De cloud heeft de manier waarop we back-uppen veranderd, toch is het zeker niet het einde van de nas geworden. Integendeel: de behoefte aan massieve opslagcapaciteit in het eigen netwerk neemt alleen maar toe. Bovendien biedt een nas nog steeds veel meer functionaliteit dan welke cloud ook. Alleen moet je wel de juiste kiezen, want de keuze voor een nas is vaak een keuze voor jaren. Wij hebben zestien systemen getest. Wat is de beste nas?

Dat een nas nog ‘een nas’ heet, komt vooral doordat we de naam nooit voluit gebruiken. Een ‘network attached storage’ (een harde schijf met een netwerkaansluiting) dekt allang de lading niet meer. Zelfs de goedkoopste nas is al een mini-server met meer functionaliteit dan elk ander apparaat in het thuisnetwerk. En ja, er zit ook minimaal één harde schijf in. Dat de nas alle veranderingen, zoals de opkomst van de Mac in het thuisnetwerk en de enorme groei van smartphone en tablet, moeiteloos overleeft, komt door zijn flexibiliteit. Nas-leveranciers hebben vroegtijdig ontdekt dat de gebruiker alles wil behalve de kosten en complexiteit die bij een echte server horen. Leveranciers investeren nog steeds fors in de software op de nas en alles wat daarbij hoort. Toch is een nas wel degelijk meer dan software, hardware blijft belangrijk. Een nas moet namelijk wel snel zijn, liefst on-the-fly een film kunnen transcoderen voor weergave op een tablet, meerdere back-ups kunnen bewaren en dat liefst veilig, dus over meerdere schijven.

Geen WD en Seagate in de test

ARM versus Intel

Dwars door het nas-aanbod loopt de scheiding tussen ARM en Intel, of beter gezegd, tussen systemen met een processor volgens de ARM-architectuur en systemen met een processor volgens de x86-architectuur. De x86-processors kennen we van AMD en Intel, maar zijn in een nas bijna altijd afkomstig van Intel. ARM-processoren hebben niet één fabrikant, ARM is namelijk een processorarchitectuur waar een chipfabrikant een licentie op kan nemen. Marvell heeft zo’n licentie, net als Freescale, dat eigendom is van het Nederlandse NXP, en zelfs Amazon. De laatste kocht in 2015 het Israëlische Annapurna Labs en zowel Synology als QNAP hebben een nas in de test met zo’n Amazon-chip.

Een ARM-processor werkt fundamenteel anders dan een x86-processor. Een ARM-processor kan eenvoudige taken snel en zuinig uitvoeren, maar moet complexe juist eerst opdelen in minder complexe handelingen. Een x86-processor hoeft dat niet, die kan juist heel complexe handelingen uitvoeren. Maar daarvoor heeft een x86-processor wel meer transistors nodig: hij is daardoor groter, verbruikt meer energie en produceert meer warmte. Daarom dat aanvankelijk vooral ARM-processor in nas-apparaten werden gebruikt.

Gedwongen door de opkomst van smartphones en tablets is ook Intel nadrukkelijker energiezuinige processoren ging ontwikkelen, en werd Intels rol in nas-apparaten ook groter. Ruim de helft van de geteste nas-apparaten heeft inmiddels een Intel-processor. Dat wil niet zeggen dat de rol van ARM is uitgespeeld. Wel is deze vooral bij de kleinere modellen beperkt tot gebruik in de goedkopere modellen zoals de Asustor AS1002T en de Synology DS216j.

©PXimport

Waar is AMD?

©PXimport

Aantal schijven en geheugen

Een belangrijke factor in de aankoop is het aantal schijven. Een nas met ruimte voor meer schijven is bij aanschaf al duurder en wordt nog duurder door het grotere aantal schijven dat gekocht moet worden. Toch is een nas met meer schijven uiteindelijk vaak verstandiger. Dit komt omdat meer schijven tot minder verlies van opslagruimte leidt wanneer je kiest voor raid en je met relatief goedkopere schijven een groter opslagvolume kunt creëren.

Wanneer een nas zwaarder wordt belast, speelt ook de hoeveelheid geheugen mee, zowel in het energieverbruik als de prestaties. Bij 2bay-nas-apparaten is 2 GB geheugen inmiddels de standaard, net als bij de goedkopere 5bay-modellen. Bij 4bay-modellen is 4 GB steeds meer de standaard, met de Asustor AS6404T als uitschieter met 8 GB.

Schijfindelingen

©PXimport

Testmethode

Voor deze test zijn 16 actuele nas-apparaten met plek voor 2, 4 en 5 schijven (bays genoemd) geselecteerd. De selectie is gemaakt op basis van de prijs en beschikbaarheid. Ook is geprobeerd meer nieuwere modellen in de test te krijgen.

Elke nas is voorzien van de nieuwste firmware en daarna getest op snelheid en functionaliteit. De nas zit daarvoor samen met het testsysteem en een gigabit-switch van Linksys op een apart testnetwerk. Voor de snelheidstest gebruiken we de Intel NAS Performance Toolkit die praktijksituaties zoals het afspelen van een hd-film en het werken met Office-bestanden simuleert. Dit is gedaan voor jbod en raid0, en raid1 of raid5. Als opslag werden Seagate nas-schijven van 2 TB gebruikt. Deze schijven zijn voorzien van speciale firmware om jarenlang betrouwbaar en toch bovengemiddeld belast te worden en zijn daarmee bij uitstek geschikt voor gebruik in een nas. Alle gegevens van de verschillende tests, zijn terug te vinden in de tabel bij dit artikel. Daarin ook een overzicht van de belangrijkste functies en bijbehorende opties zoals het aantal packages en apps. Van de nas-apparaten die wel in de tabel staan, maar niet apart besproken worden, staat de review online op www.computertotaal.nl.

Synology DS216j

De DS216j is de goedkoopste nas in de test. Het is een 2bay-nas met een dualcore-processor van 1 GHz (Marvell Armada 385) en slechts 512 MB geheugen. Maar het is wel een echte Synology en dus krijg je het DSM-besturingssysteem; het uitgebreide aanbod aan packages om de functionaliteit van de nas uit te breiden; Synology Hybrid Raid voor de slimme schijfconfiguratie; Quick Connect voor toegang vanaf het internet; en de goede mobiele apps. Dit hele Synology-platform is samen de grote kracht van een goedkope nas als deze DS216j. Je mist enkel wat geavanceerde opties zoals het btrfs-bestandssysteem.

Zoals te verwachten zijn de hardware-specificaties beperkt, maar minder erg dan we soms van Synology gewend zijn. Eindelijk hebben we twee usb3.0-poorten (geen usb 2.0 meer). Een hele verbetering ten opzichte van eerdere versies van deze instap-nas én enkele duurdere modellen die zelfs nu nog verkrijgbaar zijn. Het aantal netwerkpoorten is beperkt tot één, wie meer wil of poorten wil samenvoegen om meer snelheid te winnen, moet dus uitwijken naar een duurder model.

De schijven zitten niet in sledes, maar worden in het chassis van de nas geschroefd. Een erg eenvoudige, zij het ook erg solide manier. Voor de enthousiaste thuisgebruiker is deze instap-Synology zeker het overwegen waard, wanneer de belasting evenals het aantal gebruikers beperkt blijft en ook hardwarematig transcoderen niet nodig is.

©PXimport

Synology DS216j

Prijs
€ 175,-
Website
www.synology.nl6Score60

Asustor AS1002T

De AS1002T is de enige andere nas onder de tweehonderd euro in de test. Het is één van de weinige ARM-modellen van Asustor. Asustor gebruikte aanvankelijk alleen Intel-processors, maar veranderde die strategie toen het daarmee geen goedkoop instapmodel wist te ontwikkelen. De AS1002T heeft dezelfde Marvell Armada-processor als de Synology DS216j en eveneens maar 512 MB geheugen. Die bescheiden hardware-specificaties zorgen ervoor dat ook hier het hardwarematig transcoderen ontbreekt (en daarmee tevens de een hdmi-poort). De AS1002T is daarmee één van de weinige Asustor-nas’en die je niet direct op een aangesloten monitor of televisie kunt gebruiken (met de Asustor Portal-uitbreiding, Netflix, Spotify, Plex, Kodi en vele andere bekende applicaties). Toch is de AS1002T een keurige instapper voor een laag bedrag, die ook heel veel wel kan. Alle netwerkzaken zijn aanwezig, een groot deel van de Asustor-apps kan worden gebruikt en zolang het aantal gebruikers en gelijktijdige functies beperkt blijft, zul je geen verschil merken ten opzichte van een van de veel duurdere modellen. De nas beschikt over twee usb3.0-poorten en één netwerkpoort. De prestaties zijn vergelijkbaar met die van de Synology DS216j en DS216play, het stroomverbruik behoort tot de laagste in de test.

Een zwak punt zijn de mobiele apps voor smartphone en tablet. Maar zodra Asustor de al gestarte verbeteringen daar doorzet, kan deze goedkope nas een prima eerste nas voor velen zijn.

©PXimport

Asustor AS1002T

Prijs
€ 195,-
Website
www.asustor.com6Score60

Netgear RN422

Wie een robuuste nas wil, komt bijna automatisch bij Netgear terecht. De bouwkwaliteit van de nieuwe modellen is uitstekend (net als altijd). Geen plastic, geen losse delen, maar een heel degelijke nas. Het strookt met het plan dat Netgear heeft om zich minder op de onderkant van de markt te richten en meer op gevorderde consumenten en de zakelijke markt. De RN422 beschikt als één van de weinige nas-apparaten over een led-display op de voorkant: handig bij het configureren, maar ook als de nas een systeemmelding wil doorgeven. Met de grote knoppen onder de led scrol je snel door de menu’s.

De RN422 is uitgerust met een Intel Atom-processor op 1,5 GHz en beschikt over 2 GB geheugen. De twee netwerkpoorten kunnen zowel los geconfigureerd worden, maar ook in ‘trunkmodus’ geplaatst worden om samen één supersnelle netwerkverbinding te maken. Ook op één lan-poort is de ReadyNAS 422 echter supersnel, het is de op twee na snelste 2bay-nas in de test. Met X-Raid is het mogelijk de opslag op een flexibele manier in te richten (hoewel dat bij maar twee schijven iets minder relevant is). Daarbij kun je gebruik maken van het btrfs-bestandssysteem, dat Netgear in alle modellen toepast en zorgt voor continue back-ups van alle gegevens op de nas.

De zakelijke focus van Netgear maakt dat de nas minder geschikt is als je heel veel met media en apps wilt doen, maar voor een snelle en betrouwbare nas zonder veel poespas is het een goede keuze.

©PXimport

Netgear RN422

Prijs
€ 549,-
Website
www.netgear.nl6Score60

QNAP TS-231P

QNAP blijft maar rommelen met de productaanduidingen, nu is er weer een P-serie en niemand die weet wat het betekent. De TS-231P is de goedkoopste QNAP in deze test en een echte instapper. Je haalt hiermee niet het maximale uit de QNAP-software, maar het is wel een heel capabele nas. De basis van de TS-231P is een Annapurna Labs Alpina AL-212 dualcore-processor op 1,7 GHz. Samen met 1 GB ram is dat voldoende om de meeste functies goed te kunnen gebruiken en ook nog enkele apps erbij te gebruiken. Opvallend is de beschikbaarheid van twee lan-poorten, hier is QNAP duidelijk scheutiger dan de meeste concurrenten in deze lage prijscategorie.

De nas is duidelijk niet geschikt voor realtime hardwarematig transcoderen van video en film en ook is er geen hdmi-poort. Gebruik van de QNAP HD Station voor weergave van content en gebruik van apps direct op een aangesloten televisie of monitor is met de TS-231P dus niet mogelijk. Maar wat de nas moet doen, doet-ie goed en snel, het is één van de snelste in de test. Toch opvallend hoe QNAP hier de meeste Synology-nas’en heeft ingehaald (in elk geval bij de 2bay-modellen). Neem daarbij het overwegend lage energieverbruik (in elk geval in rust) en deze TS-231P is een prima nas voor iedereen die de extra functies niet nodig heeft.

©PXimport

QNAP TS-231P

Prijs
€ 207,-
Website
www.qnap.com6Score60

QNAP TS-253B

Als de prijs niet zo hoog was, dan stond de QNAP TS-253B ongetwijfeld bovenaan de verlanglijst van velen die op zoek zijn naar een 2bay-nas zonder compromissen. Deze TS-253B innoveert: naast dat meldingen op het kleine, maar goed leesbare oled-schermpje te zien zijn, zit er ook een geluidschip in de nas die met een duidelijke stem meldt dat het opstarten is voltooid, dat de nas wordt afgesloten en nog veel meer. Een tweede innovatie is USB-Direct: via de usb-c-poort aan de voorkant en de QFinder-software (voor Windows en Mac) kan behalve via het netwerk, ook een directe verbinding worden gemaakt met de nas. De verbinding is snel en kan ook gebruikt worden om de nas te configureren.

Maar ook verder laat de TS-253B met zijn Intel Celeron-processor, 4 GB geheugen, twee netwerkaansluitingen en twee hdmi-poorten weinig te wensen over. Uiteraard kun je bestanden bewaren en delen, de TS-253B doet het ook goed als mediastation en zelfs als mediaspeler die je direct op je televisie aansluit. Video’s laten zich direct bekijken in 4K-resolutie of transcoderen voor weergave op andere resoluties en apparaten. Het enige minpunt zijn de prestaties die door onverklaarbare reden soms echt lager liggen, maar ook daarmee is de nas snel genoeg voor dagelijks gebruik. De TS-253B beschikt over een vrij pci-e-slot waarin een 10Gbit/s-netwerkkaart past, een upgrade die voor dit model echter relatief te kostbaar is.

©PXimport

QNAP TS-253B

Prijs
€ 588,-
Website
www.qnap.com10Score100

QNAP TS-251A

De QNAP TS-251A is de snelste nas in de test, zelfs sneller dan de qua hardware oppermachtige TS-253B. We kunnen de verschillen in prestatie niet helemaal verklaren. De vele extra’s die de TS-253B heeft ten opzichte van de duidelijk bescheidenere TS-251A (zoals het pci-e-slot en mogelijk ook de extra hdmi-poort) kunnen een verklaring zijn, een nog niet geoptimaliseerd QTS-besturingssysteem ook. Of de verschillen het grote prijsverschil rechtvaardigen hangt helemaal van de toepassing van de nas af. De TS-251A zal voor de meeste toepassingen wel genoeg zijn, met een Intel Celeron N3060 processor en 2 GB geheugen. Alle QNAP-uitbreidingen kunnen worden gebruikt, inclusief HD Station voor de directe weergave van multimedia en ook zakelijke toepassingen op een aangesloten televisie of andere monitor (dankzij de hdmi-poort). De TS-251A is van de QNAP nas-apparaten met twee schijven de misschien wel beste optie, tenzij één van de nieuwe extra’s van de TS-253B echt noodzakelijk is.

©PXimport

QNAP TS-251A

Prijs
€ 335,-
Website
www.qnap.com8Score80

QNAP waarschuwt voor datacorruptie

Netgear RN424

Net als de kleinere RN422 beschikt ook de 4bay-nas Netgear RN424 over een prettig led-display aan de voorzijde. Met de knoppen onder het display staat, blader je door de informatie op het scherm. De ReadyNAS 424 is gebaseerd op een 1,5 GHz Intel Atom C3338 dualcore-processor met 2 GB ddr4-geheugen. De nas werkt vlot en heeft dezelfde interface als de andere Netgear-nas’en: een kwestie van inloggen, configureren en je hoeft eigenlijk nooit meer terug te komen. Zeker in een kleinzakelijke omgeving zal men dat waarderen. Evenals het btrfs-bestandssysteem dat zorgt voor extra beveiliging van de data en waarmee je altijd terug kunt naar een oudere versie van een bestand. Fijn is ook flexibele raid-vorm X-RAID, die zeker bij een nas met ruimte voor vier schijven beter op zijn plaats is dan bij een 2bay-nas. De RN424 heeft verder twee netwerkpoorten en een usb-poort. Het aantal uitbreidingen is beperkt, maar ook dat past in een zakelijke omgeving. Consumenten op zoek naar een nas waarmee ze tal van andere services binnen het thuisnetwerk kunnen aanbieden, moeten kiezen uit bepaalde modellen van Synology, QNAP en Asustor. De prijs is hoog, maar daarvoor biedt Netgear ook als enige vijf jaar garantie.

©PXimport

Netgear RN424

Prijs
€ 699,-
Website
www.netgear.nl6Score60

Asustor AS6302T en AS6404T

De AS6302T en AS606T zijn twee nieuwe nas-modellen van Asustor. Beide nas-apparaten zijn gebaseerd op de nieuwste generatie Intel Celeron-processor uit de Apollo Lake-processorfamilie. In het 2bay-model AS6203 zit de Celeron J3355 op 2,0 GHz, het 4bay-model AS6404T bevat een Celeron J3455 maximaal 1,5 GHz. De 4bay-nas heeft wel standaard 8 GB geheugen, tegen de 2 GB van de AS6302T. Het geheugen in de AS6302T kan wel tot eveneens 8 GB worden uitgebreid. Beide hebben vier usb3.0-poorten waarvan één usb type-c. Er zijn telkens twee netwerkpoorten met alle bijbehorende opties voor failover en trunking voor meer snelheid. De AS6404T heeft nog een groot led-display voor meldingen en systeeminformatie.

Beide nas’en hebben s/pdif-uit voor geluid en een hdmi-poort om de nas direct op een monitor of televisie aan te sluiten. Via de Asustor Portal kan dan direct op de tv of monitor gebruik worden gemaakt van YouTube, Chrome, Kodi, Netflix, Spotify en nog veel meer. Een leuke innovatie van Asustor is MyArchive. Hiermee kan afhankelijk van het model één of meer schijfposities worden gebruikt om gegevens van de nas te archiveren door een schijf te plaatsen, data te kopiëren en daarna de schijf te verwisselen. Dit kan gebruikt worden om een eigen extern archief te maken, maar ook voor het uitwisselen van grote hoeveelheden data.

©PXimport

Asustor AS6302T

Prijs
€ 499,-
Website
www.asustor.com8Score80

©PXimport

AS6404T

Prijs
€ 739,-
Website
www.asustor.com8Score80

Geen hdmi bij Synology

Synology DS916+ en DS716+II

De DS916+ is de grootste en duurste Synology nas met vier schijven. De nas is uitgerust met een Intel Pentium N3710 processor met vier cores op 1,6 GHz. Standaard is er 2 GB geheugen, maar dat kan uitgebreid worden tot maximaal 8 GB. Dat kan handig zijn als de nas gebruikt wordt voor virtualisatie op de nas. Daarvoor is een nas met deze rekenkracht en opslagcapaciteit bij uitstek geschikt, als het geheugen inderdaad wordt uitgebreid. Als nas in de Plus-serie ondersteunt de DS916+ ook het btrfs-bestandssysteem, evenals hardwarematige transcodering tot 4K. De verschillen tussen de DS916+ en de DS716+II zijn klein. De DS716+II heeft maar plek voor twee schijven en bevat een Intel Celeron N3160 quadcore-processor. En van de DS716+II kan de 2 GB geheugen niet worden uitgebreid. Alle overige specificaties zijn gelijk, ook de ondersteuning van btrfs en transcodering.

Het onderlinge prijsverschil is best groot, maar verklaarbaar met het verschil in schijven en de paar extra opties.

©PXimport

Synology DS916+

Prijs
€ 579,-
Website
www.synology.nl8Score80

©PXimport

DS716+II

Prijs
€ 469,-
Website
www.synology.nl8Score80

Drobo 5N2

Veel opslagsystemen van het merk Drobo hebben geen netwerkpoort, maar worden via usb of thunderbolt direct op een pc en vaker nog een Mac aangesloten. De Drobo 5N2 is één van de uitzonderingen en beschikt zelfs over twee netwerkpoorten. Deze kunnen worden samengevoegd voor failover of om de netwerksnelheid te verhogen. Opvallend is het ontbreken van elke verdere aansluiting, geen thunderbolt en geen usb. Iets als USB-direct (zoals QNAP dat op sommige modellen biedt) ontbreekt dus bij de partij waar je dat juist van zou verwachten.

De Drobo 5N2 is gebaseerd op een Marvell Armada XP 385 quadcore-processor op 1,6 GHz en bevat 2 GB geheugen. Van de vier cores zijn er maar drie voor de nas beschikbaar, op de vierde draait het besturingssysteem en BeyondRAID. Deze flexibele manier om met de opslagcapaciteit van de schijven om te gaan is hét koopargument voor een Drobo. Hoewel meer nas-apparaten iets vergelijkbaars bieden, doet niemand het zo mooi als Drobo. Bij elk van de vijf horizontaal geplaatste schijven informeert een statusaanduiding over de gezondheid van een schijf en de hele nas. De 5N2 heeft als enige nas in de test een klein interne batterij: valt de stroom uit, dan schakelt de nas zichzelf netjes uit zonder dat er data verloren gaat. Daarnaast heeft hij enkele high-end functies zoals snel herstel van de Drobo inclusief configuratie in geval van nood. De geringe snelheid en de zeer beperkte aanvullende mogelijkheden maken de Drobo vooral geschikt als extra handige bestandsserver.

©PXimport

Drobo 5N2

Prijs
€ 599,-
Website
www.drobo.com6Score60

Minebox crypto-nas

©PXimport

Synology DS1517

De DS1517 is de goedkoopste 5bay-nas van Synology. Met een Annapurna Labs AL-314 quadcore-processor, 2 GB geheugen, vier netwerkpoorten en twee usb3.0-poorten is de DS1517 namelijk vooral geschikt als degelijke bestandsserver. Zeker wanneer daar via de eSata-poort nog eens een uitbreidingsunit van vijf schijven aan wordt toegevoegd. De nas is krachtig genoeg om nog aanvullende taken te vervullen zoals een mailserver, Synology Office of de opslag van de beelden van bewakingscamera’s rondom het kantoor aan huis. Eigenlijk vinden we dat ondersteuning voor het btrfs-bestandssysteem als extra maatregel voor databeveiliging niet had mogen ontbreken. Ook kan deze nas niet hardwarematig transcoderen, maar dat vinden we iets minder belangrijk.

Er is ook een 120 euro duurdere DS1517+, daarvoor krijg je een krachtigere Intel Atom-processor, een pci-e-uitbreidingsslot voor bijvoorbeeld een 10Gbit-netwerkkaart en wél met ondersteuning voor Btrfs. Dat btrfs ontbreekt in de DS1517 (die toch niet goedkoop is) vinden we echt opvallend. Btrfs is in de visie van Synology duidelijk een zakelijke functie, maar als deze DS1517 iets is, dan is het wel zakelijk. Nu laat deze nas vooral gemengde gevoelens achter.

©PXimport

Synology DS1517

Prijs
€ 689,-
Website
www.synology.nl7Score70

QNAP TS-453A (4 GB)

QNAP introduceerde de TS-453A in 2015 en inmiddels is zelfs zijn opvolger (de TS-453B) al te koop, toch blijft het een interessante NAS. Daarvoor zorgen de nog altijd voldoende snelle Intel Celeron N3150 quad-core processor met 4GB RAM (uitbreidbaar tot 8GB), de ruimte voor vier harde schijven voor diverse opslagconfiguraties en ook het ruime aantal aansluitingen zoals 4 Gigabit LAN-poorten, drie usb 3.0-poorten en liefst 2 HDMI-aansluitingen. Met de laatste kan de NAS zowel direct op een tv worden aangesloten en met de meegeleverde afstandsbediening als mediaspeler worden gebruikt, maar ook is het mogelijk een monitor en muis aan te sluiten waarmee de NAS een Linux-pc wordt. Daarnaast blijft QNAP het eigen QTS-besturingssysteem in rap tempo ontwikkelen en is er keuze uit een groot en divers aanbod aan apps om de NAS van allerhande nieuwe functies te voorzien. Zakelijk zoals virtualisatie of gebruik van containers en Dockers, maar ook voor de thuisgebruiker zoals Photostation, Plex en opties voor back-up. Samen met de apps voor smartphone en tablet is deze “NAS op leeftijd” nog zeker niet bejaard en gezien de gunstige prijs, voor iedereen die een vier bay NAS zoekt zeker een te overwegen optie.

©PXimport

QNAP TS-453A

Prijs
€ 556,-
Website
www.qnap.com8Score80

Conclusie

Een nas kopen blijft een flinke maar leuke uitdaging. De verschillen zijn soms klein, zowel tussen modellen van hetzelfde merk als tussen modellen van verschillende merken die ongeveer evenveel kosten. Nu het nas-gebruik na jaren van vooral media downloaden en streamen, langzaam wordt uitgebreid naar inzet als alternatief voor de dure en ontoereikende cloudopslag, veranderen ook de eisen die we aan de nas stellen.

Liefst toch met meer schijven, meer maatregelen voor databeveiliging en online synchronisatie van lokale back-up. De extra functies trekken wel een wissel op de prestaties van de nas en zeker de lichtere modellen zullen het zwaar krijgen zodra meer taken gelijktijdig worden gebruikt.

©PXimport

De winnaars

Het is lente, en dat is hét moment om allerlei klusjes in de tuin aan te pakken. Heb je een terras of pad dat in de loop van tijd wat is verzakt? Daarvoor hoef je geen stratenmaker in te huren, dat kun je prima zelf weer herstellen. Hoe je dat doet, lees je in deze uitgebreide handleiding.

Lees ook: Zo leg je zelf een terras aan

Het gebeurt regelmatig dat (sier)bestrating verzakt. Vaak ligt dat aan een instabiele ondergrond, slechte afwatering, zand dat is weggespoeld door regen of een te zware belasting. Door hier bij de aanleg of tijdens het herstel al rekening mee te houden, voorkom je veel problemen. Denk bijvoorbeeld aan voldoende ophoogzand, goede opsluitbanden en een slimme afwatering.

Probleemplekken identificeren

Je ziet het meestal snel als een pad of terras verzakt is. Zeker als regenwater blijft staan op plekken waar het niet weg kan. Vaak ligt dat aan een deel van de bestrating dat letterlijk is ingezakt. Ook als stenen zijn gaan schuiven of er kieren ontstaan, heb je waarschijnlijk te maken met verzakking. Dat gebeurt vaak wanneer opsluitbanden niet stevig genoeg geplaatst zijn en langzaam naar buiten zijn gedrukt of gekanteld.

©MG | ID.nl

👷 Dit heb je nodig voor je klus

• Goede werkhandschoenen

• Waterpas

• Metseldraad

• Balk of lat

• Rubberen hamer

• Bats of spade

• Ophoogzand

Tegels wippen

Zelfs de kleinste verzakking kan er al voor zorgen dat er water blijft liggen, omdat water nu eenmaal de weg van de minste weerstand kiest, dus het is belangrijk dat je goed in kaart brengt waar bij jou alle verzakkingen zitten. Leg een lange, rechte lat over het deel dat is weggezakt of gebruik een waterpas . Zo zie je hoe scheef het ligt. Een lange lat werkt het best als je die op zijn smalle kant neerlegt. Leg je hem plat, dan buigt hij makkelijk door en geeft hij een vertekend beeld.

Heb je duidelijk welk stuk verzakt is en dus opgehoogd moet worden, dan haal je daar de tegels of stenen weg. Bij randen zonder opsluitband lukt dat meestal met je handen of een klein schepje. Zit het probleem ergens in het midden van het terras, dan heb je er iets meer werk aan.

©MG | ID.nl

Doe dat wel voorzichtig: je wilt schade aan de tegels natuurlijk zoveel mogelijk voorkomen. Ga dus niet wrikken met een spade of schep. Beter gebruik je twee platte schroevendraaiers. Zet ze aan weerszijden van de steen en wip deze voorzichtig los. Geen oude schroevendraaiers bij de hand? Dan kun je ook lange, dikke spijkers of schroeven gebruiken. Draag daarbij wel handschoenen.

Is de eerste steen eruit, dan volgen de andere meestal vanzelf. Haal ze als het kan met de hand eruit, zo blijft het zandbed eronder zoveel mogelijk intact.

Hoogte bepalen

Ligt het verzakte deel open, dan kun je het zandbed ophogen. Gebruik een rechte lat of metseldraad om de juiste hoogte af te stemmen op de rest van het terras. De lat of het draad laat je dan van links naar rechts lopen vanaf de hoogte van de niet-verzakte bestrating. Vervolgens schep je er ophoogzand bij en controleer je – door een tegel of steen neer te leggen – of het zandbed op de goede hoogte is gebracht. Vergeet niet dat je ongeveer 3 tot 5 millimeter hoger legt dan de rest van de bestrating. De tegel of steen sla je er immers nog een stukje in.

©MG | ID.nl

Ligt alles op zijn plek? Leg dan een stevige balk of plank (die je op op z'n kant legt) op de nieuwe bestrating en tik er met een rubberen hamer op. Zo werk je kleine hoogteverschillen weg.

©MG | ID.nl

Tot slot veeg je overtollig straatzand in de voegen. Je kunt ook inveegzand gebruiken dat onkruidwerend is. Dat werkt vooral goed bij nieuw aangelegde terrassen die nog onkruidvrij zijn, dus voornamelijk bij nieuw aan te leggen terrassen.

Lees ook: Het belang van goede tuindrainage

Opsluitbanden (her)plaatsen

Zijn de randen van je terras verzakt of verschoven en heb je daar opsluitbanden liggen? Dan zijn die waarschijnlijk gaan kantelen of wijken ze naar buiten uit. Dat zie je vaak bij opritten die hoger liggen dan de omliggende grond. Zit er aan de buitenzijde te weinig grond, dan geven die opsluitbanden niet genoeg tegendruk.

In zo’n geval kun je proberen de banden opnieuw in te graven. Lukt dat niet, maar wil je ze wel verstevigen? Zet ze dan – nadat je ze natuurlijk in de hoogte ook waterpas hebt gezet – vast in beton. Dat kan gewoon met kant-en-klare betonmortel uit de bouwmarkt. Alleen wat water erbij en het hardt vanzelf uit.

©Bron: YouTube / Papaklust

Beschadigde bestrating door wortels

Wortels van bomen en struiken kunnen ervoor zorgen dat je bestrating niet verzakt, maar juist omhoog komt. Je ziet dan een bult in het terras en losse tegels. In dat geval moet je eerst de wortels aanpakken. Daarnaast moet je extra zand aanbrengen om de vrijgekomen ruimte op te vullen.

©MG | ID.nl

Wortels kunnen ervoor zorgen dat de bestrating omhoog komt.

Verwijder uitgelopen wortels zo veel mogelijk buiten de bestrating zelf: het heeft geen zin om wortels vlak vóór of in het bestratingsdeel af te zagen of af te steken. Binnen enkele maanden zullen ze namelijk weer voor hetzelfde probleem zorgen. Helemaal tegenhouden lukt niet, maar je kunt wel voorkomen dat ze omhoog komen. Gebruik daarvoor worteldoek. Dat stuurt de wortels onder je bestrating horizontaal verder.

Let op: worteldoek werkt vooral bij kleinere wortels. Grote wortels kunnen alsnog schade veroorzaken. Een bijkomend voordeel van worteldoek is dat het onkruidgroei tegengaat. Worteldoek leg je overigens aan bij een compleet nieuw terras of bestrating. Wil je worteldoek gebruiken bij het herstellen van een terras of pad, dan moet je eigenlijk helemaal opnieuw beginnen, omdat het worteldoek onder de gehele bestrating en onder het niveau van het straatzand komt te liggen.

Mollen

Mollen maken niet alleen je gazon kapot, ze kunnen ook zorgen voor verzakking van je bestrating. Door gangen onder je terras te graven, ontstaat er instabiliteit. Storten die gangen in, dan zakken de tegels weg. Bij dit soort verzakkingen heb je vaak veel zand nodig voor herstel.

Lees ook: Acht manieren om je tuin te beschermen tegen ongedierte

©MG | ID.nl

Mollen graven gangen en die kunnen ervoor zorgen dat je bestrating verzakt.

Mollen zijn lastig te weren, maar je kunt het ze wel moeilijker maken. Hoe diverser je beplanting, hoe minder aantrekkelijk je tuin is voor mollen: wortels vormen obstakels. Wil je specifiek je terras beschermen, dan kun je een mollennet plaatsen. Dat graaf je verticaal in langs de randen van je terras, tot zo'n 70 cm diep. Deze klus kun je prima uitvoeren na het ophogen, want je hoeft alleen de zijkanten aan te pakken.

Steeds meer airfryers hebben twee manden. Handig, want je bakt hele gerechten in één apparaat – die ook nog eens tegelijkertijd klaar zijn. Ninja heeft in het assortiment onder meer de Foodi Dual Zone-airfryer, die met 7,6 liter inhoud en zes verschillende opties een ideaal keukenhulpje zou kunnen zijn. ID.nl testte hem uitvoerig.

Functies en mogelijkheden

Ninja heeft meerdere modellen airfryers in het assortiment. Eerder bespraken we al de Ninja Double Stack, een zeer uitgebreid model om tot vier verschillende maaltijdcomponenten te bereiden. Lees de review voor uitgebreide informatie. Een nadeel van de Double Stack was het enorme formaat. De Ninja Foodi Dual Zone 7,6 liter-airfryer is bescheidener van formaat en gewicht, maar geldt dat ook voor de mogelijkheden en het resultaat?

Zo werkt deze airfryer

Deze airfryer van Ninja is voorzien van twee naast elkaar geplaatste bakken, waarin onderin twee uitneembare Crisp-platen op kleine pootjes zitten om de hete lucht door de mand te laten circuleren. In het binnenwerk zitten boven de mandjes de twee hitte-elementen. Dat is dus een andere constructie dan het eerder besproken model, de Dual Stack. Daarbij zaten de mandjes boven elkaar, met de warmte die via een element aan de achterzijde kwam.

Doordat de warmte bij de Foodi van boven komt, wordt het eten egaal gaar en krokant, iets wat bij het andere model ook wel lukte, maar waarvoor je heel vaak de inhoud van het mandje moest schudden. In deze Ninja is schudden ook relevant, maar minder vaak nodig, zo wijst de praktijk uit.

Zes functies: wat zijn de verschillen?

De airfryer heeft zes functies, die in de basis vooral van elkaar verschillen door de mogelijkheden rondom temperatuur. Zo kan de standaardfunctie Air Fry een temperatuur aan tussen de 150 en 210 graden, en is dat bij Max Crisp beperkt tot 240 graden, waarbij je de baktijd zelf wel kunt aanpassen.

Verder zitten er knoppen op voor Roast, Bake, Reheat en Dry. Elke functie is bedoeld voor een andere bereiding, al gebruik je de standaardfunctie Air Fry waarschijnlijk het meest omdat die prima voldoet voor uiteenlopende gerechten.

Instructies en handleidingen

De Foodi wordt geleverd met een instructieboekje, een uitgebreide handleiding en wat voorbeeldrecepten om te maken. Deze zijn bedoeld ter inspiratie, maar er zijn online voldoende andere voorbeelden om de startende gebruiker op weg te helpen. Het enige recept dat ik uit het boekje heb geprobeerd (de chocoladebrownies) is helaas jammerlijk mislukt, maar zoals je verderop leest, was dat niet representatief voor de gehele ervaring.

©Saskia van Weert

Vermogen en afmetingen

Het vermogen bedraagt 2400 watt bij gebruik van één mand, 1200 bij gebruik van twee, en het apparaat weegt 8,2 kilo. Qua formaat is hij vergelijkbaar met andere dubbele airfryers: 31,5 centimeter hoog, 38 cm breed en 26,5 cm diep. Je moet hem ergens neerzetten waar je aan alle kanten 15 centimeter vrij hebt, zodat de Foodi zijn warmte goed kwijt kan. Binnen het segment van airfryers zijn het gangbare afmetingen, maar het blijven forse apparaten waar je echt plek voor moet hebben op het aanrecht.

Mogelijkheden voor het gebruik

Er zijn verschillende mogelijkheden voor het gebruik. Zo kun je één of beide mandjes tegelijk gebruiken – los van elkaar met verschillende temperatuur en tijd, of identiek aan elkaar via de Match-functie. Met de Sync-functie zorgt de airfryer ervoor dat beide mandjes tegelijk klaar zijn met bakken. In de praktijk betekent dit dat het gerecht met de kortste bereidingstijd als tweede van start gaat, terwijl het andere mandje al even bezig is.

Bedieningsgemak

De eerder besproken Ninja-airfryer bediende je deels met een draaiknop. Dit model bedien je met tiptoetsen. Er zit bovendien een aan-uitknop op, wat ik erg prettig vond, want die ontbrak op al mijn eerdere Philips-airfryers. Je selecteert welk mandje je wilt instellen, drukt op de knop van de gewenste functie en stelt met de tiptoetsen de temperatuur en de tijd in – en eventueel de Match- of Sync-optie. Met een druk op Start-Stop begint het apparaat te werken.

©Saskia van Weert

De bediening is gebruiksvriendelijk, maar vraagt wel wat gewenning. Zo is het tijdens de testperiode meerdere keren gebeurd dat ik beide mandjes liet opwarmen voor een gerecht en daarna maar één van beide aanzette voor het feitelijke bakwerk. Ook heb ik wat lopen stoeien met het tussentijds uitzetten van een mandje, als de inhoud eerder klaar is dan gedacht. Je kiest hiervoor eerst de betreffende mand en moet wachten tot de instellingen ervan in het display komen staan, tot je hem kunt uitschakelen. Een aantal keren ging dat niet goed en gingen beide mandjes uit.

Bij gebruik van beide mandjes kun je tussentijds de tijd of temperatuur ook aanpassen, op een soortgelijke manier. Daar zit iets van wachttijd op, wat onlogisch aanvoelt. Tussentijds een andere functie kiezen, bijvoorbeeld van Air Fry overschakelen naar Max Crisp, kan niet. Dan moet je het bakproces stoppen en handmatig de andere optie kiezen. Dat is even wennen.

Het bakresultaat

De afgelopen weken zijn er hier in huis ontzettend veel gerechten klaargemaakt in de airfryer. Hierbij heeft het apparaat zich een alleskunner betoond. Of het nu een kroket was, een zak friet, verse zalm op de huid, een vleesvervanger krokant bakken, broodjes oppiepen of het dagelijkse worstenbroodje van het kind des huizes: het ging prima. Zeker door wat te spelen met de instellingen was het resultaat zeer goed te noemen. Daarbij is de functie Max Crisp het vermelden waard: zeker snacks uit de diepvries, zoals loempia's of fish cakes, worden lekker krokant door de extra hoge temperatuur.

©Saskia van Weert

De brownies uit het receptenboekje waren geen succes. De mix moest onder in de mand worden gegoten, zonder Crisp-plaat. Ondanks verlenging van de baktijd bleef de mix ongaar – waarschijnlijk omdat de hete lucht van boven komt en de onderzijde van de brownies niet goed genoeg werd verhit.

Schoonmaken

Na gebruik moeten de mandjes en platen worden schoongemaakt. Dat gaat prima onder de kraan in een sopje, en de vaatwasser doorstaan ze ook goed. De ervaring met airfryers leert dat er uiteindelijk toch vaak ingebrand vet op de platen opduikt. Het is goed dat in de gaten te houden en de Crisp-platen periodiek met een ovenreiniger te lijf te gaan. Een oude tandenborstel komt dan goed van pas.

Zijn er geen minpunten?

Hoewel de bediening en het resultaat echt dik in orde zijn, kent deze airfryer van Ninja een paar minpuntjes. Zo klinkt er bij elke start, stop, pauze en herstart een nogal luide piep, die echt te hard is om in een gehorig huis 's nachts nog wat te bereiden. De buitenzijde is gevoelig voor vetvlekken en vingerafdrukken, dus als je een schoon uiterlijk belangrijk vindt, moet er vaak een doekje overheen.

De Crisp-platen zitten nogal stevig in de mand geklemd, waardoor ik me bezeerde bij het verwijderen ervan om alles schoon te maken. Door de openingen van de plaatjes kan er ook eten onder vallen, dus zorg dat je hem met een siliconen tang even oplift bij het serveren – om ook bijvoorbeeld broccoli-roosjes of dunne frietjes onder de plaat vandaan te halen.

©Saskia van Weert

Conclusie: Ninja airfryer kopen?

De Ninja Foodi Dual Zone-airfryer is een veelzijdige airfryer met handige functies voor wie graag efficiënt kookt. De mogelijkheid om twee mandjes tegelijk te gebruiken – al dan niet met verschillende instellingen – werkt goed en levert in veel gevallen een mooi bakresultaat op. Snacks, vis, vleesvervangers en zelfs broodjes komen er prima uit.

De bediening is over het algemeen gebruiksvriendelijk, al vraagt het apparaat soms wat aandacht, vooral bij het tussentijds aanpassen van instellingen. Ook het schoonmaken is eenvoudig, al kunnen de Crisp-platen wat lastig loskomen.

Al met al is dit een degelijke airfryer die goed presteert, zeker als je regelmatig meerdere onderdelen van een maaltijd tegelijk wilt klaarmaken. Houd wel rekening met het formaat, het geluidssignaal en een paar praktische aandachtspunten tijdens gebruik.