Soms kan het handig zijn om je beeldscherm een kwartslag te draaien, van liggend naar staand dus. In Windows 10, maar ook in Windows 11, kun je je scherm draaien via sneltoetsen of de instellingen van je pc.

Scherm draaien in Windows

We zetten onze beeldschermen meestal in landschapsmodus, waarbij de boven- en onderkant langer zijn dan de zijkanten. Dit komt omdat we dat gewend zijn van televisies. Maar wist je dat dit niet de enige optie is? Als jij het fijner vindt om je scherm in portretstand te hebben, misschien omdat je vaak verticale video's van familieleden bekijkt, dan is dat geen probleem. Windows biedt namelijk een ingebouwde mogelijkheid om je beeldscherm te draaien.

Het kantelen van je beeldscherm kan nog meer praktische voordelen hebben. Programmeer je bijvoorbeeld? Dan is het handig om meer regels code tegelijkertijd in beeld te hebben, zeker als die regels doorgaans niet zo lang zijn. Een gekanteld beeld kan ook nuttig zijn als je een extra scherm aan je laptop toevoegt. Dit is bijvoorbeeld handig om nieuwskoppen snel te kunnen scannen of om lange documenten gemakkelijker te lezen.

©PXimport

Het beeldscherm kantelen

Om je beeldscherm te kantelen, ga je eerst naar Start en klik je vervolgens op Instellingen. In het nieuwe venster kies je voor Systeem en daarna voor Beeldscherm. Hier zie je de verschillende beeldschermen die zijn aangesloten, aangeduid met cijfers. Je kunt de oriëntatie voor elk beeldscherm apart instellen door op het bijbehorende cijfer te klikken. Als je maar één beeldscherm hebt, is dat scherm al automatisch geselecteerd. Nu ga je op zoek naar de optie Schermstand en wijzig je 'Liggend' in 'Staand' (gespiegeld of niet). Maak je geen zorgen, deze wijziging wordt pas actief als je op toepassen klikt.

Als je het bureaublad wilt kantelen in Windows 11, volg je een vergelijkbaar pad. Open de Instellingen-app, ga naar Systeem en dan naar Beeldscherm. Onder het kopje Schaal en indeling vind je opties om de tekstgrootte en schermresolutie aan te passen, maar je kunt hier ook de schermstand veranderen.

©ID.nl

Sneltoetsen

Voor het aanpassen van je schermoriëntatie kun je ook sneltoetsen gebruiken, maar die zijn een beetje complex. Dat komt omdat de sneltoetsen niet door Microsoft zelf zijn ingesteld, maar door de videokaartfabrikanten. Daarom kan de specifieke toetscombinatie per setup variëren. Voor systemen met een Intel-videokaart gebruik je Ctrl+Alt+pijltjestoetsen. Bij Nvidia en AMD wordt het wat ingewikkelder. Als je een numeriek toetsenbord hebt, zijn de combinaties Ctrl+Alt+2/4/6/8 ook een optie, maar zorg er dan wel voor dat Num Lock is uitgeschakeld. Bij sommige videokaarten is het draaien van het scherm zelfs helemaal niet mogelijk. Het is dus echt een kwestie van uitproberen. Deze sneltoetsen kunnen overigens ook in Windows 11 werken.

Navigatie

Er is ook een optie om de schermstand te spiegelen, zowel liggend als staand. Let op: mocht je dit voor de grap willen uitproberen, houd er dan rekening mee dat de werking van je muis uiteraard meewijzigt, waardoor naar boven ineens naar onder is en naar links naar rechts enzovoort en dat maakt navigeren vrijwel onmogelijk. Maar geen zorgen: als je niet op Bevestigen klikt, verandert de oriëntatie na een paar seconden weer terug. Overigens werkt het ook prima als grap om met collega’s uit te halen.

Op zoek naar de beste instellingen voor je beeldscherm? In een ander artikel komen deze beeldscherminstellingen uitgebreid aan bod. Zo kun je de grootte van iconen en Windows-elementen eenvoudig aanpassen. Handig als je wat slechter gaat zien: gewoon alles een paar procent vergroten! Ook de weergave van tekst kun je eenvoudig optimaliseren. Geeft je monitor het beeld niet meer goed weer? Dit kan verschillende oorzaken hebben. Lees het artikel hieronder; daarin geven we een aantal tips om het probleem op te lossen.

Lees ook: Dit kun je doen als je monitor of laptopscherm het beeld niet goed weergeeft

Scherm van je Mac kantelen

Nieuwe laptop nodig? In deze video leggen we uit waar je op moet letten

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt of die zijn voorzien van bijzondere eigenschappen. Met een robotstofzuiger wordt de vloer schoongehouden, terwijl je er niet bij hoeft te zijn. En stofzuigen is dan wel het minste dat ze kunnen, want ook dweilen is voor veel modellen geen proleem. We vonden vijf geavanceerde exemplaren.

Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01

De Philips HomeRun 7000 Series XU7100/01 is ontworpen om grote ruimtes aan te kunnen. Het apparaat heeft een stofzak van 3 liter en een werktijd tot 180 minuten in de laagste stand. In tegenstelling tot veel kleinere robots is deze HomeRun uitgerust met een stille motor; de opgave van 66 dB maakt hem relatief stil.

Er zit een dweilfunctie in zodat je de robot na het stofzuigen ook direct kunt laten dweilen. Via de app kies je voor een van de modi of plan je een schoonmaakprogramma in. De robot kan zichzelf navigeren, obstakels omzeilen en keert na gebruik terug naar het laadstation. Omdat de opvangbak groot is hoef je niet vaak te legen en dankzij de Li‑ion‑accu is hij geschikt voor grotere woningen. Het apparaat is van recente datum en daarom nog volop verkrijgbaar.

Dreame L10s Pro Ultra Heat

Deze robot combineert een groot stofreservoir van 3,2 liter met een lange werktijd van ongeveer 220 minuten. Dankzij de geïntegreerde dweilfunctie verwijdert hij niet alleen stof maar kan hij ook nat reinigen. De L10s Pro Ultra Heat gebruikt een zak in het basisstation, waardoor je het reservoir minder vaak hoeft te legen.

De Dreame is voorzien van een Li‑ion‑batterij aanwezig en de robot keert automatisch terug naar het station voor opladen en legen. De sensortechnologie helpt bij het vermijden van obstakels en het nauwkeurig schoonmaken van zowel harde vloeren als tapijt. Dankzij de meegeleverde app stuur je de schoonmaak aan, stel je no‑go‑zones in of plan je een dweilrondje.

Philips HomeRun 3000 Series Aqua XU3100/01

Deze Philips‑robot is bedoeld voor wie minder vaak handmatig wil schoonmaken. Hij beschikt over een gecombineerde stofzuig‑ en dweilfunctie en kan zichzelf legen via het automatische station. Met een gebruiksduur tot 200 minuten in de laagste stand en een geluidsniveau van 66 dB kan hij urenlang zijn werk doen zonder al te veel herrie. De stofcontainer van 35 cl is kleiner dan bij de HomeRun 7000, maar door het automatische leegmechanisme is dat geen probleem.

Je bedient het apparaat via de app en kunt daar zowel een schema programmeren als zones instellen. De Aqua XU3100/01 is een model uit de recente 3000‑serie en doordat hij een mop‑pad heeft kan hij zowel droog als nat reinigen, wat handig is voor harde vloeren zoals tegels en laminaat.

iRobot Roomba Combo j9+

De Roomba Combo j9+ is een model dat je vloeren zowel kan stofzuigen als dweilen. De Combo j9 beschikt over een opvangbak van 31 cl en hij kan zelf zijn inhoud legen in het automatische basisstation dat bij de set hoort. De Li‑ion‑accu zorgt voor een lange gebruiksduur en de robot maakt een routeplanning zodat elke ruimte efficiënt wordt schoongemaakt.

Via de app kun je zones instellen waar de robot niet mag komen en het dweilelement in‑ of uitschakelen. In de basis maakt de Combo j9+ zelfstandig een kaart van je woning en keert terug naar het station wanneer de accu moet opladen of de stofcontainer vol is. De robot is bedoeld voor huishoudens die gemak belangrijk vinden en biedt naast stofzuigen ook een dweilfunctie voor hardere vloeren.

MOVA Tech P50 Ultra

De MOVA Tech P50 Ultra is een forse robotstofzuiger met een basisstation. Het apparaat heeft een stofreservoir van 30 cl en wordt geleverd met een basisstation waarin je het stof eenvoudig kunt verwijderen. De robot produceert een geluidsniveau van 74 dB, iets hoger dan de Philips‑modellen, en weegt inclusief station ruim 13 kg.

Hij kan uiteraard ook automatisch terugkeren naar het station om op te laden of te legen. In de specificaties staat dat de MOVA is voorzien van een Li‑ion‑batterij en dat hij zowel kan stofzuigen als dweilen. De meegeleverde app maakt het mogelijk om routes in te stellen en zones te blokkeren. Met een vermogen van 700 W is hij krachtig genoeg voor tapijten en harde vloeren. Het is geschikt voor mensen die een uitgebreid station met automatische functies willen.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.