Voor nog geen 150 euro kun je de Fairbuds van Fairphone aanschaffen. Dit is een setje duurzame(re) oordoppen waarvan je verschillende onderdelen thuis zelf kunt vervangen. Daarnaast zijn de oordopjes ‘e-waste neutraal’ en worden veel materialen hergebruikt.

Eerder hebben we op ID.nl gekeken naar de Fairbuds XL: een koptelefoon die ook duurzamer en beter repareerbaar is dan de meeste andere producten in deze categorie. Qua geluid weet dat product niet helemaal te overtuigen, maar in de basis is het tof om te zien dat er bedrijven zijn die het anders willen doen. Vaak zeggen koptelefoon- en oordoppenmakers dat het niet duurzaam kan, waardoor ze ook niet de nodige stappen zetten om daar toch wat verandering in te brengen. Gaat er iets kapot? Dan breng je de headset hooguit naar een recyclepunt, maar daar blijft het bij.

Dat is voor Fairphone, bekend van de zelf te repareren smartphone, niet genoeg. Dus brengt het nu een nieuwe set oordoppen op de markt waarvan de verschillende onderdelen door iedereen zelf te fiksen is. Niet alleen kun je de accu vervangen (een onderdeel dat er vaak als eerste stukgaat), maar ook de siliconen ring, de tips (in drie verschillende maten) evenals de inhoud, buitenkant en accu van de oplaadcase. Raak je een oordopje kwijt? Geen probleem – ook dat kun je gewoon los aanschaffen. Zo kun je lang doen met deze oordoppen.

©Wesley Akkerman

Dit zijn de Fairbuds van Fairphone

De Fairbuds-oordopjes beschikken over drivers met titaniumcoating van elf millimeter. Ze zijn zweet- en weerbestendig dankzij de IP54-certificering, beschikken over bluetooth 5.3 (met multipoint-verbinding!) en hebben drie microfoons. De accuduur bedraagt vijf uur per oplaadbeurt met actieve ruisonderdrukking aan. Met de oplaadcase kun je de duur oprekken tot 26 uur. Gezien de prijs en het idee achter het product is dat geen slechte score. Kan het langer? Zeker. Maar dan lever je al snel in op duurzaamheid – en dat vind je waarschijnlijk belangrijk als je de Fairbuds koopt.

Je bedient de Fairphone Fairbuds op twee manieren: via je smartphone en via de knop op elk oordopje. Je hoeft niet heel hard op de doppen te tikken om iets voor elkaar te krijgen, dus dat is fijn. Verder is er een app beschikbaar waarmee je ziet uit welke onderdelen en modules de oordoppen en oplaadcase zijn opgebouwd. En je kunt hier de accustatus bekijken (al werkte dat bij ons niet). Ook is er een digitale equalizer aanwezig. En we verklappen alvast: die heb je wel nodig om iets van het geluid te maken, al ondervang je daarmee de audioproblemen niet helemaal. Daar later meer over.

Omdat de Fairbuds een afwijkend formaat hebben, zul je misschien even moeten wennen hoe ze in je oren zitten. Gelukkig levert Fairphone meerdere tips (opzetstukjes) mee, dus qua comfort komt het wel goed. Wij merken dat we de dopjes vaak bijdraaien tijdens het luisteren, waardoor we soms ook per ongeluk de bediening activeren. Dat is onhandig en op den duur irritant. Datzelfde geldt voor wanneer je de dopjes indoet als je ze even uitdeed. Bij het uitdoen pauzeert de muziek (al werkt niet altijd), maar als je dan op de knop drukt bij het indoen, pauzeert die weer.

©Wesley Akkerman

Niet de beste audiokwaliteit

Het ontwerp is dus een beetje onconventioneel. Wellicht dat de audiobeleving dan een hoop goedmaakt? Nou … voor 149 euro mag je meer verwachten. Als we eerlijk zijn over de geluidskwaliteit, dan klinken de Fairbuds niet als een set van die prijs. Er bestaan goedkopere oordoppen met een betere geluidsweergave. Maar bij de productie van deze oordoppen probeert de fabrikant meer rekening te houden met de milieu-impact, de repareerbaarheid en het eerlijk belonen van de werknemers aan het begin van de keten dan andere fabrikanten. Wie geïnteresseerd is in deze oordopjes vindt dat waarschijnlijk belangrijker (of minstens net zo belangrijk) dan de andere eigenschappen. En daar is wat voor te zeggen. Maar verwacht dus geen helder geluid gecombineerd met een zachte bas.

In plaats daarvan bieden de Fairbuds een beleving die we omschrijven als het onderwater-effect. Vooral de baslaag klinkt troebel en dat heeft een negatief effect op alles wat je beluistert. Het gedonder klinkt dof, waardoor ook zang minder goed naar voren komt. En dat is best jammer, want we horen dat de Fairbuds redelijk goed om kunnen gaan met de hogere tonen. Stemmen en instrumenten worden niet plots afgemeten en krijgen de ruimte voor allerlei variabelen en afmakers. Het feit dat alleen de audiocodecs SBC en AAC worden gebruikt, helpt ook niet.

Over het algemeen doen de oordoppen ons denken aan setjes van een paar jaar geleden, waarbij de actieve ruisonderdrukking de muziekbeleving negatief kon beïnvloeden. Daar komt dat ondergedompelde effect vandaan. De equalizer kan dat iets opvangen, maar helaas geldt dat de oordoppen in de basis dit geluidsprofiel hebben. De actieve ruisonderdrukking zelf maakt dan weer indruk. Aanhoudende geluiden met een lage sound filtert hij met gemak weg, terwijl hogere tonen soms nog wat doorkomen. Al met al vinden we dit niet slecht.

©Wesley Akkerman

Fairbuds kopen?

Onderaan de streep moet je je afvragen wat voor jou belangrijker is: een betere geluidskwaliteit of een set duurzame(re) oordoppen die je zelf kunt repareren en waar je lang mee kunt doen. De Fairbuds klinken best beperkt en dof, maar voor een wat minder geoefend oor wellicht goed genoeg. Voor deze prijs kun je beter krijgen, maar geen enkele concurrent biedt dezelfde mate van repareerbaarheid aan. Los daarvan merken we op dat er nog weleens gedoe is met aanraakknopjes en dat het aantal audiocodecs tegenvalt. Hopelijk klinkt de volgende poging beter dan nu.

In de rubriek Waar voor je geld gaan we op zoek naar leuke aanbiedingen of producten met bijzondere eigenschappen. Dit keer hebben we een selectie van vijf 65-inch televisies voor je, met uiteenlopende prijzen van zo'n 800 tot 1.600 euro, voor ieder budget dus.

LG OLED65C46LA

Met de LG OLED65C46LA haal jij een televisie in huis die een groot 65‑inch scherm combineert met de uitstekende contrasten van OLED. Elke pixel kan individueel oplichten of uitstaan, zodat zwarte beelden echt donker worden en er geen achtergrondverlichting nodig is. In de praktijk levert dat scherp beeld en een prettige kijkhoek op, waardoor je zelfs vanuit de hoek van je woonkamer naar films of series kunt kijken. De 4K‑resolutie (3.840 × 2.160 pixels) zorgt ervoor dat ondertitels en fijne details bij natuurdocumentaires of sportwedstrijden scherp blijven.

Dankzij het 120 Hz‑paneel worden snelle bewegingen vloeiend weergegeven, wat vooral bij games of sport handig is. De tv draait op LG’s WebOS‑systeem; daarmee kun je eenvoudig navigeren tussen apps zoals Netflix, Disney+ en YouTube. Vier HDMI 2.1‑poorten bieden ruimte voor gameconsoles en randapparatuur. Ook beschikt de tv over eARC voor het doorgeven van geluid naar een externe soundbar.

Samsung QE65Q73D

Als je graag een groot scherm wilt met levendige kleuren, dan is de Samsung QE65Q73D een model om naar te kijken. Deze QLED‑televisie heeft eveneens een schermdiagonaal van 165 centimeter, maar maakt gebruik van een Quantum‑Dot laag om licht om te zetten in een breed kleurvolume. Hierdoor zijn kleuren uit films, series of games aanwezig zonder dat je zelf iets hoeft bij te stellen. Met een verversingssnelheid van 100 Hz worden bewegingen soepel weergegeven en dankzij de Motion Xcelerator 120 Hz‑functie profiteer je bij gameconsoles die hogere verversingsfrequenties ondersteunen.

De 4K AI‑upscaler in Samsungs Quantum‑processor schaalt beelden op tot de volledige Ultra‑HD‑resolutie, zodat je oudere HD‑films scherper ervaart. Het besturingssysteem Tizen biedt toegang tot apps en streamingdiensten en je kunt via SmartThings andere

slimme apparaten bedienen. Er zijn vier HDMI‑poorten en wifi aan boord en energieklasse E geeft aan dat het verbruik gemiddeld is voor een groot QLED‑scherm.

LG OLED65G45LW

De LG OLED65G45LW uit 2024 is een zogeheten Gallery‑model, bedoeld om strak tegen de muur te hangen. Het scherm is slechts enkele centimeters dik, zodat het toestel in je interieur opgaat. Binnenin zit een OLED evo‑paneel met 4K‑resolutie, waardoor elk beeldpunt individueel wordt aangestuurd en kleurenkrachtig zijn. De televisie ondersteunt een verversingssnelheid van 120 Hz en biedt daardoor vloeiende beelden bij sport of snel bewegende films.

Via vier HDMI‑2.1‑aansluitingen kun je gameconsoles aansluiten en profiteren van variabele refresh rates. WebOS 8 vormt de basis voor het smart‑platform; hiermee navigeer je door apps en diensten en kun je via spraakassistenten als Google Assistant of Amazon Alexa de tv bedienen. De set wordt geleverd met een wandbeugel, zodat hij strak tegen de muur bevestigd kan worden.

LG OLED65B42LA

In de B‑serie van LG vind je de OLED65B42LA, een toestel dat in 2024 op de markt kwam. Deze televisie biedt de voordelen van OLED – elk pixel kan apart aan of uit – maar in een iets betaalbaarder segment dan de G‑ of C‑series. Het 65‑inch scherm combineert een 4K‑resolutie met een verversingssnelheid van 120 Hz. Hierdoor zijn bewegingen bij games of sportprogramma’s soepel en blijven details scherp.

WebOS maakt het mogelijk om streamingapps en live‑tv makkelijk te combineren en je kunt de tv bedienen met de meegeleverde Magic Remote. De televisie heeft vier HDMI‑poorten voor randapparatuur en ondersteunt eARC voor lossless audiotransport naar een soundbar of receiver. Door het slanke ontwerp staat de tv op twee subtiele pootjes of kun je hem aan de muur hangen via een VESA‑beugel.

Sony XR‑65A80L

Sony’s XR‑65A80L combineert een 65‑inch OLED‑scherm met het Google TV‑platform. Hierdoor kun je eenvoudig door streamingapps scrollen en de tv koppelen aan je Google‑account. Het XR‑paneel gebruikt Sony’s Cognitive Processor XR, die beelden analyseert en optimaliseert voor contrast en kleur. Met een vernieuwingsfrequentie van 120 Hz en ondersteuning voor HDMI 2.1 zijn snelle games of films geen probleem; variabele refresh rates en Auto Low Latency worden ondersteund.

De luidsprekers zitten achter het scherm verwerkt zodat het geluid direct uit het beeld lijkt te komen; met ondersteuning voor Dolby Atmos sluit je ook eenvoudig een soundbar aan. Vier HDMI‑poorten, wifi en Bluetooth zorgen voor verbinding met randapparatuur, en via de ingebouwde microfoon kun je spraakopdrachten geven. Dankzij de ingebouwde standaard kun je de tv neerzetten of via VESA aan de muur hangen. Het 55-inch model van deze televisie is eerder door ID.nl getest.

Gezellig, zo'n avondje gourmetten. Maar na afloop blijft er op het gourmetstel vaak aangebakken vet, gesmolten kaas en saus achter. Logisch dat je niet meteen zin hebt om de boel schoon te maken. Als je het slim aanpakt, is alles binnen een half uurtje weer schoon!

Laten afkoelen, maar wacht niet te lang

Zet het gourmetstel na gebruik uit en trek de stekker uit het stopcontact. Laat het geheel afkoelen tot het handwarm is. Wacht je te lang, dan koeken vet en kaas vast en wordt schoonmaken lastiger. Haal losse onderdelen zoals pannetjes, spatels en bakplaatjes eraf voordat je begint met schoonmaken.

Losse onderdelen schoonmaken

Gourmetpannetjes en bakplaatjes hebben meestal een antiaanbaklaag. Die blijft het mooist als je ze niet hardhandig schoon schrobt. Leg ze in warm water met een beetje afwasmiddel en laat ze tien tot vijftien minuten weken. Aangekoekte resten laten dan vanzelf los. Gebruik daarna een zachte spons of borstel en spoel alles goed af. Controleer altijd even de handleiding: sommige onderdelen kun je in de vaatwasser doen, andere juist niet.

©Saskia van Weert

Zo maak je het elektrische deel veilig schoon

Terwijl de pannetjes, spatels en losse bakplaatjes staan te weken, ga je door met het verwarmingselement. Dat element zelf mag nooit nat worden. Zie je vetspetters of etensresten, veeg die dan weg met keukenpapier zodra het gourmetstel is afgekoeld. Voor hardnekkiger vuil gebruik je een licht vochtige doek met een klein beetje afwasmiddel. Knijp de doek goed uit en zorg dat er geen water bij het snoer of in openingen komt. Droog alles direct na met een schone doek.

De bak- of grillplaat weer vetvrij krijgen

Heeft je gourmetstel een losse bak- of grillplaat, haal dan eerst het overtollige vet weg met keukenpapier. Leg de plaat vervolgens in warm water, zodat aangekoekte resten kunnen losweken. Is de bakplaat vast onderdeel van het gourmetstel, dan kun je deze uiteraard niet in water onderdompelen. Neem in dat geval de plaat af met een licht vochtige doek zodra hij is afgekoeld, eventueel met een beetje afwasmiddel. Zo voorkom je dat vet tijdens het schoonmaken uitsmeert. Gebruik vooral geen schuursponsjes of schrapers om het vet weg te krijgen, want die beschadigen de coating en zorgen ervoor dat eten de volgende keer sneller blijft plakken. 

Vergeet je tafel niet!

Vetspetters en gemorste saus zijn bijna niet te voorkomen. Leg daarom vooraf een afwasbaar tafelkleed of gebruik een papieren tafelkleed. Dat kan na het gourmetten rechtstreeks de vuilnisbak in. Houd tijdens het eten keukenpapier of doekjes bij de hand om gemorste resten meteen weg te vegen. Is de tafel toch vies geworden, neem hem dan zo snel mogelijk af met warm water en een mild schoonmaakmiddel.

Schoon wegzetten voor de volgende keer

Laat alle onderdelen volledig drogen voordat je het gourmetstel opbergt. Berg je alles nog vochtig op in de doos of kast, dan kunnen er snel muffe geurtjes ontstaan. Bewaar pannetjes en platen apart van elkaar, eventueel met een vel keukenpapier ertussen. Berg pannetjes en platen apart op, eventueel met een velletje keukenpapier ertussen. Zo voorkom je krassen. Zo is het volgende keer alleen nog maar een kwestie van de boel weer tevoorschijn halen en lekker gaan eten. Veel gourmetplezier!