In het topsegment van Philips vind je deze 65OLED908 met Bowers & Wilkins-audio. De samenwerking met de Britse luidsprekerfabrikant loopt al enkele jaren en staat garant voor prima geluid. Voeg je daar Philips' beeldexpertise en een nieuw, helder oledpaneel aan toe, dan krijg je dit mooie resultaat.

Eén ding moet je Philips nageven: ze slagen erin om jaar na jaar knappe designs neer te zetten. Ook dit model komt met zijn typerend slanke oledscherm, dat onderaan voorzien is van een luidsprekerbalk, stijlvol voor de dag. Die steekt als een soort kin lichtjes uit naar voren en is afgedekt met Kvadrat-luidsprekerstof.

Aan de achterzijde zitten de Ambilight-leds en een grote woofer-module. Het toestel staat op een centrale draaivoet, maar in plaats van de typische voetplaat zie je alleen een vrij kleine U-vormige stand. De stabiliteit van de opstelling wordt gegarandeerd door een slanke, brede balk aan de achterzijde.

©Mees Tas | Lukkien.bv

Aansluitingen

De OLED908 moet het ondanks zijn prestige als topmodel stellen met twee HDMI 2.0-poorten en twee HDMI 2.1-poorten met 48Gb/s-bandbreedte. Er is ondersteuning voor ALLM, 4K120, VRR en ARC/eARC. De input-lag klokte af op 14,2 ms bij 4K60 en 5,2 ms bij 2K120. Met andere woorden: deze televisie is uitstekend geschikt voor gaming. Dat blijkt ook wel uit het feit dat de VRR-ondersteuning goed is voor zowel AMD FreeSync als NVIDIA G-Sync. ARC neemt een van je HDMI 2.1-poorten in beslag; dat is altijd lastig voor gamers met meerdere 4K120-bronnen. Maar met de ingebouwde luidsprekerbalk in gedachte koop je dit model niet met de intentie om er een externe audiobron aan te hangen.

De tv heeft verder een enkelvoudige tv-tuner. Je kunt eventueel opnemen en live-tv pauzeren als je een externe usb-schijf aansluit. We vinden daarnaast drie usb-poorten, een optische audio-uitgang (Toslink), een subwoofer pre-out voor eventueel een extra subwoofer en een hoofdtelefoonaansluiting.

©Eric Beeckmans

Beeldverwerking 

Topmodellen van Philips krijgen normaal gesproken een unieke krachtige processor: de P5 Dual Engine. De OLED908 is echter een uitzondering en gebruikt de P5 AI Perfecte Picture Engine, net als de OLED808. We zien dan ook veel gelijkenissen met dat model.

De prestaties zijn uitstekend, zeker wat upscaling betreft. Het nieuwe superresolutie-algoritme (te activeren met de instellingen Textuurverbetering) geeft beelden wat subtiele extra scherpte die nooit stoort, maar wel een tikkie meer realiteit in beeld brengt. Eén uitzondering: wanneer je ouder materiaal zoals dvd’s of lage kwaliteit live-tv bekijkt, kun je deze functie beter uitzetten. Ondanks de prima ruisonderdrukking is er dan toch risico dat je ongewenste effecten ziet.

©TP Vision

Voor kleurstroken in zachte gradiënten heeft Philips nog steeds geen toereikende oplossing. Heel subtiele stroken worden netjes verborgen, maar de gevallen die echt storen, daar weet de processor geen raad mee. Je kunt natuurlijk MPEG-ruisonderdrukking in een hogere stand zetten, maar dan riskeer je weer dat je veel detail verliest.

Philips levert wel uitstekend werk door bewegingsonscherpte het hoofd te bieden. Geholpen door de snelle reactietijd van het oledpaneel en dankzij een uitstekende motion interpolation-algoritme kun je dat typische geschokk (judder) bij snelle camerabewegingen laten verdwijnen. Zet de Motionstijl op Vloeiend of minstens op Standaard. Zeker voor sport, maar zelfs voor films vinden we dat een aanrader, al is dat ook een kwestie van persoonlijke smaak.

De lichtsensor kan niet alleen ingrijpen op de helderheid van het beeld, maar kan ook de donkere details wat accentueren of de kleurtemperatuur aanpassen. Alle drie zijn ze afzonderlijk te activeren. Die laatste optie schakelen we uit; ondanks de goede resultaten vinden we dat effect minder wenselijk.

©Mees Tas | Lukkien.bv

Oledscherm met MLA-technologie is erg helder

Als topmodel kreeg de OLED908 het nieuwste oledpaneel dat is uitgerust met een laagje microlenzen (MLA staat voor Micro Lens Array). Die laag minimaliseert de interne reflecties (en dus lichtverlies) van het oledpaneel. In combinatie met de aangepaste aansturing van het paneel is de verbetering van de piekhelderheid aanzienlijk.

We meten 1351 nits op het 10%-venster en 236 nits op een volledig wit scherm, allemaal in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker Mode. Dat is in lijn met de resultaten van de Panasonic MZW2004 en LG G3. Beide genoemde concurrenten scoren nog iets hoger op het 10%-venster, maar Philips neemt de leiding op het volledig witte scherm.

Het kleurbereik van 96% P3 is daarnaast uitstekend. Philips heeft de tonemapping aanzienlijk bijgestuurd ten opzichte van wat we zagen op de OLED808. De processor geeft nog steeds voorrang aan correcte, intense kleuren ten koste van wat helderheid, maar de ongewenste kleurstroken zijn verdwenen.

De processor maakt erg goed gebruik van zijn helderheid, met erg duidelijke lichtaccenten. Af en toe verdwijnt er wat minimaal witdetail, maar dat was niet storend. In donkere scènes zien we weliswaar dat er wat zwartdetail kan ontbreken, al is dat gelukkig vooral zichtbaar in testpatronen en veel minder in gewone beelden. Ook hier zien we een lichte verbetering ten opzichte van de resultaten die we zagen op de OLED808. De kalibratie van de Filmmaker-mode was zowel in HDR als SDR erg goed.

©Mees Tas | Lukkien.bv

Bowers & Wilkins-geluid

De luidsprekerbalk onder op de tv springt misschien niet in het oog, maar is wel een belangrijk onderdeel van de aantrekkingskracht van deze tv. Hij is ontworpen door Bowers & Wilkins, een gerenommeerd luidsprekerfabrikant uit het Verenigd Koninkrijk. Achter de Kvadrat-luidsprekerstof schuilt een 3.1-opstelling; de woofer zit in de rug van het apparaat en laat omwille van zijn afmeting mooie resultaten vermoeden. De tv ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X.

We doken eerst in de Dolby Atmos-soundtracks, en de klank is prima met duidelijke dialogen, knappe, diep klinkende explosies en een bescheiden ruimtelijk gevoel. Omhoog gerichte luidsprekers ontbreken op deze televisie, dus een echt hoogte-effect is er helaas niet. We missen bovendien een beetje een ruimer surround-gevoel.

Aangemoedigd door de mooie klanken schakelen we over naar muziek, en daar kan deze Philips zich uitstekend onderscheiden. Ongeacht het genre was de klank erg aangenaam, met duidelijke stemmen, fijne hoge tonen en een goede, strak klinkende bas. Duik even in de instellingen voor je favoriete preset als je de klank wat wilt bijsturen.

©Mees Tas | Lukkien.bv

Google TV en een nieuwe afstandsbediening

De OLED908 draait op Google TV en levert een vlotte en aangename werking. Het platform biedt de ruimste selectie aan apps en enorm veel aanbevelingen gesorteerd in verschillende categorieën. Er is ondersteuning voor Chromecast, maar helaas niet voor Apple AirPlay. Philips biedt wel DTS Play-Fi, maar dat is vooral handig als je de tv wilt uitbreiden met een Philips-soundbar. Voor meer detail kun je terecht in het artikel over Google TV.

De blikvanger wat gebruiksgemak betreft is echter de nieuwe afstandsbediening. De toetsen zijn verlicht zodra je er eentje aanraakt en de afstandsbediening gebruikt een ingebouwde oplaadbare batterij. Opladen doe je via usb-c.

De vormgeving is erg slank, de randen zijn ietwat scherp: dat geeft een erg knappe look, maar ligt soms wat ongemakkelijk in de hand. De toetsen hebben een uitstekende, lichte maar duidelijke aanslag. De vormgeving en lay-out sluiten aan bij de trend om minder toetsen te gebruiken, maar daar heeft Philips een handige oplossing voor.

Het numerieke toetsenbord licht namelijk op onder de D-pad zodra je op de nummertoets drukt (tussen de volume en kanaaltoetsen). Een uitstekende oplossing, want zo blijven cijfertoetsen fysiek beschikbaar zonder extra ruimte in te nemen. Voor de volume- en kanaaltoetsen koos Philips kanteltoetsen. Dat is ook een aanpak die we voor het eerst zien. Het vraagt wat minimale gewenning, maar het werkt wel.

©Eric Beeckmans

Conclusie

De Philips 65OLED908 is een mooie combinatie van beeld en geluid. Wie liever geen soundbar in huis haalt, maar audio toch belangrijk vindt, zal blij zijn met de prestaties van de Bowers & Wilkins-configuratie. De beeldkwaliteit is uitstekend en leunt op het nieuwste oledpaneel voor een erg hoge piekhelderheid, maar dankt zijn prima beeldverwerking ook aan de Philips P5-processor. De minpunten zijn beperkt: soms wat minder goed schaduwdetail en geen effectieve oplossing voor kleurstroken. Het gebruiksgemak is dankzij Google TV en vooral de vernieuwde afstandsbediening zeer goed. Gamers worden bovendien voorzien van alle belangrijke features.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.