Of het nu gaat om je financiële administratie of je onmisbare kinder- en vakantiefoto’s: je moet bestanden niet alleen veilig opslaan, maar hebt ook een back-up nodig voor als er wat misgaat. En liever niet één, maar meerdere reservekopieën. Iedereen weet het, maar lang niet iedereen doet het. Opties voor het maken van een back-up zijn er vaak genoeg, maar hoe benut je ze het beste?

Er zijn heel veel scenario’s te bedenken waarbij je gegevens kunt verliezen. Naast het falen van hardware of software kun je denken aan datacorruptie, diefstal, een brand of een menselijke fout. Toch heeft lang niet iedereen zijn back-ups goed op orde. En zelfs wie het wel goed voor elkaar heeft, kan nog steeds niet achterover leunen. Je moet altijd rekening houden met nieuwe bedreigingen, zoals cryptoware dat het afgelopen jaar veel in de aandacht is geweest.

Dergelijke malware kan bestanden op pc’s en zelfs hele netwerkstations kapen en versleutelen. Een nachtmerrie. Wat cryptoware pijnlijk duidelijk heeft gemaakt, is dat lang niet iedereen een goed plan voor zijn back-ups heeft, zelfs grote bedrijven en instellingen niet. Aan de hand van de tips in dit artikel kun je voor jezelf een optimale strategie uitwerken. We werken in dit artikel regelmatig met een nas en gebruiken hierbij Synology als voorbeeld. Maar concepten en voorbeelden die uitleggen, kun je uiteraard in combinatie met vrijwel elk ander merk nas gebruiken.

De 3-2-1-regel is goede vuistregel

Bij het maken van een back-upplan kun je doorgaans de 3-2-1-regel als vuistregel hanteren: zorg voor drie kopieën van je data, op twee verschillende apparaten, waarvan één buitenshuis. Met drie kopieën bedoelen we dat je naast de primaire data, bijvoorbeeld je financiële administratie op de harde schijf van je pc, ook nog twee back-ups hebt. Die moeten bovendien over twee verschillende media of apparaten zijn verdeeld, bijvoorbeeld een (externe) harde schijf en een nas, of een (externe) harde schijf en de cloud. Zo voorkom je dat je ál je back-ups kwijt bent als bijvoorbeeld de nas waarop ze staan het begeeft. Je moet bovendien één van de back-ups buitenshuis bewaren, ook wel off-site genoemd. Dat kan bijvoorbeeld bij familie, vrienden of op je werk, maar ook in de cloud. Zo ben je ook beschermd als er bij jou thuis iets gebeurt, zoals een inbraak, brand of blikseminslag.

Bescherming tegen cryptoware

Voor bescherming tegen allerhande ransomware is de 3-2-1-regel soms niet toereikend. Neem cryptoware, dat bestanden op het besmette apparaat kaapt en versleuteld, maar dat óók doet op gekoppelde netwerkstations en externe schijven. Cryptoware wordt slimmer en vindt steeds nieuwe manieren om bij je data te komen. Belangrijk is dat je meerdere back-ups hebt en/of meerdere versies van bestanden. Een nog betere bescherming biedt een koude back-up (helemaal losgekoppeld en uitgeschakeld) of een offline back-up.

Voorkomen is uiteraard altijd beter dan genezen, je beveiliging moet dus op orde zijn. Het is belangrijk om je besturingssysteem én je programma’s up-to-date te houden met de laatste beveiligingsupdates. Sinds de Fall Creators Update van Windows 10 kun je met de functie Controlled Folder Access (Beschermde mappen) in Windows Defender je documenten beschermen tegen ransomware. Dit voorkomt dat de ransomware wijzigingen mag aanbrengen in de geselecteerde mappen. Dit kun je configureren voor lokale, maar ook voor netwerkmappen.

©PXimport

Centrale opslag

Het maken van een back-upplan begint meestal met de vraag: wát wil ik back-uppen en waar staan die bestanden? Het antwoord op die laatste vraag was zo’n vijf jaar terug waarschijnlijk: op de pc. Tegenwoordig staan bestanden steeds vaker op een centrale plek, in veel gevallen een nas. Je kunt daardoor overal en vanaf ieder apparaat, en eventueel van buitenaf, bij je documenten, foto’s of muziek. Niet alleen met je pc of laptop, maar ook met een smartphone, tablet, smart-tv en mediaspeler. Daarom nemen we dat als uitgangspunt. Die nas past ook perfect in de back-upstrategie, omdat nas-apparaten van onder meer QNAP, Asustor en Synology vol met toepassingen zitten voor het maken van back-ups, zowel lokaal als off-site.

En met al je data centraal op de nas, moet je bedenken of je ook nog aparte back-ups van je afzonderlijke apparaten wilt maken (zie kader ‘Back-up afzonderlijke apparaten?’).

©PXimport

Back-up afzonderlijke apparaten?

©PXimport

Synchronisatie tussen nas en pc

Als je bestanden op een nas bewaart, kun je vanaf de pc gewoon een netwerkkoppeling maken naar die gedeelde map. Zeker voor een grote muziek- of videoverzameling met veel forse bestanden is dat het meest praktisch. Voor je belangrijke bestanden is er een mooier alternatief: het synchroniseren van mappen tussen pc en nas. Nas-fabrikanten leveren vaak software mee voor een dergelijke synchronisatie. Zo biedt QNAP Qsync en Synology de toepassing Cloud Station en het nieuwere Drive. Het voordeel is dat de bestanden nu niet alleen op de nas staan, maar ook op de pc. Bovendien geeft dit handig toegang tot verschillende (eerdere) versies van documenten. Ideaal als je per ongeluk een bestand overschrijft. Een extra voordeel heb je als je dezelfde mappen zo nu en dan ook nog met bijvoorbeeld een tweede pc of laptop synchroniseert: je hebt meteen nog ergens een kopie.

©PXimport

Een nas is géén back-up

Een nas past zoals gezegd prima in een goede back-upstrategie, maar is op zichzelf niet genoeg. We zeggen het nog maar eens luid en duidelijk: een nas is op zichzelf géén back-up! Ook niet als je raid gebruikt (zie kader). Je moet de data op de nas dus back-uppen naar een ánder medium. Je zou een tweede nas met diezelfde capaciteit in huis kunnen halen die je thuis (of op een andere locatie) zet voor een automatische back-up. Maar ook voor je nas-back-up kun je gebruikmaken van een clouddienst of externe harde schijf. Op de meeste nas-apparaten zit een usb-poort waarop je een externe schijf (of dockingstation met een ‘naakte’ interne schijf) kunt aansluiten.

Uiteraard mag die schijf niet constant op de nas zijn aangesloten (vanwege het cryptoware-risico). Sommige nas’en hebben een back-upfunctie waarmee je een gekoppelde schijf automatisch kunt laten loskoppelen als een back-up voltooid is. De back-up-schijf kun je ook buitenshuis bewaren, zodat je gelijk een off-site back-up hebt.

Selectief back-uppen

Een forse en goed gevulde nas back-uppen is wel een uitdaging, want je hebt al snel véél data. Maar wellicht hoef je niet álles in een back-up op te nemen. Het back-uppen van een uitgebreide filmverzameling op je nas is waarschijnlijk minder belangrijk dan je documenten of foto’s van je kinderen. Dan is een kleinere externe harde schijf of de cloud wellicht al genoeg. Maak dus verschil tussen unieke data die je niet opnieuw kunt downloaden en data die mogelijkerwijs elders nog opnieuw te verkrijgen is.

Raid is geen back-up!

©PXimport

Back-up maken met de nas

De meeste nas-apparaten hebben via de webinterface ingebouwde software voor het opzetten van een back-up. Zo bieden vrijwel alle nas’en toepassing voor het maken van back-ups, denk aan QNAP Hybrid Backup Sync, Synology Hyper Backup, Asustor Back-up & herstel en Netgear ReadyNAS Back-up. In dit soort nas-back-up-tools vind je uitgebreide mogelijkheden voor zowel lokale als off-site back-ups. Heel prettig is als je eerdere versies van bestanden kunt bewaren, met flexibele mogelijkheden zoals het aantal versies dat bewaard moet worden. Als bestemming voor je back-up kun je alle kanten op: bijvoorbeeld een via usb aangesloten externe harde schijf, een Linux-server of nas van een ander merk met rsync, een tweede nas van hetzelfde merk die bij familie of vrienden staat, of de cloud. Over het back-uppen naar de cloud lees je verderop meer (zie ‘Back-up naar de cloud’). Je kunt uiteraard meerdere back-uptaken instellen, die je op gezette tijden kunt inplannen of eventueel zelfs meerdere keren per dag. Let erop dat er maar één taak tegelijkertijd actief zal zijn en dat, op een wat minder snelle nas, het maken van een back-up veel invloed kan hebben op de prestaties.

©PXimport

Wanneer back-uppen?

Afhankelijk van hoe veranderlijk de gegevens zijn, moeten de back-ups niet al te oud zijn. Aan een back-up van zes maanden oud heb je weinig als de administratie waar je de afgelopen weken hard aan hebt gewerkt er niet opstaat, of de foto’s van je pasgeboren kroost. Een handmatige back-up is minder praktisch en wordt vaak vergeten. Een automatische back-up op vaste tijden heeft dus de voorkeur. Controleer wel geregeld of de back-ups succesvol voltooid worden en geen fouten hebben opgeleverd. Bij een nas kun je optimaal profiteren van automatische back-ups, die je bij voorkeur ‘s nachts uitvoert. Vaak zijn back-ups standaard incrementeel, wat betekent dat alleen de veranderingen worden bijgewerkt. Vooral bij een relatief langzame verbinding, zoals naar de cloud, is dat cruciaal. Let er dus goed op of er bij jouw nas standaard gebruik wordt gemaakt van incrementele back-ups.

©PXimport

Kun je gegevens herstellen?

Het lijkt een inkoppertje, maar het is cruciaal dat je gegevens uit een back-up daadwerkelijk kunt herstellen op het moment dat het nodig is. Je hebt weinig aan de back-up als je het programma om die back-up terug te zetten niet hebt. Of als je het wachtwoord bent vergeten waarmee je de gegevens hebt versleuteld. Of als de back-up zelf corrupt is. Overigens voeren de betere back-upprogramma’s zelf een integriteitscontrole uit om corrupte gegevens te detecteren. Maar dat staat verder wel los van de herstelprocedure zelf.

Cloudsynchronisatie

De cloud is een interessante optie voor je off-site back-up, zeker als je een snelle internetverbinding hebt. Prijzen voor opslag in de cloud zijn aantrekkelijk, een deel krijg je vaak zelfs gratis. Je hoeft geen apparatuur te onderhouden of stroomkosten te betalen. Bekende diensten als Dropbox, Google Drive en OneDrive vallen vaak een beetje buiten de pure back-upstrategie: ze richten zich onder de noemer ‘cloudsynchronisatie’ vooral op synchronisatie van bestanden. Een echte back-up is het in principe niet: als bestanden ergens worden bijgewerkt, worden de wijzigingen ook automatisch op de andere apparaten doorgevoerd. Dat is minder praktisch als een bestand corrupt raakt of per ongeluk wordt verwijderd.

Met synchronisatietools van de verschillende nas’en synchroniseer je gemakkelijk mappen op de nas met bijvoorbeeld een account bij Box, Dropbox, Google Drive of OneDrive. Dat werkt ook mooi in combinatie met een smartphone om bijvoorbeeld een back-up van je foto’s te hebben (zie kader ‘Cloudsync smartphone en tablet’). Je kunt zo’n account zoals eerder genoemd ook als een back-up benutten, door bij het instellen van de taak ervoor te kiezen alleen lokale wijzigingen te uploaden naar de cloud. Voor wat extra bescherming kun je ervoor kiezen om bestanden die je op de nas verwijdert niet in de cloud te verwijderen. Verder kun je voor de synchronisatietaak een extern pad in de cloud aanwijzen, zodat de back-up in een specifieke, herkenbare map komt.

©PXimport

Cloudsync smartphone en tablet

Cloudback-up

Voor een ‘echte’ back-up zijn diensten die vallen onder de noemer ‘cloudopslag’ eigenlijk interessanter: de tarieven lopen uiteen, maar zijn in vergelijking met synchronisatiediensten relatief laag, en je kunt doorgaans de nas-back-upsoftware gebruiken voor het maken van de back-up. Je komt partijen als Amazon, Google en Microsoft tegen (die zich overwegend op de zakelijke gebruiker richten), maar ook voor consumenten kunnen deze diensten aantrekkelijk zijn voor een off-site back-up. Fabrikant Synology biedt zijn eigen cloudopslag C2 Backup, maar dat werkt uiteraard enkel met hun eigen nas’en. En let op: sommige diensten van cloudproviders (bijvoorbeeld Backblaze B2 en TransIP Stack) zijn niet geschikt om vanaf de nas naar te back-uppen, domweg omdat die alleen werken de cloudsync-toepassingen. Kijk dus goed welke clouddienst qua synchronisatie of back-up combineert met jouw nas. Fabrikant QNAP heeft een handig overzicht hiervoor. Bij de andere merken zul je moeten zoeken in de back-up- en synctools op de nas zelf.

©PXimport

Trage eerste cloudback-up

Een nadeel van een back-up naar de cloud is dat dit de eerste keer erg lang kan duren. Een nas is tijdens het maken van een back-up bovendien vaak merkbaar trager, waardoor je zo’n back-up bij voorkeur ‘s nachts zal willen inplannen. Als je een niet al te snelle internetverbinding hebt, kan die ook dichtslibben, vooral afhankelijk van de uploadsnelheid. Je kunt hiervoor wel een snelheidsbeperking instellen. Het goede nieuws is dat, zodra je de eerste horde hebt genomen, in het vervolg een back-up vaak erg snel klaar zal zijn, omdat alleen nog de veranderingen bijgewerkt worden. Maar het is wel iets om rekening mee te houden. Moet je een back-up terugzetten uit de cloud, dan is de snelheid waarmee je gegevens kunt herstellen ook een punt van aandacht. Dit gaat vaak nog trager dan het maken van de back-up zelf. Bij sommige aanbieders kun je ervoor kiezen om een harde schijf met al je gegevens per post te ontvangen. Bij de verschillende aanbieders van cloudopslag kun je doorgaans via een browser inloggen om bestanden terug te halen.

©PXimport

Zijn je gegevens veilig?

Je moet je niet alleen inspannen om voldoende reservekopieën van je bestanden te hebben, maar het moet ook nog veilig gebeuren, zodat onbevoegden niet bij je gegevens kunnen komen. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor de cloud, maar zeker ook voor een back-upschijf die je bijvoorbeeld op je werk hebt gelegd. Vrijwel alle clouddiensten zullen je gegevens veilig versleuteld bewaren, al zit er wel verschil in het niveau van die beveiliging. Je kunt voor wat extra bescherming ervoor kiezen gegevens te (laten) versleutelen bij het maken van een back-up, zodat ze versleuteld op de nas of in de cloud staan. De encryptiesleutel is dan nodig om gegevens weer leesbaar te maken. Veel back-upsoftware waaronder software die wordt meegeleverd bij een nas biedt versleuteling.

TransIP Stack

Steeds meer mensen verlaten het socialemediaplatform X, veelal uit onvrede over de koers van eigenaar Elon Musk. In Nederland zijn er vorig jaar bijna een half miljoen gebruikers vertrokken. Veel van hen ruilen het voormalige Twitter daarom in voor een soortgelijk alternatief. In dit artikel bespreken we de drie populairste X-concurrenten.

Lees ook: Van Facebook tot TikTok: welk van deze acht diensten past bij jou?

Threads

Threads is momenteel het populairste X-alternatief, met dagelijks meer dan 100 miljoen actieve gebruikers, iets wat Bluesky en Mastodon verre van halen. Met naar schatting meer dan 1 miljoen Nederlandse gebruikers (waarvan 500.000 dagelijks actief) is het platform hier ook aardig populair. Overigens is X met zijn circa 240 miljoen dagelijkse gebruikers (waarvan 1,4 miljoen Nederlands) nog steeds groter dan alle concurrenten bij elkaar.

Deze populariteit heeft Threads hoogstwaarschijnlijk te danken aan de lage instapdrempel, mits je al gebruikmaakt van Instagram. Beide platformen zijn onderdeel van moederbedrijf Meta en diep met elkaar verbonden. Door met je Instagram-account in te loggen op de X-concurrent heb je meteen een Threads-account (inclusief je Instagram-profielfoto en -bio) en volg je automatisch dezelfde accounts als op de foto-app. Zo heb je al meteen een goedgevulde tijdlijn.

Aan de andere kant zijn Threads en Instagram misschien wat té verbonden. Je kunt namelijk alléén inloggen op Threads met een Instagram-account, waardoor je de foto-app verplicht moet downloaden. Ook is het niet mogelijk om privéberichten te sturen via Threads – Meta wil dat je daarvoor Instagram blijft gebruiken.

Er zijn nog geen advertenties, maar Meta heeft al wel laten weten die op korte termijn te willen invoeren (in de VS worden reclames al getest). Voor het tonen van gepersonaliseerde advertenties gebruikt het bedrijf zowel je Threads- als Instagram-activiteit.

Een DM sturen om te vragen waar je pakketje blijft is helaas niet mogelijk op Threads.

Bluesky

Bluesky lijkt als twee druppels water op X. Of eigenlijk: X voordat het X heette. De tekenlimiet is met 300 tekens ongeveer gelijk aan de originele limiet van Twitter (voordat dat werd opgehoogd naar 4000 voor betalende gebruikers) en Bluesky heeft ook een soort Tweetdeck. Dat was een populaire functie op het vroegere Twitter, waarmee je meerdere tijdlijnen schermvullend kunt weergeven. Musk heeft Tweetdeck (nu X Pro genoemd) achter een betaalmuur gezet, maar op Bluesky is deze functie nog gratis.

Er zijn wel een paar unieke opties aanwezig, zoals de mogelijkheid om je tijdlijnen naar smaak aan te passen. Als je net nieuw bent, begin je met twee feeds: een met posts van gevolgde accounts en een met aanbevolen posts op basis van je activiteit op het platform, zoals de berichten die je liket. Je kunt ze echter vervangen door tijdlijnen die door andere gebruikers zijn samengesteld, zoals een trendingfeed, een tijdlijn met alleen maar kattenfoto's of een met louter Nederlandstalige berichten. Een andere onderscheidende functie is Starter Packs. Daarmee kun je met één klik groepen gebruikers volgen die aansluiten bij je interesses, zoals Nederlandse politici, techjournalisten of voetbalvolgers.

Tegelijkertijd ontbreken er nog verschillende functies die al enige tijd een vaste waarde zijn op X. Zo kun je je accounts en posts niet op privé zetten, kun je maar één afbeelding of video aan een post toevoegen en is het ook niet mogelijk om groeps-chats te organiseren. Ook advertenties ontbreken, maar die zul je vast niet missen. Het platform werkt wel aan een betaald abonnement om de gemiste reclame-inkomsten op te vangen.

Op Bluesky kun je je eigen feeds samenstellen.

Mastodon

Mastodon is eigenlijk geen opzichzelfstaand platform. Het bestaat namelijk uit allerlei losstaande servers, die je een beetje kunt zien als losse e-maildiensten (zoals Gmail en Outlook). Je kunt zelf een server opstellen, maar je kunt je ook aansluiten bij een bestaande open server, waarvan mastodon.social het populairst is. Voor de meeste gebruikers maakt het weinig uit welke server je kiest. Je kunt namelijk ook posts zien en reacties ontvangen van gebruikers op andere servers. Wel is er een aparte tijdlijn waarop je alleen berichten ziet van gebruikers die op dezelfde server zitten. Goed om te weten: als je je account om welke reden dan ook naar een andere server wilt verhuizen, worden je posts níét overgedragen.

Voor een socialmediaplatform is de opzet vrij complex. Het is dan ook niet verrassend dat Mastodon van de drie X-alternatieven het minst populair is. In Nederland zijn er 'slechts' naar schatting 200.000 gebruikers actief.

Toch zitten er ook voordelen aan zo'n open, decentrale aanpak. Er is daardoor bijvoorbeeld niet één bedrijf of miljardair 'de baas' die kan bepalen wat er met het platform gebeurt en gegevens van gebruikers kan verzamelen voor zaken als gepersonaliseerde advertenties (sterker nog: er is helemaal geen algoritme aanwezig om posts aan te raden op basis van je activiteiten). Voor mensen die met lede ogen hebben aangezien hoe Elon Musk Twitter eigenhandig een richting op stuurde waar ze het stellig mee oneens waren, is dat een geruststellende gedachte.

Mastodon heeft geen aanbevelingsalgoritme; de feeds geven enkel de recentste posts weer.

Vrijwel iedereen kent WhatsApp, maar lang niet iedereen kent alle mogelijkheden. De populairste chat-app van de wereld telt namelijk veel meer functies dan het eenvoudige uiterlijk doet vermoeden. In dit artikel doen we diverse verborgen snufjes uit de doeken. Leer whatsappen als een pro!

Naar eigen zeggen heeft WhatsApp meer dan twee miljard gebruikers uit zo’n 180 landen. Voor moederbedrijf Meta (ook van Facebook en Instagram) is dat een goede reden om continu aan de app te blijven sleutelen. Door de jaren heen zijn er dan ook flink wat functies bijgekomen. WhatsApp je dagelijks wat af, dan loont het de moeite om de chat-app eens helemaal binnenstebuiten te keren. Dit artikel neemt je op sleeptouw.

Privacy onder de loep

Wie WhatsApp gebruikt, let ongetwijfeld op de blauwe vinkjes. Heb je net een liefdevol of juist venijnig bericht verstuurd, dan zie je hieraan of de ontvanger het al heeft gelezen. Wil je liever niet dat je contactpersonen deze leesbevestigingen ontvangen? Zet de blauwe vinkjes dan bij jezelf uit. Je opent hiervoor de instellingen. Op een Android-toestel tik je hiervoor op de drie puntjes, waarna je navigeert naar Instellingen. Als je een iPhone bezit, tik je vanuit het hoofdscherm op Instellingen. Ga vervolgens naar Privacy en zet het schuifje achter Leesbewijzen uit.

De overige privacy-opties zijn eveneens de moeite waard. Zo is het verstandig om jouw profielfoto voor onbekende WhatsApp-gebruikers af te schermen. Je voorkomt daarmee dat cybercriminelen zich als jou voordoen. Dat komt namelijk vaak voor. Tik bovenaan het privacyvenster op Profielfoto en kies Mijn contacten. De foto is vanaf nu alleen nog uitsluitend te zien voor vrienden, familieleden, collega’s en kennissen. Je kunt op die manier ook je statusupdates en je informatie afschermen.

Zodra je de optie Leesbewijzen uitschakelt, blijven de vinkjes bij een verzonden bericht grijs.

Ip-adres verbergen

Vind je jouw privacy een kostbaar goed? Geen zorgen, want al het WhatsApp-verkeer is van zender tot ontvanger versleuteld. Deze techniek heet end-to-end-encryptie. Daarnaast biedt de chat-app opties om nog een stapje verder te gaan. Zo verberg je desgewenst het publieke ip-adres, zodat je anoniem(er) blijft. Deze functie ligt behoorlijk diep verstopt.

Ga achtereenvolgens naar Instellingen / Privacy / Geavanceerd. Zet in dit venster het schuifje achter de optie Bescherm IP-adressen in gesprekken of IP-adressen in oproepen beschermen aan. Als je normaal gesproken iemand via WhatsApp belt, maakt jouw smartphone rechtstreeks verbinding met het toestel van jouw contactpersoon. Nadat deze optie is ingeschakeld, stuurt WhatsApp de verbinding langs een eigen server. Hierdoor blijft jouw ip-adres verborgen. Bedenk wel dat deze omleiding mogelijk nadelige gevolgen heeft voor de gesprekskwaliteit.

Deel je weleens een webadres? WhatsApp genereert dan automatisch een voorbeeldweergave van de webpagina. Handig, maar daarmee is jouw publieke ip-adres wel herleidbaar voor derden. Wanneer je dat liever niet wilt, activeer je de schakelaar achter Schakel linkvoorbeelden uit of Linkvoorbeelden uitschakelen.

Verberg je publieke ip-adres en blijf zo online onder de radar.

Belangrijke contactpersonen

Sommige mensen beheren tientallen of misschien zelfs honderden gesprekken. Heb je enkele dagen geen contact met jouw (klein)kind of (groot)moeder? Dan zakt dit openstaande gesprek snel naar beneden. Lastig wanneer je even snel een belangrijk bericht wilt sturen. Gelukkig vind je met de zoekfunctie een specifiek persoon snel terug. Tik hiervoor bovenaan in het zoekveld of op het vergrootglas.

Je kunt gesprekken met jouw dierbaren ook vastpinnen. Hierdoor staan ze altijd bovenaan het chatoverzicht. Houd er rekening mee dat je maximaal drie gesprekken kunt vastpinnen. Raak op een iPhone de naam van een persoon (of groep) aan en kies Maak vast. Op een Android-toestel houd je een gesprek enige tijd ingedrukt. Tik daarna bovenaan op de punaise. Het vastgepinde gesprek verplaatst zich meteen naar boven.

Open met een veegbeweging dit verborgen menu en pin een gesprek vast.

Slim media beheren

Van lollige filmpjes tot ontroerende familiekiekjes. WhatsApp-gebruikers wisselen aan de lopende band media uit. Met de standaardinstellingen komen deze beelden automatisch in de fotobibliotheek van je smartphone terecht. Dat kost opslagruimte. Bovendien bepaal je mogelijk liever zelf welke foto’s en video’s je bewaart.

Navigeer op een iPhone naar Instellingen / Opslag en data en bekijk de opties onder het gedeelte Media autom. downloaden. Kies bij Foto’s, Audio, Video en Documenten de gewenste instelling. Stel je overal Nooit in, dan bewaart de chatdienst in het vervolg geen bestanden op jouw toestel.

Bepaal in hoeverre je ontvangen bestanden automatisch wilt bewaren.

De Android-versie van WhatsApp heeft een soortgelijke optie. Ga naar Instellingen / Opslag en data en bekijk de mogelijkheden onder de sectie Media automatisch downloaden. Bepaal in hoeverre je via een mobiel netwerk, een wifi-verbinding of roaming wilt downloaden.

Als je liever helemaal geen media opslaat, haal je bij elke optie de vinkjes weg voor Afbeeldingen, Audio, Video’s en Documenten.

Wil je geen bestanden automatisch via wifi downloaden? Haal dan alle vinkjes weg.

Ontvang je van iemand een foto of filmpje? Downloaden gaat nu niet meer automatisch. Tik daarom op de voorbeeldweergave om het bestand op te slaan.

Tik op de downloadknop om een ontvangen foto op te slaan.

Uploadkwaliteit verhogen

Gedeelde foto’s ogen in WhatsApp-berichten vaak korrelig. Om het netwerkverkeer van zijn servers te ontlasten, maakt de chat-app afbeeldingen namelijk een kopje kleiner. Dat is nadelig als je bijvoorbeeld een foto op groot formaat wilt (laten) afdrukken. Maar na een simpele aanpassing verstuur je jouw dierbare kiekjes alsnog in een hoge kwaliteit.

Tik achtereenvolgens op Instellingen en Opslag en data. Je kiest op een iPhone Media-uploadkwaliteit, terwijl je op een Android-toestel Uploadkwaliteit media aantikt. Selecteer de optie HD-kwaliteit. In Android bevestig je deze keuze met Opslaan. De verzendtijd van foto’s is voortaan weliswaar iets langer, maar het resultaat mag er zijn!

Wijzig de instellingen en voorkom dat WhatsApp je mooiste beelden in een lagere resolutie verstuurt.

Niet storen a.u.b.

Groepsgesprekken kunnen ontzettend irritant zijn. Er zitten in zo’n groep tenslotte altijd wel een of meerdere lolbroeken die ‘grappige’ plaatjes of filmpjes delen. Word je liever niet gestoord door een stortvloed aan meldingen? Tijdens een huishoudelijke klus of spannende film kun je berichten afkomstig uit een bepaalde groep een tijdje dempen.

Open een groepsgesprek en tik daarna bovenaan op de groepsnaam. Je bepaalt via Meldingen / Demp meldingen hoelang je pushberichten wilt blokkeren. Kies tussen 8 uur, 1 week of Altijd. Met die laatste optie blijft het voorgoed rustig op je smartphone.

Als je last van een spammer hebt, kun je op soortgelijke wijze de meldingen dempen. Tik in een gesprek bovenaan op de naam van deze persoon en kies Meldingen / Demp meldingen. Je kunt ook iemand volledig blokkeren. Ga in dat geval naar Instellingen en Privacy. Ga op een iPhone naar Geblokkeerd en voeg toe, waarna je in de contactenlijst op de bewuste persoon tikt. In Android gaat het net even anders. Tik eerst op Geblokkeerde contacten en daarna op het poppetje met het plusteken. Wijs tot slot de juiste persoon in aan in de contactenlijst. Diegene kan jou geen berichten meer sturen.

Gun jezelf af en toe rust en demp luidruchtige groepsgesprekken.

Locatie delen

Vermoedelijk is 'Waar ben je?' een van de meestgestelde vragen in WhatsApp. Eigenlijk is deze vraag overbodig, want je kunt je geografische locatie delen. Je gesprekspartners zien dan op een kaartje precies waar je bent. Open een gesprek en tik naast het tekstveld op het plusteken (iPhone) of de paperclip (Android). Mogelijk moet je WhatsApp eerst toegang verlenen tot de locatiegegevens van het toestel.

Tik nu op Locatie. Via Deel live locatie of Live locatie delen selecteer je de tijdsduur. Kies tussen 15 minuten, 1 uur of 8 uur. Typ vrijblijvend een kort bericht en bevestig met de groene verzendknop. Overigens kun je deze optie op elk moment weer intrekken. Tik dan op Stop met delen. In plaats van live te delen kun je als alternatief ook eenmalig je huidige locatie verzenden.

Als je je live-locatie deelt, kunnen vrienden of familieleden jouw bewegingen precies volgen.

Opslagruimte in toom

WhatsApp slokt ongemerkt nogal veel opslagcapaciteit op. Denk maar aan al die foto’s en video’s die je in de afgelopen jaren hebt verzameld. Bekijk eenvoudig hoeveel ruimte de chat-app in beslag neemt. Ga hiervoor naar Instellingen / Opslag en data en kies Beheer opslag (iPhone) of Opslag beheren (Android). Je ziet precies hoeveel gigabytes WhatsApp en alle verwante bestanden opeisen.

Vanuit de chat-app maak je op verschillende manieren ruimte vrij. Tik bijvoorbeeld op Groter dan 5 MB of Vaak doorgestuurd en neem alle mediabestanden door. Je kunt een of meerdere items selecteren en vervolgens weggooien. Bekijk onderin het opslagbeheervenster ook met welke personen en groepen je de meeste media hebt uitgewisseld. Tik op een naam om een overzicht van deze foto’s en video’s te tonen. Die kun je eventueel naar eigen inzicht verwijderen.

Voorkom dat je smartphone volloopt en schoon WhatsApp regelmatig op.

Berichten met vervaldatum

Wil je liever niet dat mensen jouw berichten tot in de eeuwigheid kunnen lezen? Stel dan voor een bepaald chatgesprek een vervaldatum in. Na de opgegeven tijdsduur verdwijnen de berichten als sneeuw voor de zon. Open een chatvenster en tik bovenaan op de naam van de persoon of groep. Via Berichten met vervaldatum kies je tussen 24 uur, 7 dagen of 90 dagen.

Je kunt ook een vervaldatum voor alle gesprekken instellen. Navigeer achtereenvolgens naar Instellingen / Privacy / Standaardtimer voor berichten en kies de gewenste periode. Nieuwe chats krijgen voortaan automatisch een vervaldatum mee.

Stel een vervaldatum in en laat uitgewisselde berichten automatisch verdwijnen.

De nieuwste functies

Hoewel WhatsApp inmiddels ruim vijftien jaar bestaat, staat de ontwikkeling bepaald niet stil. Duik daarom regelmatig in de instellingen en overige menu’s van de app, want waarschijnlijk stuit je geregeld op nieuwe opties. Verder volg je op de webpagina https://blog.whatsapp.com recente ontwikkelingen over de populaire chatdienst. Zo zijn de makers druk bezig om diverse AI-functies te integreren. Dat kan voor Nederland en omringende landen trouwens nog wel even duren, want de Europese Unie hanteert op dit gebied strenge regelgeving. Wanneer je aankomende WhatsApp-functies als eerste wilt weten, is een bezoekje aan https://wabetainfo.com de moeite waard. Deze Engelstalige website checkt vroege bètaversies op de aanwezigheid van nieuwe functies. Veel chatplezier!