Vanaf 1 januari 2024 komt het prijsplafond voor de energiemarkt ten einde. Is het slim om (weer) een vast energiecontract af te sluiten? En neem je dan een (half)jaarcontract of juist beter een meerjarig contract? We leggen je uit wat de voor- en nadelen zijn.

Prijsplafond vervalt in 2024

Het prijsplafond is in het leven geroepen om huishoudens gedurende 2023 tegemoet te komen vanwege de opgelopen energieprijzen. De regeling verdwijnt op 1 januari 2024 weer. Dat betekent dat er vanaf volgend jaar niet langer maximumprijzen worden gehanteerd voor gas en elektriciteit. Dit jaar betalen huishoudens namelijk niet meer dan 0,40 euro per kWh en 1,45 euro per kuub gas (tot een jaarverbruik van 2.900 kWh en 1.200 kuub gas).

Hoewel het prijsplafond volgend jaar vervalt, is het niet met zekerheid te zeggen wat er met de energieprijzen gebeurt. Door dit jaar nog een vast energiecontract af te sluiten, kun je jezelf voor langere tijd verzekeren van een tarief onder het huidige prijsplafond. Vrijwel alle energieleveranciers bieden momenteel namelijk een vast contract voor energie met tarieven onder het prijsplafond.

Ook interessant: Gaat mijn energierekening weer omhoog als het prijsplafond verdwijnt?

©Maria Fuchs

Meerjarige energiecontracten: terug van weggeweest

Door de enorme prijsstijgingen van elektriciteit en gas sinds het laatste kwartaal van 2021 stegen ook de prijzen voor vaste energiecontracten fors. Daarom was het enige tijd helemaal niet meer mogelijk om een vast energiecontract voor meerdere jaren af te sluiten.

De risico’s voor energieleveranciers werden door de torenhoge prijzen te groot. Energie wordt door de leveranciers namelijk vooraf ingekocht. Als de prijzen ondertussen dalen en klanten overstappen naar een goedkopere concurrent, blijft de energieleverancier met de (te) duur ingekochte energie zitten.

Halverwege 2023 werd het weer mogelijk om een meerjarig energiecontract af te sluiten. Dat komt omdat het voortijdig opzeggen van je contract vanaf 1 juni 2023 duurder is geworden voor consumenten. Het risico dat klanten tussentijds overstappen naar een concurrent met lagere tarieven is hierdoor voor energieleveranciers weer kleiner geworden.

Eigenaren van zonnepanelen hebben mogelijk pech

Heb je zonnepanelen op het dak liggen, dan bestaat er een kans dat je geen meerjarig contract meer bij je energieleverancier kunt afsluiten. Verschillende energieleveranciers, waaronder Eneco en Essent, stoppen namelijk met driejarige contracten voor zonnepaneeleigenaren omdat zij te maken hebben met een groot overschot aan teruggeleverde stroom van zonnepanelen. Dat kost de leveranciers geld in plaats van dat het ze iets oplevert. Eerder besloot energieleverancier Vandebron daarom al om huishoudens met zonnepanelen een toeslag te berekenen van maximaal 20 euro per maand.

©andreas_muhmenthaler

Tussentijds opzeggen is minder aantrekkelijk geworden

Voorheen bedroeg de opzegvergoeding nog maximaal 125 euro, afhankelijk van de resterende contractduur. Als je zowel elektriciteit als gas opzegde, dan werd dat bedrag verdubbeld. Vanaf juni 2023 ben je als consument echter meer kwijt als je voortijdig opzegt. Dat betekent dat het minder aantrekkelijk is om vroegtijdig over te stappen. Een vast contract is dus een stuk vaster geworden dan je mogelijk gewend was.

Klanten moeten het verschil dat de leverancier misloopt namelijk voortaan bijleggen als ze een contract vóór de einddatum opzeggen. Hoe hoog de opzegvergoeding precies is, zal per situatie verschillen. Over het algemeen zal dat echter hoger zijn dan de 50 tot 125 euro die je voorheen betaalde voor het opzeggen van je contract (het dubbele geldt als je zowel stroom als gas opzegt). 

Als je een vast energiecontract dat je bent aangegaan ná 1 juni 2023 tussentijds wilt opzeggen, zal je energieleverancier een berekening maken van de opzegvergoeding. Je leverancier schat hierbij in hoeveel energie je nog zou verbruiken tot het einde van je contract.

De opzegvergoeding bedraagt een bedrag per geschatte kWh en per kubieke meter gas die je nog zou afnemen, en is gebaseerd op het prijsverschil tussen de tarieven op je contract en de tarieven die de leverancier vraagt op het moment dat je opzegt. Als je dat bedrag te hoog vindt, kun je ervoor kiezen om je huidige contract toch te behouden. Je krijgt namelijk veertien dagen de tijd om te beslissen of je de opzegging door wilt laten gaan.

Het kan ook zijn dat de prijzen op de energiemarkt gelijk blijven of hoger zijn dan in je contract staat. In dat geval maakt de energieleverancier geen verlies als je het contract eerder verbreekt en hoef je geen opzegvergoeding te betalen. Het is echter de vraag of je graag een hoger tarief voor je nieuwe contract wilt betalen.

Heb je een vast energiecontract afgesloten vóór 1 juni 2023? Dan blijven de oude regels gelden als je dat contract tussentijds wilt opzeggen. Je betaalt dus de lagere opzegvergoeding bij voortijdige opzegging en kunt na afloop van je contract zonder kosten overstappen naar een andere energieleverancier.

©StockPhotoPro - stock.adobe.com

Is het slim om (weer) een vast energiecontract af te sluiten?

Door nu een jaarcontract of meerjarig contract af te sluiten bij je energieleverancier, ben je er zeker van dat je na het vervallen van het prijsplafond nog enige tijd een tarief onder het huidige prijsplafond betaalt.  Het is echter lastig te voorspellen of de prijzen van elektriciteit en gas vanaf 2024 hoger of lager zullen zijn dan het huidige prijsplafond (en de huidige tarieven in vaste contracten). De prijzen hangen namelijk van allerlei onzekere factoren af.

Voor iedereen die zenuwachtig werd van de variabele energietarieven van een tijdje geleden, is het aangaan van een vast contract een goede manier om herhaling te voorkomen. Je hebt dan de financiële zekerheid dat het energietarief niet hoger wordt zolang je contract loopt. Je weet hierdoor precies wat je elke maand moet betalen, waardoor je beter kunt budgetteren en niet voor verrassingen komt te staan.

Als je verwacht dat de energieprijzen na het vervallen van het prijsplafond weer zullen stijgen, kun je je met een vast contract dus voor langere tijd indekken. Aan de andere kant kunnen de prijzen ook weer dalen. In dat geval betaal je uiteindelijk meer dan dat je met een variabel contract zou hebben gedaan. Of je de juiste keuze hebt gemaakt, weet je eigenlijk vaak pas achteraf.

©Andrey Popov

Overstappen? Kijk eerst goed of dat écht voordeliger is

Daarnaast is het belangrijk om goed na te denken over de eventuele overstap naar een andere leverancier. Energieleveranciers zullen er de komende tijd alles aan doen om je te verleiden om naar hen over te stappen. Onderzoek als je een aanbod krijgt eerst goed hoeveel je aan opzegvergoeding moet betalen bij je huidige energieleverancier als je je huidige contract voortijdig opzegt. Mogelijk is het aanbod voor jou uiteindelijk helemaal niet zo gunstig als het lijkt. Maar ook met de hogere opzegvergoeding kan het voordelig zijn om over te stappen. Zorg er wel voor dat je de opzegvergoeding in één keer kunt betalen. 

Een lagere energierekening? We vertellen je hoeveel zonnepanelen je nodig hebt voor een optimaal rendement.

Hoewel wachtwoordloze technieken als toegangssleutels snel terrein winnen, doe je er voorlopig goed aan slim om te gaan met je huidige wachtwoorden. De tips en (gratis) tools in dit artikel helpen je bij het opzetten van degelijk wachtwoordbeheer.

Cloudbeheer

Telkens hetzelfde wachtwoord gebruiken voor meerdere apps en diensten is sterk af te raden, maar verschillende complexe wachtwoorden onthouden lukt haast niet zonder een wachtwoordbeheerder. Een degelijke, gratis optie is het opensource Bitwarden. Kies eerst een hoofdwachtwoord en installeer daarna de desktop-app, browserextensies (voor automatisch invullen) en/of de mobiele app. Je wachtwoordkluis wordt end-to-end versleuteld in de cloud bewaard en wordt via je account gesynchroniseerd. Kies bij voorkeur bitwarden.eu als serverlocatie. Je kunt ook creditcards en andere gevoelige gegevens in je kluis bewaren.

Lokaal beheer

Bitwarden is een uitstekende wachtwoordmanager, maar functies als TOTP-authenticatie (Time-based One-Time Password) zijn alleen beschikbaar in de betaalde versie. Misschien stoort het je ook dat je wachtwoordkluis in de cloud wordt opgeslagen. Een gratis, opensource-alternatief is KeePassXC. Deze bewaart alles lokaal in een versleuteld bestand, van wachtwoorden en creditcards tot notities. De app werkt volledig offline, ondersteunt ook TOTP-authenticatie en vult inloggegevens automatisch in via een browserextensie. Wil je toch synchronisatie, dan kun je de database delen via een cloudopslagdienst als Google Drive of Dropbox, of met Syncthing.

Algoritme

Bij wachtwoordbeheerders als Bitwarden en KeePassXC worden je wachtwoorden opgeslagen. LessPass pakt het anders aan. Deze bewaart niets, maar genereert je wachtwoorden telkens opnieuw via een algoritme op basis van je hoofdwachtwoord, gebruikersnaam en sitenaam. Uit veiligheidsoverwegingen gebruik je hiervoor liefst de browserextensie of mobiele app, zodat alles lokaal gebeurt. Omdat nergens iets wordt opgeslagen, is dit systeem veilig, maar je moet bij elke herberekening wel exact dezelfde gegevens ingeven. Automatisch invullen of ondersteuning voor notities ontbreekt helaas.

Browsers

Gebruik je bijna uitsluitend je browser voor allerlei aanmeldingen, dan kun je ook de ingebouwde wachtwoordbeheerfunctie gebruiken. Deze zit in de meeste Chromium-browsers en in Firefox. In Chrome ga je naar Instellingen / Jij en Google / Synchronisatie en Google-services. Schakel de functie in en zorg dat bij Beheren wat je synchroniseert ook Wachtwoorden en toegangssleutels is aangevinkt. Wil je liever niet synchroniseren, dan kun je wachtwoorden ook handmatig exporteren en importeren via Instellingen / Automatisch invullen en wachtwoorden / Google Wachtwoordmanager. Kies daar Instellingen en Wachtwoorden exporteren. Je kunt het opnieuw inladen via Wachtwoorden importeren. Verwijder eventueel het csv-bestand na gebruik. Firefox biedt vergelijkbare opties.

2FA

Zelfs met een degelijke wachtwoordbeheerder blijven wachtwoorden een zwakke schakel: ze zijn te eenvoudig, je vergeet of verliest ze, je geeft ze in op phishing-sites of malware onderschept ze. Daarom is het aangeraden om 2FA, oftewel tweestapsverificatie, te activeren. Daarbij is naast je wachtwoord een extra factor nodig, zoals een pincode, TOTP, sms, pushmelding, biometrie of een beveiligingssleutel. Een handig overzicht van sites en diensten die 2FA ondersteunen, met info over de gebruikte methoden en links naar de instelinstructies, vind je op https://2fawebsites.github.io en op de thematische https://2fa.directory.

Authenticator

Er bestaan meerdere verificatiemethoden voor 2FA, maar vrijwel alle diensten ondersteunen verificatie zowel via sms als via TOTP. Bij TOTP is geen internet of gsm-netwerk nodig, wat het minder kwetsbaar maakt voor onderschepping of sim-swapping. Om zulke codes te genereren heb je een TOTP-authenticator-app nodig. Goede gratis opties zijn Google Authenticator, Microsoft Authenticator (ondersteunt geen wachtwoordbeheer en autofill meer), Aegis Authenticator en Authy. Alle vier ondersteunen TOTP en bieden een back-upfunctie. Wil je je codes exporteren, dan lukt dit het best met Google of Aegis. Deze laatste is ook opensource, maar is enkel beschikbaar voor Android. Authy is veelzijdigst, want bruikbaar op Android, iOS, macOS en Windows.

Herstelcodes

De meeste diensten met 2FA laten je ook herstelcodes gebruiken. Deze bieden een uitweg als je tijdelijk geen toegang hebt tot andere aanmeldopties, bijvoorbeeld bij verlies van je smartphone. Bewaar deze herstelcodes tevens digitaal, zoals in het notitiegedeelte van je favoriete wachtwoordmanager, in een versleutelde VeraCrypt-container of in een versleuteld cloudbestand. Bij Google vind je tot 10 herstelcodes via https://myaccount.google.com/security, bij Back-upcodes. Bij Microsoft is dit beperkt tot één code: ga naar https://account.microsoft.com/security, klik op Beheren hoe ik me aanmeld en kies Een nieuwe code genereren.

Gehackt?

Het is verstandig om regelmatig te controleren of een van je login-id's al in een online datalek voorkomt. Dit kan via Have I Been Pwned. Hier vul je e-mailadres in en je ziet meteen hoeveel en welke datalekken er zijn. Klik bovenaan op Notify Me voor een gratis melding zodra je adres in een nieuw lek opduikt. Klik op Passwords om te controleren of een wachtwoord reeds voorkomt in een datalek.

In Chrome kun je via chrome://password-manager/checkup?start=true eveneens een wachtwoordcheck uitvoeren. Je ziet ook hoeveel wachtwoorden zwak zijn of worden hergebruikt.

Anti-phishing

Wachtwoorden bieden weinig bescherming tegen phishing-sites, dus zorg ervoor dat je hiertegen zo goed mogelijk beveiligd bent. In je browser, zoals Chrome, ga je naar Instellingen, kies Privacy en beveiliging / Beveiliging en activeer bij voorkeur Geoptimaliseerde beveiliging bij Safe Browsing, of anders Standaardbeveiliging. Daarnaast kun je via DNS phishing-sites al blokkeren voor ze laden. Een optie is het gebruik van de nieuwe Europese publieke DNS4EU-resolvers. Kies hier voor Protective resolution (86.54.11.1 en 86.54.11.201), eventueel aangevuld met kinderbescherming en/of advertentieblokkering. Op de site vind je stap-voor-stap-instructies.

E-mailadres

Veel diensten laten je een e-mailadres opgeven ingeval je je wachtwoord vergeet of je account wordt geblokkeerd. Je ontvangt dan een mail om je identiteit te bevestigen en een herstellink te krijgen. Gebruik hiervoor liefst niet je hoofdadres, want als iemand dat via een datalek bemachtigt, kan die herstelmails onderscheppen en je accounts via wachtwoordherstel overnemen. Je kiest dus beter een apart e-mailadres dat je nergens anders voor gebruikt. Bij Google kun je dit instellen op https://myaccount.google.com/security, bij Herstelmailadres.

Lees ook: Zo meld je phishing in Outlook en Gmail

Browserprofiel

Voor gevoelige accounts zoals online bankieren of je wachtwoordkluis kun je overwegen een apart browserprofiel te gebruiken. Malafide scripts of extensies uit je standaardprofiel worden zo niet geactiveerd. Zo beperk je ook tracering en fingerprinting, en voorkom je dat je per ongeluk ingelogd blijft, aangezien je in dat profiel geen andere sites bezoekt.

In Chrome maak je een nieuw profiel aan via het profielicoon rechtsboven. Kies Chrome-profiel toevoegen. Je kunt inloggen met een Google-account of klikken op Doorgaan zonder account. Kies een zoekmachine, vul een profielnaam in, selecteer een opvallend thema en klik op Klaar.

Aanmeldpogingen

Bij sommige diensten, zoals Google en Microsoft, ontvang je automatisch een e-mail of pushmelding zodra een nieuw apparaat of een nieuwe browser inlogt. Zo kun je snel ingrijpen, bijvoorbeeld door je wachtwoord aan te passen of verdachte sessies uit te loggen. Bij Google ga je naar https://myaccount.google.com/security. Scrol naar Je apparaten en klik op Apparaten beheren. Selecteer een sessie en kies Uitloggen. Bij Microsoft ga je naar https://account.microsoft.com/security en klik je op Mijn aanmeldactiviteiten weergeven.

Beveiligingssleutel

Je kunt een fysieke beveiligingssleutel (zoals de meeste YubiKeys) ook gebruiken om je wachtwoordkluis te openen in combinatie met je hoofdwachtwoord.

Installeer eerst Yubikey Manager en start dit programma. Ga naar Applications/OTP en klik op Configure bij een vrij slot. Kies Challenge-response en klik op Generate voor een geheime sleutel. Vink Require touch aan voor extra veiligheid. Bevestig met Finish.

Open vervolgens je database in KeePassXC en ga naar Database / Databasebeveiliging. Kies Aanvullende bescherming toevoegen / Challenge-Response toevoegen. Selecteer het juiste slot van je ingeplugde beveiligingssleutel en bevestig met OK.

Browserwachtwoorden

Gebruik je meerdere browsers en zoek je het wachtwoord van een specifieke site, wil je alle wachtwoorden exporteren voor import in een andere browser, of is je systeem gecrasht en wil je de wachtwoorden uit je browserprofielen halen? Dan kan het gratis WebBrowserPassView handig van pas komen (let op: je virusscanner kan een foutpositief geven). Pak het zip-bestand uit met het wachtwoord wbpv28821@ en start de portable app. Je krijgt een overzicht van alle gevonden sites en log-ins. Via Bestand / Geselecteerde items opslaan kun je exporteren naar diverse csv-formaten, zoals voor Chrome, KeePass en Firefox.

Toegangssleutels

Een mooie afsluiter lijkt ons een tip rond passkeys, oftewel toegangssleutels. Immers, steeds meer diensten (en wachtwoordmanagers) ondersteunen deze aanmeldmethode waarbij je geen wachtwoord meer hoeft in te voeren. Een passkey is een cryptografisch sleutelpaar: de publieke sleutel wordt bewaard bij de onlinedienst, terwijl de (afgeleide) private sleutel veilig op je toestel blijft, zoals je pc, smartphone of een fysieke beveiligingssleutel zoals een Yubikey.

Zo maak je een toegangssleutel aan bij Google. Ga naar https://g.co/passkeys en meld je aan. Klik twee keer op Toegangssleutel maken. Je toestel stelt nu een methode voor, zoals gezichtsherkenning, vingerafdruk of pincode. Bevestig de koppeling. Vanaf nu kun je je bij Google aanmelden vanaf dit toestel, zonder wachtwoord.

Fairphone lanceert de vernieuwde Fairbuds XL. Deze modulaire koptelefoon belooft nu ook het geluid en comfort te bieden dat je voor 249 euro mag verwachten. Met nieuwe drivers en zachtere oorkussens pakt de fabrikant de eerdere kritiekpunten aan. Handig: je kunt je oude model zelf eenvoudig upgraden.

De Nederlandse fabrikant Fairphone heeft deze week de vernieuwde versie van de Fairbuds XL gepresenteerd. Deze modulaire koptelefoon is een doorontwikkeling van het model dat in 2023 werd gelanceerd. Waar de eerste generatie vooral een statement maakte op het gebied van repareerbaarheid, belooft deze nieuwe versie ook op audiogebied en draagcomfort een inhaalslag te maken. De koptelefoon is daardoor ontworpen om jarenlang mee te gaan en is per direct verkrijgbaar.

©Fairphone

Verbeterde audiokwaliteit en materialen

De belangrijkste upgrade ten opzichte van de voorganger zit in de geluidsweergave en het fysieke ontwerp. De nieuwe Fairbuds XL beschikt over 40 mm dynamische drivers en ondersteuning voor aptX HD, wat moet zorgen voor een gedetailleerder geluidsbeeld en high-res audio via bluetooth. Fairphone heeft daarnaast gekeken naar de feedback over het draagcomfort. De nieuwe modellen zijn uitgerust met zachtere oorkussens van 'birdseye-mesh' en een ademende hoofdband, waardoor de koptelefoon ook tijdens langere luistersessies prettig moet blijven zitten. Het design is beschikbaar in de kleuren Forest Green en Horizon Black.

Modulair ontwerp voor lange levensduur

Wat de Fairbuds XL onderscheidt in de markt van consumentenelektronica is de verregaande modulariteit. De koptelefoon is opgebouwd uit negen losse modules die door de gebruiker zelf te vervangen zijn. Dit betekent dat bij een defect of slijtage niet het hele apparaat weggedaan hoeft te worden, maar dat onderdelen zoals de batterij, de oorkussens of de hoofdband eenvoudig vervangen kunnen worden. Technisch biedt het apparaat verder dual-point connectiviteit, een IP54-certificering voor spatwaterdichtheid en een accuduur tot 30 uur.

Zoals gebruikelijk bij het Amsterdamse bedrijf ligt de nadruk sterk op duurzaamheid en eerlijke materialen. De koptelefoon bestaat voor ongeveer 50 procent uit gerecyclede grondstoffen, waaronder gerecycled aluminium en zeldzame aardmaterialen in de magneten. Ook wordt er bij de assemblage gebruikgemaakt van fabrieken die draaien op zonne-energie en investeert het bedrijf in leefbare lonen voor fabrieksarbeiders.

©Fairphone

Compatibel met het vorige model

Een opvallende keuze van Fairphone is de compatibiliteit met de eerste generatie Fairbuds XL. De fabrikant benadrukt dat technologie moet meegroeien met de gebruiker. Bezitters van het 2023-model hoeven daarom geen volledig nieuwe koptelefoon aan te schaffen om te profiteren van de geluidsverbeteringen. De nieuwe drivers zijn namelijk ook als los onderdeel verkrijgbaar en kunnen eenvoudig in het oude model worden geïnstalleerd. Hiermee voegt Fairphone daadwerkelijk de daad bij het woord wat betreft het verlengen van de levensduur van elektronica.

©Fairphone

Prijs en beschikbaarheid

De vernieuwde Fairbuds XL is per direct verkrijgbaar in Nederland. De adviesprijs voor de koptelefoon bedraagt 249 euro. Hij is te koop via de webwinkel van Fairphone en bij geselecteerde retailers.