Een nas biedt centrale opslagruimte in een netwerk, met als voordeel dat je de opgeslagen bestanden vanaf elk apparaat kunt benaderen. Maar daar houden de mogelijkheden nog (lang) niet mee op. Een moderne nas kan zelfs een complete server vervangen. Ben je op zoek naar een nas, dan vraag je je misschien af: Synology of Qnap. In dit artikel belichten we verschillen en overeenkomsten tussen deze populaire nas-merken.

Een nas is hoofdzakelijk bedoeld om bestanden centraal in het (thuis)netwerk op te slaan. Dat is heel praktisch, opgeruimd en overzichtelijk. Alle foto’s en video’s van de vakantie kun je bijvoorbeeld naar een gedeeld fotoalbum kopiëren, wat meteen ruimte vrijmaakt op het originele opslagapparaat. En je kunt ze evengoed gewoon bekijken met bijvoorbeeld de app van je nas. Maar eigenlijk is dat nog maar het begin.

De nas heeft er de afgelopen jaren veel functies bijgekregen en kan – mede door de toegenomen rekenkracht – met gemak een kleine thuisserver vervangen. Zo vormt de nas een echte spil in je netwerk, zonder het ingewikkelde beheer dat vaak met een ‘echte’ server gepaard gaat. Hoewel Synology marktleider is, heeft ook Qnap een aantrekkelijk aanbod.

Software: QTS vs DSM

Het in gebruik nemen van een nas is even een klusje, maar daarna heb je er eigenlijk geen omkijken meer naar. De eerste stap is het plaatsen van de harde schijven, gevolgd door het opsporen van het apparaat in het netwerk en installeren van de besturingssoftware. Voor het verdere beheer log je in met een browser. De nas kan de meterkast in.

Belangrijker dan de hardware is de software op de nas, zeker als je er meer mee wilt doen dan alleen netwerkopslag. Hier zien we dat Qnap en Synology vrijwel dezelfde mogelijkheden bieden, maar erg verschillen qua werkomgeving en gebruiksgemak. De gebruikersinterface in de browser lijkt in beide gevallen wel een compleet besturingssysteem, inclusief vensters voor instellingen en toepassingen.

Je kunt QTS van Qnap online proberen op qnap.com/nl-nl/live-demo en vergelijken met DSM van Synology op demo.synology.com/nl-nl/dsm. Deze demonstratieomgevingen zijn wel iets minder interactief dan in de praktijk. QTS is erg kleurrijk en de configuratiemogelijkheden zijn uitgebreid, maar we vinden DSM wat mooier, verzorgder en gebruiksvriendelijker. Dat komt onder meer doordat de schermen meer doordacht zijn, lastige instellingen worden verborgen, de vertalingen beter zijn en hulpteksten uitgebreider.

©PXimport

©PXimport

Snapshots

Nadat de besturingssoftware is geïnstalleerd, moet je de opslag inrichten. Hierbij geeft Qnap wat stof tot nadenken, bijvoorbeeld of een volume statisch, thick of thin moet zijn en of er ruimte voor snapshots moet worden gereserveerd. Zulke snapshots zijn in feite momentopnames van een schijfvolume en kunnen een redding zijn bij een virus of een aanval van ransomware, omdat je het hele volume (maar ook afzonderlijke bestanden en mappen) kunt terugzetten vanaf een snapshot. Elke snapshot bevat alleen de veranderingen vergeleken met de vorige snapshot. Dat bespaart veel ruimte en je kunt bijvoorbeeld elk uur of elke dag een snapshot maken. Ook maak je gebruikers aan via QTS.

Bij Synology werken snapshots iets eenvoudiger door inzet van het zogeheten Btrfs-bestandssysteem. Nadat je de opslagruimte hebt gemaakt, voeg je gebruikers en gedeelde mappen toe, waarbij je per map kiest wie er toegang toe hebben, en of ze mogen lezen of ook schrijven.

Synchroniseren

Je kunt mappen op de nas natuurlijk rechtstreeks benaderen via het netwerk, wat prima is voor bijvoorbeeld een software- of videoarchief. Voor administratie, documenten, foto’s of andere bestanden die je vaak bewerkt, is het praktischer om de mappen op de pc te synchroniseren met de gedeelde mappen op de nas. Qnap heeft daarvoor QSync, dat ongeveer hetzelfde werkt als Cloud Station van Synology. Het principe doet denken aan cloudopslag zoals Dropbox, met het verschil dat je de eigen nas gebruikt met doorgaans veel meer ruimte én een snellere verbinding.

Je zou het ook als extra back-up kunnen zien: de bestanden staan immers zowel op de pc zelf als de nas. Een van de extraatjes is dat je eerdere versies van bestanden kunt bewaren tot een instelbaar aantal versies terug. Handig om een bewerking te herstellen, net als het delen van bestanden via een link.

Extra toepassingen

Qnap biedt net als Synology een groot aantal extra toepassingen die je op de nas kunt installeren. Populair zijn Video Station en Music Station voor het beheren van respectievelijk een film- en muziekcollectie. Je benadert de inhoud vanaf bijvoorbeeld de smart-tv’s, mediaspelers, spelcomputers maar ook – via een app – met smartphone of tablet. Als de standaardtoepassingen niet bevallen, kun je ook uiteenlopende toepassingen van derden installeren, zoals het populaire Plex Media Server. Veel toepassingen kun je eenvoudigweg via App Center installeren.

©PXimport

Docker-container

Als je iets mist, kun je net als bij Synology ook met zogeheten Docker-containers aan de slag. Dat klinkt ingewikkeld, maar het komt er eigenlijk op neer dat je een volledig systeem (met besturingssysteem en toepassingen) laat meedraaien op de nas, los van de rest van het systeem. Het toverwoord is virtualisatie.

Het is een relatief eenvoudige manier om bijvoorbeeld een downloadserver op te zetten (waar overigens ook ingebouwde toepassingen voor zijn) of met WordPress of Home Assistant aan de slag te gaan. Qnap gaat hierin nog wat verder dan Synology.

Foto’s en video’s beheren

Het beheren van je eigen foto’s en video’s lukt goed met de nas van Qnap, al zijn wat meer handelingen nodig dan bij Synology. Je maakt eerst een gedeelde map voor de bestanden met de gewenste toegangsrechten. Vervolgens moet je in de Multimedia Console de map als zogeheten inhoudsbronmap aanmerken, zodat de inhoud ervan wordt geïndexeerd. In Photo Station kun je daarna de inhoud beheren en albums maken.

Een speciale vermelding verdient QuMagie, een toepassing die via kunstmatige intelligentie automatisch mensen, dingen en plaatsen op foto’s herkent en groepeert. Hierdoor kun je alle foto’s met een bepaalde persoon opvragen. Ook groepeert het alle foto’s met ‘dingen’, waarin het veel verdergaat dan Moments van Synology. We zagen bijvoorbeeld niet alleen groep verschijnen met alle dieren (inclusief vogels), maar ook een groep met alleen vogels en zelfs met alleen papegaaien. Het herkent ook bepaalde bloemen en planten.

Perfect is het niet, maar het is een leuk hulpje als je bijvoorbeeld een vuurtoren in je fotoverzameling zoekt. Het groeperen van foto’s rondom plaatsen is al net zo praktisch. En je hoeft er weinig voor te doen, los van het benoemen van de mensen op de foto’s.

©PXimport

Videobewaking

Nog een toepassing die we graag uitlichten, is videobewaking. Heb je één of meerdere ip-camera’s in en om het huis, dan is een nas een ideaal apparaat om de beelden te verzamelen. Die beelden bekijk je op bijvoorbeeld je pc. En je ontvangt een melding bij bijvoorbeeld beweging. Qnap’s Surveillance Station is gedateerd en niet zo fijn als het gelijknamige pakket van Synology. Maar het nieuwere en modernere QVR Pro maakt veel goed, al is er een krachtige nas voor nodig. Daar staat tegenover dat je zonder meerprijs acht camera’s toevoegt, terwijl je bij Synology meestal maar twee cameralicenties krijgt en voor elke extra licentie bijna 50 euro moet neertellen.

Lees hier meer over camerabewaking op je nas.

Conclusie

Een nas biedt een zee aan mogelijkheden, veel meer dan alleen bestandsopslag. De verschillen tussen Qnap en Synology zijn klein. Het is duidelijk dat de concurrenten niet voor elkaar willen onderdoen. Qnap biedt meer configuratiemogelijkheden, maar is minder gebruiksvriendelijk. Het instellen gaat bij Synology vanzelfsprekender. Het is wat dat betreft een beetje als Android versus iOS. Als je het nodig hebt, bieden de extra aansluitingen en uitbreidingsmogelijkheden die Qnap op veel modellen biedt wel een meerwaarde.

Ook vinden we QuMagie een interessante toevoeging, omdat je hiermee op een heel handige manier door foto’s kunt bladeren. En voor camerabewaking is QVR Pro een mooie en moderne optie, met een riante acht cameralicenties.

Lange documenten in Word voorzie je natuurlijk van paginanummers. Maar wat als je project begint met een voorblad en een inhoudsopgave? Dan wil je de paginanummering misschien pas later laten starten, bijvoorbeeld bij het eerste hoofdstuk. Gelukkig kun je zelf bepalen vanaf welke pagina de nummering begint en hoe die wordt weergegeven.

Stap 1: Sectie-einde

Stel dat je de paginanummering pas op pagina vier wilt laten beginnen. Plaats dan de cursor aan het einde van de tekst op de derde pagina. Ga naar het tabblad Indeling, klik op Eindemarkeringen en kies onder Sectie-einden de optie Volgende pagina. Zo voeg je een sectie-einde toe tussen pagina drie en vier.

Stap 2: Ontkoppel de sectie

Klik in de kop- of voettekst van pagina vier. Je ziet nu het label Koptekst (Sectie 2) of Voettekst (Sectie 2) verschijnen. Zodra je dit doet, opent automatisch het tabblad Koptekst en voettekst. Klik op Aan vorige koppelen in de groep Navigatie om de kop- en voettekst van deze sectie los te koppelen van de vorige. Zo voorkom je dat de paginanummers ook op de eerste drie pagina’s verschijnen.

Stap 3: Nummering plaatsen

Plaats de cursor opnieuw in de kop- of voettekst van pagina vier waar je de nummering wilt starten. Ga naar Paginanummer, kies waar je het nummer wilt tonen (bovenaan of onderaan) en kies een stijl. Je ziet nu waarschijnlijk dat pagina vier het cijfer 4 krijgt. Dat wil je aanpassen. Klik opnieuw op Paginanummer en kies Opmaak paginanummers. Selecteer hier Beginnen bij en vul het gewenste startnummer in – in dit voorbeeld: 1. Klik op OK. Nu begint de nummering pas op pagina vier, met het cijfer 1.

De eerste drie pagina’s hebben nu geen nummering. Als je die drie pagina’s door middel van Romeinse cijfers wilt nummeren, dan ga je terug naar de allereerste pagina en weer klik je op Paginanummer. Je beslist of de nummering boven- of onderaan de pagina moet komen. In het pop-up venster Opmaakpaginanummers selecteer je bovenaan de Romeinse stijl en in het vak Beginnen bij selecteer je 1.

Vroeg of laat moet je bepaalde informatie digitaal delen. Denk aan contracten, medische gegevens of vertrouwelijke rapporten. Dat is vaak ook precies het moment waarop het mis kan gaan. Eén foutieve klik en je bestand belandt in verkeerde handen. Gelukkig zijn er slimme en relatief eenvoudige manieren om het risico te beperken, zonder paranoïde toestanden.

Lees ook: 20 tips om je online privacy te waarborgen

Om te voorkomen dat vertrouwelijke informatie terechtkomt bij onbevoegden, gebruik je bij voorkeur een combinatie van beveiligingsmaatregelen. Versleutel je bestanden vóór verzending, gebruik wachtwoorden of toegangsrechten en kies voor veilige overdrachtsdiensten in plaats van standaardmail. Beperk daarnaast de toegang tot enkel de juiste personen of groepen. Zo houd je je data echt privé, ook na verzending. 

Metadata verwijderen

Welke versie van Windows je ook gebruikt: als je gevoelige bestanden deelt, is het verstandig om eerst de metadata te wissen. Wanneer je een bestand aanmaakt, slaat het systeem automatisch extra gegevens op, zoals de naam van de auteur, de datum van de laatste wijziging, de computernaam en meer. Deze metadata kunnen onbedoeld gevoelige informatie prijsgeven.

Gelukkig kun je deze metadata in Windows Verkenner eenvoudig verwijderen. Navigeer naar het bestand dat je wilt delen. Klik er met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Of gebruik de toetscombinatie Alt+Enter. Ga naar het tabblad Details. Klik onderaan op Eigenschappen en persoonlijke gegevens verwijderen. Hier kun je ook de optie Maak een kopie waarbij alle mogelijke eigenschappen zijn verwijderd selecteren. Bevestig met OK. Hierdoor ontvang je een kopie van het bestand zonder de metadata.

➡️7-Zip

Installeren

Ben je van plan om een bestand via internet te versturen? Dan is versleuteling een slimme zet. Door een bestand te versleutelen, voorkom je dat onbevoegden toegang krijgen tot de inhoud, zelfs als ze dat per ongeluk in handen krijgen. Hoewel Windows 11 zelf versleutelingsopties biedt, zijn die alleen bedoeld voor lokale opslag en dus niet geschikt voor bestanden die je wilt delen. Gebruik daarom een externe tool zoals 7-Zip, een gratis, opensource-programma dat uitstekend werkt voor veilige compressie én encryptie.

7-Zip installeer je via de Opdrachtprompt: Open het Startmenu en zoek naar Opdrachtprompt. Klik met de rechtermuisknop op het resultaat en kies Als administrator uitvoeren. Typ de volgende opdracht en druk op Enter: winget install --id 7zip.7zip.

De tool wordt automatisch gedownload en geïnstalleerd. Zodra 7-Zip klaarstaat, kun je je bestand inpakken in een met een wachtwoord beveiligd archief (7z of zip) met sterke AES-256-encryptie. Op die manier kun je het bestand veilig versturen, bijvoorbeeld via e-mail of een cloudservice, mits je het wachtwoord apart en veilig deelt.

Versleutelen

Om 7-Zip te starten, zoek je via Startmenu naar 7-Zip File Manager. Open de app en navigeer naar het bestand dat je wilt beveiligen. Selecteer dat en klik op de groene knop Toevoegen. Onderaan, in het gedeelte Versleuteling, vul je een wachtwoord in om het bestand te beveiligen. Typ het wachtwoord twee keer ter bevestiging.

Je kunt ervoor kiezen om het wachtwoord zichtbaar te maken, zodat je zeker weet dat je geen typfouten maakt. Daarnaast kun je ook de bestandsnaam versleutelen. Dat zorgt ervoor dat zelfs de naam van het bestand niet meer herkenbaar is, wat de inhoud extra goed afschermt voor nieuwsgierige ogen. Het resultaat is een versleuteld archiefbestand - een soort digitale container - dat alleen geopend kan worden met het ingestelde wachtwoord.

Standaard blijft het originele, niet-versleutelde bestand behouden. Wil je dat automatisch laten verwijderen? Vink dan in het venster Toevoegen aan archief de optie Bestanden na inpakken verwijderen aan. Zo blijft enkel de beveiligde versie over.

Versleutelen en splitsen

Wil je nog een extra beveiligingslaag toevoegen? Dan kun je het bestand niet alleen versleutelen met 7-Zip, maar ook opsplitsen in meerdere delen. Vervolgens kun je elk deel apart versturen, eventueel zelfs op verschillende momenten of via verschillende kanalen.

Open opnieuw 7-Zip en voeg het bestand toe dat je op deze manier wilt beveiligen. Stel een encryptiewachtwoord in en bevestig dat. In het veld Opsplitsen in volumes, bytes kies je de gewenste bestandsgrootte per deel. Dit is vooral handig voor grote bestanden. Stel dat het originele bestand 40 MB groot is. Als je 10 MB opgeeft, maakt 7-Zip er automatisch vier gelabelde delen van.

Voor maximale veiligheid kun je elk deel via een andere dienst of e-mailaccount verzenden. De ontvanger selecteert alle delen in 7-Zip (houd hiervoor de Ctrl-toets ingedrukt tijdens het aanklikken) en kiest daarna Uitpakken. Zodra het juiste wachtwoord wordt ingevoerd, worden de delen automatisch samengevoegd en ontsleuteld.

➡️OneDrive

Machtigingen

Met OneDrive stel je eenvoudig machtigingenin waarmee je bepaalt wie er toegang krijgt tot het bestand dat je eerder met 7-Zip hebt versleuteld. Het delen kun je op elk moment weer stopzetten. Open OneDrive via verkenner en navigeer naar de map waarin de versleutelde container staat. Klik met de rechtermuisknop op het bestand en kies voor Delen.

In het pop-upvenster voer je het e-mailadres in van de persoon met wie je het bestand wilt delen. Je kunt ook meerdere e-mailadressen of een mailgroep invoeren. Klik vervolgens op het potloodicoon om aan te geven of de ontvanger het bestand mag Bewerken of Alleen mag bekijken. Ben je klaar? Klik dan op Verzenden. De ontvanger krijgt een e-mail met een link om het bestand te downloaden.

➡️Outlook

E-mailversleuteling

Heb je een Microsoft 365-abonnement? Dan kun je gebruikmaken van de ingebouwde versleutelfunctie in Outlook om je e-mails en bijlagen extra te beveiligen.

Open de Outlook-app en klik op Nieuwe e-mail om een nieuw bericht op te stellen.Ga eventueel naar het tabblad Invoegen en kies Bestand bijvoegen.Selecteer via Op deze computer zoeken het gewenste bestand en klik op Openen.

Daarnaga je naar het tabblad Opties bovenaan het Lint.Klik op de knop Versleutelen. Je kunt hier ook kiezen uit verschillende beveiligingsniveaus.Maak je bericht af zoals gewoonlijk en klik op Verzenden.De e-mail wordt nu automatisch versleuteld verstuurd. De inhoud is onderweg beschermd en kan alleen worden geopend door de bedoelde ontvanger.

Beveiligingsopties

Onder de knop Versleuteling zie je drie opties als je een Microsoft 365 Family- of Personal-abonnement gebruikt. De eerste optie is Niet doorsturen. Hierdoor blijft je bericht versleuteld binnen Microsoft 365 en kan de ontvanger het niet kopiëren of naar anderen doorsturen. Kies je Versleutelen, dan kunnen ontvangers met een Outlook.com- of Microsoft 365-account de bijlagen downloaden vanuit Outlook.com of de mobiele Outlook-app.

Wie een andere e-mailclient gebruikt, zoals Gmail, Thunderbird of Apple Mail, ontvangt een bericht dat er een Microsoft Office 365-versleutelde e-mail op hem wacht. Als de ontvanger op de link Bericht lezen klikt, dan schakelt hij naar het Microsoft 365 Portal voor berichtversleuteling en daar moet hij zich aanmelden met een eenmalige wachtwoordcode. Die code ontvangt hij in zijn e-mailclient en daarmee kan hij dan het bericht op de portal openen.

De derde optie is Geen machtiging ingesteld en daarmee verwijder je eerdere machtigingen. De versleutelfunctie in Outlook is ideaal voor wie snel en zonder technische omwegen gevoelige informatie wil delen binnen een professionele context. Je hoeft geen extra tools te installeren.

➡️Gmail

Vertrouwelijke modus

De extra beveiliging in Gmail heet Vertrouwelijke modus. Hiermee versleutel je je berichten, zodat alleen de bedoelde ontvanger ze kan lezen, zelfs als iemand anders toegang krijgt tot diens mailbox. Klik op Opstellen om een nieuw bericht te maken. Vul het e-mailadres van de ontvanger in, kies een onderwerp en typ je bericht. Voor je op Verzenden klikt, activeer je de extra beveiliging. Onderaan het berichtvenster zie je een aantal grijze knoppen. Helemaal rechts staat een pictogram van een slot met een wijzerplaat. Klik daarop om de Vertrouwelijke modus in te schakelen.

Gebruik je de mobiele app? Tik dan op de drie puntjes rechtsboven en kies daar het slotje. Ontvangers kunnen deze mail vervolgens niet doorsturen, kopiëren, afdrukken of downloaden. Er verschijnt ook een pop-upvenster waarin je de vervaltijd van het bericht instelt. Je kunt kiezen uit: 1 dag, 1 week, 1 maand, 3 maanden of 5 jaar. Na afloop van de gekozen periode verdwijnt het bericht automatisch uit de postbus.

Sms-beveiliging

In hetzelfde pop-upvenster kun je een extra beveiligingslaag toevoegen via de optie Toegangscode vereisen. Vink hier de optie Sms-toegangscode aan. De ontvanger kan het bericht dan pas lezen nadat hij of zij een code invoert die via sms op de mobiele telefoon wordt bezorgd. Hiermee voeg je een tweede beveiligingsfactor toe, wat het voor een indringer vrijwel onmogelijk maakt om toegang te krijgen. Die moet immers niet alleen de mailbox, maar ook de sms-berichten van de ontvanger onderscheppen. Dat is een bijzonder lastige combinatie.

Klik op Opslaan en vervolgens op Verzenden. Op dit moment kun je eventueel nog de vervaltijd van het bericht aanpassen. Dan verschijnt er nu een tweede pop-upvenster waarin je het telefoonnummer van de ontvanger moet invoeren. Klik opnieuw op Verzenden. De ontvanger krijgt vervolgens een e-mail met daarin een knop om het vertrouwelijke bericht in de browser te openen. Is sms-verificatie ingeschakeld? Dan ziet de ontvanger ter bevestiging de laatste twee cijfers van zijn of haar gsm-nummer. Na een klik op Send passcode wordt de toegangscode per sms verstuurd.

Lees ook: 20 (écht) onmisbare tips voor Gmail

Documenten ondertekenen op je iPhone? Zo maak je een handtekening aan

➡️Proton Mail

Zwitserse veiligheid

De grote mailproviders maken er geen geheim van dat ze het e-mailverkeer scannen. Volgens eigen zeggen doen ze dat om hun dienstverlening te verbeteren. Daarbij richten ze zich vooral op de metadata van berichten: wie met wie communiceert, wanneer en hoe vaak. Ben je op je privacy gesteld, dan geeft dit idee een onbehaaglijk gevoel, zeker wanneer het om vertrouwelijke informatie gaat.

In dat geval kun je overstappen naar een ultraveilige aanbieder zoals Proton Mail (https://proton.me), een dienst die privacy centraal stelt. De servers staan in Zwitserland, waardoor de dienst onderworpen is aan een van de strengste privacywetgevingen ter wereld. Proton Mail werkt standaard met end-to-end-encryptie. Bij gewone e-mails is de verbinding tussen jou en de server meestal wel versleuteld met TLS (Transport Layer Security), maar de e-mail zelf wordt op de server in leesbare vorm opgeslagen.

End-to-end-encryptie (E2EE) bij e-mail betekent dat alleen de afzender en de beoogde ontvanger de inhoud van het bericht kunnen lezen. Zelfs de e-maildienst zelf kan niet zien wat er in de e-mail staat, omdat de versleuteling pas wordt verwijderd op het toestel van de ontvanger.

De gratis versie, Proton Free, biedt dezelfde sterke beveiliging als de betaalde formules, maar met enkele beperkingen. Je beschikt over één e-mailadres en 1 GB e-mailopslag. Daar staat tegenover dat je volledig reclamevrij werkt, niet gevolgd wordt en je berichten niet worden geanalyseerd of gelogd. Wie meer nodig heeft, kan upgraden naar een betaald abonnement, zoals Mail Plus (3,99 euro per maand bij jaarlijkse betaling).