DSM 7 (Disk Station Manager) is het besturingssysteem van de NAS'en van Synology. De nieuwste versie is al een paar maanden verkrijgbaar en het is tijd om daarop over te stappen. De ondersteuning voor oude Synology NAS'en die er nog niet op draaien, stopt namelijk op vrij korte termijn. Wat moet je weten over een upgrade naar DSM 7?

DSM 7 is de meest recente versie van Synology’s besturingssysteem voor álle NAS'en van dit merk. Dat is tamelijk bijzonder, want het maakt dat je je als gebruiker net zo thuisvoelt op een grote rackserver als ‘t allergoedkoopste thuismodel. 

Mits dat dan wel overweg kan met versie 7. En daar wordt het goed opletten. Heb jij in het update-onderdeel van je NAS nog altijd geen upgradelink beschikbaar, dan is de kans groot dat DSM 7 niet voor jouw apparaat beschikbaar meer is. En dan begint de klok te tikken. 

Synology heeft bekendgemaakt dat de ondersteuning voor versie 6.2 vanaf juni 2023 stopt. Je krijgt vanaf dat moment geen veiligheidsupdates meer.

Nas met DSM 6.2 valt af

De NAS'en die buiten de boot vallen zijn trouwens inmiddels voor IT-begrippen wel bejaard te noemen. Het gaat veelal om apparaten van zo’n jaar of tien oud. Een NAS als de DS214+ krijgt bijvoorbeeld nog wel een upgrade naar DSM 7. Gezien het feit dat Synology maar eens in de paar jaar een grote versie-upgrade uitrolt zit je daarmee voorlopig dus nog goed. 

Ook geldt dat je een NAS die draait op DSM 6.2x gewoon kunt blijven gebruiken na juni 2023. Alleen moet je die dan echt offline halen, voor zover je het apparaat toegankelijk hebt gemaakt via internet. Ook features als back-uppen naar online opslagdiensten kun je beter uitzetten. 

Als je zorgt dat je NAS op geen enkele manier via de cloud benaderbaar is en je ook alle cloud-functionaliteit uitschakelt kun je er nog wel een tijdje mee vooruit. Zorg in dat geval wel voor een stevig wachtwoord en liefst ook 2-factor autorisatie. En gebruik de NAS vanaf dat moment alleen nog voor bestandsopslag en laat de extraatjes voor wat ze zijn.

©PXimport

Het is sowieso een idee om – als je zo’n echt oude Synology gebruikt – eens uit te kijken naar een nieuwe Synology-NAS. Daarop draait dan meteen DSM 7 en kun je er weer vele jaren mee vooruit. Zeker als jouw oude beestje een budget-exemplaar voor thuisgebruik betreft zul je dan merken dat bestandsoverdracht en andere zaken een heel stuk sneller werken. Bij de meer uitgebreide NAS'en van het merk zullen de verschillen op dat vlak minder schokkend zijn.

USB-printer delen kan niet meer

Een andere reden om voor nu op DSM 6 te blijven ‘hangen’ is omdat er in DSM 7 voor sommige gebruikers handige of zelfs essentiële functies gesneuveld zijn. Heb je bijvoorbeeld een USB-printer aan je NAS hangen om deze via het netwerk te delen, dan werkt dat in DSM 7 niet meer. Feitelijk werd deze mogelijkheid om onduidelijke redenen al uitgefaseerd in DSM 6. 

Wil je toch je USB-printer via het netwerk benaderbaar houden, dan dien je een printservertje te kopen. Die dingen zijn betaalbaar, maar je kunt ook zelf iets in elkaar zetten met een Raspberry Pi. Kwestie van daar de command-line-versie van Debian of Ubuntu op installeren en CUPS – de printertool daarvan – te configureren.

©PXimport

UPS gelimiteerd onder DSM 7

Diezelfde Raspberry Pi plus een van de genoemde besturingssystemen heb je ook nodig als je een UPS gebruikt voor noodstroom. In versie 6.x werkte vrijwel ieder UPS-merk naadloos samen met de NAS'en van Synology. Erg belangrijk daarbij was, dat de UPS na uitschakelen van de NAS eveneens een shutdown-signaal ontving van je NAS. 

Dat is een must, want het voorkomt ’t compleet leegtrekken van de accu’s in zo’n UPS. Niet alleen slecht voor die accu’s, maar ook duurt het uren voor ze weer volgeladen zijn tot hun maximale capaciteit. En gedurende die ‘laadtijd’ ben je niet beschermd tegen stroomstoringen. 

Die uitschakelfunctie heeft Synology in DSM 7 om alweer onbekende redenen verwijderd. De truc werkt alleen nog bij dure modellen van een in het westen vrij onbekende Chinese UPS-fabrikant. De enige oplossing is dan gebruik maken van een Raspberry Pi en daarop NUT installeren en configureren. 

Het vreemde is dat NUT ook in DSM 7 aanwezig is, maar zodanig geconfigureerd dat ’t alleen nog werkt met die vage Chinese UPS’en. Op het Synology-forum vind je een alternatieve manier om het geheel aan de praat te krijgen onder DSM 7, maar hier geldt: garantie tot aan de deur.

©PXimport

CUPS en AirPrint

Vreemd genoeg draait ook CUPS gewoon onder DSM 7. Alleen heeft Synology de mogelijkheid om USB-printers te gebruiken eruit gesloopt. Dat CUPS nog wel gewoon aanwezig is, is een geluk bij een ongeluk voor bezitters van een wat oudere netwerkprinter. 

Wil jij die printer gebruiken om via je Apple-apparaat te printen, dan kun je de netwerkprinter nog wél gewoon toevoegen als printer en de Airprint functionaliteit op de NAS activeren. De beschreven methode achter de link werkt nagenoeg ’t zelfde onder DSM 7.

©PXimport

Ondersteuning USB-DAC vervalt

Wat ook verleden tijd is onder DSM 7 (en feitelijk ook al uitgefaseerd onder de laatste versies van DSM 6) is de optie om een USB-DAC te gebruiken. Kortom: je NAS inzetten als muziekspeler, aangesloten op de huiskamer-stereo kan niet meer. Ook hier komt de Raspberry dan weer prima van pas als reddingsboei.

Al deze beperkingen betekenen echter wel dat DSM 7 weer terugkeert naar de essentie van een NAS: het bieden van opslagruimte voor bestanden plus diverse aanpalende extraatjes. 

Gebleven zijn de vlaggenschepen van Synology als onder meer Photo Station, Office, de desktop-gebruikersinterface in de browser en een scala aan zakelijke tools op bijvoorbeeld het gebied van cloudsyncen.

Virtuele machine als reddingsboei

Tipje tot slot: heb jij een Synology NAS in huis waarop je virtuele machines kunt draaien, dan kun je in plaats van de Raspberry ook een VM gebruiken om de verloren gegane functionaliteit terug te halen. Kwestie van iets als ’t al genoemde Debian in command-line-vorm installeren, of een virtuele versie van Volumio als het je puur om een capabele mediaspeler gaat. 

Wil je echter meer onafhankelijk worden van de ‘grillen’ van Synology, dan levert een Raspberry de meeste gebruikersvrijheid en toekomstzekerheid op. Gelukkig geldt wel dat veel gebruikers weinig last zullen hebben van de verdwenen zaken. 

Een UPS is in onze contreien niet zo heel gemeengoed, zeker niet voor thuisgebruik. Verder wordt er steeds minder geprint, dus daar komen de meeste mensen vast ook nog wel overheen. Desondanks wel zaken om je te realiseren voor je op de upgrade-knop klikt.

©PXimport

Iedereen die met Windows werkt, kent het wel: ineens een blauw scherm, en dan… niets meer. Het beruchte Blue Screen of Death (BSOD) hoort al sinds de jaren 90 bij Windows als pindakaas bij brood. Maar daar komt nu verandering in: het blauwe scherm gaat verdwijnen.

Het Blue Screen of Death bestaat al sinds de jaren 90. In Windows NT verscheen het voor het eerst in zijn bekende vorm: witte foutcodes op een felblauw vlak. De melding verscheen bij serieuze systeemfouten, vaak veroorzaakt door een kapotte driver of instabiele hardware. In latere versies kwamen er ook een verdrietige emoticon :( bij en, sinds 2016, een QR-code die naar een informatiepagina leidde. Hoewel er weinig dingen zo frustrerend zijn als een BSOD, is-ie ook handig: de foutmelding en STOP-code* die erop staan, kunnen je namelijk helpen om te achterhalen wat er precies aan de hand is. Maar nu gaat het dus verdwijnen …
*Scrol naar beneden voor een overzicht met de meest voorkomende foutmeldingen/STOP-codes en hun betekenis.

©PXimport | Reshift Digital BV

Op zwart

Het is gelukkig iets minder dramatisch dan je denkt: Microsoft gaat het blauwe scherm vervangen door een zwarte variant. Het nieuwe ontwerp oogt rustiger, zonder QR-code of icoontjes, en toont direct de foutcode en de driver die mogelijk de oorzaak is. Handig voor wie het probleem wil opzoeken of oplossen.

De nieuwe interface is vanaf later deze zomer beschikbaar op alle computers die draaien op Windows 11 versie 24H2. Naast het zwarte scherm wordt ook het meldingsscherm dat je ziet bij onverwachte herstarts vernieuwd. Dat sluit beter aan op de rest van Windows 11, is overzichtelijker en verdwijnt vaak al binnen een paar seconden.

©Microsoft

Waarom deze verandering?

Volgens Microsoft draait het om duidelijkheid. Het scherm moet beter laten zien of het probleem in Windows zelf zit, of in een externe component. Dat scheelt tijd bij het zoeken naar de oorzaak. Zeker na de wereldwijde CrowdStrike-storing van vorig jaar – waarbij miljoenen computers vastliepen door een fout in beveiligingssoftware – wil Microsoft de foutafhandeling beter en sneller maken.

Quick Machine Recovery

Naast het nieuwe scherm introduceert Microsoft ook Quick Machine Recovery (QMR). Deze functie is bedoeld voor situaties waarin een pc helemaal niet meer opstart. Via de herstelomgeving van Windows kan het systeem dan automatisch reparaties uitvoeren, zonder dat je handmatig iets hoeft te doen of een expert hoeft in te schakelen.

QMR wordt later dit jaar beschikbaar op alle apparaten met Windows 11 versie 24H2. Op Home-edities staat het standaard aan. De functie wordt op dit moment al getest in het Beta Channel van het Windows Insider-programma, zodat Microsoft nog kan bijschaven waar nodig.

Wat merk jij ervan?

Voor de meeste mensen betekent dit vooral dat de foutmelding bij een crash er straks anders uitziet. Maar het belangrijkste verschil zit onder de motorkap: Windows toont duidelijker wat er misgaat en kan zichzelf sneller herstellen. In de volksmond zal er – denken wij – overigens weinig veranderen: Blue of Black, het zal een BSOD blijven.

Vanaf 7 juli krijgt Google Gemini toegang tot apps als WhatsApp, Telefoon en Berichten – zelfs als je dat niet expliciet hebt aangezet. Wat betekent dat voor je privacy? En hoe voorkom je dat de AI méér weet dan jij wilt? Dit moet je weten voordat de verandering ingaat.

Googles AI-assistent Gemini wordt komende maand verweven met een aantal nogal essentiële apps op je Android-toestel. Denk aan Telefoon, Berichten en zelfs WhatsApp. Dat blijkt uit een e-mail die Google eind juni verstuurde naar gebruikers van Gemini, meldt de website Android Authority. De toon van die boodschap riep meteen vragen op: helpt Gemini je straks óók als je tracking hebt uitgeschakeld? En wat betekent dat voor je privacy?

Ook interessant: Bezorgd over je privacy? Zo zet je Meta AI uit in je WhatsApp-chats

Vage communicatie zorgt voor onrust

In de e-mail staat dat Gemini binnenkort ondersteuning biedt bij basisfuncties zoals bellen en berichten versturen, óók als je de zogeheten Gemini Apps Activity uit hebt staan. Op papier klinkt dat als een handige extra, maar in de praktijk leidde het vooral tot verwarring. Want als Gemini kan helpen zonder dat die activiteit is ingeschakeld, betekent dat dan dat de AI toch nog steeds meeleest of gegevens opslaat?

De formulering was vaag, de impact onduidelijk, en aangezien onze privacy in combinatie met AI sowieso al een heet hangijzer is, ging het nieuws als een lopend vuurtje door de techcommunity. Al snel verschenen er bezorgde reacties op sociale media en in forums, waarin gebruikers zich afvroegen of ze straks ongemerkt data afstaan aan een AI-systeem dat ze zelf niet actief gebruiken.

©Andrea

Google stelt gerust, maar nuanceert niet alles

Gelukkig kwam Google snel met verduidelijking. De kernboodschap: al biedt Gemini straks hulp bij je apps, dat betekent níét dat je persoonlijke gegevens automatisch worden verzameld of opgeslagen. Als je Gemini Apps Activity uit hebt staan, worden je gesprekken niet opgeslagen, niet gebruikt om modellen te trainen en verdwijnen ze na korte tijd automatisch. De AI gebruikt die tijdelijke gegevens alleen om je direct te kunnen helpen, bijvoorbeeld als je zegt 'bel mama' of 'stuur een bericht naar Daan'.

Toch blijft er een nuance hangen. De toegang van Gemini tot deze apps wordt standaard ingeschakeld voor iedereen, tenzij je dat zelf dus actief uitschakelt. Dat betekent dat de AI wel degelijk macht krijgt over je telefoonfuncties, tenzij jij ingrijpt. En hoewel de data niet worden opgeslagen, is er technisch gezien wel sprake van toegang tot privé-interactie, al is het kortstondig en geanonimiseerd.

Ook interessant: Spraakberichten in WhatsApp lezen, zo werkt het

Gebruikers kunnen zelf de stekker eruit trekken

Voor wie zich niet prettig voelt bij deze mate van AI-integratie, is er goed nieuws: je kunt de toegang van Gemini tot je apps volledig intrekken. Dat doe je via de instellingen van de Gemini-app binnen Android of via de speciale webpagina gemini.google.com/apps. Daar bepaal je per app of je Gemini toestemming geeft om ermee te werken. Zet je die toegang uit, dan stopt de AI simpelweg met bellen, berichten sturen of andere app-interacties. Je behoudt dus altijd de controle – als je tenminste weet waar je moet kijken.

Wat belangrijk is om te onthouden: deze wijziging betekent niet dat Gemini een spion wordt op je telefoon. Het is eerder een uitbreiding van de Assistent-functie, zoals we die kennen van eerdere AI-integraties binnen Android. Maar doordat AI steeds meer verweven raakt met je dagelijkse digitale handelingen, is het goed om scherp te blijven op wat wel en niet wordt gedeeld.

©WEI ZHENG

Van slimme assistent naar app‑regisseur

De evolutie van Gemini laat zien waar het naartoe gaat met AI in Android: niet langer een slimme praatpaal in de marge, maar een behoorlijk dominante regisseur van je app-gebruik. Vergelijk het met Siri's vernieuwde integratie in iOS 18 of de opkomende app-functies in Android 16 – allemaal gericht op een AI die niet alleen antwoordt, maar ook handelt.

Die verschuiving is logisch, maar dwingt ontwikkelaars én gebruikers om na te denken over de ethiek van assistentie. Want hoe vriendelijk een AI ook oogt, als die steeds meer kan, moet je ook scherper kijken naar wat je precies weggeeft.

Wat betekent dat concreet voor jou?

Als gebruiker hoef je je voorlopig geen zorgen te maken dat Gemini heimelijk je gesprekken opslaat of meeluistert zonder toestemming. Maar het blijft belangrijk om je instellingen te checken, zeker nu de AI standaard meer bevoegdheden krijgt. De tools om die macht te beperken zijn er gelukkig, je moet ze alleen wel even opzoeken.

Wil je dus de voordelen van Gemini benutten zonder je privacy op het spel te zetten? Check dan vóór 7 juli je instellingen en bepaal zelf hoeveel zeggenschap je de AI geeft. Zo houd je het beste van twee werelden: slimme hulp, zonder ongewenste inmenging.