Als je je pc vaak gebruikt, is het verstandig om eens in de zoveel tijd een back-up te maken. Mocht je desktop om welke reden dan ook niet goed meer werken, dan kun je deze versie van je computer altijd weer terugzetten. Welke back-uptools zijn de moeite waard? Wij zetten de 12 beste op een rijtje.

Wil je meer leren over het maken van een backup? Bekijk dan onze Cursus: Back-up en Herstel (boek & online cursus)

Het maken van back-ups blijft erg belangrijk.  Als je ooit toch nog terug wilt naar een eerdere versie van Windows, is dat zo gebeurd als je een schijfimage terugzet van een tijd geleden. Lees ook: Zo maak je een herstelstation in Windows 10.

Een downgrade vanaf moet binnen dertig na de installatie gebeuren (en werkt dan zelfs niet altijd correct), een schijfimage is er daarentegen voor veel langere tijd. Er zijn veel verschillende tools om zo'n schijfimage te maken. We nemen twaalf bekende en minder bekende onder de loep, waarin we zowel gratis als betaalde tools zullen bespreken.

Acronis True Image

De eerste hersteltool die we onder de loep nemen, is die van Acronis. Acronis biedt een uitgebreide back-upsuite aan met erg veel functies. Om een schijfimage te maken, is het nodig op het hoofdscherm te selecteren wat er precies geback-upt moet worden. Hiervoor heb je de keuze uit losse schijven en/of partities of de volledige pc. Ook moet je de doellocatie selecteren. Back-ups kunnen worden versleuteld met AES-encryptie (AES staat voor Advanced Encryption Standard en is een bekende computerversleutelingstechniek). Eventueel kun je nog het een en ander configureren, zoals het op schema uitvoeren van de back-up of een melding ontvangen als de schijfruimte van de doellocatie vol raakt, dat kan bijvoorbeeld ook via e-mail. Acronis True Image heeft als een van de weinige suites ondersteuning om te back-uppen naar zijn eigen cloud.

Het herstel werkt vlot en heeft een duidelijke interface. Let wel op dat je gebruikmaakt van de WinPE-herstelschijf (Windows Preinstallation Environment). Die werkt een stuk beter dan de Linux-gebaseerde herstelomgeving, die onze back-ups niet goed kon herstellen.

©PXimport

Paragon Backup & Recovery Free Edition

Paragon biedt een gratis variant van zijn back-uptool aan, die één versie achterloopt op de betaalde versie. De gratis versie heeft geen ondersteuning voor bestandsback-ups en mist eveneens de optie om back-ups naar een (s)ftp-server te maken. De gratis versie kan helaas geen back-ups op schema maken, een functie die wij als essentieel beschouwen. Ook andere geavanceerde functies, zoals partitioneren en het klonen van een schijf, zijn niet beschikbaar. De interface van Paragon heeft twee modi, een eenvoudige en geavanceerde. Jammer (hoewel enigszins begrijpelijk) dat op het hoofdscherm van de eenvoudige modus een advertentie wordt getoond om naar de volledige, betaalde versie te upgraden.

De wizard om een back-up te maken is ongeacht de modus echter niet heel erg gebruiksvriendelijk en geeft bij kleine partities niet aan wat ze zijn. Handig is de functie om te kiezen naar welk formaat de back-up geschreven moet worden, waarbij je de keuze hebt uit Paragons eigen formaat en een VMware-, Hyper-V- of Virtual PC-image. Daarmee kun je dus eenvoudig een virtuele machine van je back-up maken. Het is bovendien mogelijk de back-up te versleutelen door middel van AES óf Paragons eigen methode. Het maken van herstelmedia lukte bij ons alleen via een omweg, omdat het proces zelf faalde met de onduidelijke mededeling 'error 53'. Om het voor elkaar te krijgen het herstel te starten, moesten we uiteindelijk een iso-bestand maken en die zelf met het hulpprogrammaatje Rufus op een usb-stick zetten. Daarna verliep het herstel verder wel succesvol.

Paragon Hard Disk Manager

De Hard Disk Manager is een krachtigere versie dan de Backup & Recovery-versie. Het voegt de functie toe om ssd's veilig te legen, evenals ondersteuning voor Windows 10 en verbeterde herstelmedia. Bij het maken van een back-up heb je nu de keuze uit een back-upmodus, zo kun je een back-up maken van een aantal volumes, van het besturingssysteem, van de e-mail in Outlook of Windows Mail en van losse mappen en bestanden. Dat zijn nogal wat keuzes. Als je kiest voor bijvoorbeeld de optie besturingssysteem, hoef je daarna alleen nog te kiezen waar de back-up wordt opgeslagen. Dat is een stuk gebruiksvriendelijker dan in de Free-editie waar je zelf de juiste partities moet kiezen. Dit keer gaat het maken van herstelmedia overigens vlekkeloos.

Cloudsync smartphone en tablet 

©PXimport

O&O DiskImage 10 Professional

O&O DiskImage is een eenvoudig en gebruikersvriendelijk programma. Bij de installatie wordt standaard niet de optie meegenomen om diskimages als virtuele schijf in Windows te mounten. Het is jammer dat je die optie zelf even moet selecteren tijdens de installatie, iets wat maar weinigen zullen doen. Handig is de optie om een één-klik-back-up te maken, waarbij in een keer alle partities en schijven worden meegenomen. Vervolgens geef je aan waar de back-up terecht moet komen en doet O&O de rest. Het op schema maken van een back-up is eveneens snel ingesteld, met als handigheidje de optie om een back-up te starten zodra een apparaat aangekoppeld wordt, zoals een externe harde schijf.

O&O kan images omzetten naar een VHD-bestand, zodat je het in Hyper-V als virtuele machine kunt gebruiken. O&O gebruikt voor het maken van herstelmedia Windows-installatiemedia (indien je daarover beschikt) of WinPE. O&O DiskImage levert dus niet zijn eigen herstelomgeving gebaseerd op bijvoorbeeld Linux, maar dat is niet erg, want WinPE geniet wat ons betreft toch de voorkeur. Het herstelproces werkt verder prima en de herstelmodus is gebruiksvriendelijk, met exact dezelfde interface als het volledige programma.

EaseUS Todo Backup Free

EaseUS biedt een gratis oplossing voor het maken van back-ups in de vorm van Todo Backup Free. De gratis variant is vrij krachtig, met de mogelijkheid om gehele partities en schijven als image op te slaan, zoals we gewend zijn. Daarnaast is er nog een hele reeks mogelijkheden zoals het back-uppen van losse bestanden, het maken van een 'Smart Backup' (voor de belangrijkste persoonlijke bestanden) en het back-uppen van enkel het besturingssysteem zelf. Je kunt back-ups mounten door naar de locatie te bladeren in Windows Verkenner en er vervolgens twee keer op te klikken. Voor een gratis tool vinden we EaseUS helemaal niet slecht.

Handig is de optie om aan het opstartmenu van Windows een optie voor Todo Backup toe te voegen, zodat je geen herstelmedia hoeft te bewaren. In tegenstelling tot Acronis werkt deze opstartmanager bij Todo Backup wel goed. Het herstellen verloopt helaas minder goed. De Linux omgeving van EaseUS herkent niet onze externe harde schijf en dus is herstellen vanuit die omgeving niet mogelijk. De WinPE-omgeving werkt gelukkig een stuk beter en herstelt onze pc zonder problemen.

©PXimport

EaseUS Todo Backup 9.0 Home

De Home-editie van EaseUS Todo Backup voegt een aantal extra functies aan de gratis versie toe, sommige vrij basaal. Zo is het alleen vanaf de Home-editie mogelijk om bestanden uit te zonderen van de back-up. Ook zijn enkele andere, ietwat geavanceerdere functies nu beschikbaar. Denk dan bijvoorbeeld aan encryptie en compressie, maar ook e-mailnotificaties en het kopiëren van de back-up naar een ftp-server. Bovendien kan de Home-versie back-ups maken van e-mailberichten in Outlook.

EaseUS heeft net als O&O de optie om een taak te starten bij het aankoppelen van een schijf. Bij het back-uppen van bestanden en mail kan EaseUS deze back-ups opslaan in de clouds van Dropbox, Google Drive en OneDrive. De Home-versie zou sneller moeten herstellen en back-uppen dan de gratis variant. Maar daar merken we weinig van: de Home-versie was in de test zelfs een fractie trager dan de gratis editie. Voor het herstellen is het overigens zo dat de Linux-versie hetzelfde probleem heeft als bij de gratis versie en geen van onze schijven herkent.

Macrium Reflect Free

Macrium Reflect is een gratis schijfimagetool. Het aantal functies doet echter maar weinig onder voor de concurrentie. Reflect heeft ondersteuning voor GPT/UEFI, kan differentiële back-ups maken en bevat een WinPE-herstelomgeving. De installatieprocedure bestaat uit drie aparte installatiewizards. Na het starten wordt direct gevraagd om opstartmedia te maken, een goede en belangrijke eerste stap. Handig is dat Macrium even snel een drivercheck doet, zodat je weet of bijvoorbeeld je netwerkcontroller en schijven herkend worden als je het herstellen wilt beginnen. De interface van Macrium vinden we ingewikkeld. De knoppen bovenin hebben geen label en er wordt veel informatie in het hoofdscherm getoond. Het is vanuit Macrium mogelijk om een image in Windows Verkenner vast te koppelen om er doorheen te bladeren en bestanden uit te halen. Het maken van een schijfimage is zo gebeurd. Ook het herstellen verloopt vlekkeloos en behoort tot een van de snelste herstelacties.

©PXimport

10 tips voor de perfecte back-up

Macrium Reflect Home

De Home-versie van Macrium Reflect voegt een aantal functies aan de gratis versie toe, met als belangrijkste de optie om individuele bestanden en mappen te back-uppen, ondersteuning voor versleuteling met AES, en incrementele back-ups om ruimte te besparen. Handig is de optie in Macrium om een opstartoptie toe te voegen aan Windows, maar helaas zijn hier wel klachten over dat deze niet altijd goed zijn werk doet. Wat betreft herstelmedia en -tijd is dat allemaal goed in orde met Macrium en meten we dezelfde prestaties als bij de gratis variant.

DriveImage XML 2.6

DriveImage XML is gratis voor privégebruik en heeft erg lage systeemeisen. Dat uit zich ook in de downloadgrootte, waarbij het gehele programma nog geen 2 MB groot is. DriveImage XML beschikt alleen over de basisfuncties: het maken van images, het kopiëren van schijven en het terugzetten en het door images heen bladeren. Dat doorheen bladeren gebeurt door een back-up in het programma zelf te mounten. Het is niet mogelijk om verborgen partities te back-uppen en dat is niet ideaal. Als je de gehele schijf herstelt, kan dat een niet-werkbaar systeem opleveren, omdat er geen opstartpartitie aangemaakt is.

Bovendien worden verborgen Windows-partities ook niet meegenomen in de back-up. Het programma zelf kan bovendien geen herstelmedia maken. De makers bieden hiervoor een andere, aparte download aan op de website, in de vorm van een Linux-live-cd gebaseerd op Knoppix. Daarop staat de gehele suite van de fabrikant, naast DriveImage XML ook RAID Recovery, DiskExplorer en tools om je data terug te halen. De software van Runtime wordt in Linux overigens door middel van Wine uitgevoerd. Naast de Knoppix-live-cd worden ook plug-ins voor BartPE aangeboden. Het maken van de back-up duurde maar liefst 55 minuten voor slechts 30 GB aan data. We vrezen wat er gebeurt bij meer gegevens. Het herstel ondersteunt geen GPT/UEFI en hebben we daardoor niet kunnen uitvoeren.

Active@ Disk Image

Active@ Disk Image komt in drie varianten: een lite, standaard en professionele editie. De eerste variant is gratis, de andere twee zijn betaald. Wij testen de professionele versie, waarbij we herstelmedia kunnen maken en back-ups op schema kunnen uitvoeren. Beide zijn ook in de standaardversie aanwezig. Functies die alleen in de Pro-versie aanwezig zijn, zijn onder meer e-mailnotificaties, incrementele back-ups en ondersteuning voor Windows Server. Op het hoofdscherm zijn alle functies van het programma netjes gepresenteerd.

Er staat een link naar Schijfbeheer van Windows voor partitiebeheer, in plaats van een eigen oplossing. In onze test kregen wij de optie om een image te mounten niet aan de praat. Het maken van een back-up is vrij duidelijk met een goed overzicht van alle partities en schijven op het systeem. In vergelijking met andere suites is de prijs voor Active@ echter wel hoog en groot minpunt is dat na herstel onze test-pc niet meer wilde opstarten. Een back-up is zinloos als je hem niet succesvol kunt herstellen.

©PXimport

R-Drive Image

De eerste keer dat R-Drive Image start, verschijnt een wizard waarbij je een aantal acties kunt uitvoeren. Hierbij zijn de standaardacties beschikbaar: zoals het maken van een image, herstelmedia en het kopiëren van een schijf. Bij het kiezen van een schijfimage, wordt tijdens de volgende stap gevraagd om de mee te nemen partities te selecteren. Daarbij word je zelf aan je lot overgelaten. Na het selecteren van het doel kunnen een aantal opties ingesteld worden, zoals een sector-voor-sector back-up en de hoeveelheid compressie, iets wat bij andere tools ook gewoonlijk is.

Bovendien kan een wachtwoord worden ingesteld. Interessant is dat het mogelijk is te kiezen hoeveel cpu's R-Drive mag gebruiken. Ook verschijnt vooraf een tijdsindicatie hoe lang de operatie in beslag zal nemen, die zeer accuraat is. Het is verder mogelijk om een image te verbinden zodat de individuele bestanden eruit gehaald kunnen worden. Verder biedt R-Drive niet veel speciaals en is het wat ons betreft veel te duur voor de geboden functies.

Back-up maken en terugzetten (Windows 7)

Windows 10 heeft de functie teruggebracht die oorspronkelijk is geïntroduceerd in Windows 7, grotendeels verwijderd in Windows 8.1 en nu weer terug in ere hersteld onder de naam Back-up maken en terugzetten (Windows 7), te vinden in het Configuratiescherm. Helaas lijkt Microsoft er weinig aan te hebben gedaan. Als het werkt, is het erg handig, omdat je vanuit de Windows-installatie en het -opstartmenu het herstel kunt starten. Helaas is dat een grote 'als', omdat het in onze tests vaak niet werkte: back-ups die niet voltooid en niet hersteld kunnen worden. Wel zijn alle basisopties er, namelijk het op schema uitvoeren van een back-up en het maken van bestandsback-ups. Het mounten van een image van Windows-back-up is mogelijk via Schijfbeheer, want het is uiteindelijk gewoon een VHD-bestand. Daardoor kun je het ook gebruiken in bijvoorbeeld Hyper-V als virtuele machine. Helaas was het onmogelijk om het systeem te herstellen, we kregen daarbij alleen een vage foutmelding.

Testmethodiek

We hebben met alle tools een back-up van ons testsysteem uitgevoerd. Ook hebben we alle gemaakte back-ups geprobeerd te herstellen (we herhalen: een back-up is geen back-up tot deze een keer succesvol getest is), maar helaas liepen we daar af en toe tegen problemen aan.

Ons testsysteem heeft één Windows-installatie die gebruikmaakt van EFI/GPT. We hebben de EFI-partitie meegenomen in het herstel. Het systeem bevat tijdens de back-up 30 GB aan data. Belangrijke onderdelen van een schijfimagetool zijn onder andere: of het ondersteuning heeft voor incrementele back-ups (waarbij alleen gewijzigde bestanden sinds de vorige back-up worden meegenomen) en differentiële back-ups (waarbij alleen gewijzigde bestanden sinds de vorige volledige back-up worden meegenomen), of het op schema een back-up kan maken en of het image bijvoorbeeld ook aangekoppeld kan worden als virtuele schijf, zodat je snel even een bestand of map er uit kunt halen. Andere handigheden zijn het gebruik als virtuele machine, versleuteling, natuurlijk de prestaties, het hoe soepel het herstellen gaat en de ondersteunde bestandssystemen.

Conclusie

Er is veel te kiezen wat betreft schijfimagesoftware. De gebruiksvriendelijkste oplossingen zijn die van Acronis, Paragon en EaseUS. De interface van Paragon heeft een simpele en geavanceerde modus en met reeds voorgeconfigureerde back-ups is het programma voor iedereen te gebruiken. Acronis is ook zeer eenvoudig voor beginners en als je wat meer wilt configureren biedt het daar ook mogelijkheden voor. Bovendien kun je in de cloud bestanden opslaan en heeft het programma goede prestaties. Uiteindelijk geven we toch Paragon het keurmerk Best Getest, simpelweg vanwege de extra krachtige functies voor partities, ondersteuning voor virtuele machines en de goede herstelmedia. Als redactietip wijzen we EaseUS Todo Backup Home aan, zacht geprijsd en toch met iets meer mogelijkheden dan de gratis versie. Wat betreft gratis oplossingen is er ook veel goeds. Met Macrium en EaseUS zit je sowieso goed, al vinden we EaseUS eenvoudiger in gebruik. Windows Back-up kun je wat ons betreft beter ontwijken: Microsoft ontwikkelt het niet meer actief en het programma is erg foutgevoelig.

Meer pc's?

©PXimport

Sony zet volledig in op miniled voor het topmodel, een plaats die tot vorig jaar nog voorbehouden was voor een qd-qledmodel. De Bravia 9 (K-65XR90) belooft tophelderheid en uitstekend contrast dankzij een hoog aantal dimming zones. De beeldkwaliteit moet die van een studiomonitor benaderen, maar Is dat ook zo?

We beginnen meteen maar positief: we hebben zelden een mooier afgewerkte tv gezien dan deze Sony. Ondanks de miniled-achtergrondverlichting is hij nauwelijks vijf centimeter dik. Een kader is er uiteraard niet, maar rondom kreeg de tv een mooie donkerzilveren rand die het profiel mooi accentueert.

De vlakke rug heeft een vierkantmotief en er zijn inzetstukken bijgeleverd, zodat je alle aansluitingen kunt wegwerken voor een perfect vlakke afwerking. De metalen donkerzilveren voeten kun je op vier posities monteren, aan de uiteinden of meer naar het midden, telkens in een hoge of lage positie. Een echt stijlicoon in de woonkamer, maar wel eentje met het nodige gewicht. Want met 32,4 kilo (zonder voet) is dit een van de zwaarste 65inch-modellen die we tot nu toe hebben bekeken.

📺Lees ook: Kieskeurig.nl's grote tv-test: dit zijn de 15 beste televisies van 2024

Aansluitingen

Ondanks zijn topmodel-status moet ook deze Sony het toch stellen met vier HMDI-poorten, waarvan slechts twee HDMI 2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync Compatible). Op een topmodel verwachten we eigenlijk vier HDMI 2.1-poorten. De tv ondersteunt geen 144Hz verversingsfrequentie, terwijl concurrenten dat wel doen, maar het is geen groot gemis. De meerwaarde is beperkt en dan nog alleen voor pc-gamers. De input-lag scoort geen topresultaat, maar blijft wel goed, we meten 19,7ms in 4K60 en 10,7ms in 2K120.

❔Lees zeker ook: Wat is Dolby Atmos, DTS:X en surroundgeluid?

©Eric Beeckmans | ID.nl

De resterende aansluitingen zijn twee usb-poorten, een dubbele tv-tuner met één CI+-slot, en een optische digitale audio-uitgang die gedeeld wordt met de S-Center speakeraansluiting. Met S-center kun je de tv als centerkanaal gebruiken met een externe Sony audio-oplossing. Live tv opnemen is ook mogelijk, daarvoor sluit je eenvoudig externe usb-opslag aan. Tot slot is de televisie ook voorzien van bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting. 

Beeldverwerking en softwareproblemen

We hadden tijdens het testen wat problemen met de televisie. Een keer herkende hij onze HDMI-beeldsignalen niet, een andere keer leek hij vast te zitten in bepaalde beeldinstellingen, waardoor we een overmatig aangescherpt beeld te zien kregen. In beide gevallen waren de problemen opgelost door de televisie te herstarten.

Sony moet dus absoluut nog werken aan de stabiliteit van de software. Los van die problemen levert de XR-processor zeer goede beeldverwerking. De upscaling is prima, met de opmerking dat Reality Creation iets krachtiger te werk gaat dan vroeger, zodat we het vaak uitschakelden om overmatig aangescherpt detail te vermijden. Vooral in dvd-content kon dat een probleem zijn. De ruisonderdrukking levert erg goed werk.

©Sony

De Bravia 9 beschikt nog steeds over de instelling Soepele Gradatie, waarmee je kleurovergangen vloeiend kunt maken zonder hinderlijke strepen. Die instelling was op de Bravia 8 verdwenen. De bewegingsscherpte is goed, maar er gaat duidelijk wat detail verloren in snel bewegende beelden.

Je kunt in MotionFlow de voor die techniek gebruikte helderheidsfunctie aanpassen om dat te verbeteren, maar daardoor krijg je dan een zichtbare dubbele rand rond bewegende voorwerpen en dat is juist veel storender. In de hoogste stand flikkert het beeld bovendien.

Met MotionFlow kun je er ook voor zorgen dat snelle camerabewegingen vloeiend weergegeven worden. We merkten wel dat de aarzelingen en beeldfouten die op de Bravia 8 verdwenen waren, hier wel nog zichtbaar waren.

Prachtig contrast, indrukwekkende helderheid

De Sony XR90 heeft een ambitieus doel, hij moet de prestaties van Sony's nieuwste masteringmonitor benaderen. Die monitor, de BVM-HX3110, wordt gebruikt in filmstudio's en kan een piekhelderheid van 4.000 nits halen. De XR90 kreeg daarvoor een nieuwe miniled-achtergrondverlichting met een hoog aantal zones, op ons 65inch-model waren dat er 54×28 (1512). Daarmee plaatst Sony zich naast de Hisense 65U8NQ (1600 zones) en de TCL 65C855 (1344 zones).

Het lcd-paneel is uitgerust met een anti-reflectiefilm en kijkhoekfilm, en inderdaad is de kijkhoek is bijzonder breed. Zelfs vanuit een stevige hoek bekeken blijven het contrast en kleur goed bewaard. Enkel intense HDR-contrasten kunnen vaag de zones zichtbaar maken. Die lagen storen het contrast wel een beetje, want zonder lokale dimming komen we maar op ongeveer 2.600:1. Niet slecht, maar voor een modern lcd-paneel is het eerder matig.

Met de lokale dimming geactiveerd schiet dat echter naar 19.240:1 of zelfs naar oled-niveaus op eenvoudigere testpatronen. De dimming reageert snel en correct, en Sony vindt een uitstekende balans tussen heldere accenten intens weergeven en diepzwart bewaren. De uniformiteit is top in donkere beelden, maar in heldere beelden hadden we een heel vage donkere vlek centraal in beeld, dat gaf soms wat dirty screen-effect.

©Sony

En ja, deze Sony haalt naast uitstekend contrast ook een record helderheid. Op het 10%-venster meten we in de Professional HDR-beeldmodus een piekhelderheid van 3258 nits, en zelfs op het volledig wit beeld haalde de tv nog 848 nits. Doe er een kleurbereik van 93% P3 bij en de kaarten liggen perfect voor top HDR-beelden. En die levert de XR90 absoluut.

Zowel in Dolby Vision als HDR10 toont deze Sony hoe tastbaar een beeld kan worden met een uitzonderlijk dynamisch bereik. Hij bewaart nagenoeg alle witdetail en levert zelfs in heel heldere delen van het beeld nog duidelijke kleuren. Een echt plezier om naar te kijken. De Professional-beeldmodus is bovendien uitstekend gekalibreerd. In HDR maakt hij de middentinten weliswaar iets te helder, maar dat vergeven we graag. In donkere beelden behoudt hij heel veel zwartdetail, zodat je elke nuance kunt zien.

Geluid

Het zou echt jammer zijn als dit prachtige beeld niet vergezeld zou worden door dito geluid. We zijn dan ook erg blij dat ook de audioprestaties prima zijn. Het Acoustic Multi-Audio+-systeem is een 2.2.2-kanaalsopstelling van 70 watt.

Het systeem bestaat uit twee voorwaarts gerichte luidsprekers, ondersteund door twee woofermodules, twee tweeters in het frame links en rechts op halve hoogte en (nieuw dit jaar) twee beam-tweeters bovenaan achteraan. Die opstelling maakt het mogelijk om geluid te positioneren in het scherm, en de beam-tweeters verbeteren de surround en hoogteplaatsing van geluid.

©Eric Beeckmans | ID.nl

We haalden flink wat volume uit die opstelling, met een erg goede basondersteuning. De bas zakte wat in als je het volume heel hoog zet, maar de vervorming blijft goed onder controle. Muziek klinkt dan ook erg goed op deze tv. En ja, ook surround klinkt naar tevredenheid, de beam-tweeters dragen wezenlijk bij aan de onderdompeling in het geluid. De verbeterde Voice Zoom-functie maakt het mogelijk om dialogen netjes te boosten zonder ook de rest van de soundtrack luider te maken. Een goede soundbar is uiteraard nog steeds beter, maar is voor deze televisie absoluut niet vereist.

Google TV

Net zoals de Bravia 8 gebruikt de Bravia 9 de Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quadcore ARM Cortex-A73 CPU, 6GB RAM en de Mali-G57 GPU. De gebruikerservaring in Google TV is vlot. Het blijft bovendien een van onze favoriete smart tv-systemen. Dat heeft alles te maken met het bijzonder ruime app-aanbod, waar je zowel alle internationale als lokale streamingdiensten vindt.

Maar ook de aanwezigheid van Google Cast en Apple Airplay 2 is een fijne bijkomstigheid. Daarnaast biedt het platform heel uitgebreide aanbevelingen, niet per dienst maar per categorie en dat leidt tot een beter aanbod. Meer detail vind je in het artikel over Google TV. Sony heeft nog een extraatje voor je in petto, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core) is een exclusieve streamingdienst waarmee je films kunt huren of kopen.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. Van de klassieke versie zijn we geen fan, van de moderne des te meer. Die afstandsbediening gebruikt een oplaadbare batterij (op te laden via usb-c), en een eenvoudige maar erg goede lay-out met verlichte toetsen. De toetsaanslag is aangenaam en precies. De instellingen-toets bovenaan rechts brengt je naar het snelmenu voor onder andere beeld- en geluidpresets, en de menu-toets daaronder zet extra functies zoals het on-screen-toetsenbord op het scherm.

Conclusie

Sony heeft voor de Bravia 9 hoge verwachtingen gecreëerd en deze ook kunnen waarmaken. Ondanks wat kleine softwareproblemen zijn we vooral erg onder de indruk van de Sony K-65XR90. De nieuwe miniled-achtergrondverlichting levert niet alleen record-piekhelderheid, maar slaagt er dankzij een hoog aantal dimming zones en uitstekende aansturing ook in om prachtig contrast te tonen. Die combinatie maakt dat de tv uitzonderlijk goed presteert, zowel in donkere als heldere kijkomgeving. Samen met excellente kleurweergave garandeert dat een uitzonderlijke kijkervaring, zowel in SDR als HDR. Het mooie design, de prima audio en Google TV zijn kersen op de taart. Voor dit staaltje technologie betaal je vooralsnog een erg hoge prijs.

Winter. Buiten is het donker. Dus binnen (of in de tuin) maken we het extra gezellig. Kerstverlichting, kaarsen, een vuurkorf ... Veilig omgaan met elektriciteit en vuur is in deze periode extra belangrijk. Ook de risico's van vuurwerk vragen extra aandacht, of je er nu van houdt of niet. Met deze tips zorg je voor een veilige én sfeervolle decembermaand.

Lees ook: 10 tips om energie te besparen tijdens kerst

Houd je binnenverlichting veilig

Een sfeervol lichtsnoer in de kerstboom of op andere plekken in huis mag natuurlijk niet ontbreken. Zorg wel dat je altijd goedgekeurde verlichting gebruikt. Je kunt daarbij letten op het KEMA-keur. Led-verlichting is een veilige keuze, omdat deze lampjes niet heet worden. Controleer oude lichtsnoeren op beschadigingen en gooi beschadigde exemplaren weg. Heb je nog oude feestverlichting waarvan de lampjes warm worden? Gebruik die dan niet in de buurt van materialen die vlam kunnen vatten, zoals dennentakjes, slingers of brandbaar textiel.

Voor extra veiligheid kun je kiezen voor moeilijk brandbare decoraties. Dit staat vaak aangegeven op de verpakking. Gebruik je een verlengsnoer? Zorg dat deze heel is, koppel geen verlengsnoeren aan elkaar en rol een haspel altijd volledig uit. Vergeet niet de verlichting uit te zetten als je gaat slapen of van huis gaat. En wist je dat een kunstkerstboom minder brandgevoelig is dan een echte boom?

Veilige verlichting buiten

Buitenverlichting vraagt om extra voorzorgsmaatregelen. Kies alleen verlichting die geschikt is voor buitengebruik, herkenbaar aan de aanduiding IP44 of hoger en een waterdruppel in een driehoek. Gebruik een buitenstopcontact of een verlengsnoer dat speciaal voor buiten bedoeld is. Bescherm stekkerverbindingen met een waterdichte huls om kortsluiting te voorkomen.. 

Lees ook: Welke IP-rating heb ik nodig voor slimme buitenverlichting?

©martialred

Kaarsje aan? Gezellig, maar doe het veilig

Kaarsen geven extra gezelligheid. Als je een beetje oplet, kan dat ook prima zonder gevaar op brand. Zet een kaars altijd in een stevige houder of kandelaar. en zet kaarsen minimaal een halve meter van brandbare materialen zoals kersttakken of textiel. Droge dennentakken vatten razendsnel vlam, dus gebruik liever geen echte kaarsen in kerststukjes.

Brand blussen

Voorkomen is natuurlijk altijd beter, maar een ongeluk zit in een klein hoekje. Het kan een keer gebeuren dat een kaars omvalt of dat een kerststukje vlam vat. Wat doe je dan?

Een blusdeken is in veel gevallen een prima oplossing. Een klein brandje kun je daarmee snel doven. Zorg dus dat je een blusdeken bij de hand hebt als je kaarsjes brandt. Bewaar de blusdeken op een plaats waar je er snel bij kunt. Dus niet ergens in een kastje of op zolder, maar onder de bank bijvoorbeeld. De keuken is ook een goede plek, omdat daar ook meer risico is op het ontstaan van brand.

Een blusdeken is niet geschikt voor brandend vet. Een vlam in de pan kun je het best doven door de pan af te sluiten met een goed passende deksel. Lukt dat niet of verspreidt het vuur zich, dan heb je een brandblusser nodig die geschikt is voor vetbranden (klasse F, zie ook tabel hieronder). De meeste brandblussers zijn geschikt voor verschillende materialen. Een kleine brandblusser kost rond de 20 euro. Hang ook de brandblusser op een goed bereikbare plek. Een brandblusser met de classificaties A, B en F is geschikt voor de meeste huishoudens.

Blussen met water kan soms ook, maar niet bij brandend vet of elektriciteit. Als je buiten een vuurkorf gebruikt, is het handig om een emmer water in de buurt te hebben. 

Welke brandblusser voor welk materiaal?

Veilig met vuurwerk

Ga je zelf vuurwerk afsteken? Bereid je dan goed voor. Controleer eerst wanneer en waar vuurwerk mag worden afgestoken. In principe is dit toegestaan op 31 december van 18:00 uur tot 2:00 uur op 1 januari. Let op: gemeenten kunnen specifieke vuurwerkvrije zones instellen, bijvoorbeeld rond ziekenhuizen of dierenasiels.

Neem ook voorzorgsmaatregelen voordat je begint. Draag onbrandbare kleding en vermijd het dragen van een capuchon. Gebruik altijd een beschermende vuurwerkbril en een aansteeklont; deze krijg je vaak mee bij de aankoop van vuurwerk. Lees de gebruiksaanwijzing van het vuurwerk zorgvuldig door, zodat je weet hoe je het veilig afsteekt.

Let bij het afsteken op de windrichting. Bij harde wind kan vuurwerk op onverwachte plekken terechtkomen, wat gevaarlijk kan zijn. Zorg dat je vuurwerk altijd met de lont naar boven op een stevige ondergrond plaatst en dat er geen mensen binnen een straal van 8 tot 15 meter staan. Na het aansteken neem je zelf ook voldoende afstand om veilig te blijven.

©Lenise | lenisecalleja

Wat je moet weten over vuurwerk

In Nederland is alleen vuurwerk in categorie F1 en F2 toegestaan voor consumenten.

Categorie F3 vuurwerk, zoals vuurpijlen, knalvuurwerk en mortierbommen, is verboden. Het bezitten of afsteken van illegaal vuurwerk kan leiden tot hoge boetes.

De afsteektijden blijven hetzelfde: vuurwerk mag op 31 december vanaf 18:00 uur tot 2:00 uur 's nachts. Gemeenten kunnen vuurwerkvrije zones aanwijzen, bijvoorbeeld rond ziekenhuizen of dierenasiels. Controleer dit vooraf..

Heb je nog legaal vuurwerk over van vorig jaar? Dan kun je dit gewoon gebruiken. Je mag als particulier maximaal 25 kilo legaal vuurwerk thuis bewaren. Bewaar vuurwerk altijd op een koele, droge plaats.

Lees ook: Bang voor vuurwerk? Zo blijft je huisdier kalm tijdens Oud & Nieuw

Checklist voor een brandveilige decembermaand

✅ Controleer je binnen- en buitenverlichting op beschadigingen.
✅ Gebruik goedgekeurde verlichting en kies bij voorkeur voor led.
✅ Zet kaarsen altijd in een stevige houder en houd ze buiten bereik van kinderen en huisdieren.
✅ Zorg voor een blusdeken en een geschikte brandblusser in huis.
✅ Plaats rookmelders op elke verdieping en test ze regelmatig.
✅ Gebruik een koolmonoxidemelder bij open vuur of warmtebronnen.
✅ Bescherm huisdieren tegen vuurwerk en bied een veilige plek.
✅ Controleer of je vuurwerk legaal is en houd je aan de afsteektijden.