Of je nou een document wilt zoeken, een aantal bestanden naar een usb-stick wilt kopiëren of een diavoorstelling wilt starten: de kans is groot dat je daarvoor Windows Verkenner aanspreekt. Deze bestandsbrowser zit al vele jaren in Windows, maar heeft intussen wel enkele wijzigingen en uitbreidingen gekend. Met de talrijke tips en trucs uit dit artikel haal je nóg meer uit deze verkenner.

Tip 01: Sneltoetsen

De snelste manier om met Windows Verkenner om te gaan is wellicht via het toetsenbord. Voorwaarde is natuurlijk wel dat je de belangrijkste toetscombinaties dan goed in de vingers hebt. Een overzicht van de twintig handigste Verkenner-sneltoetsen.

Windows-toets+E start de Verkenner op (file explorer);
Windows-toets+pijltje verplaats het Verkenner-venster naar een deel van het scherm;
Alt-toets toon de lettertoetsen waarmee je bepaalde onderdelen kunt opstarten;
Alt+PijltjeRechts stap voorwaarts in de navigatie;
Alt+PijltjeLinks stap terug in de navigatie;
Alt+PijltjeOmhoog ga naar de bovenliggende map;
Alt+D ga naar de adresbalk;
Alt+P open of sluit het venster met de voorbeeldweergave (preview);
Alt+Enter open het eigenschappenvenster van het geselecteerde item;
Tab of F6 navigeer tussen de diverse interface-delen van het Verkenner-venster;
Ctrl+F1 vouw het lint uit of minimaliseer het;
F2 wijzig de naam van het geselecteerde item;
F3 ga naar het zoekveld;
F4 open het uitklapmenu van de adresbalk;
Shift+F10 open het contextmenu van het geselecteerde item;
F11 schakel tussen venstermodus en volledig scherm;
Ctrl+N open nieuw Verkenner-venster (met dezelfde map geopend);
Ctrl+Shift+N creëer een nieuwe submap in de huidige map;
Ctrl+W sluit het huidige venster;
Ctrl+Z maak de vorige actie ongedaan.

©PXimport

Tip 02: Mapweergave

Wil je dat de inhoud van mappen altijd op dezelfde manier wordt getoond? Dat kan. We nemen een map met fotobestanden als voorbeeld. Navigeer naar zo’n map en open het menu Beeld in het Verkenner-lint. In de rubriek Indeling selecteer je bijvoorbeeld (Extra) Grote pictogrammen, waarna je in de rubriek Huidige weergave zowel de sorterings- als de groeperingscriteria kunt vastleggen, Oplopend of Aflopend. Zitten de gewenste criteria niet in de standaardlijst, klik dan op Kolommen kiezen. Er komen dan tal van items beschikbaar, waaronder een hele reeks op basis van metatags, zoals exif-data in fotobestanden en allerlei audiotags. Die moeten dan uiteraard wel aanwezig zijn in je bestanden, wil de Verkenner daar rekening kunnen mee houden. De kolommen die je hier selecteert zijn automatisch zichtbaar als je voor de weergave Details kiest.

Wil je de weergave zoals je die voor de huidige map hebt ingesteld als standaard voor alle mappen gebruiken? Klik dan op Opties / Weergave, druk op de knop Op mappen toepassen en bevestig met Ja. Via de knop Mappen herstellen keer je weer terug naar de standaardsituatie.

©PXimport

Tip 03: Snelle werkbalk

Net als bij andere programma’s van Microsoft, waaronder applicaties uit de Office-suite, bevat ook het lint van de verkenner de miniwerkbalk Snelle toegang (niet te verwarren met de rubriek Snelle toegang, zie tip 6). Je vind deze standaard helemaal boven in beeld, nog boven de menu’s Bestand, Start, Delen en Beeld. Standaard vind je hier slechts twee knopjes terug: een voor het opvragen van de eigenschappen en een voor het aanmaken van een nieuwe map. Via het kleine pijltje tref je nog een viertal andere mogelijkheden aan. Je kunt echter nog heel wat andere opties uit de Verkenner aan dit snelmenu toevoegen. Open een van de menu’s uit het lint en klik een willekeurige optie met de rechtermuisknop aan. In het contextmenu van de meeste opties zie je Toevoegen aan werkbalk Snelle toegang staan. Zodra je dit aanklikt wordt de bijhorende optie als een knopje aan de werkbalk Snelle toegang toegevoegd. Eruit verwijderen doe je door in de werkbalk te rechtsklikken op het icoontje en te kiezen voor Verwijderen van werkbalk Snelle toegang.

©PXimport

Tip 04: Fotobeheer

Het lint past zich aan, aan de hand van het bestand/de bestanden die je selecteert. Open je een map met fotobestanden en klik je op een beeld, dan verschijnt er naast Beeld ineens een extra menu: Beheren. Vanuit dit menu kun je een geselecteerde foto nu moeiteloos Linksom draaien of Rechtsom draaien, maar ook Als achtergrond gebruiken voor je bureaublad. Verder is er nog de knop Diavoorstelling die alle foto’s in de map in de vorm van een diapresentatie weergeeft. Klik de presentatie met de rechtermuisknop aan om de snelheid te kunnen verhogen of te verlagen. Klik je op een mp3-bestand, dan zie je het extra menu Afspelen, waarin je opties vindt om het liedje af te spelen of toe te voegen aan een afspeellijst.

©PXimport

Foute miniaturen

Het kan gebeuren dat op een bepaald moment de miniatuurweergaven van je afbeeldingen (of ook pictogrammen van snelkoppelingen) niet meer correct worden weergegeven. Probeer dit euvel in eerste instantie op te lossen met de ingebouwde Schijfopruiming. Zoek naar Schijfopruiming in het startmenu van Windows en plaats in elk geval een vinkje bij Miniaturen. Lukt het niet op deze manier, download dan Thumbnail & Icon Cache Rebuilder, plaats een vinkje bij Delete Thumbnail Cache – eventueel ook bij Delete Icon Cache – en druk op de knop Rebuild. Na afloop herstart je de pc.

©PXimport

Tip 05: Handige weetjes

Moet je vaak een paar specifieke bestanden uit een map selecteren om er een of andere handeling op toe te passen? Dan is wel zo makkelijk als je alle bestanden in de Verkenner een selectievakje hebben. Je hoeft je dan niet langer aan te klikken terwijl je de Shift- of de Ctrl-toets ingedrukt houdt. Open hiervoor het menu Beeld en zet in de categorie Weergeven/verbergen een vinkje bij Selectievakjes voor items.

Heb je een kaartlezer in je pc/laptop zitten en vind je het vervelend dat ook de lege stations hiervan in de Verkenner opduiken, ga dan naar het menu Beeld / Opties, open het tabblad Weergave en plaats een vinkje bij Lege stations verbergen. Hier tref je ook de optie Mapvensters in een afzonderlijk proces openen aan. Dat vergt wel wat meer geheugen, maar het voorkomt dat alle Verkenner-vensters worden afgesloten wanneer de Verkenner onverhoopt vastloopt.

©PXimport

Tip 06: Snelle toegang

In tip 3 hebben we het al over de werkbalk Snelle toegang gehad, maar in de Verkenner treffen we ook nog een rubriek met dezelfde naam aan: die vind je helemaal bovenaan in het Navigatievenster. Hier tref je vaste onderdelen aan als Bureaublad, Downloads, Documenten en Afbeeldingen. Je kunt hier zelf ook andere mappen aan toevoegen zodat je ze in het vervolg met één klik open hebt. Navigeer in Verkenner naar de map die je aan de rubriek Snelle toegang wilt toevoegen, rechtsklik op die map en kies Aan Snelle toegang vastmaken. Weer weghalen kan uiteraard ook, via Uit snelle toegang verwijderen.

Een overzichtje van mappen die je vaak benadert, vind je terug via het menu Bestand in het rechterpaneel bij Vaak bezochte plaatsen. En voor wie de Bibliotheken uit Windows 7 mist, je haalt ze als volgt terug: open het menu Beeld, klik links op de knop Navigatievenster en selecteer Bibliotheken weergeven.

©PXimport

Tip 07: Recente bestanden

De map Recentelocaties uit vorige Windows-versies tref je niet meer aan in het Navigatievenster, waarschijnlijk omdat recentelijk gebruikte mappen en bestanden ook in de rubriek Snelle toegang terecht kunnen komen. Wil je toch graag die map Recente locaties terug, dan kan dat via een trucje. Druk op Windows-toets+R en voer exact het volgende commando uit: shell:::{22877a6d-37a1-461a-91b0-dbda5aaebc99}. De map Recente mappen wordt nu geopend in de verkenner. Druk daarna op het tabblad Start op de knop Aan Snelle toegang vastmaken om hem in de lijst te zetten.

Misschien vind je het vervelend dat bepaalde recente bestanden zichtbaar zijn? Dat regel je via het menu Beeld / Opties. Op het tabblad Algemeen tref je namelijk de knop Wissen aan, waarmee je (tijdelijk) de geschiedenis van de verkenner leegmaakt. Wil je de recente bestanden/mappen helemaal niet terugzien in Verkenner? In de rubriek Privacy zet je dan de vinkjes uit bij deze twee opties. Ze verdwijnen direct uit de rubriek Snelle toegang, en uit het lijstje Vaak bezochte plaatsen in het menu Bestand.

©PXimport

Tip 08: Kopiëren naar

Veel gebruikers maken nauwelijks gebruik van Kopiëren naar, een functie die beschikbaar komt wanneer je een map of bestand met de rechtermuisknop aanklikt. Jammer, want hij is zo handig! Van hieruit kun je een item bijvoorbeeld in een gecomprimeerde map (zip) stoppen of als bijlage e-mailen. Wil je dat laatste via dit menu bij een fotobestand doen, dan verschijnt bovendien een dialoogvenster waarin je uit verschillende fotoformaten kunt kiezen, om te grote bijlagen te vermijden. Standaard bevat het menu niet zo heel veel opties, maar het is mogelijk om ook eigen items toe te voegen. Kopieer je bijvoorbeeld vaak bestanden naar een bepaalde map? Dan voeg je die actie gewoon toe. Dat gaat als volgt. Druk op Windows-toets+R en voer het commando shell:sendto uit. De Verkenner opent met de SendTo-map. Open een tweede verkennervenster en blader naar het programma (zoals Word of Excel) of de map toe die je wilt toevoegen. Sleep vervolgens het programma of de map met de rechtermuisknop ingedrukt naar de SendTo-map, waarna je een menu krijgt waarin je kiest voor Hier snelkoppelingen maken. De programma’s of mappen worden dan netjes aan het Kopiëren naar-menu toegevoegd.

©PXimport

Tip 09: Delen

Vanuit het contextmenu kun je dus bijlagen versturen of een zip-archief maken op basis van geselecteerde bestanden. Dat kan ook op een andere manier: via het menu Delen. Hier tref je namelijk ook de opties E-mail en Comprimeren aan. Verder vind je hier onder meer nog knoppen voor het Afdrukken en Op schijf branden van bestanden. Er is ook nog een knop Delen, maar die stuurt geselecteerde items alleen maar naar een beperkt aantal compatibele apps uit de Windows Store, zoals OneNote en Mail.

©PXimport

Tip 10: Netwerkverbinding

Heb je een netwerkshare gecreëerd, bijvoorbeeld een gedeelde map op een nas, dan wil je die vast snel kunnen bereiken. Dat kan door daar een permanente netwerkverbinding van te maken, zodat de share als een station(sletter) vanuit je verkenner bereikbaar is. Open Verkenner en klik in het Navigatiepaneel op Deze pc. Open het tabblad Computer en klik op Netwerkverbinding maken. Duid de stationsletter aan die je aan deze locatie wilt koppelen en verwijs naar de gewenste map via de knop Bladeren – of vul zelf het unc-pad naar die locatie in (iets als \\nas\mijnshare). Als je deze verbinding altijd wilt hebben, ook na afmelden of opnieuw opstarten, dan plaats je een vinkje bij Opnieuw verbinding maken bij aanmelden. Bevestig met Voltooien. Wil je de netwerkverbinding naderhand toch weer ongedaan maken, klik dan het pijltje aan vlak naast Netwerkverbinding maken en kies Netwerkverbinding verbreken, waarna je de gewraakte connectie selecteert.

©PXimport

Tip 11: Netwerklocatie

Misschien heb je ook wel toegang tot een of andere netwerklocatie, zoals een ftp-server bij je webprovider. Ook die kun je in principe makkelijk toegankelijk maken vanuit je verkenner. Open opnieuw het tabblad Computer en selecteer Een netwerklocatie toevoegen. Druk op Volgende (2x) en vul het juiste internet- of netwerkadres in (bijvoorbeeld ftp://www.mijnserver.nl). Klik op Volgende, verwijder het vinkje bij Anoniem aanmelden en vul je gebruikersnaam in. Klik nogmaals op Volgende, vul een geschikte naam in en klik weer op Volgende en op Voltooien. Vul desgevraagd je wachtwoord in, plaats eventueel een vinkje bij Wachtwoord opslaan en klik op Aanmelden. Via de knop Aan Snelle toegang vastmaken heb je deze locatie altijd snel bij de hand!

©PXimport

Tip 12: Tabbladen

In browsers vinden we ze al jaren terug, maar Microsoft blijft ze koppig buiten Windows Verkenner houden: tabbladen. Gelukkig gaan andere software-ontwikkelaars hier wel mee aan de slag, en is er een handige tool die deze mogelijkheid alsnog aan Verkenner toevoegt: Clover. Download de tool en installeer die. De setupwizard in versie 3.3.2 blijkt wel in het Chinees te zijn, maar met een druk op de grote knop in het midden zet je de installatie in gang, waarna die is afgerond, kun je het venster sluiten. je het venster mag afsluiten. Zodra je nu de Verkenner opent, bevat die ook tabbladen! Via het plusje of met Ctrl+T open je een nieuw tabblad en met Ctrl+W sluit je actieve tabblad weer af. Met Ctrl+D geef je het tabblad een plaats tussen je favorieten zodat het altijd maar een muisklik van je vandaan is. Zo’n tabblad bookmarken kan overigens ook door het met de rechtermuisknop aan te klikken. Vanuit dat contextmenu komen trouwens nog meer opties beschikbaar, zoals Reopen closed tab of Close other tabs.

©PXimport

Tip 13: Gekleurde iconen

In Verkenner zien alle mappen er ongeveer hetzelfde uit. Je kunt die weliswaar afzonderlijk aanpassen via Eigenschappen / Aanpassen / Ander pictogram maar Folder Marker Free maakt het je een stuk makkelijker. De mogelijkheden zijn een stuk beperkter dan de commerciële versies, maar het is wel mogelijk de mapicoontjes van een zelf in te stellen kleur te voorzien of door een ander ontwerp te vervangen. Zo kun je bijvoorbeeld fotomappen rood kleuren, terwijl je mappen met zakelijke documenten van een groene kleur voorziet enzovoort.

Na de installatie vind je de optie Mark Folder terug in het contextmenu van een map. Van hieruit kun je dan snel een typisch icoon (Privé, Hoge Prioriteit, In Uitvoering en meer) selecteren of de map anders inkleuren. Klik op Meer Ikonen om het programmavenster te openen, van waaruit je nog meer mogelijkheden hebt. Op het tabblad Eigen Ikonen kun je via de knop Voeg toe ook andere icoontjes toevoegen.

©PXimport

Alternatieven

©CIDimport

De Philips Hue Bridge Pro volgt de tien jaar oude Bridge op en doet dat met verve. Het apparaat biedt nieuwe functies en is toekomstbestendig, wat hem boeiend maakt voor bestaande én nieuwe Philips Hue-gebruikers. In deze review leggen we je uit waarom.

Als je thuis slimme verlichting van Philips Hue hebt, is de kans groot dat je gebruikmaakt van de witte Hue Bridge. Dit kleine kastje verbindt met je lampen en bijbehorende accessoires en stelt je in staat om de verlichting ook te bedienen als het internet even is uitgevallen. Na een decennium is er nu een Bridge Pro, goed te herkennen aan zijn zwarte ontwerp. De Bridge Pro kost 90 euro, waar de reguliere Bridge (versie 2.1) circa 50 euro kost. Ja, dat is een relatief forse meerprijs, maar als je het systeem tien jaar wilt gebruiken juist weer een kleine extra investering.

©Rens Blom

Veel meer lampen

De Bridge Pro biedt belangrijke voordelen ten opzichte van de normale Bridge, zowel voor bestaande als nieuwe gebruikers. Zo kun je hem nog steeds via ethernet gebruiken, maar is dat niet verplicht. Er is namelijk ook - nieuw - wifi-ondersteuning. De voeding is bovendien geen specifieke stroomkabel meer, maar een usb-c-kabel. Die kun je eenvoudiger vervangen.

©Rens Blom

De belangrijkste vernieuwing? Een compleet nieuwe processor, meer werkgeheugen en meer opslagcapaciteit, waardoor de Hue Bridge Pro veel krachtiger is dan zijn voorganger. Dat is geen mooie marketingpraat, maar goed zichtbaar aan het totaal aantal gadgets dat de bridge kan aansturen. Bij de reguliere Bridge zijn dat 50 lampen en 12 accessoires (zoals draadloze afstandsbedieningen), waar de Bridge Pro 150 lampen en 50 accessoires ondersteunt. Heb je een huis (en misschien ook tuin) vol Hue-producten, dan loop je bij de normale Bridge waarschijnlijk (snel) tegen de limieten aan. Bij de Bridge Pro moet je daar echt je best voor doen.

Je kunt met de Bridge Pro ook veel meer scènes (500) opslaan in de Hue-app dan met de normale Bridge (200), wat voor sommigen handig zal zijn. De Bridge Pro biedt ook nieuwe optionele foefjes, zoals je lampen inzetten als bewegingssensoren om je te attenderen bij beweging in bepaalde kamers. Ook is de Bridge Pro standaard geschikt voor Matter, het nieuwe smarthomeprotocol waar veel merken ondersteuning voor bieden.

©Rens Blom

Overzetten is zo gebeurd

Van oude technologie naar nieuwe technologie overstappen kan soms frustrerend zijn, maar dat geldt zeker niet wanneer je de Bridge verruilt voor de Bridge Pro. De stappen in de Philips Hue-app zijn duidelijk en wij waren binnen tien minuten klaar, waarna de app op de achtergrond veertig minuten nodig had voor de echte migratie.

Al onze instellingen zijn behouden, de accessoires en lampen zijn overgezet en de reguliere Bridge mag na tien jaar met pensioen. Begin je pas met Philips Hue, dan stel je de Bridge Pro vanzelfsprekend in als je eerste bridge. Ook dat is een fluitje van een cent.

©Rens Blom

Conclusie: Philips Hue Bridge Pro kopen?

De Philips Hue Bridge Pro is naar onze mening dé bridge om te kopen als je start met Philips Hue. Heb je nu de normale Bridge, dan biedt de Pro-versie zo veel verbeteringen dat wij het (op termijn) upgraden de eenmalige investering waard vinden.

Een computer laat het vaak afweten op het slechtste moment. Of het nu gaat om een zwart scherm, geen internetverbinding of verdwenen bestanden: wie goed voorbereid is, bespaart tijd en ergernis. In dit artikel lees je welke hardware- en softwaretools je het best vooraf klaarzet, voor jezelf of om anderen te helpen – desnoods vanaf afstand.

Tip 1 - Gerichte aanpak

Een computer en zeker een (thuis)netwerk vormen een complex geheel van componenten, waardoor het lastig kan zijn om snel de juiste oorzaak van een probleem te achterhalen en het op te lossen. Het kan aan hardware liggen (zoals een defecte adapter of slechte kabel), maar ook aan software (zoals een configuratiefout, malware of een incompatibel stuurprogramma). Het is dus verstandig om op zowat alles voorbereid te zijn. Dit vraagt niet alleen kennis en ervaring, maar ook een doordachte aanpak.

Begin met een gerichte observatie van fout­meldingen of gedrag, en voer dan systematisch tests uit. Start bij de eenvoudigste oorzaken, zoals herstarten of bekabeling. Sluit stapsgewijs andere mogelijke oorzaken uit. Noteer wat je test en welk resultaat je krijgt. Bij netwerkproblemen werk je het best van buiten naar binnen: controleer eerst randapparatuur en verbindingen, daarna besturingssysteeminstellingen, en tot slot software of hardware.

Daarvoor heb je natuurlijk ook het juiste ­materiaal nodig, en dat is nu net onze focus. We bekijken eerst welke hardwaretools nuttig zijn, zowel vrij eenvoudige gereedschappen als meer geavanceerde tools. Je kiest uiteraard zelf hoe ver je hierin wilt gaan. Daarna bespreken we handige softwaretools voor diagnose, herstel en reparatie, gebundeld op een multibootstick. Tot slot bekijken we nog enkele opties voor hulp op afstand.

©Angela - stock.adobe.com

Tip 2 - Basisgereedschap

We starten met het basisgereedschap. Kleine dingen die je weleens over het hoofd kunt zien, maar die soms goed van pas komen! We denken bijvoorbeeld aan plakband of ducttape (bijvoorbeeld voor het (tijdelijke) herstel van een gescheurde kabel) en labeltape of markeerstickers om bepaalde (te verplaatsen) onderdelen duidelijk te identificeren. Enkele fijne permanente kleurmarkers kunnen hiervoor ook nuttig zijn. Zorg ook dat je een pincet of fijn tangetje bij de hand hebt, evenals een usb-lampje of een mini-zaklamp (eventueel gebruik je de led van je smartphone). Schroevendraaiers mogen uiteraard evenmin ontbreken: zowel kruiskopschroevendraaiers (Phillips PH0, PH1, PH2), als sleufschroevendraaiers, als torx-modellen (vooral T5 tot T10). Eventueel stop je er ook een paar drie- en zeskantige schroevendraaiers bij, evenals pentalobe-modellen (zoals voor Apple-laptops). Het is wel zo makkelijk als je schroevendraaiers magnetisch zijn om kleine schroefjes (in de systeemkast) niet te verliezen. Let wel op dat je hiermee geen elektronische onderdelen aanraakt. Een handige allround-oplossing is een precisie-schroevendraaierset met magnetische houder en verwisselbare bits.

Voor het schoonhouden van je apparatuur heb je ook altijd een spuitbus met perslucht in de buurt, evenals een luchtblazer (rubberen balgpompje), enkele watten- of schuimstaafjes en een paar micro­vezeldoekjes. Voor het reinigen van contactpunten, sockets, toetsenborden en behuizingen is een goed afsluitbare fles isopropyl-alcohol handig (liefst minimaal 99,9 procent). Zorg ook voor een anti­statische polsband of mat om elektrostatische schade te voorkomen. Denk verder ook aan een usb-stick, usb-hub (met eigen voeding) en een paar netwerk-patchkabels (bij voorkeur CAT 6). Bij elkaar kost dit hele setje basisgereedschap zo’n 160 euro.

©Nikolay - stock.adobe.com

Tip 3 - Extra gereedschap

Kant-en-klare netwerkkabels hebben onze voorkeur, maar soms is een zelfgemaakte kabel op maat handiger. Daarvoor heb je een krimptang nodig en wat handigheid om de connector goed te plaatsen. Op YouTube vind je genoeg instructievideo’s; na enige oefening lukt dat vlot. Zorg ook voor een RJ45-netwerktester. Er bestaan complete netwerksets met krimptang, stripper en tester.

Stop een paar lithium-knoopcellen (CR2032) in je kit, want het CMOS-geheugen van veel computers krijgt stroom van zo’n batterij en die dien je na enkele jaren te vervangen. Een batterijtester die ook geschikt is voor knoopcellen, is ook altijd handig (circa 10 euro). Voor het uitlezen van SD-kaarten gebruik je het liefst een externe SD-kaartlezer. Om problemen met draadloze muizen of toetsenborden te vermijden, zijn een usb-muis en -toetsenbord ­nuttig (samen vanaf zo’n 20 euro).

Ook enkele typische adapters zijn onmisbaar. Denk aan een usb-naar-wifi-adapter, usb-naar-ethernet-adapter (voor als de interne netwerkpoort niet werkt), usb-naar-SATA-adapter (om een interne schijf via usb op je eigen pc aan te sluiten), en een usb-c-multi-adapter. De geschatte totaalprijs van de spullen uit deze tip is zo’n 190 euro.

©kvladimirv - stock.adobe.com

Tip 4 - Voor de echte techneut

Ben je intussen de vaste computerreparateur geworden voor buren, kennissen en familie, dan is het misschien tijd om je reparatiekit verder te professionaliseren. Een psu-tester en een multimeter horen daar zeker bij. Met een psu-tester controleer je eenvoudig een pc-voeding (Power Supply Unit): sluit de ATX-stekker (van de desktop) en eventueel andere connectors (als cpu of PCIe) aan, waarna je per lijn de spanning uitleest (zoals 3,3V, 5V, 12V en andere). Een multimeter is veelzijdiger: je meet er spanning, stroom en weerstand mee (categorie 2 is geschikt tot 230V). Zo’n apparaat vergt wel enige ervaring, maar YouTube-video’s helpen je vast op weg.

Een (snelle) externe usb-ssd van bijvoorbeeld 2 TB komt ook van pas, bijvoorbeeld voor systeemback-ups. Bij schermproblemen is een klein reservescherm met voldoende resolutie (én HDMI en usb-c-aansluitingen) handig. Zorg eveneens voor een tubetje thermische pasta, voor als je cpu-koelers moet (ver)plaatsen of bij oververhittingsproblemen.

Eventueel kun je een diagnostische POST-kaart (Power-On Self Test) toevoegen, die je via PCIe (x1) op een (desktop)computer aansluit. Bij het opstarten voert het UEFI/BIOS een POST-routine uit, waarbij het systeem per stap een hex-code via de systeembus doorstuurt. Zo’n kaart vangt deze codes op en toont ze op een leddisplay. De betekenis lees je af in een POST-tabel (online of in de onderhoudshandleiding), zodat je gericht kunt testen. Eenvoudige modellen vind je al vanaf zo’n 10 euro. De geschatte totaalprijs van deze spullen is zo’n 280 euro.

©Mr.Norasit Kaewsai

Tip 5 - Programma's verzamelen

Je EHBO-kit is inmiddels goed gevuld met tools voor hardwareproblemen. Maar wat als de oorzaak bij software ligt? Zulke fouten los je doorgaans software­matig op, dus verzamel je het best vooraf alvast de meest geschikte programma’s voor diagnose en herstel. Deze tools kunnen sterk variëren, want ook de oorzaken van problemen verschillen. Denk aan corrupte drivers of systeembestanden, foutgelopen updates, conflicterende software, malware, ­verkeerde configuraties en beschadigde opstartitems. Je hebt dus tools nodig die malware kunnen opsporen en verwijderen, bootstructuren (tot op sectorniveau) kunnen controleren en herstellen, schijven kunnen herpartitioneren, data kunnen redden van nukkige systemen, wachtwoorden kunnen achterhalen of wissen en meer.

Daarnaast moet je de juiste manier vinden om de software te starten. Soms lukt dat via een koppeling van de interne schijf van het defecte systeem aan je eigen computer. In de praktijk werkt het meestal handiger als je de EHBO-software rechtstreeks op het probleemtoestel kunt draaien. Als een ­normale start niet lukt, zelfs niet in de veilige modus (Windows), biedt een bootstick uitkomst. Dit is een opstartbare usb-stick met een eigen besturingssysteem, zoals Windows of Linux. Idealiter kies je voor een multibootstick, met meerdere systemen of tools, zodat je vlot de meest geschikte diagnose- of herstelomgeving kunt selecteren. We behandelen in dit artikel twee uitstekende, gratis oplossingen.

Tip 6 - YUMI-stick maken

YUMI (Your Universal Multiboot Installer) is een tool waarmee je zo’n multibootstick kunt maken. Deze tool is handig omdat je uit tal van besturingssystemen kunt kiezen, zonder die zelf te hoeven zoeken. Surf naar www.kwikr.nl/yumi, scrol tot bij YUMI exFAT Download en klik op Download YUMI. Dubbelklik op het gedownloade exe-bestand om de portable tool te starten. Klik op I Agree en plaats een (lege) usb-stick in je pc, bij voorkeur 3.x en met voldoende ruimte voor alle gewenste distributies. Klik indien nodig op Redetect Disks als het station niet zichtbaar is bij Step 1: You Chose. Selecteer de juiste stick en klik op Prepare this Device, zodat de stick correct geformatteerd wordt. Bevestig met Ja als je zeker weet dat de stick geen belangrijke gegevens bevat. Na afloop verschijnt een exFAT-partitie in Verkenner met de naam YUMI. Voor wie technisch geïnteresseerd is: via Schijfbeheer zie je ook een kleine FAT-partitie (VTOYEFI). Dit is de EFI-systeempartitie, maar daar hoef je je verder niet om te bekommeren.

Bij Step 2: Select a Distribution […] kies je vervolgens de gewenste distributie. Er zijn er meer dan 100, vooral Linux-distributies, maar ook systemen als back-uptools, partitiebeheerders, wachtwoordkrakers, geheugentesters, penetratietesters en allround-troubleshooters zoals Ultimate Boot cd, SystemRescue (Linux) en Hiren’s BootCD PE (Windows). Op enkele hiervan komen we straks nog even terug.

Tip 7 - YUMI-distributies

Selecteer de eerste gewenste distributie. De verwijzing naar het bijbehorende schijfkopiebestand kleurt oranje als YUMI dit in de YUMI-map detecteert, althans wanneer je het daar zelf al had geplaatst. Kleurt dit rood, dan kun je via Browse naar de juiste downloadmap navigeren. Staat het bestand nog niet op je schijf, klik dan op Download link om het te downloaden. Of klik op Visit the […] site om het zelf binnen te halen van de site van de producent. Bij sommige distributies, zoals Ubuntu, verschijnt een extra optie (Step 4) waarmee je optioneel opslagruimte reserveert voor persistente wijzigingen. Zodra de juiste distributie is geladen bij Step 3, klik je op Create en bevestig je met Ja. De voortgang volg je in het logvenster. Na afloop klik je op Next en op Ja om extra distributies toe te voegen aan het YUMI-bootmenu, op dezelfde manier als daarnet. Dat kan ook later nog, zolang je YUMI opnieuw start zonder de stick opnieuw te formatteren.

Wil je een toegevoegde distributie verwijderen, plaats dan een vinkje bij View or Remove Installed Distros, selecteer het ongewenste systeem en klik op Remove.

Tip 8 - Ventoy

Lukt het om een of andere reden niet met YUMI of wil je liever een andere tool gebruiken, dan is Ventoy een prima alternatief. Download de recentste versie van het portable programma via www.kwikr.nl/ventoy. Pak het zip-bestand uit en start de tool. In het Language-menu kies je eventueel voor Dutch (Nederlands).

Plug een geschikte (lege) usb-stick in en dubbelklik op het bestand Ventoy2Disk.exe. Klik op de ronde pijlknop zodat Ventoy de stick correct herkent. Open nu eerst even het menu Opties. Bij Partitietabel staat standaard MBR geselecteerd. In de meeste gevallen is dat de beste optie, tenzij je zeker weet dat je de stick enkel op moderne UEFI-systemen gebruikt; in dat geval kun je GPT selecteren. Laat ook de optie voor Secure Boot aangevinkt, behalve als je weet dat je de stick enkel op oudere systemen zonder secure boot gebruikt of bereid bent secure boot tijdelijk uit te schakelen (zonder de UEFI-bootmodus te wijzigen). In dit menu vind je ook de optie Ventoy verwijderen: hiermee maak je de stick leeg en verwijder je de partities als je dit wenst.

Tip 9 - Distributies plaatsen

Er rest nu nog maar één stap. Klik op Installeren (Bijwerken is bedoeld voor een update naar een recentere Ventoy-versie) en bevestig dit tweemaal met Ja. Alle data op de stick worden gewist en, net als bij YUMI, verschijnen er twee partities: een grote VENTOY-datapartitie en een kleine VTOYEFI-systeempartitie. Het hele proces duurt slechts enkele seconden.

Daarna mag je Ventoy sluiten: je stick is nu klaar om de eerste distributies te ontvangen. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar eigenlijk is het heel eenvoudig. Je hoeft enkel het schijfkopiebestand (meestal een iso-bestand) van een distributie naar de VENTOY-partitie te kopiëren, desgewenst in aparte mappen (zoals \allround, \antivirus, \backup, \dataherstel, \partitiebeheer enzovoort). Dit kan gewoon via Verkenner. Dit geldt trouwens ook voor een YUMI-stick, aangezien die onderliggend gebruikmaakt van Ventoy-technologie. In het tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’ vermelden we enkele uitstekende tools, inclusief hun downloadlocaties.

Tip 10 - Bootstick opstarten

Het is nu de bedoeling dat je je multibootstick opstart op een (problematisch) systeem. Daarbij maakt het weinig uit of je een YUMI- of een Ventoy-stick gebruikt. Tijdens het opstarten druk je enkele keren op een sneltoets, zoals ESC, F8 of F12, om het opstartmenu te openen. Op oudere toestellen moet je mogelijk eerst het BIOS-setupmenu oproepen via een sneltoets en daar bij Boot order (priority) de usb-stick als eerste opstartmedium instellen.

Gaat het om een moderner UEFI-systeem, dan staat secure boot waarschijnlijk ingeschakeld, wat kan verhinderen dat je bootstick opstart. Voor een YUMI-stick moet je deze functie wellicht eerst tijdelijk uitschakelen om te kunnen opstarten. Een Ventoy-stick start meestal wél op als je eerder de optie Secure Boot had aangevinkt (zie tip 8). In dit geval moet je bij de allereerste opstart wel nog een korte procedure doorlopen, zoals beschreven op www.kwikr.nl/vensec. Je kunt eventueel ook hier eerst secure boot tijdelijk uitschakelen.

Het startmenu van je bootstick verschijnt nu. Laten we Ventoy als voorbeeld nemen. Je ziet hier alle toegevoegde distributies als menu-opties. Met F3 kun je ook overschakelen naar een mapweergave, waarbij je eerst een map opent (zoals \allround, \antivirus enzovoort) en daarna de gewenste distributie start. Zo start je vanaf één stick moeiteloos allerlei distributies en tools, en kun je meteen gericht troubleshooten.

Tip 11 - Extra tools

De kans is groot dat je met de applicaties uit de kadertekst ‘Onmisbare reddingstools’ al vrijwel alle nodige tools hebt. Toch kun je gaandeweg nog programma’s ontdekken die je graag aan je bootstick toevoegt. Dat werkt zowel op een YUMI- als op een Ventoy-stick heel eenvoudig.

Op www.portableapps.com/apps kun je alvast terecht voor meer dan 1100 apps, waaronder zo’n 160 uiteenlopende hulpprogramma’s. Download het .paf.exe-bestand van de gewenste tool en voer dit uit in een tijdelijke map op je eigen systeem. Kopieer daarna de uitgepakte bestanden naar een aparte submap op je bootstick, bijvoorbeeld in \tools\<naam\_app>.

Daarna open je binnen een opgestarte distributie (zoals de Windows Verkenner in Hiren’s BootCD PE: zie tekstkader ‘Onmisbare reddingstools’) gewoon deze map en start je de portable exe-app van daaruit. Zo stem je je bootstick volledig af op je eigen voorkeuren en behoeften (zie ook tekstkader ‘AIO-pakketten’).

Tip 12 - Quick Assist

Tot nu toe gingen we ervan uit dat je als troubleshooter fysiek aanwezig bent om het probleem op te lossen. Maar er zal vast weleens iemand vanaf afstand je hulp inroepen. We veronderstellen dan wel dat die persoon zijn systeem nog kan opstarten, eventueel in de veilige modus, en zo een tool voor afstandsbeheer kan openen.

Eerst stellen we kort een app voor die standaard met Windows wordt meegeleverd: Quick Assist. Begin aan de helperszijde door de app te starten, klik op Iemand helpen en meld je aan met je Microsoft-account. Noteer de beveiligingscode en geeft die door aan de hulpvrager, bijvoorbeeld via telefoon of bericht. Deze persoon start daarna ook Quick Assist en vult de beveiligingscode in bij Beveiligingscode van assistent. Na een klik op Verzenden verschijnt een bevestigingsvraag: hij plaatst een vinkje en klikt op Toestaan. Zijn bureaublad zou nu zichtbaar moeten zijn in een schaalbaar venster op jouw systeem.

Om het systeem over te nemen klik je bovenaan op Besturing aanvragen. Na een bevestiging van de hulpvrager via Toestaan krijg je toegang tot zijn pc. Boven in het venster vind je knoppen als Laserpointer, Aantekening en Chat (voor communicatie via een apart venster). Als er meerdere schermen zijn aangesloten, kun je via Scherm selecteren het gewenste scherm kiezen. Je kunt de overname stopzetten met Stop best. of Besturing annuleren, en met Verlaten sluit je de sessie volledig af.

Tip 13 - AnyDesk

Quick Assist werkt uitsluitend op Windows, maar er bestaan ook tools als AnyDesk die meerdere platformen ondersteunen, waaronder Windows, macOS en mobiele systemen (www.anydesk.com; gratis voor persoonlijk gebruik). Hier gaan we uit van de Windows-versie.

Start de app op, zowel aan jouw kant als aan die van de hulpvrager. Vraag hem vervolgens via telefoon of bericht om de identificatiecode van zijn werkplek: dit is een 10-cijferige code bovenaan in het venster. Vul deze code in op je eigen app, bij Voer remote adres in. Druk op Enter en geef je firewall desgevraagd toestemming.

De hulpvrager klikt nu op de knop Accepteren met het schildicoon om een sessie met beheerrechten toe te staan. Even later verschijnt zijn bureaublad op jouw scherm en kun je zijn pc op afstand bedienen.

AnyDesk biedt meer opties dan Quick Assist. Zo is er een chatfunctie, een schermopnamefunctie, een whiteboard en een handige datatransferfunctie om snel bestanden tussen beide systemen te verplaatsen. Je kunt de schermweergave aanpassen en via de knop Acties bijvoorbeeld een screenshot maken of de toegangsrichting omkeren. Uiteraard kunnen ook hier beide partijen de verbinding op elk moment stopzetten.