Voor wie nog enige herinnering heeft aan het tijdperk vóór Windows is het DOS-venster iets nostalgisch van heel vroeger, iets als een Elfstedentocht … Maar het MS-DOS-venster is er nog steeds! En je kunt er meer mee dan je wellicht denkt. Daarom: 10 MS-DOS-tips!

Tip 1: DOS op de taakbalk

Klik op de Start-knop van Windows en tik CMD. Als de treffer Opdrachtprompt tevoorschijn komt, klik je daarop met de rechtermuisknop om te kiezen voor de contextmenu-optie Aan de taakbalk vastmaken. Met als gevolg dat de Opdrachtprompt (= het DOS-venster) op de taakbalk komt te staan.

©PXimport

Tip 2: DOS als administrator

Je kunt het pictogram van de Opdrachtprompt op de taakbalk aanklikken met de linkermuisknop om het DOS-venster direct te openen. Je kunt ook de rechtermuisknop twee keer gebruiken: een keer om het contextmenu van het pictogram Opdrachtprompt te openen en een keer om het contextmenu van de menu-optie Opdrachtprompt tevoorschijn te laten komen. Waarna je onder andere de mogelijkheid hebt om de Opdrachtprompt als administrator te starten.

Tip 3: DOS beter leesbaar

Standaard ingesteld is het niet prettig werken met het DOS-venster. Klik twee keer met de rechtermuisknop op het pictogram van de Opdrachtprompt, dat reeds op de taakbalk staat. Kies voor de contextmenu-optie Eigenschappen. Ga aan het werk op de tabbladen Kleuren en Lettertype. Kies voor mooi contrasterende kleuren en stel tevens een grotere letter in. Het voorbeeldvenster laat zien hoe dat uitpakt.

©PXimport

Tip 4: DOS op de juiste plek

Als je de Opdrachtprompt opent, dan kom je – standaard ingesteld – in je gebruikersmap terecht. En daarna kan het een heel gedoe zijn om met behulp van de DOS-opdracht CD op de juiste plek terecht te komen. Dat moet anders! 

Druk op Windows-toets+R en start de tool Regedit. Als de Register-editor is gestart, ga je naar de sleutel HKEY_CLASSES_ROOT\Directory\shell\cmd. Klik die sleutel aan met de rechtermuisknop en kies voor Machtigingen. Klik op de knop Geavanceerd en daarna bij de sectie Eigenaar op de knop Wijzigen. Stel jezelf in als nieuwe eigenaar van de sleutel en plaats dan een vinkje voor de optie Eigenaar van onderliggende containers en objecten vervangen.

Als dat is gedaan, ga je de Gebruikers – jij bent er eentje van – het Volledig beheer geven. Teruggekeerd bij de eerdergenoemde sleutel ga je de parameternaam HideBasedOnVelocityId vervangen door ShowBasedOnVelocityId. Ga vervolgens naar een map in Windows Verkenner, houd Shift ingedrukt en klik met de rechtermuisknop. Om vanaf nu gebruik te kunnen maken van de contextmenu-optie Opdrachtvenster hier openen.

Tip 5: Lijstje met bestanden

Ga met de Opdrachtprompt naar een map waarvan je de inhoud weleens op papier wilt zetten. Geef dan deze twee commando’s: DIR >map.txt en DIR /s >mappen.txt. De eerste opdracht zet de inhoud van de hoofdmap in het bestand map.txt. De tweede opdracht zet de inhoud van de hoofdmap én alle submappen in het bestand mappen.txt. 

In een map met mp3-bestanden zou je ook dit commando kunnen proberen: DIR *.mp3 /s >mp3bestanden.txt. Gebruik daarna Kladblok om de aangemaakte txt-bestanden te openen.

©PXimport

Tip 6: Razendsnel weggooien

Met behulp van de Opdrachtprompt kun je bestanden en (sub)mappen razendsnel weggooien. Ga met de Opdrachtprompt naar een map waarvan je de inhoud wilt verwijderen. Je kunt het commando DEL *.* /s gebruiken om alle bestanden in alle (sub)mappen weg te gooien. Met Y bevestig je dat. Met daarna eventueel het commando RMDIR . /s om alle submappen weg te gooien. Ook nu bevestig je dat met Y. 

De hoofdmap is op dit moment nog niet weg te gooien, want daar sta je in met het DOS-venster.

Tip 7: Kijk op de netwerkkaart(en)

Open het DOS-venster en geef het commando IPCONFIG. Je krijgt dan de ip-configuratie van de netwerkkaart(en) te zien. Op die manier kom je – bijvoorbeeld – te weten of je ip-adressen netjes zijn ingeregeld. Als je daar meer over wilt weten, kun je IPCONFIG /ALL proberen. En als je vervolgens het idee krijgt dat je webbrowser niet lekker reageert, probeer dan IPCONFIG /FLUSHDNS maar eens.

©PXimport

Tip 8: Zuinig met energie

Open het DOS-venster als administrator en geef het commando POWERCFG /LIST. Je krijgt dan alle energiebeheerschema’s te zien en je ziet ook welk energiebeheerschema actief is. Het commando POWERCFG /ENERGY kan je vertellen of er problemen zijn met het energiebeheer van je computer.

Tip 9: Repareren met behulp van DOS

Ga als administrator naar het DOS-venster. Om te weten of het besturingssysteem nog lekker in elkaar zit, gebruik je dit commando: SFC /VERIFYONLY. Daarna even geduld. Als blijkt dat er iets niet in orde is, kun je een reparatieslag laten uitvoeren met behulp van dít commando: SFC /SCANNOW. In de praktijk kun je op deze manier enorm veel Windows-problemen tackelen!

©PXimport

Tip 10: Afsluiten via DOS

Open het DOS-venster en geef het commando SHUTDOWN /?. Je krijgt dan alle mogelijkheden te zien waarmee je jezelf kunt afmelden bij Windows en waarmee je Windows ook (op diverse manieren) kunt afsluiten. Het commando SHUTDOWN /S zal de computer afsluiten. 

Met behulp van het commando SHUTDOWN /R kun je de computer opnieuw – schoon – laten starten. Vergeet zeker het commando SHUTDOWN /HYBRID niet, want daarmee sluit je de computer af zodat er de volgende keer supersnel kan worden gestart.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.