Met de X95K zet Sony vrij hoog in, en dan hebben we het niet enkel over de prijs. Met een miniled achtergrondverlichting moet deze LCD-tv de strijd aankunnen met Sony’s eigen OLED-modellen. Maar is dat een realistische verwachting?

Het lijkt er op alsof Sony dit jaar voor expliciet stoere ontwerpen koos. Naast de A95K die ook al verrassend zwaar was voor een OLED-tv, blijkt nu ook de met miniled uitgeruste X95K een redelijk zwaargewicht. Minileds zijn dus geen garantie voor een slanke tv. Het toestel zelf is zes centimeter dik, en het staat op twee stevige voeten die zowel voor als achter het toestel flink wat plaats eisen. 

Maar we moeten Sony wel een ding nageven, het design is mooi. De titaniumkleurige accenten, de speels afgewerkte rug, het fijne kader, we zien het wel graag. Voor de voeten heb je overigens drie opties om ze te monteren, breed, smal en breed waarbij je het scherm wat hoger boven het meubel zet. Die laatste optie is er om soundbars een plaats te geven.

Aansluitingen

Als je op de A95K al geen vier HDMI 2.1-aansluitingen kreeg, dan mag je ze ook op de X95K niet verwachten. Twee maal HDMI 2.0 dus en twee maal HDMI 2.1 (met ALLM, VRR en ARC/eARC). De input-lag bedraagt 19,6 ms (4K60) en 11,0 ms (2K120), verleidelijk genoeg om gamers aan te trekken. Maar voor Xbox Series X gamers kan er wel een horde zijn. De HDMI 2.1-aansluiting kan immers niet én Dolby Vision én 4K120-VRR tegelijk ondersteunen, je moet via de instellingen een van beide kiezen. 

De rest van de aansluitingen levert geen verrassingen. Twee maal usb, een composiet video en stereo minijack ingang, een optisch digitale audio-uitgang, bluetooth voor de remote en/of een hoofdtelefoon, ethernet en wifi. Er is een dubbele tv-tuner voorzien en één CI-plus slot, je kan tv kijken tegelijk een ander kanaal opnemen als je een usb-harde schijf aansluit. 

©PXimport

Backlight Master Drive

Het scherm van de X95K is een VA-paneel met X-Wide Angle en X-Anti reflection=film. Van een VA-paneel verwachten we goed contrast en een beperkte kijkhoek, maar door die speciale film zijn de eigenschappen duidelijk veranderd.

Zo meten we een ANSI-contrast van ongeveer 1.500:1, een flink eind onder de typische 3.000:1 of meer die je van VA mag verwachten. De kijkhoek is inderdaad wel beter, al blijft het zaak om niet al te ver uit het centrum te gaan zitten, dan verlies je toch wat contrast en kleur. Reflecties worden goed getemperd, maar hebben wel een kenmerkend gekleurd, uitgesmeerd effect.

Dan is het dus aan de op minileds gebaseerde achtergrondverlichting met local dimming om die contrastprestaties te verbeteren. De X95K gebruikt 36x12 (432) zones. Daarmee kan het het ANSI-contrast optrekken naar 4.000:1, en zelfs hoger op andere patronen. In SDR levert dat prima resultaten. Het dimming-algoritme volgt snel, en zones blijven nagenoeg altijd onzichtbaar. Maar dat is anders in HDR. 

Daar pompt de X95K heel wat licht uit, en dat matige eigen contrast zorgt er dan onvermijdelijk voor dat heldere voorwerpen een halo hebben tegen een donkere achtergrond, of in sommige gevallen zijn de zonegrenzen licht zichtbaar.

©PXimport

 Bij heldere content speelt dat probleem niet, maar in donkere beelden mag je er echt niet opletten of het springt steevast in het oog. Voor een tv die met de naam Backlight Master Drive herinneringen oproept aan de befaamde 2016 ZD9 is dat toch wat teleurstellend. En al helemaal voor een toestel dat het moet opnemen tegen OLED.

Over piekhelderheid gesproken, de X95K levert een ruime 1.435 nits op een 10% venster in HDR, en zelfs nog 685 nits op een volledig wit veld. Het kleurbereik is met 93% P3 ook erg goed. Gecombineerd met de goede tonemapping zijn HDR-beelden dan ook erg knap. De kleuren sprankelen en heldere scènes geven een heel krachtige indruk. 

Het scherm toont veel schaduwnuances, maar verbergt een beetje witdetail, al zal dat zelden opvallen. De ‘Gebruiker’ beeldmode is zowel in SDR als HDR de keuze die de beste kalibratie en meest natuurlijke beelden levert.

Mooi beeld uit elke bron

Of je nu wat oudere content streamt of van een dvd haalt, live tv bekijkt, of de laatste nieuwe Ultra HD Dolby Vision content bekijkt, de Sony Cognitive Processor XR zet het allemaal optimaal op het scherm. Hij scoort goed voor deinterlacing, ruisonderdrukking en upscaling. Oudere bronnen geef je met ‘Reality Creation’ bovendien wat extra detail en diepte zonder storende valse contouren. 

Hinderlijke kleurstroken in zachte kleurovergangen zijn voor heel wat andere tv’s een lastige opgave, maar de Sony werkt die uitstekend weg, zelfs in onze moeilijkste testscènes. De slimme lichtsensor past de helderheid aan, maar ook de tooncurve. Met dat laatste maakt hij zwartnuances beter zichtbaar als er veel omgevingslicht is. De bewegingsscherpte van het paneel is vrij goed. In snel bewegende scènes verlies je een minimum aan detail, of hebben snel bewegende voorwerpen een dunne vage rand. 

Binnen MotionFlow kan je een Black Frame Insertion activeren om zo extra detail tevoorschijn te halen, al veroorzaakt dat dan soms een kleine dubbele rand, in plaats van een vage rand. Bij motion interpolation lijkt de processor helaas soms niet te kunnen volgen. In snelle pan-beelden zijn er dan ook vrij veel beeldfouten zichtbaar of schokt het beeld toch nog.

©PXimport

Goede audioprestaties

De Acoustic Multi-Audio oplossing heeft onderaan twee woofers en twee midrange luidsprekers. De twee tweeters kregen een hogere positie, bovenaan aan de zijkant van het scherm. Zij zorgen er voor dat het geluid uit het scherm lijkt te komen ook al zitten de luidsprekers voornamelijk onderaan. De 6x 10 Watt vermogen zijn in elk geval voldoende voor krachtig geluid. 

Onze filmfragmenten kunnen we lekker luid zetten, er is behoorlijk wat bas en inderdaad, de dialogen lijken vrij goed uit het centrum te komen. De klank is aangenaam en je hoort zelden vervorming. Bij muziek kan dat iets meer opvallen als je echt veel volume vraagt. 

De Dolby Atmos ondersteuning levert ook een fijne surroundervaring, weliswaar zonder een echt hoogte effect. Je kan de klank ook laten bijsturen voor de kamerakoestiek met een korte testprocedure. 

©PXimport

Google TV met wat extra's

Het smart tv-deel wordt verzorgd door Google TV. Daarmee haal je het rijkste aanbod apps in huis en Google Cast. Sony biedt je verder ook Airplay 2 en een eigen streaming dienst met films van Sony Pictures, Bravia Core. In tegenstelling tot bij de A95K is de Bravia Cam niet standaard meegeleverd. Maar gezien het beperkte nut, zien we weinig reden om die als die optie aan te schaffen. 

Sony gebruikt al enkele jaren dezelfde chipset, een MediaTek MT5895 met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 3GB RAM en Mali-G52 GPU. Die zorgt voor een vlot werkende interface, je navigeert snel en zonder aarzelen door de menu’s en het Google TV aanbod. 

De afstandsbediening is dezelfde als die van de A95K. De vernieuwde en vooral vereenvoudigde layout, met minder toetsen past beter het gebruik nu we steeds meer streamen. Geen paniek als je ze even niet terug vindt. Via Find My Remote in de Google Home app laat je de afstandsbediening oplichten en geluid maken.

©PXimport

Conclusie

Voor wie op zoek is naar een tv die in een goed verlichtte woonkamer nog sprankelend beeld levert, is deze X95K een prima keuze. Sportliefhebbers profiteren het meest van zijn hoge helderheid, ruim kleurbereik, en goede bewegingsscherpte en ook voor gamers heeft hij heel wat te bieden. 

Voor filmfans is het matige eigen contrast niet ideaal, daardoor kan je in HDR immers halo’s zien als de achtergrond van het beeld donker is. Uitstekende beeldverwerking, een goede audioconfiguratie, en Google TV zorgen in elk geval voor een erg volledig uitgeruste tv. Alleen jammer dat de prijs zo hoog is, die vinden we moeilijk te verantwoorden.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!