Met de OLED55C34LA wil LG het succes van de inmiddels iconische C-reeks voortzetten. Van top OLED-beeldkwaliteit en ruime gaming-opties tot een gebruiksvriendelijk smart tv-systeem; de C-reeks wil je alles bieden. Maar hoe groot is het verschil geworden met een LG-tv uit de G3-serie die - dankzij zijn nieuwe paneel - een record op het gebied van helderheid neerzette?

Net als bij de G3 heeft LG weinig redenen gezien om het ontwerp aan te passen; de C3-serie waaronder deze OLED55C34LA valt, lijkt als twee druppels water op de C2. De lichtmetalen, schuin naar voor lopende podiumvoet blijft het meest herkenbare accent van de C2. Het scherm zelf heeft vooraan nauwelijks een rand, enkele millimeter zwart scherm is alles. Van opzij bekeken is de C3 echt een toestel voor wie van strakke lijnen houdt.

Een dunne metalen rand zit rond het scherm ter bescherming. De behuizing achteraan is een rechthoekig blok met een fijne korrelstructuur. De rug heeft een horizontaal streeppatroon. De afwerking is tiptop, de C3 ziet er echt uit als een premium-tv.

Aansluitingen

Een van de redenen waarom de C-reeks al zo lang geliefd is, zijn de vier HDMI 2.1-aansluitingen met 48Gbps bandbreedte. TMisschien alleen interesssant voor gamers en dan ook nog vooral voor degene die meerdere gamingbronnen hebben die 4K op 120fps kunnen leveren. Maar het geeft wel een zekere gemoedsrust dat de tv klaar is voor meerdere 4K120-bronnen, mocht je dat in de toekomst willen, zelfs als je een eARC-soundbar gebruikt.

Gamers krijgen er ook nog ALLM, HDMI VRR, AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync bij, en een heel lage input-lag van 10,4ms (4K60) en 5,7ms (2K120). Dankzij QMS (Quick Media Switching) vermijd je dat het tv-beeld even op zwart gaat als de aangesloten bron van framerate verandert, maar je bronapparaat moet dit natuurlijk ook ondersteunen. Met de bijgeleverde IR-blaster kan je aangesloten apparaten bedienen, ook als die in een kast staan. Een korte procedure volstaat om de LG afstandsbediening te leren hoe je het apparaat bedient. Vorige modellen ondersteunden het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association) voor draadloze luidsprekers, dat is op dit model niet meer zo.

Quick Cards in WebOS 23

Je weg vinden in de talloze functies en apps die een moderne smart tv aanbiedt, het is soms een kleine zoektocht. Om dat te verhelpen heeft LG Quick Cards geïntroduceerd in webOS 23. Die kun je het beste zien als mappen waarin LG bepaalde functionaliteit en apps groepeert. Zo is de bijvoorbeeld een muziek Quick Card waarin je alle muziekstreaming-apps vindt, de mediaspeler en de Bluetooth-verbinding. Quick Cards staan centraal op het Home-scherm, ze zijn voor Muziek, Games, Thuiskantoor, Sport en de Thuis-Hub. De volgorde en of je ze toont, kan je zelf bepalen. De inhoud, daar kan je helaas niets aan veranderen. Ook een eigen Quick Card maken is niet mogelijk. Toch is het stap in de juiste richting.

De LG Magic Remote is een afstandsbediening waarmee je een cursor op het scherm beweegt door ernaar te wijzen. Dat blijft iets waar enkel LG mee uitpakt, en we vinden dat erg handig. Wie het toch ongemakkelijk vindt, kan het uitschakelen en gewoon de toetsen op de afstandsbediening gebruiken. De Magic Remote heeft een prima layout, maar de toetsen vereisen iets te veel druk.

Helder: ja, G3: nee

Na de enorme sprong die de G3 dit jaar maakte op vlak van piekhelderheid, zijn de verwachtingen hoog met betrekking tot wat de OLED55C3 kan leveren. Maar temper je verwachtingen maar, want de C3 gebruikt hetzelfde OLED EX-paneel als vorig jaar, dus grote verbeteringen zijn uitgesloten. Toch meten we in Filmmaker Mode een prima resultaat, 880 nits op een 10% venster en 170 nits op een volledig wit scherm. Bovendien is de C3 erg vrijgevig met zijn licht, dus ook grotere witte oppervlakken blijven relatief helder. Dat zijn echt wel prima resultaten, maar het verschil met de G3 is hierdoor nu wel opvallend.

Extra punten krijgt de OLED55C3 omdat hij direct uit de doos ook een erg goed gekalibreerde Filmmaker Mode levert. Die staat garant voor zeer accurate beelden, met veel witdetail, natuurlijke en heldere kleuren, en goed zwartdetail. Alleen het laatste beetje zwartdetail ontbreekt, maar dat gaf bij de test nooit storende effecten. In Filmmaker Mode kun je de ‘Dynamic Tonemapping’, LG's eigen oplossing om HDR10-beelden te verbeteren, veilig geactiveerd laten. De tv ondersteunt verder ook Dolby Vision IQ, maar helaas geen HDR10+. Dat laatste vinden we jammer, maar het is zeker niet dramatisch. Van HDR10+ en Dolby Vision is die laatstgenoemde toch veruit het populairst. 

Zeer goede beeldverwerking

De Alpha9-processor is dezelfde die je in de hoger geplaatste G3 terugvindt, en levert ook op deze C3 heel knappe resultaten. De processor levert verbeterde Dynamic Tonemapping die het maximum uit je HDR10-beelden haalt. Daarnaast is er ook een HDR Expression Enhancer, maar daarvan vonden we het effect zeer beperkt. De instelling heeft twee standen. In de stand 'Detail' wordt contrast heel licht benadrukt, maar daardoor verdonkert het beeld wel wat. Wil je wat extra diepte in het beeld is dit wel een optie. In 'Helderheid' maakt de Expression Enhancer het beeld helderder, en dat vonden we over het algemeen ongewenst. We raden aan om de Expression Enhancer uit te laten, het beeld is prima zo.

Behalve die twee HDR-verbeteringen is er ook een kleine verbetering in de upscaling, maar de impact daarvan is klein. Je kunt de optie ‘Superresolutie’ activeren in de instellingen, en ook de scherpte-instelling licht verhogen. Wees wel terughoudend, want wie beide instellingen te hoog zet, creëert heel wat vals detail in beeld wat erg storend is. Ook ruisonderdrukking levert prima werk zodat oudere beelden er toch nog goed uitzien. Zelfs voor kleurstroken in zachte gradiënten heeft LG een toereikende oplossing.

Sport en actiescènes behouden veel detail dankzij de goede bewegingsscherpte van het OLED-paneel. Blijf weg van de ‘OLED Motion’-instelling, die creëert flikkering in het beeld zonder zichtbare positieve effecten. Wat je wel kunt overwegen is TruMotion te activeren als je een filmbeelden zonder het hinderlijk gestotter wil zien. 'Cinematografische Beweging' respecteert de originele filmstijl, 'Natuurlijk' is een goed compromis dat vloeiende beelden geeft zonder al te veel beeldfouten.

Audio, nu met DTS:X

LG heeft jarenlang geen DTS ondersteund, waardoor je niet alleen geen DTS kon afspelen maar het formaat ook niet via ARC/eARC kon doorsturen naar een externe audio-oplossing. Dat is dit jaar niet meer zo, want De C3 ondersteunt naast Dolby Atmos nu ook DTS:X. De 2.2 luidsprekerconfiguratie beschikt over een eerder bescheiden 40W vermogen. Maar LG benut die blijkbaar erg goed. De tv produceert een warme klank, met een prima volume en een flinke baslijn. Zowel muziek als filmsoundtracks klinken goed, met duidelijke dialogen. Enkel wanneer je echt te veel volume vraagt, wordt de klank rommelig. Er zit ook een goed surround-effect in de filmsoundtracks, maar wel geen echte Dolby Atmos of DTS:X beleving met hoogte effecten.

Nog drie tips. Kalibreer de klank voor je kamerakoestiek, dat vergt slechts een korte procedure. Schakel de AI-mode uit voor audio, die maakt de klank erg schel. En wil je toch beter geluid, dan heeft LG een soundbar specifiek voor de C3, de SC9S. Die werkt zelfs samen met de luidsprekers in de tv dankzij WOW Orchestra.

Conclusie

LG heeft met de OLED55C34LA opnieuw een mooie tv in de line-up dat nagenoeg alles te bieden heeft wat je van een moderne OLED-tv mag verwachten. De beeldkwaliteit is top, ook al kan hij zich op vlak van helderheid absoluut niet meten met de G3, het verschil is echt groot. Deze LG blijft een uitstekende keuze voor gamers, dankzij vier HDMI 2.1-aansluitingen en tal van gamerfeatures. WebOS 23 biedt een rijk aanbod apps en features en is nu met Quick Cards nog net wat leuker geworden. Goede audio, en eindelijk ook DTS-ondersteuning maken het verhaal compleet. Maar de prijs is nog behoorlijk aan de hoge kant, zeker nu (augustus 2023) je nog een C2 in de winkel aantreft. Die televisie loopt immers niet achter op beeldkwaliteit, en is bovendien ondertussen flink goedkoper geworden.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.