarin kwam verandering met de ontdekking van fractals. Die zijn gebaseerd op doorgaans zeer eenvoudige rekenregels. Wanneer je die meerdere keren achter elkaar toepast, komen daar vormen uit tevoorschijn die niet alleen heel fraai zijn, maar ook een sterke gelijkenis vertonen met allerlei patronen die we in de natuur zien. Daardoor spraken ze meteen tot de verbeelding van een breder publiek en vonden ze ook al snel toepassing in de computerwereld, bijvoorbeeld om realistische vegetatie en luchten voor games te maken.

Die brede belangstelling zorgde voor een stortvloed aan verschillende fractal-programma’s en een daarvan is ChaosPro. Hoewel deze software al wat jaartjes meegaat, is dit een juweeltje voor iedereen die zelf fraaie grafische structuren wil maken.

©PXimport

BandLab - Componeren voor nop

Geschikt voor: elk systeem

Veel muzikanten beoefenen hun hobby samen met anderen in een band, orkest, koor of fanfare. Maar er zijn er ook heel wat die bij gebrek aan muzikale kennissen thuis in hun eentje muziek maken. Wil je die muziek vervolgens vastleggen als compositie, dan ben je vaak aangewezen op prijzige software. Met sommige gratis producten kom je echter ook een heel eind. BandLab is zo’n product.

Het is een volwaardige DAW (digital audio workstation), wat betekent dat je er muzieksporen in kunt vastleggen die zijn opgenomen als audiobestand, maar ook kunt werken met midi voor het aansturen van echte of virtuele instrumenten. Die laatste zijn ook volop aanwezig in BandLab.

Heb je de nodige sporen van je compositie vastgelegd, dan kun je er uiteraard nog allerlei effecten aan toevoegen en het geheel mixen. Ben je niet muzikaal genoeg om álles zelf te maken, dan kun je bovendien gratis allerlei voorgebakken fragmentjes gebruiken.

In al deze mogelijkheden lijkt BandLab op andere DAW’s. Maar het bijzondere is dat je er ook mee kunt samenwerken en dat het een sociaal netwerk is waarop je muziek kunt delen.

©PXimport

Math3D - Grafieken in 3 dimensies

Geschikt voor: elk systeem

Gedurende vele eeuwen stonden meetkundige vormen op zichzelf en dat gold ook voor wiskundige vergelijkingen. In de zeventiende eeuw kwam René Descartes (vooral beroemd geworden door zijn uitspraak “ik denk, dus ik besta”) op het idee dat je de ene in de andere kon vertalen en daarmee was de analytische meetkunde geboren. Menig middelbare scholier zonder wiskundeknobbel heeft nog altijd nachtmerries bij het horen van de woorden x-as en y-as. Toch mogen we Descartes dankbaar zijn voor zijn vinding, want een grafiek geeft vaak veel meer inzicht in lastige problemen.

Dat geldt nog veel meer voor 3D-grafieken. Helaas komt ons spreadsheetprogramma niet verder dan het tonen van wat ruimtelijk ogende staafdiagrammetjes en daar heb je voor wiskundige vergelijkingen weinig aan. Wie slechts zo nu en dan iets moet visualiseren met een 3D-grafiek hoeft geen speciale software te installeren, want met het handige Math3D kan het gewoon online.

Deze toepassing kan allerlei soorten grafieken produceren. Dat kan in de traditionele expliciete vorm (x+y=z), maar ook door middel van parameters of bolcoördinaten. Je kunt er zelfs animaties mee maken.

©PXimport

Super Resolution - Vergroot afbeeldingen

Geschikt voor: elk systeem

Met het overgrote deel van de vele beschikbare fotobewerkers kun je afbeeldingen vergroten. Dat gebeurt in vrijwel elk programma met dezelfde techniek. Eenvoudig gezegd komt die erop neer dat individuele pixels denkbeeldig worden vergroot en er een gemiddelde wordt genomen tussen naast elkaar liggende beeldpunten om de vergroting niet blokkerig te laten worden. Iedereen die weleens heeft geprobeerd om zo een foto flink te vergroten, weet dat het resultaat vaak matig is, omdat scherpe lijnen vervagen.

Tot voor kort hadden we geen goed alternatief, maar inmiddels is dat er wel dankzij kunstmatige intelligentie. Deze interpreteert de elementen van een afbeelding en maakt op basis daarvan een geheel nieuw beeld, maar dan groter. Het gevolg daarvan is dat de vergroting nog steeds haarscherp is. Uiteraard kan AI zelf geen nieuwe informatie verzinnen, maar wat het wel kan, doet het fantastisch.

Om er zelf gebruik van te kunnen maken, heb je ofwel een dure videokaart of een abonnement bij een vergrotingsdienst nodig. Maar op de site van Super Resolution API kan het gewoon gratis (maximale vergroting 2x).

©PXimport

yEd Graph Editor - Diagrammen in alle vormen

Geschikt voor: Windows 11, MacOS, Linux, browser

Het soort grafieken dat we hierboven bespraken, is reuze handig wanneer je het verband tussen enkele variabelen wilt visualiseren, maar daar houdt het ook meteen op. Er zijn echter heel wat andere situaties waarin een grafische weergave een onmisbare hulp is om complexe verbanden aanschouwelijk en inzichtelijk te maken. Hét medium bij uitstek om dat te doen, is een diagram.

Of het nu gaat om de werking van een computerprogramma, de verbanden tussen je familieleden of de structuur van de organisatie waar je werkt, diagrammen zijn niet meer weg te denken uit ons leven.

Een gespecialiseerd programma om ze te maken is bijna een must, want alleen al het netjes uitlijnen van de verschillende elementen in een diagram is in een gewoon grafisch programma een nare klus. Een echt diagramprogramma doet dat gewoon uit zichzelf en een van de betere is yEd Graph Editor.

yEd heeft alles aan boord om allerlei verschillende soorten diagrammen te maken. Voor heel veel typen worden de bouwstenen meegeleverd, maar je kunt ze ook zelf importeren. Heb je maar één diagram nodig, dan kun je dat ook online maken.

©PXimport

Logo Crunch - Logo's en pictogrammen maken

Geschikt voor: elk systeem

Regelmatig lees je berichten over bedrijven of overheidsafdelingen die een nieuwe huisstijl nodig hebben en voor het vormgeven daarvan een ontwerpbureau inhuren. Soms brengen die bureaus tonnen in rekening om onder andere een logo te ontwerpen. Als je kijkt naar de ontwikkelingen binnen Logo Crunch, vraag je je af hoelang ontwerpers daar nog mee wegkomen.

Logo Crunch is een online tool waarmee je met behulp van kunstmatige intelligentie logo’s kunt maken en aanpassen. Ook als je geen logo nodig hebt, kan de toepassing van pas komen. Want wat voor sommige gebruikers een logo is, is voor anderen een pictogram.

Het systeem kan zelf wat willekeurige pictogrammen genereren die je vervolgens kunt aanpassen, maar dat aanbod is minimaal. Beter is het om zelf een simpel ontwerp te maken en dat als plaatje te uploaden. 

De AI achter Logo Crunch kan nu zelf het beeld analyseren en dat zorgt ervoor dat je allerlei bewerkingen die doorgaans tijdrovend zijn, snel en geautomatiseerd kunt uitvoeren. Zo kun je lijnen dikker maken, gaten vullen of het algehele ontwerp vereenvoudigen, en dat alles door het instellen van een paar schuifregelaars.

©PXimport

Shadertoy - Aan de slag met shaders

Geschikt voor: elk systeem

Wil je in een game of 3D-animatie een realistische scène neerzetten, dan moet je gebruikmaken van een techniek die raytracing heet. Daarbij wordt het gedrag van duizenden lichtstralen berekend wanneer ze reflecteren op glanzende oppervlakken of afgebogen worden door glas of water.

De nieuwste generaties grafische kaarten kunnen dit tot op zeker hoogte snel genoeg voor live animatie, maar jarenlang moesten animators trucs bedenken om dingen echt te laten lijken. Dat deden ze met zogeheten shaders; (vaak kleine) computerprogramma’s die bepaalde effecten nabootsen.

Deze shaders gingen een heel eigen leven leiden, omdat hobbyisten er grafische hoogstandjes mee begonnen te bouwen die gewoon op zichzelf interessant zijn om te bekijken en mee te spelen. Het fenomeen breidde zich zelfs uit tot geluid en virtual reality.

Dé bron om alles te leren over shaders is www.shadertoy.com. Hier vind je inmiddels bijna 60.000 van dit soort programmaatjes die je online kunt bekijken. Heb je een beetje een beeld van de vele spectaculaire mogelijkheden en ben je geïnteresseerd in programmeren, dan kun je al deze shaders naar eigen smaak aanpassen en zelfs hele nieuwe maken.

©PXimport

Photoscape X - Veelzijdige fotobewerker

Geschikt voor: Windows 11

Als we een top tien zouden moeten samenstellen van meest voorkomende programma’s per categorie, dan zouden spellen op de eerste plaats staan. De tweede plek zou met gemak worden ingenomen door fotobewerkers, want daarvan zijn er werkelijk verbijsterend veel in vergelijking met andere soorten programma’s. Ondanks dat gigantische aanbod zijn er toch altijd weer titels die ons in positieve zin weten te verrassen. Photoscape X is er zo een.

Photoscape is er in een gratis en een betaalde versie. De gratis versie mist enkele geavanceerde gereedschappen zoals curven, maar biedt voor de gemiddelde gebruiker voldoende technische hulpmiddelen om afbeeldingen mee te verbeteren. Op het creatieve vlak ontbreken in de gratis versie enkele effecten, maar wat wel aanwezig is, is zeer gevarieerd en onderscheidt zich vaak ook van de concurrentie.

Behalve dat je foto’s kunt beheren en bewerken, maak je met Photoscape heel makkelijk fraaie collages of voeg je foto’s samen tot één afbeelding. Daarbij kun je ook nog allerlei lijsten en stickers toevoegen.

Behalve veelzijdig is Photoscape ook nog eens lekker snel. Kortom: zeer de moeite waard.

©PXimport

Gevaarlijk?

Bij sommige freeware kun je een enge waarschuwing van je beveiligingsprogramma verwachten. Laat je niet afschrikken, maar lees goed wat er aan de hand is en of je dit logisch vindt. Programma’s maken bijvoorbeeld verbinding met internet. Deze actie kan al een reactie uitlokken bij je beveiliger. Ook voor software die relatief nieuw is of wordt aangeduid als ‘zeldzaam’ kan je beveiliger een waarschuwing geven. Vertrouw je de download? Laat het programma dan uitvoeren. Voel je twijfel? Laat je download onderzoeken door www.virustotal.com, dat doen wij ook. Deze dienst controleert je programma met meer dan vijftig beveiligingsprogramma’s. Zo zie je snel of je te maken hebt met een risico, of met een overijverig beveiligingsprogramma.

©PXimport

Niet te snel klikken

We zien het helaas te vaak en het zou verboden moeten worden: installatieprocedures die extra programma’s bundelen en zomaar aanpassingen doen. Je probeert een programma uit en voor je het weet is de homepage van je browser aangepast en ben je een aantal ongewenste programma’s rijker. Deze handelswijze heet in de volksmond ‘achterbaks’, maar de nette aanduiding is ‘potentially unwanted program’ (pup).

Steeds meer beveiligingsprogramma’s letten hierop als je iets probeert te installeren. Wij gebruiken Unchecky om ‘verkeerde vinkjes’ op te merken.

Je kunt de extra’s ook zelf voorkomen. Download een programma bijvoorbeeld alleen via de website van de makers. Kies altijd voor de geavanceerde of aangepaste installatie. Zo kun je goed nakijken welke opties er actief zijn. Verwijder de vinkjes bij aanpassingen/programma’s die je als ongewenst beschouwt of keur de aanpassing op een andere manier af.

©PXimport

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Philips introduceert de Baristina Plus Stainless Steel, een semi-automatische koffiemachine met een roestvrijstalen design en iced coffee-functie. Dit derde apparaat in de Baristina-lijn combineert een robuuste uitstraling met veel gebruiksgemak. Kan er echt niks verkeerd gaan? ID.nl testte het uit.

Ontwerp & specificaties

De Baristina Plus Stainless Steel is een matte, zilverkleurige koffiemachine waarmee je espresso, lungo en cold brew kunt maken van je eigen gewenste soort koffiebonen. In het apparaat zit een grinder die de bonen maalt, de gemalen koffie komt in het portafilter terecht en daarmee zet de Baristina een kop koffie in de gewenste sterkte. De machine is met zijn 5,8 kilo makkelijk te verplaatsen en niet overdreven groot: 35 centimeter hoog, 38 centimeter diep en 15 centimeter breed. De buitenzijde is uitgevoerd in RVS. Smaakvol, maar wel gevoelig voor vingerafdrukken (zoals alle apparaten van roestvrij staal).

©Versuni

Plaats in de Baristina-lijn & techniek

Deze machine is de derde variant in de Baristina-lijn. De eerste, de Baristina, bood in vergelijking met dit apparaat geen ice koffie en was eenvoudiger uitgevoerd. De tweede, de Baristina met Bean swap, bood de gebruikers de keuze om bij elke bak koffie te kiezen tussen twee soorten bonen, of een mix van beide. Dit derde, nieuwe apparaat is een premium-machine die naast een luxe uitstraling de kwaliteit van versgemalen koffie combineert met gebruiksgemak. Als extraatje vergeleken met het instapmodel is er dus de ice coffee-optie. Voor het koffiezetten zet de machine 16 bar pompdruk in voor optimale extractie.

Uitpakken & installatie

De machine zit deugdelijk verpakt in een grote doos met kartonnen bescherming. Er zit geen handleiding bij, alleen een sticker met iconen die aangeven wat er ongeveer moet gebeuren. We vinden dat echt een minpunt; wie nieuw is 'in de koffie' heeft toch wat meer informatie nodig over wat de machine precies kan.

Monteren is een groot woord voor wat je zelf nog moet doen om je eerste kop koffie te zetten. Je pakt het portafilter uit, spoelt het goed om en vult het waterreservoir van 1,2 liter. Dat kan door het reservoir los te halen uit de machine en onder de kraan te vullen. Handiger is het om het klepje bovenaan even open te doen en dan met een kan of maatbeker het water aan te vullen. Bovenin zit een reservoir voor koffiebonen. Ook dit open je met een klepje en vul je tot de rand. Dat is alles!

Bediening & functies

Dit apparaat is duidelijk ontwikkeld voor de koffieliefhebber die houdt van gemak en kwaliteit. De kwaliteit heb je natuurlijk deels zelf in de hand door het type koffiebonen dat je gebruikt. Het gemak uit zich in de bediening van de machine. Aan de bovenzijde zitten verschillende knoppen: een voor espresso, een voor lungo, een voor koffie waar je een ijskoffiedrank mee wilt maken, en een knop voor extra sterke koffie, voor als de standaardinstelling niet voldoende voor je is. Voor de ice coffee wordt de koffie eerst warm gebouwen waarna het doorstroomproces traag verloopt zodat de koffie langzaam afkoelt tijdens het zetten.

De instelling van de molen is niet aanpasbaar, het volume van de koffie in het kopje wel. Hier uit zich het gemis aan een handleiding, deze functie ontdekten we pas toen we op het YouTube-kanaal van Philips wat filmpjes bekeken over de bediening en functies. HIER vind je de betreffende video.

©Versuni

Workflow: van boon tot kop

Je duwt het portafilter in de gleuf links tot deze vastklikt. Dan kies je de gewenste drank, en beweegt (swipet) het portafilter helemaal naar rechts, waar de grinder zit. Het filter zit dan vast en de machine maalt de koffiebonen. Dat maakt uiteraard geluid, vergelijkbaar met andere koffiezetapparaten. Het filter spring terug naar de beginpositie, en de machine zet de gewenste hoeveelheid koffie. Stopt de keuzeknop met knipperen, dan is je 'bakkie' klaar. Het portafilter kun je dan loshalen, ondersteboven boven de vuilnisbak houden en met een druk op de knop de koffiedrab eruit werpen. Dat is alles.

Hier zie je in een Duitstalige video precies hoe dit werkt:

Praktijktest

Koffiemachines moeten natuurlijk getest worden en het liefst door veel verschillende mensen. Ons testexemplaar beleefde de vuurdoop tijdens een drukke verjaardagsvisite, waarbij alle koffiedrinkende bezoekers een kopje Baristina kregen. De vraag was of de machine snel genoeg zou zijn om mensen niet nodeloos lang te laten wachten, en of het geluid van het malen de gesprekken niet zou overstemmen. Voor beide aspecten slaagde de machine met vlag en wimpel. Iedereen was erg te spreken over de smaak van de koffie. Het waterreservoir van 1,2 liter is natuurlijk na enige tijd leeg, dus moet tijdens zulke bijeenkomsten tussentijds wel worden bijgevuld.

Aandachtspunt

Wel dook er een klein aandachtspunt op. Na enige tijd kwam er nogal waterige koffie met een raar kleurtje uit de machine en klonk het malen ook een beetje gek. De koffiebonen bleken op te zijn. Daar komt verder geen signaal of melding van, maar is iets om in de gaten te houden. Het deksel van het koffiebonen-reservoir is semi-transparant, dus normaliter zou je dat wellicht snel zien. Echter, de machine wordt niet geleverd met een handleiding, maar... met een paarse sticker precies op die plek! Als je die er niet afhaalt, zie je dus niet hoe het gesteld is met de voorraad koffiebonen.

Onderhoud & schoonmaak

De machine heeft verder weinig nodig aan energie van de gebruiker. Het lekbakje is afneembaar en kun je periodiek schoonmaken. Als je zorgt voor voldoende water en bonen en het portafilter elke keer leegmaakt na het zetten van een kopje koffie, kun je een tijd vooruit. Overigens: als je vergeet de drab weg te gooien en aan een nieuwe bak koffie wilt beginnen, kun je het portafilter niet naar de grinder bewegen, dan zit 'ie vast. Je kunt dus nooit verse koffie gemaald krijgen over de drab van een eerdere sessie.

©Versuni

Eindoordeel & alternatieven

Deze machine blinkt uit in gebruiksgemak en het robuuste design zal zeker een grote groep koffiedrinkers aanspreken. Het reservoir bevat genoeg water om de dag door te komen, en er kan eigenlijk niets misgaan tijdens het gebruik. De prijs is stevig vergeleken met de eerder uitgebrachte Baristina Bean Swap, die geen optie heeft voor ice koffie, maar wel weer de keuze biedt uit twee soorten koffiebonen. Ben je erg prijsbewust en wil je wel de genoemde functies voor espresso, lungo en ice koffie, maar geef je niks om verse bonen, dan is de L'OR Barista Absolu zeker een optie. Die werkt met cups maar is in functionaliteit identiek. Kies je voor je eigen bonen, stijl en gebruiksgemak, dat is de Baristina Plus Stainless Steel een goede keuze.

☕ Bekijk alle koffieapparaten van Philips op Kieskeurig.nl