Vanaf 1 januari 2024 komt het prijsplafond voor de energiemarkt ten einde. Is het slim om (weer) een vast energiecontract af te sluiten? En neem je dan een (half)jaarcontract of juist beter een meerjarig contract? We leggen je uit wat de voor- en nadelen zijn.

Prijsplafond vervalt in 2024

Het prijsplafond is in het leven geroepen om huishoudens gedurende 2023 tegemoet te komen vanwege de opgelopen energieprijzen. De regeling verdwijnt op 1 januari 2024 weer. Dat betekent dat er vanaf volgend jaar niet langer maximumprijzen worden gehanteerd voor gas en elektriciteit. Dit jaar betalen huishoudens namelijk niet meer dan 0,40 euro per kWh en 1,45 euro per kuub gas (tot een jaarverbruik van 2.900 kWh en 1.200 kuub gas).

Hoewel het prijsplafond volgend jaar vervalt, is het niet met zekerheid te zeggen wat er met de energieprijzen gebeurt. Door dit jaar nog een vast energiecontract af te sluiten, kun je jezelf voor langere tijd verzekeren van een tarief onder het huidige prijsplafond. Vrijwel alle energieleveranciers bieden momenteel namelijk een vast contract voor energie met tarieven onder het prijsplafond.

Ook interessant: Gaat mijn energierekening weer omhoog als het prijsplafond verdwijnt?

©Maria Fuchs

Meerjarige energiecontracten: terug van weggeweest

Door de enorme prijsstijgingen van elektriciteit en gas sinds het laatste kwartaal van 2021 stegen ook de prijzen voor vaste energiecontracten fors. Daarom was het enige tijd helemaal niet meer mogelijk om een vast energiecontract voor meerdere jaren af te sluiten.

De risico’s voor energieleveranciers werden door de torenhoge prijzen te groot. Energie wordt door de leveranciers namelijk vooraf ingekocht. Als de prijzen ondertussen dalen en klanten overstappen naar een goedkopere concurrent, blijft de energieleverancier met de (te) duur ingekochte energie zitten.

Halverwege 2023 werd het weer mogelijk om een meerjarig energiecontract af te sluiten. Dat komt omdat het voortijdig opzeggen van je contract vanaf 1 juni 2023 duurder is geworden voor consumenten. Het risico dat klanten tussentijds overstappen naar een concurrent met lagere tarieven is hierdoor voor energieleveranciers weer kleiner geworden.

Eigenaren van zonnepanelen hebben mogelijk pech

Heb je zonnepanelen op het dak liggen, dan bestaat er een kans dat je geen meerjarig contract meer bij je energieleverancier kunt afsluiten. Verschillende energieleveranciers, waaronder Eneco en Essent, stoppen namelijk met driejarige contracten voor zonnepaneeleigenaren omdat zij te maken hebben met een groot overschot aan teruggeleverde stroom van zonnepanelen. Dat kost de leveranciers geld in plaats van dat het ze iets oplevert. Eerder besloot energieleverancier Vandebron daarom al om huishoudens met zonnepanelen een toeslag te berekenen van maximaal 20 euro per maand.

©andreas_muhmenthaler

Tussentijds opzeggen is minder aantrekkelijk geworden

Voorheen bedroeg de opzegvergoeding nog maximaal 125 euro, afhankelijk van de resterende contractduur. Als je zowel elektriciteit als gas opzegde, dan werd dat bedrag verdubbeld. Vanaf juni 2023 ben je als consument echter meer kwijt als je voortijdig opzegt. Dat betekent dat het minder aantrekkelijk is om vroegtijdig over te stappen. Een vast contract is dus een stuk vaster geworden dan je mogelijk gewend was.

Klanten moeten het verschil dat de leverancier misloopt namelijk voortaan bijleggen als ze een contract vóór de einddatum opzeggen. Hoe hoog de opzegvergoeding precies is, zal per situatie verschillen. Over het algemeen zal dat echter hoger zijn dan de 50 tot 125 euro die je voorheen betaalde voor het opzeggen van je contract (het dubbele geldt als je zowel stroom als gas opzegt). 

Als je een vast energiecontract dat je bent aangegaan ná 1 juni 2023 tussentijds wilt opzeggen, zal je energieleverancier een berekening maken van de opzegvergoeding. Je leverancier schat hierbij in hoeveel energie je nog zou verbruiken tot het einde van je contract.

De opzegvergoeding bedraagt een bedrag per geschatte kWh en per kubieke meter gas die je nog zou afnemen, en is gebaseerd op het prijsverschil tussen de tarieven op je contract en de tarieven die de leverancier vraagt op het moment dat je opzegt. Als je dat bedrag te hoog vindt, kun je ervoor kiezen om je huidige contract toch te behouden. Je krijgt namelijk veertien dagen de tijd om te beslissen of je de opzegging door wilt laten gaan.

Het kan ook zijn dat de prijzen op de energiemarkt gelijk blijven of hoger zijn dan in je contract staat. In dat geval maakt de energieleverancier geen verlies als je het contract eerder verbreekt en hoef je geen opzegvergoeding te betalen. Het is echter de vraag of je graag een hoger tarief voor je nieuwe contract wilt betalen.

Heb je een vast energiecontract afgesloten vóór 1 juni 2023? Dan blijven de oude regels gelden als je dat contract tussentijds wilt opzeggen. Je betaalt dus de lagere opzegvergoeding bij voortijdige opzegging en kunt na afloop van je contract zonder kosten overstappen naar een andere energieleverancier.

©StockPhotoPro - stock.adobe.com

Is het slim om (weer) een vast energiecontract af te sluiten?

Door nu een jaarcontract of meerjarig contract af te sluiten bij je energieleverancier, ben je er zeker van dat je na het vervallen van het prijsplafond nog enige tijd een tarief onder het huidige prijsplafond betaalt.  Het is echter lastig te voorspellen of de prijzen van elektriciteit en gas vanaf 2024 hoger of lager zullen zijn dan het huidige prijsplafond (en de huidige tarieven in vaste contracten). De prijzen hangen namelijk van allerlei onzekere factoren af.

Voor iedereen die zenuwachtig werd van de variabele energietarieven van een tijdje geleden, is het aangaan van een vast contract een goede manier om herhaling te voorkomen. Je hebt dan de financiële zekerheid dat het energietarief niet hoger wordt zolang je contract loopt. Je weet hierdoor precies wat je elke maand moet betalen, waardoor je beter kunt budgetteren en niet voor verrassingen komt te staan.

Als je verwacht dat de energieprijzen na het vervallen van het prijsplafond weer zullen stijgen, kun je je met een vast contract dus voor langere tijd indekken. Aan de andere kant kunnen de prijzen ook weer dalen. In dat geval betaal je uiteindelijk meer dan dat je met een variabel contract zou hebben gedaan. Of je de juiste keuze hebt gemaakt, weet je eigenlijk vaak pas achteraf.

©Andrey Popov

Overstappen? Kijk eerst goed of dat écht voordeliger is

Daarnaast is het belangrijk om goed na te denken over de eventuele overstap naar een andere leverancier. Energieleveranciers zullen er de komende tijd alles aan doen om je te verleiden om naar hen over te stappen. Onderzoek als je een aanbod krijgt eerst goed hoeveel je aan opzegvergoeding moet betalen bij je huidige energieleverancier als je je huidige contract voortijdig opzegt. Mogelijk is het aanbod voor jou uiteindelijk helemaal niet zo gunstig als het lijkt. Maar ook met de hogere opzegvergoeding kan het voordelig zijn om over te stappen. Zorg er wel voor dat je de opzegvergoeding in één keer kunt betalen. 

Een lagere energierekening? We vertellen je hoeveel zonnepanelen je nodig hebt voor een optimaal rendement.

Ben je een trouwe Spotify-abonnee of bezit je een omvangrijke muziekcollectie op je pc? Vrijwel iedereen kan muziek streamen. Heldere klanken klinken met de juiste apparatuur en eventuele uitbreidingen in elk hoekje van je woning. Dat hoeft niet eens veel te kosten, want er zijn allerlei prijsvriendelijke oplossingen. Misschien heb je zelfs al geschikte apparatuur in huis.

Dankzij het huidige streamingtijdperk kun je overal in huis van mooie muziek genieten. Daarvoor kun je zowel oude als recente afspeelapparatuur gebruiken. Zo heb je in de woonkamer misschien wel een klassieke versterker en forse zuilspeakers staan. Met een kleine aanpassing maak je zo'n traditioneel audiosysteem geschikt voor het luisteren naar moderne audiostreams. Daarnaast stream je favoriete afspeellijsten, albums, podcasts en luisterboeken ook met allerlei andere audiovisuele apparaten. We zetten verschillende luisteropties met de voornaamste voor- en nadelen op een rij.

Muziek-app op smart-tv

Wie denkt dat een smart-tv alleen video-apps ondersteunt, heeft het mis. Op een toestel van Samsung, LG, Sony en Philips kom je in de appcatalogus waarschijnlijk ook Spotify tegen. Daarnaast ontwikkelen de streamingmuziekdiensten Apple Music, Deezer en Qobuz tv-apps voor verschillende merken.

Liever via een soundbar dan via de tv-speakers

Een voordeel van deze luistermethode is dat je de muziekbibliotheek rechtstreeks op de smart-tv kunt bedienen. Selecteer met de afstandsbediening bijvoorbeeld een onlangs verschenen album of een leuke afspeellijst. Wel duurt het invoeren van een zoekterm via het virtuele toetsenbord op de beeldbuis iets langer. Veel televisies hebben tegenwoordig spraakondersteuning, zodat je de naam van een artiest of album ook hardop kunt uitspreken.

Houd er rekening mee dat de interne speakers van de televisie over het algemeen blikkerig klinken. Wegens de smalle behuizing is de klankkast te klein voor een kwalitatieve audioweergave. Dat doet natuurlijk geen recht aan je favoriete muziek! Stuur het geluid van de televisie daarom bij voorkeur naar een aangesloten soundbar, receiver of versterker. Dat kan onder meer via de HDMI-ARC-poort en optische uitgang van de televisie.

Mediaspeler op tv

Heeft je televisie geen app van een streamingmuziekdienst, dan is er nog geen man overboord. Spotify en andere muziekdiensten zijn op diverse mediaspelers beschikbaar. Dit aparte kastje koppel je met behulp van een HDMI-kabel aan een televisie. Het bekendste voorbeeld is de Apple TV. Logischerwijs is Apple Music al standaard in deze mediaspeler geïntegreerd, terwijl je voor nagenoeg alle andere muziekdiensten een app kunt installeren.

Overige mediaspelers gebruiken veelal Android als besturingssysteem. Installeer in dat geval je favoriete streamingdienst vanuit de Play Store. Als alternatief kun je een spelcomputer als veredelde mediastreamer gebruiken, zoals de PlayStation 4 / PlayStation 5 of Xbox Series X/S. Spotify is bijvoorbeeld op de genoemde gameconsoles beschikbaar.

Google Chromecast en TV Streamer

Tot slot zijn de Google Chromecast en Google TV Streamer het vermelden waard. Zodra je zo'n mediaspeler op een HDMI-poort aansluit, stream je nummers van je favoriete muziekdienst naar de televisie. Je smartphone of tablet fungeert in dat geval als afstandsbediening. Sommige televisies hebben al een Chromecast-functie ingebouwd.

Receiver en soundbar

Veel receivers en soundbars hebben verschillende streamingfuncties in huis. Je hoeft voor het luisteren van muziek dan geen televisie aan te zetten. De goedkoopste hedendaagse audioproducten bezitten in elk geval een bluetooth-adapter. Je verbindt in dat geval je smartphone rechtstreeks met de receiver of soundbar. Open je favoriete muziek-app en start een album of afspeellijst.

Deze draadloze techniek heeft twee nadelen. Allereerst past bluetooth compressie toe op de stream. Mogelijk gaat dat ten koste van de audiokwaliteit. Overigens leveren de bluetooth aptX- en LDAC-codecs wel een goed geluid. Een voorwaarde is dat zowel de zender als ontvanger de genoemde codecs ondersteunt. Het tweede nadeel is het beperkte bereik van bluetooth. Loop je met de smartphone even weg, dan hapert of stopt wellicht de muziekweergave op de receiver of soundbar.

De betere audioproducten hebben een bekabelde en/of draadloze netwerkaansluiting. Vergeleken met bluetooth ervaar je mogelijk een hogere geluidskwaliteit. Zowel wifi als ethernet laten de oorspronkelijke audiobestanden namelijk met rust, want zij passen geen compressie toe op de stream. In de meeste gevallen kies je met een app op een smartphone de gewenste muziek, waarna het audiosysteem zelf de benodigde data vanaf het web ophaalt. Dat kan vaak rechtstreeks vanuit de Spotify- of Tidal-app. Veel recente audioproducten ondersteunen deze muziekdiensten. Sommige hififabrikanten ontwikkelen trouwens een eigen app, zoals Denon/Marantz (HEOS) en Yamaha (MusicCast).

Spotify op oude versterker

Wanneer jouw oude vertrouwde versterker en aangesloten luidsprekers nog prima werken, is het natuurlijk zonde om deze audioapparatuur af te danken. Dat hoeft ook helemaal niet, want aan de hand van diverse betaalbare oplossingen luister je alsnog naar Spotify-streams. De goedkoopste optie is het aansluiten van een bluetooth-audioadapter. Die verbind je met de analoge tulpingangen of lijnaansluiting achter op de versterker, waardoor je vanaf een smartphone of tablet kunt streamen. Uitgebreidere modellen kun je wellicht ook digitaal verbinden. Dat gebeurt meestal via een optische uitgang. Check dus goed de aansluitmogelijkheden van jouw versterker. Onder meer Logitech, Pro-Ject, Sennheiser, Ugreen en Marmitek ontwikkelen geschikte bluetooth-audioadapters.

Klassiek hifisysteem koppelen

Een klassiek hifisysteem koppel je net zo makkelijk aan het (draadloze) thuisnetwerk. Je hebt daar wel een audiostreamer of netwerkspeler voor nodig. Dit apparaat verbind je met wifi of ethernet, waarna het zelfstandig streams van Spotify en overige bronnen kan ophalen. Vervolgens geeft de audiostreamer het geluidsspoor analoog of digitaal door aan de versterker. Voor de bediening gebruik je meestal een smartphone. Diverse bekende hififabrikanten ontwikkelen geschikte producten, waaronder Sonos, WiiM, Cambridge Audio, Bluesound en NAD.

Extra luxe: met display

Luxe modellen hebben zelfs een display met afspeelinformatie, zoals de artiest, het liedje en de albumhoes. Ten slotte zijn er ook genoeg apparaten te koop die zowel bluetooth, wifi als ethernet ondersteunen.

©OLIVER BEAMISH 4407973354259

Losse luidspreker

Voor het luisteren van Spotify-streams kun je ook de aanschaf van een losse luidspreker overwegen. Je hebt keuze uit grofweg drie smaken. Bluetooth-speakers zijn er in overvloed. Deze prijsvriendelijke producten hebben meestal een oplaadbare accu, waardoor je ze overal kunt gebruiken. Als je een exemplaar met een stof- en waterdichte behuizing koopt, luister je ook buitenshuis naar je favoriete klanken.

Voor binnengebruik is een wifi-speaker interessant. Bedenk vooraf goed waar je dit apparaat wilt neerzetten. Is er geen nabijgelegen stroompunt, dan ligt een exemplaar met een accu voor de hand. Vaak kun je twee soortgelijke speakers draadloos aan elkaar koppelen. Luister zo naar stereogeluid! Voor de bediening ben je aangewezen op je smartphone.

Slimme speaker

Verder kun je ook nog een zogeheten smartspeaker overwegen. Vanwege de ingebouwde microfoon bedien je deze modellen met je stem. Roep bijvoorbeeld de naam van een mooi muziekalbum en je hoort meteen de bijbehorende deuntjes. Mogelijk kun je via een smartspeaker ook nog andere slimme apparaten in je thuisnetwerk aansturen, zoals een lamp of thermostaat. Controleer in dat geval goed welke smarthomeplatformen het beoogde product ondersteunen. Apple, Google, JBL, Sonos en Denon hebben meerdere smartspeakers in hun gamma.

Multiroom audio

Veel receivers en soundbars met netwerkfunctie ondersteunen tegenwoordig multiroom audio. Ook diverse smartspeakers en audiostreamers gebruiken deze techniek. Zoals de Engelse naam al doet vermoeden, luister je hiermee in meerdere kamers naar muziek. Kies in een app voor iedere ruimte de gewenste afspeellijst. Je kunt hetzelfde album ook in meerdere kamers afspelen. Loop je vanuit de woonkamer bijvoorbeeld even naar de keuken, dan hoor je dezelfde klanken. Lijkt multiroom audio je handig? Schaf dan bij voorkeur producten van hetzelfde merk aan, zodat alle afspeelapparaten naadloos met elkaar samenwerken. Sonos, Denon en Bluesound staan bekend om hun brede assortiment met multiroom audioproducten.

Mediaserver installeren

Als je een uitgebreide muziekcollectie op de computer hebt staan, stel je die eenvoudig aan andere afspeelapparaten beschikbaar. Stream deze nummers bijvoorbeeld naar een smart-tv, receiver, soundbar, wifi-speaker of netwerkspeler. Dat werkt veelal via het DLNA/UPnP-protocol.

Je installeert voor dit doeleinde eerst een mediaserver of muziekserver op de computer. Dat kan met verschillende programma's. Voor beginners is het hulpje Universal Media Server erg geschikt. Er zijn hiervan versies voor Windows, macOS en Linux beschikbaar. Een pluspunt is dat deze mediaserver alle gangbare audioformaten ondersteunt. Zo accepteert het onder andere mp3-, wma-, wav- en flac-bestanden. Bovendien kun je als alternatief video's naar een geschikte smart-tv streamen.

Tijdens de installatie gaan in Windows mogelijk alarmbellen af. Ten onrechte, want Universal Media Server is volledig te vertrouwen. VirusTotal herkent geen bedreigingen in het exe-bestand. Na de installatie opent de freeware in een browser. 

Lees ook: Zelf een mediaserver maken op je pc of NAS met Jellyfin

Lokaal streamen

Je maakt in Universal Media Server eerst een gebruikersaccount aan. Nadat je bent ingelogd, herkent het programma wellicht al enkele geschikte apparaten in jouw thuisnetwerk. Dat is bijvoorbeeld een ingeschakelde smart-tv of wifi-speaker.

Het is nu zaak om de juiste bestandslocaties aan het programma toe te voegen. Klik rechtsboven op het pictogram met de drie horizontale streepjes en kies Gedeelde inhoud. Waarschijnlijk zijn er al wat standaard-mediamappen geselecteerd. Via Nieuwe webinhoud toevoegen en het blauwe mappictogram blader je naar de muziekmap. Bevestig daarna met Toevoegen en Opslaan.

Zodra de mediaserver eenmaal is ingericht, stream je de nummers eenvoudig naar een afspeelapparaat. Vanzelfsprekend is het wel een voorwaarde dat de computer en pakweg een receiver, soundbar of smart-tv met hetzelfde netwerk zijn verbonden. Open op een televisie de bronlijst of mediaplayer-app en kies de zojuist ingestelde mediaserver. Je navigeert vervolgens naar het gewenste album. Bij geschikte soundbars, receivers en wifi-speakers maak je meestal vanuit een smartphone-app verbinding met de mediaserver.

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.