ID.nl logo
Zet Chrome OS of Linux Mint op een oude pc
© PXimport
Huis

Zet Chrome OS of Linux Mint op een oude pc

Heeft je oude pc moeite om Windows 11 of zelfs Windows 10 te draaien, dan kun je voor een lichter besturingssysteem kiezen als Chrome OS of Linux Mint. Hoe kun je overstappen?

Tip 01: Chromium OS

Misschien ken je die goedkope chromebooks wel uit de winkel. Op deze compacte laptops staat het besturingssysteem Chrome OS, waarbij de gebruikersomgeving voornamelijk bestaat uit webapplicaties van Google. Iets soortgelijks creëer je gemakkelijk zelf, mits je de beschikking hebt over een ‘oude’ laptop (of pc). Een systeem met een redelijke processor en 2 GB werkgeheugen is meestal al voldoende. Helaas geeft Google geen downloadlinks van Chrome OS vrij. Maar aangezien Googles besturingssysteem is gebaseerd op het opensourceproject Chromium OS, verschillen beide versies nauwelijks van elkaar. Gelukkig is Chromium OS dus wel vrij beschikbaar, en om die reden gaan we met dit besturingssysteem aan de slag. De officiële website van Chromium OS heeft echter geen kant-en-klare downloadlinks, dus je bent genoodzaakt om het installatiebestand ergens anders vandaan te plukken.

©PXimport

Met Chromium OS maak je in feite je eigen Chromebook

-

Tip 02: Image downloaden

Voor de installatie van Chromium OS heb je een geschikt installatiebestand nodig, oftewel een zogeheten image. Er zijn verschillende websites waar je Chromium OS vandaan kunt halen, al zijn sommige bronnen vervuild met hinderlijke advertenties. Wij hebben goede ervaringen met deze site. Wanneer je hierheen surft, zie je drie webmappen: daily, special en weekly. Het voordeel van de special-map is dat deze images voorzien zijn van diverse stuurprogramma’s, waardoor het besturingssysteem meteen al de nodige hardware accepteert. Klik achtereenvolgens op special en tweemaal op de kolom Last Modified. Als het goed is, staan de meest recente images nu bovenaan. Belangrijk is dat je weet of je oude pc een 32bit- of 64bit-architectuur heeft (zie kader 32 of 64 bit?). Bij een pc met 32 bit kies je voor het bestand dat begint met Cx86OS. Heb je een pc met 64 bit, download dan het image dat begint met Cam64OS. Bewaar het bestand op je harde schijf.

©PXimport

32 of 64 bit?

Heb je geen idee of je computer bestaat uit een 32bit- of 64bit-achitectuur? In Windows kom je daar eenvoudig achter. Open het Configuratiescherm en kies rechtsboven achter Weergeven op voor de optie Categorie. Via Systeem en beveiliging en Systeem verschijnen de belangrijkste details van jouw systeem. Op de regel Type systeem vind je de gewenste informatie.

©PXimport

Tip 03: Image uitpakken

Het image is ingepakt in een 7z-bestand. Om dit archief uit te pakken, heb je een geschikt programma nodig. Je gebruikt hiervoor bijvoorbeeld 7-Zip. Surf hiernaartoe om deze freeware te downloaden en voer vervolgens de installatie uit. Het uitpakken van het zojuist gedownloade 7z-bestand is eenvoudig. Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Z-Zip / Bestanden uitpakken. Onder Uitpakken naar kies je de gewenste locatie, bijvoorbeeld het bureaublad. Bevestig met OK. Na afloop staat er een img-bestand van ruim 8 GB voor je klaar. Dit is het image van Chromium OS.

©PXimport

Tip 04: Win32 Disk Imager

De bedoeling is dat je Chromium OS straks vanaf een usb-stick gaat opstarten, waarna je de installatie op de beoogde pc of laptop uitvoert. Maar voordat het zover is, dien je de usb-stick eerst nog te prepareren met het image van Chromium OS. Zorg ervoor dat het opslagmedium een capaciteit heeft van minimaal 16 GB. Steek de geheugenstick in de computer en houd er rekening mee dat alle opgeslagen gegevens worden gewist. Voor de preparatie van de usb-stick doe je een beroep op het programma Win32 Disk Imager. Surf hiernaartoe en klik op de groene knop Download om dit hulpprogramma binnen te halen. Na de installatie selecteer je in het hoofdvenster onder Image Bestand het img-bestand van Chromium OS. Controleer onder Doelapparaat zorgvuldig of de schijfletter van de usb-stick is geselecteerd. Klik als laatste op Schrijven / Yes en wacht geduldig af.

©PXimport

CloudReady

In dit artikel gaan we aan de slag met images van het zogeheten ArnoldTheBats-ontwikkelteam. Neverware is een andere aanbieder van uitstekende installatiebestanden. Dit besturingssysteem draagt weliswaar de naam CloudReady, maar de gebruikersomgeving bestaat uit Chromium OS. Veel stuurprogramma’s zijn al geïntegreerd, waardoor CloudReady op de meeste systemen vlekkeloos werkt. Google nam in 2020 Neverware over en het doel  is dat CloudReady onderdeel wordt van het aanbod van Google. Een overstap naar Chrome OS moet in de toekomst dus nog gemakkelijker worden.  Je installeert CloudReady vanaf een opstartbare usb-stick met een opslagcapaciteit van minimaal 8G.  Voor het creëren van de opstartbare usb-stick bieden de makers van CloudReady een eigen tooltje aan. Thuisgebruikers kunnen dit besturingssysteem gratis downloaden. De tool installeer je op een willekeurige Windows-machine. Surf naar Neverware.com en scrol een stukje omlaag. Je klikt vervolgens op Download usb maker, waarna je het exe-bestand uitvoert.  Op de website van Neverware vind je een lijst met voornamelijk laptops waarop CloudReady probleemloos werkt. Onder meer systemen van Acer, Apple, Asus, HP en Toshiba zijn geschikt.

©PXimport

Tip 05: Chromium OS laden

Het is nu tijd om met je oude laptop of pc aan de slag te gaan, want je gaat de installatiewizard van Chromium OS opstarten. Prik de usb-stick in de behuizing en start het systeem op. Druk tijdens de opstartfase op een sneltoets om het systeemmenu (het bios) van de computer te openen. Vaak is dat F2 of Delete. Navigeer naar de opstartinstellingen (bootmenu) en kies de usb-stick als eerste opstartschijf. Vervolgens herstart je de machine, waarna na even wachten het Chromium-logo in beeld verschijnt. Na enkele seconden daarna verschijnt er een Engelstalig welkomstvenster in beeld.

©PXimport

Tip 06: Basisinstellingen

Voordat je Chromium OS definitief installeert, wijzig je eerst enkele basisinstellingen. Klik linksonder op English (United States) en kies achter Language voor Dutch. Verander desgewenst de toetsenbordindeling en bevestig met OK. Via Toegankelijkheid wijzig je zo nodig nog specifieke opties. Zo activeer je bijvoorbeeld een grote muisaanwijzer en schakel je hoog contrast in. Gebruik je een systeem met een aanraakscherm, dan is de functie Schermtoetsenbord wellicht een interessante optie. Pas eventueel nog wat instellingen aan en klik op OK. Via Aan de slag kom je terecht in de netwerkinstellingen. Wil je computer aanmelden op een wifi-netwerk? Kies voor Ander wifi-netwerk toevoegen en vul achter SSID de netwerknaam in. Weet je die niet precies, kijk dan bijvoorbeeld op je telefoon, waar je ook de netwerkgegevens kunt zien. Geef ook aan welke beveiligingsmethode je voor het draadloze netwerk gebruikt en vul het wachtwoord in. Via Verbinding maken controleer je de verbinding. Soms lukt het om vage redenen niet om verbinding te maken. Dan kun je de machine het beste via een ethernetkabel met het netwerk verbinden.

©PXimport

Tip 07: Chromium OS starten

Met Chromium OS heb je straks toegang tot allerlei Google-diensten. Om die reden is het dan ook slim om in te loggen met een Google-account. Vul op je oude computer het juiste e-mailadres in en kies voor Volgende. Typ het bijbehorende wachtwoord en open met Volgende de gebruikersomgeving van Chromium OS. Besef wel dat het besturingssysteem nog niet op de harde schijf van de pc of laptop is geïnstalleerd. Je draait Chromium OS namelijk nu in een live-omgeving vanaf de usb-stick. Klik op Een rondleiding volgen om uitleg over bepaalde functies te tonen. Zo bevindt de Launcher zich rechtsonder. Hiermee open je webapplicaties als Chromium (browser), Google Documenten (tekstverwerker) en Bestanden (verkenner). De meeste applicaties openen als apart tabblad in de browser. Wil je een eigen venster voor een bepaalde webapplicatie? Klik erop met de rechtermuisknop en kies voor Openen als venster. Start deze toepassing vervolgens op. Wil je instellingen wijzigen, klik dan rechtsonder op het digitale klokje en daarna op het tandwiel.

Je draait Chromium OS eerst vanaf een usb-stick in de live-omgeving

-

Tip 08: Installatie uitvoeren

Als je tevreden bent over Chromium OS, kun je het besturingssysteem op een opslagstation van de computer installeren. Voor een razendsnel systeem werkt een ssd het beste, al is Chromium OS ook vanaf een traditionele schijf behoorlijk rap. Bedenk goed dat Chromium OS de volledige schijf overschrijft, want een dualboot-systeem is helaas niet mogelijk. Roep nu eerst met de sneltoets Ctrl+Alt+F2 het commandovenster op. Typ root en druk op Enter. Vervolgens typ je het commando /usr/sbin/chromeos-install --dst /dev/sda, waarna je wederom bevestigt met Enter. Typ y en druk op Enter om de installatie definitief uit te voeren. Na enige tijd verschijnt er een Engelstalige melding dat je de usb-stick kunt verwijderen. Herstart de computer en wacht af totdat Chromium OS verschijnt.

©PXimport

Chromium OS updaten

Vanzelfsprekend wil je de nieuwste versie van Chromium OS gebruiken. Dat doe je door geregeld handmatig te zoeken naar nieuwe updates. Open de browser Chromium en klik rechtsboven op Chromium aanpassen en beheren (pictogram met drie puntjes). Via Over Chromium OS controleer je met Controleren op updates of je het besturingssysteem kunt bijwerken.

Tip 09: Linux Mint

Chromium OS is een behoorlijk kaal besturingssysteem, vooral geschikt voor mensen die voornamelijk op internet surfen en e-mails ophalen via een webclient. Wil je meer op de computer kunnen doen en ook eigen programma’s kunnen installeren, dan heb je een completer besturingssysteem nodig. Voor oudere systemen is Linux Mint, vanwege de lage systeemeisen, prima geschikt. De meeste computers met 2 GB werkgeheugen kun je probleemloos met Linux Mint gebruiken. Zelfs systemen met 1 GB RAM zijn doorgaans geschikt, al is de interface dan wellicht wat trager. Om het installatiebestand te downloaden surf je hiernaartoe. Zoals je ziet, bestaan er meerdere versies van Linux Mint. Cinnamon en MATE zijn de bekendste edities, waarbij het niet zo gek veel uitmaakt welke je kiest. De stappen in dit artikel beschrijven de installatieprocedure van Cinnamon. Bepaal of je een 32bit- of 64bit-besturingssysteem wilt installeren en klik op de bijbehorende link. Er verschijnen downloadlocaties uit meerdere landen in beeld. Klik op een link en sla het iso-bestand op.

Linux Mint is geschikt voor wie eigen software op de computer wil kunnen installeren

-

Mint boven Windows 10

Er zijn overigens meerdere redenen om voor Linux te kiezen boven Windows 10. Naast dat Mint een lichter alternatief biedt voor je oude pc, spelen zorgen over privacy in tegenstelling tot bij Windows een minder grote rol. Hoewel Windows 10 vrij overzichtelijk alle privacygerelateerde instellingen bij elkaar heeft gezet, wil Microsoft standaard wel heel veel van ons computergebruik weten. Bovendien kan elke verplichte update een nieuwe privacyinstelling introduceren die standaard staat ingeschakeld. Microsoft is ook wat voortvarend geweest met het stopzetten van de ondersteuning van oude hardware.

Tip 10: Live-omgeving

Het iso-bestand wat je zojuist gedownload hebt, is een image van Linux Mint. Hiermee ga je de installatie uitvoeren. De voorbereidingen voor de installatie zijn identiek aan die van het eerder besproken Chromium OS (zie tip 4 en 5). Je gebruikt dus Win32 Disk Imager om het iso-image naar een usb-stick weg te schrijven. Vervolgens start je de oude computer vanaf deze usb-stick op. Je komt eerst in een Engelstalige live-omgeving van Linux Mint terecht. De gebruikersinterface is ietwat traag, maar je kunt hier wel rondkijken zonder dat je direct iets hoeft te installeren. Linksonder vind je het menu waar je toegang hebt tot diverse voorgeïnstalleerde applicaties.

©PXimport

Tip 11: Mint installeren

Besluit je Linux Mint te installeren, dubbelklik dan binnen de live-omgeving op Install Linux Mint. De installatiewizard verschijnt in beeld. Selecteer Nederlands en klik op Verder. Als je de computer wilt aanmelden op een draadloos netwerk, kies je nu de juiste instellingen. Het besturingssysteem vraagt in de volgende stap of het toestemming heeft om programmatuur van derden te installeren, zoals drivers voor videokaarten. Plaats voor deze optie een vinkje, zodat Linux Mint de hardwarecomponenten van de computer herkent. In de volgende stap geef je aan op welke schijf je deze Linux-distributie wilt installeren. Standaard staat de optie Wis schijf en installeer Linux Mint geselecteerd. Dat is een goede keuze wanneer je niets anders met de computer wilt doen. Staat er nog een (oude) versie van Windows op, dan kun je Linux Mint ook als tweede besturingssysteem installeren. Kies in dat geval voor Installeer Linux Mint naast Windows. Tijdens het opstartproces kies je in dat geval welk besturingssysteem je wilt laden. Dit noemt men een dualboot-systeem. Maak een keuze en bevestig met Installeer nu / Verder. In de resterende stappen vul je de juiste tijdzone en toetsenbordindeling in. Ook bedenk je een gebruikersnaam en wachtwoord. Kies voor Verder om de installatie definitief uit te voeren. Als laatste klik je op Nu herstarten.

©PXimport

Tip 12: Eerste begin

Nadat je computer opnieuw is opgestart, geef je het wachtwoord op dat je zojuist hebt aangemaakt. De gebruikersinterface ziet er, vergeleken met de live-omgeving, iets anders uit. Zo geeft het welkomstscherm je toegang tot nieuwe functies en documentatie, en is de voertaal nu Nederlands. Op het bureaublad tref je bovendien een persoonlijke map aan waar je documenten in kunt bewaren. Rechtsonder bevinden zich diverse systeempictogrammen waar je onder meer de netwerk- en tijdinstellingen kunt configureren. Wil je weten of er updates zijn? Ga naar Menu / Beheer / Bijwerkbeheer (updatebeheer) en klik op OK, waarna Linux Mint op zoek gaat naar updates. Klik op Bijgewerkte pakketten installeren en vul het wachtwoord in. Kies daarna voor Authentiseren en je computer is helemaal up-to-date.

Tip 13: Programmabeheer

Linux Mint heeft van zichzelf al een heleboel interessante programma’s. Zo vind je in het menu bijvoorbeeld VLC Media Player, GIMP, Firefox, Thunderbird en LibreOffice. Kortom, basistaken als filmpjes kijken, foto’s bewerken, surfen, e-mailen en tekstverwerken kun je nu al doen. Ben je nieuwsgierig wat je nog meer onder Linux Mint kunt installeren? Ga naar Menu / Beheer / Programmabeheer. Hier staan allerlei programma’s, verdeeld in diverse categorieën. Zo vind je er onder meer Skype (videobellen), Steam (gamen) en Calibre (e-books beheren). Wil je iets installeren? Klik op de programmanaam om extra details te openen. Daarna geef je via Installeren het wachtwoord op. Bevestig met Authentiseren.

©PXimport

Meer weten over Linux?

Er bestaan wel duizenden Linux-distributies, met elk eigen kenmerken. Naast Linux Mint, zijn ook Ubuntu, Fedora en openSUSE erg populair. Wellicht past een van deze distributies beter bij jouw dan Mint. In dit artikel kun je je inlezen over de beste Linux-distributies die er zijn.

▼ Volgende artikel
Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd
Huis

Review LG OLED EVO 65G56LS – Opnieuw de grens verlegd

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

Fantastisch
Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De LG OLED EVO 65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit. De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Plus- en minpunten
  • Alpha11-processor met uitstekende beeldverwerking
  • Fantastische HDR-beelden in HDR10 en Dolby Vision
  • Goede kijkhoek en anti-reflectie
  • WebOS 25, met vijf jaar lang nieuwe versies
  • Advertenties op het Home-scherm
  • Geen ondersteuning voor HDR10+ en DTS
  • Voorlopig weinig meerwaarde met AI

 

LG OLED EVO 65G56LS (2025)

  • Adviesprijs: 3,299 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 165 Hz W-OLED-tv
  • Aansluitingen: 4x HDMI (4x v2.1 (48 Gbps), ARC/eARC, ALLM, VRR, HFR), 3x usb, 1x optisch digitaal uit, 2x antenne, 1x IR-blaster, Wifi 6 (802.11ax), ethernet, Bluetooth 5.3, WiSA
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision IQ, Dolby Atmos, webOS 25, AirPlay 2, Google Cast, USB/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, Alpha 11 gen2 processor
  • Afmetingen: 1.441 x 910 x 263 mm (incl. voet)
  • Gewicht: 26,6 kg (incl. voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 85 kWh (E) / HDR 222 kWh (G) 

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Lees ook: Zo testen we televisies

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

▼ Volgende artikel
Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android
Huis

Tekst kopiëren en plakken? Zo krijg je toegang tot het klembord op Android

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Wat gaan we doen?

In dit artikel leggen we uit hoe kopiëren en plakken in Android precies werkt. Dat geldt voor zowel Android-smartphones en Android-tablets.

  • Zo werkt kopiëren, knippen en plakken
  • Knippen en plakken vanuit toetsenbord
  • Verbeteringen dankzij Android 13

Wil je meer weten over de veiligheid van Android? Lees dan het artikel Alles wat je moet weten over Android-beveiliging

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.