ID.nl logo
Energieneutraal wonen, kan ik dat ook?
© Bjoern Wylezich
Energie

Energieneutraal wonen, kan ik dat ook?

0 op de meter, het kan! In 2020 waren er al meer dan 12.000 woningen die zich energieneutraal (A++++) mochten noemen. Voor die woningeigenaren geldt: lage energiekosten, een fijne woonomgeving en een gezond binnenklimaat. Wil jij dat ook? We helpen je op weg om jouw situatie in kaart te brengen, zodat je weet welke duurzame maatregelen je het best kunt treffen voor jouw woning én wat het je kost.

In dit artikel komt het volgende aan bod:

Energieneutraal wonen betekent dat je de meter jaarlijks gemiddeld op 0 weet te houden. Hoe je dat doet? Door zo weinig mogelijk energie te verbruiken en tegelijkertijd je eigen energie op te wekken. Voor nieuwbouwhuizen wordt dat steeds normaler en heb je er bijna geen omkijken naar. Voor huizen van vóór 2021 kan het echter soms nog wat maatregelen vergen voordat die 0 op de meterstand verschijnt. 

💡 Energieneutraal betekent dat je net zoveel energie opwekt als dat je verbruikt. Dat betekent niet per se dat het huis niet meer op het elektriciteitsnet is aangesloten. Bijvoorbeeld 's nachts of in de winter, wanneer het lastiger is om zelf energie op te wekken met zonnepanelen. Op die momenten kan het elektriciteitsnet bijspringen. Dat trek je weer recht door de overige energie terug te leveren aan het net en te salderen.

Huidige situatie: nieuwbouw of renovatie?

Ben je van plan te verhuizen naar een nieuwbouwhuis? Dan hebben we goed nieuws! Door de steeds strenger wordende regels moeten nieuwbouwhuizen vrijwel energieneutraal zijn. Sinds 2021 worden er alleen bouwvergunningen afgegeven met een EPC-waarde van 0,4 of minder. De EPC-waarde (energieprestatiecoëfficiënt) geeft aan hoe energiezuinig het huis is, net als het energielabel. Met een EPC-waarde van 0 is het bijna energieneutraal.

Bij oudere huizen is de EPC-waarde te vergelijken met de energie-index. De keerzijde van zo’n gloednieuwe, duurzame woning zie je waarschijnlijk terug in je portemonnee, omdat het moet voldoen aan al die duurzaamheidsregels. Blijf je er langere tijd wonen? Dan verdien je de investering met de tijd wel terug, want je verbruikt minder energie en wekt zelf energie op.

Ga je verhuizen naar een oud huis of wil je je huidige huis renoveren? Check het energielabel en de energie-index om te kijken wat je kunt verbeteren. Bij een laag label is het aantrekkelijk om meteen alles op de schop te nemen. Voor een huis dat al energielabel C of hoger heeft, is het vaak interessanter om de maatregelen aan te sluiten bij onderhoud dat al nodig is. Voor de energie-index kun je een erkend energieadviseur inschakelen. De index geeft je meer details (150 punten) en laat de mogelijkheden zien om je huis te verduurzamen.

💡 0-op-de-meter-woningen worden aangeduid met het energielabel A++++.

🔋 Hoe bespaar jij energie?

Doe mee met de Nationale Energiemonitor

Ook interessant: Wat betekent een hoog energielabel voor je energierekening?

Renovatie of verhuizing: zo pak je dat aan

Bij een nieuwbouwhuis gaan we ervan uit dat je zelf geen maatregelen meer hoeft te treffen om energieneutraal te wonen. Bij een andere situatie, zoals renovatie of verhuizing naar een huis met een laag energielabel, kun je stap voor stap aan de slag gaan. Heeft het huis een laag energielabel en heb je de financiële middelen, dan kun je het ook in één keer doen. Wat de situatie ook is, begin altijd met het maken van een plan om energie zo efficiënt mogelijk te gebruiken en op te wekken. 

TIP! Weet je al hoe je je huis energieneutraal wilt maken? Start alvast met het meten van je verbruik. Zo weet je wat je nodig hebt en kun je de duurzame maatregelen op je energieverbruik afstemmen.

Voordat je meteen een aantal zonnepanelen op het dak monteert, is het nuttig te kijken naar je verbruik en hoe je dat kunt minimaliseren. Hoe houd je het huis zo lang mogelijk warm met je warmtevoorziening? Dat begint bij een goede isolatie. Vervolgens kun je de ventilatie en het verwarmingssysteem aanpakken. Kan het niet allemaal tegelijk? Bedenk van tevoren hoe je je huis wilt verwarmen. Bij de isolatie kun je al rekening houden met het leggen van de elektriciteitskabels en leidingen. 

Energiebesparende maatregelen

1. Isolatie

Belangrijk om de opgewekte warmte binnen te houden.

©sveta

Inschatting voor de isolatie voor een hoekwoning:

Gemiddelde kostenBesparing per jaar (bij € 1,20 of € 3,- per m3 gas)TerugverdientijdSubsidieKosten min subsidieTerugverdientijd met subsidie
Schuin dak€ 4700€ 500 tot € 12503 jaar en 9 maanden - 9 jaar en 5 maanden€ 1700€ 30002 jaar en 5 maanden - 6 jaar
Spouwmuur€ 2200€ 480 tot € 12001 jaar en 10 maanden - 4 jaar en 7 maanden€ 700€ 15001 jaar en 3 maanden - 3 jaar en 2 maanden
Gevelisolatie of buitenmuur isolatie€ 14.500€ 650 tot € 16009 jaar - 22 jaar en 3 maanden€ 3300€ 11.2007 jaar - 1 jaar en 3 maanden
Vloer€ 2300€ 160 tot € 3905 jaar en 11 maanden - 14 jaar en 5 maanden€ 550€ 17504 jaar en 6 maanden - 10 jaar en 11 maanden
Glasisolatie€ 3700€ 310 tot € 7704 jaar en 10 maanden - 11 jaar en 11 maanden€ 1000€ 27003 jaar en 6 maanden - 8 jaar en 9 maanden
Totaal€ 27.400€ 2100 tot € 52105 jaar en 3 maanden - 13 jaar€ 7250€ 20.1503 jaar en 11 maanden - 9 jaar en 7 maanden

Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal & Slimster

We hadden deze berekening al eerder in kaart gebracht. Het volledige artikel kun je hier vinden: Wat kost isoleren en wat levert het op en hier vind je alles over isolatiesubsidies: Kan ik subsidie krijgen om mijn huis te isoleren?

2. Ventilatie

Belangrijk voor een gezond binnenklimaat. Een goed ventilatiesysteem zorgt voor het afvoeren van vieze lucht en een verse stroom aan schone lucht, terwijl er niet onnodig warmte ontsnapt door kieren en onafgemaakte naden. Ventileren is goed, maar met kieren en naden heb je nauwelijks grip op de ventilatie.

©yunava1

Inschatting naden en kieren dichten voor een hoekwoning: 

Materiaalkosten (zelf doen)Besparing gas per jaar (bij € 1,20 en € 3 per m3)Gemiddelde kosten professionalBesparing verwarmingskosten (1 graad minder)Totale besparingTerugverdientijd professionalTerugverdientijd zelf doen
Naden en kieren dichten€ 150 - 250€ 90€ 1800€ 160€ 2507,2 jaar0,6 - 1 jaar

Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal

TIP! Ga je zelf kieren dichten? Zorg dan voor een goed ander systeem zoals zelfregulerende ventilatieroosters (120 euro per meter) of een mechanisch ventilatiesysteem (2.500 - 5.000).

Ook interessant: Zo kun je je huis energiezuinig ventileren (ook in de winter) | ID.nl

Welke warmtepomp past bij jou?

Doe de check op Kieskeurig.nl en je weet het binnen 5 minuten!

3. Warmtepomp of zonneboiler

Nadat je de isolatie hebt aangepakt en alle naden en kieren hebt gedicht, is het tijd om het verwarmingssysteem te installeren. Om de lucht te verwarmen, kun je bijvoorbeeld een warmtepomp plaatsen en voor warm water is een zonneboiler een duurzame oplossing. Bekijk vooraf goed of je huis geschikt is voor een warmtepomp en hoe je over kunt stappen op een warmtepomp. Het combineren van een warmtepomp en zonneboiler kan voor een nog hoger rendement zorgen, want in de winter kan de warmtepomp het werk van de zonneboiler voor een groot deel overnemen.

Inschatting voor warmtepomp en zonneboiler voor een hoekwoning met redelijke isolatie:

Gemiddelde kostenBesparing gas per jaar (bij € 1,20 en € 3 per m3)TerugverdientijdSubsidieKosten min subsidieTerugverdientijd met subsidie
Warmtepomp  8 kWh (all electric met buitenunit)€ 13.000€ 800-223016 jaar en 3 maanden - 5 jaar en 10 maanden€ 3000€ 10.00012 jaar en 6 maanden - 4 jaar en 6 maanden
Zonneboiler 3 pers.€ 3800€ 190-48020 jaar - 7 jaar en 11 maanden€ 1200€ 260013 jaar en 8 maanden - 5 jaar en 5 maanden
Zonneboiler 5 pers.€ 6500€ 270-69024 jaar - 9 jaar en 5 maanden€ 1800€ 470017 jaar en 5 maanden - 6 jaar en 10 maanden

Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal & Milieucentraal zonneboiler

Ook interessant:Gasvrij wonen door elektrisch te verwarmen

©FLORIN RUSU

Zelf energie opwekken

Energieneutrale woningen wekken zelf hun energie op om huishoudelijke apparaten van stroom te voorzien. Dat kan bijvoorbeeld door wind- of zonne-energie. Voor particulieren zijn zonnepanelen meestal een betere oplossing, omdat een kleine windmolen zichzelf niet gemakkelijk terugverdient. Bovendien heb je meestal een vergunning nodig. Zonnepanelen winnen zichzelf daarentegen wel terug, en gaan wel tot 25 jaar mee. 

Zonnepanelen: Zonnepanelen kunnen voor een eigen stroomvoorziening zorgen. Door het goed aan te pakken, kun je er wel 50 tot 80 procent van je verbruik mee voorzien. Tijdens het opwekken van stroom middels zonnepanelen moet je letten op het vermogen van de panelen, de ligging, de energieprijs en de salderingsregeling. Dat kan dus per huishouden verschillen. In 2022 zagen de gemiddelde kosten en opbrengst er zo uit: 

Gemiddelde kostenOpgewekte stroom per jaarJaarlijkse opbrengst in euro'sGeschatte terugverdientijd
6 panelen€ 50002100 kWh€ 7008 jaar
10 panelen€ 75003500 kWh€ 10008 jaar
18 panelen€ 12.0006500 kWh€ 16009 jaar

Scrol naar rechts voor alle informatie. Bron: Milieucentraal

Salderen in de toekomst

Salderen gebeurt meer in de zomer omdat je minder stroom verbruikt terwijl je veel zonne-uren hebt met de panelen. In 2024 geldt nog dat de stroom die je aan het net teruglevert 100 procent gelijkstaat aan de stroom die je afneemt. Vanaf 2025 wordt dat rekensommetje anders en ga je minder ‘verdienen’ aan je zonnepanelen. Dan is de stroom die je aan het net levert nog maar goed voor 64 procent. Dat wil de regering afbouwen totdat het in 2031 nog maar 0 procent is, en daarmee wordt de salderingsregeling volledig afgeschaft. 

Benieuwd naar de complete rekensom? Lees ook Saldering van energie uit zonnepanelen: hoe werkt het en wat gaat er veranderen? 

Wil je in de toekomst dus stroom van het energienet gebruiken? Houd er dan rekening mee dat je niet meer hetzelfde tarief betaalt als dat je ervoor krijgt bij het salderen. Vooral in de wintermaanden zul je dat verschil gaan merken. 's Winters wek je minder stroom op in vergelijking met de zonnige dagen gedurende de zomer. Bovendien is het verbruik in de winter doorgaans hoger. We zitten meer binnen, doen de lampen vroeger aan en verruilen het koelen met de airco voor het verwarmen met de kachel. 

Met een variabel contract en helemaal met een dynamisch contract heb je meer last van schommelende energieprijzen. Heb je zonnepanelen, dan is een dynamisch energiecontract vrijwel nooit lonend. Op dagen dat de energieprijs laag is, meestal dagen dat de zon lekker schijnt en je veel opwekt, krijg je amper wat terug voor je opgewekte stroom. Dan kun je beter een vast contract voor elektriciteit afsluiten.

Meer weten over de aanschafprijs, besparing en terugverdientijd? Je leest het hier: Zonnepanelen: alles over aanschafprijs, besparing en terugverdientijd

Vraag een offerte aan voor zonnepanelen:

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5-goede all-in-one-printers voor je thuiswerkplek
© fotofabrika - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5-goede all-in-one-printers voor je thuiswerkplek

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speuren we een paar keer per week binnen een bepaald thema naar zulke deals. Werk je vaak thuis en moet je met regelmaat documenten afdrukken? Dan is een alles-in-een-printer handig:

Met een all-in-printer kun je naast het afdrukken van je documenten ook kopiëren en scannen. Faxen is zelfs nog mogelijk bij een aantal van dit soort apparaten, maar deze functionaliteit zie je steeds minder terug. Wij vonden een vijftal moderne all-in-one-printers voor thuis- en zakelijk gebruik.

HP OfficeJet Pro 9730e

Dit model is aan de forse kant en kan meer dan alleen de standaard A4-pagina’s aan. Handig als je ook weleens posters, schema’s of bouwtekeningen wilt afdrukken. Hij kan dubbelzijdig printen en heeft een invoerlade die zelf stapels papier doorvoert om te kopiëren of te scannen. Daardoor hoef je niet steeds blad voor blad te werken. De inktpatronen zijn niet heel groot, waardoor je bij veel gebruik regelmatig moet vervangen. Voor iemand die vooral documenten afdrukt en af en toe groter papier nodig heeft, is dit een praktische oplossing die veel werk uit handen neemt.

papierformaten: A3 / A4
aantal vellen: 500
netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Canon PIXMA TS7450I

Dit is een compacte alles-in-één voor thuisgebruik. Je kunt er documenten en foto’s mee printen, scannen en kopiëren. Automatische invoer is niet mogelijk, waardoor je bij grotere print- of scanopdrachten soms wat meer handmatig werk hebt. De cartridges zijn klein, waardoor je ze sneller moet vervangen, zeker als je regelmatig print. Daar staat tegenover dat het apparaat eenvoudig is in gebruik en niet veel ruimte inneemt. Ideaal voor iemand die af en toe een schoolverslag, een recept of een kopie nodig heeft, zonder dat er een groot en ingewikkeld apparaat op het bureau hoeft te staan.

Papierformaten: A4 / A5
Aantal vellen: 20
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

Epson EcoTank ET-2876

In plaats van losse cartridges werkt de Epson EcoTank ET-2876 met hervulbare inktreservoirs. Dat betekent dat je een fles in de tank giet en daarna duizenden pagina’s kunt printen. Daarmee liggen de kosten per pagina erg laag. Dubbelzijdig printen of een automatische invoer ontbreken bij dit model. Voor wie regelmatig print en het vervelend vindt om vaak cartridges te kopen, is dit een prettige oplossing. Je hoeft nauwelijks te letten op je inktvoorraad en hebt de zekerheid dat een grote stapel printjes niet meteen de helft van je inktvoorraad opslokt.

Papierformaten: A4 / A5 / Enveloppe
Aantal vellen: 100
Netwerkaansluiting: Wifi

Brother DCP-J1800DW

Deze Brother kan precies wat de meeste mensen thuis nodig hebben: printen, scannen en kopiëren. De snelheid is prima voor dagelijks gebruik en hij werkt ook draadloos, zodat je niet per se een kabel nodig hebt. Luxe opties zoals dubbelzijdig printen of een automatische invoer zijn er niet, dus grote scan- of kopieerklussen kosten wat meer tijd. De cartridges zijn klein, maar er zijn grotere varianten die iets langer meegaan. Daarmee is het vooral een geschikte printer voor huis-tuin-en-keukengebruik, zoals schoolopdrachten, facturen of een kopie van een brief die je even snel wilt bewaren.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 150
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

HP Smart Tank 7605

Met deze HP-printer kun je lang vooruit, want de meegeleverde inktflejes zijn genoeg voor duizenden pagina’s. Dat maakt de kosten per print heel laag en je hoeft niet steeds aan nieuwe cartridges te denken. Het apparaat kan dubbelzijdig printen en heeft een automatische invoer voor het scannen van documenten. Qua formaat is hij wat groter dan de gemiddelde thuisprinter, maar daar staat tegenover dat hij erg zuinig werkt. Vooral voor huishoudens of kleine kantoren die veel documenten afdrukken is dit een goede keuze.

Papierformaten: A4
Aantal vellen: 250
Netwerkaansluiting: Wifi / Ethernet

▼ Volgende artikel
ChatGPT-5: slimmer, veelzijdiger en persoonlijker dan ooit
© Selman - stock.adobe.com
Huis

ChatGPT-5: slimmer, veelzijdiger en persoonlijker dan ooit

Met de komst van ChatGPT-5 voelt AI een stuk minder aan als technologie en meer als iemand die echt met je meedenkt. Deze nieuwste versie van OpenAI schakelt moeiteloos tussen snelle feitjes en uitgebreide analyses, begrijpt tekst, beeld én audio, en past zich aan jouw stijl en voorkeuren aan. In dit artikel ontdek je hoe GPT-5 verschilt van zijn voorgangers, welke nieuwe functies het model biedt en waarom dit misschien meer is dan alleen een update.

In dit artikel lees je:

– Wat ChatGPT-5 onderscheidt van eerdere versies – Hoe het model schakelt tussen snelle antwoorden en diepgaande analyses – Welke nieuwe mogelijkheden multimodaal denken biedt – Hoe je de AI persoonlijker kunt instellen in stijl en interface – Waarom GPT-5 betrouwbaarder en veiliger is – Wat de update betekent voor programmeurs en ontwikkelaars

Eerder deze maand presenteerde OpenAI ChatGPT-5, de nieuwste generatie van het taalmodel. Waar eerdere versies vooral draaiden om betere nauwkeurigheid en snellere reacties, moest deze update een echte doorbraak worden. ChatGPT-5 is niet langer zomaar een chatbot, maar een digitale assistent die schakelt tussen bliksemsnelle antwoorden en diepgaande analyses, die beeld en geluid begrijpt, en die bovendien steeds persoonlijker aanvoelt.

Schakelen tussen snelheid en diepgang

Een opvallende vernieuwing is dat ChatGPT-5 geen vast model meer is, maar dynamisch kiest welke modus bij jouw vraag past. Wie een kort en bondig antwoord zoekt, krijgt dat onmiddellijk. Wie een complexe analyse nodig heeft, ziet hoe het model overschakelt naar een uitgebreidere denkmodus. In die stand kan GPT-5 tot wel 196.000 tokens meenemen, waardoor zelfs hele lange documenten of ingewikkelde contexten overzichtelijk blijven.

In GPT-4 werden al voorzichtig de eerste stapjes richting beeldherkenning gezet, maar ChatGPT-5 gaat een stuk verder. Tekst, beeld, audio en zelfs video vloeien moeiteloos samen. Je kunt nu een foto uploaden en vragen stellen over wat er te zien is, een schermafbeelding met code bespreken of zelfs audiofragmenten analyseren. Dankzij koppelingen met diensten als Gmail en Google Agenda verschuift GPT-5 bovendien van adviseur naar een volledig bruikbare collega die je direct kan ondersteunen bij allerlei werkzaamheden.

Ook nieuw: de Agent-functie

Waar eerdere versies vooral reageerden op vragen, kan de Agent zelfstandig acties uitvoeren, plannen maken en externe tools inzetten. Denk aan het doorzoeken van websites, het invullen van formulieren, het versturen van mails of het organiseren van je agenda. Jij blijft daarbij echter altijd in control: je kunt ingrijpen, bijsturen of pauzeren, terwijl de Agent naadloos verdergaat waar hij gebleven was.

©ER | ID.nl

Persoonlijk tintje in stijl en interface

Met ChatGPT-5 kun je voortaan een toon kiezen die beter bij je past. In plaats van één neutrale stem zijn er nu vijf stijlen beschikbaar: Standaard (vrolijk en flexibel), Cynisch (kritisch en sarcastisch), Robot (efficiënt en bot), Luisteraar (attent en ondersteunen) en Whizzkid (onderzoekend en enthousiast). Deze stijl blijft consequent tijdens het al jouw gesprekken. Dat zorgt ervoor dat de AI anders aanvoelt: soms relativerend en humoristisch, soms juist strak en efficiënt, of juist meelevend en speels.

Je kunt zo'n persoonlijkheid instellen via Instellingen > Personalisatie > ChatGPT aanpassen en kies daar bij Persoonlijkheid de stijl die je wilt. Let wel: jouw keuze geldt alleen voor nieuwe gesprekken, lopende chats behouden hun oorspronkelijke toon. Overigens is zo'n persoonlijkheid alleen van invloed op de sfeer van de gesprekken. Vraag je bijvoorbeeld om code of een zakelijke e-mail, dan krijg je nog steeds een helder en technisch antwoord, ook als je de empathische Luisteraar hebt ingesteld.

Sommige gebruikers merken dat de gekozen stijl minder sterk doorkomt wanneer er ook aangepaste instructies of geheugeninstellingen actief zijn. In dat geval krijgen die vaak voorrang. OpenAI werkt bovendien aan nieuwe opties om de toon verder te verfijnen, bijvoorbeeld met schuifjes voor formaliteit of warmte. Daarmee wordt de AI in de toekomst waarschijnlijk nog beter af te stemmen op je persoonlijke voorkeuren.

Betrouwbaarder en veiliger dan voorheen, maar...

Een veelgehoord punt van kritiek op AI-modellen zijn de zogenoemde hallucinaties: antwoorden die feitelijk niet kloppen. OpenAI belooft dat GPT-5 hier aanzienlijk minder last van heeft. Vooral in gevoelige domeinen, zoals medische en juridische vragen, zijn de antwoorden consistenter en zorgvuldiger. Tegelijkertijd zijn de veiligheidsfilters aangescherpt, zodat schadelijke of misleidende verzoeken vaker worden geweigerd.

In de praktijk merken veel gebruikers dat GPT-5 minder vaak de fout in gaat en betrouwbaarder aanvoelt, vooral bij complexe vragen waar eerdere versies nog weleens ontspoorden. Toch klinkt er ook de nodige scepsis: incidentele fouten en subtiele vooroordelen blijven voorkomen, waardoor kritische controle nodig blijft.

Krachtpatser voor programmeurs

Voor ontwikkelaars opent GPT-5 een hele nieuwe gereedschapskist. Het model schrijft zonder moeite complete scripts, legt ingewikkelde algoritmes begrijpelijk uit en denkt zelfs mee over het ontwerp van een gebruikersinterface. Voor professionals betekent dat sneller van idee naar werkende code werken, terwijl beginners juist profiteren van een laagdrempelige leerpartner die stap voor stap met ze meedenkt.

Meer dan een update...?

GPT-5 wordt wel omschreven als een verfijning, en geen echte revolutie. Toch zorgt juist die verfijning voor het verschil: de interactie voelt nu soepeler aan, de mogelijkheden zijn veelzijdiger en de ervaring is persoonlijker dan ooit. Je hoeft immers niet meer te wisselen tussen 4o, o3, o3-mini, 4.1 of 4.5 – het gebruik van al die verschillende modellen voelde op een gegeven moment toch een beetje rommelig aan. Het samengestelde model combineert snelheid met diepgang, denkt multimodaal, biedt personalisatie en levert bovendien (iets) betrouwbaardere antwoorden dan zijn voorgangers. Dus nee, misschien geen revolutionaire update, maar wel een heel prettige.