ID.nl logo
Windows 11: tips, nieuws, systeemeisen en meer
© Reshift Digital
Huis

Windows 11: tips, nieuws, systeemeisen en meer

Heb jij Windows 11 al te pakken? Sinds oktober 2021 kunnen pc-gebruikers upgraden naar het nieuwe besturingssysteem van Microsoft. Je kunt inmiddels ook Windows 11-laptops kopen. Maar wat is er nieuw? Kun je überhaupt upgraden? En wat is er met die TPM-chip die je nodig hebt? Hier vind je alles wat je moet weten over Windows 11.

Windows 11 FAQ: Veelgestelde vragen

Wat is Windows 11?

Windows 11 is het nieuwe besturingssysteem van Microsoft. Hoewel Microsoft bij de aankondiging van Windows 10 trots vertelde dat dat het laatste gloednieuwe besturingssysteem zou worden, komt er dus toch een nieuwe versie. 

Wanneer wordt Windows 11 uitgerold?

Windows 11 is vanaf 5 oktober 2021 wereldwijd beschikbaar voor pc's en laptops die de software ondersteunen. Vanaf die datum worden ook nieuwe pc's en laptops met het nieuwe OS verkocht. Het kan even duren voor de upgrade ook op jouw apparaat beschikbaar komt. 

Is Windows 11 gratis?

Windows 11 is een gratis upgrade vanaf Windows 10. Of dat in de toekomst ook zo blijft is nog niet zeker, maar voorlopig kun je met een W10-pc of -laptop dus gratis upgraden. 

Kan mijn pc of laptop Windows 11 draaien?

Dat is een goede vraag. Er zijn wat extra systeemeisen ten opzichte van Windows 10. Ten eerste moet je UEFI-firmware secure boot ondersteunen. Ook heb je een relatief moderne processor nodig: een Intel Core-chip uit minimaal de 8e generatie of een Ryzen-processor vanaf de 2000-serie. Het kan zijn dat oudere processors uiteindelijk ook nog worden ondersteund. Belangrijk is ook de zogenaamde TPM-chip, een soort beveiliging voor de processor. Met een TPM 2.0-chip ben je sowieso safe, maar een TPM 1.2-chip lijkt ook geen problemen op te leveren. Meer hierover lees je verderop in dit artikel. Tot slot moet je grafische kaart DirectX 12 ondersteunen. 

Kan ik al upgraden naar Windows 11?

Als lid van het Windows Insider-programma kun je al een testversie van Windows 11 installeren. Let wel op dat je dat op een niet al te belangrijke pc doet, en zorg altijd voor een goede back-up. Houd ook rekening met nog onopgeloste bugs. 

Kan ik Windows 10 ook nog blijven gebruiken?

Zeker. Windows 10 wordt de komende jaren in elk geval nog gewoon ondersteund. Wel zal Microsoft op den duur de uitrol van Windows 11 flink gaan pushen. Vanaf oktober 2025 zul je echt moeten gaan upgraden. 

Windows 11: toch een opvolger voor Windows 10

Apetrots was Microsoft bij de aankondiging van Windows 10: het zou de allerlaatste Windows-versie worden, niet omdat het bedrijf ermee ophield, maar omdat kleine updates de toekomst waren. En plots was daar het grote nieuws: tóch een nieuwe versie, en wel Windows 11. 

En dat heeft nogal wat implicaties. Zo zijn er aanvullende systeemeisen, waardoor niet elke pc die Windows 10 draait ook geüpgraded kan worden. En hoewel de upgrade naar Windows 10 voor verreweg de meeste gebruikers soepeltjes verliep, waren er toch genoeg mensen die tegen problemen aanliepen - ook dat zal bij de Windows 11-upgrade niet anders zijn. 

©PXimport

Windows 11: wat is er nieuw? 

Maar wat is er eigenlijk nieuw aan Windows 11? Ten eerste heeft het besturingssysteem een nieuw likje verf gekregen. De tegels die Microsoft in Windows 8 introduceerde zijn verdwenen. Daarmee oogt het systeem ook meteen wat minder klinisch; op de redactie vonden we het een beetje een mix tussen Windows 7 en Windows Vista, maar dan wel met het beste van beide werelden. Niet verkeerd dus, al blijft dat een kwestie van smaak. 

Onder de motorkap is meer veranderd. Zo zijn functies rondom het aanraakscherm minder belangrijk gemaakt dan in Windows 8(.1) en 10 het geval was. In Windows 11 is het mogelijk om Android-apps te draaien: handig voor degenen die toch op een touchscreen werken. Verder zit Microsoft Teams flink diep in het besturingssysteem gebouwd, en krijgt de Edge-browser een grote update. 

Meer over de nieuwe functies van Windows 11 vind je in dit artikel. 

Benieuwd naar de extra functies binnen Windows 11? Die vind je hier. 

Is mijn PC geschikt voor Windows 11? 

Met de extra systeemeisen is het nog helemaal niet zeker dat je je Windows 10-machine op 5 oktober zomaar kunt upgraden. Oude pc's en laptops kunnen tegen het processor-probleem aanlopen: in eerste instantie is een 8e-generatie Intel Core-chip nodig, of een Ryzen 2000 of hoger. Het kan zomaar zijn dat die lijst nog wordt uitgebreid, maar een relatief nieuwe processor is voorlopig dus nog wel een vereiste. 

Windows 11 systeemeisen

  • Een 64 bits Intel Core-processor (8e generatie of nieuwer) of een AMD Ryzen 2000-processor (of nieuwer).
  • UEFI-firmware met Secure Boot
  • TPM 2.0 (maar TPM 1.2 lijkt ook prima te werken)
  • DirectX 12-ondersteuning in de grafische kaart / WDDM 2.0 of hoger
  • 64GB opslagruimte, 4GB RAM

Microsoft lanceert binnenkort een tool waarmee je kunt checken of jouw pc geschikt is voor Windows 11, de PC Health Check App. Hier lees je daar meer over

Windows 11: de TPM-chip

Er is veel te doen over de TPM-chip die je nodig het om Windows 11 te kunnen draaien. TPM staat voor Trusted Platform Module. Simpel gezegd gaat het om een chip die allerlei veiligheidszaken voor zijn rekening neemt. Microsoft vereist officieel een TPM2.0-chip in combinatie met Secure Boot. 

Er zijn wel wat omwegen te vinden om toch Windows 11 te kunnen draaien zonder de strenge systeemeisen, maar in hoeverre de ondersteuning dan volledig is, is altijd afwachten. 

Meer over TPM en de zin en onzin van de chip lees je in dit artikel. 

©PXimport

Windows 11 installeren

Wil je alvast aan de slag met Windows 11? Dat kan, ook als je de upgrade nog niet automatisch binnenkrijgt! Via het Windows Insider-programma kun je een eerste versie van het besturingssysteem downloaden. Houd wel even een paar dingen in het achterhoofd. 

Let er wel op dat vroege versies van besturingssystemen zoals deze kunnen nog wat buggy kunnen zijn, en vastlopers of crashes zijn niet helemaal uit te sluiten. Maak dus altijd een goede back-up voor je de upgrade uitvoert. 

In dit artikel lees je hoe je jezelf aanmeldt voor het Windows Insider-programma en Windows 11 downloadt en installeert. 

Windows 11: nu al een nieuwe pc of laptop kopen?

Windows 11 draait dus niet zomaar op pc's en laptops die nu op Windows 10 draaien. Als jouw apparaat niet aan de systeemeisen voldoet, kun je beslissen om nu alvast een nieuwe te kopen. Dan weet je zeker dat je in oktober de upgrade kunt uitvoeren. 

Maar is dat wel nodig? En is het überhaupt wel een goed idee, nu alles nog ietwat vaag is? In dit artikel zetten we de voors en tegens op een rijtje. 

Windows 11: schone installatie

Als je gaat upgraden naar Windows 11, worden je bestanden en instellingen netjes meegenomen. Althans, als je dat wil. Je kunt er ook voor kiezen om met een schone lei te beginnen. Dat heet een schone installatie: het oude systeem wordt overschreven en het nieuwe wordt zonder poespas geïnstalleerd. 

Het nadeel hiervan is duidelijk: alle programma's, bestanden in instellingen die je niet in een back-up hebt staan, zijn voorgoed verdwenen. Het grote voordeel is dat alle nutteloze, vertragende bestanden van je pc of laptop worden gehaald. Je machine is opeens weer bijna net zo snel als toen 'ie uit de winkel kwam. 

In dit artikel lees je meer over de voors en tegens van een schone installatie, en hoe je hem uitvoert.

©PXimport

Windows 11: BIOS, Veilige Modus en God Mode

Het is altijd handig om te weten hoe je in het BIOS van je systeem komt, en hoe je je apparaat in de veilige modus opstart, maar helemaal na een systeemupgrade - het is immers niet helemaal uitgesloten dat er dingen verkeerd gaan. Het binnenkomen van je BIOS hangt een af van het moederbord dat je in je pc of laptop hebt zitten. Voor de Veilig Modus geldt dat dat voor elk apparaat hetzelfde is. 

God Mode is de ietwat overdreven benaming voor een instellingenmenu waarin je zaken kunt aanpassen die voor een gewone gebruiker niet bereikbaar zijn. Door de functie aan te zetten wordt een map aangemaakt met snelkoppelingen naar geavanceerde instellingen. Ook in Windows 11 kun je de functie weer activeren. 

Hoe je het BIOS binnenkomt, vind je in dit artikel. 

Hoe je de Veilige Modus inkomt lees je hier. 

Hoe je God Mode activeert is hier te vinden. 

Windows 11: het contextuele menu

Rechtsklikken op een bestand of map binnen Windows geeft je toegang tot een hoop functies, dat weet elke pc-gebruiker. Dit 'contextuele menu' is in Windows 11 iets anders ingedeeld, zoals dat bij de meeste Windows-versies het geval was. Wat moet je weten over het nieuwe 'rechtermuisknopmenu'? En waarom is eigenlijk alles weer veranderd? Je leest het in het artikel Menuknoppen in Windows 11

Windows 11: schermtoetsenbord

Hoewel Windows 11 niet net zo erg als zijn voorgangers (en dan vooral Windows 8) leunt op mogelijk gebruik via een touchscreen, zijn de handige aanraakfuncties zeker niet verdwenen. Een van de belangrijkste functies is het schermtoetsenbord. In Windows 11 kun je dat toetsenbord behoorlijk goed aan je eigen wensen aanpassen. Hoe je dat doet lees je in het artikel over het schermtoetsenbord in Windows 11

Windows 11: screenshot maken

Een screenshot maken doe je met de knop Print Screen op je toetsenbord, dat weten we allemaal. Maar er zijn tegenwoordig ook andere manieren om (een deel van) je scherm te delen of te bewaren. Ook in Windows 11 heb je verschillende opties. Meer daarover vind je in het artikel over screenshots maken in Windows 11

Windows 11: Microsoft Start

Samen met Windows 11 rolt Microsoft een nieuwe functie uit, genaamd Microsoft Start. Dat is een soort persoonlijke nieuwsfeed, vergelijkbaar met wat het bedrijf ooit met MSN probeerde, en wat bijvoorbeeld Google al langer doet op smartphones. Microsoft leert welke onderwerpen je interessant vindt en geeft je op basis daarvan een lijst met nieuws en andere artikelen die je misschien wel wil lezen. 

Microsoft Start is ingebouwd in Windows 11. De basisversie van Start vind je op de website van MSN. Ook is er een stand-alone app voor je smartphone. Je leest er meer over in het artikel over Microsoft Start

©PXimport

Privacy- en beveiligingsinstellingen in Windows 11

Windows 11 is uitgerust met de nodige instellingen voor het beheer van je privacy en de beveiliging van de computer. Zorg ervoor dat je de controle houdt over je persoonlijke gegevens en zelf bepaalt in hoeverre Windows 11 zicht heeft op je computergebruik. We loodsen je door de belangrijkste privacy- en beveiligingsinstellingen.

Zo laat je Windows 11 gewoon op Windows 10 lijken

Het is geen geheim dat Windows 11 er heel anders uitziet dan Windows 10. Voor sommige mensen kan zo’n overstap voor onoverzichtelijkheid zorgen. Daarom kan het een goed idee zijn om Windows 11 iets meer op Windows 10 te laten lijken. Met deze stappen moet dat lukken.

Problemen met je tweede monitor oplossen in Windows 11

Een tweede monitor aansluiten op je pc is niet ingewikkeld, maar het kan voorkomen dat het extra scherm niet wordt herkend. Er zijn uiteraard wat standaardstappen die je kunt zetten als hardware niet goed werkt. In het geval van een monitor, kun je controleren of de stekker er wel goed in zit. Ook kun je je pc een keer opnieuw opstarten, in de hoop dat je beeldscherm dan wel herkend wordt. Maar als dat allemaal niet lukt

©PXimport

Windows 11 personaliseren

Ben je recent overgestapt van Windows 10 naar Windows 11, dan zal het je direct opvallen dat het nieuwe besturingssysteem er net even wat anders uitziet. Vooral aan de taakbalk moeten veel Windows-gebruikers wennen. Ben je toch niet helemaal tevreden over hoe Windows 11 eruitziet, dan kun je het besturingssysteem personaliseren. Wij geven vier tips.

Windows 11: Taakbalk vergroten

Over de taakbalk gesproken: die kun je aanpassen. De taakbalk staat sinds de laatste Windows-versie in het midden, maar die kun je gemakkelijk weer naar de linkerkant schuiven, net zoals in Windows 10. Met deze hacks kun je de taakbalk ook vergroten.

Programma's verwijderen in Windows 11

Je Windows 11-computer schoonhouden hoeft geen lastige taak te zijn. Maar het is wel slim hier wat tijd aan te besteden. Regelmatig Windows 11 programma’s verwijderen die je niet nodig hebt is in elk geval iets dat kan helpen je computer lekker snel te houden en ruimte vrij te maken. In dit artikel lees je hoe je dat doet

Windows 11: Standaardbrowser instellen

Heb je Windows 11 net op je pc gezet, dan kun je niet om Edge heen, de browser van Microsoft zelf. Hoewel Edge draait op Chromium van Google en daarmee een beetje lijkt op Chrome, gebruik je misschien liever toch daadwerkelijk de browser van Google. Of natuurlijk een van de andere populaire browsers. Hoe kun je in Windows 11 een standaardbrowser instellen? We leggen het in dit artikel uit.

Windows 11-pc's duur? Dat valt mee! 

Pc-fabrikanten brengen computers met het nieuwe besturingssysteem uit. Daarnaast zijn er ook volop systemen met een gratis upgrade naar Windows 11 verkrijgbaar. Is je huidige computer aan vervanging toe en wil je dus een Windows 11-pc kopen? Dan vind je hier diverse betaalbare Windows 11-pc's. We hanteren hierbij een strikte prijsgrens van vijfhonderd euro. Hieronder een aantal modellen, in het artikel vind je ze allemaal

Windows 11 cursusbundel op Tech Academy

Via Tech Academy hebben we alvast een uitgebreide eerste starterscursus voor Windows 11 gemaakt. Zo weet je zeker dat je niets mist bij het upgraden en gebruiken van het systeem. Bestel het cursusboek, met inbegrepen online cursus, nu met een flinke korting.

▼ Volgende artikel
Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro
© ID.nl
Huis

Waar voor je geld: 5 e-readers met kleurenscherm voor minder dan 250 euro

Bij ID.nl zijn we gek op producten met een mooie prijs of die iets extra's of bijzonders te bieden hebben. Daarom gaan we een paar keer per week voor jullie op zoek naar leuke deals. Nu de avonden weer steeds vroeger donker worden en je vaker binnen zit, is lezen bij een leuke bezigheid. En met een mooie e-reader kan dat ook in kleur. Wij bekeken vijf betaalbare e-readers met kleurenscherm.

Kleuren‑e‑readers zijn relatief nieuw; ze combineren de batterijzuinigheid van elektronische inkt met een kleurenfilter dat magazines, strips en geïllustreerde kinderboeken tot leven brengt. Voor de Nederlandse markt zijn er nog niet heel veel modellen beschikbaar. Wij hebben vijf mooie exemplaren voor minder dan 250 euro op een rijtje gezet voor je.

Kobo Libra Colour - 7 inch

De Kobo Libra Colour is een 7 inch e‑reader met een E Ink Kaleido 3‑scherm. De zwart‑wit resolutie bedraagt 1264 × 1680 pixels en 300 ppi, terwijl kleuren worden weergegeven met 150 ppi. Je beschikt over 32 GB intern geheugen en een dual‑core processor van 2,0 GHz, waardoor pagina’s vlot worden ververst. Voor draadloze audioboeken of Bluetooth‑oortjes biedt de Libra Colour wifi (2,4 en 5 GHz) en Bluetooth 5.0, en bestanden worden geladen via USB‑C. Het apparaat is waterbestendig volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m diepte). De geïntegreerde ComfortLight PRO‑verlichting heeft instelbare helderheid en kleurtemperatuur.

Dankzij de fysieke bladerknoppen heb je maar één hand nodig om te lezen en met de instelbare lettertypes en paginamarges pas je het leescomfort aan. De accu van 2050 mAh levert volgens Kobo een leestijd van enkele weken per lading. Het toestel meet 144,6 × 161 × 8,3 mm en weegt 199,5 g. Dankzij het kleurenscherm is dit model aantrekkelijk voor strips, tijdschriften en kleurrijke kinderboeken, terwijl hij ook standaard ePub‑, PDF‑ en audiobookbestanden ondersteunt.

Kobo Clara Colour - 6 inch

Zoek je een compacte kleurene‑reader, dan is de Kobo Clara Colour met een 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm interessant. Het scherm biedt een resolutie van 1448 × 1072 pixels met 300 ppi voor zwart‑wit en 150 ppi voor kleuren. Dankzij een dual‑core processor (2,0 GHz) en 16 GB opslagruimte is er genoeg vermogen om romans of stripboeken te laden. De reader ondersteunt wifi (dual band) en Bluetooth zodat je audioboeken kunt streamen, en hij gebruikt USB‑C om op te laden. Kobo past ComfortLight PRO toe met instelbare kleurtemperatuur, en de reader is waterdicht volgens IPX8 (tot 60 minuten op 2 m).

De accu heeft een capaciteit van 1 500 mAh en levert bij gemiddeld gebruik tot zes weken leestijd. Dankzij 13 lettertypen en verschillende lettergroottes pas je het scherm volledig aan. Met afmetingen van 112 × 160 × 9,2 mm en een gewicht van 174 g past de Clara Colour in een jaszak. Het apparaat ondersteunt onder meer EPUB, PDF, MOBI en CBZ/CBR en kan via Bluetooth naar audioboeken luisteren. Het kleurenscherm maakt hem geschikt voor geïllustreerde kinderboeken, kaarten en kookboeken terwijl het compacte formaat ideaal is voor onderweg.

PocketBook Verse Pro Color - 6 inch

PocketBook positioneert de Verse Pro Color als een robuuste kleuren‑e‑reader voor veel lezers. Het 6 inch E Ink Kaleido 3‑scherm beschikt over een grijstintenresolutie van 1072 × 1448 pixels en een kleurenlaag met 536 × 724 pixels. Daardoor krijgen stripillustraties en grafieken 4 096 kleuren te zien terwijl zwart‑wittekst scherp blijft met 300 ppi. De quad‑core processor (1,8 GHz) en 1 GB RAM zorgen voor soepele bladwisselingen, en met 16 GB opslagruimte kun je duizenden e‑books bewaren. Via de USB‑C‑poort en wifi en Bluetooth laad je gemakkelijk bestanden of luister je naar audioboeken.

PocketBook levert SMARTlight, een voorgrondverlichting waarmee je zowel helderheid als kleurtemperatuur aanpast. De reader draait op Linux en ondersteunt talloze formaten zoals ACSM, EPUB, PDF, DOCX en CBR/CBZ. Dankzij text‑to‑speech kun je boeken laten voorlezen. De 2100 mAh‑batterij biedt volgens PocketBook tot een maand leesplezier. De behuizing (108 × 156 × 7,6 mm, 182 g) is waterdicht volgens IPX8, zodat je bij het zwembad kunt lezen. Een G‑sensor draait pagina’s automatisch mee als je het apparaat kantelt. Kortom, de Verse Pro Color levert kleuren‑e‑ink in een handzaam formaat met brede bestands­ondersteuning.

PocketBook Era Color - 7 inch

Met een groter kleurenscherm en ingebouwde luidspreker richt de PocketBook Era Color zich op lezers die audioboeken willen luisteren zonder externe headset. Het 7 inch E Ink Kaleido 3‑display heeft een grijstintenresolutie van 1264 × 1680 pixels en een kleurresolutie van 632 × 840 pixels met 300/150 ppi. Dit zorgt voor scherpe tekst en kleurrijke afbeeldingen. De reader gebruikt een quad‑core processor (1,8 GHz) met 1 GB RAM en biedt 32 GB interne opslag. Het besturingssysteem is gebaseerd op Linux en ondersteunt een groot aantal ebook‑ en stripformaten.

Met dual‑band wifi, Bluetooth 5.4 en USB‑C met OTG‑functie koppel je eenvoudig draadloze hoofdtelefoons, luister je naar audioboeken of speel je muziek via de ingebouwde mono‑luidspreker. De SMARTlight‑voorgrondverlichting laat je zowel helderheid als kleurtemperatuur instellen. Dankzij de 2500 mAh accu en het efficiënte E‑Ink‑scherm is volgens PocketBook een maand gebruik mogelijk. Het apparaat is IPX8‑waterbestendig en uitgerust met een g‑sensor, coversensor en speakers. Met afmetingen van 134,3 × 155 × 7,8 mm en een gewicht van 235 g is de Era Color iets groter maar nog steeds draagbaar. De fysieke bladerknoppen zorgen voor comfortabel lezen, terwijl de ingebouwde spraakfunctie tekst kan voorlezen.

Tolino Vision Color - 7 inch

De Tolino Vision Color is een Duitse die dezelfde hardware heeft als de Kobo Libra Colour maar een eigen Android‑softwarelaag gebruikt. Volgens een productaankondiging biedt het apparaat een 7 inch E Ink Kaleido 3‑scherm met een zwart‑witresolutie van 1264 × 1680 pixels (300 ppi) en 150 ppi voor kleuren. De reader heeft fysieke bladerknoppen naast het aanraakscherm en gebruikt een MediaTek MT8113T‑dual‑core processor (2,0 GHz), 1 GB RAM en 32 GB interne opslag. Een 2050 mAh batterij voorziet de Vision Color van stroom, terwijl de ComfortLight PRO‑verlichting de kleurtemperatuur aanpast.

Het toestel biedt wifi en Bluetooth 5.0 zodat je audioboeken kunt streamen, en het is IPX8‑waterbestendig. Tolino gebruikt Android, waardoor je afhankelijk bent van de Tolino‑boekwinkel maar via de Tolino‑cloud kunt synchroniseren met diverse Duitse boekhandels. Een stylus is optioneel verkrijgbaar voor handschrift en aantekeningen. De Vision Color ondersteunt ePub, PDF en andere standaard‑e‑bookformaten en biedt toegang tot de HotSpots van Deutsche Telekom. Dit apparaat is in Nederland nog beperkt verkrijgbaar; een Duitse webwinkel verkoopt het voor ongeveer € 180,68 (incl. btw). Omdat Kieskeurig nog geen productpagina heeft, is het toestel alleen via buitenlandse winkels te vinden.

▼ Volgende artikel
Kan je iPhone ook virussen krijgen?
© ID.nl
Huis

Kan je iPhone ook virussen krijgen?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: ja en nee. Een iPhone wordt niet snel besmet met traditionele malware, maar dat betekent niet dat hij onkwetsbaar is voor hackers en cybercriminelen. En daarbij is het grootste risico niet iOS. Nee, het grootste risico ben je zelf…

Dit artikel in het kort

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onkwetsbaar. Toch richten de meeste aanvallen zich niet op iOS zelf, maar op de zwakste schakel. En dat is jouw gedrag: dat ene moment dat je klikt, scant of downloadt zonder nadenken. In dit artikel lees je hoe criminelen te werk gaan, waaraan je kunt merken dat er iets mis is met je iPhone en hoe je je telefoon kunt beschermen tegen malware, phishing en andere digitale risico's.

Hoe raakt je iPhone besmet?

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet tegen wat je zelf doet – en daar spelen kwaadwillenden op in. Het gaat vaak mis bij iets wat volkomen normaal lijkt: een link openen, een QR-code scannen of een agenda-uitnodiging accepteren kan al genoeg zijn om gegevens prijs te geven. Dit zijn de zes meest voorkomende manieren waarop je iPhone geïnfecteerd kan worden:

1: Zero-click en zero-day-aanvallen

De meest geavanceerde aanvallen gebruiken lekken in iOS die nog niet door Apple of beveiligingsonderzoekers zijn ontdekt. Via zo'n kwetsbaarheid kan spyware worden geïnstalleerd nog vóórdat er een update beschikbaar is.

Een zero-click-aanval gaat nog verder: jij hoeft niets aan te raken. Eén kwaadaardig iMessage-bericht of zelfs een gemiste FaceTime-oproep kan al genoeg zijn om toegang tot je toestel te krijgen.

De beste verdediging is simpel maar belangrijk: installeer updates direct zodra ze beschikbaar zijn (Instellingen > Algemeen > Software-update) en zet Automatische updates aan.

2: Quishing: malafide QR-codes

QR-codes worden soms vervangen door valse exemplaren die naar een nepsite met gemeentelogo of parkeerdienst leiden. Controleer altijd de link die de Camera-app toont voordat je op 'open' tikt, en laat dubieuze adressen desnoods scannen met een tool zoals Scamio.

Lees ook: Zo herken je verdachte QR-codes op parkeerautomaten en laadpalen

 3: Kwaadaardige configuratieprofielen

Een configuratieprofiel is een bestand waarmee instellingen op een iPhone of iPad in één keer kunnen worden aangepast. Zo'n profiel bepaalt bijvoorbeeld welke wifi-netwerken worden gebruikt, welke apps mogen worden geïnstalleerd of welke websites worden geblokkeerd. Bedrijven en scholen gebruiken configuratieprofielen vaak om meerdere toestellen tegelijk te beheren.

Ook kwaadwillenden kunnen zo'n profiel aanbieden, bijvoorbeeld via een link in een phishingbericht. Zodra je het installeert, krijgt de afzender toegang tot je netwerkverkeer of kan hij extra apps laten installeren. Controleer daarom altijd de herkomst voordat je een profiel accepteert, en verwijder onbekende profielen via Instellingen > Algemeen > VPN en apparaatbeheer.

4: Nagemaakte wifi-netwerken

Criminelen zetten daarnaast nepwifinetwerken op met namen als 'Airport_Free_WiFi' of 'NS_Gratis_Wifi_In_De_Trein'. Maak je daar verbinding mee, dan kan al je internetverkeer worden onderschept en kunnen je wachtwoorden of persoonlijke gegevens eenvoudig worden buitgemaakt. Gebruik op openbare wifi een VPN, bijvoorbeeld via Bitdefender Mobile Security, zodat je verbinding versleuteld blijft.

5: Malafide agenda-uitnodigingen

Krijg je een vreemde agenda-uitnodiging die je niet herkent? Verwijder die, want er zitten vaak phishinglinks in. De veiligste manier is om de hele ongewenste agenda te wissen zonder op links of knoppen in de afspraak te tikken. Druk ook niet op 'Weiger', want daarmee laat je de afzender weten dat je account actief is, wat juist tot meer spam leidt. Controleer bij twijfel onderaan in je agenda-instellingen welke kalenders zijn toegevoegd en verwijder alles wat je niet herkent.

6: AirDrop-spam

AirDrop is ideaal wanneer je snel en draadloos foto's, documenten, video's of zelfs wachtwoorden of passkeys wilt delen – of ontvangen. Voor hackers is dit ook een aantrekkelijke ingang in je iPhone. Stel, je hebt net iets gedeeld of ontvangen via AirDrop, bijvoorbeeld foto's tijdens een concert. Misschien heb je daarvoor in de instellingen Iedereen gedurende 10 minuten geselecteerd. Zet je dat na het delen of ontvangen niet uit, dan blijft je iPhone dus nog tien minuten zichtbaar voor iedereen. Beter is het om, vooral op drukke plekken, AirDrop in te stellen op Alleen contacten of zelfs te kiezen voor Ontvangen uit.

Let op met AirDrop

Als AirDrop is ingesteld op Iedereen gedurende 10 minuten, kunnen onbekenden jouw toestel zien en je iets sturen, maar er wordt niets automatisch ontvangen. Je krijgt altijd eerst een melding met een voorbeeld van wat iemand wil delen, bijvoorbeeld een foto of document. Pas wanneer je op Accepteren tikt, wordt het bestand opgeslagen.

Het gevaar zit in de verleiding om tóch te klikken. Aanvallers sturen soms misleidende of schokkende beelden met een naam die je nieuwsgierig maakt. Accepteer je zo'n bestand en open je het daarna, dan kan het een link of document bevatten dat je naar een phishingpagina leidt of schadelijke code uitvoert.

Zo merk je dat er iets mis is met je iPhone

Als je iPhone besmet of gehackt is, verschijnt er geen knipperende pop-up om je dat te vertellen. De signalen zijn subtiel – maar herkenbaar als je weet waar je op moet letten. Dit zijn de zeven meest voorkomende aanwijzingen dat je iPhone geïnfecteerd kan zijn.

1: De batterij raakt opvallend snel leeg

Malware kan continu draaien en daardoor veel stroom verbruiken. Controleer in Instellingen > Batterij welke apps dat doen. Let vooral op apps die veel actief zijn op de achtergrond, zeker als ze daar geen reden voor hebben. Een weerapp die acht uur blijft draaien terwijl je hem niet gebruikt, is bijvoorbeeld niet normaal.

2: Je dataverbruik schiet omhoog

Spyware stuurt ongemerkt gegevens door naar servers van aanvallers. Dat zie je vaak terug in Instellingen > Mobiel netwerk. Daar kun je, als je een stukje naar onder scrolt, bij Mobiele data zien of het dataverbruik ineens hoger ligt dan normaal. Let op opvallende pieken in datagebruik, onbekende apps of vreemde pictogrammen. Een simpele tool of een spel dat je zelden opent, hoort geen gigabytes aan data te verbruiken.

3: Apps crashen of lopen vast

Malware kan problemen geven met iOS of andere apps. Als apps vaak opnieuw opstarten of het toestel warm wordt, is dat verdacht.

4: Er verschijnen pop-ups of advertenties buiten Safari om

iOS hoort reclamevrij te zijn. Zie je ineens advertenties op je beginscherm of in instellingen, dan zit er waarschijnlijk adware achter.

5: Er staan onbekende apps of profielen op je toestel

Sommige aanvallers installeren via een lek of misleidende link een app die er betrouwbaar uitziet, maar in werkelijkheid data doorstuurt of instellingen wijzigt. Kijk daarom regelmatig in de Appbibliotheek of er iets tussen staat wat je niet kent. Verwijder verdachte apps meteen; op een iPhone worden daarmee ook de bijbehorende gegevens gewist. Heb je het toestel tweedehands gekocht of vertrouw je het niet helemaal, dan is een volledige fabrieksreset de veiligste keuze.

6: Je toestel is mogelijk gejailbreakt

Bij een jailbreak wordt een deel van Apple's beveiliging uitgezet om functies vrij te geven die normaal niet zijn toegestaan. Dat lijkt handig, maar maakt het systeem kwetsbaar voor apps met te veel rechten. Als je nooit bewust een jailbreak hebt uitgevoerd en toch apps als Cydia, Sileo, or Checkra1n ziet, is dat een teken dat iemand heeft geknoeid met je iPhone.

7: Je ziet vreemde uitgaande oproepen

Een gehackt toestel kan worden ingezet om spam te versturen of te bellen naar dure servicenummers. Kijk in je berichten en belgeschiedenis of er iets geks tussen staat.

Denk je dat je iPhone besmet is? Dit kun je doen

Merk je dat je iPhone zich vreemd gedraagt, begin dan met een eenvoudige reset van je browsergegevens. Open Instellingen > Apps > Safari en kies Wis geschiedenis en websitedata. Daarmee verwijder je tijdelijke bestanden en scripts die schadelijk kunnen zijn. Herstart daarna het toestel.

Blijven de problemen terugkomen, herstel dan een eerdere iCloud-reservekopie van vóór het moment waarop het misging. Helpt dat ook niet, dan is een fabrieksreset de veiligste manier om alle sporen van malware te verwijderen. Dat doe je via Instellingen > Algemeen > Stel opnieuw in > Wis alle inhoud en instellingen. Je iPhone wordt dan teruggezet naar de oorspronkelijke staat. Omdat alles gewist wordt, verdwijnt ook eventuele malware verdwijnt mee.

Zoals altijd geldt: voorkomen is beter dan genezen

De beste beveiliging blijft een combinatie van gezond verstand en actuele software. Zet automatische updates aan via Instellingen > Algemeen > Software-update > Automatische updates. Zo worden veiligheidslekken gedicht voordat ze misbruikt kunnen worden.

Gebruik op openbare netwerken altijd een VPN, en controleer verdachte links met een analyse-tool voordat je klikt. Wie extra zekerheid wil, kan een beveiligingsapp installeren die phishinglinks en onveilige wifi-verbindingen blokkeert.

Conclusie

Een iPhone is goed beveiligd, maar niet onschendbaar. De meeste risico's ontstaan niet door fouten in iOS, maar door wat jij doet: op een verkeerde link tikken, een uitnodiging openen of een netwerk gebruiken dat niet te vertrouwen is.

Wie zijn toestel up-to-date houdt, links kritisch bekijkt en een VPN gebruikt op openbare wifi, verkleint de kans op misbruik of datadiefstal aanzienlijk. iOS doet veel om je te beschermen, maar waakzaamheid blijft nodig.