Echt nuttige gratis software voor Windows 10
Windows is een prima besturingssysteem, maar het is niet perfect. Dat is precies waarin we verandering brengen. Het internet staat vol freeware, maar welke gratis software voor Windows 10 is nu daadwerkelijk nuttig en mag dus echt niet op je pc ontbreken? Een overzicht.
Hoewel Windows de afgelopen jaren steeds volwassener is geworden, zijn er nog best onderdelen te bedenken waar het besturingssysteem tekortschiet. Enthousiaste ontwikkelaars hebben hierop ingespeeld en programma’s uitgebracht die juist in deze ontbrekende functies voorzien. We selecteerden er negen stuks.
Beter privacybeheer met O&O ShutUp10
Toegegeven: de makers van Windows 10 hebben in recente updates flink gesleuteld aan de privacy-instellingen, zodat deze nu overzichtelijker zijn dan in de eerste versies van Windows 10. Toch kan het nog flink beter, moeten de makers van O&O ShutUp10 hebben gedacht. Dit programma geef je uitgebreide controle over de privacy-instellingen in Windows 10. Prettig is bovendien dat je het programma kosteloos mag gebruiken.
In het hoofdvenster vind je alle instellingen overzichtelijk op een rij. Er zijn verschillende categorieën, onder meer voor apps en de browser. In de kolom Recommended zie je of het wordt aanbevolen om de instelling in te schakelen. Zo wordt bijvoorbeeld aanbevolen om het blokkeren van advertenties via bluetooth in te schakelen, maar geeft de app aan dat het minder handig is om het blokkeren van de camera altijd in te schakelen. Klik op Actions, Apply only recommended settings om in één keer de privacy-opties van Windows aan banden te leggen.
Terug naar de oorspronkelijke situatie is op elk moment mogelijk: kies Actions, Undo all changes (‘factory settings’). Belangrijk: zorg voor een reservekopie van je systeem voordat je de aanpassingen doorvoert. In O&O ShutUp10 kies je daartoe voor Actions, Create a system restoration point.
Bestanden versleutelen met VeraCrypt
Tijd om onze persoonlijke bestanden en mappen ook achter slot en grendel te zetten. Dat doen we met VeraCrypt. Met behulp van een unieke ‘identifier’ (zoals een wachtwoord) en een versleutelingsalgoritme worden de bestanden onleesbaar gemaakt. Je geeft zelf aan welke bestanden moeten worden versleuteld. Zo kun je ervoor kiezen om een specifieke partitie of map te versleutelen en hierin je persoonlijke bestanden onder te brengen. De bestanden worden gehuisvest in een ‘encrypted file container’, waartoe alleen jijzelf toegang hebt.
Maak eerst een back-up van je bestanden voordat je ze versleutelt; zorg ook dat je volledig vertrouwd bent met de werking van VeraCrypt. Vervolgens kies je Create Volume en volg je de stappen van de wizard om te bepalen welke onderdelen je wilt afschermen. Kies voor Create an encrypted file container of – bij het afschermen van een volledige partitie of schijf – voor Encrypt a non-system partition/drive. Volg de verdere stappen van de wizard om de bestanden te versleutelen.
Wachtwoorden beheren met KeePass
Een goede wachtwoordmanager mag in Windows 10 niet ontbreken. Tijd om deze zelf toe te voegen. We kiezen voor KeePass. Het gaat hier om een gratis en opensource manager die regelmatig wordt bijgewerkt. In het hoofdvenster van KeePass vind je de verschillende wachtwoordcategorieën, terwijl rechts de diensten en bijbehorende aanmeldingsgegevens worden getoond. Om een nieuwe groep aan te maken, kies je Groep, Groep toevoegen. Geef de groep een passende naam (bijvoorbeeld Wachtwoorden zakelijk of Wachtwoorden privé). Vul de groep vervolgens met de aanmeldgegevens van je diensten. Kies voor Invoer, Invoer toevoegen.
Interessant is de wizard waarmee je sterke wachtwoorden kunt genereren. Je vindt deze via Extra, Wachtwoord genereren. Op het tabblad Instellingen kun je aangeven aan welke voorwaarden nieuwe wachtwoorden moeten voldoen. Zorg er altijd voor dat je een noodblad hebt afgedrukt en dat je dat veilig bewaart: in geval van nood vind je (of iemand die je hiervoor hebt aangewezen) de belangrijkste gegevens voor toegang tot de informatie. Kies dan ook voor Bestand, Afdrukken, Print noodblad.
Verwijderde bestanden terughalen met Recuva
De Prullenbak vormt natuurlijk een prettig vangnet als je iets hebt verwijderd en je je later bedenkt, maar het kan beter. Met Recuva kun je bestanden herstellen die je per ongeluk écht hebt verwijderd. Er is een gratis variant beschikbaar; die voldoet in veel van de gevallen voor het terughalen van bestanden. In het hoofdvenster kies je de schijf (of de partitie) waarop de bestanden zich oorspronkelijk bevonden en geef je aan naar welke bestandsformaten moet worden gezocht. De zoekresultaten worden in een lijst getoond, waarna je kunt aanvinken welke bestanden moeten worden hersteld.
Via de voorbeeldweergave kun je zien om welk bestand het gaat, voordat je het herstelt. Dat is vooral handig bij foto’s. Het programma werkt als een tweetrapsraket: wordt het bestand in de normale scan niet gevonden, dan kun je altijd de Deep Scan inzetten: hierbij wordt de schijf nog grondiger gecontroleerd. Voor beginnende gebruikers is de wizard handig. Deze helpt bij de stappen die nodig zijn om een bestand terug te halen.
Programma's in tabbladen met Groupy
Microsoft probeerde het zelf even in testversies van Windows 10, maar het bedrijf heeft de functionaliteit op het laatst teruggetrokken: tabs van verschillende programma’s in één venster. Werk je bijvoorbeeld aan een rapport, dan kun je één venster maken met een tabblad met Word, een ander tabblad met Chrome en de websites je die u voor het rapport nodig hebt, en een tab met Spotify voor de nodige ontspanning. Zo heb je één venster waarin alles is verzameld voor je huidige werksessie.
Gelukkig biedt Groupy deze functionaliteit en ben je niet meer afhankelijk van Microsoft. Je kunt hiermee vensters maken met verschillende programma’s. Ook handig: de volgende dag eenvoudigweg het venster openen en doorgaan waar je was gebleven, inclusief alle programma’s die je op dat moment had geopend. Je kunt de groepjes met programma’s ook bewaren, om ze op een later moment weer op te roepen.
Veelvoorkomende problemen oplossen met FixWin
Doet Windows weer eens niet wat je wilt en vertoont het vervelende kuurtjes? De ingebouwde Probleemoplossers van Windows schieten al gauw tekort. Met FixWin heb je toegang tot een grote lijst veelvoorkomende en irritante problemen waarvoor het programma een geautomatiseerde oplossing heeft. Denk bijvoorbeeld aan thumbnails van documenten die opeens niet meer verschijnen in de Verkenner of het pictogram van de Prullenbak dat niet meer wordt ververst zodra de Prullenbak gevuld of juist geleegd is.
De problemen zijn onderverdeeld in zes categorieën. Open de categorie om alle problemen te zien. Herken je een probleem, klik dan op de knop Fix om het probleem automatisch op te lossen. Soms zijn er meerdere oplossingen beschikbaar voor een probleem. Klik op Fix 2 om de tweede oplossing te proberen.
Vergeet niet altijd eerst een herstelpunt te maken, zodat je in geval van nood kunt terugkeren naar een punt in het verleden. Deze optie wordt overigens aangeboden door FixWin.
Drivers up-to-date met Snappy Driver Installer
Met Snappy Driver Installer kun je de drivers van het systeem actueel houden. Dit programma maakt een analyse van je systeem en inventariseert daarbij welke drivers nodig zijn. Vervolgens haalt het automatisch de nieuwste versies van de stuurprogramma’s binnen. We houden ervan om zelf de controle te houden, dus kiezen we ervoor om een lijst te zien van beschikbare drivers en daaruit zelf een selectie te maken van drivers die uiteindelijk moeten worden geïnstalleerd. In het hoofdvenster kun je kiezen uit drie opties: Download All DriverPacks, Download Network Drivers Only en Download Indexes Only. Wij kiezen voor de laatste optie.
Maak altijd eerst een back-up van de computer voordat je de drivers installeert. Deze optie wordt aangeboden door Snappy Driver Installer. Klik daarna op Install. Prettig is dat de drivers ook offline kunnen worden geïnstalleerd, zodat je niet altijd afhankelijk bent van een internetverbinding. Het is jammer dat de software niet de mogelijkheid biedt om zelf drivers toe te voegen, maar verder is het programma een waardevolle aanvulling op de standaard Windows-functionaliteit.
Windows in een virtuele machine met Sandboxie
De nieuwste versie van Windows 10 Professional introduceert Windows Sandbox: een ingebouwde afgeschermde omgeving waarin je bijvoorbeeld proefprogramma’s kunt testen zonder dat dit invloed heeft op de rest van de computer. Zo’n ingebouwde virtuele machine is uiteraard een welkome aanvulling, maar helaas vallen gebruikers van Windows 10 Home buiten de boot. Geen probleem: we voegen het gratis programma Sandboxie toe aan onze eigen Windows-installatie.
Met Sandboxie kun je programma’s in een geïsoleerde omgeving uitvoeren. Prettig is overigens dat Sandboxie niet alleen geschikt is voor Windows 10, maar ook voor eerdere Windows-versies. Om een nieuwe sandbox te maken, kies je voor Sandbox, Create New Sandbox. Voorzie de groep van een passende naam. Kijk bij DefaultBox voor snelkoppelingen naar veelgebruikte programma’s en voeg zelf nieuwe programma’s toe. Kies daarbij uit Any Program, From Start Menu of Windows Explorer. Om te laten zien dat een programma in een sandbox-omgeving wordt uitgevoerd, verschijnt het teken #.
Dubbele bestanden verwijderen met Auslogics Duplicate File Finder
Houd tot slot de Windows-omgeving opgeruimd en voorkom dat het systeem gevuld raakt met dubbele bestanden. Identieke bestanden zijn niet alleen overbodig, maar nemen ook kostbare schijfruimte in. Bijvoorbeeld meerdere fotomappen, waarin de foto’s dubbel staan omdat je vaker een back-up van de fotomap van je mobiele telefoon hebt gemaakt. Met Duplicate File Finder ga je geautomatiseerd op zoek naar zulke bestanden.
Zo kun je bestanden van een bepaalde soort laten opsporen, zoals muziekbestanden of foto’s. Handig is de mogelijkheid om specifieke periodes of bestandsnamen uit te sluiten. Duplicate File Finder kent trouwens een ingebouwde back-upfunctie; geen overbodige luxe als je flink aan de slag gaat met het uitdunnen van de bestanden.
