Bij een airco denken we aan snikhete zomers en plaknachten. Maar wist je dat je er in de winter of tussenseizoenen ook mee kunt verwarmen? Bij veel airco's ligt de nadruk op verkoeling en is het feit dat je er ook mee kunt verwarmen eerder een bijkomstigheid. ID.nl zoekt uit hoe efficiënt dit werkt.

Airco en warmtepomp werken volgens hetzelfde principe

Een goede airco is eigenlijk een lucht/luchtwarmtepomp. In de zomer onttrekt dit apparaat warmte uit de binnenlucht om die energie af te geven aan de buitenlucht. Wanneer je ermee wilt verwarmen, gebeurt het tegenovergestelde. Bij de meeste gewone airco's daalt het rendement om te verwarmen naarmate het kouder wordt.

Dat is de reden waarom de airco meestal als bijverwarming wordt ingezet en niet als hoofdverwarming. Belangrijk is dat je een goed afgestelde airco hebt. Daarmee bedoelen we dat het vermogen correct is afgestemd op het volume dat hij moet koelen. Wees dus achterdochtig bij prijsknallers. In de zomer zullen ze te hard moeten werken om de koelbelofte waar te maken en in de winter doen ze niets, omdat ze niet krachtig genoeg zijn.

Airco inzetten om te verwarmen: voordelen en nadelen

Voordelen

Nadelen

Het rendement

Is verwarmen met een airco interessanter dan de gasketel? Dat hangt er van af. Hoe kouder de buitentemperatuur, hoe lager het rendement. Zolang het buiten niet kouder is dan 7 graden Celsius, is een airco als verwarmingstoestel voordeliger dan de gasketel, maar op echt koude dagen zal de gasketel goedkoper zijn. Je kunt wel verwarmen met de airco wanneer het vriest, maar dan zal het toestel veel harder moeten werken en te veel energie verbruiken. 

©Leopoldine - stock.adobe.com

SCOP

De efficiëntie van de warmtepomp wordt gemeten volgens de Europese norm EN14825 en het rendement wordt weergegeven met een getal, de SCOP (Seasonal Coëfficient of Performance). In mensentaal is dit het seizoensgemiddelde van de verhouding tussen de energie die de warmtepomp verbruikt en de energie die de warmtepomp produceert. Een SCOP van 4 betekent dat het apparaat, gemeten over het volledige stookseizoen, met 1 kWh toch 4 kWh warmte produceert. Zo'n toestel heeft dus een rendement van 400 procent. Het Nederlandse klimaat is eigenlijk iets milder dan de EN14825-norm. Dat betekent dat de SCOP voor moderne airco's zelfs iets hoger ligt.

❄️Lees ook: Het verbruik van de warmtepomp, zelfs als het buiten vriest

Prijzen

Zoals steeds hangt de prijs af van het type. Een monoblock-airco heeft geen buitenunit en kun je kopen als vast en mobiel toestel. De monosplit heeft een binnen- en een buitenunit en is bedoeld om één bepaalde ruimte te koelen en te verwarmen. Ten slotte is er de multisplit, waarbij je meerdere binnenunits kunt aansluiten op dezelfde buitenunit. Bovendien kun je elke binnenunit afzonderlijk aansturen. Een monosplit heb je al voor 1000 tot 2000 euro. Voor een multisplit mag je rekenen op 7000 tot 10.000 euro. 

Hyper Heating zelfs bij -25 graden Celsius

Mitsubishi Electric introduceert Hyper Heating, een airco-technologie waarbij de focus eerder op verwarmen ligt. Dit lucht/luchtsysteem is al langer bekend in Scandinavië en komt nu ook in Nederland in de aandacht. Net als bij iedere airco kun je met deze units koelen, maar ze zijn ook ontworpen om te verwarmen. Zelfs in erg koude situaties en dan spreken we over een buitentemperatuur tot -25 graden. Bij ieder ander aircosysteem dat ook kan verwarmen vermindert het verwarmingsvermogen vanaf plus 7 graden, zodat bij 15 graden vorst slechts de helft van het vermogen overblijft. Hyper Heating kan zelfs bij heel lage temperatuur nog steeds 100 procent van zijn verwarmingsvermogen leveren. 

© Mitsubishi Electric

Dezelfde binnenunit, andere buitenunit

De binnenunit van een Hyper Heating-airconditioner is identiek aan een gewoon airco-systeem, het verschil zit hem in de buitenunit. Daarvoor gebruiken deze toestellen speciale compressors met een verhoogd compressievolume en een kleinere behuizing. Bovendien hoeft de buitenunit zich minder vaak te ontdooien. De compressorlekbak is voorzien van een elektrisch verwarmingselement dat bevriezing voorkomt.

Zo'n Hyper Heating-systeem is duurder dan een gewone airco, maar als je bij 10 graden vorst zou willen verwarmen met een gewone airco, dan moet je een oversized systeem aanschaffen en dan kom je duurder uit. Hyper Heating is beschikbaar als single- en multisplit-systeem. Afhankelijk van het vermogen kan met Hyper Heating een SCOP tot 5,2 worden gehaald. 

Aanvulling op een centraal verwarmingssysteem

Het is niet de bedoeling om een woning van het gas te halen en over te stappen naar dit Hyper Heating lucht/luchtsysteem. Voor de productie van warm water voor douche en bad moet je dan nog een ander systeem toevoegen en dan is het de vraag of deze investering de beste energetische keuze is.

Bij Mitsubishi Electric zien ze Hyper Heating eerder als een aanvulling op bijvoorbeeld een centraal verwarmingssysteem. De woonkamer, keuken en badkamer wordt op temperatuur gehouden door het cv-systeem en de slaap- en werkkamer wordt bijvoorbeeld gekoeld en verwarmd door Hyper Heating. 

JBL breidt zijn Junior-serie uit met de JBL Junior FREE, de eerste open-ear koptelefoon van het merk die speciaal is ontworpen voor kinderen. Het model combineert een open ontwerp met ouderlijk toezicht via een app en een maximale geluidssterkte van 85 decibel, zodat kinderen veilig kunnen luisteren zonder volledig afgesloten te zijn van hun omgeving.

De Junior FREE maakt gebruik van JBL's OpenSound-technologie, waarbij geluid via luchttrillingen naar het oor wordt geleid zonder de gehoorgang af te sluiten. Daardoor horen kinderen nog wat er om hen heen gebeurt, wat handig is tijdens huiswerk of onderweg. Tegelijkertijd beperkt de ingebouwde JBL Safe Sound-functie het volume tot 85 decibel, een niveau dat als veilig wordt beschouwd voor jonge oren. Ouders kunnen via de JBL Headphones-app het volume en de luistertijd in real-time volgen, en krijgen dagelijkse of wekelijkse rapporten over gebruik en geluidsblootstelling.

Het ontwerp is afgestemd op kinderen: lichtgewicht, flexibel en gemaakt van zacht siliconenmateriaal. De open-ear constructie rust op het oor in plaats van erin, wat volgens JBL extra comfort biedt bij langdurig gebruik. De grotere knoppen maken de bediening eenvoudig, en de spatwaterdichte behuizing (IPX4) moet de koptelefoon bestand maken tegen dagelijkse ongelukjes. De batterij houdt het tot tien uur vol, en met tien minuten opladen komt daar nog eens drie uur bij.

JBL heeft ook gedacht aan speelse details. De verpakking kan worden omgevormd tot een telefoonstandaard en in de doos zitten stickers waarmee kinderen hun koptelefoon kunnen versieren.

©JBL

De JBL Junior FREE is vanaf november verkrijgbaar in paars, turquoise en perzik. De adviesprijs is 69,99 euro.

Stel: je hebt een tekstdocument en je wilt zowel een lange versie als een korte versie afdrukken of als pdf uitvoeren. Je kunt dan met verschillende documentversies weerken, maar soms is het juist minder omslachtig om in hetzelfde document bepaalde stukken tekst te verbergen.

Om de tekst te verbergen, selecteer je eerst de inhoud die je tijdelijk aan het oog wilt onttrekken. Daarna open je het lettertype-dialoogvenster. Dat kan door met de rechtermuisknop op de tekstselectie te klikken en de opdracht Lettertype te kiezen. Of je gebruikt simpelweg de toetscombinatie Ctrl+D. In dit dialoogvenster zet je onder Effecten een vinkje bij de eigenschap Verborgen tekst. Of nog sneller: selecteer de tekst die je wilt verbergen en gebruik de combinatie Ctrl+Shift+H (met de H van hide). Hierdoor verdwijnt de tekst uit beeld. Er zal ook geen extra witruimte te zien zijn.

Alles weergeven

Wil je de tekst tonen, dan kun je die inschakelen via de optie Alles weergeven (Ctrl+*). Dat is de knop met het alineapictogram in het tabblad Start in de groep Alinea, en wordt ook weleens ‘Toon onzichtbare tekens’ genoemd. Hierdoor wordt de verborgen tekst tijdelijk weer zichtbaar, maar hij is wel met kleine grijze puntjes onderstreept. Dat is om aan te geven dat deze tekst nog steeds het kenmerk verborgen heeft en dus niet wordt afgedrukt. Om de tekst wel weer definitief zichtbaar te maken, haal je hem eerst via de functie Alles weergeven tevoorschijn. Daarna selecteer je de met puntjes onderstreepte tekst en vervolgens verwijder je het vinkje Verborgen tekst in het dialoogvenster Lettertype. Vraag je het aantal woorden in het document op met Controleren / Aantal woorden, dan zal de verborgen tekst altijd blijven meetellen. Wanneer je het document afdrukt of exporteert als pdf, zal de verborgen tekst echter niet te zien zijn.

Verborgen tekst altijd weergeven

Ten slotte zit er een optie in Word om verborgen tekst altijd te tonen. Ga daarvoor naar Bestand, kies Opties en selecteer in de linkerkolom Weergave. Je kunt nu met een vinkje aangeven dat je verborgen tekst altijd op het scherm wilt zien. Daaronder bij de Afdrukopties is het mogelijk om in te stellen dat je verborgen tekst altijd wilt afdrukken. Die twee opties zijn niet de standaardinstelling.