Wil je alles in en om het huis automatiseren maar weet je niet waar te starten? Home Assistant is misschien niet de gemakkelijkste optie om mee te beginnen, maar als je het eenmaal door hebt kun je er echt alle kanten mee op. Bovendien worden hierin enorm veel slimme apparaten ondersteund. We laten zien hoe je het installeert en in gebruik neemt op een Raspberry Pi 4.

Home Assistant zit duidelijk in de lift: het kent een actieve groep ontwikkelaars én gebruikers. De toegankelijkheid wordt steeds beter: je kunt al meer via de webinterface instellen en minder via scripts. In deze workshop gaan met de software aan de slag op een Raspberry Pi 4. Ook een oudere Pi 3 model B(+), Intel nuc, kleine Linux-server of nas is een optie. Op de Pi en enkele andere apparaten profiteer je van de extra’s van Hass.io. Het maakt bijvoorbeeld updates en back-ups eenvoudiger en je kunt uitbreidingen in een handomdraai toevoegen. We gebruiken het bij deze workshop. Let er op dat het je systeem wel ‘kaapt’, je kunt er dus buiten Home Assistant weinig anders mee. Als Hass.io geen optie is kun je evengoed Home Assistant installeren, bijvoorbeeld binnen Docker. De gewenste uitbreidingen kun je dan apart via Docker installeren en mee laten draaien.

01 Installatie op Raspberry Pi

Voor de installatie op onze Raspberry Pi 4 kiezen we zoals gezegd de kant-en-klare image met Hass.io. De basis daarin wordt gevormd door het besturingssysteem HassOS en een Docker-omgeving. Binnen die Docker-omgeving wordt automatisch de container voor Home Assistant gestart die je bovendien heel eenvoudig kunt updaten via de webinterface. In die webinterface vind je ook veel extra’s. Zo zit er een tool in voor het maken en terugzetten van back-ups (snapshots) en kun je snel allerlei uitbreidingen installeren. Haal het imagebestand voor Hass.io op via https://www.home-assistant.io/hassio/installation/. Wij selecteerden de 32-bit image voor de Raspberry Pi 4. Heb je het nieuwste model met 8 GB geheugen dan moet je de 64-bit image kiezen als je al het geheugen wilt benutten, maar dan kun je niet met de gpio-pinnen werken. Gebruik balenaEtcher voor het flashen van het imagebestand op een microSD-geheugenkaart van bij voorkeur 32 GB of groter. Dat geeft je wat meer ruimte voor uitbreidingen en back-ups.

©PXimport

02 Preparatie geheugenkaart

Ben je klaar met het flashen van de geheugenkaart dan ben je in principe klaar om de Pi er mee op te starten. Optioneel kun je er door het schrijven van een configuratiebestandje voor zorgen dat instellingen voor wifi meteen goed staan en/of een vast ip-adres wordt toegekend. Wij kiezen er in deze masterclass echter voor de Pi gewoon met een netwerkkabel aan te sluiten, wat ook stabieler werkt dan wifi. Hierbij wordt het ip-adres via dhcp toegekend. Let er op dat er na het starten van je Pi enkele installatietaken worden uitgevoerd, wat tot 20 minuten kan duren. Wil je dat in de gaten houden dan zou je tijdelijk een monitor of tv aan kunnen sluiten. Als alles klaar is kun je de webinterface openen met een browser in je netwerk op het adres http://homeassistant.local:8123. Let op: voorheen werd het adres hassio.local gebruikt, in nieuwe installaties is dat homeassistant.local! Werkt het niet? Dan ontbreekt mogelijk de hiervoor benodigde mDNS-ondersteuning in je router. Je kun dan het ip-adres van je Raspberry Pi gebruiken, dat je kunt opzoeken met tools als Advanced IP Scanner. Op het openingsscherm wordt gevraagd om een account te maken, waar je vervolgens direct mee inlogt. 

©PXimport

03 Configuratie

Na het inloggen geef je een naam voor je huis op. Laat ook je locatie detecteren, dat helpt je onder andere aan de tijdzone en de juiste tijden voor zonsopgang en -ondergang. Je locatie zal doorgaans niet zo nauwkeurig worden gedetecteerd, maar dat passen we later aan. Je ziet als je verder gaat al direct enkele gevonden apparaten en services waarvoor integraties bestaan. Je kunt ze nu instellen maar dat kan ook later via het configuratiescherm. Daarom kiezen we Voltooien. Je komt nu op het overzichtsscherm, waar je links alle menuonderdelen vindt en rechts het overzichtsscherm, bereikbaar via het menupunt Overzicht.

©PXimport

Updates voor Home Assistant installeren

Er verschijnen regelmatig updates voor Home Assistant, die je via het menu Supervisor / Dashboard eenvoudig kunt installeren. We raden je wel met klem aan steeds de release notes te lezen. Daarin lees je niet alleen over allemaal mooie nieuwe features, maar ook belangrijke veranderingen. Richt je aandacht ook even op de zogenoemde breaking changes. Dat zijn dingen die voortaan anders worden opgelost en mogelijk niet werken zoals je het nu hebt ingesteld. Tip: maak vooraf een snapshot onder Supervisor / Snapshots. Je hebt dan een back-up waar je naar terug kunt als er wat fout gaat.

©PXimport

04 Bestanden bewerken

Om de configuratiebestanden van Home Assistant aan te kunnen passen kun je bijvoorbeeld de Samba-uitbreiding installeren, zodat je via het netwerk toegang krijgt, of inloggen via ssh en dan met een editor zoals nano aan de slag gaan. Veel handiger is de installatie van de File editor, voorheen bekend onder de naam Configurator. Het is één van de vele officiële uitbreidingen voor Home Assistant. In Hass.io voeg je het eenvoudig toe. Ga via het menu naar Supervisor en klik op Add-on Store. Tik dan op File editor en kies Install. Zet na de installatie vinkjes bij Start on boot voor automatisch opstarten na booten, Watchdog voor het automatisch herstarten bij een crash en Show in sidebar zodat je in je menu een verwijzing naar deze editor er bij krijgt. Klik dan op Start. Als je de editor opent kun je via het foldericoontje het gewenste configuratiebestand openen, bijvoorbeeld configuration.yaml waarin de hoofdconfiguratie staat. Ook kun je via hetzelfde icoontje kiezen om een nieuw bestand of nieuwe map te maken. De editor geeft ook fouten in yaml-code aan, de taal die voor de configuratie wordt gebruikt, en helpt bij het herstarten van de server na aanpassingen.

©PXimport

05 Opzet configuratiebestanden

Bekijk vooraf goed de structuur van de configuratiebestanden. De hoofdconfiguratie vind je zoals gezegd in configuration.yaml. Standaard wordt de configuratie hierin opgedeeld om het overzicht te behouden. Dat zie je aan een regel als automation: !include automations.yaml. Dat is een verwijzing naar het aparte script met daarin al je automatiseringsregels. Je kunt dit ook zelf toepassen. Heb je bijvoorbeeld heel veel sensors toegevoegd, dan kun je een apart bestand sensors.yaml maken waarna je in de hoofdconfiguratie (configuration.yaml) de regel sensor: !include sensors.yaml toevoegt. Er is zelfs een mogelijkheid om hele mappen automatisch in te voegen. Dit alles is vooral handig als je wat verder bent en je scripts steeds langer worden. 

©PXimport

06 Locatie aanpassen

We maken als eerste een aanpassing voor de correcte locatie van onze Home Assistant-installatie. Dit heeft onder meer invloed op de tijden voor zonsopgang en -ondergang. Je kunt het eventueel via het bestand configuration.yaml met de editor aanpassen, maar het is praktischer om hiervoor naar Instellingen / Algemeen te gaan. Je kunt hier via de kaart (met zoommogelijkheid) het icoontje verslepen naar je precieze locatie. Controleer ook de tijdzone en het maatsysteem. Los je dit toch liever via het configuratiebestand op, dan kun je in configuration.yaml een component genaamd homeassistant: toevoegen met daaronder achter latitude: de breedtegraad en daar weer onder een longitude: met de lengtegraad. Herstart daarna de server via het instellingenicoontje en dan Restart HASS. Door de handmatige configuratie kun je deze algemene instellingen zoals de locatie niet meer via de gebruikersinterface veranderen

©PXimport

Werken met zones en gebieden

Je kunt in Home Assistant met verschillende zones werken, bijvoorbeeld voor thuis, werk en school. Geef je hierna handmatig of automatisch, bijvoorbeeld via een tracker, je locatie door, dan kan jouw status in Home Assistant worden aangepast. Bijvoorbeeld op het moment dat op je werk arriveert of een straal van 100 meter daar omheen. In automatiseringen kun je dit dan weer als trigger of conditie gebruiken. Je kunt zones invoeren via het configuratiebestand, maar het is handiger naar Instellingen / Zones te gaan. Hier kun je alle zones toevoegen met de gewenste straal. Je kunt de locatie ofwel aanwijzen op de kaart, of een breedtegraad/lengtegraad opgeven. Op https://www.gps-coordinaten.nl/ kun je die coördinaten gemakkelijk opzoeken op basis van een adres. Heb je nog geen zones gemaakt, dan wordt de locatie van de Home Assistant-installatie gebruikt als zogenoemde Huis-zone. Naast zones kun je ook werken met gebieden. Dat zijn ruimtes in je huis, zoals je keuken, slaapkamer en woonkamer. Die zijn overigens al standaard toegevoegd. Onder Instellingen / Gebieden kun je extra gebieden toevoegen. Als je apparaten toevoegt is het gebruikelijk om direct het gebied te selecteren waar dat apparaat is geplaatst. Hiermee kun je bijvoorbeeld in één keer de lampen in de slaapkamer uitzetten.

©PXimport

07 Automatisch gevonden

Mogelijk zijn er automatisch al diverse apparaten gevonden op je netwerk zoals Chromecast, Philips Hue, Apple TV, Kodi, Sonos of een smart tv. Je ziet de automatisch gevonden apparaten onder Instellingen / Integraties waar je ze direct kunt configureren of eventueel negeren. We zullen dit straks gebruiken om Philips Hue-lampen toe te voegen. Daarna gaan we, voordat we echt gaan ‘automatiseren’, ook nog handmatig wat andere apparaten toevoegen. Goed om te weten is dat Home Assistant enorm veel apparaten en diensten ondersteunt (zie kader). De kans is daarom groot dat je zonder dat je iets hoeft te kopen al heel wat apparaten in huis hebt die er op aansluiten.

©PXimport

Werkt samen met… bijna alles!

Home Assistant ondersteunt enorm veel apparaten en diensten. We duiden ze aan als integraties. Voor een compleet overzicht kijk je op https://www.home-assistant.io/integrations. De integraties komen met uitgebreide beschrijving hoe je er mee van start gaat. Die is voor beginners wellicht nog net wat te beknopt, maar als je wat verder bent heb je er vrijwel altijd genoeg aan. En anders zijn er talloze hulptroepen en -bronnen op internet te vinden. Houdt ook de blog van Home Assistant in de gaten want er worden regelmatig interessante integraties toegevoegd!

©PXimport

08 Philips Hue-lampen

We beginnen met het toevoegen van Philips Hue-lampen. Deze werken via het ZigBee-protocol. De Hue Bridge zorgt ervoor dat de lampen ook vanuit het netwerk bereikbaar zijn, met de Hue-app of natuurlijk Home Assistant. De software kan rechtstreeks met de zogenaamde api in de Hue Bridge praten. Ga in Home Assistant naar Instellingen / Integraties en klik achter Philips Hue op Configureer. Kies de bridge, klik op de ronde knop op de bridge en ten slotte Opslaan. De toe te voegen Hue-lampen worden hierna in een overzicht getoond waarbij je per lamp het gebied kunt aanwijzen waar deze staat. Hierna worden ze toegevoegd aan Home Assistant, en kun je ze bedienen via het dashboard onder Overzicht. Een veranderde status wordt binnen enkele seconden bijgewerkt, bijvoorbeeld als je een lamp buiten Home Assistant aan- of uitzet.

©PXimport

09 Yeelight toevoegen

De Yeelight-lampen van Xiaomi werken via wifi en kun je zien als voordelig alternatief voor Philps Hue. Je voegt ze snel en eenvoudig aan Home Assistant toe. Als voorbeeld nemen we twee lampen die kleuren weer kunnen geven en met 600 lumen een goede lichtopbrengst bieden. Voordat je deze lampen in Home Assistant kunt toevoegen zorg je dat deze op de gebruikelijke manier via de Yeelight-app werken en over de laatste firmware beschikken. Bij het in gebruik nemen van de lamp zie je ook een optie LAN Beheer. Zit dit aan om toegang via het netwerk mogelijk te maken voor onder meer Home Assistant. Achterhaal vervolgens de ip-adressen van je lampen via de Yeelight-app of via het netwerkoverzicht van je router. In ons voorbeeld zijn dat 10.0.10.190 en 10.0.10.191. Ga in Home Assistant naar Instellingen / Integraties en klik op het plusteken. Zoek naar Yeelight en vul het ip-adres van de lamp in. Geef daarna aan in welke ruimte de lamp staat. Voeg op dezelfde manier eventuele andere lampen van dit type toe. We willen ze vervolgens nog een herkenbare naam geven. Daarvoor ga je naar Overzicht en klik je op de naam van de lamp. Klik dan op het instellingenicoontje en vul een naam in onder Naam overschrijven. Via je dashboard kun je uiteraard de intensiteit of kleur voor de lamp wijzigen, maar ook één van de vele effecten zoals Disco of Police toepassen voor een leuk effect.

©PXimport

10 Toevoegen Rfxcom-transceiver

Voor het werken met producten in de 433 MHz-band, zoals de bekende KlikAanKlikUit-accessoires (zie kader) of bijvoorbeeld temperatuursensoren, gebruiken we een bekende transceiver (zender én ontvanger) van Rfxcom, de RFXtrx433E. Die ondersteunt talloze producten en de daarin gebruikte protocollen, zodat je bijvoorbeeld snel en voordelig allerlei schakelaars, raam- en deursensoren, weerstations, deurbellen, automatische gordijnen en garagedeuren kunt toevoegen. Ook Chinese webshops hebben een flink aanbod. We sluiten de transceiver aan op één van de usb-poorten van de Pi. Daarna openen we met File editor het configuratiebestand configuration.yaml en voegen, met het apparaat op /dev/ttyUSB0, onderstaande regels toe. Met een extra optie zorgen we dat nieuw gevonden apparaten automatisch worden toegevoegd.

rfxtrx:

device: /dev/ttyUSB0

automatic_add: True

Bewaar de aanpassing in het script via het Save-icoontje (of Ctrl+S), klik rechtsboven in de editor op het instellingenicoontje en kies Restart HASS. Heb je meer usb-apparaten aangesloten? Dan kan het zijn dat de transceiver op bijvoorbeeld ttyUSB1 zit. Controleer daarom via Instellingen / Logboek op eventuele foutmeldingen en pas het poortnummer indien nodig aan.

©PXimport

KlikAanKlikUit in Home Assistant

KlikAanKlikUit (KaKu) heeft veel producten voor het slimme huis. Sommige werken rond 868 MHz of met ZigBee, maar het bekendst is het schakelmateriaal op 433 MHz. Hiermee schakel je voordelig stopcontacten en stekkerdozen op afstand. In elke bouwmarkt en elektronicawinkel vind je zulke setjes. Ze gebruiken een simpel protocol dat sterk op het aloude X10-protocol lijkt. Daar zitten ook nadelen aan. Zo is communicatie bijvoorbeeld maar in één richting mogelijk. Je kunt dus wel een signaal sturen om bijvoorbeeld een lamp in te schakelen, maar er is geen bevestiging dat dit ook daadwerkelijk is gebeurd. Daarnaast is de communicatie niet versleuteld, waardoor de kans bestaat dat buren onbedoeld apparaten in- en uitschakelen. Sluit je een zender/ontvanger aan die de protocollen kent, dan kun je in Home Assistant aan de slag met KlikAanKlikUit-producten maar met ook talloze andere (goedkope) schakelsetjes die het 433 MHz-frequentiegebied benutten

11 Temperatuursensoren toevoegen

De producten die de 433 MHz-frequentie benutten zijn, door de simpele protocollen die ze benutten, niet de meest betrouwbare, maar in de praktijk zijn er weinig problemen mee, mede dankzij het goede bereik. En zeker voor temperatuursensoren is het een uitstekende optie. Het is immers geen wereldramp als een enkele keer een meting wordt overgeslagen of je buurman de waarde ook uit kan lezen. De door de Rfxcom-transceiver gevonden producten in de 433 MHz-band worden automatisch toegevoegd zodra ze worden gevonden. Als je naar Overzicht gaat zie je de metingen van temperatuursensoren als het goed is al verschijningen. De naam is echter doorgaans niet heel herkenbaar. Dit kun je eenvoudig aanpassen. We klikken op de buitentemperatuursensor en in het venster dat verschijnt op het instellingenicoontje. We overschrijven nu de naam zodat er Buitentemperatuur staat en kiezen Bijwerken. Het toekennen van een herkenbare naam zorgt dat je het apparaat makkelijker kunt aanwijzen bij het maken van je dashboard of automatseringen! Sensoren worden breed toegepast in Home Assistant (zie kader).

©PXimport

Sensoren in Home Assistant

De temperatuursensoren worden in Home Assistant logischerwijs als sensor aangeduid. Bedenk wel dat sensoren veel breder worden toegepast. Je kunt denken aan raam- en deursensoren, weersvoorspellingen van bijvoorbeeld OpenWeatherMap, het niveau van je printercartridges (via snmp of cups), meterstanden van de slimme meter, de actuele handelswaarde voor bitcoins, de actuele reistijd van A naar B volgens Google Maps of de snelheid van je internetverbinding. 

 12 Schakelaars toevoegen 

Het toevoegen van een schakelbare KlikAanKlikUit-stekkerdoos is niet lastig als je de Rfxcom-transceiver al hebt geconfigureerd (zie stap 10), met de optie om gevonden apparaten automatisch toe te voegen. We gaan er voor het gemak even van uit dat je al een afstandsbediening voor de stekkerdoos gebruikt om deze aan of uit te zetten. Doe je dat enkele keren, dan zal het signaal door de Rfxcom-transceiver worden opgepikt en komt het als schakelaar beschikbaar op het dashboard onder Overzicht. Klik deze aan en geef eventueel een herkenbare naam via het instellingenicoontje. Je kunt naar de de Rfxcom-integratie op Instellingen / Integraties bladeren en dan doorklikken naar gevonden apparaten of entiteiten. Als je geen afstandsbediening hebt kun je overigens ook handmatig een code genereren met Home Assistant en deze via de leermodus aan de slimme stekker koppelen. Die leermodus is meestal korte tijd vanzelf actief als je de slimme stekker in het stopcontact steekt. 

©PXimport

 13 Aanwezigheidsinformatie via router 

De vraag of iemand thuis is kan een belangrijke rol spelen bij je automatiseringsregels. Om dit te kunnen bepalen heb je meerdere opties. Zo kun je het grondig aanpakken met bluetooth en enkele beacons in huis. Dan kun je zelfs bepalen in welke ruimte iemand zich bevindt. Maar je moet er wel wat voor knutselen, bijvoorbeeld met de ESP32 microcontroller. Hier kiezen we voor integratie met een router. Voor aanwezigheidsinformatie kan eenvoudigweg de verbindingslijst van de router worden gebruikt, om te zien of de smartphone van een persoon op het netwerk zit. Simpel maar doeltreffend! Als voorbeeld nemen we een Fritz!Box. De router is al gevonden onder Instellingen / Integraties en je hoeft alleen op Configureer te klikken. Vul indien nodig je gebruikersnaam en wachtwoord in voor toegang. Nu zullen de gevonden apparaten binnen Home Assistant beschikbaar komen en vermeld worden bij de bewuste integratie. Als laatste ga je naar Instellingen / Personen. Geef per persoon aan welk apparaat of welke apparaten bij die persoon horen. De smartphone van een persoon is vaak genoeg, maar op kantoor zou je ook bijvoorbeeld diens laptop of pc kunnen kiezen voor aanwezigheidsdetectie. Gebruik je accesspoints van Ubiquiti dan kun je met de UniFi Controller een mooie aanwezigheidsdetectie bouwen (zie kader).

©PXimport

Gebruikers tracken via UniFi Controller

Gebruik je accesspoints van Ubiquiti en heb je de UniFi Controller dan heb je een mooie opstelling voor het detecteren van gebruikers op je netwerk. Je kunt de UniFi Controller direct koppelen onder Instellingen / Integraties door het opgeven van je gebruikersnaam en wachtwoord. Automatisch worden dan de via wifi ingelogde apparaten gevolg op het netwerk en komen ze beschikbaar binnen Home Assistant. Je kunt nog kiezen op welke wifi-netwerken (ssid’s) gebruikers gevolgd moeten worden. Bij de standaardinstellingen wordt een apparaat als afwezig gezien als het 300 seconden (5 minuten) niet online is geweest. Als een apparaat online komt wordt dit direct herkend. Je kunt voor de integratie ook nog extra opties instellen. Zo kun je bijvoorbeeld schakelaars toevoegen om netwerktoegang voor bepaalde apparaten te blokkeren, en sensors toevoegen voor het bandbreedtegebruik van apparaten. Ook hier moet je nog per persoon aangeven welke apparaten bij hem horen, onder Instellingen / Personen. Het is voldoende om bijvoorbeeld een smartphone toe te voegen. In de lijst zul je die meestal aan de naam herkennen, maar een enkele keer moet je naar het mac-adres kijken, en staat er bijvoorbeeld device_tracker.unifi_20_39_56_7b_6a_93_default. 

©PXimport

14 Automatiseren met Home Assistant!

We hebben nu de nodige apparaten toegevoegd aan Home Assistant, maar dat maakt het huis nog niet echt slim! Daarvoor gaan we automatiseringsregels toevoegen. Voorheen gebruikte je daarvoor exclusief het bestand automations.yaml. Tegenwoordig gaat dit ‘gewoon’ via de grafische interface, onder Instellingen / Automatiseringen. De mogelijkheden daarbij waren in het begin nog beperkt, maar er zijn stappen gemaakt. En het is goed om te wennen aan de nieuwe manier: op termijn zal Home Assistant vrijwel overal afstappen van aparte configuratiebestanden. De principes voor automatiseren zijn uiteraard wel hetzelfde gebleven. Een automatiseringsregel bevat tot drie onderdelen: een trigger, eventuele condities en de gewenste actie(s). Met een trigger stel je in wanneer de regel geëvalueerd moet worden, bijvoorbeeld na een bepaalde tijd, bij het indrukken van een knop of zodra iemand thuiskomt. Met condities stel je eventueel beperkingen in, opdat een lamp bijvoorbeeld alleen wordt ingeschakeld als iemand thuis is én als het donker is. Ten slotte definieer je de actie die moet worden uitgevoerd, bijvoorbeeld het inschakelen van de lamp. 

©PXimport

15 Toestanden controleren

Voordat je gaat automatiseren is het handig een beeld te hebben van entiteiten, toestanden en attributen. Hiervoor kun je onder Ontwikkelhulpmiddelen / Toestanden kijken. Daar zie je alle bekende entiteiten met de huidige toestand en eventuele attributen. Een entiteit is bijvoorbeeld een lamp met status on of off en een attribuut als brightness (voor een dimlamp). Een entiteit kan ook bijvoorbeeld de zon zijn met als status bijvoorbeeld above_horizon en attributen als next_rising en next_setting. De acties kun je verkennen via Ontwikkelhulpmiddelen / Services. Voor een schakelaar is zo’n actie bijvoorbeeld switch.turn_off en voor een lamp zoiets als light.turn_off.

©PXimport

16 Automatisering toevoegen

We zullen beginnen met een eenvoudige tijd-gestuurde trigger die elke seconde een lamp afwisselend aan en uit zet zodat de lamp zachtjes knippert. Ga naar Instellingen / Automatiseringen en klik op het plusteken om een nieuwe automatisering te maken. Je kunt via een beschrijvende zin (in het Engels) een snelle start maken, maar dit slaan we hier over door op Skip te klikken. Als naam voeren we Lamp knipperen in. Onder Trigger-type kiezen we Tijdspatroon. De velden Uren en Minuten laten we leeg en onder Seconden voeren we /1 in. Hiermee geef je feitelijk aan dat de automatisering iedere seconde moet worden herhaald. Je hoeft in dit geval geen voorwaarden te kiezen. Onder Acties kies je bij Type actie voor Apparaat. Selecteer dan onder Apparaat de bewuste lamp en kies bij Actie voor Omschakelen. Als je de automatisering bewaart zal de lamp al direct gaan knipperen. Stopt dit abrupt, kijk dan eerst onder Instellingen / Logboek of er een foutmelding is. Sommige lampen vinden het niet leuk steeds geschakeld te worden. Hieronder zie je hoe je dit op de ‘oude’ manier via het bestand automations.yaml kon invoeren.

- alias: 'Toggle lamp'

trigger:

platform: time_pattern

seconds: '/1'

action:

service: light.toggle

entity_id: light.sfeerlamp

©PXimport

17 Schakelen met zonsondergang

Een handige optie is het schakelen van een lamp als de zon ondergaat, of een bepaalde tijd voordat dit gebeurt, ook wel offset genoemd. Hiervoor volg je deels de voorgaande stappen. In dit geval kies je bij Trigger-type voor Zon met bij Gebeurtenis de optie Zonsondergang. Je kunt hierbij een offset opgeven. Vul je bijvoorbeeld -00:45:00 in dat wordt de automatisering een kwartier voordat de zon ondergaat uitgevoerd. Of je kiest bijvoorbeeld -01:30:00 voor een langere offset van anderhalf uur. De lamp zal met deze automatisering weliswaar netjes aangaan op het bewuste moment, maar daarna niet meer uitgaan. Voeg daarvoor een extra automatisering toe die de lamp weer uitzet op de gewenste tijd, bijvoorbeeld rond bedtijd of pas in de ochtend. Hiervoor kies je bij Trigger-type voor Tijd en voer je de tijd in (bijvoorbeeld 23:00:00) en dan weer de gewenste actie.

©PXimport

Schakelen met aanwezigheidsinformatie

De aanwezigheidsdetectie die we in dit artikel hebben toegevoegd kun je ook handig in automatiseringen gebruiken. Het uitschakelen van lampen bijvoorbeeld als er niemand thuis is. Ook kun je de aanwezigheid als voorwaarde gebruiken, zodat een lamp bijvoorbeeld alleen wordt aangezet als er iemand aanwezig is. In dat laatste geval druk je bij het maken van je automatisering op je Voorwaarde toevoegen, kies je bij Type voorwaarde voor Staat en bij Entiteit de persoon (bijvoorbeeld person.gertjan_groen). Onder het kopje Staat voer je home of not_home in, afhankelijk van de gewenste toestand.

De Eufy E20 is een 3-in-1-robotstofzuiger. In dit geval betekent het dat je hem op drie manieren kunt gebruiken: als robotstofzuiger, als steelstofzuiger en als kruimeldief. Het is een opmerkelijk product, maar ook eentje dat duidelijk net uit de conceptfase is.

De meeste mensen hebben óf een reguliere (steel)stofzuiger óf een robotstofzuiger, maar zelden allebei – dat zou wat overdreven zijn. Soms wordt een robotstofzuiger nog wel gecombineerd met een eenvoudige, goedkope stofzuiger voor de trap, maar dat blijft meestal bij een model van een paar tientjes, met bijbehorende beperkingen in zuigkracht en duurzaamheid. Wat nou als je met één product beide apparaten in huis zou kunnen halen?

Die vraag zal ongetwijfeld door de hoofden van de Eufy-ingenieurs zijn gegaan. Het Eufy E20-systeem combineert namelijk een robotstofzuiger met een steelstofzuiger. En de derde modus? Een kruimeldief – al geldt dat eigenlijk voor bijna elke steelstofzuiger. Vaak levert de fabrikant gewoon een extra mondstuk mee, zodat je het apparaat een korte snuit geeft. Het 3-in-1-concept is dus een beetje een marketingverhaal, maar dat maakt het niet minder cool.

©Wesley Akkerman

(Robot)stofzuiger

De Eufy E20 kost 549 euro. Dat is niet bijster veel voor een robotstofzuiger. Het installeren is zo gepiept. Je zet het basisstation neer, legt daar een plastic mat voor (die wel een béétje te goedkoop oogt…) en schuift de stofzuiger naar binnen om hem op te laden. Vervolgens download je de app, voeg je hem toe en volg je de resterende instructies op. Eufy is altijd erg goed geweest in het toegankelijk maken ingewikkelde producten; ook nu is dat het geval.

In de doos zit daarnaast de steel voor de steelstofzuiger en nog een snoet voor de kruimeldief. Wisselen van stofzuigermodus is zo gepiept. Je druk op de rode knop achterin en tilt de zuigmachine er zo uit. Dat is een handigheidje; maar als je dat door hebt, is het geen probleem. Vervolgens klik je er een andere steel of mond op en klaar is kees. Daarin is Eufy niet anders dan bijvoorbeeld een Dyson-steelstofzuiger, die op eenzelfde manier werkt met accessoires.

©Wesley Akkerman

Als een dronken zeeman 🥴

Waarin Eufy ook een beetje op Dyson lijkt, is het royale gebruik van plastic. Dat geeft beide merken een minder hoogwaardige uitstraling dan nodig is. Bij Dyson betaal je daar fors bedrag voor, maar omdat de Eufy een stuk betaalbaarder is, speelt dat hier voor ons een minder grote rol. Het voordeel van al dat plastic is dat het systeem licht in de hand ligt, waardoor stofzuigen minder inspannend is en je arm niet snel vermoeid raakt wanneer je ouderwets zelf stofzuigt.

Maar waarom zou je zelf stofzuigen als de robot dat voor je kan doen? Nou, zoals gezegd kan het handig zijn voor de trap. Bovendien lijkt de Eufy E20 op tapijt soms zijn richting kwijt te raken, waardoor hij als een soort dronken zeeman een flauwe bocht maakt en dan weer van het vloedkleed af dwarrelt… zonder dus echt schoongemaakt te hebben. Waardoor je het dus achteraf zelf nog een keer moet doen.

©Wesley Akkerman

Kaart aanmaken tijdrovend

Met handmatig zuigen bereik je ook beter de hoeken en andere plekken die de robotstofzuiger overslaat. Vooral de hoeken blijven een uitdaging, al zijn we over het algemeen tevreden over de navigatie van de robot. Het kan beter en nauwkeuriger, maar daar betaal je dan vaak het dubbele voor, en dan haal je geen 3-in-1-systeem in huis. En wat betreft de zuigkracht: als je geen huisdieren of kinderen hebt, dan volstaan de 8000 Pa van de Eufy E20.

Ondanks de scherpe prijs hebben we wel kritiek op de slimme functies. De E20 kan een kaart aanmaken, maar daar blijft het bij. Tapijten moet je handmatig markeren en grenzen zelf instellen, omdat het systeem geen meubels herkent. Zodra de no-go-zones vastliggen, werkt alles prima, maar het kost meer moeite dan bij vergelijkbare robotstofzuigers. Gelukkig is de app overzichtelijk en gebruiksvriendelijk, al blijft het instellen een tijdrovend klusje.

©Wesley Akkerman

Op afstand bestuurbaar

Het schoonmaakproces neemt niet veel meer tijd in beslag dan bij andere robotstofzuigers die we getest hebben. Maar het kan wel zijn dat deze Eufy wat vaker naar de basis terugkeert om de opvangbak te legen: die is namelijk niet heel groot.  Over een oppervlakte van pakweg 57 vierkante meter doet de E20 ongeveer drie kwartier en dat is acceptabel. Je kunt ervan op aan dat hij de boel nog even aan kant krijgt voordat je bezoek krijgt.

Een van de tofste dingen (die we bijna nergens anders terugvinden) is de directe bediening. Binnen de Eufy-app vind je hier een speciaal venster voor, waardoor het net een op afstand bestuurbare auto wordt. Daardoor kun je hem op een specifieke plek laten stofzuigen, bijvoorbeeld als je geknoeid hebt naast de eettafel. Je zou hem de opdracht kunnen geven om de hele eetkamer schoon te maken, maar dan neemt hij alles mee. Met deze modus werk je een stuk gerichter.

©Wesley Akkerman

Een gaaf idee

Of je haalt de zuigmodule uit de robot en klikt de steel eronder (voor de duidelijkheid: in de robot zitten de wielen, sensoren en camera, terwijl het deel dat je eruit haalt de module van het zuigsysteem is). De steel zelf vinden we net iets te kort voor comfortabel gebruik. Je kunt hem een beetje uitschuiven, maar zelfs dan nog schiet de lengte tekort. Maar gewoon alleen het idee dat dit kan en dat je altijd de stofzuiger die je nodig hebt tot je beschikking hebt, is en blijft gaaf.

Welke stofzuigervariant je ook gebruikt, je hebt de keuze uit vier zuigmodi. De robot stel je in via de app, terwijl je de steelstofzuiger bedient met een knop op het systeem zelf. Op zich doet de steelvariant zijn werk prima, maar dit is niet het sterkste punt van de E20. Ondanks het hoge aantal Pascal (Pa) laat de zuigkracht te wensen over. Voor algemene schoonmaak is het prima, maar vuil blijft soms achter, zelfs als je er meerdere keren overheen gaat – of je dat nu doet in de robotstofzuiger- of in de steelstofzuigerstand.

©Wesley Akkerman

Zelf leegmaken

De standaard steelkop heeft overigens een borstel die goed overweg kan met zowel dieren- als mensenharen. We hebben niet gemerkt dat het systeem zich in haren verslikt of dat de borstel na een paar keer stofzuigen helemaal onder zit. De ervaring met de steelstofzuiger en kruimeldief is degelijk, maar zonder echte uitschieters. Voor nu is het prima, maar niet bijzonder. Doordat de kop en opzetstukken volledig van hard plastic zijn, oogt het geheel wat goedkoop. Een opvolger zou dat kunnen verbeteren met meer rubberen details of zachte borstels.

Wat dan wel weer uniek is, is dat je de stofbak kunt laten leegzuigen door de thuisbasis. Dat kan na een robotrondje, maar ook als je er zelf mee in de weer bent geweest bent (je doet dat trouwens door de bak opnieuw in de robot te klikken). Je zou tot iets meer dan twee maanden met de bak in de basis moeten kunnen doen; dat scheelt wat tripjes naar de vuilnisbak en gedoe met zelf de bak leeggooien. Verder laadt dat station de interne accu natuurlijk op. Met 2,5 uur moet de accu weer vol zijn.

Eufy E20 3-in-1 kopen?

De Eufy E20 laat een gemengde indruk achter. Laten we beginnen met de positieve punten. Het concept is slim: met één aankoop haal je in feite drie apparaten in huis. Je schakelt moeiteloos tussen standen en kunt de opvangbak altijd laten leegzuigen, zelfs na handmatig stofzuigen. De installatie is eenvoudig, de app is overzichtelijk en de prijs verrassend scherp.

Daar staat tegenover dat de plastic afwerking en matte uitstraling het geheel wat goedkoper doen aanvoelen dan nodig is. De zuigkracht schiet tekort en op een vloerkleed lijkt de robot soms niet goed uit de voeten te kunnen. Navigeren gaat verder prima, maar de beperkingen zijn duidelijk. Dit voelt als een concept dat marktrijp is, maar nog flink wat ruimte heeft om te groeien.

Het ontdooien van je vriezer is een klus die je waarschijnlijk het liefst zo lang mogelijk uitstelt. Toch is het belangrijk om dit regelmatig te doen. In dit artikel vertellen we je wanneer je je vriezer moet ontdooien en hoe je dit het beste doet.

Wanneer is het weer tijd om de vriezer te ontdooien?

Als de lades van je vriezer lastig sluiten, is dat een goede indicatie dat het tijd is om je vriezer te ontdooien. Door ijsvorming op de binnenste wanden is er minder ruimte voor de lades om goed te sluiten. Bovendien zorgt de ijsvorming ervoor dat je vriezer harder moet werken, wat niet alleen energie verspilt, maar ook de levensduur van het apparaat verkort. 

IJsvorming ontstaat doordat iedere keer dat je de deur van de vriezer opent, er warme, vochtige lucht van buiten tegen de wanden aan komt. Vervolgens bevriest de gecondenseerde lucht tegen de wanden. Hoe vaker en langer je de deur opent, hoe meer ijsvorming er ontstaat. Op de lange termijn ontkom je dus uiteindelijk niet aan ijsvorming, tenzij je een vriezer met No Frost-technologie hebt.

Is je vriezer uitgerust met No Frost? Dan is ontdooien vaak niet nodig. De technologie voert de vochtige lucht namelijk af en blaast verse droge lucht naar binnen. Maak het apparaat wel minstens één of twee keer per jaar goed schoon van binnen. Meestal is het voldoende om je vriezer twee keer per jaar te ontdooien en schoon te maken. Bij oudere vriezers kan deze onderhoudsklus vaker terugkeren, zoals elk kwartaal.

Ruik je een onaangename geur bij het openen van je vriezer? Ook dan is het tijd om je vriezer grondig schoon te maken (en eventueel eerst te ontdooien). Die muffe geur ontstaat bijvoorbeeld door open verpakkingen, etenswaren die ver over de houdbaarheidsdatum zijn of vocht dat is vrijgekomen uit nog niet helemaal ingevroren producten. Controleer regelmatig de inhoud van je vriezer en maak het apparaat indien nodig schoon.

Lees ook: Deze functies kun je allemaal vinden op een vriezer

©Yanukit - stock.adobe.com

Hoe maak je je vriezer schoon?

Is het tijd om je vriezer schoon te maken? Ga dan als volgt te werk. Trek eerst de stekker uit het stopcontact en maak de vriezer helemaal leeg. Leg producten die je wilt bewaren in een koeltas met koelelementen of een zak ijsblokjes. Als het vriest, kun je de bevroren etenswaren ook even buiten neerleggen. Verwijder ook alle lades en laat ze op kamertemperatuur komen voordat je ze schoonmaakt. 

Laat de deur van de vriezer openstaan om het ijs te laten smelten. Als er veel ijsvorming is, kan dit soms enkele uren in beslag nemen. Je kunt dit proces versnellen door een emmer heet water in de vriezer te plaatsen en de deur te sluiten. Na een halfuur moet het meeste ijs ontdooid zijn. 

Het overgebleven ijs is vaak makkelijk te verwijderen met de hand of met een warme, natte doek. Gebruik geen scherpe voorwerpen om het resterende ijs weg te halen en laat ook hittebronnen zoals een föhn achterwege; die kunnen je vriezer beschadigen. 

Is je vriezer ontdooid? Maak een sopje met warm water en een neutraal geurende allesreiniger (of gebruik soda). Zorg dat de binnenkant van je vriezer goed droog is na de poetsbeurt, zodat er niets vastvriest als je de stekker er weer in steekt en de vriezer weer langzaam op temperatuur komt. Je vriezer kan weer gevuld worden!

Lees ook: 12 tips tegen vieze geurtjes in huis