Voor de pc zijn talloze gratis software-tools te vinden, maar ook de Mac kan op een groot aantal leuke kosteloze apps rekenen. We laten je zien wat volgens ons de vijftien beste programma’s zijn.

Tip 01: OnyX

Met macOS kun je een heleboel zaken veranderen in je systeem, maar voor sommige dingen heb je een aparte app nodig. OnyX is een multifunctionele app om bijvoorbeeld caches automatisch te legen, de locatie en manier waarop schermafbeeldingen opgeslagen moeten worden wijzigen en te bepalen welke mappen en bestanden standaard in de Finder zichtbaar moeten zijn. Zoals bij alle apps die wijzigingen aanbrengen aan je systeem, geldt ook hier: denk goed na, als je niet goed weet wat je doet, kun je schade toebrengen aan je systeem.

©PXimport

Tip 02: Swift Playgrounds

Heb je altijd al eens willen leren programmeren? Installeer dan de app Swift Playgrounds vanuit de Mac App Store. De app is geheel gratis en dat is best gek gezien de enorme inhoud van de app. Zodra je Swift Playgrounds opent, krijg je een soort interne appstore te zien van waaruit je lessen kunt downloaden. De lessen zijn vormgegeven als spelletjes, aan de linkerkant moet je codes invoeren en zodra je aan de rechterkant je code uitvoert, zie je of je het goed hebt gedaan. Swift Playgrounds is hierdoor meer op kinderen dan op volwassenen gericht, maar het is wel een hele simpele en leuke manier om te leren programmeren.

Tip 03: Franz

Heb je allerlei accounts bij verschillende instant messaging-diensten? Installeer dan Franz. Deze app biedt ondersteuning aan meer dan zeventig diensten. De eerste drie zijn gratis. Wil je meer diensten toevoegen, dan betaal je 2,99 euro per maand voor zes diensten of 5,99 euro per maand voor alle diensten. Alle bekende diensten worden ondersteund, je kunt gemakkelijk chatten met bekenden via WhatsApp, Telegram, Skype, Gmail, Trello, Discord of Facebook Messenger. Overigens: Franz leest niet mee met je berichten, maar je moet je wel even aanmelden bij de dienst.

©PXimport

Tip 04: AppCleaner

AppCleaner is een klein en gratis programma dat apps gemakkelijk en volledig van je systeem kan verwijderen. De meeste apps op een Mac verwijder je simpelweg door ze in de prullenmand te gooien, maar hiermee blijven wel kleine instellatiebestanden op je harde schijf staan. Open AppCleaner, sleep een icoontje vanuit je programmamap naar AppCleaner en je ziet alle bestanden die bij het programma horen, inclusief de locatie op je schijf waar deze zich bevinden. Klik op Remove en alle bestanden worden verwijderd. Let op, het gaat hierbij niet om eventuele documenten die je met het programma hebt gemaakt, enkel bestanden die bij de installatie zijn aangemaakt worden verwijderd.

Tip 05: HandShaker

Je iPhone en Mac werken perfect samen, maar dat is wel anders bij de combinatie macOS en Android. Wil je bijvoorbeeld bestanden van je Android-toestel naar je Mac kunnen kopiëren, dan heb je een app als HandShaker nodig voor je Mac en de app AirHandshaker voor je Android-toestel. Je kunt vervolgens niet alleen je smartphone via usb aan je Mac hangen, ook het leggen een draadloze verbinding is mogelijk. Uiteraard is de dataoverdracht via wifi wel iets langzamer.

De app had een tijdje problemen, vandaar de negatieve reviews in de Mac App Store, maar de laatste versie functioneert prima op de meeste systemen.

©PXimport

Tip 06: WeTransfer

Als je vaak grote bestanden moet versturen, dan ben je waarschijnlijk wel bekend met de dienst WeTransfer. Voor de Mac kun je een applicatie downloaden waarmee je nóg gemakkelijker bestanden naar contacten verstuurt. De app nestelt zich in de menubalk van macOS. Om een bestand te versturen, sleep je het naar de menubalk. Als het logo blauw wordt, wordt je bestand naar de servers van WeTransfer gestuurd. Zodra het bestand helemaal is geüpload, zie je een blauw vinkje in je menubalk staan. Klik erop, ga met je muis over de bestandsnaam en kies voor Copy link. Je kunt nu in een chat of e-mail deze koppeling plakken waarna de ontvanger het bestand van de servers van WeTransfer kan downloaden.

©PXimport

Tip 07: Intel Power Gadget

Om in de gaten te houden of je processors niet te warm worden, kun je het programma Intel Power Gadget downloaden. Oudere MacBook Pro-modellen zijn vatbaar voor het zogenaamde thermal throttling, dit betekent dat de computer de processors op een lagere kloksnelheid laat draaien om het systeem te koelen. In de app zie je meteen hoe warm je processors zijn en op welke kloksnelheid je cpu’s en gpu’s draaien. Het gereedschap kan ook helpen om te zien of sommige programma’s ervoor zorgen dat de temperatuur omhoogschiet.

Tip 08: Atom

De ingebouwde tekstverwerker van macOS heet Teksteditor en kun je prima gebruiken voor dagelijkse zaken. Zoek je echter wat meer functionaliteit, dan is Atom misschien wel iets voor jou. Atom is een tekstverwerker die vooral gericht is op programmeurs. Je kunt zogenaamde packages downloaden om de app volledig naar je hand te zetten. Via Teletype werk je met anderen samen aan één code en de programmeerwebsite Github is compleet geïntegreerd in Atom. De Atom-interface kun je opsplitsen in meerdere vensters en biedt ondersteuning voor programmeertalen als css, html, javascript en node.js. Je kunt de app gratis downloaden.

©PXimport

Tip 09: DaVinci Resolve

Een complete en professionele video-editor voor niets? Jawel, sinds jaar en dag is DaVinci Resolve gratis te gebruiken voor macOS. Het programma biedt een aantal voordelen ten opzichte van bijvoorbeeld iMovie. Zo biedt Resolve een heleboel gereedschappen voor kleurcorrectie, heeft het professionele audio-mixfuncties aan boord en levert het programma ondersteuning voor het platform Fusion. In tegenstelling tot iMovie zorgt de complexiteit van Resolve wel voor een iets steilere leercurve. Loop je ondanks alle functies in de gratis versie van Resolve toch tegen beperkingen aan, dan kun je voor de niet-misselijke prijs van 299 dollar altijd nog upgraden naar de studioversie.

Tip 10: Debit & Credit

Als je bij wilt houden wat je per maand allemaal uitgeeft, dan moet je de app Debit & Credit hebben. De app is een moderne variant van het ouderwetse kasboek. Je geeft aan voor hoeveel je die dag boodschappen hebt gedaan en hoeveel budget je jezelf per maand gunt om bijvoorbeeld uit eten te gaan. Aan het einde van de maand kun je een de app verslag laten maken, zodat je een volledig overzicht hebt waar je de volgende maand op zou kunnen besparen. Je kunt de app gratis gebruiken, zolang je geen gebruik hoeft te maken van premium-functies als het delen van budgetten of het gebruiken van meer dan twee bankrekeningen. De premiumversie kost 19,99 euro per jaar.

©PXimport

Tip 11: Audacity

Audacity is de beste audio-editor op de markt. En niet alleen voor Windows, de app is ook gratis te gebruiken op een Mac. Je downloadt het programma vanaf www.audacityteam.org. Het is eenvoudig om audiobestanden te snijden, knippen en bewerken, mede dankzij de talloze plug-ins die je in het programma vindt. Zo kun je ruis wegfilteren, voeg je eenvoudig een galm toe aan je opname of converteer je in no-time een bestand naar bijvoorbeeld mp3.

Tip 12: Time Out

Ben je het type dat urenlang doorgaat met werken en daardoor je lunch of koffiepauze vergeet? Een timer-app kan je helpen af en toe een break te nemen. Dit soort apps heten pomodoro-apps, omdat bedenker Francesco Cirillo een tomaten-wekker in zijn huis had staan. Time Out is een goede pomodoro-app voor macOS. Je geeft aan hoe lang je gefocust wilt werken en wanneer er een mini-break van vijftien seconden aankomt. Deze break gebruik je om even je armen te strekken en in de diepte te staren om je ogen rust te geven. Na elke vijftig minuten heb je een break van tien minuten. Sta even op, loop een rondje of geniet van je verdiende kopje koffie. Uiteraard kun je de tijdsintervallen aanpassen aan jouw wensen.

©PXimport

Tip 13: Mactracker

Om de specificaties van huidige en oudere Macs met elkaar kunnen vergelijken, heb je niets aan de website van Apple. Deze informatie is daar vaak lastig te vinden. De app Mactracker bevat een fantastische database met alle producten die Apple ooit heeft uitgebracht. Je ziet in één oogopslag hoeveel geheugen de Apple Lisa had (2 MB), hoe zwaar de nieuwste Mac Pro is (39,7 lbs, oftewel 18 kilo) en of de iPad Air 2 uit 2014 de meest recente versie van iOS ondersteunt (ja). Handig is bovendien dat je modellen qua processorkracht kunt vergelijken, doordat van elk model de laatste tien jaar een Geekbench 5-score aan de database is toegevoegd.

©PXimport

Tip 14: F.lux

MacOS Catalina beschikt over een Night Shift-modus om de achtergrond te laten verkleuren naarmate het later wordt. Maar je kunt alleen instellen tussen welke tijd dit moet gebeuren en macOS doet dit dan vrij abrupt. F.lux is een app die heel geleidelijk de kleuren aanpast op basis van de tijdzone waarin je je bevindt. Hierdoor heb je amper door dat de kleur van je beeldscherm zich langzaam aanpast aan de omgeving waarin je je bevindt. F.lux is niet in de Mac App Store te vinden, maar download je vanaf www.justgetflux.com.

©PXimport

Tip 15: Pocket

In Safari kun je webpagina’s opslaan om later te lezen, maar meer mogelijkheden biedt de app Pocket. Je kunt hiermee niet alleen webpagina’s opslaan, ook video’s en afbeeldingen vormen geen probleem. Om optimaal gebruik te maken van Pocket, voeg je de extensie toe aan Safari zodat je vanaf een webpagina met één druk op de knop iets aan je Pocket-account kunt toevoegen. Alles wordt verzameld in de app. Open je deze op je Mac, dan kun je alle bewaarde items bekijken. Websites kun je automatisch laten downloaden om ook offline te kunnen lezen, bij video’s is dit niet mogelijk.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.