Heb je je zinnen op een heuse NAS gezet, maar houden de fikse prijzen je tegen? Weet dan dat het ook zo goed als gratis kan. Zowat de enige voorwaarde is dat je over een extra pc beschikt en bereid bent tot een eenmalige installatie en configuratie van TrueNAS CORE. Dat is een gratis en softwarematige NAS die zowat alles in huis heeft wat je van een slimme netwerkschijf mag verwachten.

‘NAS’ staat voor network-attached storage, wat zoveel betekent als: opslagruimte die jij en je gezinsleden (of collega’s) via het (thuis)netwerk kunnen benaderen. Daarbij wil jij als beheerder het liefst bepalen welke netwerkmappen toegankelijk zijn en voor wie. Dat is perfect mogelijk met TrueNAS CORE. Deze naam zegt je misschien niet zoveel, maar in feite vloeit deze NAS-software voort uit het erg populaire FreeNAS-project.TrueNAS CORE steunt op FreeBSD, maar dat hoeft je niet af te schrikken: op de installatie na laten alle onderdelen zich eenvoudig vanuit een grafische webinterface bedienen.

In dit eerste deel gaan we TrueNAS installeren, zodat we in het volgende nummer van Computer!Totaal de tool helemaal naar onze hand kunnen zetten en volop data kunnen delen.

Hardware

TrueNAS CORE download je in de vorm van een iso-bestand dat je vervolgens moet zien om te zetten in een opstartbare schijf. Tenzij je het hele installatieproces virtualiseert (zie tekstkader ‘Virtuele machine’), betekent dit dat je over een (extra) computer moet beschikken die van TrueNAS zal opstarten.

De belangrijkste voorwaarden zijn een 64bit-processor en (het liefst) 8 GB werkgeheugen. Verder heb je minimaal twee opslagmedia nodig. Een fiks en snel medium voor je eigenlijke data (bij voorkeur zelfs twee of meer, zodat je de schijven in RAID kunt plaatsen: zie ook bij ‘Opslagruimte’) en een bescheiden medium voor de installatie van TrueNAS zelf. Voor dit laatste heb je in principe voldoende aan 8 GB. Als je hier absoluut geen harde sc thijf of ssd aan wilt opofferen, kan het desnoods op een usb-stick, maar de ervaring leert ons dat dit lang niet zo vlot werkt.

©PXimport

Virtuele machine

©PXimport

Voorbereiding

Is de hardware gereed, dan kun je met de software aan de slag. Surf naar www.tiny.cc/trucdl en klik op No Thank you […] en Download Now om het iso-bestand van TrueNAS CORE te downloaden (900 MB). Dit schijfkopiebestand moet je nu omzetten naar een live systeem. Dat kan met een usb-stick en een gratis tool als Win32 Disk Imager. Stop een (lege) usb-stick in je pc en start de tool op. Verwijs via het mapicoon naar je iso-bestand, maar wijzig het uitklapmenu met Disk Images in *.*. Vervolgens selecteer je de stick bij Doelapparaat en hoef je verder alleen nog te bevestigen met Schrijven en Yes.

Het is nu de bedoeling dat je de andere pc van deze stick opstart. Mocht dat niet lukken, schakel dan in het BIOS de functie Secure Boot uit of stel het UEFI-BIOS eventueel in op Legacy Bios-mode of csm-boot.

Vervolgens gaan we TrueNAS op die pc installeren. Zoals gezegd kan dat desnoods op een usb-stick (die moet je dan eveneens ingeplugd hebben), maar loopt het veel lekkerder op een harde schijf of ssd.

©PXimport

Installatie

Kort nadat de pc van de installatiestick is opgestart, verschijnt een keuzemenu. Bevestig de bovenste optie (Boot TrueNAS Installer) met de Enter-toets en kies vervolgens voor 1Install/Upgrade. Je krijgt een melding als je systeem over minder dan 8 GB werkgeheugen beschikt. Wil je in dit geval toch verdergaan, kies dan Yes.

In het volgende venster vraagt TrueNAS je op welke schijf je het systeem wilt installeren en dat is dus de tweede stick of, veel beter nog, een (kleine) harde schijf. Bevestig je keuze met de spatietoets, zodat er een asterisk naast het geselecteerde medium verschijnt. Bevestig met OK en met Yes. Als toekomstig beheerder van TrueNAS wil je natuurlijk een stevig wachtwoord opgeven (2x). Bevestig nog eens met OK. Ten slotte kies je voor Boot via BIOS (tenzij je het met Boot via UEFI wilt proberen), zodat de eigenlijke installatie kan beginnen.

Normaliter duurt die zo’n tien minuten (op een stick veel langer). Bij sommige opties kan het lijken alsof je systeem bevriest: even wachten is dan de boodschap. Na afloop bevestig je met OK en kies je bij voorkeur 4 Shutdown System, zodat je rustig de tijd hebt om de installatiestick voor de herstart uit de pc te verwijderen.

Na deze herstart neemt het TrueNAS-bootmedium het heft in handen en kun je Boot TrueNAS selecteren. Wat later verschijnt een bootmenu met elf opties. Dat ziet er aardig ingewikkeld uit, maar gelukkig laat TrueNAS zich ook vanuit een fraaie grafische interface bedienen.

©PXimport

Basisinstellingen

Onder het menu met de elf opties zie je, als het goed is, ook het ip-adres van de TrueNAS-machine verschijnen, bijvoorbeeld http(s)://192.168.0.128. Deze machine moet je nu in principe ook op een willekeurige andere netwerk-pc kunnen bereiken. Daarvoor hoef je dit ip-adres alleen maar in te typen in je browser.

TrueNAS vraagt je uiteraard eerst om je aan te melden. Dat doe je met root als Username en het eerder ingevoerde wachtwoord als Password. Je belandt nu in het Dashboard met het statusvenster van TrueNAS, met aan de linkerkant een indrukwekkend aantal rubrieken als Accounts, System, Tasks, Network, Storage, Sharing enzovoort. Op enkele hiervan komen we in het volgende deel terug. Om je af te melden, klik je rechtsboven op Power en kies je voor Log Out.

In het dashboard tref je ook de knop Check for updates aan. Het is een goed idee om deze functie regelmatig uit te proberen. Dat kan trouwens ook via System / Update.

De interfacetaal is standaard ingesteld op Engels en dat is niet eens zo slecht, want de meeste TrueNAS-fora, -handleidingen en -instructievideo’s zijn ook Engelstalig. Via System / General kun je de taal in principe ook instellen op Dutch (nl), maar dat bleek op ons systeem geen effect te hebben, ook niet na een reboot via Power / Restart / Confirm / Restart.

Maak van de gelegenheid gebruik om in dit scherm ook meteen de Timezone in te stellen (op Europe/Amsterdam). Bevestig met Save.

©PXimport

Opslagruimte

Je hebt in je systeem nog (minstens) één andere schijf zitten voor je data, maar deze opslagruimte is helaas niet zomaar bruikbaar. Open daarom eerst de rubriek Storage en kies voor Pools (volumes). Klik vervolgens op Add / Create pool. Vul een naam in voor je volume, bij voorkeur helemaal in kleine letters. Laat de optie Encryption ongemoeid, tenzij je weet wat de consequenties zijn – op www.tiny.cc/encdoc lees je hier meer over. Verder plaats je een vinkje bij het medium dat je als dataopslagruimte wilt gebruiken en verplaats je dat met de blauwe pijlknop naar Data VDevs.

Dit selectieproces laat zich ook enigszins ‘automatiseren’ via de knop Suggest layout. TrueNAS tracht dan zelf een optimale indeling voor je opslagruimte te bedenken. Dat is vooral nuttig als je meerdere fysieke schijven voor je opslag wilt gebruiken. Het gebruik van meerdere schijven is wel zo veilig: de ingebouwde RAID-functie kan je gegevens dan redundant bewaren, zodat die mogelijk een schijfcrash overleven.

Heb je maar één schijf, dan verschijnt wellicht de melding dat een ‘stripe data vdev’ niet de meest aangewezen oplossing is. Maar het leven gaat verder en dus kies je achtereenvolgens voor Force / Confirm / Continue / Create / Confirm / Create pool. De betreffende media worden nu geformatteerd om je data te kunnen ontvangen.

In onze volgende aflevering lees je je nieuwe, softwarematige NAS in gebruik neemt.

©PXimport

Denk jij erover na om van zorgverzekering te wisselen? Dat moet je nu in actie komen! Wil je niet alleen een lagere premie, maar ook nog eens een cashback? Stap dan over via CashbackXL. Je bespaart dan namelijk dubbel: je bespaart op de premie én ontvangt cashback-punten die je kunt inwisselen voor keiharde euro's.

Tot en met 31 december heb je de tijd om je huidige zorgverzekering op te zeggen en een nieuwe te kiezen. Je hebt dus nog een paar dagen de tijd. Redenen genoeg om dat te doen: veel mensen vinden de premie bij hun huidige verzekeraar te hoog, of ze houden hun aanvullende verzekeringen eens goed tegen het licht en besluiten dat het wel wat minder kan. Er valt vaak honderden euro's per jaar te besparen door simpelweg te vergelijken. Maar waarom zou je genoegen nemen met alléén een lagere premie?

Punten scoren (en cashen!)

Als je via CashbackXL overstapt, ontvang je voor elke nieuw afgesloten zorgverzekering bij de grote vergelijkers Poliswijzer.nl, Zorgkiezer en Overstappen.nl 2.750 punten. Deze punten zijn geld waard: 1 punt staat gelijk aan € 0,01. Dit betekent dat je per overstap € 27,50 extra voordeel pakt.
Of je nu kiest voor a.s.r., VGZ Bewuzt, OHRA, Zilveren Kruis Ziezo of een van de vele andere verzekeraars uit de lijst: als je via de juiste vergelijker overstapt, pak je die bonus mee. In onderstaand overzicht zie je bij welke vergelijker je moet zijn voor een specifieke verzekeraar.

💡Slimme tip: zo krijg je meerdere cashbacks op één adres

Stappen jij en je partner allebei over? Let dan even goed op. Normaal gesproken geldt de regel: één cashback per vergelijker, per adres/gezin. Maar daar is een slimme oplossing voor. Wil je voor meerdere gezinsleden een cashback ontvangen? Sluit de verzekeringen dan af bij verschillende vergelijkers.

Voorbeeld: Jij sluit je nieuwe verzekering af via Poliswijzer.nl (2.750 punten) en je partner sluit af via Overstappen.nl (ook 2.750 punten). Zo ontvang je op hetzelfde adres twee keer de cashback!

Voorwaarden puntenactie zorgverzekering 2026

Wil je in aanmerking komen voor deze actie, lees dan onderstaande voorwaarden even aandachtig door:

• Je moet 18 jaar of ouder zijn.
• Het moet gaan om een nieuwe verzekering (als je verlengt bij je huidige verzekeraar (ook al sluit je een andersoortige verzekering af) dan geldt dat hier niet als overstappen.
• Alle genoemde cashbacks gelden altijd voor elk eigen risico.

Zo werkt de zorgverzekerings-cashback

Wil jij 2026 financieel goed beginnen? Volg dan deze stappen voor de perfecte tracking:

1. Maak een account aan op CashbackXL.
2. Klik bovenaan in de blauwe balk op Zorgverzekering 2026.
3. Bekijk in het overzicht welke verzekeraar via welke vergelijker (Poliswijzer, Zorgkiezer of Overstappen) beschikbaar is.
4. Klik op de link en start de vergelijking. Let op: accepteer alle cookies op de site van de vergelijker en zet je adblocker uit. Dit is noodzakelijk om de punten te kunnen registreren.
5. Sluit de verzekering af.
6. Je aankoop wordt geregistreerd en na goedkeuring in april 2026 kun je jouw punten verzilveren in euro's.

Een paar bestanden hernoemen is zo gebeurd. Maar zodra je tientallen of honderden namen moet aanpassen, schiet handmatig werk tekort. Dan komt externe software goed van pas. PowerRename, onderdeel van de PowerToys-collectie, biedt uitkomst. Met deze slimme tool kun je grote aantallen bestanden in één keer hernoemen. Dat gaat snel, efficiënt en precies zoals jij het wilt.

PowerRename activeren

PowerRename is een stuk krachtiger dan de standaard hernoemfunctie van Windows. De tool maakt deel uit van PowerToys, een opensource-project van Microsoft. Wil je de Microsoft Store-versie installeren? Open dan het Startmenu, zoek naar Microsoft Store en start de app. Typ PowerToys in het zoekveld bovenaan. Klik op Installeren zodra je het programma hebt gevonden. Na installatie verschijnt PowerToys in het systeemvak van Windows. Open het, kies in de linkerkolom PowerRename en je ziet meteen een korte animatie van hoe de tool werkt. Klik op Instellingenopenen en controleer of PowerRename is ingeschakeld. Let op: bij ons werkte PowerRename pas na een herstart van het systeem.

Contextueel menu in Verkenner

Open de map met de bestanden die je wilt hernoemen. Selecteer ze allemaal met Ctrl+A en klik met de rechtermuisknop op de selectie. In het contextmenu van Windows Verkenner kies je onderaan de opdracht Naam wijzigen met PowerRename.

Zoeken en vervangen

Daarna opent het venster van PowerRename. In het veld Zoeken geef je in welk deel van de bestandsnaam je wilt vervangen. In het veld eronder typ je de nieuwe tekst. In ons voorbeeld vervangen we het woord Image door Kreta2015. Nog vóór de wijziging wordt uitgevoerd, toont PowerRename een overzicht: links de oorspronkelijke bestandsnamen, rechts de nieuwe. Zo zie je meteen wat er verandert. Daaronder kies je of de aanpassing moet gelden voor de volledige naam inclusief extensie, alleen de bestandsnaam, of alleen de extensie.

Met de knoppen onder Tekstopmaak pas je eenvoudig het hoofdlettergebruik aan, van alles in kleine letters, naar alles in hoofdletters, alleen een hoofdletter aan het begin, of elke beginletter van een woord in hoofdletters. Het laatste pictogram schakelt de nummering in. Activeer je dat, dan voegt PowerRename automatisch nummers tussen haakjes toe aan de bestandsnamen.