Heeft je oude pc moeite om Windows 11 of zelfs Windows 10 te draaien, dan kun je voor een lichter besturingssysteem kiezen als Chrome OS of Linux Mint. Hoe kun je overstappen?

Tip 01: Chromium OS

Misschien ken je die goedkope chromebooks wel uit de winkel. Op deze compacte laptops staat het besturingssysteem Chrome OS, waarbij de gebruikersomgeving voornamelijk bestaat uit webapplicaties van Google. Iets soortgelijks creëer je gemakkelijk zelf, mits je de beschikking hebt over een ‘oude’ laptop (of pc). Een systeem met een redelijke processor en 2 GB werkgeheugen is meestal al voldoende. Helaas geeft Google geen downloadlinks van Chrome OS vrij. Maar aangezien Googles besturingssysteem is gebaseerd op het opensourceproject Chromium OS, verschillen beide versies nauwelijks van elkaar. Gelukkig is Chromium OS dus wel vrij beschikbaar, en om die reden gaan we met dit besturingssysteem aan de slag. De officiële website van Chromium OS heeft echter geen kant-en-klare downloadlinks, dus je bent genoodzaakt om het installatiebestand ergens anders vandaan te plukken.

©PXimport

Tip 02: Image downloaden

Voor de installatie van Chromium OS heb je een geschikt installatiebestand nodig, oftewel een zogeheten image. Er zijn verschillende websites waar je Chromium OS vandaan kunt halen, al zijn sommige bronnen vervuild met hinderlijke advertenties. Wij hebben goede ervaringen met deze site. Wanneer je hierheen surft, zie je drie webmappen: daily, special en weekly. Het voordeel van de special-map is dat deze images voorzien zijn van diverse stuurprogramma’s, waardoor het besturingssysteem meteen al de nodige hardware accepteert. Klik achtereenvolgens op special en tweemaal op de kolom LastModified. Als het goed is, staan de meest recente images nu bovenaan. Belangrijk is dat je weet of je oude pc een 32bit- of 64bit-architectuur heeft (zie kader 32 of 64 bit?). Bij een pc met 32 bit kies je voor het bestand dat begint met Cx86OS. Heb je een pc met 64 bit, download dan het image dat begint met Cam64OS. Bewaar het bestand op je harde schijf.

©PXimport

32 of 64 bit?

©PXimport

Tip 03: Image uitpakken

Het image is ingepakt in een 7z-bestand. Om dit archief uit te pakken, heb je een geschikt programma nodig. Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld 7-Zip. Surf hiernaartoe om deze freeware te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Het uitpakken van het zojuist gedownloade 7z-bestand is eenvoudig. Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Z-Zip / Bestanden uitpakken. Onder Uitpakken naar kies je de gewenste locatie, bijvoorbeeld het bureaublad. Bevestig met OK. Na afloop staat er een img-bestand van ruim 8 GB voor je klaar. Dit is het image van Chromium OS.

©PXimport

Tip 04: Win32 Disk Imager

De bedoeling is dat je Chromium OS straks vanaf een usb-stick gaat opstarten, waarna je de installatie op de beoogde pc of laptop uitvoert. Maar voordat het zover is, dien je de usb-stick eerst nog te prepareren met het image van Chromium OS. Zorg ervoor dat het opslagmedium een capaciteit heeft van minimaal 16 GB. Steek de geheugenstick in de computer en houd er rekening mee dat alle opgeslagen gegevens worden gewist. Voor de preparatie van de usb-stick doe je een beroep op het programma Win32 Disk Imager. Surf hiernaartoe en klik op de groene knop Download om dit hulpprogramma binnen te halen. Na de installatie selecteer je in het hoofdvenster onder ImageBestand het img-bestand van Chromium OS. Controleer onder Doelapparaat zorgvuldig of de schijfletter van de usb-stick is geselecteerd. Klik als laatste op Schrijven / Yes en wacht geduldig af.

©PXimport

CloudReady

©PXimport

Tip 05: Chromium OS laden

Het is nu tijd om met je oude laptop of pc aan de slag te gaan, want je gaat de installatiewizard van Chromium OS opstarten. Prik de usb-stick in de behuizing en start het systeem op. Druk tijdens de opstartfase op een sneltoets om het systeemmenu (het bios) van de computer te openen. Vaak is dat F2 of Delete. Navigeer naar de opstartinstellingen (bootmenu) en kies de usb-stick als eerste opstartschijf. Vervolgens herstart je de machine, waarna na even wachten het Chromium-logo in beeld verschijnt. Na enkele seconden daarna verschijnt er een Engelstalig welkomstvenster in beeld.

©PXimport

Tip 06: Basisinstellingen

Voordat je Chromium OS definitief installeert, wijzig je eerst enkele basisinstellingen. Klik linksonder op English (United States) en kies achter Language voor Dutch. Verander desgewenst de toetsenbordindeling en bevestig met OK. Via Toegankelijkheid wijzig je zo nodig nog specifieke opties. Zo activeer je bijvoorbeeld een grote muisaanwijzer en schakel je hoog contrast in. Gebruik je een systeem met een aanraakscherm, dan is de functie Schermtoetsenbord wellicht een interessante optie. Pas eventueel nog wat instellingen aan en klik op OK. Via Aan de slag kom je terecht in de netwerkinstellingen. Wil je computer aanmelden op een wifi-netwerk? Kies voor Ander wifi-netwerk toevoegen en vul achter SSID de netwerknaam in. Weet je die niet precies, kijk dan bijvoorbeeld op je telefoon, waar je ook de netwerkgegevens kunt zien. Geef ook aan welke beveiligingsmethode je voor het draadloze netwerk gebruikt en vul het wachtwoord in. Via Verbinding maken controleer je de verbinding. Soms lukt het om vage redenen niet om verbinding te maken. Dan kun je de machine het beste via een ethernetkabel met het netwerk verbinden.

©PXimport

Tip 07: Chromium OS starten

Met Chromium OS heb je straks toegang tot allerlei Google-diensten. Om die reden is het dan ook slim om in te loggen met een Google-account. Vul op je oude computer het juiste e-mailadres in en kies voor Volgende. Typ het bijbehorende wachtwoord en open met Volgende de gebruikersomgeving van Chromium OS. Besef wel dat het besturingssysteem nog niet op de harde schijf van de pc of laptop is geïnstalleerd. Je draait Chromium OS namelijk nu in een live-omgeving vanaf de usb-stick. Klik op Een rondleiding volgen om uitleg over bepaalde functies te tonen. Zo bevindt de Launcher zich rechtsonder. Hiermee open je webapplicaties als Chromium (browser), Google Documenten (tekstverwerker) en Bestanden (verkenner). De meeste applicaties openen als apart tabblad in de browser. Wil je een eigen venster voor een bepaalde webapplicatie? Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Openen als venster. Start deze toepassing vervolgens op. Wil je instellingen wijzigen, klik dan rechtsonder op het digitale klokje en daarna op het tandwiel.

Tip 08: Installatie uitvoeren

Als je tevreden bent over Chromium OS, kun je het besturingssysteem op een opslagstation van de computer installeren. Voor een razendsnel systeem werkt een ssd het beste, al is Chromium OS ook vanaf een traditionele schijf behoorlijk rap. Bedenk goed dat Chromium OS de volledige schijf overschrijft, want een dualboot-systeem is helaas niet mogelijk. Roep nu eerst met de sneltoets Ctrl+Alt+F2 het commandovenster op. Typ root en druk op Enter. Vervolgens typ je het commando /usr/sbin/chromeos-install --dst /dev/sda, waarna je wederom bevestigt met Enter. Typ y en druk op Enter om de installatie definitief uit te voeren. Na enige tijd verschijnt er een Engelstalige melding dat je de usb-stick kunt verwijderen. Herstart de computer en wacht af totdat Chromium OS verschijnt.

©PXimport

Chromium OS updaten

Tip 09: Linux Mint

Chromium OS is een behoorlijk kaal besturingssysteem, vooral geschikt voor mensen die voornamelijk op internet surfen en e-mails ophalen via een webclient. Wil je meer op de computer kunnen doen en ook eigen programma’s kunnen installeren, dan heb je een completer besturingssysteem nodig. Voor oudere systemen is Linux Mint, vanwege de lage systeemeisen, prima geschikt. De meeste computers met 2 GB werkgeheugen kun je probleemloos met Linux Mint gebruiken. Zelfs systemen met 1 GB RAM zijn doorgaans geschikt, al is de interface dan wellicht wat trager. Om het installatiebestand te downloaden surf je hiernaartoe. Zoals je ziet, bestaan er meerdere versies van Linux Mint. Cinnamon en MATE zijn de bekendste edities, waarbij het niet zo gek veel uitmaakt welke je kiest. De stappen in dit artikel beschrijven de installatieprocedure van Cinnamon. Bepaal of je een 32bit- of 64bit-besturingssysteem wilt installeren en klik op de bijbehorende link. Er verschijnen downloadlocaties uit meerdere landen in beeld. Klik op een link en sla het iso-bestand op.

Mint boven Windows 10

Tip 10: Live-omgeving

Het iso-bestand wat je zojuist gedownload hebt, is een image van Linux Mint. Hiermee ga je de installatie uitvoeren. De voorbereidingen voor de installatie zijn identiek aan die van het eerder besproken Chromium OS (zie tip 4 en 5). Je gebruikt dus Win32 Disk Imager om het iso-image naar een usb-stick weg te schrijven. Vervolgens start je de oude computer vanaf deze usb-stick op. Je komt eerst in een Engelstalige live-omgeving van Linux Mint terecht. De gebruikersinterface is ietwat traag, maar je kunt hier wel rondkijken zonder dat je direct iets hoeft te installeren. Linksonder vind je het menu waar je toegang hebt tot diverse voorgeïnstalleerde applicaties.

©PXimport

Tip 11: Mint installeren

Besluit je Linux Mint te installeren, dubbelklik dan binnen de live-omgeving op Install Linux Mint. De installatiewizard verschijnt in beeld. Selecteer Nederlands en klik op Verder. Als je de computer wilt aanmelden op een draadloos netwerk, kies je nu de juiste instellingen. Het besturingssysteem vraagt in de volgende stap of het toestemming heeft om programmatuur van derden te installeren, zoals drivers voor videokaarten. Plaats voor deze optie een vinkje, zodat Linux Mint de hardwarecomponenten van de computer herkent. In de volgende stap geef je aan op welke schijf je deze Linux-distributie wilt installeren. Standaard staat de optie Wis schijf en installeer Linux Mint geselecteerd. Dat is een goede keuze wanneer je niets anders met de computer wilt doen. Staat er nog een (oude) versie van Windows op, dan kun je Linux Mint ook als tweede besturingssysteem installeren. Kies in dat geval voor Installeer Linux Mint naast Windows. Tijdens het opstartproces kies je in dat geval welk besturingssysteem je wilt laden. Dit noemt men een dualboot-systeem. Maak een keuze en bevestig met Installeer nu / Verder. In de resterende stappen vul je de juiste tijdzone en toetsenbordindeling in. Ook bedenk je een gebruikersnaam en wachtwoord. Kies voor Verder om de installatie definitief uit te voeren. Als laatste klik je op Nu herstarten.

©PXimport

Tip 12: Eerste begin

Nadat je computer opnieuw is opgestart, geef je het wachtwoord op dat je zojuist hebt aangemaakt. De gebruikersinterface ziet er, vergeleken met de live-omgeving, iets anders uit. Zo geeft het welkomstscherm je toegang tot nieuwe functies en documentatie, en is de voertaal nu Nederlands. Op het bureaublad tref je bovendien een persoonlijke map aan waar je documenten in kunt bewaren. Rechtsonder bevinden zich diverse systeempictogrammen waar je onder meer de netwerk- en tijdinstellingen kunt configureren. Wil je weten of er updates zijn? Ga naar Menu / Beheer / Bijwerkbeheer (updatebeheer) en klik op OK, waarna Linux Mint op zoek gaat naar updates. Klik op Bijgewerkte pakketten installeren en vul het wachtwoord in. Kies daarna voor Authentiseren en je computer is helemaal up-to-date.

Tip 13: Programmabeheer

Linux Mint heeft van zichzelf al een heleboel interessante programma’s. Zo vind je in het menu bijvoorbeeld VLC Media Player, GIMP, Firefox, Thunderbird en LibreOffice. Kortom, basistaken als filmpjes kijken, foto’s bewerken, surfen, e-mailen en tekstverwerken kun je nu al doen. Ben je nieuwsgierig wat je nog meer onder Linux Mint kunt installeren? Ga naar Menu / Beheer / Programmabeheer. Hier staan allerlei programma’s, verdeeld in diverse categorieën. Zo vind je er onder meer Skype (videobellen), Steam (gamen) en Calibre (e-books beheren). Wil je iets installeren? Klik op de programmanaam om extra details te openen. Daarna geef je via Installeren het wachtwoord op. Bevestig met Authentiseren.

©PXimport

Meer weten over Linux?

Een inbouw-magnetron past naadloos in je keukenontwerp, maar het is wel belangrijk dat hij goed en veilig wordt geïnstalleerd. Daar komt meer bij kijken dan simpelweg een stekker in het stopcontact steken. In dit artikel leggen we stap voor stap uit waar je allemaal op moet letten. Ook lees je wanneer je het zelf kunt doen en wanneer het slim is om een vakman in te schakelen.

Lees ook: Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Een goede installatie van een inbouw-magnetron begint bij de nis: de ruimte in het keukenmeubel waarin de magnetron moet komen. Die nis heeft vaste maten, afhankelijk van het model. De hoogte is meestal 38, 45 of 60 centimeter, maar je moet ook letten op de breedte, de diepte en de dikte van de kastwanden. Zelfs de afstand tot de muur of achterwand speelt een rol. Een paar millimeter speling kan al het verschil maken tussen een goede pasvorm en een apparaat dat klemt of scheef staat. Zeker bij combi-magnetrons, die ook als oven functioneren, is er vaak meer ventilatieruimte nodig. Sommige modellen voeren warme lucht aan de voorzijde af, andere aan de achterkant of bovenkant. Heb je die ruimte niet, dan kan het apparaat zijn warmte niet kwijt en raakt het oververhit. 

Zo zit het met de stroomvoorziening

Naast een passende nis is ook de stroomvoorziening belangrijk. Vrijwel alle inbouw-magnetrons werken op een standaard geaard stopcontact, maar dat mag niet in de nis zelf zitten. De hitte en vochtigheid in die ruimte maken het ongeschikt voor elektra. Vaak wordt het stopcontact geplaatst in een aangrenzende kast of er net boven. Bij zwaardere modellen – bijvoorbeeld met oven- en grillfunctie – kan het vermogen oplopen tot 3000 watt. In dat geval is het verstandig om na te gaan of je groepenkast dit aankan of dat er een aparte groep nodig is. 

Zo verloopt de montage

Als alles klopt – de nis, de ventilatie en het stroompunt – kun je de magnetron zelf plaatsen. De meeste modellen worden geleverd met een montageset of een omlijsting waarmee je het apparaat vastzet. Dit gebeurt meestal met een paar schroeven aan de zijkant of via het front. De magnetron moet stevig zitten, zonder speling, maar ook niet te strak geklemd. Zorg dat hij waterpas staat, want anders kunnen het draaiplateau of de ovenfuncties minder goed werken. Bij een model dat op ooghoogte zit, moet je extra opletten bij het tillen en vastzetten. Die apparaten kunnen namelijk flink wat wegen. 

©Samuel Perales

Wanneer kun je een inbouw-magnetron zelf installeren?

Heb je wat kluservaring en is je keuken goed voorbereid, dan kun je de montage dus prima zelf doen. Maar als er meer nodig is dan alleen plaatsen – bijvoorbeeld het aanpassen van een keukenkast, het verplaatsen van een stopcontact of het ophangen van een zwaar model – dan is het veiliger en slimmer om een installateur in te schakelen. Die weet precies waar je op moet letten en zorgt dat alles netjes wordt afgewerkt. Zo voorkom je schade aan je keuken of het apparaat zelf.

Voor installatie doen: check de garantievoorwaarden

Wat veel consumenten niet weten, is dat fabrikanten voorwaarden stellen aan de installatie voor het behoud van de garantie. In de handleiding staat vaak dat een 'deskundige installateur' of 'erkend monteur' de installatie moet uitvoeren. In de praktijk betekent dit dat je bij schade of defecten mogelijk geen aanspraak kunt maken op fabrieksgarantie als blijkt dat het apparaat verkeerd is geplaatst. Zeker als er problemen ontstaan met de stroomvoorziening of ventilatie – denk aan kortsluiting of oververhitting – kan de fabrikant zich beroepen op onjuiste installatie. Wie het dus zelf wil doen, doet er goed aan om precies de instructies uit de handleiding te volgen en bewijs van correcte montage te bewaren. Een foto van de situatie of een installatierapport kan dan uitkomst bieden.

Zelf doen of laten doen: de keuze is aan jou

Een inbouw-magnetron installeren is geen hogere wiskunde, maar het vraagt wel om aandacht, voorbereiding en een veilige werkwijze. Zelf doen is prima als alles klopt en je handig bent, maar zodra je moet improviseren of twijfelt over de aansluiting, is een professionele installateur geen overbodige luxe. Vraag eventueel aan de winkel waar je de magnetron koopt of zij een instalaltie-service hebben of je anders kunnen doorverwijzen naar een erkend vakman. Zo weet je zeker dat je magnetron veilig werkt én dat je geen garantie misloopt bij problemen.

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een goede prijs-kwaliteitverhouding. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. Nu de vakantie voorbij is en het huis weer volop gebruikt wordt, kan een krachtige en handige stofzuiger veel verschil maken. Steelstofzuigers zijn populair omdat ze licht, flexibel en vaak multifunctioneel zijn. Sommige modellen kunnen zelfs dweilen of functioneren als robotstofzuiger. Wij vonden vijf steelstofzuigers die veel waar voor hun geld bieden.

eufy Clean Robotstofzuiger 3-in-1 E20

De eufy Clean E20 is een echte multitasker. Dit model werkt zowel als robotstofzuiger, steelstofzuiger én kruimeldief. Zo laat je hem zelfstandig door het huis rijden, maar pak je hem ook snel in de hand voor trap of bank. Met zijn indrukwekkende zuigkracht tot 30.000 Pa en een accuduur tot 180 minuten ben je verzekerd van een grondige schoonmaak. Het laadstation leegt bovendien automatisch het stofreservoir, waardoor je daar wekenlang geen omkijken naar hebt. Een slimme keuze voor wie gemak én veelzijdigheid zoekt.

Rowenta X-Clean 10 GZ7540

De Rowenta X-Clean 10 is ideaal voor wie stofzuigen en dweilen in één beweging wil combineren. De gemotoriseerde borstelrol pakt zowel droog vuil als natte vlekken aan. Met een gebruiksduur tot een uur kun je een complete schoonmaakronde maken zonder tussendoor op te laden. Ook fijn: de steelstofzuiger reinigt zichzelf na gebruik, zodat je weinig onderhoud hebt. Handig voor huishoudens die tijd willen besparen zonder in te leveren op resultaat.

Samsung Jet 60 Turbo (VS15A6031R1)

De Samsung Jet 60 Turbo is een lichtgewicht steelstofzuiger die vooral handig is voor kleinere huishoudens of snelle schoonmaakbeurten. Hij weegt slechts 2,5 kilo, waardoor je hem moeiteloos de trap op tilt of boven je hoofd gebruikt. Het filtersysteem vangt zelfs microscopisch kleine stofdeeltjes op, waardoor de lucht in huis veel schoner aanvoelt, ook bij allergieën. De Jet 60 levert krachtige prestaties op zowel harde vloeren als tapijt en komt met verschillende borstels voor uiteenlopende klussen.

Dyson Wash G1

De Dyson Wash G1 is geen standaard steelstofzuiger, maar een innovatieve vloerreiniger die nat en droog vuil tegelijk aanpakt. Twee roterende rollen gebruiken schoon water voor het dweilen, terwijl vuil water apart wordt opgevangen. Met een looptijd van 35 minuten maak je moeiteloos een groot oppervlak schoon. Na gebruik reinigt het apparaat zichzelf, zodat het bij volgend gebruik direct klaar is voor een nieuwe ronde. Perfect voor gezinnen met kinderen of huisdieren, waar vlekken en kruimels dagelijkse kost zijn.

Philips 3000 Series XC3031/01

De Philips 3000 Series is een praktische allrounder. Hij heeft een geïntegreerde kruimelzuiger, ideaal voor kleine klusjes zoals kruimels op tafel of zand in de auto. Het mondstuk is voorzien van ledverlichting, waardoor je stof in donkere hoekjes niet overslaat. De accu houdt het tot 60 minuten vol in Eco-modus, en de krachtige motorborstel levert ook op tapijt uitstekende prestaties. Een degelijke keuze voor wie op zoek is naar een betrouwbare steelstofzuiger zonder franje.