Drivers zijn van enorm belang voor je computer. Geeft je computer fouten bij het aansluiten van een apparaat? Of werkt hardware niet goed? We tonen je hoe je de drivers vindt, installeert en updatet.

Jaren terug, in de tijd van DOS, bestonden er nauwelijks stuurprogramma's. Softwareontwikkelaars moesten er destijds zelf maar voor zorgen dat hun programma's de nodige hardware konden aansturen. Die tijd ligt gelukkig achter ons. Drivers, ook wel stuurprogramma's, zorgen als het ware voor een extra laag tussen de hardware en de software. De programma's hoeven niet zelf meer te zorgen voor de aansturing van de hardware.

Wanneer je eenmaal een goede driver voor een hardwarecomponent hebt geïnstalleerd, kunnen in principe alle programma's met die hardware overweg. Dat betekent echter ook dat een verkeerde of onvolkomen driver je (systeem) stevig in de problemen kan brengen. Je hebt er dus groot belang bij je systeem met optimale stuurprogramma's uit te rusten en regelmatig op updates te (laten) checken.

01 Automatische installatie

Wanneer je Windows installeert, zullen de drivers van de meeste hardwarecomponenten automatisch worden geïnstalleerd. Tijdens het installatieproces detecteert Windows namelijk de aangesloten hardware en tracht die meteen van de nodige drivers te voorzien. Windows heeft namelijk vele duizenden drivers aan boord. Toch kan het gebeuren dat niet alle (of niet de meest recente of optimale) drivers worden geïnstalleerd. Vooral bij wat oudere versies van Windows komt dat voor. Controleer bij problemen dus eerst of de instellingen van Windows Update optimaal ingesteld zijn. Open het Configuratiescherm (in Windows 8 vind je deze optie via Windows-toets+X), kies hier achter Weergeven op voor Grote pictogrammen en selecteer Windows Update. Klik nu eerst op Instellingen wijzigen en kijk of er een vinkje staat bij Aanbevolen updates op dezelfde manier ontvangen als belangrijke updates. Is dit niet zo, plaats dan het vinkje. Bevestig met OK en kies Naar updates zoeken.

Verschijnt na afloop de link x optionele updates zijn beschikbaar, klik die dan aan en plaats een vinkje bij de (driver)updates die je wilt installeren. Bevestig met OK en druk op de knop Updates installeren. De updates worden gedownload en vervolgens geïnstalleerd. Windows is gelukkig wel zo verstandig eerst een systeemherstelpunt aan te maken, zodat je bij problemen altijd nog naar de vorige toestand kunt terugkeren.

©PXimport

02 Windows update tweaken

Zie je er tegenop om op regelmatige basis zelf Windows Update aan te roepen en (na eventuele selectie) Updates installeren aan te klikken, dan kun je Windows ook zo instellen dat die op gezette tijden automatisch naar updates gaat zoeken. Ook dat valt in te stellen via Instellingen wijzigen. In het uitklapmenu kies je dan Updates automatisch installeren (aanbevolen), waarna je een geschikt tijdstip instelt (standaard is dat elke dag om 3:00 uur).

Het is ook mogelijk Windows automatisch naar drivers te laten zoeken zodra je een nieuw apparaat aan je systeem hebt gekoppeld. Deze optie activeer je vanuit het Configuratiescherm waar je (in pictogramweergave) Apparaten en printers selecteert. Vervolgens klik je de naam van je computer met de rechtermuisknop aan en kies je Instellingen voor installatie van apparaat. Stip de optie Ja, automatisch stuurprogramma's en pictogrammen downloaden (aanbevolen) aan als je inderdaad zo'n automatische installatie verkiest. Het alternatief is Nee, ik bepaal zelf wat er moet gebeuren, waarna je bijvoorbeeld Stuurprogramma's via Windows Update installeren als deze zich niet op de computer bevinden kunt aanstippen. Bevestig je keuze met Wijzigingen opslaan.

©PXimport

03 Apparaatbeheer

Je doet er hoe dan ook goed aan na de installatie van Windows en telkens ook na de installatie van een apparaat te controleren of de benodigde driver wel goed is geïnstalleerd. Dat kan via het Apparaatbeheer, dat je ook in het Configuratiescherm terugvindt. Kom je nu vaak in het Apparaatbeheer? Dan kun je het nog sneller oproepen via Windows-toets+R / typ devmgmt.msc en druk op Enter.

Als alle drivers goed zijn geïnstalleerd en dus je apparaten verondersteld worden correct te functioneren, dan krijg je een lijst met de verschillende apparaattypes opgesomd. Klik een wit driehoekje naast zo'n apparaattype aan om de afzonderlijke apparaten te zien. Zie je rood kruisje (Windows XP) of een klein zwart pijltje in het apparaatpictogram, dan betekent dit dat dit apparaat om een of andere reden is uitgeschakeld. Heb je het apparaat nodig, klik het dan met de rechtermuisknop aan en kies Inschakelen. Zo gemakkelijk kan het zijn.

©PXimport

04 Problemen Apparaatbeheer

Het probleem van een uitgeschakeld apparaat laat zich gemakkelijk oplossen. Er kunnen zich echter nog een enkele andere problemen voordoen die vaak minder snel of minder eenvoudig op te lossen zijn.

We bespreken de verschillende aanduidingen in het Apparaatbeheer even kort. Wanneer je een uitroepteken op een gele achtergrond ziet, houdt dat gewoonlijk in dat Windows het apparaat wel heeft herkend, maar niet de juiste driver heeft gevonden of kunnen installeren. Zie je in de lijst het 'apparaattype' Onbekend apparaat, met daarin een of meer keren het item Onbekend apparaat, dan is Windows er niet in geslaagd het apparaat te herkennen. Dan kan het ook nog zo zijn dat Windows een generieke (en dus niet productspecifieke) driver geïnstalleerd heeft voor een bepaald apparaat. Dit werkt gewoonlijk wel, maar vaak niet optimaal (wegens minder functies of mindere prestaties).

©PXimport

Andere problemen?

05 Eigenzinnige driver

Stel, een apparaat werkt niet (of toch niet naar behoren) en een uitroepteken in het Apparaatbeheer is al een stevige indicatie dat het fout zit met de driver. In eerste instantie kun je het als volgt proberen, maar de kans is relatief klein dat het iets oplevert. Klik het betreffende apparaat met de rechtermuisknop aan en kies Stuurprogramma's bijwerken / Automatisch naar bijgewerkte stuurprogramma's zoeken. Vindt Windows alsnog een geschikte driver, laat die dan installeren. Is dat niet het geval, dan heb je nog een paar mogelijkheden: ofwel spoor je zelf de juiste driver op, ofwel doe je een beroep op een meer gespecialiseerde tool. Bij stap 9 van dit artikel vertellen we je meer over deze laatste optie. We focussen ons eerst op de 'manuele' methode.

©PXimport

06 Apparaat bekend

De correcte driver opsporen is gewoonlijk niet zo lastig als uit de apparaatnaam al blijkt om welk apparaat het precies gaat. In dat geval vind je vast wel de bijhorende en up-to-date driver op de site van de fabrikant van je computer, zeker als je een kant-en-klare pc of laptop hebt. Gewoonlijk tref je op de website van je computerfabrikant een rubriek als Support, Software of Downloads aan. Eventueel kun je ook naar de naam van het apparaat googelen in combinatie met het woord 'driver'. Let in dit geval wel op, want sommige hits kunnen verwijzen naar schimmige sites die er vooral op uit zijn hun eigen, al dan niet malafide software te laten installeren.

Eventueel kun je je geluk ook proberen op drivercollecties als www.driverscollection.com of www.driverguide.com. Deze laatste geeft elke hit ook een gebruikerswaardering mee, wat meteen een signaal is dat enige scepsis bij het ophalen van drivers altijd wel op zijn plaat is. Controleer de download daarom altijd eerst met een dienst als www.virustotal.com en creëer vóór de installatie steeds een systeemherstelpunt! Afhankelijk van de download hoef je dan maar een exe-bestand uit te voeren. Je kunt de driver ook weer installeren vanuit het Apparaatbeheer: kies Stuurprogramma's bijwerken / Op mijn computer naar stuurprogramma's zoeken en verwijs naar de map waarin je de download hebt uitgepakt.

Wil de installatie maar niet lukken maar heb je wel de juiste driver te pakken? In dat geval kan het helpen eerst het apparaat in Apparaatbeheer te verwijderen. Kies hiervoor Installatie ongedaan maken in het contextmenu van het apparaat. Herstart dan Windows en probeer nogmaals het stuurprogramma te installeren.

©PXimport

07 Onbekend apparaat

Wat nu als uit de apparaatnaam niet meteen valt op te maken waarover het precies gaat, of wanneer er 'Onbekend apparaat' opduikt in het Apparaatbeheer? Dan ga je zelf op zoek naar het bijhorende apparaat-ID. Klik het apparaat met de rechtermuisknop aan en kies Eigenschappen. Open het tabblad Details en kies Hardware-id's in het uitklapmenu. Er verschijnen nu een of meer tekstregels waarin je gewoonlijk de Vendor ID (VEN of VID) herkent, evenals de Device ID (DEV of DID), de Class Code (CC) en de Revision (REV). Zoek met Google in eerste instantie naar de bovenste (meest gedetailleerde) ID: de kans is reëel dat je zo naar een site met de geschikte driver wordt geleid. Levert de zoektocht geen bruikbare resultaten op, probeer het dan met een kortere, wat minder gedetailleerde ID.

©PXimport

Overigens bestaat er ook een gratis tool die het zoeken naar de hardware-ID's wat makkelijker maakt: Unknown Device Identifier. Die geeft je niet alleen de hardware-ID's mee, maar vertelt je meteen ook wie de producent is en mogelijk ook om welk apparaat het gaat. Via het menu Drivers / Find Driver speelt het programma een geschikte zoekactie dan meteen door aan Google.

Meen je een geschikte driver te hebben gevonden, dan geldt ook hier (en zoals altijd bij het downloaden en installeren van drivers): altijd eerst op virussen scannen en een systeemherstelpunt creëren!

©PXimport

08 Generieke driver

Zelfs als het Apparaatbeheer nergens over klaagt, betekent dat niet noodzakelijk dat je nu voor elk apparaat de meeste geschikte en meest recente driver hebt geïnstalleerd. Het is daarom verstandig dit zelf nog te controleren. Het gebeurt namelijk wel vaker dat Windows een generieke driver heeft geïnstalleerd die niet alle functies of de volledige snelheid van het apparaat ontsluit. Met name bij beeldschermadapters (Standaard-VGA grafische adapter) en bij beeldschermen (Algemeen PnP-beeldscherm) komt dat geregeld voor. In de meeste gevallen vervang je die beter apparaat-specifieke drivers. Daarvoor kun je gebruikmaken van de eerder beschreven methodes (met hardware-ID's) als je zelf niet precies weet om welk product het gaat.

Je kunt ook altijd een degelijke systeeminformatietool inzetten, zoals het gratis SiSoftware Sandra Lite. De kans is groot dat die je, ondanks de installatie van een generieke driver, toch weet te vertellen wat het exacte producttype is, zodat je alsnog naar de meest geschikte driver op zoek kunt gaan.

©PXimport

09 Extra tools

Slaag je er niet in om een geschikte of up-to-date driver te vinden, dan kun je die controle en zoektocht eventueel ook aan een externe tool overlaten. Een gratis programma dat je hierbij kunt gebruiken is Driveridentifier.

Zodra Driveridentifier is geïnstalleerd, druk je op Scan Drivers, waarna je in je browser een overzicht krijgt van de gedetecteerde drivers. Met wat geluk weet de tool zelfs onbekende apparaten te identificeren. In de kolom Download vertelt de link Update je of er mogelijk een nieuwere driver voor je klaarstaat. Let wel, die link voert je haast altijd naar een pagina met diverse drivers. Het is aan jou om uit te maken welke driver wellicht de juiste is. Niet geheel risicoloos dus.

©PXimport

Snappy Driver Installer

Verificatie

©PXimport

Intel & AMD

©PXimport

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.