Ledstrips zijn leuk en veilig om mee te werken en bovendien flexibel inzetbaar. Je kunt ze bijvoorbeeld gebruiken als sfeerverlichting in woonkamer of tuin. Programmeerbare ledstrips maken het nóg leuker om te experimenteren met licht. Daarmee kun je met kleuren, effecten en patronen werken. Met WLED hoef je niet eens echt te programmeren.

Met ledverlichting en ledstrips kun je vrijwel alle soorten licht maken en je creativiteit de vrije loop laten. In dit artikel kijken we naar ledstrips. Deze kun je flexibel inzetten. Zo kun je ze aan de binnenkant van een koof langs het plafond monteren voor een indirecte verlichting. Omdat het licht mooi wordt verdeeld, kan dit prima als (sfeervolle) basisverlichting dienen. In een koof kun je ook gemakkelijk extra kabels kwijt.

Als alternatief zou je ook een aluminium profiel met kap tegen het plafond kunnen monteren waarin je de ledstrips plaatst. Zo’n profiel is eigenlijk altijd raadzaam: het houdt stof weg en aluminium geleidt warmte, wat de levensduur van de leds ten goede komt. Bij een profiel in het zicht kun je een diffuse kap gebruiken die de elektronica verbergt en het licht mooier verdeeld. Ledstrips worden ook vaak buiten gebruikt.

Voor het monteren van ledstrips kun je doorgaans (bijgeleverde) clipjes gebruiken of dubbelzijdige klevende tape. Dit laatste gaat meestal prima, want het geheel weegt niet veel. De ledstrip zelf heeft ook een kleefzijde, dus die plak je zo in het profiel.

Vele varianten

Ledstrips zijn er in allerlei soorten en maten. Zo varieert de lengte van de strip (veelal 1, 2 of 5 meter), de spanning (doorgaans 5, 12 of 24 volt), de dichtheid van leds op de strip en de waterdichtheid. Bij dit artikel gebruikten we ledstrips met de populaire WS2812B.

Op een ledstrip zijn de componenten, die we pixels noemen, achter elkaar geplaatst, meestal met 30 of 60 per meter. Voor elke component kan de kleur (rgb) en helderheid afzonderlijk worden geregeld. De strip werkt op 5 volt. Je kunt er meerdere achter elkaar gebruiken, maar zeker bij hoge dichtheid van de leds en bij langere lengtes moet je de spanningsvoorziening goed in de gaten houden, waarover later meer.

Wat waterdichtheid betreft heb je bij dit type nog diverse opties. Hiervoor kijk je naar de beschermingsgraad. Bekend zijn vooral IP30 voor gebruik binnenshuis en IP65 of IP67 voor buitenshuis. Voor binnen kun je het beste IP30 kiezen, omdat deze strips gemakkelijker zijn te verwerken; denk aan het doorknippen en aan elkaar solderen van losse eindjes.

©PXimport

Ledstrips aansturen

Om een ledstrip aan te sturen heb je maar één pin van een microcontroller nodig (zie het kader hieronder ‘Hoe werken ledstrips?’). Voor het aansturen kun je een Raspberry Pi of Arduino gebruiken, maar ook een ESP8266- of ESP32-microcontroller. Wij kiezen voor de wat krachtigere ESP32. Daarop installeren we de software WLED. Ook voor een beginner is dat goed te doen. Dankzij WLED hoef je namelijk niet zelf te programmeren.

Na het flashen van de software maakt je microcontroller een wifi-hotspot aan waar je kunt inloggen om de eerste configuratie af te handelen en om verbinding met je eigen wifi-netwerk te maken. Daarna kun je de ledstrips eenvoudig via een browser of app bedienen. Ook is integratie met Home Assistant mogelijk, de bekende software voor thuisautomatisering, waar we al vaker over hebben geschreven. Je hebt dus ook direct slimme verlichting.

©PXimport

Hoe werken ledstrips?

Ledstrips met de WS2812B zijn erg populair en relatief makkelijk te gebruiken. Maar hoe werken ze precies en wat gebeurt er als je deze aanstuurt? Elke component op de strip (of pixel) kan de kleuren rood, groen en blauw weergeven en heeft een ingang en uitgang voor data. Die data wordt binnen de component verwerkt.

Feitelijk stuurt de microcontroller een lange ‘puls-trein’ met voor elke pixel de gewenste kleur en helderheid. Iedere component ‘snoept’ zijn informatie eraf en geeft het restant door. Daarom zul je in WLED het aantal pixels moeten instellen, zodat feitelijk die puls-trein lang genoeg is. De volgorde van de pixels maakt ook niet uit, zolang de uitgang van de ene pixel maar naar de ingang van de volgende gaat. Je mag de strip dus ook tussen iedere pixel losknippen, op de kniplijn, om deze in te korten of aan een tweede strip te koppelen.

©PXimport

Spanningsvoorziening

Zowel de microcontroller als de ledstrips hebben een voeding nodig. Dat mag dezelfde voeding zijn, beide werken namelijk met 5 volt. Gebruik je een aparte voeding, zorg dan dat de ground (gnd) gemeenschappelijk is. Je zou optioneel de voeding voor de leds kunnen aan- en uitschakelen met een relais, via een pin op de microcontroller. WLED biedt daar standaard ondersteuning voor. De WS2812B verbruikt namelijk altijd wat stroom, ook als deze geen licht geeft. Het stand-bygebruik kun je hiermee beperken.

Wat voor voeding je nodig hebt, hangt af van het aantal pixels en de gewenste helderheid. Bij de WS2812B kun je uitgaan van tot 60 milliampère (mA) per pixel. Dat is bij de kleur wit, waarbij alle leds (rood, groen en blauw) zullen branden, en met volledige helderheid. Bij 60 pixels per meter gaat het om 3,6 ampère (A) per meter. Voor 5 meter heb je zodoende een voeding nodig die 18 ampère kan leveren, dus 90 watt in totaal. We raden aan wat extra marge te nemen. Bekend en degelijk zijn bijvoorbeeld de voedingen van Mean Well.

©PXimport

Spanningsval

Een probleem bij het werken met ledstrips, vooral bij 5 volt, is dat er een flinke spanningsval kan optreden, zeker bij grotere lengtes. Hierdoor branden de leds aan het einde van de strip minder fel of met afwijkende kleuren. Een tweede probleem is dat er zeker bij hogere helderheid een relatief grote stroom kan lopen, wat onveilige situaties kan opleveren.

Genoemde problemen kun je oplossen door extra voedingskabels parallel aan te sluiten, bijvoorbeeld elke 2,5 of 5 meter. Een ledstrip van 5 meter heeft aan het einde meestal een extra paar voedingskabeltjes. Je kunt ook altijd zelf snoertjes op de 0 en + van de strip solderen. Zorg dat de kabels dik genoeg zijn, zodat ze de benodigde stroom aan kunnen en de spanningsval beperkt blijft.

Als het voor jouw project heel lastig is om extra kabels naar de ledstrips te brengen, bijvoorbeeld omdat je met hele lange lengtes gaat werken, zou je misschien beter voor 12 volt kunnen kiezen. Heb je alles aangesloten, dan sluit je als laatste de datalijn van de ledstrip aan op de datapin van de microcontroller. Bij de ESP32 is dat D2 (gpio 2). Bij een langere kabel kun je een zogenoemde level shifter nodig hebben (3,3 naar 5 volt), omdat de ESP32 een lagere spanning (3,3 volt) geeft dan de WS2812B verwacht (5 volt).

©PXimport

Installatie van WLED

WLED is een van de populairste pakketten voor het aansturen van ledstrips met bijvoorbeeld de WS2812B. De software biedt ook ondersteuning voor enkele andere types, zoals de WS2811 en WS2815, beide op 12 volt. De eerste stap is het flashen van de software op bijvoorbeeld een ESP32. Daar zijn meerdere methodes voor.

Een eenvoudige methode is het gebruik van de ESP Home Flasher-tool. Dat is een programma voor Windows dat de ESP32 herkent, als de drivers zijn geïnstalleerd, en vervolgens het image-bestand van WLED kan flashen. We raden je aan de instructies op de website van WLED te raadplegen als het niet direct lukt. Via een smartphone of tablet kun je vervolgens inloggen op de hotspot met de naam WLED-AP en het wachtwoord wled1234.

Bezoek dan met een browser het adres 4.3.2.1. Je kunt nu de instellingen van je wifi-netwerk opgeven, zodat de microcontroller voortaan direct verbinding met dat netwerk maakt. Je kunt ook een naam kiezen, bijvoorbeeld wled-kantoor.local. Je kunt dan met een browser op dat adres de ledstrips verder bedienen.

©PXimport

Werken met WLED

Als je de gebruikersinterface van WLED opent, is het handig om eerst onder Config de instellingen voor je leds door te nemen. Vooral het aantal leds is van belang. Is het aantal niet goed ingesteld, dan branden de leds verderop in de strip niet. Je leest op deze configuratiepagina ook wat voor voeding wordt aanbevolen.

Onder Colors kun je een kleur of patroon kiezen en onder Effects een van de meer dan honderd effecten. Interessant is ook dat je onder Segments verschillende segmenten kunt maken die je dan een aparte kleur of helderheid kunt geven. Voor het instellen daarvan is het handig om naar PC Mode te gaan. 

Zorg daarna dat rechts een segment is aangevinkt en kies links de kleur, het patroon en het effect. Je kunt de ledstrips met WLED ook via externe programma’s aansturen. Zo kun je bijvoorbeeld lichtshows geven door de software xLights op je pc te installeren. Die werkt dan samen met WLED.

©PXimport

Andere toepassingen

Naast WLED zijn er nog andere toepassingen voor het aansturen van je ledstrips. Populair is bijvoorbeeld het nabootsen van het bekende Ambilight van Philips (zie het kader hieronder ‘Sfeervolle achtergrondverlichting’). Dit kan prima met ledstrips met de WS2812B. We raden voor een optimale helderheid ledstrips met 60 leds per meter aan. Bereken de wattage voor de voeding die nodig is, met wat marge. Het hangt vooral af van de totale lengte van de strip en daarmee van de grootte van je tv.

Kenmerkend voor Ambilight is dat de leds aan de achterkant van de televisie niet steeds allemaal dezelfde kleur aannemen, maar zich individueel aanpassen aan de kleur die op diezelfde positie op het scherm is te zien. Omdat je voor elke pixel op een ledstrip met WS2812B de kleur en helderheid kunt aanpassen, is dit geen probleem. Het verkrijgen van de beeldinformatie is een grotere uitdaging. Er zijn een paar manieren om dat voor elkaar te krijgen.

Een beproefde methode is het gebruik van een Raspberry Pi Zero W met een hdmi-splitser met één ingang en twee uitgangen. Op de ingang sluit je het signaal van bijvoorbeeld een mediaspeler aan. De eerste uitgang gaat gewoon naar de televisie en de tweede naar een video capture card die hdmi naar usb omzet, aangesloten op de Pi. 

Software, zoals Hyperion, kan die videostream vervolgens gebruiken om een Ambilight-signaal naar de ledstrip te sturen via één van de gpio-pinnen op de Raspberry Pi. Je moet wel wat instellingen invoeren, zodat de software bijvoorbeeld weet waar en hoe de ledstrips zijn geplaatst.

©PXimport

Sfeervolle achtergrondverlichting

Ambilight is een feature op televisies van Philips. Feitelijk gaat het om ledlampjes die aan de achterkant langs de randen van de televisie zijn aangebracht. Hierdoor kleurt de muur achter de televisie mee met de kleur op het scherm. Je kunt het op allerlei manieren naar je smaak afstellen. Het ziet er niet alleen sfeervol uit, maar is ook rustiger voor je ogen. Je Philips Hue-lampen kun je desgewenst ook weer aan je Ambilight koppelen.

Voor televisies zonder Ambilight biedt Philips sinds enige tijd de prijzige Hue Play gradient lightstrip (vanaf 180 euro). Met de ledstrip, voorzien van bevestigingsklemmen en leverbaar in drie formaten, voeg je Ambilight aan elke televisie toe. Met de aanschaf van de ledstrips ben je er nog niet, want je hebt ook een Hue Bridge (60 euro) en Hue sync box (250 euro) nodig. Dat maakt het aantrekkelijk om zelf na te bouwen, zoals kort uitgelegd in het artikel.

WhatsApp heeft de afgelopen maanden een flinke make over ondergaan. Behalve het delen van live en motion foto's kun je nu je chats een heel eigen sfeer geven met thema's en achtergronden die door Meta AI worden gemaakt. Het voelt een beetje alsof je thuis een muur opnieuw schildert: met een paar woorden verander je saaie chatbubbels in een zeegezicht, een futuristische skyline of een knus boekenhoekje. Hoe je dat doet, lees je hier.

Generatieve AI heeft in 2025 zijn weg gevonden naar talloze sociale apps. Meta AI is de dienst van Meta – het moederbedrijf van WhatsApp – die ook in WhatsApp is geïntegreerd. Je kunt er vragen aan stellen, afbeeldingen laten genereren en zelfs de look van je chats aanpassen. De functies zijn niet overal beschikbaar en werken op dit moment vooral in talen als Engels, Arabisch, Frans en Duits. Nederlands wordt nog niet ondersteund, dus gebruik bij voorkeur een van de ondersteunde talen voor je verzoeken.

Alle chats een nieuw thema geven

Een chatthema combineert de achtergrond met de kleur van de chatbubbel. Je kunt met één ontwerp de uitstraling van al je gesprekken wijzigen. Dat doe je als volgt: open de instellingen van WhatsApp en ga naar Chats. Daar kies je voor Standaard chatthema. In dit menu vind je de optie Maken met AI. Tik hierop en omschrijf in het tekstveld welke sfeer je zoekt, bijvoorbeeld sunset by the sea of cosy book café. Je kunt ook een van de voorgestelde afbeeldingen kiezen. Nadat de AI vier varianten heeft gegenereerd, kun je met de knop Verversen nieuwe versies laten maken of via Wijzigingen maken je prompt aanpassen. Ben je tevreden, tik dan op Gereed. Vanaf nu krijgen al je chats de door jou gekozen stijl. Let op: jouw gesprekspartners zien deze verandering niet; het is een persoonlijke instelling.

Een specifieke chat een eigen thema geven

Wil je slechts één gesprek van een ander thema voorzien, dan kan dat ook. Open het betreffende gesprek en tik op de naam van de persoon of groep. Op Android vind je daarna onder de drie puntjes de optie Chatthema; op iOS staat deze knop in het infovenster van de chat. Kies opnieuw voor Maken met AI en typ je beschrijving. Net als bij de algemene instelling kun je doorlopend vernieuwen tot je een thema vindt dat bij het gesprek past. Nadat je op Gereed tikt, wordt het thema alleen op dit gesprek toegepast. Wil je terug naar het standaardontwerp, voer dan dezelfde stappen uit en kies een ander thema of verwijder het aangepaste ontwerp.

Een nieuwe achtergrond maken voor je chats

Soms wil je alleen de achtergrond van je chats veranderen zonder de bubbelkleuren te wijzigen. Ga dan in de instellingen weer naar Chats en open Standaard chatthema. Dit keer kies je voor Achtergrond en vervolgens voor Maken met AI. Omschrijf de afbeelding die je wilt laten maken en selecteer een van de voorgestelde opties. Met de knop Verversen kun je andere varianten bekijken; als je tevreden bent, tik je op Gereed. Deze achtergrond geldt nu voor al je gesprekken. Je kunt per chat echter ook een eigen achtergrond kiezen via het menu Chatthema > Achtergrond.

Privacy en beschikbaarheid

Hoewel de nieuwe AI‑functies leuk en creatief zijn, werken ze voorlopig nog niet overal. Meta rolt de mogelijkheden gefaseerd uit. Dat betekent dat je de optie Maken met AI misschien nog niet in je app ziet. Daarnaast reageert de AI het beste op prompts in de ondersteunde talen; Nederlandse verzoeken leveren vaak geen bruikbaar beeld op. Alleen de beschrijvingen die je invoert worden naar Meta verzonden; je gewone berichten blijven versleuteld en zijn niet leesbaar voor anderen.

Voorbeelden en tips

Als inspiratie hier enkele voorbeeldprompts. Een korte beschrijving als sunset by the sea levert meestal een warme zonsondergang op met roze en oranje tinten, ideaal voor een relaxte sfeer. Een prompt als cosy book café resulteert in een knus café met houten vloeren en boekenkasten tot het plafond. Wie meer levendigheid wil, kan kiezen voor festival lights: dat levert een beeld op vol kleurrijke slingers en een feestelijke sfeer. Laat vooral je verbeelding spreken. Denk aan een futuristische skyline met fonkelende neonlichten, of juist aan een rustiek huisje midden in het bos. Hoe concreter je beschrijving, hoe beter de AI de kleuren en details kan weergeven die jij voor ogen hebt.

Voor- en nadelen in het kort

De mogelijkheid om met een paar woorden een heel nieuwe chatomgeving te maken heeft duidelijke voordelen. Het geeft je gesprekken een persoonlijke uitstraling zonder dat je extra apps hoeft te installeren, en het wisselen tussen thema's is simpel. Het werkt intuïtief: een korte tekst is genoeg om een beeld te genereren. Tegelijk zijn er ook keerzijden. De functies zijn nog niet voor iedereen beschikbaar en werken voorlopig slechts in een paar talen. AI-beelden sluiten soms niet helemaal aan op wat je verwacht, en het experimenteren met thema's kan afleiden van het gesprek zelf.

Conclusie

Meta AI maakt je chats vooral persoonlijker. Met een korte beschrijving geef je een achtergrond of thema dat past bij je stemming of het onderwerp. Denk aan een tropische zonsondergang, een futuristische stad of een gezellig café: WhatsApp brengt het tot leven. De functies zijn nog in ontwikkeling en werken voorlopig vooral goed in het Engels. Maar wie graag wat kleur en fantasie toevoegt aan zijn gesprekken, vindt in de AI-generator een leuke manier om te experimenteren.

Je kent Netflix vooral van series en films, maar de streamingdienst waagde zich een paar jaar geleden al aan een eigen catalogus van mobiele games. Nu zet Netflix een volgende stap: het bedrijf test een manier om spellen rechtstreeks op je smart tv of via Netflix.com te streamen. Binnen een aantal landen, waaronder Nederland, zijn de eerste titels nu speelbaar. Hoe werkt dit, wat heb je nodig en welke games kun je verwachten?

Zo speel je games op je tv

Gamen op je tv werkt verrassend eenvoudig: je kiest een spel en scant vervolgens de QR‑code op het scherm met je telefoon. Via de link installeer je de Netflix‑app of de Netflix Game Controller‑app en log je in. Daarna gebruik je je telefoon als controller; je hoeft geen dure gameconsole of extra hardware aan te schaffen. De enige vereisten zijn een stabiele internetverbinding (bij voorkeur 10 Mbps of meer) en een ondersteunde smart‑tv (van bijvoorbeeld Samsung, Sony of LG) of streamingkastje zoals Amazon Fire TV of Chromecast met Google TV.

Wat kun je spelen?

Het huidige aanbod bestaat uit tien zeer uiteenlopende titels. Je kunt de rustige simulator Cozy Grove: Camp Spirit verkennen, waarbij je spookberen helpt, of de paranormale thriller Oxenfree spelen, waarin een groep tieners een geheimzinnig portaal ontdekt. Voor puzzelfans is er Link Twin, een hersenkraker waarbij een tweeling synchroon door levels beweegt. Ook leuk is Underwatermelon: Fruit Merge, een casual puzzelgame voor twee spelers. Liever ouderwetse actie? Dan zijn de moderne Atari‑remakes Centipede Recharged en Caverns of Mars Recharged beschikbaar.

©Netflix screenshot

Speciaal voor de feestdagen

Daar blijft het niet bij: Netflix heeft voor het komende feestseizoen een nieuwe reeks partygames aangekondigd. In LEGO Party! neem je het met vrienden op in minispellen en ga je op goudjacht in thematische Challenge Zones. Boggle Party is een woordspel waarin tot acht spelers in een race tegen de klok de langste woorden proberen te vinden. Pictionary: Game Night moeten de anderen raden wat je tekent. Tetris Time Warp voert je met de vertrouwde blokjes door verschillende tijdperken, van de originele versie uit 1984 tot de GameBoy‑variant. In Party Crashers: Fool Your Friends heeft één speler geen idee heeft waar de anderen het over hebben maar doet alsof hij het wél weet; het is aan de groep om deze speler te ontmaskeren. Al deze titels gebruik je met je telefoon als controller en zijn ontworpen voor meerdere spelers tegelijk. In de loop van de tijd zullen er meer games aan het aanbod worden toegevoegd.

©Netflix

Plussen en minnen

Deze tv‑games hebben duidelijke voordelen: je speelt zonder reclame of in‑app‑aankopen en je hoeft geen aparte console aan te schaffen. De bediening via je smartphone is laagdrempelig en al je voortgang wordt automatisch opgeslagen in de cloud. Er zijn ook nadelen: de resolutie is beperkt tot 720p en je moet telkens opnieuw een QR‑code scannen om te starten. Bovendien is de bèta-fase nog niet voor iedereen beschikbaar.

Meer dan streamen alleen

De stap naar games op tv maakt Netflix voor veel kijkers net wat veelzijdiger. Geen downloads, geen aparte hardware: gewoon spelen via je bestaande abonnement. Of je nu zin hebt in een snelle puzzel of een avondje lachen met vrienden, de kans is groot dat er straks iets voor jou tussen zit.