Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Gevonden!

Geschikt voor: Chrome

Soms zoek je de contactgegevens van iemand op internet, maar zijn ze met geen mogelijkheid te vinden. Bedrijven verstoppen de mailadressen van hun medewerkers steeds vaker diep in de website. Begrijpelijk misschien, omdat het risico op spam groter wordt als je gemakkelijk te vinden bent. Maar het maakt het wel lastiger om contact met iemand te leggen. De plug-in Snov.io is in die gevallen ideaal. Nadat de extensie is geïnstalleerd in Chrome en je een gratis account hebt aangemaakt, kun je op iedere website Snov.io de opdracht geven om te zoeken naar mailadressen. Stel, je zoekt e-mailadressen van mensen bij Computer!Totaal. Je gaat naar Linkedin.com, zoekt op Computer!Totaal, en klikt in Sov.io op Find and Save. Vervolgens stelt het programma een lijst samen met alle gevonden adressen. Maar de extensie werkt ook op ieder andere willekeurige website. Sov.io is gratis zolang je je beperkt tot 100 mailadressen per maand.

©PXimport

Tip 02: Handige reparatiekit

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je Windows gebruikt loop je vroeg of laat tegen problemen aan. Programma’s die niet meer werken, vervelende pop-ups van per ongeluk geïnstalleerde malware, updates die niet meer willen installeren etc. Voor bijna elk probleem is een oplossing te vinden. Maar vaak is het vinden van die oplossing een enorme zoektocht. Het programma Windows Repair Toolbox heeft alle mogelijke oplossingen verzamelt in een overzicht. Erg aantrekkelijk ziet het er niet uit, maar het werkt wel heel handig. Stel een programma crasht: met een druk op de knop AppCrash krijg je meteen een overzicht van alle programma’s die onverwacht zijn gestopt en een analyse van wat er mis is gegaan. Last van ongewenste binnendringers? Klik op HitmanPro en het gelijknamige programma wordt gedownload en geopend, waarna het op zoek gaat naar malware.

Tip 03: Slimme lampjes

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Wie bedacht heeft dat de Shift-toets en de CapsLock zo dicht bij elkaar op een toetsenbord moeten worden geplaatst, had er vast geen rekening mee gehouden dat mensen vaak niet naar hun handen kijken als ze met een computer bezig zijn. Zit je iets te enthousiast te gamen, of tik je er flink op los in een tekstverwerker, dan gebeurt het regelmatig dat je per onGELUK OP DE CAPS LOck drukt. Veel fabrikanten plaatsen een lampje in de CapsLock-toets om aan te geven wanneer de functie actief is. Maar die valt niet echt op als je constant naar het scherm kijkt en niet naar beneden. Keyboard Lights is een simpel programmaatje dat die ergernis verhelpt. De software van Vovsoft laat in een klein venstertje op je bureaublad zien of de CapsLock, NumLock of ScrollLock actief is. Overzichtelijk en handig.

©PXimport

Tip 04: Veilig internetten

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Maak je weleens gebruik van een gratis hotspot in de trein, de snackbar of het koffietentje op de hoek, dan is het verstandig om een vpn te installeren. Kwaadwillenden liggen soms op de loer om via de open internetverbinding, die tegenwoordig in vrijwel alle winkels en restaurants wordt aangeboden, je wachtwoorden of persoonlijke gegevens te stelen. Door een vpn te gebruiken wordt het netwerkverkeer versleuteld en omgeleid. Op die manier zijn je data en identiteit veilig. Er zijn veel vpn-diensten, maar een goede gratis optie is Windscribe. De dienst kan als aparte applicatie worden geïnstalleerd, maar werkt ook als plug-in bij Chrome, Firefox of Opera. Na installatie kies je een server in bijvoorbeeld Amerika, Canada, Engeland, Spanje of Japan en kun je aan de slag. Met de gratis versie kun je 10 GB per maand via de vpn verbruiken. Voor meer moet je betalen.

Tip 05: Beknopt startmenu

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Er is veel verbeterd aan Windows 10 dankzij de grote herfstupdate (Fall Creators Update). Maar helaas ziet het startmenu er standaard nog steeds uit als een reclamefolder. Je kunt diep in de instellingen van het besturingssysteem duiken om allerlei aanpassingen te maken. Maar met Classic Shell kun je het menu ook terugbrengen naar hoe het eruit zag in de tijd van Windows 2000, XP en 7. Simpel en helder met één of twee kolommen die duidelijk al je programma’s laten zien. Tijdens de installatie geeft het programma je ook opties om Verkenner en Internet Explorer aan te passen, maar die mogelijkheden kun je gewoon overslaan. Na de installatie kun je meteen het uiterlijk van je startmenu kiezen: in de stijl van Windows XP of 7. Vervolgens kun je het menu nog meer naar je smaak instellen met sneltoetsen of ‘skins’ (een kleurenstijl). Wil je toch even het originele menu zien van Windows 10? Dat kan door op Shift te drukken en met de linkermuisknop op de startknop te klikken.

©PXimport

Tip 06: Allesspeler

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Kodi is onmisbaar voor elk entertainmentsysteem. Het programma begon ooit als XBMC, een mediaspeler voor de eerste Xbox en werd in één klap ontzettend populair. Kodi, zoals het systeem later werd genoemd, is inmiddels voor vrijwel elk platform beschikbaar en is de meest veelzijdige en gebruiksvriendelijke manier om media via je computer af te spelen. Met de mediaspeler kun je heel gemakkelijk je eigen muziek, films en foto’s vanaf een externe harde schijf, nas of pc op je televisie toveren. Maar het programma kan ook overweg met bijvoorbeeld Spotify, YouTube, podcasts en Nederland 24. De installatie wijst zichzelf en het toevoegen van nieuwe functies is niet moeilijk. Via zogenoemde add-ons kun je nog veel meer functies toevoegen, bijvoorbeeld programma’s om illegaal films en series te streamen. Hoe dat werkt, kun je hier lezen.

Tip 07: Knipsels

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Een van de meest gebruikte functies van een besturingssysteem is waarschijnlijk knippen en plakken. Je knipt een stuk tekst uit je browser en plakt het in Word, kopieert een internetadres naar een mailtje of plakt een plaatje van het web in Photoshop. Knippen en plakken is ontzettend handig, maar soms ben je met zoveel dingen tegelijk bezig dat je het overzicht kwijtraakt. ClipClip brengt dat overzicht weer terug. Elke keer als je een link, tekst of plaatje knipt of kopieert plaatst ClipClip het in een handig overzicht en bewaart ze eventueel in een mapje als je dat wenst. De informatie blijft daardoor altijd beschikbaar en kan op ieder moment worden bewerkt of opnieuw gebruikt. Ideaal als je vaak met tekst of afbeeldingen werkt.

©PXimport

Tip 08: Foto’s bewerken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Ben je net lekker op vakantie geweest, moet je bij thuiskomst die honderden foto’s nog bewerken. Je schiet al in de stress als je eraan denkt. Gelukkig hoeft dat niet meer. ImBatch kan al je foto’s in één keer bewerken naar jouw wensen. Het gratis programma kent ontzettend veel mogelijkheden: van kleuren aanpassen, de grootte instellen en de naam veranderen, tot het aanpassen van alle exif-gegevens en het doorvoeren van effecten. Sleep de foto’s naar het linkervak, kies rechts een of meerdere bewerkingen onder Toevoegen taak en klik ten slotte links bovenin op de startknop. Vervolgens gaat ImBatch aan de slag. Dat scheelt je enorm veel tijd en een heleboel hoofdpijn.

Tip 09: Weg met die rommel!

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Sommige gratis programma’s installeren stiekem andere programma’s (zie kader ‘Niet te snel klikken’). Als je niet oplet, zit je zo opgescheept met vervelende browser plug-ins, irritante werkbalken of een opdringerig spelletje. Je kunt ze verwijderen via Apps en onderdelen (Windows 10), maar die functie werkt niet altijd even accuraat. Soms blijven mappen of bestanden achter. IObit Uninstaller pakt het beter aan. Dit programma grijpt ongewenste gasten bij de kladden en en zorgt ervoor dat ze volledig verdwijnen. IObit Uninstaller detecteert vervelende plug-ins en maakt het een stuk gemakkelijker om werkbalken te verwijderen. Het programma laat in een duidelijk overzicht zien welke software er allemaal is geïnstalleerd, en geeft daarbij meteen aan welke je nauwelijks gebruikt, of door welke browser ze worden gebruikt (als het een plug-in betreft). Verwijderen is enorm simpel: even de ongewenste software aanvinken en vervolgens op de knop Verwijderen drukken.

©PXimport

Tip 10: Rustig tikken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Soms moet je je focussen. Bij het schrijven van een sollicitatiebrief, opdracht of je scriptie bijvoorbeeld. Dan kun je geen afleiding gebruiken van Facebook, Twitter of schreeuwerige knoppen op je scherm. Je kunt natuurlijk Word beeldvullend maken en proberen je ogen van de taakbalk met verleidelijke snelkoppelingen af te houden. Maar zelfs de vele opties in de werkbalk van Word kunnen soms te veel zijn. Typora biedt dan een oase van rust. De tekstverwerker ziet er net zo minimalistisch uit als Notepad (het standaard kladblok in Windows), maar biedt veel meer opties. Je kunt bijvoorbeeld de Focus Mode inschakelen, die ervoor zorgt dat de zin of alinea waarin je werkt duidelijk zichtbaar is, maar dat de overige tekst wordt gedimd. Ook kent de tekstverwerker een nachtthema, dat de tekst een stuk vriendelijker voor je ogen maakt als het donker is. En als je Typora beeldvullend maakt, verdwijnen álle knoppen. Dat maakt het pas echt lekker rustig werken.

Tip 11: Wie wat bewaart ...

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Tijdens een middagje scrollen op je pc, of twitteren op je mobiel, kom je al snel een heleboel interessante artikelen, foto’s of video’s tegen. Je wilt ze allemaal graag bekijken, maar daar is helaas niet altijd tijd voor. Met Pocket kun je ze op een gemakkelijke en overzichtelijke manier bewaren voor later. Je kunt het programma onder andere installeren als plug-in in je browser. Zie je iets dat je wilt bewaren, dan klik je even op het Pocket-logo en klaar. Heb je ‘s avonds op de bank wel tijd om dat artikel van The New York Times te lezen, of om die ene YouTube-video te kijken? Dan kun je het er gemakkelijk bij pakken via de app op je mobiel of tablet. Pocket is op vrijwel alle platformen beschikbaar en alles wat je selecteert wordt ook meteen gesynchroniseerd op je pc, mobiel, tablet etc.

©PXimport

Tip 12: Naar je hoek

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Het besturingssysteem van Apple, macOS, kent een simpele functie die ontzettend populair is onder de gebruikers: interactieve hoeken. Daarmee kun je bijvoorbeeld instellen dat als je je muis naar rechtsonder beweegt, alle openstaande vensters aan de kant gaan en je het bureaublad te zien krijgt. Heel handig als je snel even iets op je bureaublad wilt openen. Je kunt nu hetzelfde doen op een Windows-pc dankzij het programma Hot Corners. Met de software kun je op dezelfde manier functies toewijzen aan de hoeken van je scherm. Bijvoorbeeld om je bureaublad te tonen of om snel het venster waarin je werkt te sluiten. Maar je kunt ook instellen dat een bepaald programma wordt geopend, zodra je met je muis in een bepaalde hoek gaat. Het lijkt misschien een onnodige toevoeging, maar tijdens de dagelijkse werkzaamheden kan het je heel veel frustratie en tijdsverspilling schelen.

©PXimport

Gevaarlijk?

Niet te snel klikken

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.