Het internet is ook voor kinderen een eindeloze bron van vermaak en educatie. Helaas is heel wat content niet geschikt voor jonge kinderen. Daar zijn we terecht bezorgd over. Gelukkig zijn er tools waarmee we als (groot)ouders een kindvriendelijk oogje in het zeil kunnen houden. Kortom: zo kun je websites blokkeren voor ze.

Bij het kindveiliger maken van de onlinebeleving staat natuurlijk altijd een degelijke opvoeding centraal; met openhartige gesprekken en concrete afspraken. Wij richten ons in dit artikel uitsluitend op de technische middelen. Wie zoekt naar informatie vanuit meer pedagogisch oogpunt kan op diverse websites terecht, zoals www.kwikr.nl/kindveilig.

Het is in elk geval goed om te beseffen dat overdreven ouderlijk toezicht op de online-activiteiten van kinderen (zogenoemde ‘creeping’) een averechts effect kan hebben. Houd er ook rekening mee dat doorgedreven controlegedrag mogelijk in strijd is met artikel 16 van het Kinderrechtenverdrag. Weet bovendien dat wellicht geen enkele tool van ouderlijk toezicht waterdicht is: sommige sites geraken alsnog door de filtering of vindingrijke kinderen slagen erin filters te omzeilen. Tot slot, besef ook dat configureren en monitoren van tools voor ouderlijk toezicht de nodige inspanningen van jezelf vergt.

In dit artikel buigen we ons eerst over de technieken die netwerkwijd kunnen werken of die je op dezelfde wijze op diverse platformen kunt toepassen. Vervolgens hebben we het specifiek over Windows en ten slotte over mobiele platformen, al dan niet met ingebouwde tools.

DNS-filter

Je kunt in sommige routers handmatig sites laten blokkeren of per computer een tijdsslot op de internetconnectie activeren. Sommige routers komen zelfs met een heuse (vaak niet gratis) module voor ouderlijk toezicht. Raadpleeg hiervoor de handleiding bij je router.

Erbij, of in de plaats daarvan, kun je een zogeheten DNS-filter instellen. Die doe je als het vooral je bedoeling is om pornografische en andere ongepaste sites te blokkeren.

We nemen het gratis OpenDNS Family Shield als voorbeeld, maar er zijn er nog meer.

Surf via www.kwikr.nl/famshield en noteer daar de twee ip-adressen van de DNS-servers: 208.67.222.123 en 208.67.220.123. Via www.kwikr.nl/devconfig vind je de nodige instructies om deze adressen in één keer voor je gehele thuisnetwerk in te stellen (via je router) of op individuele apparaten, zoals pc’s, laptops, tablets en smartphones.

©PXimport

DNS in Windows

We tonen even hoe je zo’n DNS-filter instelt in Windows 11. Ga naar Instellingen / Netwerk en internet. Kies Ethernet als je een bekabelde netwerkverbinding hebt en klik op Bewerken bij DNS-server toewijzing. Schakel IPv4 in, selecteer Handmatig en vul de DNS-adressen in bij Voorkeurs-DNS en Alternatieve DNS. Bevestig met Opslaan en herstart je systeem: nu zouden (de meeste) ‘aanstotelijke’ sites onbereikbaar moeten zijn. Is je pc draadloos verbonden, dan doe je dit ook voor wifi.

Mocht je niet langer kunnen surfen, dan heeft dat wellicht te maken met een instellingen in je browser. We nemen Chrome als voorbeeld. Tik chrome://settings/security in de adresbalk en scrol tot bij Geavanceerd. Hier schakel je Beveiligde DNS gebruiken uit of, beter nog, je schakelt dit in en je kiest bij Met de DNS-provider OpenDNS.

©PXimport

OpenDNS Home

OpenDNS biedt een gratis alternatief waarmee je zelf kunt bepalen welke sites of type sites je wilt laten blokkeren. Dit vraagt wel om enige configuratie. We geven je hier een stevige aanzet.

Creëer een account. Klik op de link in de bevestigingsmail, zodat je op https://dashboard.opendns.com belandt. Klik hier op Add a network. Bij IP vul je het publieke ip-adres van je netwerk in (zie bovenaan, bij Your current IP is). Bevestig met Add this network. Geef je netwerk een naam, laat het vinkje staan bij Yes, it is dynamic en bevestig met Done.

Klik op de link in de tweede bevestigingsmail. Via www.kwikr.nl/dnsconfig lees je wat je nu te doen staat. Het komt erop neer dat je de DNS-adressen van het toestel van je (klein)kind wijzigt in 208.67.220.220 en 208.67.222.222.

Je moet zelf nog wel instellen welke sites je precies wilt filteren. Ga hiervoor opnieuw naar je dashboard, open het tabblad Settings en klik op je publieke ip-adres. Selecteer Custom en duid de sitecategorieën aan die je wilt blokkeren, zoals Pornography en Gambling. Bevestig met Apply. Na enkele minuten zetten de wijzigingen zich door.

©PXimport

Dynamisch DNS

Om OpenDNS Home keurig te laten werken moet de service wel het actuele publieke ip-adres van je netwerk weten. De kans is groot dat je internetprovider dit adres dynamisch toekent waardoor het zomaar kan wijzigen.

Je moet dan in een mechanisme voorzien om het gewijzigde adres aan OpenDNS door te geven. Mogelijk zit zo’n functie al in je NAS of router ingebouwd, maar je kunt hiervoor ook een specifieke client downloaden en op je pc installeren. Precies zo’n tool is het gratis Marcs Updater.

Download en installeer de app en start deze op. Op het tabblad General selecteer je OpenDNS.com bij DNS Service Provider, waarna je hier je ID (e-mailadres en wachtwoord) van OpenDNS invult. Bij Hostname vul je de netwerknaam in die je bij OpenDNS had ingevuld. Na je bevestiging met OK controleert de app je actuele publieke ip-adres en speelt dit door aan OpenDNS. 

Deze controle gebeurt om de vijf minuten, maar dit kun je gerust aanpassen bij IP Check Interval. Het is uiteraard de bedoeling dat deze app op de achtergrond actief blijft.

Als je je vriezer wilt ontdooien, trek je eerst de stekker eruit. Laat je 'm aanstaan, dan blijft het apparaat koelen en smelt het ijs nauwelijks. Bij een vrijstaand model is dat zo gebeurd, maar bij een inbouw-vriezer ligt dat anders. De plint moet los, het apparaat moet naar voren, en pas dan kun je bij het stopcontact. Gedoe dus. Wil je een inbouw-vriezer, dan kun je dus het beste kiezen voor een model met No Frost. Maar wat is dat eigenlijk, en hoe werkt het?

Wat doet No Frost precies?

In een vriezer zonder No Frost ontstaat na verloop van tijd een ijslaag op de binnenwanden. Dat komt door vochtige lucht die binnenkomt elke keer dat je de deur opent. Daardoor gaan de lades minder soepel open en dicht, vriezen verpakkingen vast en stijgt het energieverbruik zonder dat je het meteen doorhebt.

No Frost voorkomt dat. In plaats van het vocht te laten condenseren en bevriezen, circuleert er droge, koude lucht door de vriezer dankzij een ingebouwde ventilator. Die onttrekt actief vocht aan de lucht in het vriesdeel, waardoor ijsvorming helemaal uitblijft. Alles in de vriezer blijft los van elkaar, zonder dat er zich een laag ijs vormt op lades of verpakkingen.

©Tolstoy | Prozorov Andrey

Waarom No Frost juist bij inbouw zo handig is

Dat je nooit meer hoeft te ontdooien is prettig, maar No Frost heeft nog een paar duidelijke voordelen. Een vriezer zonder ijslaag werkt efficiënter: zodra er ijs aan de binnenwanden ontstaat, moet de compressor meer moeite doen om alles op temperatuur te houden. Dat zie je terug op je energierekening.

Bij inbouw-vriezers speelt dat nog sterker. Omdat die vriezers in een kast zijn weggewerkt, is de luchtcirculatie rond het apparaat beperkter. Warmte die normaal via de zijkanten en achterkant wordt afgevoerd, blijft langer hangen. Daardoor neemt de kans op condensvorming en dus ijsopbouw toe bij modellen zonder No Frost. Als de vriezer daardoor harder moet werken, loopt het verbruik op en verslechtert de energieprestatie – zelfs als het label op papier zuinig lijkt. Met No Frost voorkom je dat, en blijft de vriezer goed werken, ook als hij is ingebouwd.

Beter voor je eten

Ook blijft door No Frost de kwaliteit van ingevroren eten beter behouden. IJskristallen op verpakkingen en producten ontstaan bij temperatuurwisselingen en vochtophoping. Met een No Frost-systeem blijft de lucht in het vriesvak stabiel en droog. Daardoor droogt je eten minder snel uit en blijft de kwaliteit beter behouden. 

Zijn er ook nadelen?

No Frost heeft geen echte nadelen, al zijn er wel een paar dingen om rekening mee te houden. Een No Frost-vriezer gebruikt in theorie iets meer stroom door het ventilatiesysteem. In de praktijk weegt dat ruimschoots op tegen het lagere verbruik dankzij het ontbreken van ijsvorming. Ook maakt de luchtcirculatie soms een zacht zoemend geluid. Bij inbouw hoor je daar meestal weinig van, omdat het apparaat in een kast is weggewerkt. Ook ligt de prijs vaak iets hoger dan bij standaard vriezers.

Hoe zit het met Low Frost bij inbouw-vriezers?

Niet alle vriezers zonder ijsvorming zijn automatisch No Frost. Er bestaan ook modellen met Low Frost. Die werken met verdampers in de wand, waardoor er veel minder snel ijs ontstaat. Helemaal ijsvrij blijft het vriesgedeelte niet, maar ontdooien hoeft nog maar één of twee keer per jaar. Bij een vrijstaand model kan dat prima, maar bij inbouw eigenlijk niet. Want één keer per jaar ontdooien is bij een ingebouwd apparaat nog steeds onhandig. Daarom is No Frost bij inbouw eigenlijk de enige keuze waarmee je het jezelf écht makkelijk maakt.

©qwartm - stock.adobe.com

No Frost is bij inbouw geen luxe, maar logica

Het allergrootste voordeel van No Frost bij een inbouw-vriezer is natuurlijk dat de rompslomp van ontdooien je bespaard blijft. Daarnaast zorgt No Frost ervoor dat de vriezer constant blijft presteren, ook in een krappe, slecht geventileerde nis. Het voorkomt ijsvorming, houdt het energieverbruik stabiel en zorgt dat je ingevroren etenswaren zo lang mogelijk hun kwaliteit behouden. Zeker bij een inbouwmodel is No Frost dus geen luxe, maar gewoon een slimme keuze.

Nog even dit

Vriezers hebben ruimte nodig om hun warmte kwijt te kunnen. Bij No Frost-modellen is dat extra belangrijk, omdat die werken met actieve luchtstroom. Bij een vrijstaande vriezer is voldoende ruimte meestal geen probleem, maar bij inbouw-modellen is het belangrijk dat ze niet te krap worden ingebouwd. Kijk dus niet alleen naar de afmetingen van het apparaat zelf, maar controleer ook altijd hoeveel extra ruimte de fabrikant adviseert voor ventilatie. Soms is er aan de achterkant, bovenkant of onder de vriezer nog luchtcirculatie nodig. Houd daar in je keukenontwerp rekening mee, zodat de vriezer goed blijft functioneren en het energieverbruik niet oploopt. Je kunt ook altijd advies vragen bij je keukenspecialist.

Microsoft maakt zijn browser veiliger door Edge-gebruikers te beschermen tegen de bekende scareware-aanvallen. De nieuwe functie scareware-blokkering beschermt je tegen voorheen onbekende scamtools.

Stap 1: Update of preview

Scareware is de verzamelnaam voor online tools die ons de stuipen op het lijf jagen met alarmerende pop-upberichten of nepsysteemwaarschuwingen. Op die manier probeert men de gebruiker te manipuleren om schadelijke software te downloaden die vermomd zit in een zogenaamd antivirusprogramma.

De nieuwe veiligheidsfunctie van Edge wordt stapsgewijs uitgerold. Als je de functie nog niet kunt terugvinden, probeer dan eerst Edge te updaten. Open de browser en klik op de drie puntjes in de rechterbovenhoek van het scherm. Selecteer Instellingen en klik op Over Microsoft Edge. Als er een update beschikbaar is, zal de browser die automatisch downloaden en installeren. Je kunt de functie ook proberen door in het nieuwe Microsoft Edge Insider Channel de preview-versie te downloaden. Het is trouwens mogelijk om je huidige Edge-versie naast de preview-versie te gebruiken.

Je kunt de nieuwe scareware-blokkering ook proberen in de preview van Edge.

Stap 2: Activeren

Om Scareware-blokker in te schakelen, open je Microsoft Edge en klik je rechtsboven op de drie puntjes. Dan kies je de optie Instellingen zodat je in het linkerdeelvenster Privacy, zoeken en services kunt selecteren. In het gedeelte Beveiliging zet je de schakelaar Scareware-blokkering aan. Maak ook de optie Microsoft Defender SmartScreen actief. Wanneer een site als kwaadaardig wordt gedetecteerd, wordt de cloudgebaseerde database voor SmartScreen bijgewerkt en wordt de informatie verspreid over apparaten over de hele wereld. Zodra je deze stappen hebt voltooid, is de beveiligingsfunctie actief en kun je gewoon doorgaan met browsen op internet.

Schakel Scareware-blokker en Microsoft Defender SmartScreen in.

Stap 3: Alarm!

Hoe werkt de Scareware-blokker? Aan de hand van een lokaal machine-learning-model vergelijkt Edge de pagina’s met duizenden gerapporteerde scams die bij de community van Microsoft zijn binnengekomen. Wanneer een verdachte pagina wordt geselecteerd, verlaat Edge de modus van het volledige scherm en ontvang je een waarschuwing. Op die manier moet je dus zelf beslissen of je wilt doorgaan. Je kunt trouwens ook malafide pagina’s melden om anderen te beschermen. Microsoft moedigt aan om zowel echte scam-pagina’s als vals positieven te melden en op die manier de nauwkeurigheid van het model te verbeteren.

Scareware-blokker geeft een voorvertoning van de verdachte website, maar waarschuwt om die niet te openen.