Een slimme lamp voor in huis is vaak een eerste stap richting een smarthome. Slimme lampen heb je in allerlei soorten, vormen en maten en doen verschillende dingen. Bovendien ondersteunen ze allerlei verschillende smarthomesystemen (soms niet), waardoor er best wat dingen zijn waar je rekening mee moet houden. We nemen je mee langs alle opties.

Mogelijk ben je al in aanraking gekomen met het concept van de slimme lamp. Iemand uit je vriendenkring roept ineens “Hey Google, doe de lampen in de eetkamer aan”, of rommelt wat op zijn of haar smartphone, waarna er ineens lampen aanspringen. Soms merk je niet eens dat slimme lampen hun werk doen, bijvoorbeeld wanneer ze aan gaan via een vooraf ingesteld schema. Dan zit je op de bank koffie te drinken met gezelschap, terwijl je je ineens realiseert dat het buiten donker en binnen licht is. Zonder dat je zelf iets hebt hoeven regelen daarvoor.

Wat is een slimme lamp?

Wanneer je die concepten begrijpt, dan weet je eigenlijk meteen al wat een slimme lamp precies is en kan betekenen in jouw leven. Maar we gaan toch nog even naar de basis. Een slimme lamp is een lamp die via wifi of bluetooth te bedienen is. Ze passen meestal in de lampenhouders die je her en der in huis hebt staan of hangen, waardoor je geen nieuwe accessoires hoeft aan te schaffen. Je vervangt een slimme lamp zoals je een oude led- of misschien nog wel gloeilamp zou vervangen: je draait het oude peertje eruit en draait de nieuwe lamp in de houder.

Nadat je een slimme lamp installeert, kun je hem via de app van het merk instellen. De app gaat op zoek naar zojuist geïnstalleerde lampen en voegt die toe nadat ze gevonden zijn. Vervolgens kun je een aantal dingen doen. Je kunt een lamp in- en uitschakelen, met een druk op een digitale knop. Maar je kunt ze ook bedienen met een accessoire, zoals een knop die via hetzelfde systeem gekoppeld is aan de slimme verlichting in huis. Waarom is dat nodig? Nou, om de slimme lamp te laten werken, moet de standaardschakelaar altijd op ‘aan’ staan.

Want alleen dan kan het systeem achter de slimme lamp een seintje geven dat een lamp aan of uit staat of van kleur of helderheid verandert. Verder kun je een schema instellen, zodat de lampen aanspringen op het moment dat de zon ondergaat (of op andere vasten tijden) en uitgaan wanneer je ongeveer gaat slapen. Het systeem achter een slimme lamp kan overigens verschillen. Soms is dat bluetooth, soms is dat wifi – twee termen waar je wellicht bekend mee bent. Maar het kan ook zijn dat je te maken krijgt met Zigbee of Z-Wave; dit zijn smarthomeprotocollen.

Nooit meer opstaan om je lampen aan te zetten.

Met of zonder hub?

Wanneer je een systeem van slimme lampen via een hub aan je draadloze wifi-netwerk verbindt, dan bedien je die in feite via wifi. Je smartphone of tablet stuurt dan een signaal, vanuit de app, via wifi naar de router. De router stuurt hem door naar de hub en de hub bedient vervolgens de lamp. Geen ingewikkeld of tijdrovend proces, want de handelingen worden vrijwel direct uitgevoerd. Mocht je geen hub nodig hebben, dan kan het ook zijn dat je je lampen direct via wifi aanstuurt. Dan moet je elke lamp dus apart toevoegen aan het draadloze netwerk in huis.

Beide systemen hebben zo hun voor- en nadelen. Wanneer je een hub gebruikt, dan kleeft daar meestal een beperking in de vorm van een maximaal aantal lampen aan vast. De verbinding is en blijft dan wel snel, aangezien alle seintjes van de router naar een hub gaan, die dan verder de boel regelt. Wanneer je een systeem zonder hub gebruikt, dan scheelt dat een stekker in huis. Ook heb je dan een minder grote beperking, omdat een router mogelijk meer apparaten ondersteunt. Maar ondertussen wordt het dan wel druk op je netwerk, waardoor eigenlijk alles trager kan verlopen.

Of je nou voor een systeem met of zonder hub kiest, de voordelen zijn duidelijk. Op toegankelijke wijze kun je allerlei lampen in huis aansturen: zowel handmatig als automatisch. Daarnaast kunnen ze meer kleuren laten zien dan ‘domme’ lampen en kun je ook de helderheid aanpassen. Verder is het zo dat je geld kunt besparen. Slimme lampen zijn namelijk ook led-lampen, die een stuk efficiënter omgaan met energie dan ouderwetse lampen. Het nadeel is dat dergelijke systemen aanvullen een dure grap kan zijn, maar dat is afhankelijk van het systeem dat je uitkiest.

Accessoires, lampsoorten en smarthomesystemen

Specifieke merken bieden verschillende accessoires, lampsoorten en ondersteuning voor smarthomesystemen aan. Zo kun je schakelaars kopen die verschillende functies aanbieden, zoals in- en uitschakelen of van kleur of helderheid veranderen. Daarnaast kun je soms ook kiezen voor slimme stekkers binnen hetzelfde systeem, waardoor je ook lampen kunt toevoegen waarvan nog geen slimme lampensoort bestaat. Je stopt dan de stekker van die lamp in het slimme contactpunt, voegt de accessoire toe en kunt hem vervolgens opnemen in je routines of schema’s.

Aan lampsoorten hebben we echter geen gebrek. Je hebt standaardlampen met standaardaansluitingen zoals je die al kent, zoals E27 of E14. Maar er zijn ook lichtstrips, led-balken, plafondlampen (zowel hangend als direct aan het plafond), vloerlampen, bureaulampen, muurdecoratie en spotlights. Je hebt lampen die je alleen binnen kunt gebruiken, lampen die voor buiten geschikt zijn en lampen die je kunt optillen en werken op een accu. Die neem je dan gewoon overal mee naartoe waar je wil en zijn bovendien gewoon via de app in te stellen.

Tot slot behandelen we nog kort enkele smarthomesystemen. Dit zijn slimme systemen waar je allerlei andere producten onder kunt scharen. Zo heb je Google Home, waardoor je via de Google Assistent commando’s kunt geven. Ook is er HomeKit van Apple, waar Siri tot je dienst staat. En dan hebben we nog uitgebreidere systemen als Homey of Home Assistant, evenals de doe-het-zelvers van IFTTT (If This Then That). Samsung heeft bijvoorbeeld nog SmartThings. Dit klinkt allemaal heel ingewikkeld en daarom is Matter uitgevonden: hét protocol dat de versplintering tegengaat.

De slimme lamp en zijn systemen

Slimme lampen vind je in allerlei slimme systemen. Alle systemen hebben voor- en nadelen, hoge en lage prijzen en verschillend aanbod als het om lampsoorten gaat. Hieronder kijken we naar de meest populaire systemen voor slimme lampen van dit moment, inclusief een actueel aanbod met linkjes naar interessante artikelen op ID.nl. Denk dan aan reviews, maar ook aan achtergrondartikelen. Vergeet ook niet het meest recente aanbod te blijven checken.

Philips Hue

Het meest bekend merk van dit moment is waarschijnlijk Philips Hue. Dit is tevens één van de meest uitgebreide systemen van dit moment, bestaande uit tal van lampsoorten en accessoires. Ook ondersteunt Philips Hue ontzettend veel smarthomesystemen en heb je de optie uit bediening via wifi (maar in feite Zigbee) of bluetooth. Via de app kun je alles regelen: van kleuren tot helderheid en van bediening tot schema’s. Met een uitgebreid aanbod voor zowel binnen als buiten, kun je haast niet misgaan met dit systeem – mits je bereid bent diep in de buidel te tasten.

Review: Philips Hue Centris

Review Philips Hue Wall Switch

Wiz

Wiz is eigenlijk een zustermerk van Philips Hue, die samen onder moederbedrijf Signify opereren. Wiz biedt eveneens een uitgebreid binnenaanbod van lampen aan, heeft een app waarmee je veel zaken kunt regelen, heeft enkele accessoires en is meestal iets goedkoper in de aanschaf ten opzichte van Philips Hue. Het systeem is te bedienen via wifi (zonder Zigbee) of bluetooth. Daardoor zijn er iets minder opties beschikbaar. Maar daar is de prijs dan ook neer.

Nieuws: SpaceSense van Wiz doet lampen zelf aan of uit

Nanoleaf

Nanoleaf is een modulair lichtssysteem. Je neemt verschillende panelen, in verscheidene vormen, af bij het bedrijf en kunt vervolgens een vorm op de muur aanmaken. De panelen zijn allemaal afzonder in te stellen en bieden in de app patronen aan die je kunt visualiseren. Dit is meer ter aanvulling van een coole setup of huiskamerindeling en minder bedoeld als standaard slimme verlichting voor in huis. De starterkits zijn vrij prijzig, waardoor dit systeem niet voor iedereen is. Maar mocht je wat geld willen uitgeven aan de presentatie van een kamer, dan misstaat dit systeem niet. Gelukkig ondersteunt Nanoleaf enkele systemen als Google Assistent en HomeKit.

Lifx

Lifx is een Philips Hue-alternatief dat gebruikmaakt van wifi. De lampen ondersteunen tot duizend verschillende wittinten en tot zestien miljoen kleuren. Je hebt deze lampen in allerlei soorten en maten, die je allemaal via een app of stemassistent bedient. Het mooiste aan dit systeem voor de slimme lamp is dat er heel veel toffe functies in de app gebakken zitten, waardoor je de lampen bijvoorbeeld op de maat van de muziek kunt laten reageren. Je betaalt daar wel flink voor.

Innr

Innr is een merk voor slimme lampen dat voor op de portemonnee let. De lampen zijn snel en eenvoudig in te stellen en zelfs op te nemen binnen het Zigbee-netwerk van Philips Hue. Daardoor heb je een alternatief voor de prijzige lampen van dat systeem. Mocht je dat niet zien zitten en gewoon helemaal voor Innr willen gaan, geen probleem: dan haal je gewoon de Innr Bridge in huis. Je hebt de keuze uit een flink aantal soorten lampen, dus aan variatie geen gebrek.

IKEA

De Zweedse meubelmaker IKEA heeft eveneens een slim systeem voor lampen: Tradfri. Dit is waarschijnlijk de goedkoopste speler op de markt, met ook het kleinste aanbod. Mocht je een bestaand systeem even snel willen uitbreiden met een simpele, doch slimme lamp, dan kun je even snel de Ikea binnenlopen er eentje scoren.

Ben je zelf ook benieuwd naar slimme verlichting voor in huis? Hier vind je een hoop interessante producten!

Smarthome-apparaten zijn handig, maar vaak ook relatief prijzig. Dan wil je natuurlijk niet dat de fabrikant na een paar jaar de ondersteuning stopt. Daar hoef je niet bang voor te zijn als je spullen koopt die gebruikmaken van standaarden die door iedereen gebruikt kunnen worden. Wij hebben allerlei smarthome-spullen voor je gezocht die werken met open standaarden, zoals Zigbee, Z-Wave of wifi, die je daardoor met een eigen systeem als Home Assistant of Homey kunt gebruiken.

5x Beveiliging

Aqara Deur en Raam Sensor T1

Aqara is een fabrikant van smarthomeproducten die bedoeld zijn om te gebruiken in combinatie met een eigen hub, maar vaak gebruikmaken van Zigbee. Zo is de Deur en Raam Sensor T1 een compact deur- of raamcontact die je via Zigbee kunt koppelen met onder andere Home Assistant. Je plakt de twee delen van de sensor met bijgeleverde tape op je raam of deur, waarna gedetecteerd kan worden of je raam of deur openstaat. De sensor werkt op een CR1632-knoopcel die ongeveer twee jaar meegaat.

Aeotec Multipurpose Sensor

De Aeotec Multipurpose Sensor is in eerste instantie een deur- of raamcontact waarmee je kunt detecteren of een raam of deur open of dicht is. Aeotec heeft daarnaast een temperaratuursensor en accelerometer ingebouwd. Hierdoor kan de Multipurpose Sensor de temperatuur en de hoek van de sensor detecteren, maar ook trillingen. Met die hoek kun je bijvoorbeeld bepalen of een raam in de kiepstand openstaat, terwijl trillingen naast inbraakdetectie voor allerlei dingen gebruikt kunnen worden.

De sensor communiceert via Zigbee en werkt op een CR2450-knoopcelbatterij die het ongeveer een jaar uithoudt.

IKEA Vallhorn

Het grootste voordeel van de IKEA Vallhorn is de prijs, want voor 10 euro heb je een bewegingssensor die je kunt koppelen via Zigbee. Veel van IKEA’s slimme producten gebruiken Zigbee voor communicatie met de eigen hub. De bewegingssensor heeft een ingebouwde timer die je kunt instellen op één of vijf minuten waarmee de status na het verstrijken van die tijd weer op geen beweging wordt gezet.

Je kunt hem neerzetten, maar de behuizing is ook voorzien van gaten waarmee je hem aan de muur kunt monteren. De IKEA Vallhorn werkt op twee AAA-baterijen waarbij je het best oplaadbare batterijen kunt gebruiken. Een nadeel is dat de behuizing door deze normale batterijen vrij groot is.

©PER LIEDBERG

Aeotec Sirene 6

De Aeotec Siren 6 is een sirene die gebruikmaakt van Z-Wave. Het apparaat kan hard geluid maken en lichtsignalen geven als er alarm is, maar je kunt hem ook voor andere doeleinden gebruiken. Het is namelijk mogelijk om verschillende geluiden te programmeren waardoor de speaker ook te gebruiken is voor bijvoorbeeld een deurbel of andere situatie waarin je een melding wilt horen. De sirene werkt op een netspanningsadapter, maar is voorzien van een back-upbaterij voor wanneer de stroom uitvalt.

Philips Hue Motion Sensor

De Hue Motion Sensor is uiteraard bedoeld voor Philips’ eigen Hue-bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en je kunt hem ook koppelen met andere smarthome-systemen. Het grootste voordeel van de Hue Motion Sensor is dat de compacte behuizing een fraai uiterlijk heeft. Behalve neerzetten, kun je hem ook aan de muur monteren, bijvoorbeeld bovenaan in een hoek je van het plafond. De sensor werkt op twee AAA-batterijen.

3x Rookmelder

FIBARO Smoke Sensor 2

Uiteraard is het primaire doel van een rookmelder om bij brand jouw leven te redden als je thuis bent en de Fibaro Smoke Sensor 2 waarschuwt daarom met licht- en geluidsignalen als er rook gedetecteerd wordt. Daarnaast wordt een signaal verstuurd naar je smarthome-systeem. Er wordt hiervoor gebruikgemaakt van Z-Wave, dus die draadloze standaard moet dus wel ondersteund worden door je smarthome-systeem. Deze rookmelder werkt op een verwisselbare CR123A-batterij die ongeveer twee jaar meegaat.

KlikAanKlikUit ZSDR-850

Ook als je Zigbee gebruikt, is er een geschikte rookmelder voor Home Assistant of andere smarthome-systemen in de vorm van de KlikAanKlikUit ZSDR-850. Hoewel je dit merk waarschijnlijk kent van zijn 433MHz-producten, maakt de fabrikant tegenwoordig ook Zigbee-producten. Dezelfde producten worden ook onder de merknaam Trust verkocht.

De rookmelder heeft een luid alarm van 85 dB, dat afgaat als rook gedetecteerd wordt. Hij werkt op een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant zo’n drie jaar meegaat. De rookmelder geeft uiteraard ook een luid geluidssignaal als er rook gedetecteerd wordt.

Shelly Plus Smoke

Heb je geen Zigbee- of Z-Wave-radio in je smarthome-systeem, dan kun je terecht bij de Shelly Plus Smoke. Deze rookmelder gebruikt wifi voor de verbinding met onder andere Home Assistant.

Ook de rookmelder heeft een verwisselbare CR123A-batterij, die volgens de fabrikant vijf jaar meegaat. Dat lijkt ons wat optimistisch, zorg er bij iedere rookmelder voor dat je een reservebatterij op voorraad hebt, zodat je deze direct kunt vervangen als de batterij leeg is.

3x Tuinverlichting

Philips Hue Buitensensor

Wil je de buitenverlichting niet de hele tijd laten branden, maar wel als er beweging gedetecteerd wordt? Dan heeft Philip met de Hue Buitensensor een bewegingssensor in het assortiment die je dankzij een weerbestendige behuizing buiten kunt gebruiken.

De bewegingssensor is in eerste instantie bedoeld om te koppelen aan een Hue Bridge, maar maakt gebruik van Zigbee en is hiermee ook direct te koppelen aan Home Assistant. De sensor werkt op twee AA-batterijen, die minimaal twee jaar meegaan.

Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour

De Innr Outdoor Smart Pedestal Light Colour is een setje van drie lichtpaaltjes waarmee je verlichting in ieder denkbare kleur kunt maken met een lichtopbrengst van maximaal 230 lumen per paaltje.

De paaltjes zijn voorzien van scherpe punten die je in de grond of een plantenbak kunt prikken. De lampen zelf werken op 24volt-gelijkspanning, er wordt een adapter meegeleverd die je in een stopcontact steekt. Als de meegeleverde kabels te kort zijn, levert Innr verlengkabels in twee of vijf meter. Verbinden doe je via het Zigbee-protocol.

Philips Hue Impress Sokkellamp

Philips levert diverse Hue-buitenlampen, waaronder deze Impress-buitenlamp op sokkel. Er is zowel een variant die je direct op de netspanning aansluit als in een variant die je aansluit op een 24volt-adapter. Beide varianten hebben een lichtopbrengst van maximaal 1180 lumen en kosten hetzelfde.

Voor de laagspanningsvariant moet je de benodigde buitenvoeding wel los aanschaffen, waarbij de goedkoopste 40watt-variant 50 euro kost en genoeg is om bijvoorbeeld vijf Impress-buitenlampen op sokkels van energie te voorzien.

4x Schakelen

Sonoff ZBMiniL2

Met een inbouwmodule kun je een wandschakelaar slim maken en zo normale lampen opnemen in je smarthome. Veel inbouwmodules hebben een nuldraad nodig, maar zo’n draad ontbreekt in de meeste inbouwdozen voor wandschakelaars. Gelukkig hoeft een draad trekken niet per se, want de Sonoff ZBMiniL2 vereist geen nuldraad.

De inbouwmodule gebruikt Zigbee en is lekker compact, waardoor hij achter de meeste wandschakelaars moet passen.

Innr Outdoor Smart Plug

Met een slimme stekker kun je allerlei apparaten schakelen via je smarthome-systeem, waaronder lampen. Ook buiten kan zo’n slimme stekker handig zijn, bijvoorbeeld voor kerstverlichting. Een willekeurige slimme stekker buiten gebruiken is natuurlijk niet zo’n goed idee, maar de Innr Outdoor Smart Plug met Zigbee is wel ontworpen voor buiten en is spatwaterdicht.

Let er op dat deze slimme stekker met randaarde maximaal een belasting van 10 ampère (2300 watt) aan kan.

Fibaro Walli Outlet

Je kunt een wandcontactdoos slim maken met een inbouwmodule, maar er bestaan ook complete slimme wandcontactdozen, zoals de Walli Outlet van Fibaro. Dit slimme stopcontact maakt gebruik van Z-Wave, en is er in een witte of zwarte uitvoering.

Fibaro levert het stopcontact inclusief afdekraam, maar de Walli Outlet is ook compatibel met schakelmateriaal van andere fabrikanten. Behalve schakelen kan de Walli Outlet ook het energieverbruik meten en wordt dit ook getoond middels een gekleurde ring.

EcoDim Draadloze schakelaar

EcoDim maakt onder andere diverse smarthome-producten met Zigbee of Z-Wave. De fabrikant heeft onder andere Zigbee-schakelaars in het assortiment, in een witte of zwarte uitvoering. Ze werken draadloos als een afstandsbediening en je kunt ze dus over al tegen de muur bevestigen, maar ze passen ook over een inbouwdoos. De schakelaars zijn er met één, twee of vier groepen, zodat je ook in een kamer met meerdere lampen toch een wandbediening kunt gebruiken.

4x Binnenklimaat

IKEA Vindstyrka

Voor een dashboard is het handig als je voor iedere kamer gegevens hebt als de temperatuur en luchtvochtigheid. Daar kun je de IKEA Vindstyrka voor gebruiken, die je kunt koppelen via Zigbee. De Vindstyrka meet fijnstof, de temperatuur en de luchtvochtigheid. Ook wordt aangegeven of vluchtige organische stoffen toe- of afnemen. Handig is dat deze luchtkwaliteitssensor ook zijn eigen schermpje heeft.

Awair Element

De Awair Element is een prettig ontworpen kastje dat de luchtkwaliteit in de gaten houdt en sensors heeft voor de temperatuur, luchtvochtigheid, CO2, luchtige organische stoffen en fijnstof. Het apparaat heeft een ingebouwd ‘scherm’ bestaande uit leds waarmee je de verschillende waarden kunt aflezen.

Awair-apparaten communiceren via wifi en gebruik je eigenlijk met een eigen app en clouddienst. Je kunt echter instellen dat Home Assistant het apparaat lokaal kan benaderen via een API-functie.

Lees ook: Slimme luchtkwaliteitsmeter: zo meet en verbeter je de luchtkwaliteit in huis

Aqara Temperature and Humidity Sensor T1

Wil je de temperatuur en luchtvochtigheid onopvallend in de gaten houden, dan heeft Aqara met de Temperature and Humidity Sensor een compacte optie. De behuizing heeft een afmeting van slechts 3,6 bij 3,6 centimeter en is nog geen centimeter plat. Een perfect apparaatje dus om op een onopvallende plek op de muur te plakken.

De sensor werkt op een CR2032-knoopcelbatterij, die zo’n twee jaar meegaat. Daarbij zijn ze ook nog eens redelijk betaalbaar, waardoor je je hele huis in de gaten kunt houden.

IKEA Badring

De IKEA Badring maakt gebruik van Zigbee voor de communicatie en detecteert waterlekkage. Leg hem dus onder je wasmachine, in je keukenkastje of andere plekken waar het risico op waterlekkage groot is en voorkom de schade die lekkage altijd veroorzaakt. Uiteraard kun je IKEA-sensors ook gebruiken in combinatie met IKEA’s eigen smarthome-systeem.

LG blijft verbetert de oled-techniek nog veel verder en dat werpt dit jaar eindelijk zijn vruchten af. De LG OLED EVO 65G56LS is uitgerust met een nieuw type oled-paneel dat aanzienlijk meer piekhelderheid en kleurbereik levert. Daarnaast heeft LG webOS 25 uitgerust met een aantal AI-functies die het gebruiksgemak moeten verbeteren.

De nieuwe G-serie van LG is verkrijgbaar in twee versies. Een met een centrale voet in doos zoals ons testmodel, te herkennen aan de letters ‘LS’ achteraan en een model met een meegeleverde wandbeugel, die modellen hebben de letters ‘LW’ achteraan. De G-reeks mikt nog steeds in eerste instantie op wandmontage. Het toestel zelf is 24mm diep, dat lijkt misschien veel, maar die dikte heeft het wel over het hele oppervlak. Er is geen behuizing voor elektronica die verder uitsteekt. De rand is afgewerkt met een zilverkleurige strip, en dat geeft deze tv van opzij bekeken echt een premium look. De wandbeugel is verstelbaar, je kunt het toestel beperkt links en rechts draaien. De voet kun je monteren in twee posities, hoog en laag, in de hoge positie is er ruim plaats voor een soundbar. Het moet gezegd ook op een tv-meubel ziet hij er prima uit, wandmontage is zeker geen verplichting. 

Aansluitingen

De selectie aansluitingen die LG gebruikt is al enige tijd onveranderd gebleven, maar is dan ook erg goed. Met vier hdmi-poorten die allemaal de maximale hdmi 2.1-bandbreedte (48Gbps) leveren, zitten gamers in ieder geval gebeiteld. Verdere gamingfuncties zijn ALLM, 4K120 en VRR (AMD FreeSync en NVIDIA G-Sync). PC-gamers kunnen zelfs tot 4K165 gaan, dat is een duidelijke upgrade ten opzichte van vorig jaar. Input-lag is altijd een sterk punt geweest bij LG, dat is dit jaar niet anders, in 4K60 meten we 10,5ms, in 2K120 zelfs maar 5,5ms. Op poort 2 kan je ARC/eARC gebruiken, gamers die een soundbar willen aansluiten, houden nog steeds drie volwaardige HDMI-poorten over. 

Wil je de opstelling zo netjes mogelijk houden, altijd mooi bij een premium tv, dan kun je de bijgeleverde IR-blaster gebruiken om brontoestellen te besturen met de LG-afstandsbediening, ook als die apparaten bijvoorbeeld in een kast staan. De G5 ondersteunt het WiSA-protocol (Wireless Speaker and Audio Association), maar is beperkt tot 2.1-configuraties. Daarmee is jammer genoeg geen draadloze surroundopstelling mogelijk. Alle kabels kun je via twee clips en twee verzonken kanalen wegleiden naar de voet. 

Nieuw oled-paneel, nieuw record

Nieuwe ontwikkeling op vlak van oled-technologie zijn niet uitzonderlijk. Twee jaar geleden introduceerde LG bijvoorbeeld oled-panelen met een laag microlenzen die voor een mooie verbetering in helderheid zorgden. Die microlenzen zijn op de G5 echter niet meer aanwezig. In ruil gebruikt dit model een gloednieuw paneel dat een andere opbouw van de oled-materialen gebruikt. Onder de naam OLED evo Met Brightness Booster Ultimate belooft de G5 hogere piekhelderheid en een breder kleurbereik. En dat blijken geen loze beloftes. Op het 10%-venster haalt de G5 2409 nits, en op een volledig wit beeld zelfs 356 nits. 

Dat alles gemeten in de uitstekend gekalibreerde HDR Filmmaker mode. Ter verduidelijking, dat is een 50 procent verbetering tegenover de G4 van vorig jaar, en voldoende om de kop van het oled-peloton aan te voeren. Vooral de verbetering op het volledig wit veld is impressionant. Daardoor moet de G5 nu de helderheid veel minder laten dalen als het beeld veel wit bevat, iets wat op vorige generaties nog merkbaar was. Ook het kleurbereik is weer groter geworden, en met 99,9% P3 is de G5 perfect uitgerust voor prachtige HDR-beelden. Het paneel had een uitstekende uniformiteit en weert zeer goed reflecties. De kijkhoek is prima.

De Filmmaker Mode is er voor wie minimale beeldverwerking wil, en de mooiste beelden getrouw aan de intentie. In SDR laat dat prachtige resultaten zien, maar de echte pracht van de G5 komt tevoorschijn bij HDR-beelden. Ook hier is de kalibratie nagenoeg perfect met enorm veel witdetail, intense kleuren, en dankzij de hoge piekhelderheid tintelende lichtaccenten. Kleuren worden goed bewaard als ze zeer helder zijn, dat dankt de tv aan het nieuwe paneel. Enkel in de donkerste beelden laat de G5 wat steken vallen. Er is veel schaduwdetail, maar in sommige beelden merken we veel ruis die het beeld ruw maakt en detail verbergt. In een ander geval was er wat blokvorming en bandvorming zichtbaar. We hopen dat LG nog wat aan de software kan sleutelen. 

Prima beeldverwerking

De Alpha11 beeldprocessor is aan zijn tweede generatie toe, maar nieuwe features lijken er niet te zijn. De upscaling en ruisonderdrukking zijn erg goed. In deinterlacing van 1080i-beeld merkten we op een testpatroon opnieuw een foutje waardoor kamvorming zichtbaar was, al bleek dat bij de meeste content niet tot problemen te leiden. Kleurstroken in zachte gradiënten elimineer je met de Vloeiende Gradatie-instelling, maar activeer die enkel als je het echt nodig acht, en dan alleen in de laagste stand. In een van onze testclips veegde die instelling ook wolken uit de lucht. Ook de dynamische tonemapping waar we gebruikelijk erg tevreden over zijn, laat je op dit model beter uit inactief.

Die maakte het beeld te helder, waardoor het aan contrast en impact verliest. Bovendien levert de G5 ook zonder dynamische tonemapping knap beeld. Goede punten waren er voor de bewegingsscherpte. Het oled-paneel laat nauwelijks of geen dubbele rand optekenen rond bewegende voorwerpen. Wie in 24Hz-filmmateriaal te veel last heeft van judder bij snelle camerabewegingen, activeert best TruMotion, bijvoorbeeld in ‘Cinematografische Beweging’ als je minimale invloed wenst. Maar ook hogere instellingen leverden goede resultaten, en de G5 toonde erg weinig beeldfouten zelfs met TruMotion in de Vloeiend-stand. 

Geen DTS-ondersteuning meer

Het is jammer, maar de G5 ondersteunt alleen nog maar Dolby Atmos, geen DTS meer. Vooral voor mensen met een uitgebreide bibliotheek Blu-ray schijven is dat een tegenvaller. Streaming gebruikt overwegend Dolby Atmos, dus daar weegt dat gebrek minder. De 60 Watt 4.2 kanaalsoplossing leek ons onveranderd. De klank is goed gebalanceerd, met een warm karakter en duidelijke baslijn. Zelfs surround is goed hoorbaar. Voor veel mensen zal dit volstaan, maar voor echte bioscoop audio zal een soundbar toch vereist zijn. Nieuw dit jaar is de Personal Sound Wizard. Die laat je een aantal keer in groepen van vier fragmenten horen met verschillende geluidsinstellingen, jij duidt aan wat je het best vindt klinken. Na de test bepaalt de processor op basis van je keuzes je geprefereerde klankinstellingen. Iets gelijkaardig bestond vorig jaar al voor beeld, maar we vinden dat je daar beter voor Filmmaker Mode of Cinema beeldmode kiest. Bij audio mogen persoonlijke voorkeuren wat meer doorwegen. 

WebOS 25, AI als persoonlijk hulpje

Kunstmatige intelligentie moet de nieuwe troef zijn van webOS 25, maar al deze nieuwe functies bleken niet te werken in het Nederlands. Voice ID, waarbij de tv je herkent op basis van je stem is nog niet beschikbaar in Nederlands. Maar ook andere functies, zoals de AI Chatbot die je moet helpen bij eenvoudige vragen zoals het aanpassen van beeldkwaliteit of aanbevelingen geven voor content, leek zelden te weten wat hij met onze vragen moest doen. LG kondigde ook generatieve kunst aan die je kan gebruiken in de screensaver, maar ook dit was nog niet beschikbaar. Nu missen we die AI-functies wel niet, de G5 is zo ook gebruiksvriendelijk, maar we hopen toch dat dit via software updates verbeterd wordt. 

In dit overzichtsartikel vind je alle informatie over webOS. WebOS 25 is van uitzicht niet echt veranderd op wat details na. Zo kan je live tv en HDMI-ingangen nu als tegels toevoegen in de rij met apps op het Home-scherm. Apps en Quick Cards die je niet gebruikt, kan je verbergen. Het app-aanbod is erg ruim en de G5 ondersteunt Airplay2 en Google Cast. LG toont helaas reclame op het Home-scherm en in de screensaver, lees in dit artikel hoe je reclame verwijdert.

De ‘Magic Remote’ heeft een nieuw ontwerp gekregen. Een rechthoekige vorm met afgeronde hoeken, en vooral minder toetsen. Weg zijn de cijfer- en kleurtoetsen, de volume- en kanaaltoetsen zijn nu kanteltoetsen. De mute-toets is verdwenen, muten doe je door de volume knop lang naar beneden te duwen. De ingangen-toets is vervangen door een Home Hub-toets, maar wanneer je die lang indrukt, toont de tv de ingangen. De aanwijsfunctie is gebleven, je kan de cursor op het scherm besturen door de afstandsbediening te bewegen. De afstandsbediening oogt moderner, en het gebruiksgemak is prima, maar we zouden hem niet beter noemen dan de oude versie. 

Conclusie

LG toont met de G5 dat er nog flink wat vooruitgang geboekt kan worden in oled-technologie. Perfect is deze tv echter nog niet, vooral in heel donkere beelden moet LG de software nog aanpassen om ruis en zichtbare gradaties te vermijden.  De OLED65G56LS haalt uit het nieuwe oled-paneel echter wel een indrukwekkende piekhelderheid, en erg ruim kleurvolume. We durven bijna zover gaan om te zeggen dat hij de klassieke zwakke punten van oled elimineert. Samen met de uitstekende kalibratie geniet je zo in Filmmaker Mode van bijna referentie beeldkwaliteit.

De ingebouwde luidsprekers leveren een aangename klank, wel jammer dat LG DTS-ondersteuning geschrapt heeft. De nieuwe AI-features in webOS 25 moeten duidelijk nog verder rijpen, voorlopig leveren ze geen meerwaarde, maar webOS blijft wel erg gebruiksvriendelijk. De nieuwe afstandsbediening sluit aan bij de moderne trend met minder toetsen. Gamers tot slot vinden op de G5 alles wat ze maar kunnen wensen. Dit is een topmodel, met een bijhorend prijskaartje, maar hij is het zeker waard.