ID.nl logo
Zo automatiseer je alles in huis
© PXimport
Huis

Zo automatiseer je alles in huis

Wil je alles in en om het huis automatiseren maar weet je niet waar te starten? Home Assistant is misschien niet de gemakkelijkste optie om mee te beginnen, maar als je het eenmaal door hebt kun je er echt alle kanten mee op. Bovendien worden hierin enorm veel slimme apparaten ondersteund. We laten zien hoe je het installeert en in gebruik neemt op een Raspberry Pi 4.

Home Assistant zit duidelijk in de lift: het kent een actieve groep ontwikkelaars én gebruikers. De toegankelijkheid wordt steeds beter: je kunt al meer via de webinterface instellen en minder via scripts. In deze workshop gaan met de software aan de slag op een Raspberry Pi 4. Ook een oudere Pi 3 model B(+), Intel nuc, kleine Linux-server of nas is een optie. Op de Pi en enkele andere apparaten profiteer je van de extra’s van Hass.io. Het maakt bijvoorbeeld updates en back-ups eenvoudiger en je kunt uitbreidingen in een handomdraai toevoegen. We gebruiken het bij deze workshop. Let er op dat het je systeem wel ‘kaapt’, je kunt er dus buiten Home Assistant weinig anders mee. Als Hass.io geen optie is kun je evengoed Home Assistant installeren, bijvoorbeeld binnen Docker. De gewenste uitbreidingen kun je dan apart via Docker installeren en mee laten draaien.

01 Installatie op Raspberry Pi

Voor de installatie op onze Raspberry Pi 4 kiezen we zoals gezegd de kant-en-klare image met Hass.io. De basis daarin wordt gevormd door het besturingssysteem HassOS en een Docker-omgeving. Binnen die Docker-omgeving wordt automatisch de container voor Home Assistant gestart die je bovendien heel eenvoudig kunt updaten via de webinterface. In die webinterface vind je ook veel extra’s. Zo zit er een tool in voor het maken en terugzetten van back-ups (snapshots) en kun je snel allerlei uitbreidingen installeren. Haal het imagebestand voor Hass.io op via https://www.home-assistant.io/hassio/installation/. Wij selecteerden de 32-bit image voor de Raspberry Pi 4. Heb je het nieuwste model met 8 GB geheugen dan moet je de 64-bit image kiezen als je al het geheugen wilt benutten, maar dan kun je niet met de gpio-pinnen werken. Gebruik balenaEtcher voor het flashen van het imagebestand op een microSD-geheugenkaart van bij voorkeur 32 GB of groter. Dat geeft je wat meer ruimte voor uitbreidingen en back-ups.

©PXimport

02 Preparatie geheugenkaart

Ben je klaar met het flashen van de geheugenkaart dan ben je in principe klaar om de Pi er mee op te starten. Optioneel kun je er door het schrijven van een configuratiebestandje voor zorgen dat instellingen voor wifi meteen goed staan en/of een vast ip-adres wordt toegekend. Wij kiezen er in deze masterclass echter voor de Pi gewoon met een netwerkkabel aan te sluiten, wat ook stabieler werkt dan wifi. Hierbij wordt het ip-adres via dhcp toegekend. Let er op dat er na het starten van je Pi enkele installatietaken worden uitgevoerd, wat tot 20 minuten kan duren. Wil je dat in de gaten houden dan zou je tijdelijk een monitor of tv aan kunnen sluiten. Als alles klaar is kun je de webinterface openen met een browser in je netwerk op het adres http://homeassistant.local:8123. Let op: voorheen werd het adres hassio.local gebruikt, in nieuwe installaties is dat homeassistant.local! Werkt het niet? Dan ontbreekt mogelijk de hiervoor benodigde mDNS-ondersteuning in je router. Je kun dan het ip-adres van je Raspberry Pi gebruiken, dat je kunt opzoeken met tools als Advanced IP Scanner. Op het openingsscherm wordt gevraagd om een account te maken, waar je vervolgens direct mee inlogt. 

©PXimport

03 Configuratie

Na het inloggen geef je een naam voor je huis op. Laat ook je locatie detecteren, dat helpt je onder andere aan de tijdzone en de juiste tijden voor zonsopgang en -ondergang. Je locatie zal doorgaans niet zo nauwkeurig worden gedetecteerd, maar dat passen we later aan. Je ziet als je verder gaat al direct enkele gevonden apparaten en services waarvoor integraties bestaan. Je kunt ze nu instellen maar dat kan ook later via het configuratiescherm. Daarom kiezen we Voltooien. Je komt nu op het overzichtsscherm, waar je links alle menuonderdelen vindt en rechts het overzichtsscherm, bereikbaar via het menupunt Overzicht.

©PXimport

Updates voor Home Assistant installeren

Er verschijnen regelmatig updates voor Home Assistant, die je via het menu Supervisor / Dashboard eenvoudig kunt installeren. We raden je wel met klem aan steeds de release notes te lezen. Daarin lees je niet alleen over allemaal mooie nieuwe features, maar ook belangrijke veranderingen. Richt je aandacht ook even op de zogenoemde breaking changes. Dat zijn dingen die voortaan anders worden opgelost en mogelijk niet werken zoals je het nu hebt ingesteld. Tip: maak vooraf een snapshot onder Supervisor / Snapshots. Je hebt dan een back-up waar je naar terug kunt als er wat fout gaat.

©PXimport

04 Bestanden bewerken

Om de configuratiebestanden van Home Assistant aan te kunnen passen kun je bijvoorbeeld de Samba-uitbreiding installeren, zodat je via het netwerk toegang krijgt, of inloggen via ssh en dan met een editor zoals nano aan de slag gaan. Veel handiger is de installatie van de File editor, voorheen bekend onder de naam Configurator. Het is één van de vele officiële uitbreidingen voor Home Assistant. In Hass.io voeg je het eenvoudig toe. Ga via het menu naar Supervisor en klik op Add-on Store. Tik dan op File editor en kies Install. Zet na de installatie vinkjes bij Start on boot voor automatisch opstarten na booten, Watchdog voor het automatisch herstarten bij een crash en Show in sidebar zodat je in je menu een verwijzing naar deze editor er bij krijgt. Klik dan op Start. Als je de editor opent kun je via het foldericoontje het gewenste configuratiebestand openen, bijvoorbeeld configuration.yaml waarin de hoofdconfiguratie staat. Ook kun je via hetzelfde icoontje kiezen om een nieuw bestand of nieuwe map te maken. De editor geeft ook fouten in yaml-code aan, de taal die voor de configuratie wordt gebruikt, en helpt bij het herstarten van de server na aanpassingen.

©PXimport

05 Opzet configuratiebestanden

Bekijk vooraf goed de structuur van de configuratiebestanden. De hoofdconfiguratie vind je zoals gezegd in configuration.yaml. Standaard wordt de configuratie hierin opgedeeld om het overzicht te behouden. Dat zie je aan een regel als automation: !include automations.yaml. Dat is een verwijzing naar het aparte script met daarin al je automatiseringsregels. Je kunt dit ook zelf toepassen. Heb je bijvoorbeeld heel veel sensors toegevoegd, dan kun je een apart bestand sensors.yaml maken waarna je in de hoofdconfiguratie (configuration.yaml) de regel sensor: !include sensors.yaml toevoegt. Er is zelfs een mogelijkheid om hele mappen automatisch in te voegen. Dit alles is vooral handig als je wat verder bent en je scripts steeds langer worden. 

©PXimport

06 Locatie aanpassen

We maken als eerste een aanpassing voor de correcte locatie van onze Home Assistant-installatie. Dit heeft onder meer invloed op de tijden voor zonsopgang en -ondergang. Je kunt het eventueel via het bestand configuration.yaml met de editor aanpassen, maar het is praktischer om hiervoor naar Instellingen / Algemeen te gaan. Je kunt hier via de kaart (met zoommogelijkheid) het icoontje verslepen naar je precieze locatie. Controleer ook de tijdzone en het maatsysteem. Los je dit toch liever via het configuratiebestand op, dan kun je in configuration.yaml een component genaamd homeassistant: toevoegen met daaronder achter latitude: de breedtegraad en daar weer onder een longitude: met de lengtegraad. Herstart daarna de server via het instellingenicoontje en dan Restart HASS. Door de handmatige configuratie kun je deze algemene instellingen zoals de locatie niet meer via de gebruikersinterface veranderen

©PXimport

Werken met zones en gebieden

Je kunt in Home Assistant met verschillende zones werken, bijvoorbeeld voor thuis, werk en school. Geef je hierna handmatig of automatisch, bijvoorbeeld via een tracker, je locatie door, dan kan jouw status in Home Assistant worden aangepast. Bijvoorbeeld op het moment dat op je werk arriveert of een straal van 100 meter daar omheen. In automatiseringen kun je dit dan weer als trigger of conditie gebruiken. Je kunt zones invoeren via het configuratiebestand, maar het is handiger naar Instellingen / Zones te gaan. Hier kun je alle zones toevoegen met de gewenste straal. Je kunt de locatie ofwel aanwijzen op de kaart, of een breedtegraad/lengtegraad opgeven. Op https://www.gps-coordinaten.nl/ kun je die coördinaten gemakkelijk opzoeken op basis van een adres. Heb je nog geen zones gemaakt, dan wordt de locatie van de Home Assistant-installatie gebruikt als zogenoemde Huis-zone. Naast zones kun je ook werken met gebieden. Dat zijn ruimtes in je huis, zoals je keuken, slaapkamer en woonkamer. Die zijn overigens al standaard toegevoegd. Onder Instellingen / Gebieden kun je extra gebieden toevoegen. Als je apparaten toevoegt is het gebruikelijk om direct het gebied te selecteren waar dat apparaat is geplaatst. Hiermee kun je bijvoorbeeld in één keer de lampen in de slaapkamer uitzetten.

©PXimport

07 Automatisch gevonden

Mogelijk zijn er automatisch al diverse apparaten gevonden op je netwerk zoals Chromecast, Philips Hue, Apple TV, Kodi, Sonos of een smart tv. Je ziet de automatisch gevonden apparaten onder Instellingen / Integraties waar je ze direct kunt configureren of eventueel negeren. We zullen dit straks gebruiken om Philips Hue-lampen toe te voegen. Daarna gaan we, voordat we echt gaan ‘automatiseren’, ook nog handmatig wat andere apparaten toevoegen. Goed om te weten is dat Home Assistant enorm veel apparaten en diensten ondersteunt (zie kader). De kans is daarom groot dat je zonder dat je iets hoeft te kopen al heel wat apparaten in huis hebt die er op aansluiten.

©PXimport

Werkt samen met… bijna alles!

Home Assistant ondersteunt enorm veel apparaten en diensten. We duiden ze aan als integraties. Voor een compleet overzicht kijk je op https://www.home-assistant.io/integrations. De integraties komen met uitgebreide beschrijving hoe je er mee van start gaat. Die is voor beginners wellicht nog net wat te beknopt, maar als je wat verder bent heb je er vrijwel altijd genoeg aan. En anders zijn er talloze hulptroepen en -bronnen op internet te vinden. Houdt ook de blog van Home Assistant in de gaten want er worden regelmatig interessante integraties toegevoegd!

©PXimport

08 Philips Hue-lampen

We beginnen met het toevoegen van Philips Hue-lampen. Deze werken via het ZigBee-protocol. De Hue Bridge zorgt ervoor dat de lampen ook vanuit het netwerk bereikbaar zijn, met de Hue-app of natuurlijk Home Assistant. De software kan rechtstreeks met de zogenaamde api in de Hue Bridge praten. Ga in Home Assistant naar Instellingen / Integraties en klik achter Philips Hue op Configureer. Kies de bridge, klik op de ronde knop op de bridge en ten slotte Opslaan. De toe te voegen Hue-lampen worden hierna in een overzicht getoond waarbij je per lamp het gebied kunt aanwijzen waar deze staat. Hierna worden ze toegevoegd aan Home Assistant, en kun je ze bedienen via het dashboard onder Overzicht. Een veranderde status wordt binnen enkele seconden bijgewerkt, bijvoorbeeld als je een lamp buiten Home Assistant aan- of uitzet.

©PXimport

09 Yeelight toevoegen

De Yeelight-lampen van Xiaomi werken via wifi en kun je zien als voordelig alternatief voor Philps Hue. Je voegt ze snel en eenvoudig aan Home Assistant toe. Als voorbeeld nemen we twee lampen die kleuren weer kunnen geven en met 600 lumen een goede lichtopbrengst bieden. Voordat je deze lampen in Home Assistant kunt toevoegen zorg je dat deze op de gebruikelijke manier via de Yeelight-app werken en over de laatste firmware beschikken. Bij het in gebruik nemen van de lamp zie je ook een optie LAN Beheer. Zit dit aan om toegang via het netwerk mogelijk te maken voor onder meer Home Assistant. Achterhaal vervolgens de ip-adressen van je lampen via de Yeelight-app of via het netwerkoverzicht van je router. In ons voorbeeld zijn dat 10.0.10.190 en 10.0.10.191. Ga in Home Assistant naar Instellingen / Integraties en klik op het plusteken. Zoek naar Yeelight en vul het ip-adres van de lamp in. Geef daarna aan in welke ruimte de lamp staat. Voeg op dezelfde manier eventuele andere lampen van dit type toe. We willen ze vervolgens nog een herkenbare naam geven. Daarvoor ga je naar Overzicht en klik je op de naam van de lamp. Klik dan op het instellingenicoontje en vul een naam in onder Naam overschrijven. Via je dashboard kun je uiteraard de intensiteit of kleur voor de lamp wijzigen, maar ook één van de vele effecten zoals Disco of Police toepassen voor een leuk effect.

©PXimport

10 Toevoegen Rfxcom-transceiver

Voor het werken met producten in de 433 MHz-band, zoals de bekende KlikAanKlikUit-accessoires (zie kader) of bijvoorbeeld temperatuursensoren, gebruiken we een bekende transceiver (zender én ontvanger) van Rfxcom, de RFXtrx433E. Die ondersteunt talloze producten en de daarin gebruikte protocollen, zodat je bijvoorbeeld snel en voordelig allerlei schakelaars, raam- en deursensoren, weerstations, deurbellen, automatische gordijnen en garagedeuren kunt toevoegen. Ook Chinese webshops hebben een flink aanbod. We sluiten de transceiver aan op één van de usb-poorten van de Pi. Daarna openen we met File editor het configuratiebestand configuration.yaml en voegen, met het apparaat op /dev/ttyUSB0, onderstaande regels toe. Met een extra optie zorgen we dat nieuw gevonden apparaten automatisch worden toegevoegd.

rfxtrx:

device: /dev/ttyUSB0

automatic_add: True

Bewaar de aanpassing in het script via het Save-icoontje (of Ctrl+S), klik rechtsboven in de editor op het instellingenicoontje en kies Restart HASS. Heb je meer usb-apparaten aangesloten? Dan kan het zijn dat de transceiver op bijvoorbeeld ttyUSB1 zit. Controleer daarom via Instellingen / Logboek op eventuele foutmeldingen en pas het poortnummer indien nodig aan.

©PXimport

KlikAanKlikUit in Home Assistant

KlikAanKlikUit (KaKu) heeft veel producten voor het slimme huis. Sommige werken rond 868 MHz of met ZigBee, maar het bekendst is het schakelmateriaal op 433 MHz. Hiermee schakel je voordelig stopcontacten en stekkerdozen op afstand. In elke bouwmarkt en elektronicawinkel vind je zulke setjes. Ze gebruiken een simpel protocol dat sterk op het aloude X10-protocol lijkt. Daar zitten ook nadelen aan. Zo is communicatie bijvoorbeeld maar in één richting mogelijk. Je kunt dus wel een signaal sturen om bijvoorbeeld een lamp in te schakelen, maar er is geen bevestiging dat dit ook daadwerkelijk is gebeurd. Daarnaast is de communicatie niet versleuteld, waardoor de kans bestaat dat buren onbedoeld apparaten in- en uitschakelen. Sluit je een zender/ontvanger aan die de protocollen kent, dan kun je in Home Assistant aan de slag met KlikAanKlikUit-producten maar met ook talloze andere (goedkope) schakelsetjes die het 433 MHz-frequentiegebied benutten

11 Temperatuursensoren toevoegen

De producten die de 433 MHz-frequentie benutten zijn, door de simpele protocollen die ze benutten, niet de meest betrouwbare, maar in de praktijk zijn er weinig problemen mee, mede dankzij het goede bereik. En zeker voor temperatuursensoren is het een uitstekende optie. Het is immers geen wereldramp als een enkele keer een meting wordt overgeslagen of je buurman de waarde ook uit kan lezen. De door de Rfxcom-transceiver gevonden producten in de 433 MHz-band worden automatisch toegevoegd zodra ze worden gevonden. Als je naar Overzicht gaat zie je de metingen van temperatuursensoren als het goed is al verschijningen. De naam is echter doorgaans niet heel herkenbaar. Dit kun je eenvoudig aanpassen. We klikken op de buitentemperatuursensor en in het venster dat verschijnt op het instellingenicoontje. We overschrijven nu de naam zodat er Buitentemperatuur staat en kiezen Bijwerken. Het toekennen van een herkenbare naam zorgt dat je het apparaat makkelijker kunt aanwijzen bij het maken van je dashboard of automatseringen! Sensoren worden breed toegepast in Home Assistant (zie kader).

©PXimport

Sensoren in Home Assistant

De temperatuursensoren worden in Home Assistant logischerwijs als sensor aangeduid. Bedenk wel dat sensoren veel breder worden toegepast. Je kunt denken aan raam- en deursensoren, weersvoorspellingen van bijvoorbeeld OpenWeatherMap, het niveau van je printercartridges (via snmp of cups), meterstanden van de slimme meter, de actuele handelswaarde voor bitcoins, de actuele reistijd van A naar B volgens Google Maps of de snelheid van je internetverbinding

 12 Schakelaars toevoegen 

Het toevoegen van een schakelbare KlikAanKlikUit-stekkerdoos is niet lastig als je de Rfxcom-transceiver al hebt geconfigureerd (zie stap 10), met de optie om gevonden apparaten automatisch toe te voegen. We gaan er voor het gemak even van uit dat je al een afstandsbediening voor de stekkerdoos gebruikt om deze aan of uit te zetten. Doe je dat enkele keren, dan zal het signaal door de Rfxcom-transceiver worden opgepikt en komt het als schakelaar beschikbaar op het dashboard onder Overzicht. Klik deze aan en geef eventueel een herkenbare naam via het instellingenicoontje. Je kunt naar de de Rfxcom-integratie op Instellingen / Integraties bladeren en dan doorklikken naar gevonden apparaten of entiteiten. Als je geen afstandsbediening hebt kun je overigens ook handmatig een code genereren met Home Assistant en deze via de leermodus aan de slimme stekker koppelen. Die leermodus is meestal korte tijd vanzelf actief als je de slimme stekker in het stopcontact steekt. 

©PXimport

 13 Aanwezigheidsinformatie via router 

De vraag of iemand thuis is kan een belangrijke rol spelen bij je automatiseringsregels. Om dit te kunnen bepalen heb je meerdere opties. Zo kun je het grondig aanpakken met bluetooth en enkele beacons in huis. Dan kun je zelfs bepalen in welke ruimte iemand zich bevindt. Maar je moet er wel wat voor knutselen, bijvoorbeeld met de ESP32 microcontroller. Hier kiezen we voor integratie met een router. Voor aanwezigheidsinformatie kan eenvoudigweg de verbindingslijst van de router worden gebruikt, om te zien of de smartphone van een persoon op het netwerk zit. Simpel maar doeltreffend! Als voorbeeld nemen we een Fritz!Box. De router is al gevonden onder Instellingen / Integraties en je hoeft alleen op Configureer te klikken. Vul indien nodig je gebruikersnaam en wachtwoord in voor toegang. Nu zullen de gevonden apparaten binnen Home Assistant beschikbaar komen en vermeld worden bij de bewuste integratie. Als laatste ga je naar Instellingen / Personen. Geef per persoon aan welk apparaat of welke apparaten bij die persoon horen. De smartphone van een persoon is vaak genoeg, maar op kantoor zou je ook bijvoorbeeld diens laptop of pc kunnen kiezen voor aanwezigheidsdetectie. Gebruik je accesspoints van Ubiquiti dan kun je met de UniFi Controller een mooie aanwezigheidsdetectie bouwen (zie kader).

©PXimport

Gebruikers tracken via UniFi Controller

Gebruik je accesspoints van Ubiquiti en heb je de UniFi Controller dan heb je een mooie opstelling voor het detecteren van gebruikers op je netwerk. Je kunt de UniFi Controller direct koppelen onder Instellingen / Integraties door het opgeven van je gebruikersnaam en wachtwoord. Automatisch worden dan de via wifi ingelogde apparaten gevolg op het netwerk en komen ze beschikbaar binnen Home Assistant. Je kunt nog kiezen op welke wifi-netwerken (ssid’s) gebruikers gevolgd moeten worden. Bij de standaardinstellingen wordt een apparaat als afwezig gezien als het 300 seconden (5 minuten) niet online is geweest. Als een apparaat online komt wordt dit direct herkend. Je kunt voor de integratie ook nog extra opties instellen. Zo kun je bijvoorbeeld schakelaars toevoegen om netwerktoegang voor bepaalde apparaten te blokkeren, en sensors toevoegen voor het bandbreedtegebruik van apparaten. Ook hier moet je nog per persoon aangeven welke apparaten bij hem horen, onder Instellingen / Personen. Het is voldoende om bijvoorbeeld een smartphone toe te voegen. In de lijst zul je die meestal aan de naam herkennen, maar een enkele keer moet je naar het mac-adres kijken, en staat er bijvoorbeeld device_tracker.unifi_20_39_56_7b_6a_93_default. 

©PXimport

14 Automatiseren met Home Assistant!

We hebben nu de nodige apparaten toegevoegd aan Home Assistant, maar dat maakt het huis nog niet echt slim! Daarvoor gaan we automatiseringsregels toevoegen. Voorheen gebruikte je daarvoor exclusief het bestand automations.yaml. Tegenwoordig gaat dit ‘gewoon’ via de grafische interface, onder Instellingen / Automatiseringen. De mogelijkheden daarbij waren in het begin nog beperkt, maar er zijn stappen gemaakt. En het is goed om te wennen aan de nieuwe manier: op termijn zal Home Assistant vrijwel overal afstappen van aparte configuratiebestanden. De principes voor automatiseren zijn uiteraard wel hetzelfde gebleven. Een automatiseringsregel bevat tot drie onderdelen: een trigger, eventuele condities en de gewenste actie(s). Met een trigger stel je in wanneer de regel geëvalueerd moet worden, bijvoorbeeld na een bepaalde tijd, bij het indrukken van een knop of zodra iemand thuiskomt. Met condities stel je eventueel beperkingen in, opdat een lamp bijvoorbeeld alleen wordt ingeschakeld als iemand thuis is én als het donker is. Ten slotte definieer je de actie die moet worden uitgevoerd, bijvoorbeeld het inschakelen van de lamp. 

©PXimport

15 Toestanden controleren

Voordat je gaat automatiseren is het handig een beeld te hebben van entiteiten, toestanden en attributen. Hiervoor kun je onder Ontwikkelhulpmiddelen / Toestanden kijken. Daar zie je alle bekende entiteiten met de huidige toestand en eventuele attributen. Een entiteit is bijvoorbeeld een lamp met status on of off en een attribuut als brightness (voor een dimlamp). Een entiteit kan ook bijvoorbeeld de zon zijn met als status bijvoorbeeld above_horizon en attributen als next_rising en next_setting. De acties kun je verkennen via Ontwikkelhulpmiddelen / Services. Voor een schakelaar is zo’n actie bijvoorbeeld switch.turn_off en voor een lamp zoiets als light.turn_off.

©PXimport

16 Automatisering toevoegen

We zullen beginnen met een eenvoudige tijd-gestuurde trigger die elke seconde een lamp afwisselend aan en uit zet zodat de lamp zachtjes knippert. Ga naar Instellingen / Automatiseringen en klik op het plusteken om een nieuwe automatisering te maken. Je kunt via een beschrijvende zin (in het Engels) een snelle start maken, maar dit slaan we hier over door op Skip te klikken. Als naam voeren we Lamp knipperen in. Onder Trigger-type kiezen we Tijdspatroon. De velden Uren en Minuten laten we leeg en onder Seconden voeren we /1 in. Hiermee geef je feitelijk aan dat de automatisering iedere seconde moet worden herhaald. Je hoeft in dit geval geen voorwaarden te kiezen. Onder Acties kies je bij Type actie voor Apparaat. Selecteer dan onder Apparaat de bewuste lamp en kies bij Actie voor Omschakelen. Als je de automatisering bewaart zal de lamp al direct gaan knipperen. Stopt dit abrupt, kijk dan eerst onder Instellingen / Logboek of er een foutmelding is. Sommige lampen vinden het niet leuk steeds geschakeld te worden. Hieronder zie je hoe je dit op de ‘oude’ manier via het bestand automations.yaml kon invoeren.

- alias: 'Toggle lamp'

trigger:

platform: time_pattern

seconds: '/1'

action:

service: light.toggle

entity_id: light.sfeerlamp

©PXimport

17 Schakelen met zonsondergang

Een handige optie is het schakelen van een lamp als de zon ondergaat, of een bepaalde tijd voordat dit gebeurt, ook wel offset genoemd. Hiervoor volg je deels de voorgaande stappen. In dit geval kies je bij Trigger-type voor Zon met bij Gebeurtenis de optie Zonsondergang. Je kunt hierbij een offset opgeven. Vul je bijvoorbeeld -00:45:00 in dat wordt de automatisering een kwartier voordat de zon ondergaat uitgevoerd. Of je kiest bijvoorbeeld -01:30:00 voor een langere offset van anderhalf uur. De lamp zal met deze automatisering weliswaar netjes aangaan op het bewuste moment, maar daarna niet meer uitgaan. Voeg daarvoor een extra automatisering toe die de lamp weer uitzet op de gewenste tijd, bijvoorbeeld rond bedtijd of pas in de ochtend. Hiervoor kies je bij Trigger-type voor Tijd en voer je de tijd in (bijvoorbeeld 23:00:00) en dan weer de gewenste actie.

©PXimport

Schakelen met aanwezigheidsinformatie

De aanwezigheidsdetectie die we in dit artikel hebben toegevoegd kun je ook handig in automatiseringen gebruiken. Het uitschakelen van lampen bijvoorbeeld als er niemand thuis is. Ook kun je de aanwezigheid als voorwaarde gebruiken, zodat een lamp bijvoorbeeld alleen wordt aangezet als er iemand aanwezig is. In dat laatste geval druk je bij het maken van je automatisering op je Voorwaarde toevoegen, kies je bij Type voorwaarde voor Staat en bij Entiteit de persoon (bijvoorbeeld person.gertjan_groen). Onder het kopje Staat voer je home of not_home in, afhankelijk van de gewenste toestand.

▼ Volgende artikel
Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten
© grzymkiewicz
Huis

Magnetron kopen? Dit is waar je op moet letten

Een magnetron kiezen lijkt misschien eenvoudig, maar schijn bedriegt. Er zijn allerlei opties waarvoor je kunt kiezen. Ga je voor een simpele uitvoering of een model met uitgebreide functies? Hoe belangrijk zijn vermogen, inhoud en bediening? In dit artikel helpen we je stap voor stap bij het maken van de juiste keuze.

Om de voor jou beste magnetron te vinden, let je op de volgende punten:

  • Type magnetron
  • Functies
  • Inhoud
  • Vermogen
  • Draaiplateau
  • Bediening
  • Inbouw of vrijstaand

Lees ook: Deze functies kun je tegenkomen op een magnetron

Een belangrijke eerste keuze is het type magnetron. Er zijn twee hoofdvarianten: de solo magnetron en de combimagnetron.

Een solo magnetron is de meest eenvoudige uitvoering en geschikt voor mensen die vooral willen opwarmen of ontdooien. Een combimagnetron biedt meer mogelijkheden. Naast de standaard magnetronfunctie heeft dit type ook functies zoals een oven, grill en soms zelfs stoom. Wil je dus meer doen dan alleen opwarmen of ontdooien, dan is dit voor jou het geschikte type – vooral als je wat kleiner behuisd bent en geen ruimte in je keuken hebt voor een aparte oven.

Functies

De functies bepalen wat je allemaal met je magnetron kunt doen. Naast de standaard magnetronfunctie, waarmee je eten kunt opwarmen en ontdooien, bieden veel modellen extra opties.

Met de ovenfunctie kun je gerechten garen en bakken (denk aan pizza of cake). Deze functie zorgt voor een gelijkmatige verwarming. Houd je van ovenschotels, dan is deze functie eigenlijk ook onontbeerlijk. De grillfunctie voegt daar nog een extra dimensie aan toe: je kunt vlees of groenten een knapperig laagje geven of zorgen voor een goudbruin gegratineerd kaaslaagje.

Met de stoomfunctie kun je gezonde maaltijden bereiden. Deze functie is perfect voor groenten, vis of rijst, omdat het voedingsstoffen en smaak behoudt.

Sommige magnetrons bieden daarnaast speciale programma's, zoals een crisp-functie (voor krokante snacks) of automatische kookprogramma's waarmee je zonder veel nadenken gerechten kunt bereiden.

Bij het kiezen van een magnetron is het slim om na te gaan welke functies je echt vaak gebruikt. Voor simpel gebruik is een model met alleen de basisfuncties vaak voldoende, maar als je creatief wilt koken, is een combimagnetron met extra mogelijkheden de investering waard.

Knisperknasper

Magnetrons met crisp-functie

Inhoud

De inhoud van de magnetron bepaalt hoeveel eten je erin kwijt kunt. Een inhoud van minder dan 25 liter is compact en geschikt voor een- of tweepersoonshuishoudens. Dit formaat is ideaal als je vooral kleinere gerechten of porties opwarmt.

Voor gezinnen of als je vaak in het groot kookt is een magnetron met een inhoud van 25 tot 40 liter geschikter. Hiermee kun je bijvoorbeeld een ovenschotel of meerdere porties tegelijk bereiden.

©pixel-shot.com (Leonid Yastremskiy)

Vermogen

Het vermogen van een magnetron wordt uitgedrukt in watt en bepaalt hoe snel je eten wordt verwarmd. Een magnetron met een vermogen tot 900 watt is geschikt voor basisgebruik, zoals opwarmen en ontdooien. Voor gerechten die sneller gaar moeten zijn, of als je alleen de magnetronfunctie gebruikt, is een model van 900 tot 1000 watt beter geschikt. Gebruik je daarnaast functies zoals de grill of oven, let dan op de temperatuurinstellingen van die specifieke standen.

Voor intensief gebruik of als je wilt dat gerechten snel en gelijkmatig klaar zijn, kun je het beste kiezen voor een magnetron met een vermogen van 1000 watt of meer. Modellen met 1100 watt of hoger zijn vooral handig voor grote huishoudens of voor het bereiden van grote ovenschotels, volledige maaltijden of gerechten met een hoger volume.

Draaiplateau

Het draaiplateau in een magnetron zorgt voor een gelijkmatige verdeling van de warmte. Voor kleinere gerechten is een draaiplateau met een diameter tot 25 cm voldoende. Dit is gebruikelijk bij compacte modellen.

Als je grotere borden of schalen wilt gebruiken, kies dan een draaiplateau van 25 tot 30 cm. Voor grote schalen of ovenschotels is een plateau van 30 cm of meer handig. Houd er rekening mee dat een groter draaiplateau ook meer ruimte in de magnetron vraagt. Wil je een groot draaiplateau, dan kom je dus eigenlijk automatisch uit bij een grote magnetron.

Bediening

De bediening van een magnetron kan variëren van eenvoudig tot uitgebreid. Modellen met een draaiknop of mechanische bediening zijn vaak goedkoper en makkelijk te gebruiken. Ze bieden alleen maar een paar eenvoudige instelmogelijkheden, zoals tijd en vermogen, en zijn daardoor ideaal voor basisgebruik.

Magnetrons met elektronische knoppen of een touchscreen bieden meer precisie en vaak extra functies. Hiermee kun je specifieke kookprogramma's kiezen of instellingen fijner afstemmen.

INBOUW OF VRIJSTAAND?

Natuurlijk hangt je keuze ook af van je keuken. Heb je veel inbouwapparatuur en nog een vrije plek in een nis of kast, dan is een inbouwmagnetron een logische keuze. Let er wel op dat inbouwmodellen vaak duurder zijn en precies moeten passen in de beschikbare ruimte. Goed meten is daarom essentieel.

Heb je geen plek voor inbouw of wil je meer flexibiliteit? Dan is een vrijstaande magnetron een betere optie. Deze kun je neerzetten waar je maar wilt, bijvoorbeeld op het aanrecht of een plank. Vrijstaande modellen zijn meestal goedkoper en makkelijker te vervangen.

©v74

Wat past bij jou?

Als je vooral restjes opwarmt of simpele gerechten maakt, voldoet een solo magnetron met een inhoud tot 25 liter en een vermogen tot 900 watt. Voor huishoudens die meer willen, zoals bakken en grillen, is een combimagnetron met een grotere inhoud en meerdere functies beter geschikt. Het draaiplateau en de bediening spelen ook een rol: compacte modellen zijn handig in kleinere keukens, terwijl grotere modellen met touchbediening veelzijdiger zijn. Maar dat er altijd een magnetron is die bij jou past, dat durven we te garanderen!

▼ Volgende artikel
Nog wat over van je kerstdiner? Dit kun je doen met de restjes (P.S. 🎄🍕Ken je de kerstpizza al?)
© sebra
Huis

Nog wat over van je kerstdiner? Dit kun je doen met de restjes (P.S. 🎄🍕Ken je de kerstpizza al?)

De feestdagen draaien om gezellig samen zijn en uitgebreid tafelen. Maar na het kerstdiner blijft er vaak (veel) eten over. Weggooien? Zonde! Met wat slimme ideeën en eenvoudige recepten maak je van wat over is snel iets verrassends en smakelijks.

🎄🥘 Kerstkliekjes? Dit kun je ermee doen:

  • Geen kookstress de dag erna
  • Gebruiken om een nieuw gerecht te maken
  • Nieuwe traditie: de kerstpizza!
  • Wecken
  • Invriezen
  • Weggeven

Lees ook: 8 slimme manieren om voedselverspilling tegen te gaan

Handig: de dag erna geen kookstress

Begin met het meest voor de hand liggende: zet de maaltijd nog een keer op tafel! Sommige gerechten, zoals stoofvlees of ragout, smaken de volgende dag zelfs beter, omdat de smaken dan volledig zijn ingetrokken. En wie weet heb je tijdens het kerstdiner niet eens alles kunnen proberen, simpelweg omdat je al vol zat. Bonus is natuurlijk dat je eens een dag níet hoeft na te denken over wat je moet koken!

Maak er iets nieuws van

Het hangt er natuurlijk vanaf wát je precies over hebt, maar vaak kun je van restjes iets heel nieuws maken. Heb je bijvoorbeeld brood (en stoofpeertjes) over? Maak er wentelteefjes van in de koekenpan en je hebt een prima Derde Kerstdag-ontbijt. Vlees dat over is kun je verwerken in een hartige taart of smakelijke pasta. Groenten kun je gebruiken in een omelet, lekkere soep of salade. Veel kaasjes over van de borrelplank? Gebruik ze om een ovenschotel te gratineren, of misschien kun je er wel kaasfondue van maken.

🎄🍕 Nieuwe traditie: de kerstpizza!

Heb je een vriezer, dan heb je daar vast wel een aantal basispizza's in liggen. Beleg die met overgebleven groenten zoals champignons, broccoli en tomaat, met restjes kalkoen of ham én met wat er aan kaas is overgebleven voor je eigen unieke 'derde kerstdagpizza'. Wat ons betreft een nieuwe traditie!

©Nataliya Korchmar

Wecken

Een traditionele methode om eten langer te bewaren is wecken. Hierbij maak je voedsel in glazen potten in, zodat het lang houdbaar blijft. Dit werkt uitstekend voor soepen, sauzen en sommige groentegerechten. Tijdens het proces verwarm je de gevulde potten, waardoor bacteriën worden gedood en een vacuüm ontstaat. Het resultaat: het blijft weken en soms zelfs maanden goed. Meer weten over geschikte potten? Kijk bijvoorbeeld eens hier.

Invriezen voor later

Wat natuurlijk ook altijd kan: de restjes invriezen. Handig wanneer je een keer minder tijd of zin hebt om te koken. Zorg ervoor dat je de restjes in luchtdichte containers of zakken verpakt om de smaak en kwaliteit te behouden.

✅ Wel invriezen

  • Soepen zonder zuivel (zoals pompoen- of tomatensoep)

  • Stoofgerechten (zoals rundvleesstoof of coq au vin)

  • Sauzen zonder room (zoals tomatensaus of jus)

  • Gebraden vlees (bijvoorbeeld kalkoen, kip of varkensrollade, in plakken gesneden)

  • Aardappelpuree (zonder room of boter, die kun je later toevoegen)

  • Groentegerechten (zoals geroosterde groenten, mits niet te vochtig)

  • Quiches en hartige taarten

  • Brood en broodjes (zoals kerststol of bijgerechtenbrood)

  • Desserts (zoals brownies, cakes zonder glazuur of crumble-toppings)

❌ Niet invriezen

  • Gerechten met veel room (zoals roomsoepen, roomsaus of gerechten met slagroom, die kunnen schiften)

  • Bladsalades (zoals veldsla of rucola, wordt slap en waterig)

  • Verse rauwe groenten (zoals komkommer of tomaat, die verliezen hun structuur)

  • Gerechten met aardappelen in schijfjes (zoals aardappelgratin, wordt korrelig en waterig)

  • Pasta met saus gemengd (de pasta kan papperig worden)

  • Gefrituurde gerechten (zoals kroketten of loempia's, worden slap)

  • Gebak met glazuur of decoratie (zoals slagroomtaarten, de decoratie smelt of wordt vochtig)

Weggeven

Kerst draait om delen en geven, dus waarom wat over is niet delen met vrienden, buren en familie? Of breng het naar een plaatselijk daklozencentrum en geef het aan mensen die het kunnen waarderen. Lokale voedselbanken of liefdadigheidsinstellingen zijn ook blij met verse voedseldonaties. Maak eventueel zelfs een paar extra porties om uit te delen. Wedden dat dit zeer gewaardeerd wordt?

©Ольга Симонова

Haal alles uit je kerstdiner

Je ziet: er zijn allerlei mogelijkheden om iets te doen met alles wat er over is van je kerstdiner. Een snufje creativiteit, een mespuntje inspiratie, een flinke dosis kerstgevoel: fijne kerstdagen!