Bij een airco denken we aan snikhete zomers en plaknachten. Maar wist je dat je er in de winter of tussenseizoenen ook mee kunt verwarmen? Bij veel airco's ligt de nadruk op verkoeling en is het feit dat je er ook mee kunt verwarmen eerder een bijkomstigheid. ID.nl zoekt uit hoe efficiënt dit werkt.

Airco en warmtepomp werken volgens hetzelfde principe

Een goede airco is eigenlijk een lucht/luchtwarmtepomp. In de zomer onttrekt dit apparaat warmte uit de binnenlucht om die energie af te geven aan de buitenlucht. Wanneer je ermee wilt verwarmen, gebeurt het tegenovergestelde. Bij de meeste gewone airco's daalt het rendement om te verwarmen naarmate het kouder wordt.

Dat is de reden waarom de airco meestal als bijverwarming wordt ingezet en niet als hoofdverwarming. Belangrijk is dat je een goed afgestelde airco hebt. Daarmee bedoelen we dat het vermogen correct is afgestemd op het volume dat hij moet koelen. Wees dus achterdochtig bij prijsknallers. In de zomer zullen ze te hard moeten werken om de koelbelofte waar te maken en in de winter doen ze niets, omdat ze niet krachtig genoeg zijn.

Airco inzetten om te verwarmen: voordelen en nadelen

Voordelen

Nadelen

Het rendement

Is verwarmen met een airco interessanter dan de gasketel? Dat hangt er van af. Hoe kouder de buitentemperatuur, hoe lager het rendement. Zolang het buiten niet kouder is dan 7 graden Celsius, is een airco als verwarmingstoestel voordeliger dan de gasketel, maar op echt koude dagen zal de gasketel goedkoper zijn. Je kunt wel verwarmen met de airco wanneer het vriest, maar dan zal het toestel veel harder moeten werken en te veel energie verbruiken. 

©Leopoldine - stock.adobe.com

SCOP

De efficiëntie van de warmtepomp wordt gemeten volgens de Europese norm EN14825 en het rendement wordt weergegeven met een getal, de SCOP (Seasonal Coëfficient of Performance). In mensentaal is dit het seizoensgemiddelde van de verhouding tussen de energie die de warmtepomp verbruikt en de energie die de warmtepomp produceert. Een SCOP van 4 betekent dat het apparaat, gemeten over het volledige stookseizoen, met 1 kWh toch 4 kWh warmte produceert. Zo'n toestel heeft dus een rendement van 400 procent. Het Nederlandse klimaat is eigenlijk iets milder dan de EN14825-norm. Dat betekent dat de SCOP voor moderne airco's zelfs iets hoger ligt.

❄️Lees ook: Het verbruik van de warmtepomp, zelfs als het buiten vriest

Prijzen

Zoals steeds hangt de prijs af van het type. Een monoblock-airco heeft geen buitenunit en kun je kopen als vast en mobiel toestel. De monosplit heeft een binnen- en een buitenunit en is bedoeld om één bepaalde ruimte te koelen en te verwarmen. Ten slotte is er de multisplit, waarbij je meerdere binnenunits kunt aansluiten op dezelfde buitenunit. Bovendien kun je elke binnenunit afzonderlijk aansturen. Een monosplit heb je al voor 1000 tot 2000 euro. Voor een multisplit mag je rekenen op 7000 tot 10.000 euro. 

Hyper Heating zelfs bij -25 graden Celsius

Mitsubishi Electric introduceert Hyper Heating, een airco-technologie waarbij de focus eerder op verwarmen ligt. Dit lucht/luchtsysteem is al langer bekend in Scandinavië en komt nu ook in Nederland in de aandacht. Net als bij iedere airco kun je met deze units koelen, maar ze zijn ook ontworpen om te verwarmen. Zelfs in erg koude situaties en dan spreken we over een buitentemperatuur tot -25 graden. Bij ieder ander aircosysteem dat ook kan verwarmen vermindert het verwarmingsvermogen vanaf plus 7 graden, zodat bij 15 graden vorst slechts de helft van het vermogen overblijft. Hyper Heating kan zelfs bij heel lage temperatuur nog steeds 100 procent van zijn verwarmingsvermogen leveren. 

© Mitsubishi Electric

Dezelfde binnenunit, andere buitenunit

De binnenunit van een Hyper Heating-airconditioner is identiek aan een gewoon airco-systeem, het verschil zit hem in de buitenunit. Daarvoor gebruiken deze toestellen speciale compressors met een verhoogd compressievolume en een kleinere behuizing. Bovendien hoeft de buitenunit zich minder vaak te ontdooien. De compressorlekbak is voorzien van een elektrisch verwarmingselement dat bevriezing voorkomt.

Zo'n Hyper Heating-systeem is duurder dan een gewone airco, maar als je bij 10 graden vorst zou willen verwarmen met een gewone airco, dan moet je een oversized systeem aanschaffen en dan kom je duurder uit. Hyper Heating is beschikbaar als single- en multisplit-systeem. Afhankelijk van het vermogen kan met Hyper Heating een SCOP tot 5,2 worden gehaald. 

Aanvulling op een centraal verwarmingssysteem

Het is niet de bedoeling om een woning van het gas te halen en over te stappen naar dit Hyper Heating lucht/luchtsysteem. Voor de productie van warm water voor douche en bad moet je dan nog een ander systeem toevoegen en dan is het de vraag of deze investering de beste energetische keuze is.

Bij Mitsubishi Electric zien ze Hyper Heating eerder als een aanvulling op bijvoorbeeld een centraal verwarmingssysteem. De woonkamer, keuken en badkamer wordt op temperatuur gehouden door het cv-systeem en de slaap- en werkkamer wordt bijvoorbeeld gekoeld en verwarmd door Hyper Heating. 

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!