Het internet is ook voor kinderen een eindeloze bron van vermaak en educatie. Helaas is heel wat content niet geschikt voor jonge kinderen. Daar zijn we terecht bezorgd over. Gelukkig zijn er tools waarmee we als (groot)ouders een kindvriendelijk oogje in het zeil kunnen houden. Kortom: zo kun je websites blokkeren voor ze.

Bij het kindveiliger maken van de onlinebeleving staat natuurlijk altijd een degelijke opvoeding centraal; met openhartige gesprekken en concrete afspraken. Wij richten ons in dit artikel uitsluitend op de technische middelen. Wie zoekt naar informatie vanuit meer pedagogisch oogpunt kan op diverse websites terecht, zoals www.kwikr.nl/kindveilig.

Het is in elk geval goed om te beseffen dat overdreven ouderlijk toezicht op de online-activiteiten van kinderen (zogenoemde ‘creeping’) een averechts effect kan hebben. Houd er ook rekening mee dat doorgedreven controlegedrag mogelijk in strijd is met artikel 16 van het Kinderrechtenverdrag. Weet bovendien dat wellicht geen enkele tool van ouderlijk toezicht waterdicht is: sommige sites geraken alsnog door de filtering of vindingrijke kinderen slagen erin filters te omzeilen. Tot slot, besef ook dat configureren en monitoren van tools voor ouderlijk toezicht de nodige inspanningen van jezelf vergt.

In dit artikel buigen we ons eerst over de technieken die netwerkwijd kunnen werken of die je op dezelfde wijze op diverse platformen kunt toepassen. Vervolgens hebben we het specifiek over Windows en ten slotte over mobiele platformen, al dan niet met ingebouwde tools.

DNS-filter

Je kunt in sommige routers handmatig sites laten blokkeren of per computer een tijdsslot op de internetconnectie activeren. Sommige routers komen zelfs met een heuse (vaak niet gratis) module voor ouderlijk toezicht. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je router.

Erbij, of in de plaats daarvan, kun je een zogeheten DNS-filter instellen. Die doe je als het vooral je bedoeling is om pornografische en andere ongepaste sites te blokkeren.

We nemen het gratis OpenDNS Family Shield als voorbeeld, maar er zijn er nog meer.

Surf via www.kwikr.nl/famshield en noteer daar de twee ip-adressen van de DNS-servers: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Via www.kwikr.nl/devconfig vind je de nodige instructies om deze adressen in één keer voor je gehele thuisnetwerk in te stellen (via je router) of op individuele apparaten, zoals pc’s, laptops, tablets en smartphones.

©PXimport

DNS in Windows

We tonen even hoe je zo’n DNS-filter instelt in Windows 11. Ga naar Instellingen / Netwerk en internet. Kies Ethernet als je een bekabelde netwerkverbinding hebt en klik op Bewerken bij DNS-server toewijzing. Schakel IPv4 in, selecteer Handmatig en vul de DNS-adressen in bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS. Bevestig met Opslaan en herstart je systeem: nu zouden (de meeste) ‘aanstotelijke’ sites onbereikbaar moeten zijn. Is je pc draadloos verbonden, dan doe je dit ook voor wifi.

Mocht je niet langer kunnen surfen, dan heeft dat wellicht te maken met een instellingen in je browser. We nemen Chrome als voorbeeld. Tik chrome://settings/security in de adresbalk en scrol tot bij Geavanceerd. Hier schakel je Beveiligde DNS gebruiken uit of, beter nog, je schakelt dit in en je kiest bij Met de DNS-provider OpenDNS.

©PXimport

OpenDNS Home

OpenDNS biedt een gratis alternatief waarmee je zelf kunt bepalen welke sites of type sites je wilt laten blokkeren. Dit vraagt wel om enige configuratie. We geven je hier een stevige aanzet.

Creëer een account. Klik op de link in de bevestigingsmail, zodat je op https://dashboard.opendns.com belandt. Klik hier op Add a network. Bij IP vul je het publieke ip-adres van je netwerk in (zie bovenaan, bij Your current IP is). Bevestig met Add this network. Geef je netwerk een naam, laat het vinkje staan bij Yes, it is dynamic en bevestig met Done.

Klik op de link in de tweede bevestigingsmail. Via www.kwikr.nl/dnsconfig lees je wat je nu te doen staat. Het komt erop neer dat je de DNS-adressen van het toestel van je (klein)kind wijzigt in 208.67.220.220 en 208.67.222.222.

Je moet zelf nog wel instellen welke sites je precies wilt filteren. Ga hiervoor opnieuw naar je dashboard, open het tabblad Settings en klik op je publieke ip-adres. Selecteer Custom en duid de sitecategorieën aan die je wilt blokkeren, zoals Pornography en Gambling. Bevestig met Apply. Na enkele minuten zetten de wijzigingen zich door.

©PXimport

Dynamisch DNS

Om OpenDNS Home keurig te laten werken moet de service wel het actuele publieke ip-adres van je netwerk weten. De kans is groot dat je internetprovider dit adres dynamisch toekent waardoor het zomaar kan wijzigen.

Je moet dan in een mechanisme voorzien om het gewijzigde adres aan OpenDNS door te geven. Mogelijk zit zo’n functie al in je NAS of router ingebouwd, maar je kunt hiervoor ook een specifieke client downloaden en op je pc installeren. Precies zo’n tool is het gratis Marcs Updater.

Download en installeer de app en start deze op. Op het tabblad General selecteer je OpenDNS.com bij DNS Service Provider, waarna je hier je ID (e-mailadres en wachtwoord) van OpenDNS invult. Bij Hostname vul je de netwerknaam in die je bij OpenDNS had ingevuld. Na je bevestiging met OK controleert de app je actuele publieke ip-adres en speelt dit door aan OpenDNS. 

Deze controle gebeurt om de vijf minuten, maar dit kun je gerust aanpassen bij IP Check Interval. Het is uiteraard de bedoeling dat deze app op de achtergrond actief blijft.

Je hebt net een klein fortuin uitgegeven aan een gloednieuwe 4K- of zelfs 8K-televisie. Je installeert hem, start je favoriete filmklassieker en zakt onderuit op de bank. Maar in plaats van een bioscoopervaring bekruipt je het gevoel dat je naar een goedkope soapserie of een homevideo zit te kijken. De acteurs bewegen vreemd soepel, de actiescènes lijken versneld en de magie is ver te zoeken. Geen zorgen, je televisie is niet stuk. Hij doet eigenlijk iets te goed zijn best.

Dit fenomeen is zo wijdverspreid dat er een officiële term voor is: het 'soap opera effect'. In technische kringen wordt dit ook wel bewegingsinterpolatie of 'motion smoothing' genoemd. Hoewel fabrikanten deze functie met de beste bedoelingen in hun televisies bouwen, is het voor filmfanaten vaak een doorn in het oog. Gelukkig is het eenvoudig op te lossen... als je tenminste weet waar je moet zoeken.

Nooit meer te veel betalen? Check Kieskeurig.nl/prijsdalers!

Wat is het 'soap opera effect' precies?

Om te begrijpen wat er misgaat, moeten we kijken naar hoe films worden gemaakt. De meeste bioscoopfilms en veel dramaseries worden opgenomen met 24 beelden per seconde. Die snelheid geeft films hun karakteristieke, dromerige uitstraling. Een beetje bewegingsonscherpte hoort daarbij; dat is wat onze hersenen associëren met 'cinema'. Moderne televisies verversen hun beeld echter veel vaker: meestal 60 of zelfs 120 keer per seconde.

Om dat verschil te overbruggen, verzint je slimme televisie er zelf beelden bij. De software kijkt naar beeld A en beeld B, en berekent vervolgens hoe een tussenliggend beeld eruit zou moeten zien. Dit voegt de tv toe aan de stroom. Het resultaat is een supervloeiend beeld waarin elke hapering is gladgestreken.

Voor een voetbalwedstrijd of een live-uitzending is dat geweldig, omdat je de bal en spelers scherper kunt volgen. Maar bij een film zorgt die kunstmatige soepelheid ervoor dat het lijkt alsof je naar een achter de schermen-video zit te kijken, of dus naar een soapserie zoals Goede Tijden, Slechte Tijden, die traditioneel met een hogere beeldsnelheid werd opgenomen. De filmische illusie wordt hierdoor verbroken.

©ER | ID.nl

De winkelmodus is ook een boosdoener

Naast beweging is er nog een reden waarom het beeld er thuis soms onnatuurlijk uitziet: de beeldinstellingen staan nog op standje zonnebank. Veel televisies staan standaard in een modus die 'Levendig' of 'Dynamisch' heet. Deze stand is ontworpen om in een felverlichte winkel de aandacht te trekken met knallende, bijna neon-achtige kleuren en een extreem hoge helderheid. Bovendien is de kleurtemperatuur vaak nogal koel en blauw, omdat dat witter en frisser oogt onder tl-licht. In je sfeervol verlichte woonkamer zorgt dat echter voor een onrustig beeld waarbij huidtinten er onnatuurlijk uitzien en details in felle vlakken verloren gaan.

Hoe krijg je de magie terug?

Het goede nieuws is dat je deze 'verbeteringen' gewoon kunt uitzetten. De snelste manier om van het soap opera effect en de neonkleuren af te komen, is door in het menu van je televisie de beeldmodus te wijzigen. Zoek naar een instelling die Film, Movie, Cinema of Bioscoop heet. In deze modus worden de meeste kunstmatige bewerkingen, zoals bewegingsinterpolatie en overdreven kleurversterking, direct uitgeschakeld of geminimaliseerd. Het beeld wordt misschien iets donkerder en warmer van kleur, maar dat is veel dichter bij wat de regisseur voor ogen had.

Sinds kort hebben veel moderne televisies ook de zogeheten Filmmaker-modus. Dat is de heilige graal voor puristen. Als je deze modus activeert, zet de tv met één druk op de knop alle onnodige nabewerkingen uit en respecteert hij de originele beeldsnelheid, kleuren en beeldverhouding van de film.

Wil je de beeldmodus niet volledig veranderen, maar alleen dat vreemde, soepele effect kwijt? Dan moet je in de geavanceerde instellingen duiken. Elke fabrikant geeft het beestje een andere naam. Bij Samsung zoek je naar Auto Motion Plus of Picture Clarity, bij LG-televisies ga je naar TruMotion, bij Sony naar Motionflow en bij Philips naar Perfect Natural Motion. Door deze functies uit te schakelen of op de laagste stand te zetten, verdwijnt het goedkope video-effect en krijgt je film zijn bioscoopwaardige uitstraling weer terug.

Een apparaat op afstand bedienen hoeft geen geld te kosten en is verrassend eenvoudig. Of je nu bestanden wilt openen, technische problemen wilt oplossen of meerdere toestellen wilt beheren: met Chrome Remote Desktop kan het allemaal, gratis en zonder gedoe.

De helper begint

Een groot voordeel van Chrome Remote Desktop is de brede compatibiliteit: het werkt met Windows, macOS, Linux en ChromeOS. Bovendien is het veilig – verbindingen worden versleuteld – en je hebt alleen een Chrome-browser nodig. We beginnen aan de kant van degene die op afstand toegang wilt tot een andere computer, degene die ondersteuning biedt vanaf computer A. Op computer A opent de gebruiker Chrome en surft naar https://remotedesktop.google.com. Daar verschijnen twee opties: Dit scherm delen en Verbinding maken met een andere computer. Omdat computer A support wil geven aan een extern apparaat, kiest de gebruiker voor de tweede optie. In dat scherm verschijnt een veld om een toegangscode in te geven, de code volgt zo meteen.

Acties voor de hulpvrager

Op computer B, de computer die toegang zal verlenen, moet de gebruiker ook in Chrome surfen naar dezelfde website. Daar kiest hij voor de optie Dit scherm delen. Voordat dat mogelijk is, moet Chrome Remote Desktop eerst worden gedownload en geïnstalleerd. De gebruiker klikt daarvoor op de ronde blauwe knop met het witte downloadpijltje. Hiermee wordt een Chrome-extensie geïnstalleerd. Na de installatie verschijnt in het vak Dit scherm delen een blauwe knop met de tekst Code genereren. Wanneer de gebruiker daarop klikt, wordt een toegangscode van 12 cijfers aangemaakt. Die code geeft hij of zij door aan gebruiker A.

Scherm delen

Op computer A geeft de gebruiker de code op in Chrome Remote Desktop. Vervolgens wacht hij tot gebruiker B bevestigt dat A toegang mag krijgen tot zijn scherm. Zodra dat is gebeurd, verschijnt het volledige bureaublad van computer B in een nieuw Chrome-venster op computer A. Door dit venster schermvullend weer te geven, kan A probleemloos handelingen uitvoeren op de pc van B. Voor de veiligheid beschikken beide gebruikers over een knop om de sessie op elk moment te beëindigen. Uiteraard is een stabiele internetverbinding noodzakelijk. Daarnaast krijgen beide partijen de melding dat ze klembordsynchronisatie kunnen inschakelen. Hiermee wordt het mogelijk om eenvoudig tekst of bestanden te kopiëren en te plakken tussen beide apparaten.