Hoofdtelefoons en speakers die werken met bluetooth kunnen geweldig klinken. Toch valt de geluidskwaliteit soms tegen. Hoe komt dat? En wat kun je doen om het geluid te verbeteren?

🎧 Lees ook: Hoe luister je muziek via bluetooth?

Krijg je nu altijd dezelfde geluidskwaliteit als je via bluetooth luistert? Helaas niet. De eigenschappen van het audiotoestel zullen daarin heel bepalend zijn. Is de luidspreker groot of klein, zijn de speakers in de hoofdtelefoon goed ontworpen, welke voorkeuren qua sound heeft de fabrikant … Twijfel je over welk product je moet kopen? Het baat zeker om eerst reviews te lezen en zelf eens te proefluisteren (als dat kan).

Bij oortjes is het bovendien belangrijk dat je de juiste doppen kiest die bij je oren past. Een slecht passend dopje zal niet alleen sneller uitvallen, het doet ook bassen flauwer klinken. 

Lees ook: Wat is het verschil tussen een hoofdtelefoon, oortjes en TWS?

Een grote rol is daarnaast weggelegd voor de bluetooth-verbinding zelf. Of liever: hoe je muziek over die draadloze verbinding wordt gestreamd.  Daar gaan we nu dieper op in.

©Tetxu

Wat is een bluetooth-codec?

Muziek of het geluid van een app wordt niet zomaar over bluetooth gestuurd. Het wordt op een bepaalde manier ‘verpakt’. Dit wordt gedaan omdat bluetooth-verbindingen niet zo veel bandbreedte hebben. Je kunt dus niet enorme hoeveelheden audiodata over die draadloze verbinding pompen. De muziek zou snel beginnen te haperen. 

Door compressie toe te passen op de muziekgegevens, lukt het echter wél. Je hoofdtelefoon pakt de gegevens weer uit zodat de elektronica in de hoofdtelefoon ze kan omzetten naar geluid uit de speakers. En dat allemaal in enkele milliseconden!

Het samendrukken gebeurt in je smartphone door een codec, een software-algoritme dat muziek die je afspeelt omzet. Er bestaan verschillende codecs. Sommige herken je misschien omdat ze ook worden gebruikt om muziekbestanden te creëren - denk bijvoorbeeld aan mp3 of AAC bijvoorbeeld.

Hoe werkt een codec?

Elke codec werkt op een andere manier, onder meer door tijdens het samendrukken bepaalde audiogegevens weg te gooien. Vandaar dat deze codecs ‘lossy’ worden genoemd - er treedt dus een vorm van verlies op. Zo’n algoritme veronderstelt namelijk dat je als luisteraar bepaalde zaken toch niet gaat missen: heel hoge tonen die volwassenen niet kunnen horen, bijvoorbeeld. 

Om het nog complexer te maken: elke codec kan gebruikt worden om audio meer of minder samen te drukken. Dat noem je de bitrate. Hoe meer compressie, hoe meer audiodata wordt weggegooid. Welke bitrate er door een bepaalde codec gebruikt wordt is echter moeilijk te bepalen.

©Bowers & Wilkins

Welke codec gebruikt mijn hoofdtelefoon?

Welke codec er gebruikt wordt als je naar muziek luistert wordt bepaald door de smartphone en de hoofdtelefoon. Beide moeten compatibel zijn met een bepaalde codec. Als je oortjes bijvoorbeeld LDAC ondersteunen en je smartphone niet, dan wordt er automatisch geschakeld naar een lagere codec.

Dat kan SBC zijn omdat elk bluetooth-apparaat zeker deze aan boord heeft. Maar het iets betere AAC wordt meestal ook ondersteund, en dus wordt in dat scenario voor deze codec gekozen.

Het was nooit de bedoeling dat een gebruiker bezig zou zijn met bluetooth-codecs. De selectie van codec gebeurt achter de schermen. Tegenwoordig bieden sommige smartphonefabrikanten je wel de optie om een bluetooth-codec aan te passen. Bij Motorola bijvoorbeeld vind je bij de instellingen van een gekoppeld bluetooth-toestel (zoals een hoofdtelefoon) de optie ‘HD-audio’. Schakel die in en je gebruikt een betere codec. Zoals gezegd wordt deze mogelijkheid niet door ieder merk geboden. Bij bijvoorbeeld Samsung vind je deze optie weer niet. 

Het kan wel zijn dat je in de app van jouw hoofdtelefoon of draadloze oortjes een optie vindt om van codec te wisselen. Dat is bijvoorbeeld het geval bij Denon en Sony. Je ziet dan meestal geen codec-namen, maar wel een keuze tussen bijvoorbeeld ‘Prestaties’ en ‘Betrouwbaarheid’. 

Welke bluetooth-codec is de beste?

Het grote verschil tussen de verschillende codecs zit bij het algoritme dat data weggooit. Sommige zijn al heel oud en vertrouwen op oude inzichten. Nieuwere codecs zijn dan weer efficiënter en kiezen de audiodata die ze weggooien slimmer. Hierdoor klinken ze ook wat beter.

Deze nieuwe generatie codecs omvat aptX, LDAC en HWA.  Er zijn wat technische verschillen tussen aptX, LDAC en HWA, maar qua kwaliteit bieden ze grotendeels hetzelfde. 

Welke codec gebruikt mijn smartphone?

Welke codec je telefoon ondersteunt, hangt van de keuzes van de smartphonefabrikant af. In theorie zal een nieuwere Android-telefoon LDAC en aptX aankunnen. De praktijk leert dat bepaalde merken toch een van die twee links laten liggen. Bovendien worden soms niet alle versies van aptX ingebouwd. Het is voor een consument soms lastig om te achterhalen welke smartphone wat aan boord heeft.  

Op je telefoon kun je dit enkel zien door de ontwikkelaarsopties te activeren op je Android-telefoon. Dit doe je door bij de instellingen te zoeken naar ‘build nummer’ (wellicht bij ‘Info’ of ‘Softwaregegevens’) en daar een aantal keer op te tikken. Dan verschijnt er een nieuw menu bij de Instellingen, waarin je kunt scrollen tot je ‘Bluetooth-audiocodec’ ziet. In dit menu zie je de mogelijke codec-opties.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.