Het is zover: de ondersteuning op Windows 7 is gestopt. Wil je eigenlijk geen afscheid nemen van het vertrouwde uiterlijk en gevoel van Windows 7? Laat Windows 10 dan gewoon als twee druppels water lijken op Windows 7.

Zekerheid voor alles

Tip 01: Geen Actiecentrum

Het Actiecentrum is een kenmerkend onderdeel van Windows 10, maar kun je er niet aan wennen en heb je het in Windows 7 nooit gemist? Gelukkig kunnen we het relatief eenvoudig uitschakelen. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en typ in het zoekvak Systeempictogrammen. Kies voor Systeempictogrammen in- of uitschakelen. Zoek in de lijst naar Actiecentrum en zet de schuif op Uit. Het Actiecentrum is nu uitgeschakeld. Dat betekent overigens niet dat je alle meldingen voortaan mist. Zoals je gewend bent van Windows 7, worden deze netjes getoond in het systeemvak (bij de klok in de Windows-taakbalk). Houd er wel rekening mee dat je de berichten niet meer kunt teruglezen op een later moment: de archieffunctie (die kenmerkend is voor het Actiecentrum) is niet meer beschikbaar.

Uiteraard nemen we ook geen genoegen met de Windows 10-bureaubladachtergrond. We verlangen naar de tijden van Windows 7 en kiezen dan ook voor de oorspronkelijke Windows 7-achtergrond. Op Getwallpapers vind je de Windows 7-achtergrond. Sla de afbeelding op. Vervolgens klik je met de rechtermuisknop op het bestand en kies je voor Als bureaubladachtergrond gebruiken.

©PXimport

Tip 02: Lokaal account

Windows 10 leunt hevig op het gebruik van een Microsoft-account, waarmee je toegang hebt tot het besturingssysteem zelf, maar ook tot online diensten zoals OneDrive en Outlook.com. Windows 7 maakt nog gebruik van een lokaal account, en gelukkig is dat ook nog mogelijk in Windows 10. Open het instellingenvenster (Windows-toets+I) en kies voor Accounts. Zorg dat de sectie Uw info is geopend en klik op de optie In plaats daarvan aanmelden met een lokaal account. Geef het wachtwoord op van je Microsoft-account en klik op Volgende. Geef vervolgens een naam op voor het lokale account, evenals een wachtwoord en eventuele wachtwoordhint. Klik op Volgende. Nu is het tijd om jezelf af te melden. Klik op Afmelden en afronden. Voortaan maak je gebruik van een lokaal account, zoals je gewend was in Windows 7.

In plaats van het overschakelen van een Microsoft-account naar een lokaal account, kun je er overigens ook voor kiezen om naast het bestaande Microsoft-account een tweede, lokaal account te maken en dit als primaire account te gebruiken. Dit bespaart het eerdergenoemde overstapproces en geeft je toch de flexibiliteit om niet afhankelijk te zijn van een online account. Open het instellingenvenster en kies Accounts / Gezin en andere gebruikers. Klik op Iemand anders aan deze pc toevoegen. Kies voor Ik beschik niet over de aanmeldgegevens van deze persoon. In het venster hierna kies je voor Gebruiker zonder Microsoft-account toevoegen. Geef nu de gewenste gebruikersnaam en wachtwoord op en klik op Volgende.

©PXimport

Tip 03: Pictogrammen

Niet tevreden met de pictogrammen van Windows 10? Gelukkig kun je ze zelf veranderen, bijvoorbeeld naar de pictogrammen zoals gebruikt worden in Windows 7. Een paar onderdelen kun je eenvoudig met de hand aanpassen. In Windows 10 wordt alleen het pictogram van de Prullenbak getoond. Wij willen ook andere pictogrammen, bijvoorbeeld die van Deze computer of het Configuratiescherm. Open Instellingen en kies voor Persoonlijke instellingen / Thema’s / Instellingen voor bureaubladpictogrammen. Op de tab Bureaubladpictogrammen plaats je vinkjes bij de pictogrammen die je wilt tonen. Wil je het pictogram veranderen, dan selecteer je het pictogram en kies je voor Ander pictogram. Kies het gewenste vervangende pictogram. Wil je Windows 7-pictogrammen, dan download je een zip-bestand met de Windows 7-pictogrammen. Pak het bestand uit en wijs het gewenste pictogram aan in de hiervoor beschreven stappen. Haal daarna het vinkje weg bij Thema’s mogen bureaubladpictogrammen wijzigen, zodat de aangepaste pictogrammen niet per ongeluk kunnen worden veranderd. Om op een later moment terug te keren naar de oorspronkelijke instellingen, klik je in het hoofdvenster op Standaardwaarden herstellen.

©PXimport

Tip 04: Mappen aanpassen

Het is ook mogelijk om de pictogrammen van mappen aan te passen naar een meer op Windows 7 lijkende stijl. Klik met de rechtermuisknop op een map en kies Eigenschappen. Kies het tabblad Aanpassen. Klik op de knop Ander pictogram (in de sectie Mappictogrammen). Kies het gewenste pictogram of blader naar een eigen pictogrambestand als je dit hebt. Bevestig met een klik op OK. Dezelfde methode is bruikbaar als je het pictogram van een snelkoppeling wilt aanpassen. Klik met de rechtermuisknop op de snelkoppeling en kies Eigenschappen. Op het tabblad Snelkoppeling klik je op de knop Ander pictogram. Kies hierna het gewenste pictogram en bevestig met OK.

©PXimport

Tip 05: Startmenu

Een van de onderdelen die het meest ingrijpend is veranderd, is het startmenu. De schone en minimalistische uitstraling van het menu in Windows 7 heeft plaatsgemaakt voor een gevuld startmenu met snelkoppelingen en tegels die naar programma’s leiden. Geen behoefte aan die nieuwe versie omdat je wel tevreden was met het startmenu uit Windows 7? Vervang het nieuwe startmenu dan door het klassieke startmenu zoals je kent. We maken hiervoor gebruik van het gratis programma Classic Shell. Je neemt hiermee het startmenu onder handen en zorgt ervoor dat het menu precies werkt zoals jij wilt. Je vindt de software op www.classicshell.net. Na installatie start je het programma. Kies Classic Shell / Classic Start Menu Settings. Het hoofdvenster bestaat uit drie tabbladen. Klik op het tabblad Start Menu Style en selecteer het gewenste type startmenu: wij kiezen voor Windows 7 Style. Hiermee zijn we er echter nog niet, want ook de startknop kan wel wat aandacht gebruiken. Onder Replace Start button kun je de startknop gewoon aanpassen. Op het Classicshell-forum vind je de kenmerkende Windows 7-startknop. Klik nu op het tabblad Skin en kies voor Windows Aero. Je vindt deze optie in het menu bij Skin. Klik op OK. De aanpassingen worden toegepast.

©PXimport

Tip 06: Weg met zoeken

De taakbalk in Windows 10 geeft prominent het zoekvak weer. Gebruik je liever een opgeruimde taakbalk, dan is het tijd om het ingebouwde zoekvak weg te halen. Klik met de rechtermuisknop op de taakbalk en kies Zoeken / Verborgen. Het zoekvak verdwijnt. Om het later terug te halen, kies je voor Zoeken / Zoekvak weergeven. Wil je wel snel toegang tot de zoekfunctie, maar vind je het zoekvak te veel van het goede? Kies dan voor Zoeken / Zoekpictogram weergeven. Nu we toch bezig zijn met het opschonen van de Taakbalk: mogelijk heeft de knop Personen nog een prominente plek. Deze relatief nieuwe functie wordt nauwelijks gebruikt. Bovendien hebben we de knop ook niet gemist in Windows 7 … weg ermee dus. Klik met rechts op de taakbalk en kies voor Personen op de taakbalk weergeven om het vinkje te verwijderen. En zie: ook deze knop is weg.

©PXimport

Tip 07: Kleurenschema

Windows 7 werd gekenmerkt door een rustige, blauwe kleur. Die brengen we terug in Windows 10. Open weer de Instellingen en kies voor Persoonlijke instellingen / Kleuren. Kies voor Marineblauw of een andere blauwe variant. Ben je niet tevreden met de aangeboden kleuren, dan klik je op Aangepaste kleur en stel je zelf een kleur samen. Klik op Gereed om die kleur toe te passen. Ga daarna terug naar het instellingenvenster en blader naar de sectie Accentkleur weergeven op de volgende oppervlakken. Plaats een vinkje bij de optie Titelbalken en vensterranden. In hetzelfde venster bepaal je ook of Windows transparante effecten moet gebruiken (gebruik hiervoor de optie Transparantie-effecten).

©PXimport

Internet Explorer

©PXimport

Tip 08: Verkenner

Ook Windows Verkenner – in latere edities bekend als Verkenner – is ten opzichte van Windows 7 aardig veranderd in Windows 10. Dat staan we niet zomaar toe. Hiervoor maken we gebruik van externe hulp, maar zelf kunnen we ook al een ander aanpassen. Open Verkenner (Windows-toets+E) en kies Beeld / Opties. Standaard wordt Verkenner geopend met de focus op Snelle toegang. Dit kun je veranderen naar een focus op Deze computer, zoals in Windows 7 gebruikelijk was. Op de tab Algemeen kies je bij Verkenner openen in voor Deze pc. Wil je het onderdeel Snelle toegang helemaal niet gebruiken, dan haal je op hetzelfde tabblad de vinkjes weg bij Recentelijk gebruikte bestanden weergeven in Snelle toegang en bij Recentelijk gebruikte mappen weergeven in Snelle toegang. Wil je wel de bibliotheken tonen (zoals gebruikt in Windows 7), dan kies je op het tabblad Weergave voor Bibliotheken weergeven (in de sectie Navigatievenster).

©PXimport

Tip 09: OldNewExplorer

Nu is het tijd voor wat hulp van buitenaf, en wel in de vorm van het gratis te gebruiken OldNewExplorer. Pak het rar-bestand uit. Heb je nog geen programma waarmee je dat doet, dan kun je gebruikmaken van een uitpakprogramma zoals 7-Zip. Pak OldNewExplorer uit en dubbelklik op het exe-bestand OldNewExplorerCfg.exe. Met dit programma kun je Verkenner verder aanpassen. Een opmerking is op zijn plaats: op één van onze drie testsystemen (met Windows 10 May 2019 Update) werkte OldNewExplorer niet. Houd met deze mogelijkheid rekening als je de app installeert. Helaas dus geen garanties!

Zodra het venster van OldNewExplorer is geopend, klik je op de knop Install. Je vindt deze in de sectie Shell extension. Klik op Ja wanneer Windows om toestemming vraagt. Na de installatie lees je in het venster van OldNewExplorer ‘Installed’. Nu kun je Verkenner weer meer laten lijken op de vertrouwde Verkenner van Windows 7. In het vak Appearance plaats je een vinkje bij Use command bar instead of Ribbon. De opties onder deze optie kun je ook individueel in- en uitschakelen en zijn niet afhankelijk van de eerdergenoemde optie. Zo kun je ook aangeven dat de pijlknoppen Terug en Volgende in de klassieke stijl moeten worden getoond. Plaats ook een vinkje bij de optie Show details pane on the bottom. Hierdoor worden de details niet meer aan de rechterzijde getoond (zoals in Windows 10), maar netjes aan de onderkant zoals in Windows 7. Toont de huidige versie van Verkenner bovendien geen statusbalk, dan activeer je deze door een vinkje te plaatsen bij de optie Show status bar.

©PXimport

Klassiek Configuratiescherm

©PXimport

Wanneer je Windows 11 (opnieuw) installeert, vereist Microsoft dat je je aanmeldt met een Microsoft-account of dat je er eentje aanmaakt. En dat terwijl je je voorheen in Windows 10 gewoon met een offline account kunt aanmelden. Wij laten je zien hoe je dat ook in Windows 11 doet, rechtstreeks tijdens de installatieprocedure.

Microsoft wil maar al te graag dat je een Microsoft-account hebt en deze ook gebruikt bij het aanmelden van Windows 11. Behalve dat je hiermee in geval van het vergeten van je installatiecode het besturingssysteem makkelijker opnieuw kunt activeren, biedt een Microsoft-account niet heel veel extra voordelen in Windows 11 zelf. Het enige wat met zo'n account makkelijker gaat is het instellen van e-mail en OneDrive, maar dat zijn ook diensten waar je je later bij kunt aanmelden.

Installatieprocedure

In een van de laatste stappen van de installatieprocedure, of wanneer je een Windows 11-laptop hebt gekocht, word je - om de laatste instellingen toe te passen - gevraagd om in te loggen bij een Microsoft-account, of er eentje aan te maken.

©MG | ID.nl

Wanneer je in bovenstaand scherm bent aangekomen, lijkt het alsof je hier niet meer uit kunt komen: je moet óf een account invullen, óf er eentje aanmaken, óf een stap terug gaan met de pijl rechtsboven in beeld. Toch kun je hier nog iets anders doen, namelijk een opdrachtprompt openen. En dat is handig, want met een opdrachtprompt tijdens de installatie van Windows 11 kun je alvast dingen regelen voordat Windows 11 zelf is opgestart. Het omzeilen van het aanmaken of invoeren van een Microsoft-account bijvoorbeeld. Om de opdrachtprompt te openen, moet je de volgende toetscombinatie intypen:

Shift+F10

Let op: bij sommige computers zoals laptops kan het zijn dat je ook de Functietoets Fn moet indrukken om de F10-knop te kunnen gebruiken. De opdracht wordt in dat geval dan:

Shift+Fn+F10

Na het indrukken van deze toetscombinatie wordt een zwart venster voor de opdrachtprompt geopend.

©MG | ID.nl

In dit scherm voor je een speciale opdracht in waarmee we de verplichte invoer voor een Microsoft-account gaan omzeilen. Zodra Windows 11 heeft gedetecteerd dat jouw computer een werkende verbinding heeft, blijf je op dat accountscherm hangen, maar ook wanneer er nog geen verbinding is gemaakt, wil Microsoft toch eerst dat je verbinding maakt en daarna alsnog met een Microsoft-account aan de slag gaat.

Nu de opdrachtprompt is geopend, schakelen we die online functie uit. Voer exact de volgende opdracht in:

start ms-cxh:localonly

Gevolgd door een druk op de Enter-toets. Dat zit eruit als hieronder:

©MG | ID.nl

Nadat je op Enter hebt gedrukt, verschijnt er een nieuw venster met de mogelijkheid om een lokaal account (dus zonder Microsoft-account) aan te maken. Goed om te weten: dit account is ook meteen een administrator-account.

©MG | ID.nl

Je kunt hier dus gewoon een normale (voor- en achter)naam opgeven, een e-mailadres is dan niet nodig. Je kunt ervoor kiezen om nu een wachtwoord in te vullen, maar als je dat doet, krijg je ook direct drie controlevragen die je moet opgeven; dat kun je niet skippen. Sla je het aanmaken van een wachtwoord nu over, dan kun je dat later in Windows 11 alsnog doen.

Nadat je de benodigde gegevens hebt ingevuld, worden de laatste installatiestappen voltooid, en wordt de computer nog een keertje opnieuw opgestart. Daarna kun je je aanmelden met het nieuwe account en voer je nog een aantal stappen uit met betrekking tot functies als locatie, diagnostische gegevens en handschriftherkenning.

Account aanpassen

Het account waarmee je je aanmeldt is een administrator-account. In dat geval doe je er goed aan om een wachtwoord in te stellen als je dat nog niet hebt gedaan in de hierboven uitgelegde stap. Om een wachtwoord in te stellen, klik je op de Startknop, en vervolgens op je accountnaam en kies je voor Mijn account beheren.

©MG | ID.nl

Je komt nu in het instellingenscherm terecht voor je account. Scroll naar de knop Aanmeldingsopties en daarna op Wachtwoord.

©MG | ID.nl

Nu kun je een wachtwoord naar wens opgeven, de eisen zijn hier niet streng, maar uiteraard kies je wel voor een lastig te raden wachtwoord. Wel ben je verplicht om een geheugensteuntje op te geven, maar dat is minder lastig dan drie extra beveiligingsvragen die je normaliter bij het installatiescherm moet opgeven. Bij de geheugensteun mag het wachtwoord (vanzelfsprekend) niet gebruikt worden .

©MG | ID.nl

Wachtwoord en geheugensteun ingevoerd? Dan ben je in principe klaar en kun je je systeem verder gaan configureren. Eventueel kun je nu ook nieuwe extra accounts aanmaken via het onderdeel Andere gebruikers in het instellingenscherm.

Je pakt je telefoon om even snel iets te bekijken – en ineens ben je zomaar een uur verder, omdat je niet kon stoppen met scrollen. En onderweg ben je meestal niet blijven hangen bij blije kattenfilmpjes, maar bij rampen, slecht nieuws en roddel. Of bij posts van mensen die allemaal mooier of rijker lijken dan jij. Doomscrolling dus. Slecht voor je humeur en zelfbeeld én zonde van je tijd. Maar gelukkig kun je er iets tegen doen.

Lees ook: Minder afleiding van je telefoon met deze 6 apps

Wat is doomscrolling?

Doomscrolling is eindeloos blijven scrollen door berichten, filmpjes en posts die je eigenlijk alleen maar onrustig maken. Dat begon ooit met nieuws, maar geldt tegenwoordig ook voor sociale media. Denk aan TikTok, Instagram of X waar je urenlang blijft scrollen, maar waar je zelden wijzer of rustiger van wordt. Het algoritme weet precies wat je aandacht trekt – en hoe het je blijft vasthouden.

De term ontstond rond 2020, tijdens de COVID-19-pandemie, toen mensen massaal thuis zaten en constant updates zochten over het virus. Maar het fenomeen heeft zich sindsdien uitgebreid naar alle vormen van nieuws of posts waar je je slechter van gaat voelen.

Waarom blijven we scrollen?

Apps zijn zo ontworpen dat ze je aandacht vasthouden. Elke swipe of nieuwe video geeft een kleine prikkel in je brein: een signaal dat er misschien iets interessants komt. Soms zit er iets tussen dat écht boeit, maar vaak blijft het bij vluchtige prikkels. Ondertussen raakt je hoofd vol, maar je krijgt er weinig voor terug.

Hoe weet je of je doomscrollt?

Er bestaat geen test waarmee je kunt checken of je een doemscroller bent. Maar er zijn wel duidelijke signalen. Je zit in de gevarenzone wanneer je:

🚩 Gedachteloos nieuws- of socialmedia-apps opent, vaak meerdere keren per dag
🚩 Je daarna leeg, onrustig of somber voelt
🚩 Moeite hebt om te stoppen, terwijl je eigenlijk wel weet dat het nergens toe leidt
🚩 's Avonds of 's ochtends lang op je telefoon zit zonder duidelijk doel
🚩 Niet toekomt aan andere dingen, of je gejaagd voelt als je niets checkt

Herkenbaar? Dan is het tijd om je scrollgedrag te doorbreken. Dat is niet makkelijk, maar het kan wel. Onderstaande tips helpen je op weg.

©Gorodenkoff

Wat kun je doen tegen doomscrolling?

1. Beperk je schermtijd en las schermvrije tijdstippen in

Geef jezelf vaste momenten waarop je iets mag checken. Bijvoorbeeld: 's ochtends 15 minuten nieuws, 's avonds 10 minuten social media. Stel een timer in, zodat je niet ongemerkt blijft hangen. Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld één uur per dag niet op je scherm kijkt. Of in het weekend pas na twaalf uur 's middags je telefoon pakt. Ook is het mogelijk om tijdslimieten in te stellen voor bepaalde apps. Hieronder lees je hoe je dat doet op een iPhone en op een Android-toestel.

Scherm- en apptijd beperken op iPhone

Wil je op vaste tijden niet gestoord worden? Stel dan apparaatvrije tijd in op je iPhone. Tijdens die periodes zijn alleen telefoongesprekken, berichten en apps die je zelf toestaat beschikbaar. Ga naar Instellingen > Schermtijd, tik op App- en websiteactiviteit en schakel dit in als dat nog niet gebeurd is. Kies daarna voor Apparaatvrije tijd en stel via Gepland de begin- en eindtijd in. Je kunt kiezen voor elke dag hetzelfde tijdstip of per dag variëren. Vlak voor de ingestelde tijd krijg je een herinnering.

Ook kun je tijdslimieten instellen voor apps of hele categorieën, zoals sociale netwerken of games. Ga naar Instellingen > Schermtijd > Applimieten > Voeg limiet toe en selecteer de gewenste apps of categorieën. Tik op Volgende, stel de limiet in en gebruik eventueel Pas dagen aan voor verschillende limieten per dag. Rond af met Voeg toe.

Scherm- en apptijd beperken op je Android-telefoon

Rustmomenten op je Android-toestel stel je in via de Bedtijdmodus. Tijdens deze periodes worden je schermkleuren aangepast (bijvoorbeeld naar grijstinten) en kun je meldingen dempen of het scherm automatisch laten uitschakelen. Ga naar Instellingen > Digitaal welzijn en ouderlijk toezicht > Bedtijdmodus en stel in wanneer de modus moet starten en eindigen. Je kunt dit voor elke dag apart instellen of een vast schema kiezen.

Wil je appgebruik beperken? Ga dan naar Digitaal welzijn > Dashboard en kies de app die je wilt beperken. Tik op het zandlopertje naast de app en stel een dagelijkse limiet in. Zodra de limiet is bereikt, is de app de rest van die dag niet meer toegankelijk.

2. Zet meldingen uit

Pushmeldingen van nieuwsapps, sociale media of video-apps zorgen dat je telkens toch weer gaat kijken en scrollen. Zet ze uit. Wat je niet ziet, open je ook minder snel.

3. Richt je telefoon prikkelarmer in

Zet socialmedia- en nieuwsapps niet op je beginscherm. Of verwijder ze helemaal. Wil je ze toch echt bezoeken, dan kan dat via de browser. Dat is een extra handeling vergeleken met een app, maar juist daarom doe je het misschien minder vaak.  

Verder kun je er ook voor kiezen om de grijstintenmodus in te schakelen. Dat zorgt voor minder afleiding en een beeld dat rustiger is.

Op een iPhone ga je hiervoor naar Instellingen > Toegankelijkheid > Weergave en tekstgrootte > Kleurfilters en schakel je de optie in. Op een Android-smartphone ga je hiervoor naar Instellingen -> Toegankelijkheid -> Kleurfilters. Hier schakel je de optie Grijstinten in. Afhankelijk van je toestel kunnen deze menu-opties een iets andere naam hebben.

©ID.nl

4. Volg niet alles en iedereen

Kies één of twee betrouwbare nieuwsbronnen. Ontvolg accounts die vooral onrust of negativiteit brengen. Kies liever voor mensen of media die je inspireren, informeren of aan het denken zetten. Een account waar je geen energie van krijgt, maar dat je energie kost: dat kun je beter ontvolgen.

Stoppen met doom-scrolling? Het kan!

Doomscrolling gaat allang niet meer alleen over nieuws. Ook gedachteloos scrollen langs filmpjes, reacties of meningen op sociale media hoort erbij. Het lijkt onschuldig, maar kost tijd, energie en aandacht — en levert weinig op.

Het goede nieuws: je kunt ermee stoppen. Niet in één keer, maar stap voor stap. Door bewuster te kiezen wat je leest en wanneer. Door je telefoon minder het ritme van je dag te laten bepalen. En door ruimte te maken voor dingen die je echt iets opleveren.