Het merk Xiaomi is de volgende Chinese fabrikant na Oppo, OnePlus en Huawei die met veel machtsvertoon met smartphones de Nederlandse markt betreden. De Xiaomi Mi 9 is het eerste smartphone die de fabrikant hier aanbiedt met topspecificaties voor een messcherpe prijs.

Xiaomi smartphones zijn al een tijdje verkrijgbaar in Nederlandse (web)winkels, maar tot nu toe waren die smartphones grijze import; officieel verkocht Xiaomi zijn smartphones (en andere gadgets) niet. Tot kort, want Xiaomi is nu ook in Nederland officieel begonnen met het aanbieden van enkele producten: de Mi Fit 3 sportarmband, de betaalbare Redmi Note 7 smartphone en deze Xiaomi Mi 9 topsmartphone.

De timing van Xiaomi om officieel in Nederland te starten is slim. Bekende fabrikanten als Oppo en OnePlus bieden al lang niet meer de verbluffende prijs-kwaliteitsverhouding waarmee ze groot zijn geworden in Europa en zijn langzaam maar zeker opgeschoven naar het hoge prijssegment. Oppo en Honor (submerk van Huawei) zijn hier onlangs ook weer opgestart, maar Xiaomi lijkt deze twee merken op prijs-kwaliteit aan te kunnen. Dat bewees Xiaomi al eerder met de Pocophone F1 (die hier helaas nog niet beschikbaar is) en deze Mi 9 smartphone, die de krachtigste specificaties biedt en al vanaf 449 euro beschikbaar is. Dat is een absurd goede deal. Niet zo absurd goed als Pocophone vorig jaar. Maar nog altijd absurd goed.

Specificaties van de Xiaomi Mi 9

De Mi 9 beschikt over de snelste en nieuwste Snapdragon 855-processor, waardoor de smartphone betere prestaties haalt in benchmarks en dagelijks gebruik dan veel topsmartphones die de afgelopen twaalf maanden verschenen met de Snapdragon 845-processor. De goedkoopste uitvoering van de Xiaomi Mi 9 beschikt over 6 GB werkgeheugen, wat dik in orde is. De uitvoering van 499 euro heeft 8 GB werkgeheugen en 128 GB opslag in plaats van 64 GB . Omdat de opslag niet uit te breiden is met een geheugenkaart is het wellicht verstandig om een paar tientjes extra te investeren in de variant van 499 euro.

Ook de behuizing doet niet onder voor de duurste iPhones, Samsung Galaxy smartphones en luxe uitvoeringen van Huawei. De behuizing is van glas en kan daardoor draadloos opladen. Xiaomi heeft zelfs een 20 watt draadloze snellader beschikbaar voor de Mi 9, die je echter wel los moet kopen. In de doos zit wel een adapter en usb-c-kabel die met 27 watt de smartphone ook uitzonderlijk snel opladen. Met een opgeladen accu doe je ongeveer een dag. Dat is helaas niet uitzonderlijk lang. De capaciteit van de accu van 3.300 mAh is niet heel hoog. Tegenwoordig komen veel topsmartphones van vergelijkbaar formaat met een capaciteit die boven de 4.000 mAh ligt.

Aan de achterzijde tref je een drietal camera’s, waarbij een opvallend regenboogkleurig-ringetjes om de hoofdcamera is geplaatst. Een fraai kleurverloop is ook te zien als je de smartphone licht laat weerspiegelen.

Het enige dat ontbreekt in de behuizing is een 3,5 mm jack. Als doekje voor het bloeden heeft Xiaomi wel een dongeltje in de doos meegevelerd om je bedrade koptelefoon aan te sluiten.

©PXimport

Scherm

Aan de voorzijde is een 6,4 inch full-HD oledscherm geplaatst met een beeldverhouding van 19,5 bij 9 en een druppelvormige scherminkeping om het toestelformaat acceptabel te houden. Achter het scherm is een vingerafdrukscanner geplaatst, die vergeleken met andere in-screen vingerafdrukscanners redelijk werkt qua nauwkeurigheid en snelheid, maar nog altijd een flinke stap terug is vergeleken met een traditionele fysieke vingerafdrukscanner.

De beeldkwaliteit doet ook niet veel onder voor de duurste smartphones waarmee de Xiaomi Mi 9 mee probeert te concurreren. Het scherm is helder, ook bij fel daglicht en de weergavekwaliteit doet je fraaie foto’s en video’s recht.

©PXimport

©PXimport

Camera’s

Want ook over de camera ben ik positief verrast! Aan de achterzijde vind je een drietal camera’s. De hoofdcamera is Sony’s 48 megapixel IMX586-sensor. Deze vind je ook terug op de Honor View 20, en tijdens het reviewen van dat toestel waren we al onder de indruk van deze lens. Natuurlijk zijn de prestaties afhankelijk van hoe Xiaomi de Sonylens aanstuurt met software, maar ook op deze Mi 9 zijn foto’s haarscherp en is het toestel in staat om in donkere omgevingen veel ruis weg te filteren.

De andere twee lenzen zorgen met name voor functies als fotografie met scherptediepte-effect en zoomen zonder kwaliteitsverlies. Er is ook een nachtfunctie aanwezig, die met lange sluitertijd een foto maakt. Genoeg mogelijkheden dus en een uitstekende beeldkwaliteit voor de foto’s, hoewel hij wel zijn meerdere moet erkennen in de Huawei P30 Pro, die diepere zoomniveau’s kent en dankzij de beeldstabilisatie beter inzet voor heldere nachtfoto’s. Daar hoeft Xiaomi zich niet voor de te schamen, aangezien het prijskaartje van de P30 Pro op het moment van schrijven twee keer zo hoog ligt.

©CIDimport

Android 9 met MIUI 10

De Androidskin die Xiaomi over Android heeft geïnstalleerd is wel even slikken. Hiermee volgt Xiaomi het slechte voorbeeld van andere Chinese smartphonefabrikanten als Huawei (EMUI) en Oppo (Color OS). Wat is dat toch met die Chinese smartphones? Natuurlijk, de felle kinderlijke kleuren en onoverzichtelijke indeling zonder app-overzicht zijn een kwestie van smaak. Hoewel het de mijne niet is. Gelukkig valt dit leed nog te verzachten met Nova Launcher.

De onverwijderbare rommel die je er echter bij krijgt in de vorm van reclame-apps en ronduit onnodige virusscanners zijn wel erg kwalijk. Ook onder de motorkap is er flink gerommeld aan de werking van Android. Niet ten goede overigens voor de stabiliteit. Tenslotte valt er voor Xiaomi nog een wereld te winnen als het op ondersteuning aankomt, want de reputatie van het bedrijf als het op Android- en veiligheidsupdates aankomt is niet heel best. Hoewel eerlijkheid me gebied te zeggen dat ik tijdens het reviewen wel de veiligheidsupdate van maart ontving. In mei, dat dan weer wel. Xiaomi zou er goed aan doen voorbeeld te nemen aan de Chinese concurrent OnePlus of HMD (maker van de Nokia-smartphones die op Android One draaien).

©CIDimport

©CIDimport

Alternatieven voor de Xiaomi Mi 9

Om eerlijk te zijn ben ik nog geen alternatieven tegengekomen die evenveel waar voor hun geld bieden als de Xiaomi Mi 9. De Honor View 20 komt in de buurt, maar is eigenlijk op alle vlakken net even wat minder goed. Dat geldt ook voor de EMUI-schil (die ook op Huawei smartphones staat). De grootste tekortkoming van de Mi 9 verhelp je daarom niet met een Honor-smartphones. De Mi 9 loopt qua prestaties rondjes om Nokia-smartphones in dezelfde prijsklasse. Nokia heeft met Android One echter een groot voordeel ten opzichte van de Mi 9. Bovendien beschikken deze Nokia’s over een koptelefoonpoort. Vergelijkbare prestaties, maar dan met een betere Androiduitvoering zijn te verwachten van de OnePlus 7 die binnenkort wordt gepresenteerd. De prijzen van deze toestellen zijn echter naar verwachting alweer bijna twee keer zo hoog, waardoor ze geen budgetvriendelijk alternatief meer te noemen zijn.

Conclusie

Xiaomi neemt de plek in die OnePlus heeft achtergelaten, de Mi 9 is namelijk een smartphone met de beste specificaties, maar dan voor de helft van de prijs. Zonder compromissen. Maar er zijn wel een paar nadelen te noemen, waar ook sommige smartphones last van hebben in het duurste prijssegment: de Android-schil (rommelig en met reclame) en het ontbreken van een 3,5 mm jack. Ook de accucapaciteit had iets hoger mogen liggen.

Met dank aan Belsimpel.nl voor het beschikbaar stellen van een review-exemplaar.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.

Het is misschien niet het eerste waar je aan denkt, maar ook Android heeft – net als Windows – een klembord. Daarmee kun je gemakkelijk tekst kopiëren van de ene app naar de andere. Maar hoe open je dat klembord eigenlijk? En waar vind je wat erop staat? Je leest het in dit artikel!

Tekst of afbeeldingen kopiëren en plakken: het is een van de basisfuncties van elk besturingssysteem. Ook Android ondersteunt dit natuurlijk. Je kunt iets kopiëren in de ene app en het vervolgens plakken in een andere. Maar het Android-klembord kan meer dan alleen dat. Alles wat je kopieert, wordt daar namelijk tijdelijk opgeslagen. Handig als je per ongeluk iets hebt weggehaald, iets wilt terugvinden of gewoon even wilt kijken wat je allemaal hebt gekopieerd.

Let wel: hoe je precies bij het klembord komt, hangt af van je toestel en de Android-versie die je gebruikt. Zo hebben merken als Samsung en LG hun eigen klembordfunctie ingebouwd. Andere toestellen vereisen meestal een specifieke toetsenbord-app om het klembord te kunnen openen. In dit artikel leggen we je uit hoe je dat doet met zo’n toetsenbord-app.

Klembord binnen toetsenbord-apps

Om toegang te krijgen tot het klembord, heb je een toetsenbord-app nodig die die functie ondersteunt. Populaire keuzes zijn Gboard van Google en SwiftKey van Microsoft. Beide bieden vergelijkbare klembordfuncties, dus je kunt zelf kiezen welke je het prettigst vindt. Download en installeer de app, en stel deze daarna in als je standaard toetsenbord.

©PXimport

Met een ander toetsenbord in Android heb je meer mogelijkheden.

Dat instellen doe je via het instellingenmenu van je Android-telefoon. Gebruik het zoekveld bovenin het scherm en typ 'toetsenbord'. Je krijgt dan een lijst met resultaten. Kies de optie waarmee je het standaard toetsenbord kunt wijzigen en tik daarop.

Kies vervolgens de toetsenbord-app die je net hebt geïnstalleerd, zoals Gboard of SwiftKey. Let op: de vormgeving van de instellingen kan per toestel verschillen. Gebruik je liever een andere toetsenbord-app met klembordfunctie? Geen probleem – zolang je maar de juiste app selecteert bij het instellen.

Tekst kopiëren en plakken

Het klembord werkt meestal alleen met tekst. Wil je iets kopiëren naar een andere app? Selecteer dan een stuk tekst en kopieer het. Open bijvoorbeeld WhatsApp, ga naar een chat en houd het tekstveld even ingedrukt om de tekst direct te plakken. Soms zie je ook een klembordsymbooltje verschijnen, net boven het toetsenbord en onder het tekstveld. Tik daarop om het volledige klembord te openen.

Zie je dat symbooltje niet meteen? Dan krijg je waarschijnlijk eerst de suggestie om alleen de laatst gekopieerde tekst te plakken. Tik in dat geval op het witte rondje met het pijltje naar rechts – zo krijg je alle opties te zien.

Onder het kopje Recent zie je een lijstje met wat je als laatste hebt gekopieerd. Tik op een item om het direct in het tekstveld te plakken. Let wel: deze lijst wordt na een tijdje automatisch geleegd. Gebruik je vaak dezelfde tekst? Dan kun je die vastpinnen, zodat hij bewaard blijft. Zowel Gboard als SwiftKey ondersteunen deze functie: houd het item ingedrukt en kies voor Vastpinnen.

Klembord sinds Android 13

Sinds Android 13 is het klembord flink verbeterd. De basis is nog steeds hetzelfde: je kopieert tekst of een afbeelding in de ene app en plakt die in een andere. Maar de manier waarop je het klembord gebruikt, is een stuk handiger en overzichtelijker geworden. Dat maakt het werken met meerdere fragmenten tegelijk een stuk efficiënter.

Een van de grootste vernieuwingen is dat je nu meerdere items kunt bewaren – zowel tekst als afbeeldingen. Alles wat je kopieert, verschijnt in een nieuw klembordpaneel. Je opent dat paneel via het meldingscentrum of door een tekstveld lang ingedrukt te houden. Daar kun je door je gekopieerde items bladeren, kiezen wat je wilt plakken, en dingen die je niet meer nodig hebt, direct verwijderen. Je kunt zelfs een tekstfragment nog aanpassen voordat je het plakt.

Het klembordpaneel dat in Android 13 zijn intrede heeft gemaakt.

Met de komst van Android 13 werden er ook meteen een aantal nieuwe privacyfuncties voor het klembord geïntroduceerd. In eerdere versies konden apps op de achtergrond soms ongemerkt meelezen wat je had gekopieerd – met alle risico’s van dien. Nu heb je als gebruiker veel meer controle. Zo is er een nieuwe toestemmingsvraag voor klembordtoegang én krijg je een melding als een app probeert mee te kijken. Een stuk veiliger dus.