Alsof het leven nog niet duur genoeg is, gaat in 2024 ook de waterschapsbelasting flink omhoog. Vooral gezinnen gaan meer betalen, maar ook alleenstaanden moeten rekenen op een paar tientjes extra. Hoewel je op dit bedrag helaas niet kunt besparen, heb je wél invloed op de hoogte van je waterrekening.

De verwachte belastingverhogingen zijn niet mals, ontdekte de Unie van Waterschappen tijdens een ronde langs de 21 waterschappen van het land. Zo betaalt een gezin in een koophuis met een WOZ-waarde van 250.000 euro dit jaar gemiddeld 416 euro; 45 euro meer dan normaal. Alleenstaande huurders zijn dit jaar aan de waterschappen zo'n 188 euro kwijt; een verhoging van 20 euro. Het gaat wel om een schatting: de precieze bedragen zijn afhankelijk van regio en persoonlijke situatie.

Reden voor de fikse belastingverhoging is de klimaatverandering. De waterschappen zijn genoodzaakt steeds grotere investeringen te doen om problemen op dit gebied het hoofd te bieden – denk aan bescherming tegen overstromingen en hoogwater, zuivering van steeds vuiler rioolwater en het behouden van natuurlijke waterbronnen zoals meren, rivieren en grondwaterlagen. Dat geld moet ergens vandaan komen, en dus wordt er een beroep gedaan op de belastingbetaler.

©andrii - stock.adobe.com

Als particulier kun je de waterschappen ondersteunen door ook zélf een steentje bij te dragen aan een beter milieu. Door minder water te verbruiken, verlicht je onder meer de druk op drinkwaterbronnen en verminder je de hoeveelheid afvalwater die in het rioleringssysteem terechtkomt. Zo hoeft er minder water gezuiverd te worden, wordt het risico op overstromingen kleiner en valt ook jouw persoonlijke waterfactuur wat lager uit.

Hoeveel water verbruiken we en wat kost dat?

Maar hoeveel water gebruiken we nu eigenlijk op een dag? Volgens berekeningen van Waternet verbruikt de gemiddelde klant zo’n, niet schrikken, 141 liter water per dag. De grootste waterslurpers zijn de douche (60,1 liter per dag), de wc (29,4 liter per dag) en de wasmachine (17,2 liter per dag). Met alleen het wassen van je handen verbruik je per persoon ook al 8,7 liter water per dag.

De bedragen die we voor water neerleggen, verschillen per watermaatschappij. In 2024 kost een kuub water (1000 liter) bij PWN, het waterbedrijf van Noord-Holland, 1,77 euro (exclusief vastrecht en belastingen). Woon je alleen en verbruik je een gemiddelde van 49 m³ (kuub) water per jaar, dan gaat dit je zo’n 86 euro kosten. Een gezin met twee kinderen verbruikt jaarlijks gemiddeld 195 m³ en is daar in dit geval 345 euro aan kwijt.

Let op: hier komen dus nog vastrecht en belastingen bij. Het te betalen bedrag aan vastrecht is afhankelijk van de capaciteit van de watermeter. Belastingen worden bepaald op basis van het aantal m³ leidingwater dat wordt verbruikt. Het belastingtarief bij PWN is 0,418 euro per m³.

💧 Op de site van de Vewin, de vereniging van drinkwaterbedrijven in Nederland, worden elk jaar de nieuwe drinkwatertarieven gepubliceerd. Klik hier om de drinkwatertarieven 2024 te bekijken. 💧

Hoe kun je besparen op water?

We geven dus behoorlijk wat uit aan water. Het goede nieuws is dat daar zeker het een en ander op te besparen valt. Hoewel het niet direct om choquerende verschillen zal gaan, geldt ook hier dat alle kleine beetjes helpen. Douche je voortaan een paar minuutjes korter dan je gewend bent, dan scheelt dat je bijvoorbeeld al snel zo’n 500 liter per maand. Op jaarbasis is dat 6 m³, wat met het watertarief van PWN neerkomt op een bedrag van ruim 10 euro. Let je ook op andere gebieden op je waterverbruik, dan kan dat je dus jaarlijks makkelijk een paar tientjes winst opleveren. Dat compenseert weer mooi die verhoogde waterschapsbelasting.

Vergeet daarnaast niet dat je met deze aanpassingen ook de planeet een handje helpt en zo de waterschappen in zekere zin ontlast. Als iedereen dit doet, wordt dat belastingtarief in de toekomst wellicht weer wat verlaagd.

We kijken nu naar manieren om water te besparen in de verschillende ruimtes van het huis.

Badkamer

Als er ergens veel water stroomt, is het de badkamer wel. Het dagelijkse douchemomentje is voor velen van ons heilig, en we blijven dan ook graag iets te lang onder die heerlijk warme straal staan. We noemden het hierboven al even, maar het kan écht lonen om wat korter te douchen dan gebruikelijk. Met een standaard douchekop bespaar je met vijf minuten korter douchen al zo’n 30 liter. Heb je een regendouche, dan is dat maar liefst 75 liter. Per maand scheelt dat je honderden tot duizenden liters water! Een mooie bijkomstigheid is dat ook je energierekening lager uitvalt. 

©dinastya - stock.adobe.com

Een waterbesparende douchekop kan ook uitkomst bieden. Deze douchekoppen laten maximaal 7,2 liter water per minuut door en verminderen daarmee het totale waterverbruik tot wel 40 procent ten opzichte van een standaard douchekop. Je hoeft bij een waterbesparende douchekop niet bang te zijn voor een zwak straaltje: doordat het water met lucht gemengd wordt, blijft de straal net zo krachtig.

Toilet

Hoewel het doorspoelen van het toilet slechts een korte handeling is, gaat er iedere keer behoorlijk wat water bij verloren. De meeste wc’s beschikken tegenwoordig over een spoelkeuzeknop voor de kleine en de grote boodschap. Kies je voor volledig doorspoelen, dan spoel je al gauw 6,7 liter weg. Met de kleine knop is dat ongeveer de helft: 3,7 liter. Maak dus slim gebruik van de spoelkeuzeknop en spoel alleen volledig door als dat echt nodig is. Controleer ook je toilet op lekkages. Stroomt er continu water aan de achterkant van de toiletpot, dan wijst dat erop dat reparatie nodig is.

Keuken

Ook in de keuken wordt niet altijd zuinig omgegaan met water. Pannetje hier, waterkokertje daar, tóch even snel de vaatwasser aan en voor je er erg in hebt, heb je liters water door de afvoer gejaagd. Probeer je bewust te worden van wanneer en voor welk doeleind je water gebruikt en gebruik alleen de juiste hoeveelheden. Gooi dus niet een hele pan vol met water voor een bescheiden laagje pasta en wacht tot de vaatwasser helemaal vol is voor je ‘m aanzet. Laat je de kraan altijd stromen tot-ie warm is? Zonde! Vang het koude water op in een emmer en gebruik dit om je planten water te geven of je kop koffie of thee mee op te warmen. Als je dit meerdere keren per dag doet, bespaar je dagelijks zo een aantal liter water.

Lees ook: Energie besparen? Dít is het moment om je vriezer te ontdooien!

Washok

In een gezin met kinderen draait de wasmachine al gauw meerdere keren per dag. Logisch met dat wasgoed waar maar geen eind aan lijkt te komen, maar voor je waterrekening en het milieu is dit niet zo gunstig. Gelukkig is het vaak goed mogelijk om iets minder wasjes te draaien, bijvoorbeeld door kleding wat langer uit te hangen. Met één keer minder wassen per week bespaar je al tot 200 liter water per maand. Als je toch de wasmachine gebruikt, zorg er dan voor dat-ie vol zit en selecteer een eco-programma. Je was wordt dan net zo schoon, maar er wordt minder water én energie verbruikt.  

©Pasta Design

Tuin

In dit regenachtige land worden we regelmatig getrakteerd op gratis water – waarom zouden we daar niet optimaal van profiteren? De beste manier om regenwater op te vangen, is met behulp van een regenton. Dit water kun je vervolgens weer gebruiken voor het besproeien van de tuin en andere huishoudelijke taken, zoals het lappen van de ramen, het dweilen van de vloer en het bewateren van (binnen)planten. Je kunt er zelfs het toilet mee doorspoelen. Om te voorkomen dat de grond van je tuin onnodig veel vocht verliest, kun je bodembedekkende planten gebruiken. Geef daarnaast je planten één keer per week dicht bij de wortel water, zodat er niet overmatig gesproeid hoeft te worden.

Voor iedere ruimte

Effectief water besparen is onmogelijk wanneer er sprake is van lekkages, klein of groot. Zo zorgt een kraan die tien druppels per minuut lekt voor een jaarlijks waterverlies van bijna 2000 liter. Een toilet met een lekkende spoelbak verbruikt zo'n 25 liter per uur, oftewel bijna 220.000 liter per jaar. Zorg er dus voor dat lekkages na signalering zo snel mogelijk opgelost worden om nog meer waterverlies te voorkomen. Twijfel je of er sprake is van een lek? Check dan de waterstand, bijvoorbeeld voor en na het slapen. Is er een (groot) verschil, dan wijst dit op een lekkage.

Installeer daarnaast waar het kan waterbespaarders. De waterbesparende douchekop kwam al even voorbij, maar kijk bijvoorbeeld ook eens naar waterbesparende kranen en thermostaatkranen. Met die laatste is je water sneller op temperatuur, waardoor je óók minder energie verspilt.

De geur van versgebakken oliebollen hoort bij december. Toch ziet niet iedereen het zitten om met een pan heet vet aan de slag te gaan. Oliebakken in de airfryer lijkt dan een aantrekkelijk alternatief: minder luchtjes en ook nog eens minder vet. Maar levert bakken in een airfryer dezelfde oliebol op, of moet je toch de frituurpan uit het vet halen?

Oliebollen bakken in de airfryer, kan dat? Het korte antwoord is duidelijk: nee, een traditionele oliebol bak je niet in een airfryer. Klassiek oliebollenbeslag is vloeibaar en heeft direct contact met hete olie nodig om zijn vorm en structuur te krijgen. Een airfryer is in de basis een compacte heteluchtoven. Zonder een bad van hete olie kan het beslag niet snel genoeg stollen. Wie het toch probeert, ziet het deeg door het mandje zakken of uitlopen tot een platte, taaie schijf. Dat ligt niet aan het recept, maar aan de techniek.

Waarom hete olie onmisbaar is

Zodra je het beslag van de oliebol in de hete olie van de frituurpan schept, ontstaat er vrijwel direct een korstje om de buitenkant. Binnen in de bol ontstaat stoom, waardoor de bol uitzet en luchtig wordt. Die combinatie van afsluiten en opblazen zorgt voor de typische oliebolstructuur. In een airfryer ontbreekt die directe warmteoverdracht. Hete lucht is simpelweg minder krachtig dan hete olie. Zonder direct contact met heet vet kan het beslag niet snel genoeg stollen. Daardoor blijft een echte oliebol uit de airfryer onmogelijk.

©Gegenereerd door AI

Wat wel kan: kwarkbollen uit de airfryer

Wie toch iets zelf wil maken in de airfryer, moet het klassieke oliebollenbeslag loslaten. Met een steviger beslag, bijvoorbeeld op basis van kwark, kun je ballen vormen die hun vorm behouden. Deze bollen garen prima in de hete lucht en krijgen een mooie bruine buitenkant. De uitkomst lijkt qua vorm op een oliebol, maar de structuur is compacter en de smaak meer broodachtig. Denk aan iets tussen een zoet broodje en een scone. Lekker, lichter en prima als alternatief, maar: het is geen oliebol zoals je die van de kraam kent.

Wat ook goed kan: oliebollen opwarmen in de airfryer

Waar de airfryer wel echt tot zijn recht komt, is bij het opwarmen van gekochte oliebollen. In de magnetron worden ze snel slap en taai. In de airfryer gebeurt het tegenovergestelde. Door de bollen een paar minuten op ongeveer 180 graden te verwarmen, wordt de korst weer knapperig en warmt de binnenkant gelijkmatig op. Je oliebollen smaken weer alsof je ze net gebakken (of gehaald) hebt!

Samenvatting

Wil je de échte oliebol, dan heb je twee opties: zelf bakken in een frituurpan of halen bij de kraam. Bakken in de airfryer kan niet, omdat vloeibaar beslag niet geschikt is voor hete lucht. Je kunt bijvoorbeeld wel kwarkbollen maken, maar dat is toch anders. De grootste winst zit in het opwarmen van kant-en-klare oliebollen: in de airfryer gaat dat snel, ze worden heerlijk knapperig en je hebt geen last van frituurlucht in huis.

🎆 Vuurwerk op je Galaxy Smartphone? 👇

Het spreekwoord 'krakende wagens lopen het langst' gaat helaas vaak niet op in de computerwereld. Moderne systemen reageren soms allergisch op oudere hardware. Toch zijn er methoden en slimme trucs om zulke apparaten te laten werken onder Windows 10 of 11.

Apparaat niet herkend

Wanneer je een oud apparaat aansluit, kan het gebeuren dat Windows het niet herkent.. Daardoor verschijnt het niet in de lijst met apparaten. Je controleert dit door via een klik met rechts op de Windows-knop Apparaatbeheer te openen. Verschijnt hier iets als 'Onbekend apparaat' of zie je een geel driehoekje of vraagteken, dan heeft Windows het apparaat wel fysiek herkend, maar geen juiste driver gevonden. Je leest hier meer over bij de passage Driverprobleem. Mogelijke oorzaken zijn het ontbreken van een plug-and-playdriver of een verouderd aansluitingstype.

Je kunt dan verschillende dingen proberen. Controleer eerst de aansluiting en de stroomvoorziening. Zorg dat het apparaat juist is aangesloten en ingeschakeld. Bij usb-apparaten helpt het soms een andere poort te proberen. Oudere usb1.1-apparaten werken vaak beter via een usb2.0-poort of een usb-hub met eigen voeding dan via een usb3.0-poort. Heeft je pc nog een parallelle of seriële poort? Controleer dan in het systeem-BIOS of deze is ingeschakeld. Heeft je toestel zo'n poort niet, dan ben je meestal aangewezen op een adapter (zie de passage Aansluitingen).

Handmatige installatie

Je kunt het apparaat ook handmatig proberen te installeren. Misschien heb je nog een cd-rom met de installatiebestanden, zodat het zo lukt. Heeft je pc geen cd-station meer, dan sluit je een extern cd-station aan of kopieer je de bestanden op een andere pc met cd-station naar een usb-stick. Je kunt er ook een iso-bestand van maken en dit met een dubbelklik als virtuele schijf koppelen op je pc. Je kunt dit doen met bijvoorbeeld Burnaware Free. Ga naar www.burnaware.com en kies voor ISO-bestand aanmaken.

Heb je geen cd-rom? Start dan Apparaatbeheer, open het menu Actie en kies Oudere hardware toevoegen. Kies De hardware opsporen en automatisch installeren, geef het hardwaretype aan, zoals Beeldapparaten of Draagbare apparaten, en selecteer het juiste product en model. Heb je zelf een geschikte driver gevonden (bijvoorbeeld op de site van de producent), klik dan op Bladeren en verwijs naar het installatiebestand (inf).

Voor printers open je Instellingen in Windows en kies je Bluetooth en apparaten / Printers en scanners. Klik op Apparaat toevoegen en kies bij De printer die ik wil gebruiken, staat niet in de lijst voor Handmatig een nieuw apparaat toevoegen. In het dialoogvenster laat je Mijn printer is iets ouder. Help mij met zoeken geselecteerd. Werkt dat niet, probeer dan Een lokale printer of een netwerkprinter toevoegen met handmatige instellingen, waarna je de juiste poort en het stuurprogramma kiest. Klik hier ook op Windows Update: zo is de kans groter dat Windows alsnog de juiste driver ophaalt. Je kunt ook een vergelijkbaar model uit de lijst proberen.

Soorten aansluitingen

Gaat het om oudere apparaten, dan hebben die vaak een interface die je op moderne pc's niet meer vindt, zoals een parallelle of seriële aansluiting of firewire. Voor parallel gebruik je een usb-naar-parallel-adapter (meestal usb-A naar 36-pins Sub-D). De printer verschijnt dan als 'USB Printing Support' en werkt vaak met generieke drivers. Sommige oude drivers verwachten een echte LPT-poort met een logische naam als LPT1. Je kunt dan de gedeelde usb-printerpoort mappen naar LPT1 met het opdrachtprompt-commando

(met net use LPT1: /delete verwijder je deze koppeling). <printershare> is de gedeelde printernaam, zoals ingesteld via Instellingen in Windows: klik op de printernaam, kies Printereigenschappen en open het tabblad Delen. Zo kun je vaak nog printen vanuit oude DOS- of Windows-apps.

Voor een seriële poort (met een DB9 RS232-kabel) gebruik je eveneens een usb-adapter, liefst met FTDI-chip en aangesloten op een usb2.0-poort. Mogelijk moet je eerst de adapterdriver installeren voordat deze in Apparaatbeheer verschijnt (onder een naam als '[…] COMx'). Om het juiste poortnummer (zoals COM1) in te stellen, klik je met rechts op het apparaat, open je Poortinstellingen en klik je op Geavanceerd.

Koop altijd adapters van goede kwaliteit (en van een bekend merk), aangezien goedkopere exemplaren zich niet altijd aan de specificaties houden.

Voor firewire kun je de installatie van een PCIe-naar-firewire (IEEE 1394) adapterkaart overwegen. Met de Microsoft 1394 OHCI Legacy Driver activeer je deze vervolgens in Windows 10/11 en kun je bijvoorbeeld een oude DV-camera of audio-interface aansluiten. Klik hier voor een downloadlink met instructies.

Driverprobleem

Wanneer Windows het apparaat herkent via een van bovenstaande stappen, blijft het afwachten of er een geschikte driver voor Windows 10/11 beschikbaar is. Je kunt eerst een generieke driver proberen, die vaak via de Windows-updatefunctie beschikbaar is. Klik in Apparaatbeheer met rechts op het apparaat, kies Stuurprogramma bijwerken en klik vervolgens op Automatisch zoeken naar stuurprogramma's / In Windows Update zoeken naar bijgewerkte stuurprogramma's.

Soms vind je geschikte drivers bij de optionele updates. Ga hiervoor naar Instellingen, kies Windows Update / Geavanceerde opties / Optionele updates en open Stuurprogramma-updates. Je kunt ook zoeken naar een basisdriver, add-onmodule of universele driver van de fabrikant, zoals de (Smart) Universal Printer Driver van HP.

Vind je geen driver op de site van de fabrikant, dan kun je er ook zelf naar googelen op basis van het hardware-ID. Start Apparaatbeheer, klik met rechts op het apparaat (eventueel bij Andere apparaten of Onbekend apparaat), kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Stel Eigenschap in op Hardware-id's. Klik met rechts op een gevonden ID, kies Kopiëren en plak dit met Ctrl+V in een zoekmachine als Google. Mogelijk levert dit een geschikte driver op.

Heb je nog een driver voor Windows 7 of ouder, probeer dan de installatie in compatibiliteitsmodus. Klik met rechts op het installatieprogramma, kies Eigenschappen en ga naar het tabblad Compatibiliteit. Zet een vinkje bij Dit programma uitvoeren in compatibiliteitsmodus voor en kies de laatst ondersteunde versie, zoals Windows 7 of Windows XP (Service Pack 2). Door ook Dit programma als administrator uitvoeren te selecteren, vergroot je de kans dat Windows de oudere driver alsnog aanvaardt, zeker als het geen 'kernel-driver' met volledige systeemrechten betreft (zie ook de passage Driverblokkade). Dit is ons bijvoorbeeld al gelukt voor een Canon Pixma iP4200-printer.

Lees ook: De perfecte printer kiezen? Hier moet je op letten

Alternatieve drivers

Je kunt ook op zoek gaan naar alternatieve, niet-officiële stuurprogramma's. Er zijn verschillende community's en fora die voor populaire oudere apparaten aangepaste drivers aanbieden of INF-bestanden hebben aangepast om ze onder nieuwere Windows-versies te laten werken.

Voor scanners is de alternatieve software van VueScan populair. Deze ondersteunt bijna achtduizend oude scanner-modellen en werkt vaak prima, al is de software niet gratis (vanaf circa 19 euro per jaar). Een proefversie is wel beschikbaar (je kunt eventueel een wegwerpadres gebruiken), zodat je kunt nagaan of je scanner werkt onder Windows 10/11.

Voor printers is het Gutenprint-driverpakket bekend, voorheen bekend als Gimp-print, al is dit alleen beschikbaar voor Linux en macOS. We hebben helaas niet de ruimte om hier dieper op in te gaan, maar je kunt een al dan niet virtuele Linux-machine op je netwerk opzetten (ook op een Raspberry Pi) en hierop Gutenprint installeren. Vervolgens deel je de printer zodat je deze ook op je Windows-pc kunt gebruiken. Voor scanners bestaat een vergelijkbaar project: Scanner Access Now Easy, eveneens voor Linux.

Driverblokkade

Het kan gebeuren dat er wel een driver beschikbaar is, maar dat Windows 10/11 de installatie blokkeert. Mogelijk is de driver technisch incompatibel, bijvoorbeeld een 32bit-driver op een 64bit-systeem (Windows 11 is altijd 64 bit), of een kerneldriver die noodzakelijke kernelfuncties mist doordat deze niet meer worden ondersteund door het geüpdatete besturingssysteem. In dit geval kun je nog de compatibiliteitsmodus proberen (zie de passage Driverprobleem), maar het resultaat blijft onzeker. Je maakt dan meer kans via een virtuele machine met een oudere Windows-versie, zoals Windows 10 voor 32bit-drivers.

Soms blokkeert Windows 10/11 de installatie omdat de (kernel)driver niet digitaal is ondertekend. Ben je zeker dat het om een betrouwbare driver gaat, dan kun je deze controle tijdelijk uitschakelen. Open Instellingen, kies Systeem / Systeemherstel en klik tweemaal op Nu opnieuw opstarten. Kies vervolgens Problemen oplossen / Geavanceerde opties / Opstartinstellingen en klik op Opnieuw opstarten. In het menu dat verschijnt, kies je optie 7: Afdwingen van stuurprogrammahandtekening uitschakelen. Windows start nu zonder handtekeningcontrole, zodat je de driver kunt installeren. Bij de volgende herstart is de controle weer actief, maar de driver blijft werken.

Ga je liever voor een iets doortastender aanpak? Voer dan de Opdrachtprompt uit als administrator, voer het commando bcdedit /set TESTSIGNING ON in en herstart je pc. Deze draait dan in testmodus, zie de indicatie rechtsonder. Installeer de driver en voer daarna meteen bcdedit /set TESTSIGNING OFF uit, gevolgd door een herstart om terug normaal te werken.

Virtueel alternatief

Lukt het niet om je oude apparaat met een van de bovenstaande workarounds aan de praat te krijgen binnen Windows 10/11, dan zit er weinig anders op dan een ouder of ander besturingssysteem te gebruiken. Het handigst is om dit als virtuele machine (VM) bovenop je huidige Windows te draaien. Binnen deze VM installeer je dan de originele driver en software voor het apparaat.

Geschikte gratis tools zijn Oracle VirtualBox en VMware Workstation Pro (na registratie op https://support.broadcom.com). Via bijvoorbeeld https://archive.org kun je naar schijfkopiebestanden zoeken en downloaden. Wij vonden er onder meer diverse Windows XP-iso-bestanden en installeerden een exemplaar in VirtualBox.

Dit kan als volgt. Start VirtualBox, klik op Nieuw en vul de gegevens in, zoals Microsoft Windows XP (32-bit). Bij ISO-image verwijs je naar je download. Vink Overslaan zonder toezicht aan, klik op Afmaken en vervolgens op Starten. Volg de installatie-instructies. Je bezit of vindt wellicht een geldige licentie voor deze oude Windows.

Koppel het apparaat aan een fysieke poort op je pc en geef deze vervolgens door aan de VM, zodat de virtuele Windows het apparaat herkent. Dit kan vanuit het menu Apparaten in het venster met een opgestarte VM.

Bij printers kun je ook delen via het VM-netwerk, zodat je vanuit je gewone Windows via het netwerk kunt printen naar de VM. Selecteer de (uitgeschakelde) VM in VirtualBox, kies Instellingen, open Netwerk en vink Netwerkadapter inschakelen aan. Stel eventueel Gekoppeld aan in op Bridged Adapter zodat de VM een ip-adres krijgt binnen hetzelfde netwerk als je host-pc.

 Nieuwe printer nodig? Kijk op Kieskeurig.nl/prijsdalers om voor de beste deal!