Freewaremakers zijn meestal enthousiaste computergebruikers die niet programmeren uit winstbejag, maar hun vaardigheden inzetten om iets te verbeteren. Dankzij de gratis programma’s wordt computeren leuker en handiger! We bespreken de beste programma’s van dit moment en nieuwe versies van ‘evergreens’.

Tip 01: Gevonden!

Geschikt voor: Chrome

Soms zoek je de contactgegevens van iemand op internet, maar zijn ze met geen mogelijkheid te vinden. Bedrijven verstoppen de mailadressen van hun medewerkers steeds vaker diep in de website. Begrijpelijk misschien, omdat het risico op spam groter wordt als je gemakkelijk te vinden bent. Maar het maakt het wel lastiger om contact met iemand te leggen. De plug-in Snov.io is in die gevallen ideaal. Nadat de extensie is geïnstalleerd in Chrome en je een gratis account hebt aangemaakt, kun je op iedere website Snov.io de opdracht geven om te zoeken naar mailadressen. Stel, je zoekt e-mailadressen van mensen bij Computer!Totaal. Je gaat naar Linkedin.com, zoekt op Computer!Totaal, en klikt in Sov.io op Find and Save. Vervolgens stelt het programma een lijst samen met alle gevonden adressen. Maar de extensie werkt ook op ieder andere willekeurige website. Sov.io is gratis zolang je je beperkt tot 100 mailadressen per maand.

©PXimport

Tip 02: Handige reparatiekit

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Als je Windows gebruikt loop je vroeg of laat tegen problemen aan. Programma’s die niet meer werken, vervelende pop-ups van per ongeluk geïnstalleerde malware, updates die niet meer willen installeren etc. Voor bijna elk probleem is een oplossing te vinden. Maar vaak is het vinden van die oplossing een enorme zoektocht. Het programma Windows Repair Toolbox heeft alle mogelijke oplossingen verzamelt in een overzicht. Erg aantrekkelijk ziet het er niet uit, maar het werkt wel heel handig. Stel een programma crasht: met een druk op de knop AppCrash krijg je meteen een overzicht van alle programma’s die onverwacht zijn gestopt en een analyse van wat er mis is gegaan. Last van ongewenste binnendringers? Klik op HitmanPro en het gelijknamige programma wordt gedownload en geopend, waarna het op zoek gaat naar malware.

Tip 03: Slimme lampjes

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Wie bedacht heeft dat de Shift-toets en de CapsLock zo dicht bij elkaar op een toetsenbord moeten worden geplaatst, had er vast geen rekening mee gehouden dat mensen vaak niet naar hun handen kijken als ze met een computer bezig zijn. Zit je iets te enthousiast te gamen, of tik je er flink op los in een tekstverwerker, dan gebeurt het regelmatig dat je per onGELUK OP DE CAPS LOck drukt. Veel fabrikanten plaatsen een lampje in de CapsLock-toets om aan te geven wanneer de functie actief is. Maar die valt niet echt op als je constant naar het scherm kijkt en niet naar beneden. Keyboard Lights is een simpel programmaatje dat die ergernis verhelpt. De software van Vovsoft laat in een klein venstertje op je bureaublad zien of de CapsLock, NumLock of ScrollLock actief is. Overzichtelijk en handig.

©PXimport

Tip 04: Veilig internetten

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Maak je weleens gebruik van een gratis hotspot in de trein, de snackbar of het koffietentje op de hoek, dan is het verstandig om een vpn te installeren. Kwaadwillenden liggen soms op de loer om via de open internetverbinding, die tegenwoordig in vrijwel alle winkels en restaurants wordt aangeboden, je wachtwoorden of persoonlijke gegevens te stelen. Door een vpn te gebruiken wordt het netwerkverkeer versleuteld en omgeleid. Op die manier zijn je data en identiteit veilig. Er zijn veel vpn-diensten, maar een goede gratis optie is Windscribe. De dienst kan als aparte applicatie worden geïnstalleerd, maar werkt ook als plug-in bij Chrome, Firefox of Opera. Na installatie kies je een server in bijvoorbeeld Amerika, Canada, Engeland, Spanje of Japan en kun je aan de slag. Met de gratis versie kun je 10 GB per maand via de vpn verbruiken. Voor meer moet je betalen.

Tip 05: Beknopt startmenu

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Er is veel verbeterd aan Windows 10 dankzij de grote herfstupdate (Fall Creators Update). Maar helaas ziet het startmenu er standaard nog steeds uit als een reclamefolder. Je kunt diep in de instellingen van het besturingssysteem duiken om allerlei aanpassingen te maken. Maar met Classic Shell kun je het menu ook terugbrengen naar hoe het eruit zag in de tijd van Windows 2000, XP en 7. Simpel en helder met één of twee kolommen die duidelijk al je programma’s laten zien. Tijdens de installatie geeft het programma je ook opties om Verkenner en Internet Explorer aan te passen, maar die mogelijkheden kun je gewoon overslaan. Na de installatie kun je meteen het uiterlijk van je startmenu kiezen: in de stijl van Windows XP of 7. Vervolgens kun je het menu nog meer naar je smaak instellen met sneltoetsen of ‘skins’ (een kleurenstijl). Wil je toch even het originele menu zien van Windows 10? Dat kan door op Shift te drukken en met de linkermuisknop op de startknop te klikken.

©PXimport

Tip 06: Allesspeler

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Kodi is onmisbaar voor elk entertainmentsysteem. Het programma begon ooit als XBMC, een mediaspeler voor de eerste Xbox en werd in één klap ontzettend populair. Kodi, zoals het systeem later werd genoemd, is inmiddels voor vrijwel elk platform beschikbaar en is de meest veelzijdige en gebruiksvriendelijke manier om media via je computer af te spelen. Met de mediaspeler kun je heel gemakkelijk je eigen muziek, films en foto’s vanaf een externe harde schijf, nas of pc op je televisie toveren. Maar het programma kan ook overweg met bijvoorbeeld Spotify, YouTube, podcasts en Nederland 24. De installatie wijst zichzelf en het toevoegen van nieuwe functies is niet moeilijk. Via zogenoemde add-ons kun je nog veel meer functies toevoegen, bijvoorbeeld programma’s om illegaal films en series te streamen. Hoe dat werkt, kun je hier lezen.

Tip 07: Knipsels

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Een van de meest gebruikte functies van een besturingssysteem is waarschijnlijk knippen en plakken. Je knipt een stuk tekst uit je browser en plakt het in Word, kopieert een internetadres naar een mailtje of plakt een plaatje van het web in Photoshop. Knippen en plakken is ontzettend handig, maar soms ben je met zoveel dingen tegelijk bezig dat je het overzicht kwijtraakt. ClipClip brengt dat overzicht weer terug. Elke keer als je een link, tekst of plaatje knipt of kopieert plaatst ClipClip het in een handig overzicht en bewaart ze eventueel in een mapje als je dat wenst. De informatie blijft daardoor altijd beschikbaar en kan op ieder moment worden bewerkt of opnieuw gebruikt. Ideaal als je vaak met tekst of afbeeldingen werkt.

©PXimport

Tip 08: Foto’s bewerken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Ben je net lekker op vakantie geweest, moet je bij thuiskomst die honderden foto’s nog bewerken. Je schiet al in de stress als je eraan denkt. Gelukkig hoeft dat niet meer. ImBatch kan al je foto’s in één keer bewerken naar jouw wensen. Het gratis programma kent ontzettend veel mogelijkheden: van kleuren aanpassen, de grootte instellen en de naam veranderen, tot het aanpassen van alle exif-gegevens en het doorvoeren van effecten. Sleep de foto’s naar het linkervak, kies rechts een of meerdere bewerkingen onder Toevoegen taak en klik ten slotte links bovenin op de startknop. Vervolgens gaat ImBatch aan de slag. Dat scheelt je enorm veel tijd en een heleboel hoofdpijn.

Tip 09: Weg met die rommel!

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Sommige gratis programma’s installeren stiekem andere programma’s (zie kader ‘Niet te snel klikken’). Als je niet oplet, zit je zo opgescheept met vervelende browser plug-ins, irritante werkbalken of een opdringerig spelletje. Je kunt ze verwijderen via Apps en onderdelen (Windows 10), maar die functie werkt niet altijd even accuraat. Soms blijven mappen of bestanden achter. IObit Uninstaller pakt het beter aan. Dit programma grijpt ongewenste gasten bij de kladden en en zorgt ervoor dat ze volledig verdwijnen. IObit Uninstaller detecteert vervelende plug-ins en maakt het een stuk gemakkelijker om werkbalken te verwijderen. Het programma laat in een duidelijk overzicht zien welke software er allemaal is geïnstalleerd, en geeft daarbij meteen aan welke je nauwelijks gebruikt, of door welke browser ze worden gebruikt (als het een plug-in betreft). Verwijderen is enorm simpel: even de ongewenste software aanvinken en vervolgens op de knop Verwijderen drukken.

©PXimport

Tip 10: Rustig tikken

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Soms moet je je focussen. Bij het schrijven van een sollicitatiebrief, opdracht of je scriptie bijvoorbeeld. Dan kun je geen afleiding gebruiken van Facebook, Twitter of schreeuwerige knoppen op je scherm. Je kunt natuurlijk Word beeldvullend maken en proberen je ogen van de taakbalk met verleidelijke snelkoppelingen af te houden. Maar zelfs de vele opties in de werkbalk van Word kunnen soms te veel zijn. Typora biedt dan een oase van rust. De tekstverwerker ziet er net zo minimalistisch uit als Notepad (het standaard kladblok in Windows), maar biedt veel meer opties. Je kunt bijvoorbeeld de Focus Mode inschakelen, die ervoor zorgt dat de zin of alinea waarin je werkt duidelijk zichtbaar is, maar dat de overige tekst wordt gedimd. Ook kent de tekstverwerker een nachtthema, dat de tekst een stuk vriendelijker voor je ogen maakt als het donker is. En als je Typora beeldvullend maakt, verdwijnen álle knoppen. Dat maakt het pas echt lekker rustig werken.

Tip 11: Wie wat bewaart ...

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10; macOS

Tijdens een middagje scrollen op je pc, of twitteren op je mobiel, kom je al snel een heleboel interessante artikelen, foto’s of video’s tegen. Je wilt ze allemaal graag bekijken, maar daar is helaas niet altijd tijd voor. Met Pocket kun je ze op een gemakkelijke en overzichtelijke manier bewaren voor later. Je kunt het programma onder andere installeren als plug-in in je browser. Zie je iets dat je wilt bewaren, dan klik je even op het Pocket-logo en klaar. Heb je ‘s avonds op de bank wel tijd om dat artikel van The New York Times te lezen, of om die ene YouTube-video te kijken? Dan kun je het er gemakkelijk bij pakken via de app op je mobiel of tablet. Pocket is op vrijwel alle platformen beschikbaar en alles wat je selecteert wordt ook meteen gesynchroniseerd op je pc, mobiel, tablet etc.

©PXimport

Tip 12: Naar je hoek

Geschikt voor: Windows 7, 8(.1), 10

Het besturingssysteem van Apple, macOS, kent een simpele functie die ontzettend populair is onder de gebruikers: interactieve hoeken. Daarmee kun je bijvoorbeeld instellen dat als je je muis naar rechtsonder beweegt, alle openstaande vensters aan de kant gaan en je het bureaublad te zien krijgt. Heel handig als je snel even iets op je bureaublad wilt openen. Je kunt nu hetzelfde doen op een Windows-pc dankzij het programma Hot Corners. Met de software kun je op dezelfde manier functies toewijzen aan de hoeken van je scherm. Bijvoorbeeld om je bureaublad te tonen of om snel het venster waarin je werkt te sluiten. Maar je kunt ook instellen dat een bepaald programma wordt geopend, zodra je met je muis in een bepaalde hoek gaat. Het lijkt misschien een onnodige toevoeging, maar tijdens de dagelijkse werkzaamheden kan het je heel veel frustratie en tijdsverspilling schelen.

©PXimport

Gevaarlijk?

Niet te snel klikken

©PXimport

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.

Bij ID.nl zijn we dol op kwaliteitsproducten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Een paar keer per week speuren we binnen een bepaald thema naar zulke deals. Ben je op zoek naar een betaalbaar sporthorloge? Vandaag hebben we vijf interessante modellen voor je gespot.

Xiaomi Smart Band 9

De onlangs verschenen Xiaomi Smart Band 9 is goedkoop en kent ook nog eens verrassend veel functies. Dit langwerpige sporthorloge is in de kleurstellingen zilver-wit, zwart en roze verkrijgbaar. Het amoledscherm van 1,62 inch biedt voldoende ruimte om diverse gegevens te tonen. Dankzij een respectabele resolutie van 192 × 490 pixels verschijnt alle informatie scherp in beeld – denk daarbij aan stappen, verbrande calorieën, weersverwachting en natuurlijk de tijd. Alle functies zijn via het aanraakscherm bereikbaar, want de Smart Band 9 heeft geen fysieke knoppen. De waterdichte behuizing weegt maar 15,8 gram (zonder bandje).

Kies in het menu tussen ruim 150 sportmodi en start vervolgens de training. Tijdens de inspanning kun je jouw hartslag in de gaten houden. Je koppelt de Smart Band 9 via bluetooth eenvoudig aan een smartphone. Laat het mobiele toestel vervolgens in je broek- of jaszak zitten, want inkomende notificaties verschijnen rechtstreeks op je pols. Een prettige eigenschap is dat je het scherm ook op zonovergoten plekken nog prima kunt lezen. Aan de hand van een lichtsensor kiest deze smartwatch automatisch de juiste helderheid. Ten slotte is de beschikbaarheid van meer dan tweehonderd wijzerplaten een leuk extraatje.

Garmin Instinct 2

Met deze relatief goedkope smartwatch van Garmin houd je nauwlettend jouw sportieve prestaties in de gaten. Je kunt de Instinct 2 zowel binnen als buiten dragen, want de robuuste behuizing is waterdicht tot een diepte van honderd meter. Op het ronde display van 176 × 176 pixels zie je onder meer de actuele hartslag, het aantal gezette stappen en de huidige snelheid. Er zijn ook een hoogtemeter en elektrisch kompas geïntegreerd. Onder leiding van diverse sport-apps doe je uiteenlopende trainingen. Je kunt bovendien na elke nacht de uitgebreide slaapmonitor bekijken.

Wanneer het sporthorloge met een smartphone is verbonden, zie je inkomende pushnotificaties voorbijkomen. De Instinct 2 bevat een energiezuinig zwart-witscherm. Dat komt de accuduur ten goede! De fabrikant claimt dan ook een batterijduur van zo'n 28 dagen in de smartwatchmodus. Het hier besproken model heeft een horlogekast van 45 millimeter. Als alternatief kun je een vergelijkbaar sporthorloge met een horlogekast van 40 millimeter kopen, de Garmin Instinct 2S.

Garmin Forerunner 255 Music

Ren, wandel of fiets je met een lekker muziekje nét wat steviger door? De Garmin Forerunner 255 Music is hiervoor bij uitstek geschikt. Je kunt namelijk nummers van Spotify, Deezer of YouTube Music downloaden en in het geheugen van deze smartwatch opslaan. Laat dus tijdens trainingen voortaan je smartphone thuisliggen en bedien de muziek vanaf je pols. Je hebt voor deze functie trouwens wel een betaald abonnement bij een van de genoemde muziekdiensten nodig. De Forerunner 255 Music heeft een horlogekast van 46 millimeter. Kies tussen een zwarte en witte uitvoering.

Op het ruime 1,3inch-kleurenscherm van 260 × 260 pixels zijn er een heleboel functies toegankelijk. Denk onder andere aan een calorieënteller, hartslagmeter, bloedzuurstofmeter, slaapmonitor, snelheidsmeter, stappenteller en stopwatch. De Forerunner 255 Music toont ook meldingen van een verbonden smartphone. Krijg je bijvoorbeeld een WhatsApp-bericht, dan gaat de weerbestendige behuizing kortstondig trillen. Tot slot gebruik je deze veelzijdige smartwatch ook om contactloos te betalen.

Lees ook: Dit zijn de 9 sporten waarmee je het makkelijkst afvalt

Polar Pacer Pro

Zoek je een licht sporthorloge met zéér veel functies? Kijk dan eens naar de Polar Pacer Pro. Wegens het gewicht van 41 gram voel je dit apparaatje amper zitten. In de horlogekast van 45 millimeter is er een 1,2inch-kleurenscherm van 240 × 240 pixels verwerkt. Het display is voorzien van Gorilla Glass en gaat dus niet zomaar stuk. Verder is de behuizing waterdicht tot een diepte van vijftig meter. In het menu staan er ruim 150 sportprofielen voor je klaar. Fijn is dat deze smartwatch ook allerlei 'exotische' sporten ondersteunt, zoals (kite)surfen, rolschaatsen en skiën. Zodra je een keuze hebt gemaakt, monitort de Pacer Pro diverse sportieve prestaties.

Onder de motorkap bevindt zich een gps-chip, zodat deze smartwatch overal ter wereld je locatie kan bepalen. Handig is dat je routes van de bekende app Komoot kunt synchroniseren. Kijk voor routeaanwijzingen voortaan op je pols. Verder werkt de Pacer Pro ook naadloos met de veelgebruikte sport-app Strava samen. Hoewel Polar in zijn eigen webwinkel een tarief van 349,90 euro hanteert, vragen diverse andere bekende webshops minder dan tweehonderd euro. Kies tussen de kleurstellingen zwart, wit en goud.

Samsung Galaxy Fit3

De Samsung Galaxy Fit3 schaf je voor minder dan zes tientjes aan! Dit goedkope sporthorloge is te koop in de kleurstellingen zwart, zilver-wit en roze. Ondanks zijn lage prijskaartje toont het langwerpige 1,6inch-amoledscherm van 256 × 402 pixels diverse gegevens. Zo zie je hoeveel stappen je hebt gezet. De achterzijde van de horlogekast heeft ook nog sensoren om je bloedzuurstof en hartslag te meten. Druk aan de zijkant op de homeknop en kies uit ruim honderd sportoefeningen. De Galaxy Fit3 analyseert desgewenst ook je slaapgedrag. Maak je onverhoopt een lelijke uitglijder? Dankzij valdetectie schakelt de polsassistent jouw SOS-contactpersonen in.

Dit lichtgewicht sporthorloge van 18,5 gram neem je overal mee naartoe. De IP68-gecertificeerde behuizing is namelijk volledig waterdicht. Verbind de Galaxy Fit3 via bluetooth met een smartphone voor nog meer functies. Je kunt dan bijvoorbeeld de muziekweergave bedienen en zien wie er belt. De smartwatch toont ook inkomende berichten. De oplaadbare batterij van 208 mAh gaat op een enkele acculading volgens Samsung tot dertien dagen mee.