Wie ooit een nieuwe computer heeft gekocht kent het probleem. Naast Windows is het apparaat voorzien van allerlei extra ongwenste software: bloatware. In het gunstigste geval neemt dit alleen schijfruimte in beslag. Helaas veranderen sommige programma's het functioneren van Windows of vertragen ze jouw splinternieuwe computer. Met deze tips kun je zelf bloatware verwijderen.

©PXimport

1. Bloatware

Computerfabrikanten krijgen een vergoeding voor het meeleveren van een probeerversie van bijvoorbeeld een beveiligingsprogramma. Na een beperkte periode wordt met allerlei waarschuwingen geprobeerd om u over te halen de volledige versie of een abonnement aan te schaffen. Omdat het betreffende programma er toch al op staat, zijn veel gebruikers geneigd om op de aanbieding in te gaan. Een ervaren computergebruiker weet dat er prima gratis beveiligingsoplossingen zijn.

2. Windows heeft alles al

Een andere vorm van voorgeïnstalleerde ballast is software van de computerfabrikant. Dit kan een aangepaste vormgeving zijn, maar ook een zoek­machine of startpagina. Ook hulpprogramma's voor energiebeheer, draadloze netwerken, computerupdates en systeeminstellingen komen we regelmatig tegen. Dat lijkt handig, maar sommige van dit soort programma's vertragen uw computer, of roepen irritatie op door allerlei meldingen te geven met goedbedoelde waarschuwingen of tips. Windows heeft alles al in huis om jouw nieuwe pc of notebook goed te laten draaien.

©PXimport

Fabrikanten leveren vaak software mee die informatie geeft die je ook gewoon in Windows kunt vinden.

3. Toch wel handig!

Op een nieuwe computer is vaak een probeerversie van het kantoorpakket Microsoft Office geïnstalleerd. Met een code (die je moet aanschaffen) kun je het product blijven gebruiken. Als je een andere versie wilt installeren, dien je de vooraf geïnstalleerde versie eerst te verwijderen. Zorg in ieder geval snel dat je een geactiveerde versie van Office op je computer hebt. Zodra de proefperiode verlopen is, kan jij eigenlijk niks meer met de evaluatieversie van Office.

©PXimport

4. Herinstallatie

De beste manier om bloatware te ontlopen is een schone Windows-installatie. Helaas is dit in de praktijk niet mogelijk omdat computerfabrikanten geen 'echte' Windows-installatie meeleveren, maar een recovery-systeem. Hiermee brengt je jouw computer terug naar de fabrieksstaat, inclusief bloatware. De OEM-licentie staat het niet toe om een andere Windows-versie te gebruiken dan de versie die wordt meegeleverd. De aanschaf van een Windows-licentie voor de schone installatie is helaas een prijzig verhaal. Wel kun je nadat je het systeem hebt ontdaan van ongewenste software, een volledige back-up maken (zie stap 15).

©PXimport

5. Handmatig verwijderen

Een nieuwe computer zou na het inschakelen klaar moeten zijn om in gebruik te nemen. In de praktijk ben je eerst bezig om het apparaat te installeren en vervolgens ben je nog heel wat tijd kwijt met het verwijderen van voorgeïnstalleerde probeerversies en andere bloatware. Begin bij de standaard de-installatieprocedure van Windows zelf. Open Start / Configuratiescherm / Programma's en onderdelen of zoek via Start op Programma's en onderdelen verwijderen. De lijst die nu verschijnt, zou maagdelijk leeg moeten zijn. Veel van wat je hier aantreft is rommel en kun je met een gerust hart verwijderen. Weet je niet zeker of je een programma kunt verwijderen? Door even te googelen op de programmanaam kom je vaak uit op een pagina waar iemand deze vraag al heeft gesteld, met bijbehorend antwoord uiteraard.

6. Extra hulp

PC Decrapifier is een handig programma dat ontwikkeld is om bloatware te verwijderen. Tijdens de start zoekt PC Decrapifier naar bekende gebundelde software, de resultaten verschijnen in een lijst. Vink aan welke programma's je wilt verwijderen en PC Decrapifier zet de de-installatieprocedure in. Helaas vindt PC Decrapifier niet alle bloatware. Handmatige controle via het configuratiescherm blijft noodzakelijk om van alle bloatware af te komen. Slim detail van PC Decrapifier is dat het programma vraagt een Windows-herstelpunt te maken.

©PXimport

7. Revo Uninstaller

Sommige programma's laten na verwijdering 'vergeten' bestanden of registerinstellingen achter op uw computer. De makers vinden het soms handig om bepaalde instellingen al paraat te hebben, voor als u het programma ooit nog eens installeert. Als u een programma grondig wilt verwijderen, is Revo Uninstaller zeer geschikt. Revo Uninstaller kijkt welke bestanden en instellingen een programma gebruikt, waarna de de-installatieprocedure wordt gestart en het programma grondig wordt verwijderd.

©PXimport

8. Absolute Uninstaller

Windows staat niet toes dat u meerdere programma's gelijktijdig van uw systeem haalt. Absolute Uninstaller helpt bij dit proces. Activeer de optie Batch verwijdering en vink de programma's aan die u wilt de-installeren. Bevestig met Verwijder deze programma's. Absolute Uninstaller zet waar het kan meerdere de-installatieprocedures gelijktijdig in. Als dit niet mogelijk is, wordt de de-installatie achter elkaar uitgevoerd. Herstart het systeem zodra alle gekozen programma's van uw systeem zijn verwijderd.

©PXimport

9. Verwijderhulp zoeken

Sommige programma's laten zich niet zonder slag of stoot van uw computer verwijderen, we komen bloatware tegen waarbij de de-installatieprocedure ontbreekt of er resten achterblijven. In dit geval is het goed om te weten dat softwaremakers soms hulpprogramma's hebben om hun eigen product van uw harde schijf te schrapen. Zo'n programma heet een 'removal tool' en is eenvoudig te vinden met Google. Als u bijvoorbeeld alle Norton Symantec-producten in één keer wilt verwijderen, zoek dan op 'norton removal tool'. Herstart na gebruik uw computer.

©CIDimport

10. Bureaublad

Na het verwijderen van bloatware, kan het bureaublad nog steeds vol staan met overbodige pictogrammen en snelkoppelingen. Je kunt snelkoppelingen straffeloos verwijderen. Selecteer alle pictogrammen op het bureaublad met Ctrl+A en deselecteer vervolgens de pictogrammen, bestanden en mappen die je niet wilt verwijderen door er op te klikken terwijl je Ctrl ingedrukt houdt. Verwijderen doe je vervolgens met Delete (verplaatsen naar prullenbak) of Shift+Delete (definitief verwijderen).

11. Thema resetten

Computermakers passen de vormgeving van Windows vaak aan, zodat bureaubladachtergrond en schermbeveiliging verkapte reclame-uitingen zijn. Terugkeren naar de standaard Windows-vormgeving doet u via Configuratiescherm / Vormgeving en persoonlijke instellingen / Persoonlijke instellingen. Klik onder Aero-thema's op Windows 7. Klik nu onder in beeld op Schermbeveiliging om de screensaver aan te passen. De schermbeveiliging volledig uitschakelen levert een extra energiebesparing op, het Energiebeheer in Windows 7 regelt de beeldschermuitschakeling.

12. Internet Explorer opschonen

Computerfabrikanten passen graag de standaardbrowser Internet Explorer aan. Het gaat hierbij voornamelijk om extra werkbalken, veranderd van de standaard-zoekmachinefunctie en een vreemde startpagina. Druk op de Alt-toets en kies Extra / Invoegtoepassingen beheren. Schakel alle werkbalken uit die u niet wilt gebruiken. Klik op Zoekmachines en kies jouw favoriete zoekmachine. Gebruik Meer zoekmachines zoeken als deze niet in de lijst voorkomt. De startpagina van Internet Explorer stel je in via Alt-toets / Extra / Internetopties.

©CIDimport

14. Alternatieve browser

Sommige computers hebben een alternatieve browser zoals Firefox of Google Chrome voorgeïnstalleerd. Als je deze browser niet gebruikt, valt ook dit onder bloatware. Als je juist wel een andere browser wilt gebruiken dan Internet Explorer, moet je die meestal zelf installeren. Na de installatie van jouw favoriete browser, kunt je deze instellen als standaard. Hier wordt om gevraagd bij de eerste start. Je kunt deze ook later aanpassen door via Start te zoeken op Standaard webbrowser aanpassen.

15. Reservekopie

Nadat je de nieuwe computer in een toestand hebt gebracht zoals je het apparaat wilt hebben, is het goed om een volledige reservekopie te maken. Hiermee kun je, als je ooit een schone installatie wilt, het systeem terugbrengen naar een echte schone toestand zonder bloatware. Windows 7 heeft hiervoor alles aan boord wat u nodig hebt. Een externe usb-schijf van een paar tientjes is uitermate geschikt om een volledige back-up te maken van uw computer, inclusief het besturingssysteem en alle instellingen.

De eventueel meegeleverde back-upsoftware van de externe harde schijf heb je niet nodig. Sluit de schijf aan en open Start / Configuratiescherm / Een back-up van uw computer maken. Klik op Een systeemkopie maken en volg de stappen op het scherm om de volledige computer te back-uppen. Deze back-up kun je herstellen vanuit Windows. Als Windows helemaal niet meer opstart, heb je een opstartbare cd of nodig. Deze kunt u eenvoudig zelf branden via Configuratiescherm / Een back-up van uw computer maken / Een systeemherstelschijf maken.

16. Image-software

Voor wie meer functionaliteit of snelheid wenst, zijn er goede alternatieven voor Windows Back-up. Het belangrijkste van een back-up is dat u in staat bent om uw computer ermee te herstellen. Dit lijkt voor de hand te liggen, maar in de praktijk kan dit lastig zijn. Clonezilla is bijvoorbeeld een gratis en krachtig alternatief. Dit programma is Engelstalig en eigenlijk alleen voor gevorderde gebruikers.

©CIDimport

Amazon introduceerde kortgeleden een nieuwe generatie slimme speakers, waaronder de hier besproken Echo Dot Max. Volgens de fabrikant levert deze bescheiden luidspreker een verbeterde audiokwaliteit, terwijl de microfoon naar verluidt nauwkeuriger spraakopdrachten verwerkt. Met een adviesprijs van 109,99 euro is het ook nog eens een van de goedkopere smartspeakers in de markt. Hoog tijd voor een review!

Vergeleken met de voorgaande Echo Dot-speaker uit 2022 is het design ietwat op de schop gegaan. De behuizing oogt weliswaar nog altijd als een bolletje met als verschil dat er aan de voorzijde een stukje is 'afgesneden'. Je treft hier twee volumetoetsen en een aan-uitknop voor de microfoon. Rondom dit bedieningspaneel bevindt zich een blauwgekleurde ledring. Verder zit er aan de achterzijde een ingang voor de bijgesloten voedingsadapter.

©Maikel Dijkhuizen

Lichtgewicht wifi-speaker zonder accu

De bolvormige behuizing heeft een diameter van amper elf centimeter. Ondanks deze geringe afmetingen leent de wifi-speaker zich voornamelijk voor binnengebruik. Dit nieuwe model heeft namelijk, net zoals bij eerdere generaties het geval was, weer geen accu. Een gemiste kans, want de compacte constructie van 505 gram is in principe handzaam genoeg om ook als mobiele bluetooth-speaker te dienen.

De door ons geteste paarse uitvoering heeft naar onze smaak een nogal kitscherige uitstraling. Gelukkig is de Amazon Echo Dot Max er ook in een wit en grijs jasje. Die zien er al heel wat chiquer uit en zullen in jouw woonkamer niet misstaan. Het grootste deel van de kunststof behuizing is voorzien van een laagje stof. Dit materiaal voelt niet zo stevig aan zoals we bij veel bluetooth-speakers van onder andere JBL tegenkomen. Nou is dat niet zo'n probleem, want ten opzichte van weerbestendige speakers heeft dit exemplaar natuurlijk minder te lijden.

©Maikel Dijkhuizen

Verbinden en luisteren

De configuratie en bediening van het apparaat gebeurt via de Amazon Alexa-app op een smartphone. Dat gaat erg vlot. Na verbinding met wifi downloadt de Echo Dot Max eerst een firmwareupdate. In de behuizing zit trouwens een rappe wifi6E-adapter, waardoor het apparaat overweg kan met de snelste draadloze netwerken. Al met al duurt de configuratie slechts enkele minuten.

Je koppelt Spotify of een andere muziekdienst eenvoudig aan je Amazon-account. Zeg vervolgens hardop waarnaar je wilt luisteren. Met een spraakopdracht als “Alexa, speel Coldplay” hoor je binnen enkele ogenblikken de bijbehorende deuntjes. Gebruik je stem ook om bijvoorbeeld een liedje te skippen of het volume te wijzigen. De microfoon is zéér gevoelig. Zelfs zacht uitgesproken (fluister)opdrachten op enkele meters afstand verwerkt de speaker zonder morren.

Lees ook: Van mobiel naar desktop: waarom je Spotify op je pc moet proberen

De behuizing is weliswaar compact, maar toch slaagde Amazon erin om een tweeter en woofer te integreren. Kijken we binnen dezelfde prijscategorie naar de enigszins vergelijkbare Apple HomePod Mini, dan biedt dit nieuwe model van Amazon dus een extra audiodriver. Voor zo'n kleine speaker in deze prijsklasse hoef je uiteraard geen wonderen te verwachten, maar voor het opzetten van een achtergrondmuziekje voldoet dit product prima. Met name de hoge tonen klinken erg helder. Als we geconcentreerd luisteren, horen we ook een beetje bas. Deze lage tonen zijn ietwat ondervertegenwoordigd. Verder gaat het geluid op een hoog volume galmen en vervormen.

©Maikel Dijkhuizen

Smartspeaker met Alexa

Lange tijd legde Alexa van Amazon het af tegen de spraakassistenten van Google en Apple, maar sinds 2024 verstaat Alexa eindelijk ook Nederlands. Daarmee is de Echo Dot Max een serieus alternatief voor smartspeakers van de eerdergenoemde merken. Je kunt in de Alexa-app onder andere een wekker, timer, herinnering, agenda-afspraak en boodschappenlijst instellen.

De behuizing heeft een temperatuursensor, zodat je naar de kamertemperatuur kunt vragen. Je kunt ook allerlei andere verzoeken doen. Vraag bijvoorbeeld naar de weersverwachting of naar de leeftijd van een BN'er. Helaas gaat niet iedere stemopdracht even vlekkeloos. Zo weigert ons testmodel om een overzicht van het laatste nieuws af te spelen.

Een nuttige optie is dat je in huis andere smarthome-apparaten met Alexa-ondersteuning kunt bedienen, zoals slimme lampen, stekkers en thermostaten. Dat werkt eveneens via spraakopdrachten. Misschien komt de geïntegreerde aanwezigheidssensor goed van pas, zodat de smartspeaker geschikte apparaten zelfstandig kan in- en uitschakelen.

Amazon Echo Dot Max kopen?

Zoek je een slimme luidspreker met een redelijke audiokwaliteit voor het luisteren van achtergrondmuziek? Dan is de Amazon Echo Dot Max een interessante kandidaat. Dankzij een zeer gevoelige microfoon laat je allerlei stemopdrachten op deze smartspeaker los. Meestal verwerkt de Echo Dot Max probleemloos deze commando's, al gaat er soms ook weleens iets fout.

Heb je een pc met weinig opslagruimte dan loont het wellicht om in Windows 11 de bestandscompressie in te schakelen. Dan hebben we het niet over zip-archieven, maar de NTFS-compressie waarmee je bestanden, mappen en zelfs volledige schijven kunt verkleinen.

Eerst een waarschuwing

Dankzij compressie is het mogelijk om meer data op te slaan op dezelfde ruimte. In Windows 11 kun je NTFS (New Technology File System) aanspreken. Het nadeel van deze methode is dat het extra rekenkracht vraagt iedere keer dat je zo'n gecomprimeerd bestand opent. Hetzelfde gebeurt wanneer je na de bewerking het bestand sluit en er recompressie wordt toegepast. Gebruik deze methode dus voor data die je lange tijd niet gebruikt en waar extra laadtijd nauwelijks hinderlijk is.

Je kunt op deze manier ook een volledige schijf comprimeren, maar we raden af om dit met de opstartschijf te doen. Gebruik deze functie niet op usb-sticks en alleen op snelle schijven zoals ssd's. Het prestatieverlies zou teveel doorwegen. Bij jpg-afbeeldingen of mp3- of mp4-mediabestanden is de winst verwaarloosbaar.

Map comprimeren

Open Windows Verkenner en navigeer naar de map waarvan je de inhoud wilt verkleinen. Klik met de rechtermuisknop op de map en in het snelmenu selecteer je Eigenschappen. Open het tabblad Algemeen en klik op Geavanceerd. Bij de Geavanceerde kenmerken zie je onderaan Compressie en versleutelingskenmerken. Plaats een vinkje bij Inhoud comprimeren om schijfruimte vrij te maken. Klik op OK en klik daarna op Toepassen.

Selecteer indien nodig de optie Wijzigingen toepassen op deze map, submappen en bestanden en klik op de OK-knop. Net zoals voorheen kun je zo'n map openen en de bestanden bekijken in Verkenner. Om de volledige map te decomprimeren, open je opnieuw de Eigenschappen en volg je de beschreven stappen.

Station comprimeren

Het is mogelijk om een volledige schijf te comprimeren. Open Windows Verkenner en klik op Deze pc in het linkerdeelvenster. Klik met de rechtermuisknop op de opslagschijf die je wilt comprimeren. Selecteer onder het gedeelte Apparaten en stations de optie Eigenschappen. Daarna kun je opnieuw de optie aanvinken: Dit station comprimeren om schijfruimte te besparen.