Windows is het enige besturingssysteem dat écht niet zonder antivirus kan. Vervelend, maar het hoeft je niets te kosten. Ook wanneer je niet voor de beveiliging van je pc wilt betalen, heb je keuze uit meerdere gratis programma's. Wat is de beste keuze voor gratis bescherming van jouw pc?

Al sinds Windows 8 wordt het besturingssysteem na installatie direct beveiligd tegen virussen. Helaas is de 'trackrecord' van Windows Defender onvoldoende om er ook echt je pc aan toe te vertrouwen. Wie z'n pc wil beveiligen moet dus echte antivirussoftware installeren. Veel geld hoeft dat niet te kosten, want zelfs wanneer je liever niet betaalt voor zoiets 'sufs' als antivirus, heb je ruim keuze uit meerdere gratis pakketten.

De gratis versies zijn natuurlijk altijd minder uitgebreid dan de betaalde versies, maar als het aankomt op bescherming tegen malware zijn ze niet minder goed. Dit bevestigt ook de bekende antivirustester Andreas Marx van het antimalware-testlaboratorium AV-Test. "Wij testen zowel de commerciële als de gratis antivirus-producten en doen dat op exact dezelfde manier. Vanuit ons perspectief als testers is het ook helemaal niet relevant of een product gratis is of niet, het moet gewoon de pc beveiligen. Onze ervaring is dat gratis antivirusprogramma's niet beter of slechter zijn dan de commerciële programma's van dezelfde leverancier."

©CIDimport

Windows 10 heeft een eigen antivirusproduct, maar de trackrecord van Windows Defender is onvoldoende om er je pc aan toe te vertrouwen.

Bitdefender

Bitdefender scoort al jaren goed in onze tests en biedt ook gratis beveiligingstools aan, waaronder Bitdefender Free Antivirus. Eerst lukte het ons wekenlang niet het product te downloaden. Toen na een week wachten Bitdefender Free Antivirus wel weer te downloaden was, bleek het de Roemeense versie. En de knop om tijdens de installatie of daarna de taal te veranderen werkte niet. We hebben Bitdefender natuurlijk geïnformeerd en dagen gewacht en meermaals gevraagd, maar niets meer vernomen. Hierdoor ontbreekt Bitdefender Free Antivirus in deze test.

©PXimport

Bitdefender maakt het wel erg bont. Lang was de software helemaal niet te downloaden en daarna alleen een Roemeense versie.

Testmethode

Alle geteste producten zijn geïnstalleerd op een pc met Windows 10 en in een virtuele machine. De echte pc was verder nagenoeg zonder extra software en bedoeld om een indruk te krijgen van de impact van het product op de prestaties van de pc en Windows 10. De virtuele machine was voor alle producten gelijk en betrof een installatie van opnieuw Windows 10 maar met als extra software Microsoft Office 2013, Oracle Java, Google Chrome en Firefox. Deze installatie is vooral gebruikt om de functionaliteit te testen en de integratie met andere producten. De kwaliteit van elk programma als bescherming tegen malware en opruimer van malware is overgelaten aan zeer gerenommeerde antivirus-laboratoria te weten AV-Comparatives, AV-Test, Virus Bulletin en NSS Labs.

Beste virusjager

Panda Free Antivirus krijgt het keurmerk Best getest. Het product haalt hoge scores in de meeste antivirustests van gerenommeerde antiviruslaboratoria en doet dat met geringe impact op de snelheid van ons testsysteem. De interface is modern en zeer overzichtelijk en de functionaliteit biedt drie soorten scans: een volledige, een aangepast waarbij je zelf de mappen kunt selecteren en een extra snelle van alleen de kritieke gebieden zoals geheugen, processen en cookies. Panda is volledig Nederlandstalig en erg prettig in het gebruik.

Meer dan virusbescherming

Avast Free Antivirus 2015 is een goede tweede met voldoende bescherming maar de software is minder overzichtelijk dan Panda. Met de netwerk- en kwetsbaarhedenscan biedt het wel extra's die Panda, maar deze functies zijn met andere programma's zoals een Secunia PSI of Ninite snel en beter te vervangen. Alleen wanneer je liever die functies beperkt houdt en integratie met het antivirusprogramma als voordeel ziet, heeft Avast op dit moment voordeel boven Panda.

Geen gedoe, gewoon veilig

Hoewel de functionaliteit van FortiClient beperkt is - ook in vergelijking met de andere gratis beveiligingsprogramma's in deze test - dat het programma wat het moet doen, doet het dit goed en zonder veel poespas. Het is duidelijk dat FortiClient niet gebruikt wordt om klanten te werven voor de betaalde versie: behalve een enkele banner in het programma zelf, laat Fortinet je helemaal met rust. Nadelen zijn behalve de beperkte functionaliteit vooral dat het programma alleen Engelstalig is en in de tests wel goed scoort maar nooit tot de echte top reikt.

Andere apparaten

Met de beveiliging van de Windows-pc heb je bijna alle risico's wel afgevangen. OX S, iOS en Android hebben niet of heel andere beveiligingsproducten nodig dan antimalware. Een aantal producenten van gratis antivirus voor Windows biedt ook gratis producten aan voor de beveiliging van deze andere besturingssystemen. Wil je jouw Mac, iPad, iPhone of Android-tablet of smartphone toch beveiligen, zoek dan in de Store naar een beveiligingsproduct dat voorziet in de opties die jij nodig hebt. Veelal zal dat geen antimalware zijn, maar meer het controleren van de rechten van apps, het kunnen lokaliseren van het apparaat wanneer dat is kwijtgeraakt of gestolen en het op afstand wissen van alle eventuele privégegevens op het apparaat. Aanbod en kwaliteit van deze apps loopt zeer uiteen.

©PXimport

Avast! is een van de aanbieders die behalve gratis beveiliging voor Windows ook gratis beveiliging voor mobiele apparaten aanbiedt.

Geen liefdadigheid

Ook aanbieders van gratis antivirusprogramma's moeten geld verdienen. Ze hopen door een basicversie van hun product weg te geven, later aanvullende diensten of betaalde producten te verkopen. Je vindt daarom in alle gratis antivirusproducten banners voor de betaalde versies, upgrade-opties en ook functies die helemaal niet in de gratis versie zitten maar die wanneer je erop klikt, de webshop openen. Jammer genoeg biedt geen van de aanbieders de mogelijkheid per functie te betalen, dus bijvoorbeeld wel voor de firewall en antispam maar niet voor de netwerkbeveiliging. Belangrijk bij de gratis software is de licentie. Deze kent vaak meer uitsluitingen en bepalen dan de licentie van betaalde software. Gebruik in een commerciële omgeving is bijvoorbeeld bijna altijd uitgesloten.

Gratis antivirussoftware heeft een groot voordeel boven betaalde pakketten dat je er niet naar om hoeft te kijken: de licentie loopt ook na een jaar gewoon door. Waar je bij betaalde pakketten ieder jaar moet kiezen of je nogmaals hetzelfde pakket wilt voor een jaar of overschakelt op andere antivirussoftware, ben je bij de gratis pakketten zonder gedoe beschermd.

©PXimport

Ook Avast probeert gebruikers van de gratis versie te verleiden tot de aankoop van een betaald product.

Minder uitgebreid

Kies je voor een gratis antiviruspakket, dan kies je voor de minimale vorm van pc-beveiliging. Alle extra's die naast de antimalware in de betaalde producten zitten, ontbreken op jouw pc waardoor het risico op een beveiligingsincident groter is. Dat hoeft geen probleem te zijn, als je maar de juiste maatregelen neemt. De eerste is een firewall en gelukkig is de Windows-firewall prima. De tweede is antispam, hiervoor kun je ook een mailprogramma met een eigen spamfilter zoals Microsoft Outlook gebruiken, of je e-mail online afhandelen (via Outlook.com of Gmail bijvoorbeeld).

Installeer ook zo snel mogelijk updates voor Windows en alle programma's. Dat is vooral belangrijk bij programma's met een automatische updatefunctie zoals Java en de software van Adobe. Je kunt ook nog een automatische updater zoals Secunia PSI inzetten of je software updaten via Ninite.com. Zorg er ten slotte voor dat je altijd een goede back-up achter de hand hebt, zowel van Windows als van je eigen documenten en foto's. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld een programma als True Image van Acronis.

©PXimport

Windows Update is een belangrijk onderdeel van de beveiliging van de pc.

Conclusie

Gratis bestaat niet. Kies je desondanks voor een gratis antiviruspakket, kies dan een pakket dat niet bezuinigt op de beveiliging, niet je persoonsgegevens verkoopt en hooguit bezuinigt op wat minder noodzakelijke functies of je af en toe lastig valt met reclame. Onze favoriete gratis antivirus is Panda, dat in de tests goede resultaten behaalt, gebruiksvriendelijk is en weinig impact heeft op de systeemprestaties. Alternatieven zijn Avast met FortiClient als outsider. Het enige product dat we afraden is Malwarebytes Anti-Malware omdat deze niet real-time beveiligt. Bij AVG moet je er rekening mee houden dat dit programma op grote schaal persoonsgegevens oogst en doorverkoopt.

Een overzicht van alle losse reviews vind je hier.

Je wasmachine aan je smartphone koppelen klinkt misschien als overbodige luxe, maar het kan wasjes draaien een stuk simpeler én goedkoper maken. Zo kies je met een slimme wasmachine nooit meer het verkeerde wasprogramma, bedien je je wasmachine eenvoudig vanaf je werk en verspil je nooit meer wasmiddel. En er is meer. 

Beste wasprogramma kiezen

Twijfel je regelmatig welk wasprogramma het beste is voor een bepaald type wasgoed, zoals ondergoed of delicate zomerse kleding? Met een slimme wasmachine hoef je je daar nooit meer druk om te maken. Je geeft gewoon in de app aan wat voor kleur je was heeft, welk type textiel het is en hoe vuil het is. De app geeft vervolgens een suggestie voor het meest geschikte programma. Lastige vlek in je kleding? Voer in de app in om wat voor soort vlek het gaat, en de wasmachine weet precies welk programma moet draaien om 'm te verwijderen. Een slimme wasmachine kan zelfs voor je uitrekenen hoe je je wasjes zo goedkoop mogelijk draait door rekening te houden met de actuele energieprijzen. Fijn voor het milieu én je portemonnee!

Op afstand bedienen

Een slimme wasmachine stopt nog net niet je wasgoed voor je in de trommel. Waarom zou je je wasmachine op afstand willen bedienen als je er toch naartoe moet? Nou, bijvoorbeeld omdat je het wasprogramma pas wilt starten als je op je werk zit, zodat je kleding niet uren gekreukt in de trommel blijft liggen. Of omdat je je wasmachine tijdens de daluren wilt laten draaien, maar je in die uren net op een verjaardag bent. Bedienen op afstand is om meerdere redenen nuttig. Zo geeft de app je een seintje wanneer je was schoon is en wanneer het wasmiddel bijna op is. Veel slimme modellen werken ook met spraakbediening. Handig als je drie dingen tegelijk doet en om welke reden dan ook het wasprogramma wilt onderbreken – bijvoorbeeld omdat je een verloren sok op de grond vindt die bij de was moet. 

©ID.nl

Automatische wasmiddeldosering

Het is een bekende valkuil bij het wassen: te veel wasmiddel gebruiken. Hoe meer, hoe beter, denken we al gauw. Maar dat is niet waar: hoe meer wasmiddel je gebruikt, hoe groter de kans dat je kleding beschadigt. Zeepsop blijft dan in de kleding zitten, waardoor je kleding stijf wordt en soms zelfs méér vlekken krijgt. Een slimme wasmachine voorkomt dat er te veel wasmiddel wordt gebruikt door rekening te houden met de hoeveelheid wasgoed en hoe vuil het is. Het enige wat jij hoeft te doen, is deze gegevens invoeren in de app. Automatische wasmiddeldosering is niet alleen beter voor je kleding, het zorgt er ook voor dat je langer met je wasmiddel doet. En dat bespaart weer geld. 

Lees ook: Nooit meer te veel wasmiddel: zo werkt automatisch doseren in je wasmachine

Extra wasprogramma's downloaden

Soms heb je speciale was: denk aan vuile outdoorkleding van je wandelvakantie of sportkleding met een sterke zweetgeur. Een traditionele wasmachine geeft je in dat geval enkel keuze uit standaardwasprogramma's, die mogelijk je was beschadigen, doen krimpen of niet voldoende reinigen. Een slimme wasmachine geeft je de mogelijkheid om, via de app, wasprogramma's voor speciaal wasgoed te downloaden. Denk daarbij niet alleen aan programma's voor sterk vervuilde kleding, maar bijvoorbeeld ook aan programma's voor spijkerbroeken, delicate babykleding en het verwijderen van dierenharen van kleding. Soms zijn er ook speciale wasprogramma's voor het reinigen van je wasmachine, bijvoorbeeld met stoom. 

©wachiwit

Onderhoudsmeldingen

Als je zo lang mogelijk van je wasmachine wilt genieten, zul je hem goed moeten onderhouden. Dat betekent: regelmatig grondig reinigen, de afvoer ontstoppen en kalkaanslag verwijderen. Vaak doen we dit niet – we hebben er geen tijd voor en weten ook niet goed wanneer en hoe vaak we dit moeten doen. Een slimme wasmachine vergeet je nooit te onderhouden, want hij vertelt je precies wanneer het weer tijd is voor een schoonmaakbeurt. In de app vind je ook allerlei handige tips hoe je zo'n schoonmaakbeurt uitvoert. Is je slimme wasmachine stuk? Via de app krijg je heel makkelijk contact met de klantenservice, die op afstand kan zien wat het probleem is én het vaak meteen voor je kan oplossen. Scheelt weer dagen wachten op een monteur.

Iedereen gebruikt het gewone Startmenu van Windows 11. Je vindt er apps, instellingen, aanbevelingen en tegels. Overzichtelijk, maar je moet soms flink doorklikken voordat je eindelijk bent waar je zijn wilt. Kan dat niet handiger? Zeker: er bestaat ook een tweede Startmenu: een stuk eenvoudiger en vooral sneller. Waar je het vindt en hoe je het gebruikt, lees je in dit artikel.

Lees ook: Laptop met Windows 11? Zo doe je langer met de accu

Gewone Startmenu versus verborgen Startmenu

Het gewone Startmenu van Windows 11 is het startpunt voor de meeste gebruikers. Hier vind je je apps, recente bestanden, een zoekbalk en knoppen voor instellingen en afsluiten. Het menu is visueel ingericht, met tegels en iconen, en richt zich vooral op dagelijks gebruik.

©ID.nl

Het reguliere Startmenu is overzichtelijk, maar je moet nog wel doorklikken wanneer je op zoek bent naar Instellingen.

Het verborgen Startmenu ziet er heel anders uit. Geen tegels of visuele opsmuk, maar een compacte lijst met systeemfuncties. Denk aan apparaatbeheer, taakbeheer, netwerkverbindingen en terminal. Dit menu is vooral bedoeld voor wie snel iets wil aanpassen, controleren of oplossen.

Zo open je het verborgen Startmenu

De makkelijkste manier is simpelweg met de rechtermuisknop op de Startknop klikken (onderaan je scherm, links). Meteen verschijnt een menu met een lijst vol snelkoppelingen. Geen wachttijd, geen vertraging: het menu reageert direct.

Gebruik je liever het toetsenbord? Druk dan op Windows-toets + X. Deze sneltoets werkt overal in Windows, zelfs midden in een programma. Handig op een laptop, zeker als je geen muis bij de hand hebt.

Werk je op een touchscreen? Tik dan op de Startknop en houd die een paar seconden vast. Zodra Windows dit herkent als een 'lang tikken', verschijnt het menu automatisch.

Hoe je het ook opent, de inhoud is altijd gelijk. Het menu komt standaard naast de Startknop in beeld, dus je hoeft nooit te zoeken.

💡Door de Donkere Modus in te stellen (via Instellingen -> Persoonlijke instellingen -> Kleuren) krijgt het tweede Startmenu een donkere achtergrond. Dat zorgt ervoor dat het onderscheid met eventueel geopende programmavensters wat groter wordt.

Wat vind je in dit tweede Startmenu?

Alles wat je anders via Instellingen of het Configuratiescherm moet opzoeken, staat hier bij elkaar. In plaats van losse snelkoppelingen of visuele tegels, toont dit menu een strakke lijst.

Zo kom je met één klik bij Apparaatbeheer, Schijfbeheer, Taakbeheer, Netwerkinstellingen of PowerShell. Handig als je iets wilt aanpassen, controleren of snel een probleem moet oplossen.

Microsoft heeft de functies logisch gegroepeerd. De bovenste opties gaan over apps en energiebeheer, daaronder volgen tools voor systeembeheer en netwerkverbindingen. Verder naar beneden vind je opdrachten voor afsluiten of afmelden. Je herkent ze aan hun vertrouwde namen, wat zoeken overbodig maakt. Een voorbeeld: als je software wilt verwijderen, hoef je niet naar Instellingen > Apps > Geïnstalleerde apps. Je kiest gewoon 'Geïnstalleerde Apps' uit het menu en je bent er meteen.

©ID.nl

Via het tweede Startmenu heb je meteen toegang tot allerlei systeemtools waarvoor je anders zou moeten zoeken in Instellingen of in het Configuratiescherm.

Waarom het tweede Startmenu zo handig is

Hoewel de systeemtools die je via het tweede Startmenu kunt bereiken voor veel mensen Windows-onderdelen zijn die ze niet zo vaak zullen gebruiken, is het toch handig dt je ze direct 'onder de knop' hebt zitten. Stel: je hebt wifi-problemen. In plaats van drie keer klikken door Instellingen kun je direct 'Netwerkverbindingen' openen. Of je wilt zien of een usb-stick goed wordt herkend. Dan hoef je alleen maar te klikken op 'Apparaatbeheer'. Voor wie vaker met systeeminstellingen werkt, is dit menu eigenlijk helemaal onmisbaar. Je hoeft geen sneltoetsen te onthouden of eindeloos door menu's te klikken. Alles wat je vaak gebruikt zit binnen handbereik. En ook als je het niet dagelijks gebruikt, is het handig om te weten dat het er is. Het scheelt je hoe dan ook veel tijd en zoekwerk.

Ook fijn: het menu ziet er op elke Windows 11-pc hetzelfde uit. Of je nu thuis werkt, op kantoor zit of iemand anders helpt: je weet precies waar je moet zijn.

Dus?

Het verborgen Startmenu is een van de meest praktische onderdelen van Windows 11. Het geeft je directe toegang tot systeemfuncties en tools waarvoor je anders moet doorklikken en waar je naar moet zoeken. Het is geen vervanger van het gewone menu, maar een aanvulling voor wie meer uit z'n systeem wil halen. Of je nu snel iets wilt aanpassen, een probleem onderzoekt of gewoon minder wilt klikken: het tweede Startmenu maakt het net een stuk makkelijker!

⬇️Scrol omlaag en bekijk welke onderdelen je in het tweede Startmenu vindt en wat je ermee kunt