ID.nl logo
Zo stel je je smart-tv optimaal in
© PXimport
Zekerheid & gemak

Zo stel je je smart-tv optimaal in

Er is weinig leuker om nieuw aan te schaffen dan een hypermoderne televisie! Maar wie denkt dat aansluiten zo gepiept is, heeft het mis. Smart-tv’s hebben namelijk nogal wat aansluitingen in huis. Om over het grote aantal menu-instellingen nog maar te zwijgen. Zo stel je je smart-tv optimaal in!

Tip 01: Kies voor hdmi

Nadat je een smart-tv hebt neergezet of opgehangen, sluit je logischerwijs eerst de benodigde kabels aan. Hoewel moderne toestellen ook component- of zelfs nog composiet-ingangen hebben, gebruik je bij voorkeur hdmi-poorten. Deze standaard is in staat om zowel beeld als geluid in een hoge kwaliteit te transporteren. Wie een receiver (home-cinemaset), soundbar of versterker gebruikt, stopt de kabel in de hdmi-uitgang van dit apparaat. Het andere uiteinde van de hdmi-kabel doe je in de hdmi-ingang van de smart-tv. Kies bij voorkeur de hdmi-ingang waarbij de term arc staat vermeld. In tip 3 gaan we nader op deze interessante technologie in. Gebruik je geen receiver of heeft dit apparaat geen hdmi-uitgang? Je sluit alle audiovisuele randapparatuur in dat geval rechtstreeks op de hdmi-ingangen van de smart-tv aan. Denk bijvoorbeeld aan een decoder (tv-ontvanger), mediaspeler, spelcomputer en/of blu-ray-speler. Gelukkig hebben de meeste smart-tv’s voldoende hdmi-poorten aan boord.

©PXimport

Tip 02: Geluid op speakers

Sommige receivers, soundbars en versterkers hebben geen hdmi-uitgang. Waarschijnlijk zijn de blu-ray-speler en decoder dan rechtstreeks op de televisie aangesloten via hdmi-kabels. Vanzelfsprekend wil je het tv-geluid wel graag over je kwalitatief goede speakers horen. Naast hdmi zijn er gelukkig ook nog andere methodes om het tv-geluid aan de receiver door te geven. Een prima alternatief is de optische s/pdif-uitgang op je smart-tv. De corresponderende ingang is op de meeste receivers aanwezig en kan digitale surround-formaten als dts en dolby digital doorgeven. Oudere receivers en sommige stereoversterkers hebben alleen analoge ingangen. Je kunt het tv-geluid in dat geval via de speakers beluisteren door een tulpkabel aan te sluiten. Let hierbij wel op, want vaak is er aan de televisiezijde een speciale verloopkabel nodig om een analoge verbinding tot stand te brengen.

Tip 03: Arc-verbinding

Bij een traditionele opstelling zijn alle audiovisuele bronnen op de receiver of soundbar aangesloten. De receiver stuurt het beeldsignaal door naar de televisie en regelt zelf de audio-afdracht van een aangesloten blu-ray-speler, decoder of spelcomputer. Vanwege populaire apps als NPO, RTL XL, KIJK, Netflix en Videoland is de smart-tv zelf ook een audiovisuele bron. Ook wanneer je nog naar analoge televisie kijkt of er een interne CI+-module is ingebouwd, genereert de smart-tv zelfstandig audio.

Dit geluid wil je uiteraard eveneens via de receiver en aangesloten luidsprekers afspelen. Gelukkig vereist dat veelal geen aparte kabel, mits zowel de receiver als smart-tv arc (audio return channel) ondersteunen. Bij nieuwe producten is dat meestal het geval. Je dient in de geluidsinstellingen wel aan te geven dat je het geluid via hdmi-arc naar de receiver terugstuurt. Overigens is deze techniek ook nuttig wanneer de receiver te weinig hdmi-poorten bevat voor al je audiovisuele apparatuur. Je sluit bijvoorbeeld een mediaspeler of spelcomputer waarvoor op je reciever geen ruimte meer is, rechtstreeks op de hdmi-ingang van je smart-tv aan, en laat het geluid hiervan terugsturen naar de receiver. Hoewel arc een prachtige techniek is om geluid tegen de richting in terug te sturen, werkt het in de praktijk helaas wisselvallig. Het is dus een kwestie van uitproberen. Is er geen stabiele audioverbinding, dan loont het de moeite om het geluid van apps, analoge zenders of een CI+-module op je smart-tv via een aparte optische s/pdif-kabel naar de receiver over te dragen.

©PXimport

Via arc stuur je het tv-geluid over hdmi terug naar de receiver

-

Tip 04: Netwerkverbinding

Een smart-tv vereist altijd een actieve netwerkverbinding. Je hebt die nodig om bijvoorbeeld videostreams vanaf de server van Netflix, YouTube of NPO op te halen. Verder krijgen smart-tv’s ook regelmatig software-updates via internet aangeboden. De meeste toestellen hebben een draadloze netwerkkaart, zodat je het apparaat eenvoudig verbindt met het wifi-netwerk. Hoewel dat om praktische redenen vaak handig is, geniet een bekabelde verbinding de voorkeur. Een draadloze signaaloverdracht is namelijk gevoelig voor storingen en de bandbreedte valt vaak tegen. Aangezien videostreams steeds meer bandbreedte opeisen, is het beter om de televisie via een ethernetkabel met het thuisnetwerk te verbinden. Zo verklein je de kans op hinderlijke haperingen van bijvoorbeeld 4K-streams op Netflix.

Tip 05: Eerste instellingen

Als de benodigde kabels correct zijn aangesloten, is het tijd om de instellingen van de smart-tv onder de loep te nemen. Zodra je het apparaat voor de eerste keer aanzet, beland je doorgaans in een configuratiewizard. Welke instellingen er verschijnen, is per model en televisiefabrikant verschillend. Meestal stel je de taal, tijdzone en netwerkverbinding in. Kies je voor een draadloos netwerk, dan selecteer je de juiste netwerknaam en vul je het bijbehorende wachtwoord in. Wanneer er rechtstreeks een analoge televisiekabel of CI+-module op het toestel is aangesloten, zoekt de smart-tv naar beschikbare zenders. Mogelijk kun je nog de thuis- of winkelmodus (de)activeren en een universele afstandsbediening instellen. Laatstgenoemde optie is bijvoorbeeld een uitkomst wanneer je een decoder met een eigen afstandsbediening gebruikt.

©PXimport

Tip 06: Geluidsinstellingen

Wanneer het configuratiemenu van de smart-tv niet de geluidsinstellingen met je doorneemt, doe je dat handmatig. Het is tenslotte belangrijk om te bepalen op welke wijze je tv het geluid afspeelt. Je opent de instellingen meestal door op het tandwiel van de afstandsbediening te drukken, waarna je de geluidsopties opent. Indien de smart-tv op een receiver of soundbar is aangesloten, geef je aan hoe je het tv-geluid aan dit apparaat doorgeeft. Je hebt meestal keuze tussen hdmi (arc), optisch en analoog (line-out). Luxere modellen kunnen audio via bluetooth op draadloze luidsprekers afspelen. Verder geef je in de instellingen eventueel aan dat je geluid zowel via een aangesloten receiver als op de interne tv-speakers wilt afspelen. Soms kun je in de geluidsinstellingen ook de gewenste audio-uitvoer instellen, zoals dolby digital (plus) en pcm. Laat indien mogelijk deze instelling op de automatische instelling staan, zodat de smart-tv zelf de beste audio-doorvoer selecteert. Wanneer beeld en geluid niet volledig synchroon lopen, pas je tot slot de audiotiming aan door bijvoorbeeld een vertraging in te stellen.

Tip 07: Hdmi-cec

Hdmi-cec (consumer electronic control) is een ietwat lastige term, omdat televisiefabrikanten hiervoor verschillende benamingen gebruiken. Neem nu bijvoorbeeld LG SimpLink, Samsung Anynet+, Philips EasyLink en Sony Bravia Link. Al deze termen komen op hetzelfde neer, namelijk het koppelen van verschillende apparaten via hdmi-cec. Dankzij deze technologie voer je met een enkele opdracht op de afstandsbediening bij diverse apparaten een taak uit. Schakel je de televisie bijvoorbeeld uit, dan zorgt hdmi-cec dat automatisch de receiver en blu-ray-speler ook worden uitgezet. Verder kiest de receiver altijd de juiste bron. Ook het eerder besproken arc is onderdeel van hdmi-cec. Wie deze technologie eens wil uitproberen, activeert in het menu van de televisie de functie. Op een LG-toestel navigeer je bijvoorbeeld naar Alle instellingen / Algemeen / SIMPLINK (HDMI-CEC). Daarnaast activeer je hdmi-cec ook op de aangesloten hdmi-apparaten, zoals een receiver en blu-ray-speler. Er is overigens wel een waarschuwing op z’n plaats. Zodra je producten van verschillende merken aan elkaar koppelt, verloopt de communicatie tussen de apparaten mogelijk minder soepel. Sommige fabrikanten passen deze standaard namelijk naar eigen smaak iets aan. Verder heb je met hdmi-cec minder controle. Wanneer je de televisie inschakelt, springen er tegelijkertijd wellicht apparaten aan die je op dat moment niet wilt gebruiken.

©PXimport

Dankzij hdmi-cec zet je bijvoorbeeld al je apparaten tegelijk uit

-

Tip 08: Mobiele app

Bekende televisiefabrikanten bieden voor hun smart-tv’s een mobiele app aan. Hiermee verbind je een smartphone of tablet eenvoudig met de televisie. Zo gebruik je het mobiele toestel bijvoorbeeld als afstandsbediening of stream je persoonlijke video’s naar de smart-tv. Logischerwijs zijn de exacte functies bij ieder merk verschillend. Bezitters van een LG-smart-tv hebben veel profijt van de app LG TV Plus. Hiermee voer je allerlei handelingen op de gekoppelde televisie uit, zoals de volumeregeling, het activeren van de 3D-modus en het opstarten van apps. Met de functie Touchpad bestuur je een muisaanwijzer op het scherm. Het koppelingsproces is vrij eenvoudig. Eerst download je de LG TV Plus-app gratis uit de app-store van Apple of Google. Belangrijk is dat de smart-tv en het mobiele toestel met hetzelfde thuisnetwerk zijn verbonden. De app toont vervolgens de naam van de smart-tv en het bijbehorende ip-adres. Als het goed is verschijnt er op de televisie nu een driecijferige pincode. Deze code neem je over op de smartphone of tablet, waarna beide apparaten met elkaar zijn verbonden.

Tip 09: Smart-tv-apps

Zonder fatsoenlijke apps heb je natuurlijk weinig aan een smart-tv. De kans is groot dat populaire apps al zijn geïnstalleerd, zoals Netflix en YouTube. Kijk vooral ook even in de applicatiewinkel welke toepassingen er nog meer beschikbaar zijn. Zo zijn voor de Nederlandse markt NPO, RTL XL, KIJK, NLziet, Videoland, Pathé Thuis en Spotify interessante apps. Voor de laatste vier genoemde namen heb je overigens wel een geldig abonnement nodig. Verder is Plex een doeltreffend hulpmiddel om eigen video’s vanaf netwerkbronnen te streamen. Ook nieuwsmedia als De Telegraaf, NOS en Nu.nl zijn op de meeste smart-tv’s beschikbaar. Wanneer je een leuke app tegenkomt, kies je simpelweg voor Installeren. De naam van de app verschijnt even later in het menu. Overigens pas je de volgorde van de apps in het menu eenvoudig aan. Het is namelijk uiterst vervelend wanneer je ver moet scrollen om je favoriete toepassing te openen.

©PXimport

Tip 10: Software-update

Televisiefabrikanten voorzien hun smart-tv’s regelmatig van nieuwe software (ook wel firmware genoemd). Deze updates bieden ze via internet aan. Vaak gaat het om verbeteringen of gedichte beveiligingslekken van het besturingssysteem, al komen er ook weleens nieuwe functies beschikbaar. Hoewel veel smart-tv’s automatisch laten weten wanneer er een nieuwe software-update klaarstaat, is dat helaas niet altijd zo. Het is dus verstandig om regelmatig handmatig naar verse updates te laten zoeken. Meestal is deze functie in het instellingenmenu onder de optie Algemeen aanwezig. Je vraagt hier statusinformatie over de televisie op en bekijkt welke softwareversie er momenteel actief is. Als de smart-tv een nieuwe update vindt, installeer je die meteen. Veelal kun je ook aangeven dat je toekomstige updates wél automatisch wilt installeren.

Tip 11: Beeldinstellingen

Een smart-tv heeft nogal wat instellingen in huis om de beeldweergave naar eigen hand te zetten. Is je televisie nieuw, dan is de kans groot dat de standaardbeeldmodus is geoptimaliseerd voor een sterk verlichte winkelomgeving. Thuis is er vaak minder licht, waardoor een te felle beeldweergave storend kan zijn. Reden genoeg om daar even zorgvuldig naar te kijken. Zoek in het menu de beeldinstellingen op. Bij de meeste televisies heb je keuze tussen verschillende beeldmodi. In donkere omgevingen geven Bioscoop of Film vaak het mooiste resultaat in de huiskamer. Verder kun je meestal ook kiezen voor een ecomodus om het stroomverbruik te beperken. Wie specifieke wensen heeft, past de beeldinstellingen desgewenst handmatig aan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het contrast, de helderheid, de kleur(tinten), de kleurtemperatuur en de scherpte. Vaak zijn er ook nog allerlei geavanceerde beeldinstellingen beschikbaar. Het instellen hiervan is doorgaans een vak apart. Wens je voor de beeldinstellingen graag een steuntje in de rug? Er zijn speciale kalibratie-blu-rays verkrijgbaar die je hierbij een handje helpen.

©PXimport

De beeldmodi Film of Bioscoop geven in de huiselijke sfeer vaak het mooiste resultaat

-

Tip 12: Ouderlijk toezicht

Je stelt bij een smart-tv eenvoudig een leeftijdslimiet in. Zo kunnen (klein)kinderen bijvoorbeeld geen programma’s voor volwassenen zien. Bij de meeste toestellen vind je dit onderdeel binnen het instellingenmenu onder het kopje Veiligheid. Je ontgrendelt de veiligheidsinstellingen door de juiste pincode op te geven. Doorgaans is dat standaard viermaal een nul. Vervolgens stel je een tv-programmavergrendeling in door de maximale leeftijd te selecteren. Verder kun je ook bepaalde kanalen blokkeren en de toegang tot specifieke apps beperken.

Tip 13: Advertentiecookies

Televisiefabrikanten bewaren op je smart-tv zogeheten advertentiecookies. Adverteerders gebruiken deze informatie om te monitoren hoe vaak bepaalde reclame-uitingen worden afgespeeld. Naar zeggen van de fabrikanten, zorgen de advertentiecookies ervoor dat je niet telkens dezelfde reclameboodschappen binnen apps krijgt voorgeschoteld. Daarnaast biedt het adverteerders de mogelijkheid om de reclames af te stemmen op je persoonlijke voorkeuren. Heb je liever niet dat adverteerders met je meegluren? Dan kun je de advertentiecookies gelukkig uitzetten. Je vindt deze optie meestal in de algemene instellingen. Eerder opgeslagen cookies wis je van het systeem en je geeft eenvoudig aan dat de smart-tv geen nieuwe ‘volgbestanden’ mag opslaan.

©PXimport

Tip 14: Toegankelijkheid

Bouwers van smart-tv’s houden in toenemende mate rekening met mensen die problemen hebben met horen of zien. Deze opties zijn binnen de instellingen beschikbaar onder het kopje Toegankelijkheid. Zo is het vaak mogelijk om de vormgeving aan te passen, zodat mensen met visuele beperkingen beter met de gebruikersomgeving overweg kunnen. Op nieuwere smart-tv’s van LG activeer je bijvoorbeeld een grotere muisaanwijzer en schakel je de aanwezigheid van transparante menu’s uit. Hierbij stel je eventueel een lagere bewegingssnelheid van de muisaanwijzer in. Verder kun je ook ondertitels inschakelen, al verschijnen die alleen bij tv-programma’s in beeld die deze functie ondersteunen.

▼ Volgende artikel
Paperless-ngx: zoek en gij zult vinden
© ImageFlow - stock.adobe.com
Huis

Paperless-ngx: zoek en gij zult vinden

Wil je orde scheppen in je verzameling documenten, zoals je administratie, polissen of handleidingen? Of heb je nog een stapel dossiers om door de scanner te halen voor een digitaal archief? Paperless-ngx is een van de mooiste toepassingen hiervoor, met uitgebreide zoek- en indexeringsmogelijkheden. Het is geschikt voor pdf-bestanden, biedt tekstherkenning met OCR en kan met nog veel meer bestandsformaten overweg.

In dit artikel laten we zien hoe je met Paperless-ngx je documenten kunt digitaliseren, doorzoeken en beheren:

  • Installeer Paperless-ngx via Docker Compose op je eigen systeem of NAS
  • Pas de ingestelde mappen en netwerkpaden aan in het docker-compose.yml-bestand
  • Start de containers, maak een superuser aan en log in op je dashboard
  • Upload documenten via drag-and-drop of plaats ze in de consume-map
  • Wijs documenten een type, correspondent en labels toe voor slimme filtering
  • Bewerk documenten handmatig of in bulk om metadata aan te vullen
  • Sla veelgebruikte filters op voor snel hergebruik

Lees ook: Zoek de verschillen! Zo ontdek je snel of de inhoud van jouw mappen écht hetzelfde is

Hoewel je je administratie, polissen of handleidingen netjes in mapjes kunt bewaren, zul je soms het overzicht missen, en anders wel een goede zoekfunctie. Een documentbeheersysteem als Paperless-ngx kan een heel goede hulp zijn. Het maakt het indexeren en doorzoeken van documenten veel eenvoudiger. Er is ondersteuning voor uiteenlopende bestandsformaten, waaronder natuurlijk pdf-bestanden, maar ook Office-documenten en afbeeldingen. Zo kun je het nóg flexibeler inzetten. Je kunt documenten organiseren en indexeren op documenttype of met de hulp van labels. Dankzij OCR (Optical Character Recognition) kan tekst in documenten worden herkend en doorzoekbaar gemaakt.

De software is opensource en kent een vrij lange geschiedenis. Voor de oorsprong van Paperless-ngx moeten we terug naar 2015. De Britse softwareontwikkelaar David Quinn zette toen het Python-project Paperless op voor persoonlijk gebruik, maar het ging aan zijn eigen populariteit ten onder. Het leverde meer dan 500 forks op (!), waarvan Paperless-ng de voornaamste versie was. Die bracht veel veranderingen en een flink vernieuwde gebruikersinterface. Ook dit project kreeg een opvolger, genaamd Paperless-ngx (Next Generation eXtended), dat nu door de gemeenschap wordt onderhouden.

In dit artikel laten we zien hoe je Paperless-ngx kunt installeren en gebruiken. Je kunt het systeem zelf hosten, bijvoorbeeld via Docker Compose. Dat maakt het privacy-vriendelijk. Voor het beheer is alleen een browser nodig.

1 Wat heb je nodig?

Paperless-ngx, of kortweg Paperless, is een relatief licht programma. Het kan genoeg kan hebben aan een Raspberry Pi, maar het heeft wel baat bij een krachtiger systeem. Dat zal in ieder geval de verwerkingstijd aanzienlijk verkorten.

Zorg in elk geval voor betrouwbare opslag en een back-upstrategie. Qua database kun je kiezen uit SQLite, MariaDB (MySQL) en PostgreSQL. Voor licht gebruik op Raspberry Pi of NAS heeft SQLite de voorkeur. Maar voor intensief gebruik of een krachtiger systeem is PostgreSQL geschikter en dat is ook de aanbevolen keuze voor nieuwe installaties. Voor aanvullende informatie kun je terecht op GitHub of raadpleeg je de documentatie.

Raadpleeg de website van Paperless voor meer informatie.

2 Installatie

De aanbevolen installatiemethode is via Docker Compose. De installatie van Docker en Docker Compose is vaker aan bod gekomen. Online vind je ook gidsen, zoals voor Ubuntu 24.04.

Voor Paperless zijn twee bestanden nodig: docker-compose.yml en docker-compose.env. Je kunt via deze website voorbeelden downloaden. Het .yml-bestand beschrijft de containers en het .env-bestand bevat enkele omgevingsvariabelen.

Paperless-ngx kan samenwerken met Apache Tika, als je een van de Docker Compose-voorbeelden met -tika in de naam gebruikt. Tika is een opensource-bibliotheek voor de analyse van documenten en tekstextractie uit die documenten. Als je deze variant kiest, kun je veel meer bestandsformaten lezen en converteren naar pdf (via een tool genaamd Gotenberg), zodat je ze vervolgens kunt gebruiken binnen het documentbeheersysteem. Dit gaat onder meer om de bekende Office-documenten (Word, Excel en PowerPoint), e-mailberichten en zip-bestanden.

Tika is overigens niet nodig als je alleen tekst uit pdf-bestanden wilt halen. Daarvoor wordt standaard Tesseract OCR gebruikt. Via deze GitHub-pagina vind je varianten voor de verschillende databases, en met of zonder Apache Tika.

Wij kiezen docker-compose.postgres-tika.yml als basis en het standaard bestand docker-compose.env. In beide bestanden gaan we in de volgende paragrafen nog aanpassingen maken.

Gebruik een van de bestanden voor Docker Compose als voorbeeld.

3 Aanpassen compose-bestand

In je docker-compose.yml zie je een opsomming van alle containers. Dat zijn bij onze setup broker, db, webserver, gotenberg en tika. Hierin zul je wellicht enkele aanpassingen willen maken. We beginnen onder volumes: waar je verwijzingen naar de belangrijkste mappen ziet:

- data:/usr/src/paperless/data
- media:/usr/src/paperless/media
- ./export:/usr/src/paperless/export
- ./consume:/usr/src/paperless/consume

Standaard wordt de lokale map ./consume gebruikt, die wordt aangemaakt als deze nog niet bestaat. Het programma wacht geduldig op nieuwe documenten die in deze map worden geplaatst, bijvoorbeeld handmatig of via een netwerkscanner. Je kunt de map eventueel aanpassen, zodat in plaats van de lokale map bijvoorbeeld een mount naar een NAS wordt gebruikt, bijvoorbeeld:

- /mnt/nas/temp/Scans:/usr/src/paperless/consume

Paperless verwerkt bestanden in de genoemde map automatisch en verplaatst ze naar media (hier een Docker-volume) waar je handmatig een back-up voor kunt maken (zie kader ‘Back-ups maken van je documenten’).

Een laatste aandachtspunt is de standaardpoort (8000) voor de webserver onder ports:. Bij een potentieel conflict kun je dit aanpassen zodat op de host bijvoorbeeld 8010 wordt gebruikt:

- 8010:8000

We maken enkele aanpassingen in het bestand voor Docker Compose.

Back-ups maken van je documenten

Het is raadzaam een back-up van je documenten te bewaren. Paperless biedt hiervoor meerdere opties. Ten eerste kun je documenten exporteren. De export omvat alle relevante gegevens, waaronder de documenten zelf, thumbnails, metagegevens en inhoud van de database. Hiervoor geef je in de map met Paperless de volgende opdracht: docker compose exec -T webserver document_exporter ../export

Bij Docker kun je ook kiezen om een back-up van de volumes te maken. Deze vind je op de meeste systemen onder /var/lib/docker/volumes. De belangrijkste voor de hier besproken setup zijn paperless_media met alle documenten en paperless_pgdata met de PostgreSQL-database.

4 Aanpassen variabelen

Het bestand docker-compose.env bevat optionele omgevingsvariabelen. We maken hier enkele aanpassingen in. Je kunt het gedownloade bestand als uitgangspunt nemen. Voor de regels die je gaat gebruiken moet je uiteraard het commentaarteken (#) weghalen. Eerst stellen we de correcte tijdzone in:

PAPERLESS_TIME_ZONE=Europe/Amsterdam

Verder geven we aan wat de primaire taal is voor het verwerken van documenten met OCR. Als alle documenten in het Nederlands zijn, gebruik je:

PAPERLESS_OCR_LANGUAGE=nld

Heb je documenten in meerdere talen, bijvoorbeeld Nederlands en Engels? Dan kun je die zoals hieronder combineren. Bij verwerking met OCR wordt nu gezocht naar een match met Nederlands of Engels. Dit vraagt wel meer verwerkingskracht.

PAPERLESS_OCR_LANGUAGE=nld+eng

Standaard zijn alle taalbestanden voor Engels, Duits, Italiaans, Spaans en Frans geïnstalleerd. De Nederlandse taal moet nog wel expliciet worden geïnstalleerd. Daarvoor gebruik je de volgende omgevingsvariabele:

PAPERLESS_OCR_LANGUAGES=nld

Merk op dat je Paperless als rootgebruiker moet uitvoeren om die laatste regel te kunnen gebruiken.

We passen via de omgevingsvariabelen wat opties aan voor OCR.

5 Container starten en updaten

Voordat je de container start, is het handig om eerst alle gebruikte images voor de containers op te halen met:

docker compose pull

Je hebt een zogenoemde superuser nodig om in te kunnen loggen. Die kun je maken met:

docker compose run --rm webserver createsuperuser

Er wordt om een gebruikersnaam, e-mailadres en wachtwoord gevraagd. Vul eventueel tijdelijk een eenvoudig wachtwoord in, wat je later kunt aanpassen. Start daarna de container met:

docker compose up -d

Updates voor Paperless kun je eenvoudig installeren door eerst de nieuwe images op te halen met:

docker compose pull

Vernieuw daarna de container met:

docker compose up -d

Wil je iets wijzigen? Stop dan eerst de container met:

docker compose down

Start daarna de container met de nieuwe configuratie.

Via enkele opdrachten kun je images vernieuwen of de containers starten.

6 Dashboard

Je kunt nu via http://ipadres:8000 (of het door jou aangepaste poortnummer) inloggen bij Paperless. Gebruik het account dat je hiervoor hebt aangemaakt. Je komt dan in het dashboard. Op je dashboard zie je een knop om de rondleiding te starten. Dit geeft een indruk van de belangrijkste opties binnen Paperless.

Als je rechtsboven op je naam klikt en naar Mijn profiel gaat, kun je eventueel je wachtwoord veranderen naar een sterker wachtwoord of je gegevens aanvullen. Ook kun je hier optioneel tweestapsverificatie aanzetten, waarvoor je een app als Google Authenticator of Aegis kunt gebruiken. Deze extra beveiliging is vooral aanbevolen als je gevoelige informatie gaat uploaden, zoals je administratie of garantiebewijzen.

Je komt na het inloggen in je dashboard, waar je een rondleiding kunt starten.

Paperless-AI

Paperless-ngx heeft zelf geen echte AI-opties. Dat is jammer, want omdat een groot taalmodel vaak uitblinkt in het verwerken van tekst, zou het goed kunnen helpen bij bijvoorbeeld het indexeren van documenten of het voeren van conversaties over de inhoud. Met Paperless-AI is er een losstaand initiatief dat je voor dit doel kunt gebruiken in combinatie met Paperless-ngx. Zo kun je bijvoorbeeld automatisch labels toevoegen, het documenttype bepalen en vragen over documenten stellen. Je kunt OpenAI of Ollama gebruiken als backend voor AI.

7 Document toevoegen

We voegen om te beginnen een document toe in de vorm van een pdf-bestand. Dat kan op meerdere manieren. Om te beginnen zie je op je dashboard een vak voor uploads waar je via Selecteren een of meerdere bestanden kunt kiezen. Maar je kunt de bestanden ook naar dat vak slepen of gewoon naar een willekeurige pagina in Paperless in de browser. Een andere manier is om ze in de consume-map te plaatsen. Als je een scanner gebruikt, kun je ervoor zorgen dat de scanner ze zelf in die map zet.

Na het uploaden wordt het bestand verwerkt. Op je dashboard zie je een melding van verwerkte documenten. Ook worden de gegevens bij Statistieken bijgewerkt. Als voorbeeld hebben we enkele handleidingen toegevoegd, inclusief enkele gescande documenten.

Via de beheerdersomgeving kun je documenten uploaden.

8 Gegevens voor documenten

Normaal ben je wellicht gewend om bestanden in mapjes onder te verdelen. In Paperless werkt dat anders, maar ben je wel veel flexibeler, omdat je allerlei details kunt invullen waar je vervolgens op kunt filteren. De belangrijkste details zijn documenttype, correspondent en labels.

Via het documenttype geef je aan wat voor soort document het is, zoals een contract, factuur, handleiding of polis. Een correspondent is in feite de afzender of partij die het document heeft verstuurd, zoals KPN bij een telefooncontract. Met labels kun je vrijelijk verdere details verstrekken om op te filteren. Tijdens het bewerken van een document kun je onder andere nieuwe labels toevoegen, maar je kunt ze ook beheren via de opties in het menu onder Beheren.

Je kunt allerlei informatie toevoegen in de vorm van labels.

9 Documenten bewerken

Als je naar Documenten gaat, zie je de toegevoegde documenten die je individueel of in bulk kunt bewerken. Hoewel tekst bijvoorbeeld al doorzoekbaar is, is het zinvol om gegevens van documenten aan te vullen. Onder elk document zie je opties om deze te openen, een preview te bekijken of te downloaden.

Open eerst een document. Je ziet rechts een voorbeeld en links kun je gegevens aanpassen. Op het tabblad Details kun je correspondenten, documenttypes en labels kiezen. Gebruik het plusteken voor nieuwe details, zoals een nieuw label. Verder kun je een serienummer voor je archief opgeven, wat je kan helpen om het makkelijker terug te vinden. Merk op dat je in de navigatiekolom steeds een lijst met documenten ziet die momenteel zijn geopend voor bewerking.

Je kunt per document gegevens toevoegen.

10 Zoeken en filteren

Heb je een aantal documenten bewerkt, dan kun je wat beter de zoek- en filteropties gaan verkennen onder Documenten. Bovenaan kun je uit drie weergavestijlen kiezen: als lijst, of als kleine of grote kaart. Via de zoekbalk kun je de titel of inhoud van de tekst doorzoeken. En via filters kun je bijvoorbeeld bepaalde documenttypen of labels zichtbaar maken, of een datumbereik kiezen.

Heb je bijvoorbeeld voor handleidingen het documenttype handleiding gebruikt en het label camera voor camerahandleidingen, dan kun je deze via dit documenttype en label eenvoudig boven water halen. Je kunt ook labels uitsluiten, bijvoorbeeld: alle documenten met het label camera, maar niet met het label drone. Wil je terug naar een weergave met alle documenten, dan kies je Filters terug zetten.

Via filters kun je in detail de gewenste documenten naar voren halen.

11 Weergave opslaan

Een combinatie van filters kun je handig als een zogenoemde weergave opslaan. Stel dat je de camerahandleidingen vaak nodig hebt. Dan maak je de selectie zoals in de vorige stap. Daarna kies je rechtsboven voor Weergaven en vervolgens Opslaan als. Vul nu een naam in voor de weergave en vink naar voorkeur de opties Toon in de zijbalk en Toon op het dashboard aan, om hier nog sneller toegang toe te krijgen.

Een weergave kun je opslaan als je die vaker nodig hebt.

12 Foutmeldingen oplossen

We liepen bij één document tegen een foutmelding aan bij het renderen door Ghostscript. Dit komt omdat het gerelateerde OCRmyPDF strikter is geworden in hoe het omgaat met renderfouten bij conversies. Als Ghostscript een fout tegenkomt, zal OCRmyPDF de verwerking stoppen. Wil je dat het doorgaat met een mogelijk onbetrouwbaar resultaat? Dan kun je een aanpassing in het bestand docker-compose.yml maken. Voeg bij de container genaamd webserver, onder het kopje environment, de volgende regel toe:

PAPERLESS_OCR_USER_ARGS: '{"continue_on_soft_render_error": true}'

Dit heeft in onze situatie het probleem verholpen. Merk op dat Paperless het originele document standaard ook behoudt. Importproblemen kun je overigens terugzien onder Bestandstaken en foutmeldingen zie je onder Logbestanden. Ook kun je de logs via Docker bekijken. Met docker ps zie je een lijst met actieve containers. Geef daarna de opdracht docker logs gevolgd door de ID of naam van de container, bijvoorbeeld:

docker logs paperless-webserver-1

Heb je een ander probleem? Paperless heeft op de website een sectie met mogelijke problemen en oplossingen.

Via de opdrachtprompt kun je uitgebreide logbestanden bekijken.

Geavanceerde mogelijkheden

Er zijn nog enkele geavanceerde mogelijkheden, die in sommige situaties nuttig zijn. Zo kun je een opslagpad kiezen. Dat is in feite de locatie waar het document fysiek wordt opgeslagen in het bestandssysteem. Ook kun je rechten instellen, waarmee je kiest wie de eigenaar is en welke gebruikers of welke groep gebruikers het document mogen bekijken en/of bewerken.

Onder Aangepaste velden kun je zelf velden toevoegen met een naam en gegevenstype. Hier kun je desgewenst ook op filteren. Voor je handleidingen zou je bijvoorbeeld een aangepast veld van het type boolean kunnen maken, waarmee je aangeeft of je het bewuste apparaat nog gebruikt. Daarna kun je filteren op alleen de gebruikte apparaten.

Onder Workflows kun je aangepaste regels instellen die helpen bij het organiseren en verwerken van documenten. Verder kun je een e-mailaccount toevoegen, om documenten die je per e-mail ontvangt automatisch te verwerken, met specifieke regels.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 schuurmachines voor in en om het huis
© megaflopp | Adobe Stock
Huis

Waar voor je geld: 5 schuurmachines voor in en om het huis

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.