ID.nl logo
Zo verwijder je bloatware van je Windows-pc
© Reshift Digital
Zekerheid & gemak

Zo verwijder je bloatware van je Windows-pc

Wie ooit een nieuwe computer heeft gekocht kent het probleem. Naast Windows is het apparaat voorzien van allerlei extra ongwenste software: bloatware. In het gunstigste geval neemt dit alleen schijfruimte in beslag. Helaas veranderen sommige programma's het functioneren van Windows of vertragen ze jouw splinternieuwe computer. Met deze tips kun je zelf bloatware verwijderen.

©PXimport

1. Bloatware

Computerfabrikanten krijgen een vergoeding voor het meeleveren van een probeerversie van bijvoorbeeld een beveiligingsprogramma. Na een beperkte periode wordt met allerlei waarschuwingen geprobeerd om u over te halen de volledige versie of een abonnement aan te schaffen. Omdat het betreffende programma er toch al op staat, zijn veel gebruikers geneigd om op de aanbieding in te gaan. Een ervaren computergebruiker weet dat er prima gratis beveiligingsoplossingen zijn.

2. Windows heeft alles al

Een andere vorm van voorgeïnstalleerde ballast is software van de computerfabrikant. Dit kan een aangepaste vormgeving zijn, maar ook een zoek­machine of startpagina. Ook hulpprogramma's voor energiebeheer, draadloze netwerken, computerupdates en systeeminstellingen komen we regelmatig tegen. Dat lijkt handig, maar sommige van dit soort programma's vertragen uw computer, of roepen irritatie op door allerlei meldingen te geven met goedbedoelde waarschuwingen of tips. Windows heeft alles al in huis om jouw nieuwe pc of notebook goed te laten draaien.

©PXimport

Fabrikanten leveren vaak software mee die informatie geeft die je ook gewoon in Windows kunt vinden.

3. Toch wel handig!

Op een nieuwe computer is vaak een probeerversie van het kantoorpakket Microsoft Office geïnstalleerd. Met een code (die je moet aanschaffen) kun je het product blijven gebruiken. Als je een andere versie wilt installeren, dien je de vooraf geïnstalleerde versie eerst te verwijderen. Zorg in ieder geval snel dat je een geactiveerde versie van Office op je computer hebt. Zodra de proefperiode verlopen is, kan jij eigenlijk niks meer met de evaluatieversie van Office.

©PXimport

Spook-installatie Bloatware op uw nieuwe computer is eenvoudig te herkennen aan de volgende eigenschappen: het programma maakt standaard geen onderdeel uit van Windows en/of vraagt regelmatig uw aandacht, bijvoorbeeld om iets te kopen of een registratie. Voor dat laatste worden vaak pop-ups vanuit het systeemvak gebruikt, al dan niet met de naam van de computerfabrikant hierin verwerkt.

4. Herinstallatie

De beste manier om bloatware te ontlopen is een schone Windows-installatie. Helaas is dit in de praktijk niet mogelijk omdat computerfabrikanten geen 'echte' Windows-installatie meeleveren, maar een recovery-systeem. Hiermee brengt je jouw computer terug naar de fabrieksstaat, inclusief bloatware. De OEM-licentie staat het niet toe om een andere Windows-versie te gebruiken dan de versie die wordt meegeleverd. De aanschaf van een Windows-licentie voor de schone installatie is helaas een prijzig verhaal. Wel kun je nadat je het systeem hebt ontdaan van ongewenste software, een volledige back-up maken (zie stap 15).

©PXimport

5. Handmatig verwijderen

Een nieuwe computer zou na het inschakelen klaar moeten zijn om in gebruik te nemen. In de praktijk ben je eerst bezig om het apparaat te installeren en vervolgens ben je nog heel wat tijd kwijt met het verwijderen van voorgeïnstalleerde probeerversies en andere bloatware. Begin bij de standaard de-installatieprocedure van Windows zelf. Open Start / Configuratiescherm / Programma's en onderdelen of zoek via Start op Programma's en onderdelen verwijderen. De lijst die nu verschijnt, zou maagdelijk leeg moeten zijn. Veel van wat je hier aantreft is rommel en kun je met een gerust hart verwijderen. Weet je niet zeker of je een programma kunt verwijderen? Door even te googelen op de programmanaam kom je vaak uit op een pagina waar iemand deze vraag al heeft gesteld, met bijbehorend antwoord uiteraard.

6. Extra hulp

PC Decrapifier is een handig programma dat ontwikkeld is om bloatware te verwijderen. Tijdens de start zoekt PC Decrapifier naar bekende gebundelde software, de resultaten verschijnen in een lijst. Vink aan welke programma's je wilt verwijderen en PC Decrapifier zet de de-installatieprocedure in. Helaas vindt PC Decrapifier niet alle bloatware. Handmatige controle via het configuratiescherm blijft noodzakelijk om van alle bloatware af te komen. Slim detail van PC Decrapifier is dat het programma vraagt een Windows-herstelpunt te maken.

©PXimport

7. Revo Uninstaller

Sommige programma's laten na verwijdering 'vergeten' bestanden of registerinstellingen achter op uw computer. De makers vinden het soms handig om bepaalde instellingen al paraat te hebben, voor als u het programma ooit nog eens installeert. Als u een programma grondig wilt verwijderen, is Revo Uninstaller zeer geschikt. Revo Uninstaller kijkt welke bestanden en instellingen een programma gebruikt, waarna de de-installatieprocedure wordt gestart en het programma grondig wordt verwijderd.

©PXimport

8. Absolute Uninstaller

Windows staat niet toes dat u meerdere programma's gelijktijdig van uw systeem haalt. Absolute Uninstaller helpt bij dit proces. Activeer de optie Batch verwijdering en vink de programma's aan die u wilt de-installeren. Bevestig met Verwijder deze programma's. Absolute Uninstaller zet waar het kan meerdere de-installatieprocedures gelijktijdig in. Als dit niet mogelijk is, wordt de de-installatie achter elkaar uitgevoerd. Herstart het systeem zodra alle gekozen programma's van uw systeem zijn verwijderd.

©PXimport

9. Verwijderhulp zoeken

Sommige programma's laten zich niet zonder slag of stoot van uw computer verwijderen, we komen bloatware tegen waarbij de de-installatieprocedure ontbreekt of er resten achterblijven. In dit geval is het goed om te weten dat softwaremakers soms hulpprogramma's hebben om hun eigen product van uw harde schijf te schrapen. Zo'n programma heet een 'removal tool' en is eenvoudig te vinden met Google. Als u bijvoorbeeld alle Norton Symantec-producten in één keer wilt verwijderen, zoek dan op 'norton removal tool'. Herstart na gebruik uw computer.

©CIDimport

10. Bureaublad

Na het verwijderen van bloatware, kan het bureaublad nog steeds vol staan met overbodige pictogrammen en snelkoppelingen. Je kunt snelkoppelingen straffeloos verwijderen. Selecteer alle pictogrammen op het bureaublad met Ctrl+A en deselecteer vervolgens de pictogrammen, bestanden en mappen die je niet wilt verwijderen door er op te klikken terwijl je Ctrl ingedrukt houdt. Verwijderen doe je vervolgens met Delete (verplaatsen naar prullenbak) of Shift+Delete (definitief verwijderen).

11. Thema resetten

Computermakers passen de vormgeving van Windows vaak aan, zodat bureaubladachtergrond en schermbeveiliging verkapte reclame-uitingen zijn. Terugkeren naar de standaard Windows-vormgeving doet u via Configuratiescherm / Vormgeving en persoonlijke instellingen / Persoonlijke instellingen. Klik onder Aero-thema's op Windows 7. Klik nu onder in beeld op Schermbeveiliging om de screensaver aan te passen. De schermbeveiliging volledig uitschakelen levert een extra energiebesparing op, het Energiebeheer in Windows 7 regelt de beeldschermuitschakeling.

Bekende boosdoenersAls we het beestje bij de naam moeten noemen, komen we uit bij een aantal beruchte bloatware-producten. Op veel systemen is een probeerversie van Microsoft Office aanwezig. Office is niet gratis en geen onderdeel van uw nieuwe computer, mits u het hebt aangeschaft. Beveiligingssoftware van Symantec en McAfee zijn ook regelmatig aanwezig. Voor alle bloatware-voorbeelden zijn ook uitstekende gratis alternatieven te vinden.

12. Internet Explorer opschonen

Computerfabrikanten passen graag de standaardbrowser Internet Explorer aan. Het gaat hierbij voornamelijk om extra werkbalken, veranderd van de standaard-zoekmachinefunctie en een vreemde startpagina. Druk op de Alt-toets en kies Extra / Invoegtoepassingen beheren. Schakel alle werkbalken uit die u niet wilt gebruiken. Klik op Zoekmachines en kies jouw favoriete zoekmachine. Gebruik Meer zoekmachines zoeken als deze niet in de lijst voorkomt. De startpagina van Internet Explorer stel je in via Alt-toets / Extra / Internetopties.

©CIDimport

14. Alternatieve browser

Sommige computers hebben een alternatieve browser zoals Firefox of Google Chrome voorgeïnstalleerd. Als je deze browser niet gebruikt, valt ook dit onder bloatware. Als je juist wel een andere browser wilt gebruiken dan Internet Explorer, moet je die meestal zelf installeren. Na de installatie van jouw favoriete browser, kunt je deze instellen als standaard. Hier wordt om gevraagd bij de eerste start. Je kunt deze ook later aanpassen door via Start te zoeken op Standaard webbrowser aanpassen.

Lite-versies Na het verwijderen van de overbodige bloatware van uw nieuwe computer, kunt u alsnog ongewenste software tegen het lijf lopen. De makers van freeware en lite-versies (gestripte programma's, meestal een gratis versie van een commercieel broertje) verdienen hun onkosten terug door een ander programma te bundelen. U downloadt en installeert bijvoorbeeld programma X en krijgt er programma Y bij. Installatie van het tweede (nutteloze) programma kunt u eenvoudig voorkomen door tijdens de installatie van uw download op te letten en de optie uit te vinken.

15. Reservekopie

Nadat je de nieuwe computer in een toestand hebt gebracht zoals je het apparaat wilt hebben, is het goed om een volledige reservekopie te maken. Hiermee kun je, als je ooit een schone installatie wilt, het systeem terugbrengen naar een echte schone toestand zonder bloatware. Windows 7 heeft hiervoor alles aan boord wat u nodig hebt. Een externe usb-schijf van een paar tientjes is uitermate geschikt om een volledige back-up te maken van uw computer, inclusief het besturingssysteem en alle instellingen.

De eventueel meegeleverde back-upsoftware van de externe harde schijf heb je niet nodig. Sluit de schijf aan en open Start / Configuratiescherm / Een back-up van uw computer maken. Klik op Een systeemkopie maken en volg de stappen op het scherm om de volledige computer te back-uppen. Deze back-up kun je herstellen vanuit Windows. Als Windows helemaal niet meer opstart, heb je een opstartbare cd of nodig. Deze kunt u eenvoudig zelf branden via Configuratiescherm / Een back-up van uw computer maken / Een systeemherstelschijf maken.

16. Image-software

Voor wie meer functionaliteit of snelheid wenst, zijn er goede alternatieven voor Windows Back-up. Het belangrijkste van een back-up is dat u in staat bent om uw computer ermee te herstellen. Dit lijkt voor de hand te liggen, maar in de praktijk kan dit lastig zijn. Clonezilla is bijvoorbeeld een gratis en krachtig alternatief. Dit programma is Engelstalig en eigenlijk alleen voor gevorderde gebruikers.

©CIDimport

Niet verwijderen Tijdens de schoonmaakactie kunt u ook te veel verwijderen. Hoewel Windows qua functionaliteit alles in huis heeft, kan de fabrikant toch essentiële software meeleveren die noodzakelijk of handig is. Handig is bijvoorbeeld een programma dat nodig is om de extra functietoetsen op het toetsenbord te gebruiken. Stuurprogramma's (drivers) voor onder andere draadloos netwerk, grafische kaart, bluetooth en een vingerafdrukscanner, zijn nodig om deze te laten functioneren. De stuurprogramma's komen helaas soms voor in de programmalijst van Windows. De-installatie hiervan is niet aan te raden.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond
© M.studio - stock.adobe.com
Huis

Waar voor je geld: 5 fonduesets voor een gezellige avond

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom gaan we een paar keer per week voor je op zoek naar zulke aanbiedingen. Met Kerst en Oud en Nieuw voor de deur is het weer tijd om te bedenken wat je wil gaan eten. Wat dacht je van fondueen? Met deze vijf fonduesets maak je indruk op je vrienden en familie.

Met een fondueset smelt je de lekkerste kazen en dep je je broodje of vlees in bouillon of kaas. Fonduesets zijn de ultieme sfeermakers voor de feestdagen, of het nu met vrienden is of familie en of je kiest voor romige kaas, bouillon of chocolade; het is op en top genieten. Een absolute must-have voor elke levensgenieter en perfect voor de feestdagen. Wij vonden vijf betaalbare fonduesets voor je.

Boska Elektrische Fondueset Pro - 8 personen

De Boska Elektrische Fondueset Pro is ontworpen voor liefhebbers van kaas‑ en vleesfondue. De set bestaat uit een geëmailleerde gietijzeren pot met een inhoud van circa 2,15 liter, waardoor je genoeg ruimte hebt voor een volledige kaasfondue of bouillon. Het verwarmingselement is elektrisch en beschikt over een instelbare thermostaat; hierdoor kun je de temperatuur naar wens aanpassen voor verschillende soorten fondue. Een handig indicatielampje laat zien wanneer het element aan staat. De pot staat op een stevige basis en heeft een extra lang snoer van twee meter, zodat je hem makkelijk midden op tafel plaatst. Bij de set worden acht fonduevorken geleverd die zijn voorzien van gekleurde markeringen. De combinatie van gietijzer en emaille zorgt voor een gelijkmatige warmteverdeling en eenvoudige reiniging.

Swissmar Lausanne 11‑delige fondueset - 6 personen

De Zwitserse fabrikant Swissmar levert met de Lausanne een 11‑delige fondueset die is gericht op traditioneel fonduen. De set bestaat uit een koperen pan met een geëmailleerde binnenkant en een zware RVS‑branderschaal. Doordat koper de warmte snel opneemt en verdeelt, is de fondue snel op temperatuur. De pan staat op een robuuste stalen houder waarin een brander met regelaar zit; hiermee pas je de vlamsterkte aan voor kaas‑, bouillon‑ of chocoladefondue. In de doos zitten verschillende accessoires, waaronder zes vorkjes en een branderschaal. Deze set is niet elektrisch, waardoor je hem zelfs buiten of op de camping kunt gebruiken.

Mäser Fondueset - 4 personen

De fondueset van Mäser bestaat uit een roestvrijstalen pan met bijbehorende brander. Roestvrij staal is slijtvast en eenvoudig te reinigen; je kunt de pan na gebruik in de vaatwasser zetten. De set heeft een inhoud van rond één liter, voldoende voor een kaas‑ of chocoladefondue voor een klein gezelschap. Er worden meerdere fonduevorkjes meegeleverd met gekleurde puntjes om ze te onderscheiden. Dankzij de stevige basis staat de pan stabiel op tafel, terwijl de gelijkmatige warmteverdeling voorkomt dat de inhoud aanbrandt. Omdat het geen elektrisch toestel is, gebruik je de brander met brandgel of spiritus.

Baumalu 385050 fondueset - 6 personen

Deze fondueset van Baumalu bestaat uit een zware gietijzeren pan die op een decoratieve houten plaat staat. Gietijzer houdt de warmte goed vast en is geschikt voor zowel kaas‑ als chocoladefondue. De bijgeleverde brander plaats je onder de pan; je regelt de vlamsterkte met een draaiknop. Omdat de pot stevig op de houten plaat staat, blijft hij stabiel en kras je niet op de tafel. In de set zitten fonduevorkjes met houten handvatten.

Tristar FO‑1107 Fonduepan - 8 personen

De Tristar FO‑1107 is een elektrische fondueset met een inhoud van ongeveer 1,5 liter. Je gebruikt deze pan voor verschillende soorten fondue, zoals kaas, bouillon of chocolade. Het verwarmingselement levert circa 1000 watt en heeft een instelbare thermostaat, zodat je de temperatuur kunt aanpassen aan het type fondue. Een indicatielampje geeft aan wanneer het apparaat actief is. De pan heeft een antiaanbaklaag, een cool‑touch handgreep en staat op een antislipvoet voor extra stabiliteit. Er worden acht fonduevorkjes meegeleverd en door de ring bovenop blijven de vorkjes op hun plek tijdens het fonduen.

▼ Volgende artikel
Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde
© px.palette
Huis

Van papier tot pixels: altijd je administratie op orde

Papieren facturen, garantiebonnetjes, contracten en andere documenten slingeren al snel overal rond. Waarom niet alles digitaal bewaren, zodat je het in enkele klikken terugvindt? In dit artikel vind je gratis tools en praktische tips om je administratie te scannen, te taggen, doorzoekbaar te maken en veilig op te slaan zonder veel gedoe.

Wat gaan we doen?

We geven diverse tips en tools om administratieve en andere papieren documenten efficiënt en ordelijk te digitaliseren. Dat gaat van scannen en OCR’en tot organiseren, automatiseren, back-uppen en meer.

Tip 1: Scanner

Stel, je wilt een hele reeks documenten digitaliseren, zoals garantiebewijzen of facturen. We gaan ervan uit dat je een scanner in huis hebt, eventueel als onderdeel van een all-in-one-printer. Zo’n toestel is goed geschikt voor stabiele, rechte scans, en een (soms optionele) documentinvoer maakt het extra handig bij grotere aantallen. Je scant het best op zo’n 300 dpi, in grijswaarden of kleur, en bewaart het resultaat bij voorkeur als pdf. Helaas genereert de meegeleverde scansoftware vaak alleen pdf’s met een afbeelding van de tekst, waardoor je die later niet kunt doorzoeken of kopiëren.

©OttoPles

Er bestaan ook heel wat printers met een ingebouwde scanner.

Tip 2: NAPS2

Gebruik in dit geval beter scansoftware met geïntegreerde OCR, zoals het gratis en opensource NAPS2 (www.naps2.com, Windows, macOS en Linux). Start de app, klik op Nieuw profiel en op Apparaat kiezen om je scanner te selecteren. Je kunt kiezen uit drie drivertypes: WIA (ingebouwd in Windows, beperkt), TWAIN (krachtiger) en ESCL (voor moderne netwerk- of wifi-scanners, vergelijkbaar met Apple AirScan). Doorgaans kies je voor TWAIN. Stel de scanopties in en open Geavanceerd voor extra instellingen. Typ een profielnaam en bevestig met OK.

Klik nu op de knop OCR en download de gewenste talen, zoals Dutch en English. Plaats een vinkje bij PDFs doorzoekbaar maken middels OCR en kies taal en modus (Snel of Beste). Vink ook de andere opties aan en druk op Scannen.

Klik daarna op het pijlknopje bij PDF opslaan en kies PDF-instellingen. Vul bij Standaard bestandspad een bestandsnaam in – gebruik eventueel ‘placeholders’ als $(YY)-$(MM)-$(DD) – en kies bij Compatibiliteit bij voorkeur PDF/A, zoals PDF/A-2b. Dit formaat slaat namelijk alle lettertypes, kleurprofielen en structuurinformatie in het bestand zelf op, wat ‘garandeert’ dat je het document ook jaren later nog in zijn oorspronkelijke vorm te zien krijgt. Vink Onthoud deze instellingen aan, klik op OK, selecteer de scans en kies PDF opslaan. Het is trouwens ook mogelijk om een (niet-doorzoekbaar) pdf-bestand in NAPS2 te importeren, dit vervolgens te OCR’en en als PDF/A te bewaren.

NAPS2 is prima opensource-scansoftware, met geïntegreerde meertalige OCR-module.

Pdf-printer

De focus van dit artikel ligt op papieren brondocumenten, maar we willen zeker ook (de gratis versie van) PDFCreator vermelden (www.pdfforge.org/pdfcreator). Je kunt deze namelijk als virtuele printer installeren om zo allerlei documenttypen om te zetten naar PDF(/A).

Start na installatie de app, open het tabblad Printer, vink PDFCreator aan en kies via de moersleutel het bestaande profiel PDF/A (archiefbestand). Bevestig met Opslaan en sluit de app. Open nu een document in een willekeurige toepassing, open het afdrukvenster en selecteer PDFCreator als printer. Een dialoogvenster opent waarin je het document meteen kunt opslaan als PDF/A-bestand (standaardversie 2b, maar dit is aanpasbaar via het uitklapmenu).

Je kunt zo’n virtuele printer ook inzetten om documenten automatisch als PDF/A op te slaan in een zelf te bepalen map. Maak hiervoor in PDFCreator op het tabblad Profielen een nieuw profiel aan (bijvoorbeeld PDF/A in map Facturen), kies bijvoorbeeld PDF/A-2b als formaat en geef tevens een specifieke opslaglocatie op. Koppel dit profiel op het tabblad Printer aan een nieuwe virtuele printer (bijvoorbeeld PDF/A-facturen). Zo maak je meerdere profielen en printers aan, waarbij elk PDF/A-bestand automatisch in een andere map terechtkomt.

Je kunt ook meerdere virtuele printers aanmaken, telkens met een aangepast profiel.

Tip 3: Mobiel

Een vlakbedscanner is zeker handig, maar niet noodzakelijk, want je kunt tegenwoordig ook prima scannen met je smartphone. Met de juiste app wordt het beeld automatisch ge-OCR’d en indien nodig rechtgetrokken. Een van de betere apps is Adobe Scan, beschikbaar via www.kwikr.nl/adobescan of in de appstore van Android en iOS.

Installeer en start de app. De gratis versie volstaat meestal, al laat de betaalde versie (circa 10 euro per maand) je onder meer tot 100 pagina’s per bestand scannen (in plaats van 25) en pdf’s exporteren naar Office 365-formaten.

Meld je aan, bijvoorbeeld via je Google-account, en tik op Scan. Je kunt het resultaat onder meer uitsnijden, roteren en de helderheid en het contrast aanpassen. Kies Blijven scannen voor extra pagina’s of tik op PDF opslaan zodra je klaar bent. De pdf belandt standaard in je Adobe-account (https://acrobat.adobe.com), maar je kunt het bestand ook delen of (via Meer) bijvoorbeeld opslaan in Google Drive. Het pdf-bestand is standaard doorzoekbaar, controleer bij Voorkeuren of Tekstherkenning uitvoeren op opgeslagen PDF wel is ingeschakeld, maar het is geen PDF/A. Wil je dat, dan kun je het bestand alsnog omzetten met reeds eerder vermelde, gratis tools als NAPS2 of PDFCreator (zie ook kader ‘Pdf-printer’).

Met (het gratis) Adobe Scan kun je ook meerdere pagina’s laten OCR’en en in één pdf bewaren.

Tip 4: Tags koppelen

Om naderhand snel het gewenste document te kunnen terugvinden, zorg je er dus allereerst voor dat je documenten doorzoekbaar zijn (bij pdf’s kan dit via OCR: zie tip 2). Je kunt gerust ook zelf extra trefwoorden, zeg maar digitale kleefbriefjes, aan je documenten koppelen.

Met een tool als TagSpaces (www.tagspaces.org, Windows, macOS en Linux) tag je in één keer meerdere bestanden en mappen met eigen trefwoorden. Bestaande tags voeg je simpelweg toe door ze naar bestanden te slepen. TagSpaces heeft ook een krachtige zoekfunctie waarmee je snel documenten met de juiste tag(s) terugvindt.

Handig zijn ook ‘smart tags’: je bepaalt dan zelf de criteria, waarna nieuwe bestanden automatisch de juiste tags krijgen. Deze tags kun je opslaan in aparte sidecar-bestanden (JSON) of je voegt ze achteraan de bestandsnaam toe: een bestand als aanpassing.pdf bijvoorbeeld wordt dan iets als aanpassing[huur indexering].pdf. De betaalde Pro-versie (42 euro per jaar) heeft enkele geavanceerde opties, zoals het toekennen van tags op basis van lokale AI-taalmodellen.

TagSpaces is een krachtige taggingtool, maar met een zekere leercurve.

Tip 5: Tags zoeken

Vind je TagSpaces toch wat overkill, dan zijn er andere manieren om documenten van (doorzoekbare) trefwoorden te voorzien. Je kunt in Verkenner (met sneltoets F2) trefwoorden toevoegen aan de bestandsnaam, maar het kan ook anders. Klik met rechts op een bestand of selectie, kies Eigenschappen en open het tabblad Details. Afhankelijk van het bestandstype kun je hier tags toevoegen bij velden als Titel, Onderwerp, Labels, Categorieën en Opmerkingen. Dit werkt goed bij bijvoorbeeld Office-bestanden en afbeeldingen, maar pdf-documenten laten zich minder makkelijk taggen. Dit kan bijvoorbeeld wel bij het aanmaken van zo’n document vanuit NAPS2 of PDFCreator. Bij deze laatste kun je bij een profiel titel, auteur, onderwerp en trefwoorden meegeven.

Vanuit de Verkenner kun je vervolgens zoeken op deze tags, ook in pdf-bestanden (ook al zijn ze niet zichtbaar op het tabblad Details). Navigeer naar de juiste map of het station en typ in de zoekbalk van de Verkenner labels:<trefwoord>.

Werkt dit niet, dan ontbreekt waarschijnlijk een geschikt zoekfilter. Je kunt zo’n Adobe-IFilter alsnog installeren via deze link. Je kunt dit controleren vanuit het Configuratiescherm: open Indexeringsopties, klik op Geavanceerd en scrol op het tabblad Bestandstypen naar pdf. Daar hoort PDF Filter (of eventueel Reader Search Handler) te staan, en Eigenschappen en inhoud van het bestand indexeren moet zijn ingeschakeld. Zorg er tevens voor dat alle gewenste mappen zijn opgenomen bij Deze locaties beheren (via de knop Wijzigen).

Met het juiste filter kun je ook vanuit de Verkenner naar tags binnen pdf-documenten zoeken.

Tip 6: Opslagstructuur

Je documenten zijn nu doorzoekbaar en mogelijk ook getagd, maar er is nog een derde belangrijk aspect: bewaar alles met logische bestandsnamen in een doordachte mappenstructuur.

Voor bestandsnamen plaats je de belangrijkste info, zoals projectnaam en/of datum, liefst vooraan. Gebruik de ISO-notatie (JJJJ-MM-DD), zodat je bestanden makkelijk chronologisch sorteert. Zoals vermeld in tips 4 en 5 kun je de naam aanvullen met trefwoorden, gescheiden door een koppelteken of onderstrepingsteken (vermijd spaties of speciale tekens). Eventueel voeg je achteraan een versienummer toe, zoals _v1. Een voorbeeld is 2025-08-31_Huurcontract_Appartement_v1.pdf.

Breng de bestanden onder in een logische structuur, bijvoorbeeld op datum, per project of klant, of per categorie (zoals Huis, Werk, Gezondheid, Financieel enzovoort). Je zult merken: dankzij consistente map- en bestandsnamen vind je documenten sneller terug.

Sneller zoeken binnen een logische mappenstructuur (en met labels).

Tip 7: Organisatietool

Je hebt een logische mappenhiërarchie opgezet, maar je moet natuurlijk ook zorgen dat documenten in de juiste map terechtkomen. Externe hulp van een organisatietool als het gratis Dropit (www.dropitproject.com, werkt nog onder Windows 11) of File Juggler (www.filejuggler.com, betaalde versie 44 euro) kan daarbij handig zijn. We bekijken kort deze laatste.

Start de geïnstalleerde tool op en klik op Add rule (of eerst op Add rule group als je de regels wilt categoriseren). Stel dat je alle pdf’s die in de map \gedeeld terechtkomen automatisch wilt verplaatsen op basis van trefwoorden. Vul dan Description in en klik op de knop met drie puntjes bij Monitor om de bronmap te kiezen. Via het tandwielpictogram kun je eventueel Examine everything regularly <frequentie> between checks instellen, wat ook goed werkt voor gedeelde netwerkmappen.

Klik daarna op de plus-knop bij If en stel het filtercriterium in, bijvoorbeeld: Any of the following / Other / PDF Properties / Keywords. Bevestig met Insert en geef het trefwoord op bij Contains / Text. Je kunt via de plus-knop extra filters instellen en kiezen tussen Any of All of the following.

Leg nu de gewenste actie vast bij Then: klik op de plusknop, kies bijvoorbeeld Move file en vul de doelmap in bij to. Bewaar je filter met Save and close. Op het tabblad Rules klik je op de pijlknop naast je filter om het te activeren. Test het resultaat.

Organiseer je bestanden automatisch op basis van eigen, gecombineerde zoekfilters.

DMS

Met de tips rond doorzoekbaar maken, taggen en ordenen uit dit artikel, en met tools als TagSpaces en File Juggler, raak je al ver. Wil je je administratie nog professioneler organiseren, dan kom je uit bij een volwaardig Document Management System, kortweg DMS. Flexibele opensource-tools zijn bijvoorbeeld Papermerge en Paperless NGX. Beide installeer je het makkelijkst op Windows via Docker (Docker Desktop for Windows, met WSL2).

Na installatie bereik je het browserdashboard van de tool standaard via http://<ip-adres>:8000. Beide tools bieden OCR aan om gescande documenten doorzoekbaar te maken. Je documenten kunnen ook automatisch worden verwerkt op basis van eigen filters, en er zijn krachtige zoekopties ingebouwd. Beide tools kun je meteen uitproberen via een online demo (log in met demo / demo).

Een krachtig DMS als Paperless-ngx maakt het bijhouden van je administratie veel efficiënter.

Tip 8: Zoektool

Zoals gezegd laat de ingebouwde zoektool in Windows je met de juiste filters en instellingen ook zoeken naar metadata, zoals trefwoorden in pdf’s. Met zoekfilters en operatoren zijn zelfs complexe opdrachten mogelijk, zoals labels:factuur auteur:Toon van Daele grootte:>300kB gewijzigdop:dit jaar. Echt gebruiksvriendelijk of handig is deze functie helaas niet. Je bent dan beter af met een tool als Agent Ransack (alias Filelocator Pro, www.mythicsoft.com/agentransack). Ook de gratis Lite-versie ondersteunt netwerkshares, Booleaanse operatoren, reguliere expressies en zoeken naar metadata via IFilter.

Start de tool, zet deze op Expert en open het tabblad Hoofd. Vul bij Bevat tekst je zoekterm in en bij Zoek in het gewenste station of de map. Eventueel kun je ook filters instellen voor Grootte en Gewijzigd Na / Voor. Op het tabblad Datum voeg je extra tijdsfilters toe en op het tabblad Opties vink je zeker Office en PDF documenten aan. Vul je bij Bevat tekst een pdf-trefwoord in, dan vindt Agent Ransack ook de bijbehorende bestanden. In het tabblad Treffers (rechtsonder) zie je bij gevonden bestanden bijvoorbeeld Keywords: <gezocht_trefwoord>. Met een dubbelklik open je meteen het bestand.

Agent Ransack laat gecombineerde en krachtige filters toe en zoekt ook in metadata.

Tip 9: Back-ups

Je administratie digitaliseren is een goed idee, maar dit is pas veilig met een degelijke back-upstrategie. Het best hanteer je hier de 3-2-1-regel: drie datakopieën (hoofdversie en twee back-ups), op twee soorten media, waarvan minstens één kopie op een andere locatie. Zo bescherm je je data tegen hardwarestoringen, ransomware, brand en diefstal.

Een uitstekende gratis en opensource back-uptool is Duplicati (www.duplicati.com, Windows en macOS), die we zelf al jaren dagelijks geautomatiseerd gebruiken voor back-ups naar zowel een netwerkschijf (NAS) als de cloud (Google Drive).

Installeer het gedownloade msi-bestand. Klik na afloop met rechts op het programma-pictogram in het Windows-systeemvak en kies Open om het browserdashboard te starten. Verschijnt First Run Setup, klik dan op Yes en stel een wachtwoord in. Je kunt Duplicati in je browser openen via http://localhost:8200. Wil je ook toegang vanaf een andere pc in je netwerk, open Instellingen in Duplicati en vink Remote toegang toestaan aan, zodat het dashboard bereikbaar is via http://<intern_ip-adres>:8200. Klik vervolgens op +Back-up toevoegen, laat Een nieuwe back-up instellen geselecteerd en vul een naam in. Schakel bij opslag buiten je netwerk versleuteling in. Geef vervolgens doel- en bronlocatie op en bepaal wanneer en hoe vaak de back-up wordt uitgevoerd. Duplicati maakt standaard incrementele back-ups, waarbij alleen nieuwe of gewijzigde data worden opgeslagen, waardoor het back-upvolume beperkt blijft.

Duplicati is een betrouwbare, gebruiksvriendelijke en flexibele back-uptool.

Tip 10: Beveiliging

Een goede back-upstrategie is cruciaal om je data veilig te bewaren, maar veiligheid draait ook om privacy. De beste manier om te voorkomen dat onbevoegden inzage krijgen in je (medische, financiële …) gegevens is versleuteling. In tip 9 vermeldden we al dat je in Duplicati back-ups automatisch kunt versleutelen met sterke AES-256-encryptie. Maar ook de data op je originele opslaglocatie wil je wellicht beveiligen.

Hiervoor kun je een gratis opensource-tool als VeraCrypt gebruiken, die naast containerbestanden ook complete partities of schijven kan versleutelen met sterke algoritmen als AES-256. We hebben niet de ruimte hier verder op in te gaan, maar hier vind je meer uitleg. Ook handig is Cryptomator om via je lokale synchronisatiemap data te versleutelen bij cloudopslagdiensten als Google Drive, OneDrive of Dropbox. Je vindt hier meer uitleg daarover.

Daarnaast kun je voor diverse documenttypes ook individuele bestanden beveiligen met een wachtwoord, al is dit vaak minder robuust dan een volledig versleutelde opslaglocatie. Dit kan bijvoorbeeld vanuit verschillende Office-applicaties, maar ook met pdf-tools zoals NAPS2 (bij PDF-instellingen vink je PDF versleutelen aan) en PDFCreator (bij Profielen, via Actie toevoegen / Versleuteling).

Ook in NAPS2 kun je pdf-documenten met een wachtwoord beveiligen.