Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij hun gratis software wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Snelle viewer

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Google Picasa is ter ziele. Afgezien van de catalogusfunctie van dit programma is ook de ingebouwde ‘fotoviewer’ niet meer beschikbaar. Als je Windows 10 gebruikt, ben je overgeleverd aan de standaard-app Photos. Deze app start op veel systemen net iets te langzaam en dat is vervelend. Honeyview is een goed alternatief. Het programma toont snel een grote voorbeeldweergave als je op een fotobestand dubbelklikt. Vervolgens kun je onder andere door je afbeeldingen bladeren, ze roteren of een diavoorstelling starten. Ondanks de vele functies is Honeyview toch overzichtelijk. Honeyview ondersteunt alle bekende afbeeldingsindelingen. Puntje van aandacht: wees alert tijdens de installatie; zo voorkom je ongewenste extra’s. Na de installatie dien je in Windows 10 aan te geven dat je Honeyview wilt gebruiken als standaardprogramma om je foto’s te bekijken. Ga via Windows-toets+I naar de instellingen en kijk bij Systeem / Standaard-apps / Fotoviewer. Kies hier voor Honeyview. Je kunt deze aanpassing altijd weer ongedaan maken.

©PXimport

Tip 02: Sneltoetsen

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Een programma als Clavier+ zou eigenlijk overbodig moeten zijn: de functies zouden gewoon in Windows zelf moeten zitten … Clavier+ kan sneltoetsen koppelen aan acties. Je kunt met Clavier+ toetscombinaties instellen om bijvoorbeeld een programma te starten, standaard tekst te typen of een map te openen. Klinkt ingewikkeld? We raden je aan om even met het programma te experimenteren, dan merk je snel dat Clavier+ je veel tijd en muisklikken bespaart. Naast het starten van programma’s, mappen openen en het automatiseren van teksten kun je ook websites laten open door Clavier+. Zo kun je bijvoorbeeld met Ctrl+M de website https://mail.google.com laten openen.

Je kunt de acties die je instelt met Clavier+ overal in Windows gebruiken of koppelen aan een specifiek programma. Standaard heeft Clavier+ al enkele sneltoetsen voor je ingesteld. Zo open je met Windows-toets+N het kladblok en plaats je met Windows-toets+Shift+E het euroteken.

©PXimport

Tip 03: CCleaner-kloon

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Eusing Cleaner voldoet aan de omschrijving ‘beter slim gepikt dan slecht verzonnen’. Het programma lijkt een kloon van CCleaner, een van de meest populaire schoonmaakprogramma’s. We bespreken Eusing Cleaner omdat het programma regelmatig op internet wordt genoemd vanwege goede prestaties. Een paar onderzoekjes op een testsysteem wijzen anders uit. Eusing Cleaner is goed in staat om tijdelijke bestanden te verwijderen uit bijvoorbeeld je browsers of achtergebleven restjes van installaties, maar CCleaner doet dit beter. Zo spoorde Eusing Cleaner ruim 2 GB op aan overbodige bestanden, terwijl CCleaner bijna 8 GB aan ruimtevreters kon vinden. Eusing Cleaner start wel iets sneller dan CCleaner en is, mede omdat de functies beperkter zijn, overzichtelijker dan ‘het origineel’.

De hoge moeilijkheidsgraad van deze tip heeft niets te maken met de gebruiksvriendelijkheid, maar geldt voor alle schoonmaakprogramma’s in het algemeen. Omdat Eusing Cleaner ook je register kan opschonen (en dat is nooit zonder risico!) is enige voorzichtigheid geboden. Kijk goed welke onderdelen je laat opschonen en laat instellingen en/of schoonmaakroutines die je niet kent met rust.

©PXimport

Tip 04: Weg ermee!

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Soms lukt het niet om een bestand te verwijderen via Windows Verkenner. De toegang wordt geweigerd of je krijgt een andere foutmelding. Als je DeadLock achter de hand houdt, is het probleem snel opgelost. Gebruik de rechtermuisknop op het DeadLock-icoontje om het programma te starten met administrator-rechten. Gebruik Open / File(s) of Open / Folder en voeg bestanden (of een map) toe die je niet kunt verwijderen. In het menu Edit kun je aangeven welke acties je wilt toepassen. Verwijderen doe je met Remove. Gebruik Unlock als je alleen blokkades wilt opheffen. Met Ownership kun je rechten overnemen. Dit laatste is handig om bijvoorbeeld bestanden uit een oude back-up toegankelijk te maken. Deze truc kun je ook toepassen als je geen toegang krijgt tot bestanden op een externe schijf die er met een andere computer zijn opgezet.

Let op: gebruik DeadLock altijd met je aandacht erbij en uitsluitend op eigen bestanden. Laat mappen en bestanden van programma’s en je besturingssysteem met rust.

©PXimport

Tip 05: Processor

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Windows probeert je processorkracht te verdelen onder alle programma’s die je open hebt. Programma’s waarmee je actief werkt hebben meer prioriteit dan iets dat op de achtergrond draait. Als je een iets oudere computer hebt en vindt dat programma’s traag reageren, kun je Project Mercury proberen. Project Mercury past je computerinstellingen dusdanig aan dat je, als het goed is, merkt dat programma’s sneller en soepeler werken.

Project Mercury heeft geen installatie nodig. Start het programma via Windows Verkenner met het bestand Mercury.exe. Project Mercury wordt actief in je systeemvak. Vanuit hier kun je de instellingen bekijken en aanpassen.

Als je systeem al optimaal werkt, kun je Project Mercury negeren. Een systeem van een paar jaar oud kan profijt hebben van Project Mercury.

©PXimport

Tip 06: Kopieerhulp

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je bestanden kopieert of verplaatst met Windows Verkenner, krijg je een schermpje waarin de voortgang wordt getoond. Sinds Windows 10 is de controle over je kopieer/verplaats-actie verbeterd, maar voor wie nog meer controle wil is er Copy Handler. Geef tijdens de installatie aan dat Copy Handler automatisch mag starten, dan kun je altijd over de mogelijkheden beschikken. Bij het kopiëren van weinig bestanden merk je bijna niets van Copy Handler. Als je veel (grote) bestanden kopieert of verplaatst, zie je rechtsonder in beeld het Copy Handler-statusvenster. Hierin kun je je actie pauzeren, afbreken of hervatten. Dit is vooral handig als je met veel (grote) bestanden werkt op ‘trage’ opslagmedia als een externe schijf, usb-stick of NAS.

Voor de gemiddelde computergebruiker is Copy Handler misschien te veel van het goede. Moet je echter veel kopiëren of verplaatsen? Dan kan Copy Handler handig zijn. Naast een versie die je kunt installeren is er een draagbare versie die je direct vanaf een usb-stick of externe schijf kunt draaien.

©PXimport

Tip 07: Gevarenanalyse

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Heb je het vermoeden dat er iets niet in de haak is met je computer, maar kan je beveiligingssoftware niets vinden? Dan kun je RunPE Detector proberen. Het programma kijkt welke programma’s er actief zijn. Er wordt een lijst getoond. Hierin zie je om welk programma het gaat, waar ze geladen worden, de omschrijvingen, bestandslocaties en versienummers. Klik op Runscan om een controle uit te voeren op alle actieve programma’s. Er wordt gezocht naar eventuele aanpassingen die er niet horen te zijn. Als dit wel het geval is, verschijnen de verdachte processen in het tabblad Malicious applications location.

RunPE Detector biedt geen permanente bescherming en is dus geen vervanging van je bestaande beveiligingsprogramma. Wel is RunPE Detector een handige aanvulling om te zien of je onderbuikgevoel terecht is.

©PXimport

Tip 08: Takenpiloot

Geschikt voor: macOS, Windows 7, 8(.1), 10

Als je programma’s of opdrachten wilt automatiseren, kun je in Windows 10 terecht bij Taken plannen. Geef deze opdracht in je startmenu voor alle instellingen. De taakplanner is uitgebreid, maar niet voor iedereen overzichtelijk. Dit laatste is Task Till Dawn wel. Als je bijvoorbeeld een programma automatisch wilt laten starten met je computer, kun je dit snel instellen met Task Till Dawn. We nemen Project Mercury (zie tip 5) als voorbeeld. Project Mercury heeft geen installatieprocedure en wordt standaard niet automatisch opgestart. Klik op New task en geef de taak een naam, bijvoorbeeld Project Mercury. Wijs het bestand Mercury.exe aan met Select. Open het tabblad Schedule en geef aan wanneer het programma moet starten. Stel een tijd, dag of combinatie hiervan in. Met Execute when application starts zorg je ervoor dat de taak direct wordt gestart met Task Till Dawn. Omdat Task Till Dawn automatisch start met Windows, wordt je taak op dat moment ook actief.

©PXimport

Tip 09: Bestanden op slot

Geschikt voor: macOS Linux, Windows 7, 8(.1), 10

Er zijn veel oplossingen om bestanden te versleutelen met encryptie, waarvan de meeste nogal ingewikkeld zijn. Het programma S.S.E. File Encryptor heeft alleen een lastige naam, maar is zeer eenvoudig te gebruiken. Start het programma en geef twee keer een wachtwoord op. Sleep bestanden waarop je een wachtwoord wilt zetten via Windows Verkenner naar het S.S.E. File Encryptor-venster. De bestanden worden direct onleesbaar gemaakt. De originele bestanden blijven behouden, het programma maakt kopieën. Een bestand als foto.jpg krijgt na de ‘encryptiebehandeling’ de bestandsnaam foto.jpg.enc. Aan de toevoeging ‘enc’ zie je dat het bestand is beveiligd. Als je foto.jpg.enc opnieuw naar het S.S.E. File Encryptor-venster sleept, wordt het originele bestand opnieuw aangemaakt.

Er zijn meerdere versies van S.S.E. File Encryptor. Voor Windows heb je de download nodig met de toevoeging ‘GUI’. Installatie is niet nodig. Haal het zip-bestand (SSEFileGUI_Windows.zip) binnen, pak het uit en start het programma met SSEFileEnc.exe. Let op: versleutel alleen persoonlijke bestanden; laat de mappen van Windows en je programma’s met rust.

©PXimport

Tip 10: Losse notities

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Wie af en toe iets krabbelt op een geeltje, is ongetwijfeld bekend met Plaknotities (sticky notes) van Windows 10. Een goede handleiding van deze ‘digitale geeltjes’ vind je hier. Als je functies mist in Plaknotities, vind je deze terug in PNotes.NET. PNotes.NET is de grote broer van PNotes van dezelfde makers, let dus op welke versie je binnenhaalt. PNotes.NET biedt uiteraard de standaard geeltjes, maar ook synchronisatie, wachtwoordbeveiliging, encryptie en meer. Ook kun je notities ‘programmeren’ en op een bepaald tijdstip laten verschijnen. De synchronisatie is handig als je bijvoorbeeld op meerdere computers werkt of in een kleine kantooromgeving zoekt naar een manier om ‘kladjes’ snel te delen. De vele opties hebben één nadeel: vooral als je net met PNotes.NET begint, zijn de vele instellingen overweldigend.

©PXimport

Tip 11: Snel installeren

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Er zijn veel manieren om programma’s te installeren. Just-Install heeft een hoog ‘nerd’-gehalte omdat de installatie niet wordt gestart via een website, maar vanaf de opdrachtprompt. Allereerst moet je Just-Install op je systeem zetten. Ook dit gaat met een commando. Open een opdrachtprompt als administrator via Windows-toets+X. Geef de opdracht msiexec.exe /i http://go.just-install.it gevolgd door Enter. Dit is eenmalig. Vanaf nu kun je met speciale commando’s nieuwe programma’s installeren en updaten. Met de opdracht just-install teamviewer installeer je TeamViewer op je systeem. Met de toevoeging 7zip, dropbox, google-chrome en firefox installeer je de gelijknamige programma’s. Kijk op de website van de makers voor een volledig overzicht van alle programma’s die je met Just-Install kunt installeren. Ten tijde van schrijven waren dit er al meer dan honderdveertig. De opdracht just-install update werkt alle programma’s die je via Just-Install hebt geïnstalleerd bij naar de meest recente versie.

©PXimport

Tip 12: Iso op usb-stick

Geschikt voor: Linux, macOS, Windows 7, 8(.1), 10

Iso is het standaardbestand om via internet de inhoud van een installatie-cd (of -dvd) binnen te halen. Sommige softwaremakers bieden ook een download aan om een installatie-cd op een usb-stick te krijgen. Een usb-stick werkt sneller en je hebt geen beschrijfbare cd of dvd nodig. Etcher is een handig programma om van een ‘standaard’ iso-bestand een (opstartbare) usb-stick te maken. Uiteraard heb je het gewenste iso-bestand nodig, bijvoorbeeld van Windows, Linux of van een opstartbare antivirus-cd.

Plaats een lege usb-stick, start Etcher en wijs met Selectiso het iso-bestand aan dat je op je stick wilt hebben. Klik op Burn (of Flash) en de rest gaat vanzelf. Let op: de inhoud van je usb-stick wordt overschreven.

©PXimport

Weg met die rommel!

Te nieuw programma?

©PXimport

Het gebrek aan een rijk contrast is een van de grootste ergernissen bij lcd- en ledtelevisies. Fabrikanten hebben daarom een slimme techniek bedacht die het contrast aanzienlijk verbetert: local dimming. In dit artikel leggen we uit hoe deze techniek van jouw grijze nachtlucht weer een inktzwarte sterrenhemel maakt.

Het contrast van je televisie is misschien wel de belangrijkste eigenschap voor mooi beeld. We willen dat wit verblindend wit is en zwart echt inktzwart. Bij oledtelevisies is dat makkelijk, want daar geeft elke pixel zelf licht. Maar de meeste televisies in de Nederlandse huiskamers zijn nog steeds lcd- of ledschermen (inclusief QLED). Die werken met een lamp achter het scherm, de zogeheten backlight. Local dimming is de techniek die probeert de nadelen van die achtergrondverlichting op te lossen.

Om te begrijpen waarom local dimming nodig is, moet je eerst weten hoe een standaard led-tv werkt. Simpel gezegd is het een groot paneel met pixels die zelf geen licht geven, maar alleen van kleur veranderen. Achter die pixels brandt een grote lichtbak. Als het beeld zwart moet zijn, sluiten de pixels zich om het licht tegen te houden. Helaas lukt dat nooit voor de volle honderd procent; er lekt altijd wat licht langs de randjes. Hierdoor zien donkere scènes er vaak wat flets en grijzig uit. De achtergrondverlichting staat immers vol aan, ook als het beeld donker moet zijn.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

De lampen dimmen waar het donker is

Local dimming pakt dit probleem bij de bron aan. In plaats van één grote lichtbak die altijd aan staat, verdeelt deze techniek de achtergrondverlichting in honderden (en bij duurdere tv's soms duizenden) kleine zones. De televisie analyseert de beelden die je kijkt continu. Ziet de processor dat er linksboven in beeld een donkere schaduw is, terwijl rechtsonder een felle explosie te zien is? Dan worden de lampjes in de zone linksboven gedimd of zelfs helemaal uitgeschakeld, terwijl de lampjes rechtsonder juist fel gaan branden.

Het resultaat is direct zichtbaar. Zwart wordt weer echt zwart, simpelweg omdat er geen licht meer achter dat deel van het scherm brandt. Tegelijkertijd blijven de lichte delen van het scherm helder. Dat zorgt voor een veel groter contrast en geeft het beeld meer diepte. Vooral bij het kijken van HDR-films en -series is dat van belang. Zonder local dimming kan een led-tv eigenlijk geen goed HDR-beeld weergeven, omdat het verschil tussen licht en donker dan te klein blijft.

©ER | ID.nl

Niet alle local dimming is hetzelfde

Het klinkt als een wonderoplossing, maar de uitvoering verschilt enorm per televisie. Het grote toverwoord hierbij is het aantal zones. Hoe meer zones de tv onafhankelijk van elkaar kan aansturen, hoe preciezer het licht kan worden geregeld. Goedkopere televisies gebruiken vaak edge lit local dimming. Hierbij zitten de lampjes alleen in de rand van de tv. Dat werkt redelijk, maar is niet heel nauwkeurig. Je ziet dan soms dat een hele verticale strook van het beeld lichter wordt, terwijl er eigenlijk maar één klein object moest worden verlicht.

De betere variant heet full array local dimming. Hierbij zitten de lampjes over de hele achterkant van het scherm verspreid. De allernieuwste en beste vorm hiervan is miniLED. Daarbij zijn de lampjes zo klein geworden dat er duizenden in een scherm passen, wat de precisie van oled begint te benaderen. Als er te weinig zones zijn, kun je last krijgen van zogenaamde 'blooming'. Dat zie je bijvoorbeeld bij witte ondertiteling op een zwarte achtergrond: er ontstaat dan een soort wazige lichtwolk rondom de letters, omdat de zone groter is dan de tekst zelf.

Ga voor de full monty!

Local dimming is dus geen loze marketingkreet, maar een dankbare techniek voor iedereen die graag films of series kijkt op een led- of QLED-televisie. Het maakt het verschil tussen een flets, grijs plaatje en een beeld dat van het scherm spat met diepe zwartwaarden. Ben je in de markt voor een nieuwe tv? Vraag dan niet alleen óf er local dimming op zit, maar vooral of het gaat om full array dimming. Je ogen zullen je dankbaar zijn tijdens de volgende filmavond!

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.