Als het kalf verdronken is, dempt men de put. Als er één spreekwoord van toepassing is op veel computergebruikers, dan is het deze wel. Je voelt immers pas het belang van een back-up als de harde schijf is gecrasht of als ransomware alle gegevens heeft versleuteld, en er géén veilige kopie is. Dat is ook het moment dat iedereen weet wat hij had moeten doen, namelijk back-ups maken. Gelukkig is het maken van professionele back-ups makkelijker dan ooit.

Dat je een Windows-computer moet beveiligen, weet iedereen, daarom installeert iedereen antivirussoftware. Maar met alleen een antivirusprogramma ben je er niet, de gegevens op een pc lopen meer risico’s dan alleen door malware. Gebruikers maken fouten, een harde schijf kan crashen, een notebook kan verloren raken of gestolen worden. Heb je dan geen back-up, dan zijn je gegevens ook echt weg. Regelmatig back-ups maken is daarom noodzakelijk. Toch heeft lang niet iedereen z’n back-ups goed op orde, waardoor ze het risico lopen om bijvoorbeeld jarenlang werk aan Word- en Excel-documenten en ook de totale digitale foto- en video-collectie kwijt te raken.

01 Drie-twee-één

Hoeveel back-ups heb je eigenlijk nodig? Een goede vuistregel is de 3-2-1-regel: 3 back-ups, op 2 media, waarvan 1 buitenshuis.

Met drie back-ups bedoelen we drie complete kopieën op drie verschillende momenten gemaakt. Met elk moet het mogelijk zijn om, onafhankelijk van de andere twee, alle gegevens te herstellen. Met twee media worden twee verschillende opslagsoorten bedoeld, bijvoorbeeld een harde schijf en cloudopslag, of een harde schijf en een nas. Dat je één van die drie back-ups buitenshuis moet bewaren klinkt lastig, maar denk praktisch: op je werk, bij familie of bij vrienden, het zijn allemaal goede locaties om een back-up neer te leggen. En uit wederkerigheid leg je er een van hen bij jou thuis. Zeker wanneer je voor langere tijd van huis weg bent, bijvoorbeeld als je op vakantie gaat, is het onverstandig alle gegevens plus alle back-ups alleen thuis te hebben.

Met deze regel voor echt goed (professioneel) back-uppen in het achterhoofd, gaan we in dit artikel aan de slag met de betaalde software Acronis True Image 2017 – Standard 1-Year Subscription. Deze software kost 40 euro per jaar (op het moment van schrijven afgeprijsd naar 30 euro per jaar) en biedt gelijk 50 GB cloud-back-up. Dat is ideaal om één van je back-ups in de cloud en dus gelijk buitenshuis te bewaren.

©PXimport

Alternatieve software

©PXimport

02 Kopie of back-up?

Een back-up is eigenlijk niets anders dan ‘een kopie’. Gaat het origineel stuk, dan gebruik je de kopie. Zo eenvoudig als het klinkt, is het helaas niet. Zo is niet elke kopie altijd een back-up. Staat de kopie op dezelfde harde schijf als het origineel en crasht die schijf, dan was er wel een kopie maar is er geen back-up. Staat de kopie op een andere schijf in dezelfde computer, dan is het weer wel een back-up, tenzij niet de harde schijf crashte maar ransomware alle schijven versleutelde. Dan heb je er nog niets aan. En wat als de kopie zes maanden geleden is gemaakt, is het dan een back-up? En wat als je wel een back-up hebt, maar niet het programma om de gegevens terug te zetten? Kortom, een back-up is pas nuttig als je daarmee binnen een acceptabele tijd en tegen een haalbare inspanning, zo veel mogelijk van de oorspronkelijke gegevens terug kunt zetten.

©PXimport

03 Wat back-uppen?

De vraag wat je moet back-uppen is niet zo moeilijk te beantwoorden: alles wat nodig is om na een computerprobleem zo snel mogelijk weer aan het werk te kunnen. De back-up omvat dus in elk geval de eigen bestanden zoals documenten, foto’s en video’s, maar ook alles wat nodig is om de gegevens te kunnen herstellen. Dus ook Windows hoort bij de back-up en ook het back-upprogramma en misschien een wachtwoord of licentiesleutel. En hoewel dit allemaal nodig is, betekent dit niet dat dit allemaal op dezelfde wijze geback-upt moet worden, of dat dit allemaal met elkaar moet. Omdat je mogelijk vaker de data zult willen back-uppen dan Windows (en ook om opslagruimte te besparen), is het aan te bevelen het systeemherstel los te maken van het gegevensherstel.

©PXimport

RPO en RTO

©PXimport

04 Systeemback-up

Windows 10 biedt de mogelijkheid de Windows-installatie te back-uppen om daarmee na een incident de pc te herstellen. Dit is een Windows 7-functie die niet meer wordt ontwikkeld, zo lijkt het, en met maar beperkte mogelijkheden. Zo kun je maar één systeemback-up maken en deze alleen herstellen op dezelfde pc. Allemaal beperkingen die de software Acronis True Image niet heeft. Zoals gezegd gaan we aan de slag met de standaard 1-Year Subscription. Na de trial van dertig dagen betaal je voor een licentie voor één systeem 40 euro per jaar (momenteel 30 euro).

Download de trialversie en installeer het programma. Kies Hulpprogramma’s / Rescue Media Builder. Maak een hersteldisk op dvd of usb-stick. Is dat klaar, klik dan op Back-up maken / Back-up toevoegen. Geef de back-up een naam en klik op Volledige PC / Schijven en partities en selecteer hier de Windows-schijf. Klik op OK. Klik dan op Acronis Cloud en verander de bestemming naar een schijf met flinke opslagruime. Twee voorbeelden van speciaal voor dit doel ontwikkelde producten zijn de opslagapparaten WD My Book en Seagate Backup Plus. Klik dan op Nu een back-up maken. Als de back-up klaar is, kun je altijd de pc herstellen door de computer op te starten vanaf de hersteldisk, de back-up te selecteren, daarna de schijf met de defecte Windows-installatie te selecteren en deze te laten herstellen. Minder dan een kwartiertje later kun je weer verder of kun je – bij een grotere ramp – beginnen met het herstel van de eigen bestanden.

©PXimport

05 Hoeveel eigen bestanden

De eigen documenten, foto’s en video’s kunnen zich in theorie overal op de pc bevinden, maar staan bij een standaard Windows-inrichting altijd in de map C:\Gebruikers. In die map vind je submappen: één voor elk account waarmee minimaal één keer is ingelogd op de computer. In elk van die submappen staan van elke gebruiker de bekende standaardmappen om bestanden te bewaren, zoals Afbeeldingen, Documenten, Muziek, Video’s maar ook het Bureaublad. Wanneer je nu deze mappen back-upt, dan heb je van alle gebruikers van de pc, de eigen bestanden. Voordat je gaat back-uppen is het belangrijk te weten hoeveel gegevens je gaat back-uppen. Dat gegeven is nogal bepalend voor de plek waar je die eigen gegevens gaat bewaren. Start daarom Windows Verkenner op en klik in de linkerkantlijn op Deze pc. Rechts zie je nu de schijf C. Dubbelklik daarop om die te openen. Nu zie je de map Gebruikers. Klik daar met de rechtermuisknop op en kies Eigenschappen. Laat nu Windows even tellen tot het de totale grootte van de bestanden in de mappen van de gebruikers heeft opgeteld.

06 Back-upmedia

Een back-up moet je dus niet bewaren op dezelfde schijf als waar de originele gegevens staan, en beter ook niet op dezelfde pc. Er zijn ook voldoende andere opties om uit te kiezen, zoals een externe usb-schijf, een nas of de cloud. Het enige middel dat eigenlijk inmiddels niet meer courant is, is de recordable cd en dvd. Te klein, te duur en onvoldoende herbruikbaar. Maar ook de andere media hebben nadelen waar je rekening mee moet houden bij je keuze.

Een usb-schijf is goedkoop en snel en je houdt altijd de volledige controle over de back-up. Met twee of drie snelle externe schijven kun je bovendien rouleren en er altijd een of twee op je werk of bij familie bewaren. Zorg dan wel dat je de schijf of de back-up dan versleutelt. Dat kan Acronis True Image doen, maar je kunt het ook zelf met een programma als VeraCrypt. De functionaliteit van een nas is voor back-up vergelijkbaar met de externe schijf, alleen is de nas duurder. Wel kan een nas met meerdere schijven via RAID beschermen tegen een falende schijf, en is deze oplossing dus minder kwetsbaar dan de usb-schrijf. Vaak staat een nas dicht bij de pc, wat dan weer kwetsbaarder is voor bijvoorbeeld diefstal. De cloud is een prima back-upoplossing met als voordeel dat de back-up niet in je eigen huis staat. Maar cloud is, zeker bij grote back-ups, al snel duur en doordat alle data over het internet gaan is het ook traag. Bovendien kan ook een cloudleverancier fouten maken of failliet gaan waardoor je je gegevens kwijt bent. Bij de software waarvoor wij hier kozen krijg je 50 GB cloud-ruimte, extra ruimte kun je bijkopen (bijvoorbeeld het abonnement met 500 GB cloud-ruimte kost je 20 euro per jaar extra).

©PXimport

07 Mobiele apparaten

Steeds meer gegevens staan niet meer op een computer, maar op een mobiel apparaat. Dat kan nog een notebook of MacBook zijn, maar steeds vaker is het een tablet of smartphone. Ook op die apparaten worden gegevens aangemaakt en verzameld en een deel daarvan zul je zeker willen bewaren en moeten back-uppen. De uitdaging om geen gegevens kwijt te raken, is er door de komst van mobiele apparaten niet kleiner op geworden. Acronis biedt bij True Image ook apps voor Android en iOS waarmee je de gegevens op deze apparaten kunt back-uppen naar de cloud of de eigen pc. Het laatste werkt erg eenvoudig. Start True Image en kies Dashboard / Back-up mobiel apparaat. Er verschijnt nu een QR-code in beeld. Pak dan de smartphone of tablet en start de Acronis-app. Klik op Change destination / Back-up to computer / I alread have it / Scan QR code en scan met de smartphone of tablet de QR-code in het scherm van Acronis True Image. Selecteer wat je wilt back-uppen, typ eventueel een wachtwoord bij Backup encryption / Set password en klik dan op Back-up now.

Makkelijkere mobiele back-up

©PXimport

08 Back-up maken

Eigenlijk is alles nu geregeld om goed te gaan back-uppen. We hebben een image van het systeem gemaakt die we kunnen herstellen via een hersteldisk, zodat je altijd weer een werkende Windows mét de back-upsoftware hebt. Je hebt ook achterhaald hoeveel gegevens je wilt back-uppen en je hebt een keuze gemaakt voor de plek waar je de back-ups gaat bewaren. Vooral het wisselen met externe schijven is erg handig, zeker door de mogelijkheid om een of enkele back-ups dan op een andere locatie te bewaren. Let er dan wel op die schijven te versleutelen, maar je kunt ook volstaan met het versleutelen van de back-up.

Sluit nu de eerste externe schijf aan op de computer, liefst op een usb3-poort omdat dit de snelheid flink ten goede komt. Start dan het back-upprogramma en kies Back-up toevoegen. Selecteer de gegevens die je wilt back-uppen, in dit geval Bestanden en mappen en blader naar de gebruikersmappen. Selecteer die en klik op OK. Selecteer dan de bestemming van de back-up, in dit geval de externe usb-schijf. Klik dan op Nu een back-up maken. Wil je de back-up beveiligen, klik dan nog even eerst op Back-up coderen en voer tweemaal het wachtwoord in. Bevestig met Opslaan en bewaar het wachtwoord goed, zonder dat kom je nooit meer bij de gegevens.

©PXimport

Een schijf versleutelen

©PXimport

09 Back-up naar de cloud

Een back-up in de cloud is vooral geschikt voor een kleinere selectie van heel belangrijke gegevens die je nog eens extra in een goed beveiligd professioneel rekencentrum wilt bewaren. Veel back-upprogramma’s en ook harde schijven bieden inmiddels, vaak wel tegen extra betaling, ook online opslag en die is prima hiervoor te gebruiken. Klik op Back-up toevoegen en geef de back-up een naam. Klik dan op Volledige pc en kies Bestanden en mappen. Omdat je in de cloud minder opslagruimte hebt, moet je heel gericht de belangrijkste bestanden kiezen. Blader naar de mappen en bestanden en selecteer die. Klik dan op OK. Als bestemming laat je de Acronis Cloud staan maar wel belangrijk nu: de versleuteling. Klik op Back-up coderen en voer tweemaal een wachtwoord in. Bewaar dit wachtwoord in een wachtwoordmanager als KeePass, Enpass of LastPass. Klik dan op Opties en selecteer op het tabblad Geavanceerd / Datacentrum in welk land jouw back-up wordt bewaard. Handig als je bijvoorbeeld niet wilt dat je gegevens in de Verenigde Staten worden opgeslagen.

©PXimport

10 Opties

De eerste back-ups zijn gemaakt, nu is het tijd om te finetunen. Belangrijk is dat de back-ups regelmatig worden gemaakt. Gebruik hiervoor de planner in True Image. Selecteer de back-up die je gemaakt hebt en klik op Opties. Op het tabblad Plannen kun je aangeven wanneer je wilt dat deze back-uptaak automatisch wordt uitgevoerd. Wanneer je met wisselende schijven werkt, is Geavanceerde instellingen / Uitvoeren wanneer het huidige bestemmingsapparaat is aangesloten een goede optie. Op het tabblad Schema kun je kiezen of je elke keer een volledige back-up wilt maken of alleen de wijzigingen wilt opslaan. Voor de laatste kies je Incrementeel schema. Wil je een mailtje als de back-up is gelukt of juist mislukt, dan stel je dat in via Meldingen. Gebruik je de cloud voor de back-up, kijk dan zeker even op het tabblad Geavanceerd. Hier kun je aangeven na hoeveel versies of maanden de back-ups verwijderd kunnen worden om zo opslagruimte te besparen.

©PXimport

11 Test het herstel

Het is heel belangrijk om te testen of het lukt om gegevens uit de back-ups te herstellen. Selecteer de back-up en kies Bestanden herstellen. Kies nu een of enkele bestanden in de back-up en klik op Volgende. Omdat het een test is. wil je de oorspronkelijke bestanden niet overschrijven. Klik daarom boven in beeld op Bladeren en selecteer een andere plek, bijvoorbeeld het Bureaublad. Klik dan op Nu herstellen en wacht tot de test is geslaagd.

©PXimport

12 Overzicht

Een mooie functie van True Image is het overzicht van alle back-ups op alle met True Image beheerde apparaten. Klik hiervoor op Dashboard / Online Dashboard en wacht even tot het online dashboard is geopend. Hier zie je alle met True Image geback-upte apparaten en de status van de back-ups. Ook kun je er aanvullende opties regelen.

©PXimport

De reguliere Rockster Cross 2 van Teufel kwam afgelopen zomer op de markt. Onlangs bracht de Duitse audiospecialist in samenwerking met Fender een speciale uitvoering uit. Het fraaie 'gitaarversterkerdesign' komt grotendeels uit de koker van het bekende instrumentenmerk. Wat heeft deze bluetooth-speaker nog meer te bieden?

Wie weleens een gitaarversterker van Fender heeft gezien, weet meteen waar de vormgeving van de Fender x Teufel Rockster Cross 2 op is gebaseerd. Zo bevat het zilverkleurige speakergaas linksboven het sierlijke logo van de Amerikaanse producent. Dat is precies hoe Fender veel van zijn gitaarversterkers vormgeeft.

©Maikel Dijkhuizen

Zwaar, maar toch mobiel

Met een gewicht van 2,4 kilo is deze bluetooth-speaker bepaald geen lichtgewicht. Toch neem je de Rockster Cross 2 vrij eenvoudig mee. De achterzijde bevat namelijk twee handgrepen, waardoor je voldoende grip hebt. Een andere optie is om door middel van twee karabijnhaken de bijgesloten verstelbare draagriem te bevestigen. Het uiterlijk van deze riem lijkt trouwens sprekend op een gitaarband van Fender. Handig, want je draagt dit apparaat dus met je schouder.

De behuizing is zeer sterk en kan dus absoluut een stootje hebben. Het product voldoet aan de IPx5-norm, zodat het wel een spatje regen kan verdragen. Staat de Rockster Cross 2 eenmaal op zijn plek, dan zal de speaker niet zo gauw verschuiven. Het apparaat rust namelijk op vier lange antislipvoetjes. Een interessante optie is dat je de luidspreker ietwat achterover kunt laten hellen. Zet de behuizing dan schuin neer.

©Maikel Dijkhuizen

Aansluitingen

Dankzij de aanwezige bluetooth5.3-adapter verbind je vlot een smartphone of tablet. Het is bovendien mogelijk om gelijktijdig twee mobiele toestellen te koppelen. Voor oplaaddoeleinden zit er aan de achterkant een usb-c-poort met powerbankfunctie. Kortom, je laadt onderweg zo nodig jouw smartphone of smartwatch op. Achter hetzelfde klepje vind je trouwens ook een 3,5mm-geluidsingang. Hierop kun je eventueel een bekabelde audiobron aansluiten. Verder is er een behoorlijke accu ingebouwd. Teufel belooft namelijk een luistertijd van 38 uur bij een gemiddeld volumeniveau van 70 decibel. In de beschikbare ecomodus is dat zelfs naar verluidt 46(!) uur, maar dat gaat dan wel ten koste van de audiokwaliteit.

©Maikel Dijkhuizen

Stevige beats

Voor een adviesprijs van maar liefst 299,99 euro mag je natuurlijk een goede audiokwaliteit verwachten. Gelukkig is dat ook het geval, want deze bluetooth-speaker levert een natuurgetrouw geluid. Twee tweeters en een behoorlijke woofer zijn verantwoordelijk voor de audioweergave. Vanwege deze verschillende actieve drivers is er een duidelijke scheiding tussen de hoge en lage tonen te horen. De muziek klinkt hierdoor erg levendig. Gebruik de Rockster Cross 2 ook gerust om een feestje te bouwen. Hij kan namelijk zeer luid spelen, waarbij de bas zich duidelijk laat gelden.

De bovenzijde telt enkele fysieke knoppen. Daarmee koppel je een nieuwe bluetooth-bron, wijzig je het volume en pauzeer je de muziek. Daarnaast kun je tussen drie geluidsmodi switchen en een tweede Rockster Cross 2 draadloos koppelen. Met laatstgenoemde opstelling luister je naar echt stereogeluid. Je gebruikt jouw smartphone optioneel als veredelde afstandsbediening. Installeer hiervoor de Teufel Go-app, waarna je diverse geluidsinstellingen naar eigen wens aanpast.

©Maikel Dijkhuizen

Fender x Teufel Rockster Cross 2 kopen?

Zoek je een goed klinkende bluetooth-speaker met een origineel design? Wanneer het stevige prijskaartje van zo'n driehonderd euro geen bezwaar is, schaf je met de Fender x Teufel Rockster Cross 2 een prima exemplaar aan. Andere pluspunten zijn de comfortabele draagriem, powerbankfunctie en stevige constructie.

Wie overstapt naar een andere computer denkt meestal meteen aan het overzetten van programma's en bestanden zoals documenten en foto's. De vele persoonlijke instellingen en voorkeuren die zorgvuldig zijn opgebouwd, raken helaas vaak verloren. Hoe zorg je ervoor dat je je ook op het andere systeem meteen weer helemaal thuis voelt?

Synchronisatie via Windows-account

Windows biedt veel instellingen die je werkomgeving persoonlijker maken, zoals visuele thema's, spellingsvoorkeuren en meer. Sommige vereisen handmatig werk of externe tools, maar een aantal laat zich automatisch synchroniseren via je Microsoft-account. Laten we hiermee beginnen. Zorg dat je met zo'n account bent aangemeld bij Windows. Dit regel je via Instellingen / Accounts / Uw info. Klik daar op In plaats daarvan aanmelden met een Microsoft-account en volg de instructies.

Open daarna Accounts / Windows-back-up en druk op Beheren. Bevestig met Ja, synchroniseren / Gereed. Herstart de module Instellingen en open opnieuw Windows back-up. Schakel Mijn apps onthouden in als je op een andere pc met hetzelfde account dezelfde apps uit de Microsoft Store wilt gebruiken. Open Mijnvoorkeuren onthouden om aan te geven of je ook de onderdelen Accounts, WiFi-netwerken en wachtwoorden, Taalvoorkeuren en woordenlijst en diverse instellingen wilt synchroniseren.

Handmatige sync Windows

Zo'n accountsynchronisatie is handig, maar niet alle personalisatie-instellingen worden meegenomen. Dat geldt bijvoorbeeld voor geluidsschema's of muisaanwijzers. Of misschien meld je je liever helemaal niet aan met een Microsoft-account, of vertrouw je deze cloudsynchronisatie niet, ook al is er sprake van dataversleuteling. Dan kun je de migratie ook handmatig doen.

We beginnen met het overzetten van een Windows-thema, aangezien dat meerdere onderdelen omvat, zoals lokaal opgeslagen achtergronden, accent- en vensterkleuren, een geluidsschema en de muiscursorstijl. Ga naar Instellingen / Persoonlijke instellingen / Thema's. Dubbelklik op de miniatuur van het gewenste thema, of klik op Bladeren door thema's om er een nieuw te kiezen in de Microsoft Store. Bovenaan kun je het thema aanpassen via de opties Achtergrond, Kleur, Geluiden en Muiscursor. Gebruik telkens het pijltje linksboven om terug te keren. Sla daarna je aangepaste thema op met Opslaan en geef het een naam. Klik vervolgens met rechts op de miniatuur van dit geselecteerde thema en kies Thema voor delen opslaan. Bewaar het als .deskthemepack-bestand (dat eigenlijk een zip-bestand is) op een extern of gedeeld medium. Dubbelklik je op dit bestand in Verkenner van je andere systeem, dan wordt het automatisch uitgepakt en als Windows-thema geïnstalleerd.

Lettertypes en screensavers

Misschien heb je ook zelf een of meer extra lettertypes en screensavers geïnstalleerd, en wil je deze overzetten. Dit kan handmatig als volgt. Voor lettertypes typ je %windir%\fonts in de adresbalk van Verkenner. Selecteer met ingedrukte Ctrl-toets alle gewenste lettertypebestanden, klik er met rechts op en kies Kopiëren naar. Sla deze bestanden op een extern of gedeeld medium op. Op de andere pc selecteer je de bestanden, klik je er met rechts op en kies je Installeren (voor alle gebruikers).

Het overzetten van screensavers verloopt op vergelijkbare wijze. Open de mappen %windir%\System32 en %windir%\SysWOW64, selecteer de gewenste scr-bestanden en kopieer ze naar een geschikt medium. Plak ze op de andere pc in %windir%\System32 en bevestig de kopieeractie als administrator. Je installeert een screensaver door er met rechts op te klikken en Installeren te kiezen, of via Instellingen / Persoonlijke instellingen / Vergrendelingsscherm / Schermbeveiliging.

We hebben een PowerShell-script gemaakt dat dit grotendeels automatiseert. Download het bestand exporteer-extrafonts-ss.ps1 (dit is de downloadlink) op je nieuwe pc, klik er met rechts op en kies Run with PowerShell (als administrator). Je vindt de screensavers en de meeste lettertypes nu op je bureaublad (behalve enkele standaardfonts die je in het script kunt aanpassen bij Fonts uitgezonderd), in submappen van FontScreenSaverBackup.

Profielen

De makkelijkste manier om je Windows-account naar een andere pc over te zetten is via een Microsoft-account (zie paragraaf 1, Synchronisatie via Windows-account). Toch wordt het gebruikersprofiel niet volledig meegenomen. Onder meer lokale bestanden, programmavoorkeuren buiten de Microsoft Store en appdata-mappen, zoals macro's, sjablonen en scripts, blijven achter.

In afwachting van een (vernieuwde) migratietool die Microsoft binnenkort belooft, kun je TransWiz gebruiken. Met de gratis versie kun je één account tegelijk overzetten, maar je kunt dit gewoon herhalen voor andere profielen. Dit werkt ook bij profielen die aan een Microsoft-account zijn gekoppeld. Schakel desnoods tijdelijk over naar een lokaal account. Na de migratie op de andere pc koppel je het profiel opnieuw aan hetzelfde Microsoft-account via Instellingen / Accounts.

Download TransWiz. Installeer het msi-bestand op beide pc's. Start het programma op je oude pc. Kies I want to transfer data to another computer, klik op Volgende en selecteer het gewenste, niet-actieve account (meld je eventueel tijdelijk aan met een ander account). Klik op Volgende en kies een opslaglocatie voor het zip-bestand. Beveilig dit eventueel met een wachtwoord.

Start TransWiz op het andere systeem, kies I have data I want to transfer to this computer en verwijs naar het zip-bestand. Geef eventueel een andere accountnaam op, kies of dit een standaard- of administratoraccount wordt en stel het wachtwoord in. Na afloop zijn de gegevens overgezet en kun je je aanmelden met het nieuwe profiel.

Taalinstellingen

Taal en spelling zijn vaak afgestemd op je voorkeuren, dus waarschijnlijk wil je die ook overzetten. De meeste taalinstellingen binnen Windows worden automatisch gesynchroniseerd via je Microsoft-account, maar desnoods doe je dit handmatig, door dezelfde taalpakketten te installeren. Ga hiervoor naar Instellingen / Tijd en taal / Taal en regio en kies Een taal toevoegen.

De toetsenbordindeling is gekoppeld aan de taal, maar je kunt ook handmatig extra indelingen toevoegen. Klik op de drie puntjes naast je voorkeurstaal en kies Taalopties. Scrol naar Geïnstalleerde toetsenborden en klik op Een toetsenbord toevoegen om de gewenste indeling te kiezen. Met Windows-toets+Spatiebalk schakel je vervolgens snel tussen indelingen. Je kunt trouwens ook per app-venster een andere invoermethode instellen via Instellingen / Tijd en taal / Typen / Geavanceerde toetsenbordinstellingen, met de optie Laat me een andere invoermethode instellen voor elk app-venster.

Wanneer je in apps met spellingcontrole, zoals Kladblok, met rechts klikt op een rood onderstreept woord en kiest voor Aan woordenboek toevoegen of Spelling / Aanwoordenlijst toevoegen, dan wordt het woord in Windows toegevoegd aan een gebruikerswoordenboek. Dit vind je in de map %appdata%\Microsoft\Spelling, wellicht in de submap \neutral of in een taal-submap zoals \nl-NL, in het bestand default.dic of custom.dic. Je kunt dit bestand bekijken met een teksteditor en kopiëren naar dezelfde map op je andere toestel om deze woordenlijst(en) over te zetten.

Applicaties

Geïnstalleerde applicaties zomaar overzetten lukt meestal niet, dus zit er weinig anders op dan ze opnieuw te installeren. Voor volledig portable apps volstaat het vaak om de map waarin je ze plaatste te kopiëren.

Er bestaan handige tools waarmee je veel populaire gratis apps met enkele muisklikken op je nieuwe pc installeert. Bijvoorbeeld Ninite en een pakketbeheerder zoals UniGetUI (klik op deze GitHub-pagina in de rechterkolom onder Releases op Latest).

In UniGetUI kies je Pakkettenbundels en klik je op Pakketten toevoegen aan bundel. Gebruik Pakketten ontdekken om apps op te zoeken. Vink de gewenste pakketten aan en klik op Selectie toevoegen aan bundel. Herhaal dit tot je bundel compleet is. Sla deze op via Bundel opslaan als, open de bundel daarna via Bestaande bundel openen, selecteer alle pakketten en bevestig met Selectie installeren.

App-configuraties

Zo installeer je snel veel apps op je nieuwe pc, maar daarmee neem je je persoonlijke instellingen of configuraties nog niet mee. De gratis app CloneApp was hier prima geschikt voor, maar de ontwikkeling is al enkele jaren stopgezet. Je kunt deze nog steeds downloaden en gebruiken, maar weet dat instellingen van nieuwere apps mogelijk niet volledig meer worden meegenomen. De ontwikkelaar biedt intussen een alternatief aan, Appcopier, maar deze tool is vooralsnog beperkt en minder gebruiksvriendelijk.

Je kunt het eventueel handmatig proberen met een tool als FreeFileSync door de belangrijkste configuratiebestanden naar dezelfde maplocaties op je nieuwe pc te kopiëren. Veel van die bestanden zitten in app-specifieke submappen van mappen zoals %AppData%, %LocalAppData% en %ProgramData%, typisch met extensies zoals ini, cfg, conf, config, json, xml, yaml of yml. Het is het proberen waard, maar overschrijf niet zomaar bestaande bestanden op je nieuwe pc.

Codes en licenties

Als je op je nieuwe pc programma's installeert die ook al op je oude pc stonden, wil je natuurlijk de softwarelicentie overnemen. Hoe je dat doet, hangt af van de toepassingen zelf. Bij software die aan een account is gekoppeld, hoef je meestal alleen met hetzelfde gebruikersaccount op je nieuwe pc aan te melden. Soms moet je de licentie eerst deactiveren op je oude pc via de instellingen of via een webportaal.

Voor software met een klassieke activatiecode noteer je de licentiecode van de oude installatie. Die vind je vaak in je account, op het doosje of in een mail. Bij de installatie op je nieuwe pc voer je deze opnieuw in. Tools zoals Magical Jelly Bean Keyfinder (gratis beperkte versie) en NirSoft Produkey (gratis) kunnen codes van veel geïnstalleerde programma's uitlezen. Omdat deze tools methoden gebruiken die ook door malware gebruikt wordt, is het normaal dat je virusscanner hierbij een melding geeft.

Sommige apps gebruiken een licentiebestand, met een extensie als lic, dat, key of ini, dat je moet exporteren of kopiëren naar dezelfde locatie op je nieuwe pc. Vaak is opnieuw activeren dan ook nodig.

Lees ook: Technische toolkits voor computerproblemen: dit heb je nodig

Browsers

Je gebruikt waarschijnlijk een of meer browsers die gepersonaliseerd zijn met bijvoorbeeld eigen thema's, bladwijzers, geschiedenis, wachtwoorden en instellingen. De eenvoudigste manier om deze over te zetten, is door de ingebouwde synchronisatie te activeren.

We beginnen met Chrome. Log in met je Google-account (dat vind je rechtsboven), open Instellingen, klik op Jij en Google, ga naar Synchronisatie en Google-services en kies Synchronisatie aanzetten. Druk op de knop Instellingen, kies Beheren wat jesynchroniseert en vink de gewenste onderdelen aan via Synchronisatie aanpassen. Op je nieuwe pc meld je je aan met hetzelfde account en activeer je opnieuw de synchronisatie.

Voor Edge werkt dit op vrijwel dezelfde manier met je Microsoft-account, via Instellingen / Profielen / Synchroniseren. Bij Firefox kan het ook, als je een Mozilla-account hebt, via Instellingen / Synchronisatie.

Heb je geen account, dan wordt het iets omslachtiger. Wachtwoorden kun je exporteren en importeren via de ingebouwde wachtwoordmanager. Voor andere onderdelen gebruik je bijvoorbeeld een gratis tool zoals Hekasoft Backup & Restore (ook portable). Sluit je browsers, start de tool en selecteer de gewenste browser. De app ondersteunt circa 45 browsers. Je ziet meteen hoeveel data er geback-upt wordt. Zorg dat Backup is geselecteerd, klik op Start en kies een naam en locatie voor het back-upbestand (dat ook echt de extensie .backup heeft). Op je nieuwe pc installeer je dezelfde browser, sluit je deze en open je opnieuw de app. Kies Restore en verwijs naar het back-upbestand. Alles werkt netjes via lokale bestanden, zonder cloudverbinding.

Synchroniseren Office 365

De kans is groot dat je ook een kantoorpakket gebruikt, en wellicht is dit Microsoft 365 (voorheen Office 365). Persoonlijke instellingen worden dan automatisch gesynchroniseerd tussen systemen, op voorwaarde dat je een geldige licentie hebt en op elk apparaat met hetzelfde Microsoft-account bent aangemeld. Het gaat bijvoorbeeld om je Office-thema, aangepaste woordenlijst, Snelle toegang-werkbalk, Lint-aanpassingen, taalvoorkeuren en (via OneDrive) recente bestanden en persoonlijke sjablonen.

Controleer wel een paar instellingen. Meld je binnen de Office-apps aan met je Microsoft-account (klik desnoods op Aanmelden, rechtsboven). Ga in Windows naar Instellingen /Accounts / Windows-back-up, klik op Beheren bij Uw Microsoft-account synchroniseren met Windows en kies Ja, synchroniseren. Zet vervolgens de optie Mijn voorkeuren onthouden aan en vink bij voorkeur alle opties aan. Gebruik je een werk- of schoolaccount, dan kan je IT-beheerder wel bepaalde synchronisaties beperken (via groepsbeleid).

Handmatig overzetten Office 365

Je kunt ook specifieke Office-onderdelen handmatig overzetten. Voor sjablonen kopieer je bestanden met extensies als dotx, potx en xltx naar dezelfde map op je nieuwe pc. Deze staan normaal gesproken in C:\Users\<gebruikersnaam>\Documenten\Aangepaste Office-sjablonen. Ook eigen woordenboeken kun je meenemen. Het bestand Custom.dic staat in %AppData%\Microsoft\Uproof, default.dic of custom.dic in %AppData%\Microsoft\Spelling, in de submap \neutral of eventueel andere submappen.

Aanpassingen aan het Lint en werkbalken exporteer je via Bestand /Opties / Lint aanpassen. Klik rechtsonder op Importeren en Exporteren en kies Alle aanpassingen exporteren.

Wil je aangepaste stijlen, marges, regelafstand, macro's of eventueel extra opmaakelementen in Word overnemen, dan kopieer je ook het bestand Normal.dotm uit %AppData%\Microsoft\Templates. Extra macro's kun je ook los exporteren in de VBA-editor (Alt+F11), via Bestand / Bestand exporteren en later Bestand importeren.

Bepaalde Office-voorkeuren, zoals standaard bestandslocaties, zitten in het Windows-register. Een back-up maken kan via de Register-editor (druk op Windows-toets+R en voer regedit uit). Bij recente Word-versies zitten deze in de sleutel Computer\HKEY\_CURRENT\_USER\Software\Microsoft\Office\16.0\Word\Options. Klik met rechts op deze sleutel, kies Exporteren en bewaar het reg-bestand. Dubbelklik op dit bestand op je nieuwe systeem en bevestig tweemaal met Ja om de instellingen te importeren. Je maakt liefst eerst een systeemherstelpunt via Een herstelpunt maken in het Windows-startmenu.