Heeft je oude pc moeite om Windows 11 of zelfs Windows 10 te draaien, dan kun je voor een lichter besturingssysteem kiezen als Chrome OS of Linux Mint. Hoe kun je overstappen?

Tip 01: Chromium OS

Misschien ken je die goedkope chromebooks wel uit de winkel. Op deze compacte laptops staat het besturingssysteem Chrome OS, waarbij de gebruikersomgeving voornamelijk bestaat uit webapplicaties van Google. Iets soortgelijks creëer je gemakkelijk zelf, mits je de beschikking hebt over een ‘oude’ laptop (of pc). Een systeem met een redelijke processor en 2 GB werkgeheugen is meestal al voldoende. Helaas geeft Google geen downloadlinks van Chrome OS vrij. Maar aangezien Googles besturingssysteem is gebaseerd op het opensourceproject Chromium OS, verschillen beide versies nauwelijks van elkaar. Gelukkig is Chromium OS dus wel vrij beschikbaar, en om die reden gaan we met dit besturingssysteem aan de slag. De officiële website van Chromium OS heeft echter geen kant-en-klare downloadlinks, dus je bent genoodzaakt om het installatiebestand ergens anders vandaan te plukken.

©PXimport

Tip 02: Image downloaden

Voor de installatie van Chromium OS heb je een geschikt installatiebestand nodig, oftewel een zogeheten image. Er zijn verschillende websites waar je Chromium OS vandaan kunt halen, al zijn sommige bronnen vervuild met hinderlijke advertenties. Wij hebben goede ervaringen met deze site. Wanneer je hierheen surft, zie je drie webmappen: daily, special en weekly. Het voordeel van de special-map is dat deze images voorzien zijn van diverse stuurprogramma’s, waardoor het besturingssysteem meteen al de nodige hardware accepteert. Klik achtereenvolgens op special en tweemaal op de kolom Last Modified. Als het goed is, staan de meest recente images nu bovenaan. Belangrijk is dat je weet of je oude pc een 32bit- of 64bit-architectuur heeft (zie kader 32 of 64 bit?). Bij een pc met 32 bit kies je voor het bestand dat begint met Cx86OS. Heb je een pc met 64 bit, download dan het image dat begint met Cam64OS. Bewaar het bestand op je harde schijf.

©PXimport

32 of 64 bit?

©PXimport

Tip 03: Image uitpakken

Het image is ingepakt in een 7z-bestand. Om dit archief uit te pakken, heb je een geschikt programma nodig. Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld 7-Zip. Surf hiernaartoe om deze freeware te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Het uitpakken van het zojuist gedownloade 7z-bestand is eenvoudig. Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Z-Zip / Bestanden uitpakken. Onder Uitpakken naar kies je de gewenste locatie, bijvoorbeeld het bureaublad. Bevestig met OK. Na afloop staat er een img-bestand van ruim 8 GB voor je klaar. Dit is het image van Chromium OS.

©PXimport

Tip 04: Win32 Disk Imager

De bedoeling is dat je Chromium OS straks vanaf een usb-stick gaat opstarten, waarna je de installatie op de beoogde pc of laptop uitvoert. Maar voordat het zover is, dien je de usb-stick eerst nog te prepareren met het image van Chromium OS. Zorg ervoor dat het opslagmedium een capaciteit heeft van minimaal 16 GB. Steek de geheugenstick in de computer en houd er rekening mee dat alle opgeslagen gegevens worden gewist. Voor de preparatie van de usb-stick doe je een beroep op het programma Win32 Disk Imager. Surf hiernaartoe en klik op de groene knop Download om dit hulpprogramma binnen te halen. Na de installatie selecteer je in het hoofdvenster onder Image Bestand het img-bestand van Chromium OS. Controleer onder Doelapparaat zorgvuldig of de schijfletter van de usb-stick is geselecteerd. Klik als laatste op Schrijven / Yes en wacht geduldig af.

©PXimport

CloudReady

©PXimport

Tip 05: Chromium OS laden

Het is nu tijd om met je oude laptop of pc aan de slag te gaan, want je gaat de installatiewizard van Chromium OS opstarten. Prik de usb-stick in de behuizing en start het systeem op. Druk tijdens de opstartfase op een sneltoets om het systeemmenu (het bios) van de computer te openen. Vaak is dat F2 of Delete. Navigeer naar de opstartinstellingen (bootmenu) en kies de usb-stick als eerste opstartschijf. Vervolgens herstart je de machine, waarna na even wachten het Chromium-logo in beeld verschijnt. Na enkele seconden daarna verschijnt er een Engelstalig welkomstvenster in beeld.

©PXimport

Tip 06: Basisinstellingen

Voordat je Chromium OS definitief installeert, wijzig je eerst enkele basisinstellingen. Klik linksonder op English (United States) en kies achter Language voor Dutch. Verander desgewenst de toetsenbordindeling en bevestig met OK. Via Toegankelijkheid wijzig je zo nodig nog specifieke opties. Zo activeer je bijvoorbeeld een grote muisaanwijzer en schakel je hoog contrast in. Gebruik je een systeem met een aanraakscherm, dan is de functie Schermtoetsenbord wellicht een interessante optie. Pas eventueel nog wat instellingen aan en klik op OK. Via Aan de slag kom je terecht in de netwerkinstellingen. Wil je computer aanmelden op een wifi-netwerk? Kies voor Ander wifi-netwerk toevoegen en vul achter SSID de netwerknaam in. Weet je die niet precies, kijk dan bijvoorbeeld op je telefoon, waar je ook de netwerkgegevens kunt zien. Geef ook aan welke beveiligingsmethode je voor het draadloze netwerk gebruikt en vul het wachtwoord in. Via Verbinding maken controleer je de verbinding. Soms lukt het om vage redenen niet om verbinding te maken. Dan kun je de machine het beste via een ethernetkabel met het netwerk verbinden.

©PXimport

Tip 07: Chromium OS starten

Met Chromium OS heb je straks toegang tot allerlei Google-diensten. Om die reden is het dan ook slim om in te loggen met een Google-account. Vul op je oude computer het juiste e-mailadres in en kies voor Volgende. Typ het bijbehorende wachtwoord en open met Volgende de gebruikersomgeving van Chromium OS. Besef wel dat het besturingssysteem nog niet op de harde schijf van de pc of laptop is geïnstalleerd. Je draait Chromium OS namelijk nu in een live-omgeving vanaf de usb-stick. Klik op Een rondleiding volgen om uitleg over bepaalde functies te tonen. Zo bevindt de Launcher zich rechtsonder. Hiermee open je webapplicaties als Chromium (browser), Google Documenten (tekstverwerker) en Bestanden (verkenner). De meeste applicaties openen als apart tabblad in de browser. Wil je een eigen venster voor een bepaalde webapplicatie? Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Openen als venster. Start deze toepassing vervolgens op. Wil je instellingen wijzigen, klik dan rechtsonder op het digitale klokje en daarna op het tandwiel.

Tip 08: Installatie uitvoeren

Als je tevreden bent over Chromium OS, kun je het besturingssysteem op een opslagstation van de computer installeren. Voor een razendsnel systeem werkt een ssd het beste, al is Chromium OS ook vanaf een traditionele schijf behoorlijk rap. Bedenk goed dat Chromium OS de volledige schijf overschrijft, want een dualboot-systeem is helaas niet mogelijk. Roep nu eerst met de sneltoets Ctrl+Alt+F2 het commandovenster op. Typ root en druk op Enter. Vervolgens typ je het commando /usr/sbin/chromeos-install --dst /dev/sda, waarna je wederom bevestigt met Enter. Typ y en druk op Enter om de installatie definitief uit te voeren. Na enige tijd verschijnt er een Engelstalige melding dat je de usb-stick kunt verwijderen. Herstart de computer en wacht af totdat Chromium OS verschijnt.

©PXimport

Chromium OS updaten

Tip 09: Linux Mint

Chromium OS is een behoorlijk kaal besturingssysteem, vooral geschikt voor mensen die voornamelijk op internet surfen en e-mails ophalen via een webclient. Wil je meer op de computer kunnen doen en ook eigen programma’s kunnen installeren, dan heb je een completer besturingssysteem nodig. Voor oudere systemen is Linux Mint, vanwege de lage systeemeisen, prima geschikt. De meeste computers met 2 GB werkgeheugen kun je probleemloos met Linux Mint gebruiken. Zelfs systemen met 1 GB RAM zijn doorgaans geschikt, al is de interface dan wellicht wat trager. Om het installatiebestand te downloaden surf je hiernaartoe. Zoals je ziet, bestaan er meerdere versies van Linux Mint. Cinnamon en MATE zijn de bekendste edities, waarbij het niet zo gek veel uitmaakt welke je kiest. De stappen in dit artikel beschrijven de installatieprocedure van Cinnamon. Bepaal of je een 32bit- of 64bit-besturingssysteem wilt installeren en klik op de bijbehorende link. Er verschijnen downloadlocaties uit meerdere landen in beeld. Klik op een link en sla het iso-bestand op.

Mint boven Windows 10

Tip 10: Live-omgeving

Het iso-bestand wat je zojuist gedownload hebt, is een image van Linux Mint. Hiermee ga je de installatie uitvoeren. De voorbereidingen voor de installatie zijn identiek aan die van het eerder besproken Chromium OS (zie tip 4 en 5). Je gebruikt dus Win32 Disk Imager om het iso-image naar een usb-stick weg te schrijven. Vervolgens start je de oude computer vanaf deze usb-stick op. Je komt eerst in een Engelstalige live-omgeving van Linux Mint terecht. De gebruikersinterface is ietwat traag, maar je kunt hier wel rondkijken zonder dat je direct iets hoeft te installeren. Linksonder vind je het menu waar je toegang hebt tot diverse voorgeïnstalleerde applicaties.

©PXimport

Tip 11: Mint installeren

Besluit je Linux Mint te installeren, dubbelklik dan binnen de live-omgeving op Install Linux Mint. De installatiewizard verschijnt in beeld. Selecteer Nederlands en klik op Verder. Als je de computer wilt aanmelden op een draadloos netwerk, kies je nu de juiste instellingen. Het besturingssysteem vraagt in de volgende stap of het toestemming heeft om programmatuur van derden te installeren, zoals drivers voor videokaarten. Plaats voor deze optie een vinkje, zodat Linux Mint de hardwarecomponenten van de computer herkent. In de volgende stap geef je aan op welke schijf je deze Linux-distributie wilt installeren. Standaard staat de optie Wis schijf en installeer Linux Mint geselecteerd. Dat is een goede keuze wanneer je niets anders met de computer wilt doen. Staat er nog een (oude) versie van Windows op, dan kun je Linux Mint ook als tweede besturingssysteem installeren. Kies in dat geval voor Installeer Linux Mint naast Windows. Tijdens het opstartproces kies je in dat geval welk besturingssysteem je wilt laden. Dit noemt men een dualboot-systeem. Maak een keuze en bevestig met Installeer nu / Verder. In de resterende stappen vul je de juiste tijdzone en toetsenbordindeling in. Ook bedenk je een gebruikersnaam en wachtwoord. Kies voor Verder om de installatie definitief uit te voeren. Als laatste klik je op Nu herstarten.

©PXimport

Tip 12: Eerste begin

Nadat je computer opnieuw is opgestart, geef je het wachtwoord op dat je zojuist hebt aangemaakt. De gebruikersinterface ziet er, vergeleken met de live-omgeving, iets anders uit. Zo geeft het welkomstscherm je toegang tot nieuwe functies en documentatie, en is de voertaal nu Nederlands. Op het bureaublad tref je bovendien een persoonlijke map aan waar je documenten in kunt bewaren. Rechtsonder bevinden zich diverse systeempictogrammen waar je onder meer de netwerk- en tijdinstellingen kunt configureren. Wil je weten of er updates zijn? Ga naar Menu / Beheer / Bijwerkbeheer (updatebeheer) en klik op OK, waarna Linux Mint op zoek gaat naar updates. Klik op Bijgewerkte pakketten installeren en vul het wachtwoord in. Kies daarna voor Authentiseren en je computer is helemaal up-to-date.

Tip 13: Programmabeheer

Linux Mint heeft van zichzelf al een heleboel interessante programma’s. Zo vind je in het menu bijvoorbeeld VLC Media Player, GIMP, Firefox, Thunderbird en LibreOffice. Kortom, basistaken als filmpjes kijken, foto’s bewerken, surfen, e-mailen en tekstverwerken kun je nu al doen. Ben je nieuwsgierig wat je nog meer onder Linux Mint kunt installeren? Ga naar Menu / Beheer / Programmabeheer. Hier staan allerlei programma’s, verdeeld in diverse categorieën. Zo vind je er onder meer Skype (videobellen), Steam (gamen) en Calibre (e-books beheren). Wil je iets installeren? Klik op de programmanaam om extra details te openen. Daarna geef je via Installeren het wachtwoord op. Bevestig met Authentiseren.

©PXimport

Meer weten over Linux?

Steeds meer draadloze in-ears en koptelefoons bieden in hun app een test die de weergave aanpast aan je gehoor. "Maar ik ben helemaal niet slechthorend," denk je misschien. Toch is zo'n functie best handig. Waarom, dat lees je hier.

Ook interessant: Welke draadloze oortjes passen bij mij?

Als je bij een gehoortest (formeel: een audiogram) denkt aan een bezoek aan de audioloog of gespecialiseerde arts, dan heb je natuurlijk niet ongelijk. Bij acute hoorschade of een sterke terugval van wat je kunt horen, kom je bij zo'n specialist terecht.

Het doel van zo'n onderzoek is bepalen welke frequenties iemand nog hoort. Het normale 'bereik' van een mens wordt vaak omschreven als lopende van 20 Hz (een zeer lage bastoon) tot een hele hoge 20.000 Hz of 20 kHz. Dit bereik is wel heel theoretisch. Er bestaan grote fysieke verschillen tussen mensen en hierdoor bestaat er een enorme variatie in wat iemand kan horen. 

©Denon

Grafische voorstelling van een gehoorcurve in de Denon-app.

Waarom je gehoor toch niet zo goed is

Bovendien is 20 tot 20.000 kHz het meestal optimale scenario. Volwassenen halen het bijna nooit, want al vanaf een jonge leeftijd neemt het gehoor af. Volgens sommige bronnen begin je zelfs vanaf 18-20 jaar frequenties te 'verliezen'. Het is een natuurlijk proces, dat vooral de hoogste en laagste frequenties aantast. Wel is die terugval aanvankelijk heel beperkt en subtiel.  

Het woord 'verliezen' is dus eigenlijk niet zo geschikt, want eerst word je minder gevoelig voor een bepaalde toon.  Je kunt die frequentie dus nog wel horen, als het maar luid genoeg weerklinkt. Maar omdat dit terugval meestal geleidelijk is, valt het minder op. Je beluistert ook zelden één geïsoleerde toon, maar complexer geluid, zoals muziek met veel instrumenten en gezang. Dan merk je niet op dat de hi-hat van de drum iets minder uit de mix springt.  

Als het gehoorverlies iets toeneemt, kan het wel zijn dat muziek minder ruimtelijk of driedimensionaal overkomt. Dat komt omdat heel hoge tonen geluidsinformatie bevatten die ons brein iets vertelt over de ruimte waarin gespeeld wordt. Wanneer je bassen minder goed hoort, kunnen stemmen of muziek dun klinken.

Wat doet een gehoorfunctie in een app?

Het geleidelijk minder gevoelig worden voor bepaalde frequenties is wat functies zoals Personi-Fi bij JBL of Geluidspersonalisatie van Teufel proberen aan te pakken. Via een test in een app wordt achterhaald welke frequenties je minder goed hoort. Veel fabrikanten vertrouwen hiervoor op een test afkomstig van een gespecialiseerd bedrijf, zoals AudioDo of Mimi. Dit Duits technologiebedrijf biedt ook een eigen app aan (enkel iOS) waarmee je jouw gehoor kunt testen. Bij Sennheiser vind je er eentje voor zowel iPhones als Android-apparaten.

©Jamie Biesemans

The Personi-Fi-test, in de JBL Headphones-app, neemt wat tijd in beslag.

Niet elke test is hetzelfde, maar meestal moet je in de app aangeven of je biepjes nog hoort die steeds stiller worden. Dat gebeurt bij sommige tests tegen een achtergrond van ruis. Dat maakt het net wat moeilijker, maar meet wel realistisch of je een bepaalde frequentie hoort als er ook ander geluid is.

Op basis van de testresultaten wordt een geluidspreset gecreëerd die de frequenties die je minder goed hoort versterkt. Het doel is te zorgen dat je alle frequenties op hetzelfde niveau waarneemt. Na de test kun je meestal de preset in- en uitschakelen terwijl een track speelt. Dan pas hoor je goed wat je mist.

Welke merken bieden het aan?

Steeds meer merken bieden een soort gehoortest aan in hun app. JBL is er duidelijk een grote fan van, want JBL's eigen Personi-Fi en Personi-Fi 2 vind je op heel wat apparaten. Naast Teufel bieden onder meer Beyerdynamic, Creative, Focal, Nothing, Skullcandy een test van Mimi aan. Het 'personal sound' van AudioDo vind je onder meer bij de Clam Elite van Fresh 'n Rebel en bij PSB.

©Fresh 'n Rebel

De Audiodo-test helpt je een betere geluid te krijgen bij een Fresh 'n Rebel-hoofdtelefoon.

In de Sound Connect-app van Sony vind je een iets andere aanpak. Je speelt een lied naar keuze, waarbij je in de app vijf opties krijgt die een iets andere klank bieden. Kies je een van de vijf, dan krijg je opnieuw vijf opties om de weergave fijn af te regelen. Dit mag dan wel niet een echte gehoortest zijn, het brengt je wel bij een klankweergave die je misschien beter ligt. De Sound Connect-app gebruik je met bijna alle Sony-hoofdtelefoons en -oordoppen, waaronder de populaire WH-1000XM5 en WF-1000XM5.

Een andere aanpak: meten

Bij de tests waar het hierboven over ging, moet je zelf aangeven of je een bepaalde toon hoort. Er is echter ook een andere methode. Sommige fabrikanten hebben in hun oordoppen of koptelefoons een soort automatisch meetsysteem ingebouwd dat bepaalde zaken van het gehoor zelf kan meten. 

Bose bijvoorbeeld biedt de CustomTune-functie aan bij zijn draadloze oordoppen. Doe je de Bose-oortjes in, dan klinkt er heel even een geluid dat doet denken aan een krekel. Microfoons in de oordoppen meten de minireflecties in je oor, wat informatie geeft over hoe jouw fysieke gehooreigenschappen (zoals de grootte en lengte van de gehoorgang) bepalen wat je juist hoort. 

©Denon

De Denon Headphones-app creëert via een meting persoonlijk geluid.

Bij Denon's PerL-oordoppen wordt technologie van Nura ingezet om je oren aan een uitgebreide meting te onderwerpen. Dit is een test waarbij je gewoon moet luisteren. Net zoals bij Bose meten de oortjes zelf en wordt er een aangepaste geluidspreset gebouwd. Het interessante aan deze techniek is dat het niet enkel frequenties meet die je minder goed hoort, maar ook kan bepalen of je sommige tonen net te hard binnenkrijgt. 

Welke techniek er precies toegepast wordt is minder belangrijk. Wel loont het de moeite om een functie die je gehoor test uit te proberen, zelfs al denk je niet echt last te hebben van gehoorschade of -verlies. Onvermijdelijk mis je toch iets, al valt het misschien niet op. Een persoonlijk geluidsfunctie kan je echt helpen om een betere klankkwaliteit en ruimtelijkheid te ervaren.

De meeste routers hebben slechts vier netwerkaansluitingen en dat kan al snel te weinig zijn. Gelukkig kun je het aantal poorten eenvoudig uitbreiden met een switch. Switches zijn in allerlei soorten en maten te koop, en de goedkoopste exemplaren heb je al voor minder dan twee tientjes in huis.

Tip 1 Wat is een switch?

Een switch zorgt ervoor dat je meerdere netwerkapparaten met netwerkkabels met elkaar kunt verbinden en vormt dan ook de basis van je netwerk. Zonder switch heb je geen thuisnetwerk. Iedere consumentenrouter is daarom voorzien van een ingebouwde switch met doorgaans vier aansluitingen. Als je daar niet genoeg aan hebt, dan kun je kiezen voor een (extra) losse switch.

Switches zijn er in allerlei soorten en maten. Zo wordt er een onderscheid gemaakt tussen unmanaged (onbeheerde) en managed (beheerde) switches. Er zijn compacte modellen met slechts vijf poorten voor thuis tot grote, professionele apparaten die in een serverrack thuishoren met wel 48 poorten. En alles ertussenin.

De keuze voor een switch is dus logisch als je netwerkaansluitingen tekort komt, maar kan ook handig zijn als je hooguit vier bedrade netwerkapparaten hebt die niet bij je router in de buurt staan. In plaats van vier lange kabels op je router aan te sluiten, heb je slechts één lange kabel nodig die je aansluit op je switch. Op die switch sluit je dan met kortere kabels je apparaten aan. Handig voor in je werkkamer of bij de televisie.

©metelevan - stock.adobe.com

De meeste routers zijn voorzien van een switch met slechts vier netwerkaansluitingen.

Tip 2 Plug and play

De meeste switches voor thuisgebruik zijn unmanaged, wat betekent dat je ze zonder configuratie kunt gebruiken. Je sluit je apparaten aan en de switch doet de rest. Dit maakt ze bijzonder geschikt voor wie geen zin heeft in ingewikkelde instellingen of technische aanpassingen. De switch verdeelt het netwerkverkeer automatisch en zorgt ervoor dat alles soepel blijft werken, of je nu aan het streamen, werken of gamen bent. Het is letterlijk een kwestie van aansluiten en al je apparaten zijn verbonden met je netwerk.

©leungchopan - stock.adobe.com

Switches zijn plug and play: sluit je apparaten aan en ze zijn met elkaar verbonden.

Tip 3 Managed switch

De tegenhanger van de unmanaged ofwel onbeheerde switch is de managed ofwel beheerde switch. Een managed switch heeft een webinterface en soms een configuratietool waarmee je instellingen van de switch kunt veranderen. Voor thuisgebruik heeft dat vooral nut voor het creëren van VLAN’s: virtuele netwerken waarmee je verkeer op je netwerk kunt scheiden. Dat kan handig zijn voor bijvoorbeeld IoT-apparaten die je niet vertrouwt, maar veel routers en wifi-apparatuur voor consumenten bieden geen ondersteuning voor VLAN, waardoor je er dan alsnog weinig aan hebt.

Om je netwerk volledig te kunnen scheiden, moeten ook je router en eventuele extra wifi-accesspoints met VLAN kunnen omgaan. Wil je niet werken met VLAN’s, dan heb je een managed switch meestal niet nodig en kun je zonder problemen kiezen voor een unmanaged switch.

Wil je overigens werken met PoE (zie tip 5), dan raden we je ook als je geen VLAN wilt gebruiken juist toch een managed exemplaar aan. Je kunt dan namelijk in de webinterface aflezen hoeveel energie je PoE-apparaten gebruiken en dat kan handige informatie zijn om te weten. In de praktijk zijn veel goedkopere PoE-switches tot acht poorten ook managed, waardoor deze combinatie een logische aanschaf is. De meeste managed switches werken uit de doos hetzelfde als een unmanaged switch en kun je daarom zonder configuratie gebruiken.

Een managed switch heeft een webinterface waarmee je onder meer VLAN’s kunt beheren.

Tip 4 Multi-gigabit?

Switches zijn er in verschillende snelheidsklassen. Voor de meeste toepassingen is gigabit-ethernet nog steeds snel genoeg, zeker als je thuis nog geen multi-gigabitapparatuur of zelfs een internetabonnement sneller dan 1 Gbit/s hebt.

Er zijn wel steeds meer apparaten met multi-gigabitaansluitingen te koop, dus wellicht heb je al snellere apparatuur in huis. Zo zijn veel nieuwe moederborden en pc’s voorzien van netwerkaansluitingen met een snelheid van 2,5 Gbit/s en ook op NAS-apparaten zien we steeds vaker een snelle netwerkaansluiting.

Je hebt natuurlijk pas echt een multi-gigabitswitch nodig als je meerdere apparaten met een multi-gigabitaansluiting hebt die je daadwerkelijk op een hogere snelheid met elkaar wilt laten communiceren, denk aan een pc en een NAS. Vergeleken met gigabitswitches zijn multi-gigabitswitches nog altijd flink duurder. Volledig overstappen naar multi-gigabit kan in de papieren lopen, maar dat hoeft gelukkig niet. Je kunt prima switches met verschillende snelheden in één netwerk gebruiken. Zo kun je in een deel van je netwerk overstappen op multi-gigabitswitches, terwijl je in de rest van je netwerk gigabitswitches gebruikt. Wel moet je tussen twee apparaten met multi-gigabitaansluiting ervoor zorgen dat alle switches om kunnen gaan met de gewenste multi-gigabitsnelheid.

Multi-gigabitaansluitingen worden steeds normaler, zo is de QNAP TS216G NAS voorzien van een 2,5Gbit/s-aansluiting.

Tip 5 Power over Ethernet

Er is nog een eigenschap waar je op kunt letten als je een switch wilt kopen en dat is Power over Ethernet (PoE). De benodigde energie voor de voeding van een netwerkapparaat gaat dan over de netwerkkabel zelf, ideaal voor bijvoorbeeld accesspoints of beveiligingscamera’s. TP-Link verkoopt in de vorm van de Deco X50-PoE een wifi-mesh-set die je kunt voeden via PoE die de eenvoud van een mesh-systeem combineert met de voordelen van een netwerkkabel.

Uiteraard zorgt de toevoeging van PoE wel voor een hogere prijs, al hangt dat ook af van het gewenste vermogen. De belangrijkste standaarden zijn PoE of 802.3af, dat zo’n 15 watt per poort kan leveren, en Poe+ of 802.3at dat tot 30 watt per poort kan leveren. Nog hoger kan ook, zo kan PoE++ of 802.3bt minimaal 60 watt per poort leveren. Dat laatste is voor thuis echter zelden nodig en zulke switches zijn behalve prijzig doorgaans ook actief gekoeld.

Overigens hebben de meeste switches daarnaast ook een totaal maximaal vermogen voor alle poorten samen en dat kan (flink) lager liggen dan bijvoorbeeld vier keer 30 watt. Dat is niet heel erg, want veel PoE gevoede apparaten vragen veel minder dan 30 watt. Bij een gering aantal PoE-apparaten is een PoE-switch soms niet per se nodig. Bij sommige PoE-geschikte netwerkapparaten krijg je een zogeheten injector bijgeleverd: een voeding die je vlak voor de netwerkkabel kunt aansluiten en dan kunt doorlussen naar een switch zonder PoE. Heb je meerdere PoE-apparaten in gebruik, dan wordt dat wel al snel rommelig, al is het maar omdat iedere injector een stopcontact vereist, waardoor een PoE-switch dan een goede investering is.

©nikaz - stock.adobe.com

Met een PoE-switch kun je wifi-accesspoints of ip-camera’s vanaf een centraal punt voorzien van data én voeding.

Tip 6 Aantal poorten

Het aantal poorten op een netwerkswitch is een van de belangrijkste dingen om in gedachten te houden bij de aanschaf. Switches beginnen bij vijf poorten, maar we raden aan om minimaal een model met acht poorten te kiezen. Je hebt altijd één poort nodig om de switch aan te sluiten op je netwerk, meestal via je router. Een switch met vijf poorten geeft je dus eigenlijk maar vier bruikbare extra aansluitingen. Omdat een achtpoorts-switch vaak nauwelijks duurder is, krijg je voor een kleine meerprijs veel meer flexibiliteit.

Verwacht je groei of heb je al een groter netwerk? Dan is een switch met 16, 24 of zelfs 48 poorten een betere keuze. Dit voorkomt dat je later meerdere switches moet inzetten, wat het netwerk overzichtelijker en efficiënter maakt. Voor thuisgebruik zijn de normale RJ45-poorten goed genoeg. Sommige duurdere switches zijn daarnaast ook voorzien van SFP+-sloten waarin je SFP+-modules kunt schuiven. Zulke aansluitingen worden vaak gebruikt voor glasvezelnetwerken of om twee snelle switches met elkaar te verbinden. Voor normaal gebruik heb je geen SFP+ nodig.

©Daria Sol - stock.adobe.com

Er zijn switches met vijf poorten te koop, maar een switch met acht poorten geeft je meer flexibiliteit.

Tip 7 IGMP-snooping

De meeste internetproviders leveren televisiezenders tegenwoordig via een eigen settopbox, die je het best bedraad kunt aansluiten. Omdat je bij de televisie waarschijnlijk nog wel meer apparaten hebt die je bedraad kunt aansluiten, zoals een spelcomputer of andere mediaspeler, is een switch een handige toevoeging aan je televisiemeubel. Let er vooral op dat als je een settopbox van een provider gebruikt dat je eigen switch de functie IGMP-snooping ondersteunt. Dit voorkomt dat je switch en netwerk vertraagt wordt als je internetprovider multicast-verkeer gebruikt voor de televisiestreams.

IGMP-snooping is een functie die ervoor zorgt dat multicast-verkeer binnen je netwerk alleen wordt doorgestuurd naar apparaten die hierom vragen. Zonder IGMP-snooping wordt al het multicast-verkeer naar elk apparaat in het netwerk gestuurd, wat kan leiden tot onnodige belasting en verminderde prestaties.

Dit is vooral handig bij het gebruik van diensten zoals ip-televisie (IPTV) via een settopbox. Televisie-apps op Android TV maken gebruik van unicast-verkeer en vereisen daarom geen IGMP-snooping voor een goede werking. Overigens kan als je IGMP-snooping nodig hebt een managed switch handiger zijn, omdat je dan controle hebt om de functionaliteit daadwerkelijk in te schakelen. KPN verkoopt bijvoorbeeld managed switches met vijf poorten in de vorm van de Netgear GS105E en TP-Link TL-SG105E die goed samenwerken met hun ip-televisieplatform.

Op managed switches kun je IGMP-snooping doorgaans specifiek inschakelen.

Tip 8 Opbouw

Bij het werken met meerdere switches moet je rekening houden met de prestaties van je netwerk. Daarbij is het handig om te weten dat verkeer van apparaten die op dezelfde switch zijn aangesloten, binnen de switch blijft. Hierdoor kunnen deze apparaten op volledige snelheid met elkaar communiceren. Wanneer je switches op elkaar aansluit, dan gaat al het verkeer tussen die switches meestal over één aansluiting; thuis is dat doorgaans een gigabitverbinding en dat zou bij zwaar gebruik een bottleneck kunnen vormen.

Werk bij de opbouw van je netwerk daarom met zo min mogelijk switches en zo veel als mogelijk met één centrale switch. Apparaten die voor het hele netwerk op de optimale snelheid bereikbaar moeten zijn, kun je het best op de centrale switch aansluiten. Denk dan bijvoorbeeld aan een NAS. Je kunt uiteraard wel switches aansluiten achter je centrale switch, bijvoorbeeld een switch in het kastje bij je televisie voor zaken als je spelcomputer, mediaspeler of smart-tv.

Iets waar je je bewust van moet zijn bij het werken met meerdere switches, is dat ieder onderdeel in theorie de betrouwbaarheid van je netwerk verlaagt. Als de eerder genoemde switch in je televisiekastje kapot gaat, zijn in één keer al die apparaten onbereikbaar. En als je nog verder gelaagd gaat werken, dus bijvoorbeeld drie switches achter elkaar, dan wordt die kans natuurlijk alleen maar groter. Daarom is drie achter elkaar aangesloten switches het maximum wat we je voor thuis adviseren.

De switch is idealiter het middelpunt van je netwerk.

Tip 9 Beheerd systeem

Een stap verder dan een managed switch is een switch die onderdeel is van een beheerd netwerksysteem, zoals TP-Link Omada of Ubiquiti Unifi. Zowel de Omada- als de Unifi-productreeks omvatten behalve switches ook andere netwerkapparaten, zoals accesspoints en routers. Als je van plan was om een via PoE gevoed accesspoint in huis te installeren en dat accesspoint valt in bijvoorbeeld de Omada-reeks, dan is het handig om ook te kiezen voor een managed switch die in dezelfde reeks valt, zodat je alles centraal kunt instellen.

De genoemde systemen zijn eigenlijk wel bedoeld voor kleine bedrijven en daarom relatief ingewikkeld in te stellen. Het zijn dus wellicht niet direct geschikte producten voor jou, maar het is handig om van het bestaan te weten als je op zoek bent naar een PoE-switch. Een alternatief voor kleinzakelijke en centraal beheerde via PoE gevoede accesspoints is de eerdergenoemde TP-Link Deco X50-PoE. Dit wifi-mesh-systeem werkt net zo eenvoudig als andere Deco-systemen, maar kun je wel centraal voeden via een PoE-switch.

In een beheerd systeem als TP-Link Omada beheer je onder meer switches en accesspoints vanuit één interface.

Kooptips

Heb je niet genoeg aansluitingen en meer netwerkpoorten nodig? Wij hebben drie switches voor je uitgezocht

Managed met PoE: TP-Link TL-SG108PE

TP-link biedt met de TL-SG108PE veel functionaliteit voor een scherpe prijs. Deze switch met acht gigabitaansluitingen is niet alleen managed en te configureren via een webinterface, maar biedt ook vier poorten met PoE+ (maximaal 30 watt per poort) met een totaal vermogen van 64 watt. Dat is genoeg voor een paar camera’s of accesspoints. Deze switch ondersteunt IGMP-snooping en is dus te gebruiken in combinatie met IP-televisie. De voeding is extern en er is geen ventilator ingebouwd waardoor de TL-SG108PE geruisloos zijn werk doet. De switch zelf heeft een compacte metalen behuizing en is netjes gebouwd. Je kunt de switch eventueel ook aan de muur monteren.

Simpel met acht poorten: Netgear ProSafe GS108

Ben je op zoek naar een simpele, onbeheerde gigabitswitch met acht poorten? Dan is de Netgear ProSafe al jarenlang een populair model. Niet voor niets, want deze energiezuinige switch werkt prima en heeft een bijzonder stevige metalen behuizing die volgens Netgear zelf gebouwd is als een tank. Je sluit hem aan en je hebt er verder geen omkijken naar want configureren is niet nodig. Dankzij montagegaten aan de achterkant kun je hem eventueel ook aan de muur bevestigen. Netgear biedt levenslange garantie op deze switch, maar helaas is de voedingsadapter hierbij uitgesloten en dat is uit ervaring het kwetsbaarste onderdeel.

Multi-gigabit: TP-Link TL-SG108-M2

We zien steeds vaker multi-gigabit-aansluitingen op nieuwe apparaten, maar daar heb je niks aan zonder een geschikte switch. Multi-gigabitswitches zijn nog een flink stuk duurder dan de gewone 1Gbit/s-versies. De managed varianten zijn voor thuis wat ons betreft nog te duur, maar de unmanaged modellen beginnen wel in het bereik van de thuisgebruiker te komen. Zo heeft deze TP-Link TL-SG108.M2 maar liefst acht netwerkaansluitingen met ondersteuning voor 2,5 Gbit/s, de multi-gigabitstandaard die je op veel nieuwere pc’s en NAS-apparaten aantreft. Je kunt nog wat geld besparen door te kiezen voor een model met vijf aansluitingen, zoals de TP-Link TL-SG105-M2.