ID.nl logo
Wapen jezelf tegen ransomware in 18 stappen
© PXimport
Zekerheid & gemak

Wapen jezelf tegen ransomware in 18 stappen

Opnieuw doet een grootschalige cyberaanval van zich spreken die het gevaar van ransomware nog maar eens al te duidelijk laat zien. Dit keer is het een oude bekende, Petya. En dat terwijl je met goede antivirussoftware en een recente back-up tegen de meeste aanvallen wel beschermd bent. In dit artikel lees je hoe je jezelf wapent tegen ransomware en wat je hier praktisch over moet weten.

Wel of niet betalen?

Om geen gegevens te verliezen na een infectie met ransomware moet je nu actie ondernemen. In tegenstelling tot een doorsnee virusprobleem, dat meestal met enige technische kennis en tijd wel weer te boven is te komen, ben je met ransomware echt de pineut. Je bestanden zijn voor altijd ontoegankelijk omdat ze onleesbaar zijn gemaakt met sterke encryptie. Bij de meeste ransomware is de encryptie zo sterk dat geen enkel hulpprogramma je gegevens nog kan redden. Lees ook: Wat te doen bij besmetting van ransomware?

Net als bij sommige gijzelingssituaties wordt er geld verlangd en is er een tijdklok waarbinnen je aan de eisen moet voldoen. Als je niet direct betaalt, kan het bedrag aanzienlijk oplopen of de onverlaat meldt de enige 'sleutel' tot je gegevens te vernietigen. Het lijkt een slechte film. Het advies luidt uiteraard: nooit betalen. Je stimuleert hiermee de verspreiding en ontwikkeling van nog meer ransomware en misschien nog belangrijker: de kans is erg klein dat je een 'sleutel' krijgt om de encryptie ongedaan te maken.

©PXimport

Losgeld betalen voor ransomware is om meerdere redenen geen goed idee.

Tentakels

Als je computer met ransomware te maken krijgt, wordt geprobeerd om alle bestanden onleesbaar te maken. Dit zijn vooral al je persoonlijke bestanden, ongeacht waar je deze bewaart. Je interne harde schijven, SSD, NAS, cloudopslag en zelfs aangesloten usb-schijven zijn niet veilig en worden snel aangevallen. Alle opslaglocaties waar je nu bij kunt met de Windows Verkenner zijn doelwit. Zelfs gedeelde netwerkbronnen op een andere computer waar je schrijfrechten op hebt, worden niet gespaard. Dit resulteert in onleesbare bestanden waarop encryptie is toegepast. Je krijgt een melding met het dringende advies om losgeld te betalen om weer toegang te krijgen tot je bestanden. En daar sta je dan ...

©PXimport

Ransomware valt alles aan waar je op dit moment bij kunt met je Windows Verkenner.

Basispreventie

01 Windows Updates

Om ransomware het hoofd te bieden hebben we dit artikel opgedeeld in drie onderdelen, namelijk: 'werkt niet', 'werkt een beetje' en uiteindelijk de 'ultieme bescherming tegen ransomware'. Maar we beginnen bij de basis. We kunnen niet vaak genoeg benadrukken hoe belangrijk het is dat je zorgt dat je Windows-besturingssysteem geüpdatet blijft. Ga dus bij jezelf na of je weet hoe Windows Update werkt en hoe je controleert of de automatische updates wel echt automatisch binnenkomen.

02 Beveiligingssoftware

De vorige tip geldt ook voor je beveiligingssoftware. Het is essentieel dat je een beveiligingspakket installeert (al dan niet commercieel) met een zogenaamde 'realtime scanner'. Hierbij wordt over je schouder meegekeken of er niets geks gebeurt. Zonder het meest recente antigif is ook de beste beveiligingssoftware machteloos. Meestal gaat dit updateproces-automatisch, maar controleer dit zelf ook regelmatig even. Zorg er dus voor dat je weet waar je de update-functie kunt vinden.

03 Patchen, patchen, patchen

Naast het up-to-date houden van je besturingssysteem en beveiligingsprogramma, zorg je er natuurlijk ook voor dat je andere software bijgewerkt is. Beveiligingslekken in populaire programma's zijn altijd een doelwit van cybercriminelen. Het bijwerken van je software kan handmatig, maar dat is veel te omslachtig. Gebruik liever een programma als Personal Software Inspector of Patch My PC om dit voor je te doen. Beide oplossingen zoeken naar kwetsbare geïnstalleerde programma's en controleren of je de meest recente versie hebt. Weer een zorg minder!

©PXimport

03 Gebruik Patch My PC of Personal Software Inspector om je programma's bij te werken naar de meest recente versie.

Werkt niet

04 Windows Systeemherstel

Het is altijd verstandig om het extra vangnet van Windows Systeemherstel te activeren, maar dit biedt meestal geen uitkomst als je computer ransomware oploopt. Theoretisch kun je met Windows Systeemherstel je computer terugzetten naar een eerder moment dat alles nog wel werkte, maar moderne ransomware zal dit Windows-onderdeel actief aanvallen. De veilige modus van Windows wordt onklaar gemaakt en de herstelbestanden worden gewist. Schakel Windows Systeemherstel in ieder geval in voor 'je weet maar nooit'. Druk op Windows-toets+Pause en kies Geavanceerde systeeminstellingen / Geavanceerd / Systeembeveiliging. Activeer Windows Systeemherstel voor al je opslagschijven.

05 Direct uitschakelen

Er is kleine kans dat je merkt dat ransomware om zich heen begint te grijpen en bezig is om je bestanden onleesbaar te maken. Merk je dit wel, dan is het dringende advies om je systeem direct uit te schakelen. Je Windows-installatie kun je meestal als verloren beschouwen. Als je de harde schijf uitbouwt en via een usb-adapter aan een andere computer hangt, heb je mogelijk kans om nog iets van je data te redden. Verwijder uiteraard direct de netwerkkabel uit je computer of schakel je wifi-adapter uit. Voor wifi is op de meeste laptops een sneltoets aanwezig die werkt via een Fn-toetscombinatie, of een fysiek schuifje. Ontkoppel ook externe apparatuur en je NAS.

06 In de cloud

Het is een fabel dat je veilig bent tegen ransomware als je je gegevens bewaart in de cloud. Dit geldt niet voor specifieke cloud back-updiensten waarbij versies of snapshots worden bijgehouden, maar wel voor OneDrive, Dropbox en Google Drive. De meeste clouddiensten werken met synchronisatie. Als je iets aanpast op je computer in bijvoorbeeld je Dropbox, veranderen de gegevens vrijwel direct ook bij de clouddienst. Een document wordt door ransomware onleesbaar gemaakt met encryptie op je computer en vervolgens gesynchroniseerd naar je clouddienst. Bij onder andere Dropbox is het wel mogelijk om een eerdere bestandsrevisie terug te zetten. Omdat dit per bestand werkt en je dus niet in één keer de volledige clouddienst kunt herstellen naar bijvoorbeeld eergisteren, ben je dagen (of weken!) bezig om je bestanden te herstellen. Een back-updienst met versiebeheer heeft dit probleem niet. Voorbeelden zijn CrashPlan en Carbonite. De oplossingen bieden goede bescherming tegen de gevolgen van ransomware, maar goedkoop zijn ze niet.

Google Foto's

Als vooral je foto's en filmpjes je lief zijn en je er niets voor voelt om je systeem handmatig te back-uppen naar een externe schijf, is er goed nieuws. De desktop-uploader van Google Foto's bewaart al je herinneringen veilig in de cloud zonder dat malware hier grip op kan krijgen.

Download het programma, geef je Google-account op en laat het programma weten in welke mappen je persoonlijke foto's en video's staan. Laat het programma zijn werk doen en je hebt een uitstekende reservekopie in de cloud. De back-up wordt automatisch onderhouden. Zodra je dus nieuwe foto's/filmpjes toevoegt in een van de mappen die de desktop-uploader in de gaten houdt, belanden ze in je persoonlijke cloudback-up. Je foto's zijn hier bereikbaar. Ook vanaf je smartphone/tablet kun je je beelden automatisch laten uploaden via de Google Foto's-app (Android en iOS), en met deze app kun je ook al je filmpjes en foto's terugkijken.

De back-upoplossing van Google Foto's is niet alleen gratis (je hebt wel een gratis Google-account nodig), de opslag is ook nog eens onbeperkt. Uiteraard blijven je foto's privé en worden ze, tenzij je hier nadrukkelijk voor kiest, niet gedeeld met de rest van de wereld.

©PXimport

De app van Google Foto's bewaart al je foto's en filmpjes in de cloud: onbeperkte opslag, volledig geautomatiseerd en het kost niets!

Werkt een beetje

07 RDP

Ransomware misbruikt ook soms RDP. Met dit onderdeel, voluit 'Remote Desktop Protocol', kan je systeem op afstand worden overgenomen. Deze zakelijke functie wordt ook door sommige thuisgebruikers gebruikt, maar als je RDP nooit gebruikt kun je dit onderdeel beter uitschakelen. Start het programma SystemPropertiesRemote.exe als beheerder, bijvoorbeeld via Windows-toets+R of een zoekopdracht in je startmenu. Schakel alle opties die verbinding mogelijk maken uit.

08 Volledige bestandsnaam tonen

Windows verbergt standaard de extensie van bekende bestandstypen. Het bestand 'leesmij.pdf' wordt in de Windows Verkenner getoond als 'leesmij'. Hierdoor zie je niet dat het om een pdf-bestand gaat. Ransomware kan zich in een uitvoerbaar bestand vermommen als 'leesmij.pdf.exe'. De extensie .exe geeft aan dat het om een uitvoerbaar bestand gaat. Dit voorbeeldbestand wordt getoond door Windows als 'leesmij.pdf' waardoor je misschien achteloos denkt dat het om een pdf-bestand gaat. In werkelijkheid wordt het exe-bestand uitgevoerd en begint, als je beveiligingssoftware niet ingrijpt, de ellende. Open Windows Verkenner, klik linksboven op Organiseren, kies Map- en zoekopties en ga naar het tabblad Weergave. Verwijder het vinkje bij Extensies voor bekende bestandstypen verbergen.

09 Webmail

Ransomware wordt veelvuldig via mail verspreid. De meeste e-mailservers blokkeren uitvoerbare bestanden die via bijlagen worden meegestuurd, zelfs als deze verstopt zijn in een zip-archief. Neem de proef op de som en stuur jezelf een uitvoerbaar bestand. Komt de mail aan en kun je de bijlage openen? Dan wordt het tijd om over te stappen naar een dienst die dit soort bijlagen automatisch voor je blokkeert: wel zo veilig! Gmail en Outlook.com laten exe-bestanden bijvoorbeeld niet door.

Helemaal veilig ben je niet, want ransomware wordt ook verspreid via linkjes in e-mailberichten. Je klikt bijvoorbeeld vanuit een mailtje naar een website van waaruit de ransomware wordt gedownload. Leermoment: klik nooit vanuit je mail op linkjes van websites/bedrijven, zeker niet als er bijvoorbeeld een waarschuwing wordt gegeven dat je computer gevaar loopt. Dit klinkt als een open deur, maar het gebeurt in de praktijk nog erg vaak. Je kunt de website wel intypen in je browser en eventueel contact opnemen met het bedrijf om na te gaan of het een echte waarschuwing is of dat je te maken hebt met phishing of erger. Om deze mail-ellende tegen te gaan is het wederom aan te raden om een grote webmaildienst te gebruiken. Deze grote aanbieders hebben veel betere filters dan de mailfaciliteiten van een doorsnee internetaanbieder, waardoor veel (maar niet alle) ellende buiten je inbox wordt gehouden.

©PXimport

09 Grote webmaildiensten bieden een betere bescherming tegen phishing en andere ellende dan een doorsnee internetaanbieder.

10 Read-only

Ransomware kan ook je NAS aanvallen als je deze vanaf je computer kunt benaderen. Als je lees- en schrijfrechten hebt op een map op je NAS, zijn je bestanden kansloos. Je zou ervoor kunnen kiezen om je belangrijkste bestanden te archiveren/back-uppen naar een aparte gedeelde map op je NAS. Zodra je je gegevens naar deze map hebt veiliggesteld, maak je de archiefmap 'read-only' (alleen lezen) via de beheermodule van je NAS. Dit is een omslachtige extra handeling, maar je raakt de gegevens in je archiefmap niet kwijt omdat de ransomware geen schrijfrechten heeft op de map (en alle bestanden in de map).

©PXimport

10 Een map op je NAS die gedeeld is als 'read-only' is veilig voor ransomware.

NAS met snapshot

Als je een NAS hebt uit het hogere segment, is de kans groot dat de NAS zelf revisies kan bijhouden van bestanden en mappen. Controleer deze functie via de beheermodule van je NAS en schakel hem in als de optie aanwezig is. Als ransomware je bestanden aantast, kun je teruggrijpen op een eerdere versie. Als NAS een snapshot-techniek biedt, heb je helemaal geluk. Hierbij wordt een soort 'foto' gemaakt van de huidige situatie die je in de toekomst volledig kunt herstellen. Deze 'tijdmachine' is de redder in nood om je gegevens terug te krijgen na een aanslag door ransomware.

©PXimport

Biedt je NAS snapshots en/of bestandsrevisies? Schakel deze opties in!

Ultieme bescherming tegen ransomware

11 Back-uppen

De enige echte remedie tegen ransomware is een goede back-up. Hierbij is het de bedoeling dat je bestanden niet toegankelijk zijn als je dagelijks met je computer werkt. Dit is het eenvoudigste te realiseren met een externe schijf of usb-schijf, een NAS is kwetsbaarder. Een voordeel van een externe harde schijf is de lage prijs per GB en snelheid. Het scenario: sluit de schijf aan, maak een volledige back-up (kloon) van je computer en verwijder de schijf uit je usb-aansluiting. Werk je back-up regelmatig bij.

Het grootste nadeel van deze back-upmethode is dat er een fysieke handeling nodig is en je de discipline moet hebben om de back-up ook daadwerkelijk te draaien. Dit laatste is een probleem van back-uppen in het algemeen.

©PXimport

11 Maak een reservekopie van je volledige computer naar een extern opslagmedium.

12 Handmatige back-up

Handmatig back-uppen heeft een groot voordeel ten opzichte van een geautomatiseerd back-upproces. Je maakt de back-up bewust en merkt het eerder als er iets misgaat. Omdat de externe schijf niet permanent verbonden is, overleven bijna al je bestanden de gevolgen van ransomware. Alleen de gegevens tussen het moment van back-uppen en de ransomware-besmetting gaan verloren. Deze schade kun je beperken door regelmatiger te back-uppen en/of gegevens gedeeltelijk alsnog te bewaren bij een clouddienst.

13 Aan de slag!

Je kunt een goede back-up op 101 manieren realiseren. In dit artikel gebruiken we een externe usb-schijf van 1 TB, ruim voldoende voor onze gegevens en besturingssysteem. Om de back-up te maken gebruiken we AOMEI Backupper Standard. Dit programma is gratis voor persoonlijk gebruik. AOMEI Backupper kan mappen, partities of je volledige systeem veiligstellen. We kiezen voor dit laatste scenario. Dit duurt langer, maar je hoeft ook niet na te denken of je iets vergeet. We gaan de back-up dusdanig instellen dat toekomstige reserve kopieën sneller klaar zijn. Download en installeer AOMEI Backupper Standard. Sluit de externe usb-schijf aan en start het programma.

14 Herstelmedium

Het herstellen van je back-up kan via het AOMEI Backupper-programma. Als je slachtoffer wordt van ransomware, kun je Windows als verloren beschouwen. Als je de externe schijf aansluit, is de kans groot dat ook deze wordt aangegrepen. Om je back-up dus veilig terug te kunnen zetten, mag Windows niet geladen worden. Je hebt een herstelmedium nodig van AOMEI Backupper.

Dit is een opstartbare cd of usb-stick die buiten Windows om werkt. Hiermee start je een veilige omgeving op van waaruit je je volledige systeem kunt herstellen. Het is raadzaam je herstelmedium direct aan te maken nadat je AOMEI Backupper geïnstalleerd hebt. Extra programma's zijn niet nodig, AOMEI Backupper brandt een herstel-cd/dvd of maakt zelf een opstartbare usb-stick voor je. Klik hiervoor op Utilities / Create Bootable Rescue Media en volg de wizard. Je kunt een Linux-opstartmedium aanmaken of kiezen voor een Windows PE-variant. Dit laatste is lastiger, meer informatie vind je op de website van de makers. De meeste mensen hebben voldoende aan een herstelmedium op basis van Linux.

©PXimport

14 Maak direct een herstelmedium om in geval van nood je back-up terug te zetten, zelfs als Windows niet meer opstart.

15 Volledige systeemback-up

Klik op Backup en kies voor System Backup. Er verschijnen twee stappen in beeld. Bij 'step 1' hoef je niets te doen, AOMEI Backupper kiest zelf wat er veiliggesteld moet worden (alles!). Bij 'step 2' kies je de externe usb-schijf als doel-station voor de back-up. Wacht geduldig tot je back-up is afgerond. Het back-uppen van je volledige computer kost de eerste keer veel tijd. We gaan dit proces aanzienlijk versnellen voor de volgende back-ups bij de volgende tip. Vergeet je externe schijf niet los te koppelen van je computer! Klinkt misschien als een open deur, maar veel mensen hebben hun usb-schijf met back-ups permanent aangesloten, en dat is niet verstandig.

©PXimport

15 De eerste keer dat je een volledige back-up maakt, is AOMEI Backupper lang bezig omdat er veel gegevens worden veiliggesteld.

16 Back-up bijwerken

Zodra je één back-up hebt gemaakt met AOMEI Backupper, worden toekomstige back-ups sneller afgerond. Zodra je AOMEI Backupper opstart, wordt je meest recente back-up getoond in het beginscherm Home. Je ziet hier onder andere wanneer de back-up heeft gedraaid en of deze succesvol was. Onder dit overzichtje vind je drie knoppen: Restore, Backup en Advance. Klik op Backup en kies Incremental backup. Hiermee worden alleen de wijzigingen sinds de laatste back-up bijgewerkt op je back-upschijf.

©PXimport

16 Kies voor toekomstige reservekopieën voor een incrementele back-up, dan worden alleen de wijzigingen bijgewerkt en dat gaat veel sneller!

17 Back-up terugzetten

Zonder ransomware-besmetting kun je reservekopieën van AOMEI Backupper terugzetten vanuit Windows. Start AOMEI Backupper en gebruik het tabblad Restore of herstel je back-up vanuit Home. Bij Home kun je ook kiezen voor Advanced / Explore image. Hiermee kun je eenvoudig individuele bestanden uit je back-up terughalen. Je back-up wordt gekoppeld als extra schijfletter in Windows Verkenner.

18 Herstel na besmetting

Als je systeem besmet is met ransomware of om een andere reden niet meer functioneert, heb je je herstelmedium nodig dat je bij stap 14 hebt aangemaakt. Door je computer hiermee op te starten krijg je een AOMEI Backupper-versie die lijkt op de Windows-versie. Gebruik het tabblad Restore om je back-up terug te zetten en maak hiermee je systeem, inclusief Windows, weer bruikbaar.

▼ Volgende artikel
Professionele fonts zonder prijskaartje: gebruik Google Fonts
© wektorygrafika - stock.adobe.com
Huis

Professionele fonts zonder prijskaartje: gebruik Google Fonts

Waarschijnlijk staat er een massa lettertypes op je pc, maar soms wil je voor een project een meer uitgebalanceerde typografie. Er zijn genoeg websites die allerlei lettertypes aanbieden, maar vaak merk je dat die fonts toch niet professioneel ogen en dat bepaalde lettertekens zelfs niet beschikbaar zijn. Dan komt Google Fonts in beeld, met een enorme bibliotheek kwaliteitsletters waaruit je gratis een keuze kunt maken.

In dit artikel laten we zien hoe je Google Fonts gebruikt om professionele lettertypes te vinden:

  • Bekijk de gratis professionele fonts via fonts.google.com
  • Filter op taal, stijl, leesbaarheid en stemming met slimme zoekopties
  • Krijg de HTML- en CSS-code om een Google Font in je website te embedden
  • Voeg fonts rechtstreeks toe aan Google Docs, Sheets en Slides
  • Download fonts als ttf-bestand om te gebruiken in Word, PowerPoint en andere Office-programma’s
  • Sluit fonts in bij je Office-documenten zodat ontvangers exact jouw opmaak zien

Lees ook: Van breed tot smal: de letterafstand in Word bepaal je zo

Tip 1 Fonts en lettertypes

Google Fonts heeft stormenderhand de wereld van de typografie veroverd. De tijd dat alle websites met dezelfde twaalf lettertypes werden gemaakt ligt ver achter ons. Volgens Typewolf, dat de trends op vlak van typografie volgt, zijn vier van de tien populairste webfonts afkomstig van Google. Oorspronkelijk is Google Fonts een uitgebreide verzameling van lettertypes die speciaal zijn ontworpen voor gebruik op het web. Toch kun je deze lettertypes ook gebruiken voor onlinetoepassingen als Google Docs of Canva, en zelfs voor offline desktopapplicaties zoals Microsoft Word of PowerPoint.

We gebruiken hier de termen ‘lettertype’ en ‘font’ door elkaar. Hoewel ze zeker aan elkaar verwant zijn, is er wel een verschil. Arial, Helvetica en Times New Roman zijn bekende lettertypes. Een font is de combinatie van het lettertype en de manier hoe het wordt gebruikt, zoals de stijl en de grootte. Helvetica Light Italic is een font. Een lettertype is meer dan een manier om tekst weer te geven. Het bepaalt voor een groot deel de sfeer en de uitstraling van het project.

Op het moment van schrijven staan er 1796 lettertypefamilies in de bibliotheek.

Tip 2 Veel is niet genoeg

Een van de belangrijkste voordelen van Google Fonts is dat je ze gratis mag gebruiken voor zowel persoonlijke als commerciële projecten. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over dure lettertype-licenties. Bovendien wordt de collectie regelmatig bijgewerkt met nieuwe kwaliteitsletters en verbeteringen aan bestaande lettertypes. Ten slotte is er een grote ondersteunende community van ontwerpers en ontwikkelaars met tutorials en forums.

Ga naar https://fonts.google.com. Er wordt gevraagd om in te loggen met je Google-account of om een nieuw account aan te maken. Het zal je opvallen dat er ontzettend veel lettertypes zijn. Laat je niet intimideren door het overweldigende aanbod. Er zijn slimme manieren om snel geweldige lettertypes te vinden die bij je project passen. Aan de linkerkant zie je het vak Preview. Typ hier een zin of een stukje tekst dat Google Fonts zal overnemen om de lettertypes te presenteren. Doe je dat niet, dan gebruikt Google Fonts gewoon een eigen standaardzin. Daaronder staat een schuifje waarmee je de lettergrootte van de voorbeeldtekst regelt.

In het vak Preview typ je een stukje tekst als proefzin.

Dol op letters?

Zo maak je je eigen font!

Tip 3 Aanbod bekijken

Wanneer je op de overzichtspagina komt, kun je door de bibliotheek scrollen en een preview bekijken van iedere lettertypefamilie. Bijna elk lettertype is verkrijgbaar in verschillende stijlen en diktes, zoals extra vet (bold of heavy) en cursief (italic). Dit staat bekend als een lettertypefamilie.

Als je tijdens het scrollen het overzicht verliest, dan klik je op het pijltje in de rechterbenedenhoek van het scherm om terug te gaan naar het begin van de resultatenlijst. Aan de hand van twee knoppen bepaal je hoe de fonts op het scherm verschijnen. Je kunt ze bekijken in een raster, waarbij je de fonts in verschillende fiches ziet of je overloopt ze in de lijstweergave. Bovendien kun je de resultaten sorteren in Trending, Most popular, Newest en Name. Met de laatste keuze krijg je ze in alfabetische volgorde. Dit helpt, maar het blijft overrompelend en na een tijdje lijken de lettertypes allemaal op elkaar.

Je kunt het aanbod in rastervorm bekijken.

Voordelen

Het aanbod in de bibliotheek groeit iedere maand. Google Fonts omvatte begin 2025 maar liefst 1790 font-families. Hierbinnen vind je alles van klassiek tot modern. Sommige online-fontbanken nemen het niet zo nauw met de leesbaarheid. Zo’n speciaal lettertype mag er dan wel opvallend uitzien, maar het is niet toegankelijk. De leesbaarheid is nu juist het basiscriterium van Google Fonts. Slecht leesbare tekst zorgt ervoor dat lezers en bezoekers sneller afhaken en dat wil je natuurlijk voorkomen. De lettertypes van Google Fonts zijn veilig te gebruiken en werken naadloos in alle browsers, op verschillende apparaten en in alle besturingssystemen. Op die manier weet je dat de webpagina er bij iedereen consistent en professioneel uit ziet. Ten slotte worden deze lettertypes gehost op supersnelle servers van Google. Dat betekent dat webprojecten die deze fonts gebruiken snel zullen laden.

Google Fonts is streng wat betreft de leesbaarheid van de aangeboden lettertypes.

Tip 4 Filters opbouwen

Om het aanbod behapbaar te maken, moet je de bibliotheek vanuit de linkerkant filteren. Begin met de taalinstelling. Eerst kies je het schrift. Het schrift dat je op dit moment leest, is het Latijnse schrift. Hoewel het Frans, Duits, Noors en Portugees hun eigen lettertekens hebben, valt dat allemaal onder Latijns. Google Fonts ondersteunt vrijwel alle schriftsystemen, zoals Cyrillisch, Arabisch, Koreaans en meer … Daarna selecteer je de taal, bijvoorbeeld Dutch. De filters die je toepast, worden gecombineerd. Dat kun je bovenaan de pagina volgen. Het is de bedoeling dat je filters combineert om uiteindelijk bij een beperkte set interessante voorstellen te komen. Om een filter te verwijderen klik je op het x-teken naast de naam van de filter. Met Clear all verwijder je alle filters die je hebt vastgelegd.

De filters die je toepast, worden samengevoegd.

Tip 5 Filteren op uiterlijk

Wil je afgaan op het gevoel dat een lettertype bij je oproept, dan klik je het criterium Feeling open en dan maak je een keuze uit achttien stijlen zoals: Business, Calm, Vintage, Childlike, Sophisticated, Stiff … Daaronder staat nog een reeks stijlen onder de noemer Appearance en dan kies je tussen Wood type, Monospaced, Medieval en meer.

Er is ook een filter om kalligrafische lettertypes te vinden. En dan zijn er de filters Serif en Sans Serif. Serif-lettertypen of schreefletters worden gekenmerkt door een klein lijntje aan het einde van een streek in elke letter. Sans serif is Frans voor schreefloos. Een letterteken waarbij zulke dwarsstreepjes staan (bijvoorbeeld Times), noemen we een schreeflettertype of een serif-lettertype. Een lettertype zonder dwarsstreepjes, zoals Arial, noemen we een schreefloos lettertype of een sans serif-lettertype. Er is ook een rubriek Technology en Seasonal. In die laatste groep vind je bijvoorbeeld de Valentijns-, Halloween en kerstlettertypes. Met het schuifje Properties specifieer het aantal stijlen dat je wilt zien.

Pas verschillende filters toe om de resultaten te beperken.

Tip 6 Type tester en Glyphs

Er is ook een zoekvak waar je via de naam een lettertype kunt vinden. Klik op een gevonden lettertype om alle opties te bekijken. Die bestaan uit vijf tabs: Specimen, Type tester, Glyphs, About en License. In Specimen kun je de lettergrootte aanpassen door middel van een schuifje. Interessanter is het tabblad Type tester, waar je de verschillende Heading-stijlen kunt bekeken en waar het zelfs mogelijk is om de kleur van het lettertype aan te passen. Glyphs toont een rooster waarin alle letters, cijfers en symbolen staan die in dit lettertype aanwezig zijn. Bij About en License lees je meer informatie over de designer en over het aantal websites dat dit lettertype ondertussen gebruikt.

//06-googlefonts.png/

Je kunt schakelen tussen de lichte en donkere weergave.

Tip 7 Insluiten in een site

Om een Google Font toe te voegen aan je website, begin je bij de pagina met de lettertypedetails. Dan gebruik je de knop Get font en vervolgen ga je voor de optie Get embed code. Bovenaan in de rechterbalk krijg je de code om in de heading van het html-bestand te plakken. In het vak Embed code in the <head> of your html klik je op de knop Copy code. Zoek de <head>-sectie van je html-document en plak de code die je net hebt gekopieerd. Vervolgens moet je nog aanduiden welke css-stijl je wilt koppelen aan het gekozen lettertype. Dus kopieer je ook de css-regels in de pagina van Google Font. En daarna open je het css-bestand van de webpagina met een teksteditor en plak je de gekopieerde css-regel in een sectie.

Je krijgt de code om die in de head-sectie en de css van je website te plakken.

Tip 8 Google Docs

Google Fonts zit geïntegreerd in Google Docs. Dat betekent dat je daar heel snel ieder lettertype van de bibliotheek kunt toepassen. Wanneer je een document opmaakt, kun je via het vak Lettertype een van de inmiddels geïnstalleerde lettertypes selecteren. Om rechtstreeks in de bibliotheek van Google Fonts te duiken, kies je in het lettertype-menu de optie Meer lettertypen. Dan opent een selectiescherm waar je de bekende filters van Google Fonts toepast.

Eerst krijg je een selectie van populaire Google Fonts. Je selecteert een schrift, een taal, een stijl en sorteert op populariteit, alfabetisch, op datum van toevoeging of trends. Het lettertype dat je op die manier selecteert, wordt in de kolom Mijn lettertypen toegevoegd, zodat je het voortaan kunt gebruiken in Google Docs. Het is mogelijk om een toegevoegd Google Fonts-lettertype te verwijderen door op het kruisje achter de naam van het lettertype te klikken. Op die manier maak je de lijst korter. Je kunt geen systeemfonts of lettertypes van Google Docs verwijderen, maar wel de lettertypes die je vanuit Google Fonts hebt geïmporteerd. De rechtstreekse koppeling tussen Google Fonts werkt trouwens op dezelfde manier met Google Spreadsheets en Google Presentaties.

Alle Google Fonts kun je rechtstreeks aanspreken in Google Docs.

Extensis Fonts: nog gemakkelijker

Het is sinds juni 2024 niet meer mogelijk om zelf lettertypes toe te voegen aan Google Fonts, zodat je ze bijvoorbeeld zou kunnen gebruiken in Google Docs, omdat deze online toepassing speciale webbased fonts gebruiken. Wel interessant is een third-party add-on waarmee je nog makkelijker schakelt in Google Fonts. Terwijl je in Google Docs bent, kies je in het menu Uitbreidingen de opdracht Add-ons / Add-ons toevoegen. Zo kom je in Google Workspace Marketplace. Typ in het zoekvak Extensis Fonts. Selecteer de add-on en klik dan op Installeren. Doorloop de korte installatieprocedure.

Je kunt Extensis Fonts zowel aanspreken in Google Documenten als in Google Presentaties via het menu Uitbreidingen. Eenmaal actief krijg je toegang tot alle Google Fonts via de rechterzijbalk waar ook de filters en de sorteermogelijkheden staan. De toegankelijkheid tot Google Fonts verloopt door de toevoeging veel vlotter en alle namen staan al in het lettertype van het font. Onderaan regel je de grootte van de weergave. Je selecteert een stukje tekst in het document en dan klik je op het lettertype in de zijbalk. De tekst zal automatisch het geselecteerde lettertype overnemen en in het lijstje lettertypes van Google Docs zal de nieuwkomer ook te zien zijn.

De gratis add-on Extensis Fonts maakt het nog gemakkelijker om de Google Fonts in Google Docs te gebruiken.

Tip 9 In Office toepassen

Nu je weet hoe je een leuk lettertype in de bibliotheek van Google vindt, is het niet moeilijk om deze lettertypes te gebruiken in Microsoft Word of een andere Office-applicatie. Nadat je het perfecte font hebt gevonden in Google Fonts, klik je in de rechterbovenhoek op de knop Get font. In plaats dat je Get embed code selecteert, gebruik je de optie Download all. Hierdoor komt er een zip-bestand in de map Downloads van je computer terecht. Dubbelklik op dit zip-bestand om dit uit te pakken en daarna klik je op het bestand dat eindigt op .ttf, de afkorting van True Type Font-file. Je Windows-computer zal eerst een voorvertoning tonen van het geselecteerde lettertype. Klik op de knop Installeren boven deze voorvertoning. Eenmaal geïnstalleerd zul je dit nieuwe lettertype in Word terugvinden in het dropdown-menu onder het blokje Lettertype. Mocht je Microsoft Word al geopend hebben, dan moet je het programma wellicht eerst even herstarten.

Op de Mac dubbelklik je ook op het zipje in de map Downloads om het archief te extraheren. Daarna klik je met de rechtermuisknop op .ttf-bestand en in het contextueel menu ga je voor de opdracht Openen met Lettertypecatalogus. Daar zul je merken dat het nieuwe lettertype klaarstaat om geïnstalleerd te worden. Het enige wat je moet doen, is op de knop Installeer lettertype klikken.

Klik op de knop Installeren om het lettertype aan het lokaal systeem toe te voegen.

PowerPoint

Op dezelfde manier als bij tip 9 voeg je Google Fonts toe aan Microsoft PowerPoint en Microsoft Excel. Is het je al opgevallen dat veel PowerPoint-presentaties hetzelfde aanvoelen? Het heeft onder andere te maken met het lettertype Calibri, het standaardlettertype van Office. Blijkbaar veranderen veel gebruikers dit niet. Onnodig te zeggen dat deze vorm saaiheid in de hand werkt en dat is op zich sowieso een probleem bij veel PowerPoint-presentaties. Vandaar de uitspraak ‘Killed by PowerPoint’. Laat je inspireren door Google Fonts voor je presentatie.

Gebruik Google Fonts om je presentaties meer variatie te geven.

Tip 10 Embedden

Wanneer je een nieuw lettertype toevoegt aan een Word-document of een PowerPointpresentatie en je dat document naar iemand anders stuurt, dan weet je nooit zeker of de ontvanger de inhoud zal zien zoals jij hem hebt opgemaakt. Als je bijvoorbeeld een Google Font-lettertype hebt gebruikt dat de ander niet op zijn computer heeft staan, dan krijgt de ontvanger een ander lettertype te zien. Om dit probleem te voorkomen, kun je zowel in Word als in PowerPoint de gebruikte lettertypes insluiten, ofwel embedden.

Hierdoor zal het document wel een beetje groter worden, maar je weet dan wel zeker dat de ander de opmaak ziet zoals jij die hebt bedoeld. Om een lettertype in te sluiten, klik je in het lint op Bestand en dan op Opties. In het geopende venter klik je links op Opslaan en rechts schakel je de optie Lettertypen in het bestand insluiten in. Wanneer je heel veel lettertypes hebt gebruikt, kun je de optie daaronder activeren: Alleen in het document gebruikte tekens insluiten. Hierdoor worden alleen de echt gebruikte lettertekens mee opgeslagen.

Soms is handig om de gebruikte lettertypes in het document in te sluiten.

Watch on YouTube
▼ Volgende artikel
🥊 Dit heb je vast nog nooit gezien: robots in de ring (met video)
© Unitree Robotics
Huis

🥊 Dit heb je vast nog nooit gezien: robots in de ring (met video)

Robots worden steeds menselijker en kunnen steeds meer: ze serveren drankjes in restaurants, helpen ouderen bij dagelijkse taken of werken als receptionisten in hotels. Maar wat je waarschijnlijk nog nooit hebt gezien, is humanoïde robots die elkaar te lijf gaan in een echte boksring...

Het Chinese Unitree gaat nu viral met spectaculaire beelden van hun humanoïde robots die elkaar te lijf gaan in de boksring. Tijdens het  CMG World Robot Tournament –  Mecha Combat Arena streden zes humanoïde robots om de winst. Elke robot werd aangestuurd door een team mensen, dat met afstandsbedieningen buiten de ring stond. De robots beschikten over verschillende vechttechnieken: directe stoten, hoeken, uppercuts, knieën en trappen. Ze konden draaien, stappen zetten en (belangrijk bij een bokswedstrijd!) zelfstandig weer overeind komen na een val.

De wedstrijden waren geen vooraf geprogrammeerde show, maar een echt (dynamisch!) samenspel tussen menselijke commando's en door AI aangestuurde bewegingen. De robots reageerden op data van sensoren in hun lichaam. Via simulaties hadden ze al geleerd hoe ze hun evenwicht konden bewaren en aanvallen konden uitvoeren.

Unitree, dat sinds 2016, maakte al eerder furore met hun viervoetige robotdieren. Die worden gebruikt voor serieuze industriële toepassingen. Ze worden bijvoorbeeld ingezet bij de brandweer, bij energiebedrijven voor inspecties en op gevaarlijk terrein waar mensen lastig kunnen komen.

Zelf zo'n boksrobot kopen? De G1 is verkrijgbaar vanaf 16.000 dollar.

Watch on YouTube

P.S. Wij moeten het voorlopig thuis nog doen met deze robots ... 👇🏻