Energieneutraal wonen, kan ik dat ook?
0 op de meter, het kan! In 2020 waren er al meer dan 12.000 woningen die zich energieneutraal (A++++) mochten noemen. Voor die woningeigenaren geldt: lage energiekosten, een fijne woonomgeving en een gezond binnenklimaat. Wil jij dat ook? We helpen je op weg om jouw situatie in kaart te brengen, zodat je weet welke duurzame maatregelen je het best kunt treffen voor jouw woning én wat het je kost.
In dit artikel komt het volgende aan bod:
-
Wat is energieneutraal wonen?
-
Je huidige situatie in kaart brengen
-
Energie besparen en opwekken
-
Ook interessant: Klimaatneutraal: wat betekent dat precies?
Energieneutraal wonen betekent dat je de meter jaarlijks gemiddeld op 0 weet te houden. Hoe je dat doet? Door zo weinig mogelijk energie te verbruiken en tegelijkertijd je eigen energie op te wekken. Voor nieuwbouwhuizen wordt dat steeds normaler en heb je er bijna geen omkijken naar. Voor huizen van vóór 2021 kan het echter soms nog wat maatregelen vergen voordat die 0 op de meterstand verschijnt.
💡 Energieneutraal betekent dat je net zoveel energie opwekt als dat je verbruikt. Dat betekent niet per se dat het huis niet meer op het elektriciteitsnet is aangesloten. Bijvoorbeeld 's nachts of in de winter, wanneer het lastiger is om zelf energie op te wekken met zonnepanelen. Op die momenten kan het elektriciteitsnet bijspringen. Dat trek je weer recht door de overige energie terug te leveren aan het net en te salderen.
Huidige situatie: nieuwbouw of renovatie?
Ben je van plan te verhuizen naar een nieuwbouwhuis? Dan hebben we goed nieuws! Door de steeds strenger wordende regels moeten nieuwbouwhuizen vrijwel energieneutraal zijn. Sinds 2021 worden er alleen bouwvergunningen afgegeven met een EPC-waarde van 0,4 of minder. De EPC-waarde (energieprestatiecoëfficiënt) geeft aan hoe energiezuinig het huis is, net als het energielabel. Met een EPC-waarde van 0 is het bijna energieneutraal.
Bij oudere huizen is de EPC-waarde te vergelijken met de energie-index. De keerzijde van zo’n gloednieuwe, duurzame woning zie je waarschijnlijk terug in je portemonnee, omdat het moet voldoen aan al die duurzaamheidsregels. Blijf je er langere tijd wonen? Dan verdien je de investering met de tijd wel terug, want je verbruikt minder energie en wekt zelf energie op.
Ga je verhuizen naar een oud huis of wil je je huidige huis renoveren? Check het energielabel en de energie-index om te kijken wat je kunt verbeteren. Bij een laag label is het aantrekkelijk om meteen alles op de schop te nemen. Voor een huis dat al energielabel C of hoger heeft, is het vaak interessanter om de maatregelen aan te sluiten bij onderhoud dat al nodig is. Voor de energie-index kun je een erkend energieadviseur inschakelen. De index geeft je meer details (150 punten) en laat de mogelijkheden zien om je huis te verduurzamen.
💡 0-op-de-meter-woningen worden aangeduid met het energielabel A++++.
🔋 Hoe bespaar jij energie?
Doe mee met de Nationale Energiemonitor
Ook interessant: Wat betekent een hoog energielabel voor je energierekening?
Renovatie of verhuizing: zo pak je dat aan
Bij een nieuwbouwhuis gaan we ervan uit dat je zelf geen maatregelen meer hoeft te treffen om energieneutraal te wonen. Bij een andere situatie, zoals renovatie of verhuizing naar een huis met een laag energielabel, kun je stap voor stap aan de slag gaan. Heeft het huis een laag energielabel en heb je de financiële middelen, dan kun je het ook in één keer doen. Wat de situatie ook is, begin altijd met het maken van een plan om energie zo efficiënt mogelijk te gebruiken en op te wekken.
TIP! Weet je al hoe je je huis energieneutraal wilt maken? Start alvast met het meten van je verbruik. Zo weet je wat je nodig hebt en kun je de duurzame maatregelen op je energieverbruik afstemmen.
Voordat je meteen een aantal zonnepanelen op het dak monteert, is het nuttig te kijken naar je verbruik en hoe je dat kunt minimaliseren. Hoe houd je het huis zo lang mogelijk warm met je warmtevoorziening? Dat begint bij een goede isolatie. Vervolgens kun je de ventilatie en het verwarmingssysteem aanpakken. Kan het niet allemaal tegelijk? Bedenk van tevoren hoe je je huis wilt verwarmen. Bij de isolatie kun je al rekening houden met het leggen van de elektriciteitskabels en leidingen.
Energiebesparende maatregelen
1. Isolatie
Belangrijk om de opgewekte warmte binnen te houden.
©sveta
Inschatting voor de isolatie voor een hoekwoning:
Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal & Slimster
We hadden deze berekening al eerder in kaart gebracht. Het volledige artikel kun je hier vinden: Wat kost isoleren en wat levert het op en hier vind je alles over isolatiesubsidies: Kan ik subsidie krijgen om mijn huis te isoleren?
2. Ventilatie
Belangrijk voor een gezond binnenklimaat. Een goed ventilatiesysteem zorgt voor het afvoeren van vieze lucht en een verse stroom aan schone lucht, terwijl er niet onnodig warmte ontsnapt door kieren en onafgemaakte naden. Ventileren is goed, maar met kieren en naden heb je nauwelijks grip op de ventilatie.
©yunava1
Inschatting naden en kieren dichten voor een hoekwoning:
Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal
TIP! Ga je zelf kieren dichten? Zorg dan voor een goed ander systeem zoals zelfregulerende ventilatieroosters (120 euro per meter) of een mechanisch ventilatiesysteem (2.500 - 5.000).
Ook interessant: Zo kun je je huis energiezuinig ventileren (ook in de winter) | ID.nl
Welke warmtepomp past bij jou?
Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!
3. Warmtepomp of zonneboiler
Nadat je de isolatie hebt aangepakt en alle naden en kieren hebt gedicht, is het tijd om het verwarmingssysteem te installeren. Om de lucht te verwarmen, kun je bijvoorbeeld een warmtepomp plaatsen en voor warm water is een zonneboiler een duurzame oplossing. Bekijk vooraf goed of je en hoe je over kunt stappen op een warmtepomp. Het combineren van een warmtepomp en zonneboiler kan voor een nog hoger rendement zorgen, want in de winter kan de warmtepomp het werk van de zonneboiler voor een groot deel overnemen.
Inschatting voor warmtepomp en zonneboiler voor een hoekwoning met redelijke isolatie:
Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal & Milieucentraal zonneboiler
Ook interessant: Gasvrij wonen door elektrisch te verwarmen
©FLORIN RUSU
Zelf energie opwekken
Energieneutrale woningen wekken zelf hun energie op om huishoudelijke apparaten van stroom te voorzien. Dat kan bijvoorbeeld door wind- of zonne-energie. Voor particulieren zijn zonnepanelen meestal een betere oplossing, omdat een kleine windmolen zichzelf niet gemakkelijk terugverdient. Bovendien heb je meestal een vergunning nodig. Zonnepanelen winnen zichzelf daarentegen wel terug, en gaan wel tot 25 jaar mee.
Zonnepanelen: Zonnepanelen kunnen voor een eigen stroomvoorziening zorgen. Door het goed aan te pakken, kun je er wel 50 tot 80 procent van je verbruik mee voorzien. Tijdens het opwekken van stroom middels zonnepanelen moet je letten op het vermogen van de panelen, de ligging, de energieprijs en de salderingsregeling. Dat kan dus per huishouden verschillen. In 2022 zagen de gemiddelde kosten en opbrengst er zo uit:
Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal
Salderen in de toekomst
Salderen gebeurt meer in de zomer omdat je minder stroom verbruikt terwijl je veel zonne-uren hebt met de panelen. In 2024 geldt nog dat de stroom die je aan het net teruglevert 100 procent gelijkstaat aan de stroom die je afneemt. Vanaf 2025 wordt dat rekensommetje anders en ga je minder ‘verdienen’ aan je zonnepanelen. Dan is de stroom die je aan het net levert nog maar goed voor 64 procent. Dat wil de regering afbouwen totdat het in 2031 nog maar 0 procent is, en daarmee wordt de salderingsregeling volledig afgeschaft.
Benieuwd naar de complete rekensom? Lees ook Saldering van energie uit zonnepanelen: hoe werkt het en wat gaat er veranderen?
Wil je in de toekomst dus stroom van het energienet gebruiken? Houd er dan rekening mee dat je niet meer hetzelfde tarief betaalt als dat je ervoor krijgt bij het salderen. Vooral in de wintermaanden zul je dat verschil gaan merken. 's Winters wek je minder stroom op in vergelijking met de zonnige dagen gedurende de zomer. Bovendien is het verbruik in de winter doorgaans hoger. We zitten meer binnen, doen de lampen vroeger aan en verruilen het koelen met de airco voor het verwarmen met de kachel.
Met een variabel contract en helemaal met een dynamisch contract heb je meer last van schommelende energieprijzen. Heb je zonnepanelen, dan is een dynamisch energiecontract vrijwel nooit lonend. Op dagen dat de energieprijs laag is, meestal dagen dat de zon lekker schijnt en je veel opwekt, krijg je amper wat terug voor je opgewekte stroom. Dan kun je beter een vast contract voor elektriciteit afsluiten.
Meer weten over de aanschafprijs, besparing en terugverdientijd? Je leest het hier: Zonnepanelen: alles over aanschafprijs, besparing en terugverdientijd
