Na de modulaire smartphone, met gemakkelijk te repareren onderdelen, is het nu de beurt aan de Fairphone Fairbuds XL. Dit is een on-ears koptelefoon, waarvan je elf onderdelen kunt vervangen op het moment dat die kapotgaan. Dat maakt het product duurzamer dan de concurrentie. De koptelefoon heeft een prijs van 249 euro.

De Fairphone Fairbuds XL is in veel opzichten een unieke koptelefoon. Niet alleen vanwege de naam – door de term ‘buds’ verwacht je misschien met een setje oordoppen te maken te hebben. Niets is minder waar: dit zijn lekker grote on-ears die relatief comfortabel op je hoofd rusten. De bovenband is verstelbaar, maar de cups helaas niet helemaal. Daardoor kan de Fairbuds mettertijd wat strak om het hoofd gaan zitten. Ook wanneer je (kleine) oorbellen draagt dan kun je wat ongemak ervaren. De oorcups zijn verticaal verstelbaar en niet horizontaal. Het ongemak is klein doch merkbaar.

De verschillende functies van de Fairphone Fairbuds XL bedien je met een kleine joystick, achterop de rechter oorcup. Muziek afspelen of pauzeren gaat met een druk op de knop, terwijl een nummer verder- of teruggaan een duw naar rechts of links is. Het volume bedien je door de stick omhoog of omlaag te duwen. Verder kun je telefoongesprekken aannemen (maar niet wegdrukken) en ophangen, evenals bluetooth en actieve ruisonderdrukking activeren. Je kunt geen stemassistent aanspreken of audiofuncties instellen; voor dat laatste moet je in de gratis applicatie zijn.

App is niet erg uitgebreid

Daar tref je onder meer een zeer beperkte equalizer aan, die het instellen van het geluid net even anders aanpakt. Je kunt kiezen uit vier abstracte profielen die gebaseerd zijn om wereldsteden, waaronder Amsterdam. Die stad staat gelijk aan ‘een krachtig geluid’, terwijl Copenhagen audio juist helder, neutraal en verfijnd laat klinken. Tokyo let vooral op evenwicht en bas en Boston voor een ‘helder en sprankelend’ geluid. Tijdens de testperiode heb ik vooral genoten van de heldere, neutrale klank van Copenhagen, waardoor menig genre kraakhelder mijn gehoor bereikte.

Verder kun je in de app de Fairphone Fairbuds XL digitaal ontmantelen. Dat is erg cool gedaan. In beeld zie je de koptelefoon (in jouw kleur: groen of zwart) staan en met een enkele swipe draai je de koptelefoon uit elkaar. Nu zie je de elf vervangbare onderdelen aan die je los kunt aanschaffen in de digitale winkel van Fairphone. Over elk onderdeel kun je informatie opvragen, zodat je precies weet waar het van gemaakt is. Ook tref je een linkje naar de webshop aan, waar je de onderdelen direct koopt. Hoewel de link naar de shop en de equalizeropties handig zijn, is de app tot slot vrij karig.

Fairphone Fairbuds XL klinken prima

De 40 mm-drivers van de Fairbuds XL klinken over het algemeen aangenaam. Dit model ondersteunint bluetooth 5.1 (met multipoint) en de codecs aac, sbc en aptX HD. Ondanks de wat hoge prijs hoef je echter niet te verwachten dat je ook audiokwaliteit van dat segment in huis haalt. Fairphone staat niet bekend als een audiofabrikant, dus dat is ook niet vreemd. Voor de audio werkt het bedrijf samen met Sonarworks, die verantwoordelijk is voor de equalizer. Over het algemeen klinkt de bas goed diep, maar worden de tonen hogerop vaak een beetje weggemoffeld.

Het zou fijn zijn als Fairphone in de toekomst een appupdate uitbrengt die een wat uitgebreidere equalizer toevoegt. De Sony WH-CH720N en WH-CH520N hebben het belang van de uitgebreide equalizer bewezen en die zijn minimaal 100 euro goedkoper. De actieve ruisonderdrukking is van prima niveau, maar ook hier hebben we beter meegemaakt op dit prijspunt. Natuurlijk betaal je voor meer dan alleen een audio-ervaring met de Fairbuds XL, maar dan zou het fijn zijn als die ervaring net even een stapje beter zou zijn. Wellicht voor een volgende koptelefoon in de nieuwe reeks.

Gerecycled materiaal en vervangbare onderdelen

Zoals gezegd kun je elf onderdelen vervangen van dit toestel. Die onderdelen zijn waarschijnlijk zes jaar van het eerste verkoopmoment beschikbaar (net zoals dat bij de Fairphone-smartphones het geval is). Ze zijn, net als de koptelefoon zelf, duurzaam geproduceerd en gemaakt van gerecycled materiaal. De Fairphone Fairbuds XL bestaat uit honderd procent gerecycled aluminium, honderd procent gerecycled tin in soldeerpasta en honderd procent gerecycled Fairtrade goud. Daarnaast is er iets meer dan tachtig procent gerecycled plastic aanwezig. Verder haal je de onderdelen met een Philips-schroevendraaier los en zijn er verschillende plug-and-play-opties.

De verschillende onderdelen zijn vanaf 18 juli te koop en op moment van schrijven weten we nog niet wat ze kosten (ik heb dat nagevraagd, maar heb geen antwoord gekregen). Fairphone geeft twee jaar garantie op het product, maar kan nog niet bevestigen voor hoe lang precies de verschillende onderdelen te koop gaan zijn. Tot slot gaat de accu van 800 mAh tot dertig uur mee en dat is een respectabele uitkomst. Je kunt de headset opladen met een usb-c-kabel die er niet bij zit, wat eveneens een bewuste keuze is. Als het goed is heb je ergens al een usb-c-kabel in huis liggen.

Je kunt de koptelefoon op die manier ook bekabeld gebruiken, maar niet zonder een extra tussenstukje te kopen. De Fairphone Fairbuds XL heeft namelijk geen audiojack. Dat betekent twee dingen. Zonder de adapter en dus een extra investering (plus een te produceren product) kun je de koptelefoon niet draadloos gebruiken. En: als de accu versleten en niet meer te vervangen is, dan moet je de koptelefoon weggooien. Dan is die immers niet meer draadloos te gebruiken. In beide gevallen niet erg duurzaam, dus.

Fairphone Fairbuds XL conclusie

Als je de Fairphone Fairbuds XL als normale koptelefoon zou beoordelen, dan valt het product wat tegen. Het geluid gaat niet mee met wat je in dit segment mag verwachten, maar klinkt minimaal aangenaam. En wellicht kan één van de vier equalizeropties je bekoren. Daarnaast vind ik de hoofdband wat strak zitten. De bediening via de joystick is tof en toegankelijk en verder oogt de ip54-behuizing fris en uniek. Het is duidelijk dat Fairphone het allemaal bij de basis heeft gehouden qua audio, app en bediening, zodat het bedrijf zich volop kon concentreren op een ander aspect.

Misschien wel het belangrijkste aspect van de Fairbuds XL: de duurzaamheid. Het is tof om te zien dat je zelf heel gemakkelijk de onderdelen kunt vervangen. Daardoor gaat je koptelefoon mogelijk wat langer mee, mits je binnen de tijd besteld dat die onderdelen beschikbaar zijn. Binnen dat kader is het ontzettend jammer dat er geen audiojack aanwezig is, want die kan de levensduur verlengen wanneer de accu niet meer vervangen kan worden. Een gemiste kans. Echter, als de prijzen wat gaan zakken, dan is dit nog niet zo’n gekke duurzaamheidsdeal.

De Nuki Smart Lock Ultra zet de nieuwe standaard voor slimme sloten en is ontworpen voor een volledig sleutelloze levensstijl. Dit premium alles-in-één-pakket kost 349 euro en combineert een stille, razendsnelle motor met geïntegreerde wifi en een meegeleverde veiligheidscilinder.

De Nuki Smart Lock Ultra is het paradepaardje van het merk, gemaakt voor wie echt zonder sleutel door het leven wil. Het strakke ontwerp in roestvrij staal oogt modern en degelijk, terwijl onder de motorkap een nieuwe borstelloze motor zit die het slot stiller én sneller maakt dan eerdere modellen. Je kiest zelf hoe snel het moet gaan, met als snelste optie de opvallend pittige ‘Insane’-modus. Omdat wifi standaard is ingebouwd, heb je geen aparte bridge meer nodig – alles wat je nodig hebt, zit al in het slot zelf.

Wat de Ultra extra bijzonder maakt, is de meegeleverde veiligheidscilinder met SKG***-keur. Die vervangt je bestaande cilinder en is speciaal ontworpen om perfect samen te werken met het slimme slot. Zo zit je meteen goed qua veiligheid én gebruiksgemak. En ook aan de toekomst is gedacht: met ondersteuning voor Matter over Thread haak je moeiteloos aan bij platforms als Apple Home en Google Home. De verbinding is volledig versleuteld, dus je digitale sleutels blijven net zo veilig als je voordeur.

©Wesley Akkerman

Pro of Ultra?

Het grootste verschil met de Nuki Smart Lock Pro zit 'm in de manier waarop je het slot installeert. Bij de Ultra vervang je de cilinder helemaal, terwijl je de iets goedkopere Pro gewoon over je bestaande slot en sleutel heen schuift. Die laatste is dus een zogenaamde retrofit-oplossing, wat hem iets dikker maakt – hij steekt net wat meer uit aan de buitenkant. Verder zijn de twee modellen in de basis gelijk: allebei hebben ze die snelle motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor Matter. De keuze komt dus vooral neer op hoe je het wilt installeren en hoeveel je eraan wilt uitgeven.

Volgens Nuki gaat de ingebouwde accu van de Ultra tot zes maanden mee. Na een maand intensief gebruik – vooral in de eerste weken klikten we de deur vaak open en dicht – zagen we het accuniveau dalen tot zo'n 60 procent. Daarna vlakte het verbruik duidelijk af. Of die zes maanden echt gehaald worden, kunnen we na één testperiode nog niet met zekerheid zeggen, maar bij normaal gebruik lijkt dat een realistische verwachting. Met een paar keer per dag ont- en vergrendelen moet je het moeiteloos een paar maanden redden.

Opladen doe je met een usb-c-kabel die via een magnetisch klikmechanisme aan het slot bevestigt. Die magnetische kop – speciaal door Nuki ontwikkeld – is afneembaar, en dat is handig. Als iemand per ongeluk de deur opent terwijl het slot aan de lader hangt, schiet de kop los zonder schade aan kabel of poort. De kabel valt gewoon op de grond en het slot blijft werken. Wel jammer: je bent voor een nieuwe kabel aangewezen op Nuki zelf.

©Wesley Akkerman

Het slimme slot installeren

De installatie van de Nuki Smart Lock Ultra verloopt over het algemeen soepel, al zijn er een paar momenten waarop je graag iets meer houvast zou willen. Het vervangen van de cilinder zelf is rechttoe rechtaan en werkt zoals je verwacht. Wat lastiger is, is het bepalen welke verlengstukken je nodig hebt voor jouw deur. Die worden netjes meegeleverd voor verschillende diktes, maar de instructies in de app laten op dat punt wat te wensen over. Uiteindelijk kwamen we er wel uit – een kwestie van logisch nadenken en gewoon even proberen – maar echt intuïtief is het niet.

Een tweede puntje: het is niet meteen duidelijk dat je de montageplaat, waar het slot op vastklikt, moet vastzetten met een klein schroefje. Als je die stap overslaat, merk je dat pas zodra de deur voor het eerst draait: dan komt het slot los. Een beetje technisch inzicht helpt dus wel bij het afronden van de installatie. Op dit vlak doen merken als Tedee en Yale het net iets beter, met helderdere instructies en meer begeleiding. Gelukkig is dit een eenmalige handeling, dus echt storend wordt het niet.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock Ultra-app

De Nuki-app biedt een ruime keuze aan instellingen waarmee je het slot precies naar wens afstemt. Zo zie je altijd direct hoe vol de batterij nog is, en kun je de helderheid van de ledverlichting op het slot aanpassen of helemaal uitschakelen. De nachtmodus is een slimme toevoeging: die vergrendelt de deur automatisch op een vast tijdstip en schakelt tegelijk over op een stillere, energiezuinige stand – ideaal als je 's avonds laat thuiskomt zonder het hele huis wakker te maken. Met functies als Autolock en Lock 'n' Go sluit de deur zich vanzelf, wat het dagelijkse gebruik net wat makkelijker maakt.

Ook handig is het logboek in de app, waarin je precies ziet wie het slot wanneer gebruikt heeft. Je kunt tijdelijke of permanente toegang verlenen aan anderen en accessoires toevoegen, zoals een keypad of sensor. De Auto-unlock-functie steekt daar wat ons betreft bovenuit: zodra je thuiskomt, gaat de deur vanzelf van het slot. Dat werkt verrassend precies: je moet echt vlak bij de deur staan voordat het systeem reageert, wat ongewenst ontgrendelen voorkomt. We zijn normaal wat sceptisch over zulke functies, maar tijdens de test werkte dit opvallend goed.

©Wesley Akkerman

Hoe bevalt-ie?

Tijdens onze test van vier weken gebruikten we het slot samen met de Nuki Keypad 2 – een accessoire dat echt iets toevoegt. Hiermee open je de deur via een pincode of je vingerafdruk. Het toetsenpaneel koppel je eenvoudig via de app aan het slot en werkt volledig lokaal, dus je hebt er geen internet voor nodig. Je kunt kiezen voor vaste of tijdelijke toegangscodes, en bij vertrek sluit je de deur met één druk op de knop. Zulke functies tillen het gebruiksgemak van een slim slot naar een hoger niveau.

Vooral de vingerafdrukscanner is een uitblinker. Binnen een paar seconden na het scannen gaat de deur open – snel, betrouwbaar en prettig in het dagelijks gebruik. Ook het invoeren van een pincode gaat vlot en zonder vertraging. Wat ons betreft is de Keypad 2 dan ook een waardevolle aanvulling op de Smart Lock Ultra. Het maakt toegang tot je huis eenvoudiger, sneller en intuïtiever. Met een simpele druk op de terugknop vergrendel je het slot weer, een functie die je via de app instelt.

Vergeleken met de bediening via de smartphone-app (die meerdere stappen vereist) is dit een stuk sneller en minder omslachtig. Hoewel de Auto-unlock op basis van locatie verrassend goed werkt, kiezen we zelf liever voor handmatige controle, om fouten uit te sluiten. En wat ons betreft blijft een fysieke sleutel onmisbaar als ultieme back-up. De Ultra levert drie sleutels mee, zodat je altijd binnenkomt, ook als de techniek je een keer in de steek laat. Dat vinden we geen luxe, maar een absolute vereiste bij slimme sloten.

©Wesley Akkerman

Nuki Smart Lock kopen?

De Nuki Smart Lock Ultra biedt een hoogwaardige en complete oplossing voor wie afscheid wil nemen van traditionele sleutels. Met een stille, vlot werkende motor, ingebouwde wifi en ondersteuning voor het nieuwe Matter-protocol, positioneert dit slimme slot zich overtuigend in het topsegment. De bijgeleverde SKG***-cilinder speelt daarbij een (ja ja) sleutelrol: die verhoogt niet alleen de veiligheid, maar zorgt er ook voor dat je altijd kunt terugvallen op een fysieke sleutel. Dankzij deze doordachte combinatie voelt de hogere prijs volledig gerechtvaardigd.

Na installatie blijkt de Smart Lock Ultra een bijzonder betrouwbaar en krachtig systeem, al mogen de montage-instructies wel iets duidelijker. De app biedt een uitgebreide set functies en het slot reageert snel en nauwkeurig. Ontgrendelen via de app vergt soms een extra handeling, maar wie kiest voor het optionele Keypad 2, opent en sluit de deur met één druk op de knop. Kleine kanttekeningen daargelaten, is dit slimme slot een uitstekende keuze voor wie zoekt naar een stil, geavanceerd en allesomvattend systeem dat jarenlang meegaat.

Je kunt via WhatsApp berichten dicteren, dan worden je woorden omgezet naar getypte tekst, maar je kunt ook spraakberichten versturen. Ontvang je zo’n spraakbericht, dan is het nu zelfs mogelijk om de boodschap door WhatsApp te laten uitschrijven.

Stap 1: Spraakberichten versturen

Om audioberichten te versturen, open je een chat en houd je de microfoonknop rechtsonder ingedrukt. Spreek dan je boodschap in en laat de microfoonknop los om het gesproken bericht te versturen. Verander je van idee, dan veeg je tijdens de opname naar links om de opname te verwijderen, of je tikt op het prullenbakje.

Het is ook mogelijk om zelfvernietigende audioberichten te versturen. Zo’n bericht kan de ontvanger slechts één keer openen. Daarna wordt dit bericht automatisch uit de chat verwijderd. Opnieuw ga je naar de chat waar je het audiobericht wilt verzenden. Houd de microfoonknop ingedrukt en veeg omhoog om handsfree op te nemen. Rechtsboven de verzendknop staat het cijfer 1. Als je hierop tikt, activeer je de automatisch verdwijnende functie. Daarna neem je het gesprek op en tik je op Verzenden.

Zie je het cijfer 1 boven de verzendknop, dan weet je dat het een zelfvernietigend bericht is.

Stap 2: Transcriptiefunctie instellen

Sinds eind 2024 is de mogelijkheid om automatisch transcripties te maken van zo’n spraakbericht. Stel dat je in een lawaaierige omgeving zo’n spraakbericht ontvangt, dan kun je door de transcriptie de boodschap lezen in plaats van deze te beluisteren. Je moet die functie nog wel activeren. Open WhatsApp en ga naar de instellingen door op het tandwielpictogram te tikken. In het menu Instellingen open je Chats en dan kun je Transcripten van spraakberichten aanzetten. Op dezelfde plek kun je een taal voor de transcriptie selecteren, waaronder het Nederlands.

Zet de transcriptiefunctie aan.

Stap 3: Spraakberichten omzetten in tekst

Wanneer je een spraakbericht ontvangt, dan houd je de vinger erop ingedrukt en kies je de optie Maak transcript. Dan moet je enkele seconden wachten, afhankelijk van de lengte van het bericht. Vervolgens verschijnt de transcriptie op je telefoon. Deze transcripties worden door je telefoon gegenereerd en niet door WhatsApp. De boodschap komt dus nooit op de servers van WhatsApp. Op die manier kan niemand van WhatsApp deze berichten lezen of horen. Bovendien blijft het mogelijk om het audiobericht nog te beluisteren.

Je kunt de transcriptie lezen terwijl je naar het audiobericht luistert.