ID.nl logo
Nas-systemen getest: Wat is de beste nas?
© PXimport
Zekerheid & gemak

Nas-systemen getest: Wat is de beste nas?

De cloud heeft de manier waarop we back-uppen veranderd, toch is het zeker niet het einde van de nas geworden. Integendeel: de behoefte aan massieve opslagcapaciteit in het eigen netwerk neemt alleen maar toe. Bovendien biedt een nas nog steeds veel meer functionaliteit dan welke cloud ook. Alleen moet je wel de juiste kiezen, want de keuze voor een nas is vaak een keuze voor jaren. Wij hebben zestien systemen getest. Wat is de beste nas?

Dat een nas nog ‘een nas’ heet, komt vooral doordat we de naam nooit voluit gebruiken. Een ‘network attached storage’ (een harde schijf met een netwerkaansluiting) dekt allang de lading niet meer. Zelfs de goedkoopste nas is al een mini-server met meer functionaliteit dan elk ander apparaat in het thuisnetwerk. En ja, er zit ook minimaal één harde schijf in. Dat de nas alle veranderingen, zoals de opkomst van de Mac in het thuisnetwerk en de enorme groei van smartphone en tablet, moeiteloos overleeft, komt door zijn flexibiliteit. Nas-leveranciers hebben vroegtijdig ontdekt dat de gebruiker alles wil behalve de kosten en complexiteit die bij een echte server horen. Leveranciers investeren nog steeds fors in de software op de nas en alles wat daarbij hoort. Toch is een nas wel degelijk meer dan software, hardware blijft belangrijk. Een nas moet namelijk wel snel zijn, liefst on-the-fly een film kunnen transcoderen voor weergave op een tablet, meerdere back-ups kunnen bewaren en dat liefst veilig, dus over meerdere schijven.

Geen WD en Seagate in de test

Hoewel Western Digital wel is meegenomen in de test van nas-software, ontbreekt het merk in deze test van nas-hardware. Rondom de IFA-beurs in Berlijn wilde Western Digital zijn nas-aanbod updaten. Testexemplaren waren nog niet beschikbaar. Een andere ontbrekende naam in dit artikel is Seagate. Deze opslagfabrikant is gestopt met de ontwikkeling van nas-apparaten.

ARM versus Intel

Dwars door het nas-aanbod loopt de scheiding tussen ARM en Intel, of beter gezegd, tussen systemen met een processor volgens de ARM-architectuur en systemen met een processor volgens de x86-architectuur. De x86-processors kennen we van AMD en Intel, maar zijn in een nas bijna altijd afkomstig van Intel. ARM-processoren hebben niet één fabrikant, ARM is namelijk een processorarchitectuur waar een chipfabrikant een licentie op kan nemen. Marvell heeft zo’n licentie, net als Freescale, dat eigendom is van het Nederlandse NXP, en zelfs Amazon. De laatste kocht in 2015 het Israëlische Annapurna Labs en zowel Synology als QNAP hebben een nas in de test met zo’n Amazon-chip.

Een ARM-processor werkt fundamenteel anders dan een x86-processor. Een ARM-processor kan eenvoudige taken snel en zuinig uitvoeren, maar moet complexe juist eerst opdelen in minder complexe handelingen. Een x86-processor hoeft dat niet, die kan juist heel complexe handelingen uitvoeren. Maar daarvoor heeft een x86-processor wel meer transistors nodig: hij is daardoor groter, verbruikt meer energie en produceert meer warmte. Daarom dat aanvankelijk vooral ARM-processor in nas-apparaten werden gebruikt.

Gedwongen door de opkomst van smartphones en tablets is ook Intel nadrukkelijker energiezuinige processoren ging ontwikkelen, en werd Intels rol in nas-apparaten ook groter. Ruim de helft van de geteste nas-apparaten heeft inmiddels een Intel-processor. Dat wil niet zeggen dat de rol van ARM is uitgespeeld. Wel is deze vooral bij de kleinere modellen beperkt tot gebruik in de goedkopere modellen zoals de Asustor AS1002T en de Synology DS216j.

©PXimport

Waar is AMD?

Hoewel ook AMD-processors met een x86-architectuur maakt en deze vaak goedkoper zijn dan vergelijkbare modellen van Intel, kom je het merk in een nas niet snel tegen. Alleen QNAP heeft nas-systemen met een AMD-processor, maar allemaal in het duurdere segment. En dat zal ook gelden voor de onlangs aangekondigde TS-x77-serie, de eerste met de AMD Ryzen-processor. Deze komt alleen voor in modellen met 6, 8 en 12 schijven en met maximaal 64 GB DDR4-geheugen.

©PXimport

Aantal schijven en geheugen

Een belangrijke factor in de aankoop is het aantal schijven. Een nas met ruimte voor meer schijven is bij aanschaf al duurder en wordt nog duurder door het grotere aantal schijven dat gekocht moet worden. Toch is een nas met meer schijven uiteindelijk vaak verstandiger. Dit komt omdat meer schijven tot minder verlies van opslagruimte leidt wanneer je kiest voor raid en je met relatief goedkopere schijven een groter opslagvolume kunt creëren.

Wanneer een nas zwaarder wordt belast, speelt ook de hoeveelheid geheugen mee, zowel in het energieverbruik als de prestaties. Bij 2bay-nas-apparaten is 2 GB geheugen inmiddels de standaard, net als bij de goedkopere 5bay-modellen. Bij 4bay-modellen is 4 GB steeds meer de standaard, met de Asustor AS6404T als uitschieter met 8 GB.

Schijfindelingen

Raid is een methode om de gegevens op een nas te beschermen tegen het stuk gaan van een harde schijf. Hiervoor is het nodig raid1 of hoger te gebruiken. Raid1 kan al bij twee schijven, maar vraagt dan wel de helft van de totale opslagcapaciteit. Vanaf vier schijven kun je een hogere raid kiezen die een relatief kleiner deel van de opslagcapaciteit nodig heeft voor de bescherming. Vind je raid maar lastig of wil je ongelijke schijven combineren, kies dan voor een van de flexibele raid-opties: Synology SHR, Drobo BeyondRAID of Netgear X-RAID.

©PXimport

Testmethode

Voor deze test zijn 16 actuele nas-apparaten met plek voor 2, 4 en 5 schijven (bays genoemd) geselecteerd. De selectie is gemaakt op basis van de prijs en beschikbaarheid. Ook is geprobeerd meer nieuwere modellen in de test te krijgen.

Elke nas is voorzien van de nieuwste firmware en daarna getest op snelheid en functionaliteit. De nas zit daarvoor samen met het testsysteem en een gigabit-switch van Linksys op een apart testnetwerk. Voor de snelheidstest gebruiken we de Intel NAS Performance Toolkit die praktijksituaties zoals het afspelen van een hd-film en het werken met Office-bestanden simuleert. Dit is gedaan voor jbod en raid0, en raid1 of raid5. Als opslag werden Seagate nas-schijven van 2 TB gebruikt. Deze schijven zijn voorzien van speciale firmware om jarenlang betrouwbaar en toch bovengemiddeld belast te worden en zijn daarmee bij uitstek geschikt voor gebruik in een nas. Alle gegevens van de verschillende tests, zijn terug te vinden in de tabel bij dit artikel. Daarin ook een overzicht van de belangrijkste functies en bijbehorende opties zoals het aantal packages en apps. Van de nas-apparaten die wel in de tabel staan, maar niet apart besproken worden, staat de review online op www.computertotaal.nl.

Synology DS216j

De DS216j is de goedkoopste nas in de test. Het is een 2bay-nas met een dualcore-processor van 1 GHz (Marvell Armada 385) en slechts 512 MB geheugen. Maar het is wel een echte Synology en dus krijg je het DSM-besturingssysteem; het uitgebreide aanbod aan packages om de functionaliteit van de nas uit te breiden; Synology Hybrid Raid voor de slimme schijfconfiguratie; Quick Connect voor toegang vanaf het internet; en de goede mobiele apps. Dit hele Synology-platform is samen de grote kracht van een goedkope nas als deze DS216j. Je mist enkel wat geavanceerde opties zoals het btrfs-bestandssysteem.

Zoals te verwachten zijn de hardware-specificaties beperkt, maar minder erg dan we soms van Synology gewend zijn. Eindelijk hebben we twee usb3.0-poorten (geen usb 2.0 meer). Een hele verbetering ten opzichte van eerdere versies van deze instap-nas én enkele duurdere modellen die zelfs nu nog verkrijgbaar zijn. Het aantal netwerkpoorten is beperkt tot één, wie meer wil of poorten wil samenvoegen om meer snelheid te winnen, moet dus uitwijken naar een duurder model.

De schijven zitten niet in sledes, maar worden in het chassis van de nas geschroefd. Een erg eenvoudige, zij het ook erg solide manier. Voor de enthousiaste thuisgebruiker is deze instap-Synology zeker het overwegen waard, wanneer de belasting evenals het aantal gebruikers beperkt blijft en ook hardwarematig transcoderen niet nodig is.

©PXimport

Synology DS216j

Prijs
€ 175,-
Website
www.synology.nl6Score60

  • Pluspunten

  • Prijs

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Weinig geheugen

  • Transcoderen

Asustor AS1002T

De AS1002T is de enige andere nas onder de tweehonderd euro in de test. Het is één van de weinige ARM-modellen van Asustor. Asustor gebruikte aanvankelijk alleen Intel-processors, maar veranderde die strategie toen het daarmee geen goedkoop instapmodel wist te ontwikkelen. De AS1002T heeft dezelfde Marvell Armada-processor als de Synology DS216j en eveneens maar 512 MB geheugen. Die bescheiden hardware-specificaties zorgen ervoor dat ook hier het hardwarematig transcoderen ontbreekt (en daarmee tevens de een hdmi-poort). De AS1002T is daarmee één van de weinige Asustor-nas’en die je niet direct op een aangesloten monitor of televisie kunt gebruiken (met de Asustor Portal-uitbreiding, Netflix, Spotify, Plex, Kodi en vele andere bekende applicaties). Toch is de AS1002T een keurige instapper voor een laag bedrag, die ook heel veel wel kan. Alle netwerkzaken zijn aanwezig, een groot deel van de Asustor-apps kan worden gebruikt en zolang het aantal gebruikers en gelijktijdige functies beperkt blijft, zul je geen verschil merken ten opzichte van een van de veel duurdere modellen. De nas beschikt over twee usb3.0-poorten en één netwerkpoort. De prestaties zijn vergelijkbaar met die van de Synology DS216j en DS216play, het stroomverbruik behoort tot de laagste in de test.

Een zwak punt zijn de mobiele apps voor smartphone en tablet. Maar zodra Asustor de al gestarte verbeteringen daar doorzet, kan deze goedkope nas een prima eerste nas voor velen zijn.

©PXimport

Asustor AS1002T

Prijs
€ 195,-
Website
www.asustor.com6Score60

  • Pluspunten

  • Prijs

  • Software-uitbreidingen

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Weinig geheugen

  • Transcoderen

  • Mobiele apps

Netgear RN422

Wie een robuuste nas wil, komt bijna automatisch bij Netgear terecht. De bouwkwaliteit van de nieuwe modellen is uitstekend (net als altijd). Geen plastic, geen losse delen, maar een heel degelijke nas. Het strookt met het plan dat Netgear heeft om zich minder op de onderkant van de markt te richten en meer op gevorderde consumenten en de zakelijke markt. De RN422 beschikt als één van de weinige nas-apparaten over een led-display op de voorkant: handig bij het configureren, maar ook als de nas een systeemmelding wil doorgeven. Met de grote knoppen onder de led scrol je snel door de menu’s.

De RN422 is uitgerust met een Intel Atom-processor op 1,5 GHz en beschikt over 2 GB geheugen. De twee netwerkpoorten kunnen zowel los geconfigureerd worden, maar ook in ‘trunkmodus’ geplaatst worden om samen één supersnelle netwerkverbinding te maken. Ook op één lan-poort is de ReadyNAS 422 echter supersnel, het is de op twee na snelste 2bay-nas in de test. Met X-Raid is het mogelijk de opslag op een flexibele manier in te richten (hoewel dat bij maar twee schijven iets minder relevant is). Daarbij kun je gebruik maken van het btrfs-bestandssysteem, dat Netgear in alle modellen toepast en zorgt voor continue back-ups van alle gegevens op de nas.

De zakelijke focus van Netgear maakt dat de nas minder geschikt is als je heel veel met media en apps wilt doen, maar voor een snelle en betrouwbare nas zonder veel poespas is het een goede keuze.

©PXimport

Netgear RN422

Prijs
€ 549,-
Website
www.netgear.nl6Score60

  • Pluspunten

  • Snelheid

  • Btrfs

  • eSata-poort

  • Vijf jaar garantie

  • Minpunten

  • Prijs

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

QNAP TS-231P

QNAP blijft maar rommelen met de productaanduidingen, nu is er weer een P-serie en niemand die weet wat het betekent. De TS-231P is de goedkoopste QNAP in deze test en een echte instapper. Je haalt hiermee niet het maximale uit de QNAP-software, maar het is wel een heel capabele nas. De basis van de TS-231P is een Annapurna Labs Alpina AL-212 dualcore-processor op 1,7 GHz. Samen met 1 GB ram is dat voldoende om de meeste functies goed te kunnen gebruiken en ook nog enkele apps erbij te gebruiken. Opvallend is de beschikbaarheid van twee lan-poorten, hier is QNAP duidelijk scheutiger dan de meeste concurrenten in deze lage prijscategorie.

De nas is duidelijk niet geschikt voor realtime hardwarematig transcoderen van video en film en ook is er geen hdmi-poort. Gebruik van de QNAP HD Station voor weergave van content en gebruik van apps direct op een aangesloten televisie of monitor is met de TS-231P dus niet mogelijk. Maar wat de nas moet doen, doet-ie goed en snel, het is één van de snelste in de test. Toch opvallend hoe QNAP hier de meeste Synology-nas’en heeft ingehaald (in elk geval bij de 2bay-modellen). Neem daarbij het overwegend lage energieverbruik (in elk geval in rust) en deze TS-231P is een prima nas voor iedereen die de extra functies niet nodig heeft.

©PXimport

QNAP TS-231P

Prijs
€ 207,-
Website
www.qnap.com6Score60

  • Pluspunten

  • Snelheid

  • Hdmi-poort

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Weinig geheugen

QNAP TS-253B

Als de prijs niet zo hoog was, dan stond de QNAP TS-253B ongetwijfeld bovenaan de verlanglijst van velen die op zoek zijn naar een 2bay-nas zonder compromissen. Deze TS-253B innoveert: naast dat meldingen op het kleine, maar goed leesbare oled-schermpje te zien zijn, zit er ook een geluidschip in de nas die met een duidelijke stem meldt dat het opstarten is voltooid, dat de nas wordt afgesloten en nog veel meer. Een tweede innovatie is USB-Direct: via de usb-c-poort aan de voorkant en de QFinder-software (voor Windows en Mac) kan behalve via het netwerk, ook een directe verbinding worden gemaakt met de nas. De verbinding is snel en kan ook gebruikt worden om de nas te configureren.

Maar ook verder laat de TS-253B met zijn Intel Celeron-processor, 4 GB geheugen, twee netwerkaansluitingen en twee hdmi-poorten weinig te wensen over. Uiteraard kun je bestanden bewaren en delen, de TS-253B doet het ook goed als mediastation en zelfs als mediaspeler die je direct op je televisie aansluit. Video’s laten zich direct bekijken in 4K-resolutie of transcoderen voor weergave op andere resoluties en apparaten. Het enige minpunt zijn de prestaties die door onverklaarbare reden soms echt lager liggen, maar ook daarmee is de nas snel genoeg voor dagelijks gebruik. De TS-253B beschikt over een vrij pci-e-slot waarin een 10Gbit/s-netwerkkaart past, een upgrade die voor dit model echter relatief te kostbaar is.

©PXimport

QNAP TS-253B

Prijs
€ 588,-
Website
www.qnap.com10Score100

  • Pluspunten

  • Geheugen

  • Usb-aansluitingen + USB-Direct

  • Hdmi-poorten

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Minpunten

  • Prijs

  • Niet de hoogste prestaties

QNAP TS-251A

De QNAP TS-251A is de snelste nas in de test, zelfs sneller dan de qua hardware oppermachtige TS-253B. We kunnen de verschillen in prestatie niet helemaal verklaren. De vele extra’s die de TS-253B heeft ten opzichte van de duidelijk bescheidenere TS-251A (zoals het pci-e-slot en mogelijk ook de extra hdmi-poort) kunnen een verklaring zijn, een nog niet geoptimaliseerd QTS-besturingssysteem ook. Of de verschillen het grote prijsverschil rechtvaardigen hangt helemaal van de toepassing van de nas af. De TS-251A zal voor de meeste toepassingen wel genoeg zijn, met een Intel Celeron N3060 processor en 2 GB geheugen. Alle QNAP-uitbreidingen kunnen worden gebruikt, inclusief HD Station voor de directe weergave van multimedia en ook zakelijke toepassingen op een aangesloten televisie of andere monitor (dankzij de hdmi-poort). De TS-251A is van de QNAP nas-apparaten met twee schijven de misschien wel beste optie, tenzij één van de nieuwe extra’s van de TS-253B echt noodzakelijk is.

©PXimport

QNAP TS-251A

Prijs
€ 335,-
Website
www.qnap.com8Score80

  • Pluspunten

  • Snelheid

  • USB-Direct

  • Hdmi-poort

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

QNAP waarschuwt voor datacorruptie

QNAP liet in juli een waarschuwing uitgaan dat alle QNAP-nas’en met een raid5 of raid6-opstelling en uitgerust met QTS-versie 4.2.0 of 4.3, zo snel mogelijk moesten upgraden naar versie 4.2.6 voor oudere apparaten, en 4.3.3.0238 voor nieuwere apparaten. De reden was een ontdekte fout in het algoritme dat QNAP gebruikt voor zijn gegevensopslag in raid5 of raid6. Die fout kon leiden tot zeer geleidelijke en daardoor pas laat opgemerkt dataverlies.

Netgear RN424

Net als de kleinere RN422 beschikt ook de 4bay-nas Netgear RN424 over een prettig led-display aan de voorzijde. Met de knoppen onder het display staat, blader je door de informatie op het scherm. De ReadyNAS 424 is gebaseerd op een 1,5 GHz Intel Atom C3338 dualcore-processor met 2 GB ddr4-geheugen. De nas werkt vlot en heeft dezelfde interface als de andere Netgear-nas’en: een kwestie van inloggen, configureren en je hoeft eigenlijk nooit meer terug te komen. Zeker in een kleinzakelijke omgeving zal men dat waarderen. Evenals het btrfs-bestandssysteem dat zorgt voor extra beveiliging van de data en waarmee je altijd terug kunt naar een oudere versie van een bestand. Fijn is ook flexibele raid-vorm X-RAID, die zeker bij een nas met ruimte voor vier schijven beter op zijn plaats is dan bij een 2bay-nas. De RN424 heeft verder twee netwerkpoorten en een usb-poort. Het aantal uitbreidingen is beperkt, maar ook dat past in een zakelijke omgeving. Consumenten op zoek naar een nas waarmee ze tal van andere services binnen het thuisnetwerk kunnen aanbieden, moeten kiezen uit bepaalde modellen van Synology, QNAP en Asustor. De prijs is hoog, maar daarvoor biedt Netgear ook als enige vijf jaar garantie.

©PXimport

Netgear RN424

Prijs
€ 699,-
Website
www.netgear.nl6Score60

  • Pluspunten

  • Btrfs

  • Vijf jaar garantie

  • eSata-poort

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Prijs

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

Asustor AS6302T en AS6404T

De AS6302T en AS606T zijn twee nieuwe nas-modellen van Asustor. Beide nas-apparaten zijn gebaseerd op de nieuwste generatie Intel Celeron-processor uit de Apollo Lake-processorfamilie. In het 2bay-model AS6203 zit de Celeron J3355 op 2,0 GHz, het 4bay-model AS6404T bevat een Celeron J3455 maximaal 1,5 GHz. De 4bay-nas heeft wel standaard 8 GB geheugen, tegen de 2 GB van de AS6302T. Het geheugen in de AS6302T kan wel tot eveneens 8 GB worden uitgebreid. Beide hebben vier usb3.0-poorten waarvan één usb type-c. Er zijn telkens twee netwerkpoorten met alle bijbehorende opties voor failover en trunking voor meer snelheid. De AS6404T heeft nog een groot led-display voor meldingen en systeeminformatie.

Beide nas’en hebben s/pdif-uit voor geluid en een hdmi-poort om de nas direct op een monitor of televisie aan te sluiten. Via de Asustor Portal kan dan direct op de tv of monitor gebruik worden gemaakt van YouTube, Chrome, Kodi, Netflix, Spotify en nog veel meer. Een leuke innovatie van Asustor is MyArchive. Hiermee kan afhankelijk van het model één of meer schijfposities worden gebruikt om gegevens van de nas te archiveren door een schijf te plaatsen, data te kopiëren en daarna de schijf te verwisselen. Dit kan gebruikt worden om een eigen extern archief te maken, maar ook voor het uitwisselen van grote hoeveelheden data.

©PXimport

Asustor AS6302T

Prijs
€ 499,-
Website
www.asustor.com8Score80

  • Pluspunten

  • Usb-aansluitingen

  • Hdmi-poort

  • Software-uitbreidingen

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Prijs

  • Mobiele apps

©PXimport

AS6404T

Prijs
€ 739,-
Website
www.asustor.com8Score80

  • Pluspunten

  • Geheugen

  • Hdmi-poort

  • Usb-aansluitingen

  • Software-uitbreidingen

  • Energieverbruik

  • Minpunten

  • Prijs

  • Mobiele apps

Geen hdmi bij Synology

Van de drie grote nas-fabrikanten heeft Synology als enige geen hdmi-poort op de nas’en. Volgens Michael Wang, senior product specialist bij Synology, is een nas in Synology’s visie niet bedoeld om zo dicht bij de televisie te staan dat deze direct aangesloten kan worden op de tv. De meeste huishoudens hebben ook meer dan één televisie, waardoor Synology ervoor kiest juist de streaming-functionaliteit verder te verbeteren.

Synology DS916+ en DS716+II

De DS916+ is de grootste en duurste Synology nas met vier schijven. De nas is uitgerust met een Intel Pentium N3710 processor met vier cores op 1,6 GHz. Standaard is er 2 GB geheugen, maar dat kan uitgebreid worden tot maximaal 8 GB. Dat kan handig zijn als de nas gebruikt wordt voor virtualisatie op de nas. Daarvoor is een nas met deze rekenkracht en opslagcapaciteit bij uitstek geschikt, als het geheugen inderdaad wordt uitgebreid. Als nas in de Plus-serie ondersteunt de DS916+ ook het btrfs-bestandssysteem, evenals hardwarematige transcodering tot 4K. De verschillen tussen de DS916+ en de DS716+II zijn klein. De DS716+II heeft maar plek voor twee schijven en bevat een Intel Celeron N3160 quadcore-processor. En van de DS716+II kan de 2 GB geheugen niet worden uitgebreid. Alle overige specificaties zijn gelijk, ook de ondersteuning van btrfs en transcodering.

Het onderlinge prijsverschil is best groot, maar verklaarbaar met het verschil in schijven en de paar extra opties.

©PXimport

Synology DS916+

Prijs
€ 579,-
Website
www.synology.nl8Score80

  • Pluspunten

  • Synology Hybrid Raid

  • Btrfs

  • eSata-poort

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Minpunten

  • Energieverbruik

©PXimport

DS716+II

Prijs
€ 469,-
Website
www.synology.nl8Score80

  • Pluspunten

  • Btrfs

  • eSata-poort

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Minpunten

  • Prijs

Drobo 5N2

Veel opslagsystemen van het merk Drobo hebben geen netwerkpoort, maar worden via usb of thunderbolt direct op een pc en vaker nog een Mac aangesloten. De Drobo 5N2 is één van de uitzonderingen en beschikt zelfs over twee netwerkpoorten. Deze kunnen worden samengevoegd voor failover of om de netwerksnelheid te verhogen. Opvallend is het ontbreken van elke verdere aansluiting, geen thunderbolt en geen usb. Iets als USB-direct (zoals QNAP dat op sommige modellen biedt) ontbreekt dus bij de partij waar je dat juist van zou verwachten.

De Drobo 5N2 is gebaseerd op een Marvell Armada XP 385 quadcore-processor op 1,6 GHz en bevat 2 GB geheugen. Van de vier cores zijn er maar drie voor de nas beschikbaar, op de vierde draait het besturingssysteem en BeyondRAID. Deze flexibele manier om met de opslagcapaciteit van de schijven om te gaan is hét koopargument voor een Drobo. Hoewel meer nas-apparaten iets vergelijkbaars bieden, doet niemand het zo mooi als Drobo. Bij elk van de vijf horizontaal geplaatste schijven informeert een statusaanduiding over de gezondheid van een schijf en de hele nas. De 5N2 heeft als enige nas in de test een klein interne batterij: valt de stroom uit, dan schakelt de nas zichzelf netjes uit zonder dat er data verloren gaat. Daarnaast heeft hij enkele high-end functies zoals snel herstel van de Drobo inclusief configuratie in geval van nood. De geringe snelheid en de zeer beperkte aanvullende mogelijkheden maken de Drobo vooral geschikt als extra handige bestandsserver.

©PXimport

Drobo 5N2

Prijs
€ 599,-
Website
www.drobo.com6Score60

  • Pluspunten

  • Prijs

  • Minpunten

  • Software-uitbreidingen

  • Geen transcoderen

Minebox crypto-nas

Minebox is een innovatieve nas die alle gegevens die jij op jouw Minebox plaatst, versleutelt en verspreidt naar alle andere Minebox nas-systemen. Minebox biedt zo het voordeel van back-up in de cloud, maar zonder dat al jouw gegevens ooit in handen van één andere persoon of organisatie zijn. Voor het loggen van alle transacties en om zekerheid te krijgen over alle aangesloten Minebox’en gebruikt het dezelfde blockchain-techniek als Bitcoin. Ongebruikte rekenkracht en opslagcapaciteit kan ook gebruikt worden om nieuwe Bitcoins te genereren. Het onderliggende xOS-besturingssysteem is een ‘verbeterde’ versie van CentOS. Minebox gebruik standaard HP-hardware. De Oostenrijkse makers van de Minebox hebben inmiddels een eerste zending van 200 Minebox’en verstuurd aan de laatste groep testers. Meer informatie op www.minebox.io.

©PXimport

Synology DS1517

De DS1517 is de goedkoopste 5bay-nas van Synology. Met een Annapurna Labs AL-314 quadcore-processor, 2 GB geheugen, vier netwerkpoorten en twee usb3.0-poorten is de DS1517 namelijk vooral geschikt als degelijke bestandsserver. Zeker wanneer daar via de eSata-poort nog eens een uitbreidingsunit van vijf schijven aan wordt toegevoegd. De nas is krachtig genoeg om nog aanvullende taken te vervullen zoals een mailserver, Synology Office of de opslag van de beelden van bewakingscamera’s rondom het kantoor aan huis. Eigenlijk vinden we dat ondersteuning voor het btrfs-bestandssysteem als extra maatregel voor databeveiliging niet had mogen ontbreken. Ook kan deze nas niet hardwarematig transcoderen, maar dat vinden we iets minder belangrijk.

Er is ook een 120 euro duurdere DS1517+, daarvoor krijg je een krachtigere Intel Atom-processor, een pci-e-uitbreidingsslot voor bijvoorbeeld een 10Gbit-netwerkkaart en wél met ondersteuning voor Btrfs. Dat btrfs ontbreekt in de DS1517 (die toch niet goedkoop is) vinden we echt opvallend. Btrfs is in de visie van Synology duidelijk een zakelijke functie, maar als deze DS1517 iets is, dan is het wel zakelijk. Nu laat deze nas vooral gemengde gevoelens achter.

©PXimport

Synology DS1517

Prijs
€ 689,-
Website
www.synology.nl7Score70

  • Pluspunten

  • eSata-poorten

  • Software-uitbreidingen

  • Mobiele apps

  • Minpunten

  • Prijs

  • Geen btrfs

  • Geen transcoderen

QNAP TS-453A (4 GB)

QNAP introduceerde de TS-453A in 2015 en inmiddels is zelfs zijn opvolger (de TS-453B) al te koop, toch blijft het een interessante NAS. Daarvoor zorgen de nog altijd voldoende snelle Intel Celeron N3150 quad-core processor met 4GB RAM (uitbreidbaar tot 8GB), de ruimte voor vier harde schijven voor diverse opslagconfiguraties en ook het ruime aantal aansluitingen zoals 4 Gigabit LAN-poorten, drie usb 3.0-poorten en liefst 2 HDMI-aansluitingen. Met de laatste kan de NAS zowel direct op een tv worden aangesloten en met de meegeleverde afstandsbediening als mediaspeler worden gebruikt, maar ook is het mogelijk een monitor en muis aan te sluiten waarmee de NAS een Linux-pc wordt. Daarnaast blijft QNAP het eigen QTS-besturingssysteem in rap tempo ontwikkelen en is er keuze uit een groot en divers aanbod aan apps om de NAS van allerhande nieuwe functies te voorzien. Zakelijk zoals virtualisatie of gebruik van containers en Dockers, maar ook voor de thuisgebruiker zoals Photostation, Plex en opties voor back-up. Samen met de apps voor smartphone en tablet is deze “NAS op leeftijd” nog zeker niet bejaard en gezien de gunstige prijs, voor iedereen die een vier bay NAS zoekt zeker een te overwegen optie.

©PXimport

QNAP TS-453A

Prijs
€ 556,-
Website
www.qnap.com8Score80

  • Pluspunten

  • Functionaliteit

  • Poorten

  • Prijs

  • Packages

  • Minpunten

  • Ouder model

  • Energieverbruik

Conclusie

Een nas kopen blijft een flinke maar leuke uitdaging. De verschillen zijn soms klein, zowel tussen modellen van hetzelfde merk als tussen modellen van verschillende merken die ongeveer evenveel kosten. Nu het nas-gebruik na jaren van vooral media downloaden en streamen, langzaam wordt uitgebreid naar inzet als alternatief voor de dure en ontoereikende cloudopslag, veranderen ook de eisen die we aan de nas stellen.

Liefst toch met meer schijven, meer maatregelen voor databeveiliging en online synchronisatie van lokale back-up. De extra functies trekken wel een wissel op de prestaties van de nas en zeker de lichtere modellen zullen het zwaar krijgen zodra meer taken gelijktijdig worden gebruikt.

©PXimport

De winnaars

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers
© Bowers & Wilkins / McLaren| J.M.WILLIAMS PRODUCTIONS LTD
Huis

Waar voor je geld: 5 betaalbare slimme luidsprekers

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een prijsvriendelijke smartspeaker? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Apple HomePod Mini

Deze betaalbare slimme speaker vormt een ideale match met je iPhone, iPad en/of Mac. Zo neemt de HomePod Mini bijvoorbeeld een luistersessie van Spotify of een andere muziek-app over, waardoor je thuis verder kunt luisteren. Dankzij integratie van de Siri-stemassistent kun je allerlei dingen vragen, zoals actueel nieuws, file-informatie of een recept. Daarnaast speelt het apparaat via spraakopdrachten net zo makkelijk een muziekalbum, podcast of audioboek af, waarbij je ondertussen met je stem het volumeniveau aanpast. Als alternatief vind je bovenop een klein bedieningspaneel om het volume te reguleren. Een nuttige toevoeging is dat je via deze smartspeaker ook allerlei apparaten in huis kunt aansturen, bijvoorbeeld een geschikte thermostaat of lamp.

Ondanks de bescheiden behuizing van 8,43 centimeter hoog heeft de HomePod Mini volgens de Amerikaanse techgigant een behoorlijk bereik. Voor een breder geluid is het mogelijk om meerdere HomePods aan elkaar te koppelen. Zo luister je in meerdere kamers naar dezelfde muziek. Verder is de intercomfunctie handig, want op die manier communiceer je op afstand eenvoudig met gezinsleden. Dit audioproduct is in vijf kleurstellingen te koop, namelijk zwart, blauw, geel, wit en rood. Bij de aanschaf is drie maanden toegang tot Apple Music inbegrepen. Voor een krachtiger geluid kun je ook de grotere Apple HomePod (zwart/wit) overwegen. Je leest in dit artikel meer over de verschillen tussen de HomePod en de HomePod Mini.

Google Nest Audio

De Google Nest Audio is een middelgrote smartspeaker met een bescheiden prijskaartje. Op het moment van schrijven is het product zelfs goedkoper dan ooit. Je kunt kiezen tussen een donkergrijze en witte uitvoering. In tegenstelling tot diverse andere slimme luidsprekers in deze prijsklasse heeft dit model twee actieve audiodrivers, namelijk een tweeter en woofer. Dat komt de audiokwaliteit ten goede! De klankkast meet 17,5 × 12,4 × 7,8 centimeter, zodat je hem bijvoorbeeld prima op een plank of meubel kunt plaatsen. Voor een ruimtelijker geluid koppel je eventueel twee Nest Audio-speakers aan elkaar.

De geïntegreerde wifi-adapter ondersteunt de 2,4GHz- én 5GHz-frequentieband. Een voordeel, want je vergroot daarmee de kans op een stabiele draadloze netwerkverbinding. Je stuurt de Nest Audio met je stem aan. Roep eerst 'Hey Google' en zeg vervolgens welke muziek je wilt horen. Je kunt ook informatie opvragen en geschikte slimme apparaten bedienen. Bang voor luistervinken? Zet dan via een schakelaar aan de achterzijde de microfoons uit. Je leest hier wat enkele gebruikers van deze smartspeaker vinden.

Google Nest Mini

Google bewijst dat een smartspeaker helemaal niet zoveel geld hoeft te kosten, want je betaalt voor de Nest Mini slechts enkele tientjes. Net als zijn grote broer is dit audioproduct eveneens in een donkergrijze en witte behuizing te koop. Het ronde apparaatje heeft een diameter van 9,8 centimeter en is slechts 4,2 centimeter hoog. Door de geringe omvang kun je hem makkelijk ergens in een hoekje kwijt. Voor de ontvangst van wifi is er ondersteuning voor de 2,4GHz- en 5GHz-frequentieband ingebakken.

In de behuizing bevindt zich één actieve audiodriver. Voor het luisteren van (achtergrond)muziek op een laag volumeniveau voldoet die prima. Dankzij Chromecast-integratie kies je vanuit jouw favoriete muziek-app een leuke afspeellijst. Daarnaast fungeert de slimme speaker als jouw persoonlijke assistent. Vraag bijvoorbeeld naar een overzicht met agenda-afspraken en de Nest Mini somt ze een voor een op. Je kunt dit Google-product álles vragen!

Lees ook: Meer dan muziek: kies jouw ideale slimme luidspreker

Sonos Roam 2

In tegenstelling tot de meeste andere smartspeakers gebruik je de Sonos Roam 2 zowel thuis als onderweg. De langwerpige klankkast van 16,8 × 6,2 × 6 centimeter herbergt een oplaadbare accu met een luistertijd van zo'n tien uur. Dit audioproduct is trouwens IP67-gecertificeerd, waardoor de Roam 2 prima stof en water kan verdragen. De behuizing is zelfs valbestendig! Koppel een smartphone via bluetooth en luister op elke plek naar goede muziek. Voor mobiel gebruik komt deze handige beschermhoes goed van pas.

Binnenshuis verbind je de smartspeaker met een 2,4GHz- of 5GHz-netwerk. Vervolgens kies je vanaf een willekeurige smartphone of tablet de muziek die je wilt horen. Installeer hiervoor de Sonos-app op het toestel. Dankzij ondersteuning voor AirPlay 2 vormt de Roam 2 een goede match met Apple-apparaten, zoals een iPhone, iPad en/of Mac. Voor de audioweergave heeft de klankkast een tweeter en woofer aan boord. Tot slot is er spraakondersteuning (Amazon Alexa) geïntegreerd. Je kunt de Sonos Roam 2 in een witte of zwarte behuizing kopen.

Bowers & Wilkins Zeppelin McLaren Edition

Hecht je veel waarde aan een origineel design en een hoge geluidskwaliteit? Overweeg dan deze opvallende McLaren-editie van de Bowers & Wilkins Zeppelin. Als alternatief is deze speaker ook in een zwarte en lichtgrijze behuizing te koop. In zijn eigen webshop rekent de Britse speakerspecialist 899 euro, maar enkele winkels hanteren momenteel een fikse korting. Reserveer voor deze speaker wel voldoende ruimte. De behuizing van 65 × 21 × 19,4 centimeter is voor een smartspeaker tenslotte behoorlijk aan de maat.

Onder de motorkap bevinden zich een wifi- en bluetooth-adapter. Kortom, open Spotify, Tidal of een andere muziek-app op je smartphone en tik een leuke afspeellijst aan. Dankzij AirPlay 2-integratie werkt de Zeppelin naadloos samen met een Apple-toestel. Er is middels Amazon Alexa ook nog een stemassistent geïntegreerd. Bowers & Wilkins heeft op audiogebied een uitstekende reputatie, waardoor je een hoge audiokwaliteit mag verwachten. De behuizing telt dan ook vijf actieve audiodrivers, namelijk twee tweeters, twee middentoners en een woofer. Met een totaal versterkervermogen van 240 watt ervaar je een kamervullend geluid.

▼ Volgende artikel
Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?
© Sony
Huis

Review Sony Bravia K-65XR80 – Is hij de hogere prijs waard?

Bij de mainstream oled-modellen is er ondertussen flink wat concurrentie. Sony heeft een reputatie voor uitstekende beeldkwaliteit, maar daar hangt een stevig prijskaartje aan. Kan Sony nog genoeg verschil maken om een hoge prijs te rechtvaardigen?

Uitstekend
Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet. De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken. Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.

Plus- en minpunten
  • Prima piekhelderheid en kleurweergave
  • Zeer goede beeldverwerking
  • Prima audio met Acoustic Surface, Dolby Atmos en DTS:X
  • Mooi afgewerkt design
  • Verbergt veel schaduwdetail
  • Slechts twee HDMI2.1-aansluitingen

Sony Bravia 8 K-65XR80

  • Adviesprijs: 2399 euro
  • Wat: Ultra HD 4K 120 Hz w-oled-tv
  • Schermformaat: 65 inch (164 cm)
  • Aansluitingen: 4x HDMI (2x 48Gbps, 2x 18Gbps, ARC/eARC, ALLM, 4K120, VRR), S-middenspeaker, 1x optisch digitaal uit, 2x usb, 3x antenne, bluetooth, ethernet, wifi 6 (802.11ax)
  • Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, Dolby Atmos, DTS:X, Google TV (12), Chromecast, Airplay 2, usb/DLNA-mediaspeler, DVB-T2/C/S2, CI+-slot, XR-processor
  • Afmetingen: 1442 × 909 × 248 mm (inclusief voet)
  • Gewicht: 23,2 kg (inclusief voet)
  • Verbruik (per 1000 uur): SDR 83 kWh (E) / HDR 110 kWh (G)

ENERGIELABEL

MEER INFORMATIE

Over design kun je van mening verschillen, maar over de kwaliteit van afwerking kan er zelden discussie zijn. Zo kunnen we het ontwerp van deze Sony echt wel waarderen, maar het is de uitstekende afwerking die we echt appreciëren. Het scherm heeft geen kader, wat tegenwoordig standaard is op een tv, maar alleen een dunne donkerzilveren rand rondom. De zacht gewelfde rug heeft een mooi vierkantjespatroon.

Opstellen kan op vier manieren. De zilveren, metalen poten kun je links en rechts onder het uiteinde van het toestel monteren, of meer naar het centrum. Voor beide keuzes biedt Sony ook nog de optie om de voeten hoog of laag te monteren, afhankelijk van de vraag of je een soundbar onder het scherm wil plaatsen. Al kun je natuurlijk ook uit esthetische overwegingen voor een bepaalde positie kiezen. 

©Sony

Aansluitingen

De XR80, overigens ook bekend als de Bravia 8, is uitgerust met vier HDMI-poorten, waarvan twee HDMI2.1-poorten met ondersteuning voor ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en Nvidia G-Sync Compatible).

Hoewel Sony zelf een spelconsole in huis heeft, worden gamers niet echt verwend. Zo kun je maximaal tot 120 Hertz gaan, terwijl alle concurrenten al 144 Hertz aankunnen. We vinden het jammer dat je nog steeds geen vier HDMI2.1-poorten krijgt op wat we toch wel een hoger gepositioneerd model mogen noemen. Zeker omdat ARC/eARC op een van die HDMI2.1-poorten staat.

Gamers met meerdere 4K120-bronnen die een soundbar willen, houden zo maar één poort over die 4K120 aankan. De inputlag is wel uitstekend, met 13,5 ms (4K60) en 5,1 ms (2K120) mag Sony prat gaan op topresultaten.

📺Duizelt het je van alle termen? Hier vind je uitleg: Tv-jargon: dit betekenen al die technische termen en afkortingen

©Sony

Verder vind je een optische digitale audio-uitgang, een dubbele tv-tuner met een CI+-slot en twee usb-poorten. Wie externe usb-opslag aansluit, kan tv kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen. De S-Center-speaker-aansluiting maakt het mogelijk om de tv te gebruiken als centerkanaal wanneer je een externe Sony-audio-oplossing gebruikt. Bluetooth, wifi en een ethernetaansluiting maken de lijst compleet. 

Beeldverwerking

Sony levert bijzonder goede beeldverwerking, die over het algemeen duidelijk maar subtiel genoeg ingrijpt om het beeld te verbeteren zonder beeldartefacten te introduceren. De upscaling levert mooie scherpe beelden, die je een beetje extra detail kunt geven via de zogeheten Reality Creation-instelling. We merkten wel dat dit beter werkte voor HD-content dan voor SD-content (zoals dvd's). Bij die laatste introduceert Reality Creation wat valse details.

©Sony

De ruisonderdrukking werkt prima, maar waar Sony tot vorig jaar een aparte instelling had om kleurovergangen vloeiend te houden (Soepele Gradatie), is die dit jaar verdwenen. Toch kan de Bravia 8 ook op dat vlak nog prima resultaten produceren. Alleen bij onze lastigste testsequenties bleven er duidelijke kleurstroken zichtbaar.

We zien een verbetering in de MotionFlow-techniek. Wie dat vroeger activeerde om snelle camerabewegingen in films toch vloeiend weer te geven, merkte dat de processor soms aarzelde en wat beeldfouten veroorzaakte. Dat probleem is nu verholpen, waardoor de tv nu zeer goede bewegingsscherpte heeft.

Knap oled-contrast, maar matig zwartdetail

Sony gebruikt in zijn line-up geen w-oled-panelen (zie kader hieronder voor uitleg) met een microlenslaag (zoals de LG G4). Voor de topplaats in de line-up (de A95L) koos de fabrikant voor QD-oled-technologie. Daarom gebruikt deze Bravia 8 een standaard w-oled-paneel van de laatste generatie.

De televisie biedt een indrukwekkende beeldkwaliteit met levendige kleuren en een uitstekend contrast, dankzij een breed kleurbereik dat 98 procent van de P3-kleurruimte bestrijkt en een hoge piekhelderheid van 825 nits op een 10 procent venster, die zelfs kan oplopen tot boven de 900 nits voor het weergeven van kleine heldere details in het beeld.

WAT IS W-OLED?

W-oled (white oled) is een schermtechnologie waarbij organische materialen licht geven wanneer er stroom doorheen gaat. In een w-oledscherm wordt blauw en geel licht gecombineerd om wit licht te produceren, dat vervolgens door kleurfilters wordt gestuurd om de gewenste kleuren weer te geven. W-oled levert superieure beeldkwaliteit dankzij de zelfverlichtende pixels, hoog contrast en levendige kleuren.

Elke pixel kan individueel aan en uit, wat zorgt voor een hoog contrast en diepe zwarttinten. Zonder achtergrondverlichting zijn w-oledschermen ultradun. Vergeleken met lcd/led bieden w-oleddisplays rijkere, realistischere kleuren en meer detail in donkere scènes.

Op het volledig witte scherm houd je nog 154 nits over; dat is goed maar niet uitstekend. Het toont ook dat Sony de piekhelderheid relatief sterk dimt naarmate een groter deel van het beeld wit wordt. HDR-beelden met heldere accenten houdt de Sony uitstekend in balans door zijn eigen tonemapping-algoritme.

©Sony

Veel lichtnuances blijven bewaard, en intense heldere kleuren behouden goed hun tint. Minder goed vergaat het de tv met erg donkere beelden. Daar zien we dat er veel schaduwnuance verdwijnt. Donkere beelden krijgen daardoor sterker contrast, maar je mist veel detail. Dat zagen we bovendien ook in SDR-beelden.

Voor het meest natuurlijke beeld schakel je naar de Professional-beeldmodus. Die toonde over het algemeen mooie beelden, met natuurlijke kleuren, maar was minder accuraat dan we van Sony gewend zijn. Naast het ontbrekende schaduwdetail (in HDR en SDR) bleken in SDR de donkerste tinten wat te rood te zijn.

Geluid

Het (w)oledscherm van deze tv dient tevens als luidsprekermembraan, wat te maken heeft met het Acoustic Surface Audio+-systeem. Geluid komt daardoor rechtstreeks uit het beeld en volgt ook vrij goed de actie op het scherm. Sony heeft er dit jaar ook twee zijwaarts gerichte tweeters aan toegevoegd voor nog betere positionering en surround-effect. Het 50 watt sterke systeem ondersteunt Dolby Atmos en DTS:X. De audiokwaliteit is goed en heeft een degelijke basweergave.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Alleen onze krachtige metal-fragmenten klonken wat minder zuiver. Het maximale volume is voldoende, maar wie een grote kamer wil vullen met geluid zal het mogelijk wat krap vinden, vooral omdat de basweergave vermindert als je het geluid vrij hard zet. De surround-ervaring is goed, maar kan door het ontbreken van opwaarts gerichte speakers geen hoogte-effecten creëren.

Google TV

Sony kiest nog steeds voor Google TV en dat heeft zeker een aantal belangrijke voordelen. De Mediatek Pentonic MT5897-chipset met quad-core ARM Cortex-A73 CPU, 6GB-RAM en de Mali-G57 GPU garandeert alvast een vlotte ervaring. Daarnaast vind je op het Google TV-platform het ruimste aanbod apps, zodat je geen enkele streamingdienst hoeft te missen.

Google TV biedt uitgebreide aanbevelingen, gerangschikt per categorie, zoals actiefilm, thriller enzovoort. Een alternatieve mediaspeler (zoals VLC) of een mediabibliotheek-app (zoals Plex) maakt van de tv ook een uitstekende speler voor je thuisbibliotheek. Content van je smartphone afspelen is geen probleem dankzij ondersteuning voor Apple AirPlay 2 en Google Cast. Sony heeft ook nog een eigen streamingdienst, Sony Picture Core (het vroegere Bravia Core), waar je tal van films vindt.

©Eric Beeckmans | ID.nl

De tv wordt geleverd met twee afstandsbedieningen. De klassieke versie stoppen we onmiddellijk in de la. Onze voorkeur gaat uit naar de moderne, compacte afstandsbediening. Die gebruikt een via usb-c oplaadbare accu, heeft verlichte toetsen en vooral een eenvoudiger maar erg goede lay-out. De toetsen hebben een aangename en precieze aanslag. Rechts bovenaan staan een toets voor het snelmenu en een voor het menu met extra functies zoals het on-screen toetsenbord. Het is even wennen, maar die zijn erg handig.

©Eric Beeckmans | ID.nl

Conclusie

Deze Sony K-65XR80 met een beeldscherm van 65 inch levert erg mooi beeld, met dank aan de prima prestaties van het oledpaneel en de XR-processor. De tv verbergt wel wat schaduwdetail en de kalibratie in de Professional-modus mag iets beter; dat zijn foutjes die we niet gewend zijn van Sony. Voor gamers is het jammer dat de tv slechts twee HDMI2.1-poorten heeft. Ondanks die kritiek kunnen we stellen dat de Sony erg mooie resultaten neerzet.

De tv heeft een prachtig afgewerkt design, uitstekende beeldkwaliteit en fijne audio die dankzij het Acoustic Surface recht uit het scherm lijkt te komen. Google TV biedt alles wat je streaminghart maar kan bedenken.

Maar deze Sony blijkt wel wat te duur geprijsd te zijn. Hij zit qua prijs flink boven die van de LG C4, maar biedt daar niet echt iets unieks tegenover.