ID.nl logo
13 tips voor de Verkenner
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

13 tips voor de Verkenner

Of je nou een document wilt zoeken, een aantal bestanden naar een usb-stick wilt kopiëren of een diavoorstelling wilt starten: de kans is groot dat je daarvoor Windows Verkenner aanspreekt. Deze bestandsbrowser zit al vele jaren in Windows, maar heeft intussen wel enkele wijzigingen en uitbreidingen gekend. Met de talrijke tips en trucs uit dit artikel haal je nóg meer uit deze verkenner.

Tip 01: Sneltoetsen

De snelste manier om met Windows Verkenner om te gaan is wellicht via het toetsenbord. Voorwaarde is natuurlijk wel dat je de belangrijkste toetscombinaties dan goed in de vingers hebt. Een overzicht van de twintig handigste Verkenner-sneltoetsen.

Windows-toets+E start de Verkenner op (file explorer);
Windows-toets+pijltje verplaats het Verkenner-venster naar een deel van het scherm;
Alt-toets toon de lettertoetsen waarmee je bepaalde onderdelen kunt opstarten;
Alt+PijltjeRechts stap voorwaarts in de navigatie;
Alt+PijltjeLinks stap terug in de navigatie;
Alt+PijltjeOmhoog ga naar de bovenliggende map;
Alt+D ga naar de adresbalk;
Alt+P open of sluit het venster met de voorbeeldweergave (preview);
Alt+Enter open het eigenschappenvenster van het geselecteerde item;
Tab of F6 navigeer tussen de diverse interface-delen van het Verkenner-venster;
Ctrl+F1 vouw het lint uit of minimaliseer het;
F2 wijzig de naam van het geselecteerde item;
F3 ga naar het zoekveld;
F4 open het uitklapmenu van de adresbalk;
Shift+F10 open het contextmenu van het geselecteerde item;
F11 schakel tussen venstermodus en volledig scherm;
Ctrl+N open nieuw Verkenner-venster (met dezelfde map geopend);
Ctrl+Shift+N creëer een nieuwe submap in de huidige map;
Ctrl+W sluit het huidige venster;
Ctrl+Z maak de vorige actie ongedaan.

©PXimport

Tip 02: Mapweergave

Wil je dat de inhoud van mappen altijd op dezelfde manier wordt getoond? Dat kan. We nemen een map met fotobestanden als voorbeeld. Navigeer naar zo’n map en open het menu Beeld in het Verkenner-lint. In de rubriek Indeling selecteer je bijvoorbeeld (Extra) Grote pictogrammen, waarna je in de rubriek Huidige weergave zowel de sorterings- als de groeperingscriteria kunt vastleggen, Oplopend of Aflopend. Zitten de gewenste criteria niet in de standaardlijst, klik dan op Kolommen kiezen. Er komen dan tal van items beschikbaar, waaronder een hele reeks op basis van metatags, zoals exif-data in fotobestanden en allerlei audiotags. Die moeten dan uiteraard wel aanwezig zijn in je bestanden, wil de Verkenner daar rekening kunnen mee houden. De kolommen die je hier selecteert zijn automatisch zichtbaar als je voor de weergave Details kiest.

Wil je de weergave zoals je die voor de huidige map hebt ingesteld als standaard voor alle mappen gebruiken? Klik dan op Opties / Weergave, druk op de knop Op mappen toepassen en bevestig met Ja. Via de knop Mappen herstellen keer je weer terug naar de standaardsituatie.

©PXimport

Tip 03: Snelle werkbalk

Net als bij andere programma’s van Microsoft, waaronder applicaties uit de Office-suite, bevat ook het lint van de verkenner de miniwerkbalk Snelle toegang (niet te verwarren met de rubriek Snelle toegang, zie tip 6). Je vind deze standaard helemaal boven in beeld, nog boven de menu’s Bestand, Start, Delen en Beeld. Standaard vind je hier slechts twee knopjes terug: een voor het opvragen van de eigenschappen en een voor het aanmaken van een nieuwe map. Via het kleine pijltje tref je nog een viertal andere mogelijkheden aan. Je kunt echter nog heel wat andere opties uit de Verkenner aan dit snelmenu toevoegen. Open een van de menu’s uit het lint en klik een willekeurige optie met de rechtermuisknop aan. In het contextmenu van de meeste opties zie je Toevoegen aan werkbalk Snelle toegang staan. Zodra je dit aanklikt wordt de bijhorende optie als een knopje aan de werkbalk Snelle toegang toegevoegd. Eruit verwijderen doe je door in de werkbalk te rechtsklikken op het icoontje en te kiezen voor Verwijderen van werkbalk Snelle toegang.

©PXimport

Veelgebruikte handelingen geef je een plaats in de werkbalk Snelle toegang

-

Tip 04: Fotobeheer

Het lint past zich aan, aan de hand van het bestand/de bestanden die je selecteert. Open je een map met fotobestanden en klik je op een beeld, dan verschijnt er naast Beeld ineens een extra menu: Beheren. Vanuit dit menu kun je een geselecteerde foto nu moeiteloos Linksom draaien of Rechtsom draaien, maar ook Als achtergrond gebruiken voor je bureaublad. Verder is er nog de knop Diavoorstelling die alle foto’s in de map in de vorm van een diapresentatie weergeeft. Klik de presentatie met de rechtermuisknop aan om de snelheid te kunnen verhogen of te verlagen. Klik je op een mp3-bestand, dan zie je het extra menu Afspelen, waarin je opties vindt om het liedje af te spelen of toe te voegen aan een afspeellijst.

©PXimport

Foute miniaturen

Het kan gebeuren dat op een bepaald moment de miniatuurweergaven van je afbeeldingen (of ook pictogrammen van snelkoppelingen) niet meer correct worden weergegeven. Probeer dit euvel in eerste instantie op te lossen met de ingebouwde Schijfopruiming. Zoek naar Schijfopruiming in het startmenu van Windows en plaats in elk geval een vinkje bij Miniaturen. Lukt het niet op deze manier, download dan Thumbnail & Icon Cache Rebuilder, plaats een vinkje bij Delete Thumbnail Cache – eventueel ook bij Delete Icon Cache – en druk op de knop Rebuild. Na afloop herstart je de pc.

©PXimport

Tip 05: Handige weetjes

Moet je vaak een paar specifieke bestanden uit een map selecteren om er een of andere handeling op toe te passen? Dan is wel zo makkelijk als je alle bestanden in de Verkenner een selectievakje hebben. Je hoeft je dan niet langer aan te klikken terwijl je de Shift- of de Ctrl-toets ingedrukt houdt. Open hiervoor het menu Beeld en zet in de categorie Weergeven/verbergen een vinkje bij Selectievakjes voor items.

Heb je een kaartlezer in je pc/laptop zitten en vind je het vervelend dat ook de lege stations hiervan in de Verkenner opduiken, ga dan naar het menu Beeld / Opties, open het tabblad Weergave en plaats een vinkje bij Lege stations verbergen. Hier tref je ook de optie Mapvensters in een afzonderlijk proces openen aan. Dat vergt wel wat meer geheugen, maar het voorkomt dat alle Verkenner-vensters worden afgesloten wanneer de Verkenner onverhoopt vastloopt.

©PXimport

Je kunt mappen toevoegen zodat je ze in het vervolg met één klik open hebt

-

Tip 06: Snelle toegang

In tip 3 hebben we het al over de werkbalk Snelle toegang gehad, maar in de Verkenner treffen we ook nog een rubriek met dezelfde naam aan: die vind je helemaal bovenaan in het Navigatievenster. Hier tref je vaste onderdelen aan als Bureaublad, Downloads, Documenten en Afbeeldingen. Je kunt hier zelf ook andere mappen aan toevoegen zodat je ze in het vervolg met één klik open hebt. Navigeer in Verkenner naar de map die je aan de rubriek Snelle toegang wilt toevoegen, rechtsklik op die map en kies Aan Snelle toegang vastmaken. Weer weghalen kan uiteraard ook, via Uit snelle toegang verwijderen.

Een overzichtje van mappen die je vaak benadert, vind je terug via het menu Bestand in het rechterpaneel bij Vaak bezochte plaatsen. En voor wie de Bibliotheken uit Windows 7 mist, je haalt ze als volgt terug: open het menu Beeld, klik links op de knop Navigatievenster en selecteer Bibliotheken weergeven.

©PXimport

Tip 07: Recente bestanden

De map Recentelocaties uit vorige Windows-versies tref je niet meer aan in het Navigatievenster, waarschijnlijk omdat recentelijk gebruikte mappen en bestanden ook in de rubriek Snelle toegang terecht kunnen komen. Wil je toch graag die map Recente locaties terug, dan kan dat via een trucje. Druk op Windows-toets+R en voer exact het volgende commando uit: shell:::{22877a6d-37a1-461a-91b0-dbda5aaebc99}. De map Recente mappen wordt nu geopend in de verkenner. Druk daarna op het tabblad Start op de knop Aan Snelle toegang vastmaken om hem in de lijst te zetten.

Misschien vind je het vervelend dat bepaalde recente bestanden zichtbaar zijn? Dat regel je via het menu Beeld / Opties. Op het tabblad Algemeen tref je namelijk de knop Wissen aan, waarmee je (tijdelijk) de geschiedenis van de verkenner leegmaakt. Wil je de recente bestanden/mappen helemaal niet terugzien in Verkenner? In de rubriek Privacy zet je dan de vinkjes uit bij deze twee opties. Ze verdwijnen direct uit de rubriek Snelle toegang, en uit het lijstje Vaak bezochte plaatsen in het menu Bestand.

©PXimport

Tip 08: Kopiëren naar

Veel gebruikers maken nauwelijks gebruik van Kopiëren naar, een functie die beschikbaar komt wanneer je een map of bestand met de rechtermuisknop aanklikt. Jammer, want hij is zo handig! Van hieruit kun je een item bijvoorbeeld in een gecomprimeerde map (zip) stoppen of als bijlage e-mailen. Wil je dat laatste via dit menu bij een fotobestand doen, dan verschijnt bovendien een dialoogvenster waarin je uit verschillende fotoformaten kunt kiezen, om te grote bijlagen te vermijden. Standaard bevat het menu niet zo heel veel opties, maar het is mogelijk om ook eigen items toe te voegen. Kopieer je bijvoorbeeld vaak bestanden naar een bepaalde map? Dan voeg je die actie gewoon toe. Dat gaat als volgt. Druk op Windows-toets+R en voer het commando shell:sendto uit. De Verkenner opent met de SendTo-map. Open een tweede verkennervenster en blader naar het programma (zoals Word of Excel) of de map toe die je wilt toevoegen. Sleep vervolgens het programma of de map met de rechtermuisknop ingedrukt naar de SendTo-map, waarna je een menu krijgt waarin je kiest voor Hier snelkoppelingen maken. De programma’s of mappen worden dan netjes aan het Kopiëren naar-menu toegevoegd.

©PXimport

Tip 09: Delen

Vanuit het contextmenu kun je dus bijlagen versturen of een zip-archief maken op basis van geselecteerde bestanden. Dat kan ook op een andere manier: via het menu Delen. Hier tref je namelijk ook de opties E-mail en Comprimeren aan. Verder vind je hier onder meer nog knoppen voor het Afdrukken en Op schijf branden van bestanden. Er is ook nog een knop Delen, maar die stuurt geselecteerde items alleen maar naar een beperkt aantal compatibele apps uit de Windows Store, zoals OneNote en Mail.

©PXimport

Tip 10: Netwerkverbinding

Heb je een netwerkshare gecreëerd, bijvoorbeeld een gedeelde map op een nas, dan wil je die vast snel kunnen bereiken. Dat kan door daar een permanente netwerkverbinding van te maken, zodat de share als een station(sletter) vanuit je verkenner bereikbaar is. Open Verkenner en klik in het Navigatiepaneel op Deze pc. Open het tabblad Computer en klik op Netwerkverbinding maken. Duid de stationsletter aan die je aan deze locatie wilt koppelen en verwijs naar de gewenste map via de knop Bladeren – of vul zelf het unc-pad naar die locatie in (iets als \\nas\mijnshare). Als je deze verbinding altijd wilt hebben, ook na afmelden of opnieuw opstarten, dan plaats je een vinkje bij Opnieuw verbinding maken bij aanmelden. Bevestig met Voltooien. Wil je de netwerkverbinding naderhand toch weer ongedaan maken, klik dan het pijltje aan vlak naast Netwerkverbinding maken en kies Netwerkverbinding verbreken, waarna je de gewraakte connectie selecteert.

©PXimport

Tip 11: Netwerklocatie

Misschien heb je ook wel toegang tot een of andere netwerklocatie, zoals een ftp-server bij je webprovider. Ook die kun je in principe makkelijk toegankelijk maken vanuit je verkenner. Open opnieuw het tabblad Computer en selecteer Een netwerklocatie toevoegen. Druk op Volgende (2x) en vul het juiste internet- of netwerkadres in (bijvoorbeeld ftp://www.mijnserver.nl). Klik op Volgende, verwijder het vinkje bij Anoniem aanmelden en vul je gebruikersnaam in. Klik nogmaals op Volgende, vul een geschikte naam in en klik weer op Volgende en op Voltooien. Vul desgevraagd je wachtwoord in, plaats eventueel een vinkje bij Wachtwoord opslaan en klik op Aanmelden. Via de knop Aan Snelle toegang vastmaken heb je deze locatie altijd snel bij de hand!

©PXimport

Tip 12: Tabbladen

In browsers vinden we ze al jaren terug, maar Microsoft blijft ze koppig buiten Windows Verkenner houden: tabbladen. Gelukkig gaan andere software-ontwikkelaars hier wel mee aan de slag, en is er een handige tool die deze mogelijkheid alsnog aan Verkenner toevoegt: Clover. Download de tool en installeer die. De setupwizard in versie 3.3.2 blijkt wel in het Chinees te zijn, maar met een druk op de grote knop in het midden zet je de installatie in gang, waarna die is afgerond, kun je het venster sluiten. je het venster mag afsluiten. Zodra je nu de Verkenner opent, bevat die ook tabbladen! Via het plusje of met Ctrl+T open je een nieuw tabblad en met Ctrl+W sluit je actieve tabblad weer af. Met Ctrl+D geef je het tabblad een plaats tussen je favorieten zodat het altijd maar een muisklik van je vandaan is. Zo’n tabblad bookmarken kan overigens ook door het met de rechtermuisknop aan te klikken. Vanuit dat contextmenu komen trouwens nog meer opties beschikbaar, zoals Reopen closed tab of Close other tabs.

©PXimport

Het is vreemd dat Verkenner standaard nog altijd geen tabbladen heeft

-

Tip 13: Gekleurde iconen

In Verkenner zien alle mappen er ongeveer hetzelfde uit. Je kunt die weliswaar afzonderlijk aanpassen via Eigenschappen / Aanpassen / Ander pictogram maar Folder Marker Free maakt het je een stuk makkelijker. De mogelijkheden zijn een stuk beperkter dan de commerciële versies, maar het is wel mogelijk de mapicoontjes van een zelf in te stellen kleur te voorzien of door een ander ontwerp te vervangen. Zo kun je bijvoorbeeld fotomappen rood kleuren, terwijl je mappen met zakelijke documenten van een groene kleur voorziet enzovoort.

Na de installatie vind je de optie Mark Folder terug in het contextmenu van een map. Van hieruit kun je dan snel een typisch icoon (Privé, Hoge Prioriteit, In Uitvoering en meer) selecteren of de map anders inkleuren. Klik op Meer Ikonen om het programmavenster te openen, van waaruit je nog meer mogelijkheden hebt. Op het tabblad Eigen Ikonen kun je via de knop Voeg toe ook andere icoontjes toevoegen.

©PXimport

Alternatieven

Veel gebruikers vinden het lastig dat Windows Verkenner nog altijd geen dubbel bestandspaneel heeft, wat het kopiëren of verplaatsen van bestanden makkelijker zou maken. Dat is voor een aantal mensen dan ook de reden om een andere bestandsbrowser te installeren, naast de ingebouwde Verkenner. Tot de populairdere alternatieven horen onder meer Multicommander en Double Commander. Beide voorzien in een Nederlandstalige interface en zijn ook als portabele editie beschikbaar. MultiCommander mikt wel iets meer op de gevorderde gebruiker. Heb je niet voldoende aan een dubbel bestandspaneel, dan kun je nog Q-Dir overwegen, dat maar liefst vier panelen aanbiedt. In elk paneel kun je bovendien meerdere tabbladen opnemen. Een leuke toevoeging is nog dat je bestandsnamen afhankelijk van de extensie een verschillende kleur kunt meegeven.

©CIDimport

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.