In 2019 startte Vitens, het grootste drinkwaterbedrijf van Nederland, met het testen van een slimme watermeter. De slimme watermeter bevindt zich ondertussen nog steeds in de testfase. Je kunt er zelf eentje aanschaffen, maar voor de meeste huishoudens in Nederland geldt dat ze nog geen slimme watermeter hebben. In dat geval moet je zelf de watermeter uitlezen en de standen doorgeven.

Waarom moet ik mijn watermeter uitlezen? 

We hebben al eerder uitgelegd dat het verstandig is gas- en stroomverbruik bij te houden. Wat dat betreft kan het inzicht hebben op je waterverbruik eveneens handig zijn. Zo weet je hoeveel je verbruikt, kun je de kosten inschatten en kun je kijken waar je kunt besparen. Daarnaast zie je snel of je lekkages hebt of niet. Bovendien heb je, als je maandelijks foto’s van de watermeter maakt, altijd bewijsstukken wanneer de jaarlijkse rekening niet blijkt te kloppen. 

Waterleveranciers zijn druk bezig met het ontwikkelen en testen van een slimme watermeter. Kun je niet wachten op de watermeter van de waterleverancier? Dan kun je zelf het heft in handen nemen en een slimme watermeter aanschaffen. Bijvoorbeeld met de watermeter van Homewizard. Je sluit de slimme watermeter met een kabel gemakkelijk aan op je analoge of digitale watermeter. Als er geen stroompunt in de buurt van de watermeter is, kun je het apparaatje ook op batterijen laten werken. Na het connecten zie je in de app precies wat je verbruikt tijdens het douchen, badderen of afwassen. 

Met de slimme watermeter van Homewizard kun je je verbruik zelf monitoren.

Wanneer moet ik mijn watermeter uitlezen?

Eén keer per jaar geef je de meterstand door. Vaak krijg je daar een uitnodiging voor op de mat of via e-mail. Net als bij je gas- en slimme elektriciteitsmeter is het verstandig om de waterstanden geregeld op te nemen. Het liefst ook met foto’s en een datum erop. In geval van nood kun je terugvallen op de foto’s en ze als bewijsstukken aan je leverancier laten zien. Daarnaast lees je ook je watermeter uit wanneer je gaat verhuizen. 

Aan wie betaal ik eigenlijk water? 

Gas en stroom krijg je altijd via de energieleverancier, waarvan je aan het eind van het jaar één jaaropgave krijgt. Van water krijg je een aparte rekening, want dat gaat via de waterleverancier. Elke regio heeft een eigen leidingnet waarmee één bedrijf het water levert – net als bij gas overigens. 

Zo is in Midden-, Noord- en Oost-Nederland Vitens de waterleverancier. In de regio Brabant is dat Brabant Water en in Noord- en Zuid-Holland leveren PWN Drinkwaterbedrijf en Dunea N.V. het water. Op Vewin vind je welk waterbedrijf in jouw regio water levert en aan wie jij het water betaalt. 

©Cherezov Kirill

Heb ik wel of geen watermeter? 

Sommige huizen hebben geen watermeter. Dat klinkt misschien gek, want hoe wordt jouw waterverbruik dan gemeten? En betaal je dan eigenlijk wel voor water? Ja, ook dan betaal je gewoon de rekening. Alleen wordt het waterverbruik anders berekend. Huishoudens zonder watermeter betalen een standaard bedrag aan de waterleverancier. Zonder watermeter hoef je dus geen standen door te geven, want die zijn er niet. Hieronder lees je wat je op je rekening kunt verwachten als je wel of geen watermeter hebt. 

Ik heb wel een watermeter

Met een watermeter wordt er dus gemeten hoeveel je verbruikt. Dat worden ook wel de variabele kosten genoemd. Je betaalt deze kosten per eenheid water die je verbruikt. Oftewel per kubieke meter (m³). Naast de variabele kosten betaal je vaste kosten. De vaste kosten bestaan uit het onderhouden van de waterleidingen. 

Voor een huishouden met een watermeter betaal je in 2023 1,03 euro per m³ (1 m³ is 1000 liter water). De vaste kosten bedragen 109,46 euro per jaar, waar je belastingen (bol) en 9 procent btw over betaalt. Wil je graag een uitnodiging op de mat om je meter uit te lezen? Dan kost dat je zo’n 1,50 euro per brief.

Ik heb geen watermeter

Heb je geen watermeter, maar ben je wel aangesloten op het leidingnet? Dan kunnen jij en de leverancier niet precies meten en weten hoeveel je verbruikt. Om die reden rekenen zij kosten per eenheid in huis. Eenheden zijn met name ruimtes. Daarnaast tellen ook een ligbad en garage zonder eigen wateraansluiting als een eenheid. Hieronder staan de eenheden op een rijtje:

• Een kamer tussen de 6 en 30 m² (een kamer groter dan 30 m² wordt als twee eenheden gerekend)
• Een tuin groter dan 65 m²
• De keuken
• Een ligbad
• Een garage zonder eigen wateraansluiting (een garage met een eigen wateraansluiting wordt niet als eenheid geteld. Hiervoor betaal je alleen de vaste kosten)

De kosten per eenheid bedragen voor het jaar 2023 23,43 euro. De vaste kosten zijn 106,52 euro per jaar. Net als wanneer je wel een watermeter hebt, betaal je twee soorten belasting over het drinkwater, namelijk 9 procent btw en milieubelasting (bol).

©Maksym Yemelyanov

Wat betaal ik ongeveer met of zonder watermeter?

In de onderste tabel zie je het gemiddelde verbruik van huishoudens in Nederland en de kosten wanneer je wél een watermeter hebt (prijzen zijn inclusief belastingen en btw).

Bron: Waternet

In de onderstaande tabel zie je de gemiddelde kosten voor huishoudens in Nederland zonder watermeter, op basis van het aantal eenheden (prijzen zijn inclusief belastingen en btw).

Bron: Waternet

Afhankelijk van de grootte van je huis, de eenheden en (een grove schatting van) je verbruik, kun je mét een watermeter dus op kosten besparen. Bovendien geeft het je inzicht in je verbruik en kun je makkelijker lekkages opsporen als je meter opeens een uitschieter heeft.

Waar vind ik de watermeter?

Meestal vind je de watermeter in de meterkast. Kun je die daar niet vinden? Dan moet je soms even op onderzoek uit. Hij kan namelijk ook in de badkamer, het toilet, in de keuken of bij de cv-ketel zitten. De cv-ketel vind je vaak op zolder, zit soms verstopt in een keukenkastje, op de slaapkamer of in de kelder. 

De watermeter herken je vrij gemakkelijk doordat het, anders dan de energie- en gasmeter, rond is. De eenheid wordt met m³ aangegeven, net als bij de gasmeter. Verwar ze dus niet. De gasmeter is overigens vaak vierkant en van metaal. 

©New Africa

Hoe lees ik de meter?

In tegenstelling tot de gas- en energiemeter heb je bij een watermeter met maar één telwerk te maken. Dat betekent dat er één stand op de meter staat die je moet aflezen. Handig! De meter kan analoog zijn of een digitaal scherm hebben. Bij een digitale moet je nog weleens de knop indrukken omdat het scherm automatisch in slaapstand gaat om batterij te besparen. 

Wat moet ik dan doorgeven? 

Nadat je meter hebt gevonden, check je of het watermeternummer klopt. Die vind je onder de barcode. Zo weten jij en de leverancier dat het gaat om jouw meter en huishouden. Dat is dus het nummer van de meter en niet de meterstand! Ook krijg je in de brief of e-mail bij de meeste leveranciers een opnamenummer. Dat is een persoonlijke code die bij jouw huis hoort. 

Je hoeft alleen de meterstanden vóór de komma – meestal in het zwart – door te geven. De nummers achter de komma – in het rood – kun je weglaten. 

Wat kan ik doen als de meterstanden niet kloppen? 

Het is altijd vervelend als de stand van je meter niet overeenkomt met de metingen van je waterleverancier. Voordat je naar de leverancier stapt, is het verstandig om op zoek te gaan naar lekkages. Check waar het verschil vandaan komt. 

Heb je geen lekkages kunnen vinden? Dan kun je een melding maken bij je waterleverancier. Stuur de foto’s van je meter met datum mee als bewijs van de ongelijke standen. Je kunt ook de meter laten ijken. Dat betekent dat ze de werking van de meter komen checken. 

Wil je minder water verbruiken én op je rekening besparen? Lees ook: Duurzaam Thuis: bespaar tot wel 6000 liter water met deze simpele tips 

AMD’s nieuwste processor in de Ryzen 9000-serie is de Ryzen 7 9800X3D. Enkele maanden na de ietwat teleurstellende eerste modellen uit die reeks, brengt AMD een cpu die zich specifiek op gamers richt en slechts een bescheiden prestatiewinst van zo’n acht procent belooft. Maar toen we deze nieuwe processor daadwerkelijk aan het gamen zetten, bleek hij verrassend veel meer te bieden dan vooraf werd beweerd.

De AMD Ryzen 7 9800X3D hoort bij de eerder uitgebrachte 9000-serie. De term X3D is de cruciale toevoeging in de productnaam en betekent dat de processor letterlijk een stapel extra 3D V-Cache krijgt: in totaal 96 MB L3-cache in plaats van de gebruikelijke 32 MB. Doordat er meer data in de cpu kan blijven hangen in plaats van steeds het werkgeheugen aan te moeten spreken, valt een flinke vertraging weg – zelfs al meet je die normaliter in nanoseconden.

AMD ontdekte een paar jaar geleden al bij de Ryzen 7 5800X3D dat deze vorm van cache vooral in games enorme winst oplevert. Games hebben immers voortdurend razendsnel nieuwe en onvoorspelbare berekeningen nodig. Voor voorspelbare, zwaardere klussen zoals het renderen van video’s heeft de extra cache nauwelijks invloed.

Zo’n stapel-cache maakt de processor wel duurder dan een vergelijkbaar model zonder 3D V-Cache. Maar omdat gamen voor veel mensen een belangrijke reden is om in een krachtige en relatief prijzige pc te investeren, is het geen verrassing dat er na de Ryzen 7 5800X3D ook een 7800X3D verscheen. Deze 9800X3D bouwt voort op datzelfde ‘gestapelde’ cache-concept, maar draait op AMD’s nieuwste Granite Ridge 4nm-processors.

Bescheiden specificaties

Los van de X3D-toevoeging verschilt de Ryzen 7 9800X3D in de basis niet extreem veel van de Ryzen 7 9700X. We hebben het nog altijd over een relatief bescheiden totaal van 8 cores en 16 threads, al is de kloksnelheid iets verhoogd naar 4,7 GHz (basis) en 5,2 GHz (boost). Voor een processor die 540 euro zou moeten kosten, maar in de praktijk duurder is, zijn dat niet bepaald veel cores. Zo biedt Intel met de Core Ultra 7 265K bijvoorbeeld 20 cores en 20 threads voor zo’n 430 euro.

In niet-gamegerelateerde testen valt dat beperkte aantal cores en threads ook duidelijk op. In de benchmark Cinebench R23, die een scène rendert en hiermee alle cores benut, behaalt de 9800X3D 23.498 punten. Dat is een verbetering ten opzichte van de 7800X3D (18.450 punten), maar nog altijd ver verwijderd van de 36.251 punten van de goedkopere Intel Core Ultra 7 265K.

Die verhouding zien we terug in vrijwel alle benchmarks en taken die zich niet op gamen richten. Deze nieuwe Ryzen is dus niet bedoeld als allround krachtpatser. Al is het beslist een capabele processor die prima presteert bij incidenteel zwaar werk, het moet niet je voornaamste doel zijn. Ben je vooral met zwaar (grafisch) werk bezig, dan kun je beter kiezen voor een cpu met meer cores en threads. Overigens heeft AMD inmiddels wel X3D-processors met 12 en 16 cores aangekondigd: de AMD Ryzen 9 9900X3D en AMD Ryzen 9 9950X3D.

De Ryzen 7 9800X3D bevat één CCD (Core Chiplet Die) met 8 cores.

Prestaties op Full HD

In games is het beeld compleet anders. Uit een test met 40 titels blijkt dat de Intel Core Ultra 7 265K maar in één game ietsje sneller is (3 procent), in één game gelijk presteert, en in de overige 38 door de 9800X3D wordt verslagen. In 11 games is het verschil 2 tot 10 procent, wat je in de praktijk niet altijd merkt. Maar in maar liefst 27 van de 40 games is de voorsprong meer dan 10 procent.

In veel games is de Ryzen 7 9800X3D zelfs zoveel sneller dat de Intel Core Ultra 7 265K voelt als een processor uit een ver verleden. In competitieve titels zoals Counter-Strike 2, waar elk frame telt, is de 9800X3D bijvoorbeeld 44 procent sneller. Flight Simulator, dat zwaar leunt op je cpu, draait 27 procent sneller en loopt duidelijk soepeler. Ten opzichte van de eerdere Ryzen 7 7800X3D zien we gemiddeld een winst van 11,3 procent. Dat is niet genoeg om die voorganger direct met pensioen te sturen, maar wel een mooie stap vooruit – zelfs meer dan de 8 procent die AMD zelf claimt.

Prestaties op hogere resoluties

Het is gebruikelijk om bij cpu-tests de resolutie laag te houden, zodat de processor de beperkende factor is in plaats van de videokaart. Toch zijn de resultaten op hogere resoluties minstens zo interessant. Naarmate we de resolutie opschroeven, wordt het verschil weliswaar kleiner, maar het feit dat op 1440p in 22 van de 40 games nog steeds 10 procent of meer verschil zit tussen de Ryzen 7 9800X3D en de Intel Core Ultra 7 265K, toont aan dat het ook daar flink merkbaar is. Een gemiddeld verschil van 18 procent is echt uitzonderlijk.

Op 4K-resolutie blijven er nog 13 van de 40 games over met een verschil van 10 procent of meer. Omdat 4K-gamen meestal met upscaling (DLSS of FSR) gebeurt, is het verschil tussen de twee cpu’s in de praktijk waarschijnlijk groter dan de gemeten 7,3 procent.

Relatief hoog energieverbruik

Om de extra prestaties ten opzichte van de vorige generatie te behalen, heeft AMD het stroomverbruik van de Ryzen 7 9800X3D flink verhoogd. Waar de Ryzen 7 7800X3D in games rond de 66 watt zat, loopt de 9800X3D op tot zo’n 100 watt. Hecht je veel waarde aan efficiëntie, dan blijft de 7800X3D daarom technisch gezien de zuinigste gameprocessor. Dat is inmiddels wel een loze titel, omdat AMD ‘m niet meer produceert (al kun je hem misschien nog wel ergens in een winkel vinden).

Een ander nadeel van AMD is nog steeds het hoge energieverbruik in rust. In onze testopstelling met een Ryzen 7 9800X3D op een AM5-moederbord meten we rond de 65 watt in licht gebruik, terwijl een vergelijkbaar Core Ultra 7 265K-systeem volstaat met zo’n 43 watt.

Conclusie

De AMD Ryzen 7 9800X3D wordt hier en daar opgehemeld als dé ultieme processor, maar laten we eerlijk zijn: dat is hij niet. Hij is voor veel taken een prima verbetering ten opzichte van zijn voorganger, maar de goedkopere Intel-processor is vaak sneller. Ook AMD’s goedkopere Ryzen 9 9900X is dankzij 12 cores in veel taken sneller.

Het hogere energieverbruik van de 9800X3D is bovendien een nadeel: de betere prestaties gaan gepaard met meer stroomverbruik, zowel onder belasting als bij lichte taken.

Maar als je vooral geïnteresseerd bent in gamen met je pc, dan is de Ryzen 7 9800X3D zonder discussie dé beste processor van dit moment. In games maakt hij gehakt van de Intel Core Ultra 7 265K en is de stap vooruit ten opzichte van de voorganger groter dan we hadden durven hopen en groter dan AMD zelf claimt.

Voor goedkope game-pc’s is hij te duur, maar in het hogere segment is er weinig concurrentie. Vooropgesteld dat je hem kunt vinden, want door de populariteit is de beschikbaarheid momenteel beperkt. 

Specificaties

Pluspunten

Minpunten

Cores en threads

8 cores, 16 threads

Basis- en boostsnelheid

4,7 GHz / 5,2 GHz

TDP

120 watt (in de praktijk tot ca. 150 watt)

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we daarom binnen een bepaald thema naar zulke deals. Als de zon weer een aantal dagen schijnt, is het moment aangebroken om de barbecue tevoorschijn te halen. Ben je op zoek naar een nieuwe? Wellicht is een elektrische dan iets voor je? Geen last meer van rook, gecontroleerder bakken en beter voor het milieu!

Een elektrische barbecue biedt best wat voordelen ten opzichte van een gewone barbecue. Je hebt bijvoorbeeld geen gedoe met houtskool, een lange opwarmtijd of problemen met wind(richtingen). Je plugt ‘m gewoon in en hij is snel warm, ideaal ook voor spontaan barbecueën. Een ander voordeel is dat de temperatuur nauwkeuriger te regelen is, zodat je eten beter kan worden klaargemaakt en je niet snel bang hoeft te zijn dat de boel verbrandt.

Weber Q 1400

De Weber Q 1400 is een elektrische tafelbarbecue met een robuuste uitstraling en een gietijzeren rooster. Hij warmt snel op en houdt de warmte goed vast, waardoor je eten gelijkmatig gaart en lekker sappig blijft. Met een grilloppervlak van 43 bij 32 cm is er ruimte genoeg om voor 4 tot 6 personen tegelijk te grillen. Schoonmaken gaat makkelijk dankzij de handige vetopvangbak. Het snoer van 1,8 meter geeft wat speelruimte voor gebruik in de tuin of op het balkon. Deze Weber Q 1400 heeft een traploos instelbare temperatuurregeling en de maximale temperatuur ligt rond de 260–290°C.

WMF Lono Master Grill

De WMF Lono Master Grill is een elektrische tafelgrill met twee aparte grillplaten, elk met hun eigen temperatuurregeling. Handig wanneer je bijvoorbeeld vlees en groenten tegelijk wilt klaarmaken, zonder dat de smaken door elkaar lopen. Het grilloppervlak is 50 bij 28 cm, ruim genoeg voor een gezellig etentje met een klein gezelschap. De platen hebben een antiaanbaklaag, waardoor schoonmaken een fluitje van een cent is. De grill ziet er modern uit, met een roestvrijstalen afwerking die stevig en duurzaam aanvoelt. De WMF Lono Master Grill beschikt over vijf temperatuurstanden, waarmee je de warmte per grillplaat kunt instellen.

Outdoorchef CITY Electro 420

De Outdoorchef CITY Electro 420 is een ronde, elektrische barbecue met een stevige driepoot. Hij heeft een grillrooster van bijna 40 cm doorsnee, waardoor je prima kunt koken voor 2 tot 4 personen. De temperatuur kun je instellen in zeven standen, wat fijn is als je nauwkeuriger wilt grillen. Het apparaat heeft een vetopvangschaal die het schoonmaken makkelijker maakt. Hij is niet al te groot en neemt dus weinig plek in, wat ideaal is als je een kleiner terras of balkon hebt. Bovendien voelt de barbecue degelijk aan en kan hij tegen een stootje. De Outdoorchef CITY Electro 420 heeft zeven temperatuurstanden, met een maximale temperatuur tot 300°C.

Gardalux elektrische barbecue 

Deze elektrische barbecue van Gardalux is een eenvoudig model met een grilloppervlak van 37 bij 21 cm. Hij is vooral geschikt voor wie af en toe wil grillen en geen groot apparaat nodig heeft. Met 2000 watt vermogen is hij snel op temperatuur en de vetopvangbak maakt het schoonmaken wat makkelijker. Het is geen uitgesproken luxe model, maar voor deze prijs is het een prima instapmodel voor eenvoudige barbecue-avondjes.

Cadac E-BRAAI

De Cadac E-BRAAI is een moderne, elektrische barbecue met een keramisch gecoat rooster van 38 cm doorsnee. Hij is uitgerust met een digitaal display en kan automatisch de temperatuur regelen tussen 70 en 270 graden. Dat is handig voor wie precies wil weten hoe warm de barbecue is en niet graag gokt. Hij is in ongeveer 4 minuten op temperatuur, zodat je snel kunt beginnen met grillen. Ook het schoonmaken gaat makkelijk door de keramische laag. De Cadac E-BRAAI heeft een digitale temperatuurregeling waarmee je de temperatuur kunt instellen tussen 70°C en 270°C.