Heb jij Windows 11 al te pakken? Sinds oktober 2021 kunnen pc-gebruikers upgraden naar het nieuwe besturingssysteem van Microsoft. Je kunt inmiddels ook Windows 11-laptops kopen. Maar wat is er nieuw? Kun je überhaupt upgraden? En wat is er met die TPM-chip die je nodig hebt? Hier vind je alles wat je moet weten over Windows 11.

Windows 11: toch een opvolger voor Windows 10

Apetrots was Microsoft bij de aankondiging van Windows 10: het zou de allerlaatste Windows-versie worden, niet omdat het bedrijf ermee ophield, maar omdat kleine updates de toekomst waren. En plots was daar het grote nieuws: tóch een nieuwe versie, en wel Windows 11. 

En dat heeft nogal wat implicaties. Zo zijn er aanvullende systeemeisen, waardoor niet elke pc die Windows 10 draait ook geüpgraded kan worden. En hoewel de upgrade naar Windows 10 voor verreweg de meeste gebruikers soepeltjes verliep, waren er toch genoeg mensen die tegen problemen aanliepen - ook dat zal bij de Windows 11-upgrade niet anders zijn. 

©PXimport

Windows 11: wat is er nieuw? 

Maar wat is er eigenlijk nieuw aan Windows 11? Ten eerste heeft het besturingssysteem een nieuw likje verf gekregen. De tegels die Microsoft in Windows 8 introduceerde zijn verdwenen. Daarmee oogt het systeem ook meteen wat minder klinisch; op de redactie vonden we het een beetje een mix tussen Windows 7 en Windows Vista, maar dan wel met het beste van beide werelden. Niet verkeerd dus, al blijft dat een kwestie van smaak. 

Onder de motorkap is meer veranderd. Zo zijn functies rondom het aanraakscherm minder belangrijk gemaakt dan in Windows 8(.1) en 10 het geval was. In Windows 11 is het mogelijk om Android-apps te draaien: handig voor degenen die toch op een touchscreen werken. Verder zit Microsoft Teams flink diep in het besturingssysteem gebouwd, en krijgt de Edge-browser een grote update. 

Meer over de nieuwe functies van Windows 11 vind je in dit artikel. 

Benieuwd naar de extra functies binnen Windows 11? Die vind je hier. 

Is mijn PC geschikt voor Windows 11? 

Met de extra systeemeisen is het nog helemaal niet zeker dat je je Windows 10-machine op 5 oktober zomaar kunt upgraden. Oude pc's en laptops kunnen tegen het processor-probleem aanlopen: in eerste instantie is een 8e-generatie Intel Core-chip nodig, of een Ryzen 2000 of hoger. Het kan zomaar zijn dat die lijst nog wordt uitgebreid, maar een relatief nieuwe processor is voorlopig dus nog wel een vereiste. 

Microsoft lanceert binnenkort een tool waarmee je kunt checken of jouw pc geschikt is voor Windows 11, de PC Health Check App. Hier lees je daar meer over. 

Windows 11: de TPM-chip

Er is veel te doen over de TPM-chip die je nodig het om Windows 11 te kunnen draaien. TPM staat voor Trusted Platform Module. Simpel gezegd gaat het om een chip die allerlei veiligheidszaken voor zijn rekening neemt. Microsoft vereist officieel een TPM2.0-chip in combinatie met Secure Boot. 

Er zijn wel wat omwegen te vinden om toch Windows 11 te kunnen draaien zonder de strenge systeemeisen, maar in hoeverre de ondersteuning dan volledig is, is altijd afwachten. 

Meer over TPM en de zin en onzin van de chip lees je in dit artikel. 

©PXimport

Windows 11 installeren

Wil je alvast aan de slag met Windows 11? Dat kan, ook als je de upgrade nog niet automatisch binnenkrijgt! Via het Windows Insider-programma kun je een eerste versie van het besturingssysteem downloaden. Houd wel even een paar dingen in het achterhoofd. 

Let er wel op dat vroege versies van besturingssystemen zoals deze kunnen nog wat buggy kunnen zijn, en vastlopers of crashes zijn niet helemaal uit te sluiten. Maak dus altijd een goede back-up voor je de upgrade uitvoert. 

In dit artikel lees je hoe je jezelf aanmeldt voor het Windows Insider-programma en Windows 11 downloadt en installeert. 

Windows 11: nu al een nieuwe pc of laptop kopen?

Windows 11 draait dus niet zomaar op pc's en laptops die nu op Windows 10 draaien. Als jouw apparaat niet aan de systeemeisen voldoet, kun je beslissen om nu alvast een nieuwe te kopen. Dan weet je zeker dat je in oktober de upgrade kunt uitvoeren. 

Maar is dat wel nodig? En is het überhaupt wel een goed idee, nu alles nog ietwat vaag is? In dit artikel zetten we de voors en tegens op een rijtje. 

Windows 11: schone installatie

Als je gaat upgraden naar Windows 11, worden je bestanden en instellingen netjes meegenomen. Althans, als je dat wil. Je kunt er ook voor kiezen om met een schone lei te beginnen. Dat heet een schone installatie: het oude systeem wordt overschreven en het nieuwe wordt zonder poespas geïnstalleerd. 

Het nadeel hiervan is duidelijk: alle programma's, bestanden in instellingen die je niet in een back-up hebt staan, zijn voorgoed verdwenen. Het grote voordeel is dat alle nutteloze, vertragende bestanden van je pc of laptop worden gehaald. Je machine is opeens weer bijna net zo snel als toen 'ie uit de winkel kwam. 

In dit artikel lees je meer over de voors en tegens van een schone installatie, en hoe je hem uitvoert.

©PXimport

Windows 11: BIOS, Veilige Modus en God Mode

Het is altijd handig om te weten hoe je in het BIOS van je systeem komt, en hoe je je apparaat in de veilige modus opstart, maar helemaal na een systeemupgrade - het is immers niet helemaal uitgesloten dat er dingen verkeerd gaan. Het binnenkomen van je BIOS hangt een af van het moederbord dat je in je pc of laptop hebt zitten. Voor de Veilig Modus geldt dat dat voor elk apparaat hetzelfde is. 

God Mode is de ietwat overdreven benaming voor een instellingenmenu waarin je zaken kunt aanpassen die voor een gewone gebruiker niet bereikbaar zijn. Door de functie aan te zetten wordt een map aangemaakt met snelkoppelingen naar geavanceerde instellingen. Ook in Windows 11 kun je de functie weer activeren. 

Hoe je het BIOS binnenkomt, vind je in dit artikel. 

Hoe je de Veilige Modus inkomt lees je hier. 

Hoe je God Mode activeert is hier te vinden. 

Windows 11: het contextuele menu

Rechtsklikken op een bestand of map binnen Windows geeft je toegang tot een hoop functies, dat weet elke pc-gebruiker. Dit 'contextuele menu' is in Windows 11 iets anders ingedeeld, zoals dat bij de meeste Windows-versies het geval was. Wat moet je weten over het nieuwe 'rechtermuisknopmenu'? En waarom is eigenlijk alles weer veranderd? Je leest het in het artikel Menuknoppen in Windows 11. 

Windows 11: schermtoetsenbord

Hoewel Windows 11 niet net zo erg als zijn voorgangers (en dan vooral Windows 8) leunt op mogelijk gebruik via een touchscreen, zijn de handige aanraakfuncties zeker niet verdwenen. Een van de belangrijkste functies is het schermtoetsenbord. In Windows 11 kun je dat toetsenbord behoorlijk goed aan je eigen wensen aanpassen. Hoe je dat doet lees je in het artikel over het schermtoetsenbord in Windows 11. 

Windows 11: screenshot maken

Een screenshot maken doe je met de knop Print Screen op je toetsenbord, dat weten we allemaal. Maar er zijn tegenwoordig ook andere manieren om (een deel van) je scherm te delen of te bewaren. Ook in Windows 11 heb je verschillende opties. Meer daarover vind je in het artikel over screenshots maken in Windows 11. 

Windows 11: Microsoft Start

Samen met Windows 11 rolt Microsoft een nieuwe functie uit, genaamd Microsoft Start. Dat is een soort persoonlijke nieuwsfeed, vergelijkbaar met wat het bedrijf ooit met MSN probeerde, en wat bijvoorbeeld Google al langer doet op smartphones. Microsoft leert welke onderwerpen je interessant vindt en geeft je op basis daarvan een lijst met nieuws en andere artikelen die je misschien wel wil lezen. 

Microsoft Start is ingebouwd in Windows 11. De basisversie van Start vind je op de website van MSN. Ook is er een stand-alone app voor je smartphone. Je leest er meer over in het artikel over Microsoft Start. 

©PXimport

Privacy- en beveiligingsinstellingen in Windows 11

Windows 11 is uitgerust met de nodige instellingen voor het beheer van je privacy en de beveiliging van de computer. Zorg ervoor dat je de controle houdt over je persoonlijke gegevens en zelf bepaalt in hoeverre Windows 11 zicht heeft op je computergebruik. We loodsen je door de belangrijkste privacy- en beveiligingsinstellingen.

Zo laat je Windows 11 gewoon op Windows 10 lijken

Het is geen geheim dat Windows 11 er heel anders uitziet dan Windows 10. Voor sommige mensen kan zo’n overstap voor onoverzichtelijkheid zorgen. Daarom kan het een goed idee zijn om Windows 11 iets meer op Windows 10 te laten lijken. Met deze stappen moet dat lukken.

Problemen met je tweede monitor oplossen in Windows 11

Een tweede monitor aansluiten op je pc is niet ingewikkeld, maar het kan voorkomen dat het extra scherm niet wordt herkend. Er zijn uiteraard wat standaardstappen die je kunt zetten als hardware niet goed werkt. In het geval van een monitor, kun je controleren of de stekker er wel goed in zit. Ook kun je je pc een keer opnieuw opstarten, in de hoop dat je beeldscherm dan wel herkend wordt. Maar als dat allemaal niet lukt? 

©PXimport

Windows 11 personaliseren

Ben je recent overgestapt van Windows 10 naar Windows 11, dan zal het je direct opvallen dat het nieuwe besturingssysteem er net even wat anders uitziet. Vooral aan de taakbalk moeten veel Windows-gebruikers wennen. Ben je toch niet helemaal tevreden over hoe Windows 11 eruitziet, dan kun je het besturingssysteem personaliseren. Wij geven vier tips.

Windows 11: Taakbalk vergroten

Over de taakbalk gesproken: die kun je aanpassen. De taakbalk staat sinds de laatste Windows-versie in het midden, maar die kun je gemakkelijk weer naar de linkerkant schuiven, net zoals in Windows 10. Met deze hacks kun je de taakbalk ook vergroten.

Programma's verwijderen in Windows 11

Je Windows 11-computer schoonhouden hoeft geen lastige taak te zijn. Maar het is wel slim hier wat tijd aan te besteden. Regelmatig Windows 11 programma’s verwijderen die je niet nodig hebt is in elk geval iets dat kan helpen je computer lekker snel te houden en ruimte vrij te maken. In dit artikel lees je hoe je dat doet. 

Windows 11: Standaardbrowser instellen

Heb je Windows 11 net op je pc gezet, dan kun je niet om Edge heen, de browser van Microsoft zelf. Hoewel Edge draait op Chromium van Google en daarmee een beetje lijkt op Chrome, gebruik je misschien liever toch daadwerkelijk de browser van Google. Of natuurlijk een van de andere populaire browsers. Hoe kun je in Windows 11 een standaardbrowser instellen? We leggen het in dit artikel uit.

Windows 11-pc's duur? Dat valt mee! 

Pc-fabrikanten brengen computers met het nieuwe besturingssysteem uit. Daarnaast zijn er ook volop systemen met een gratis upgrade naar Windows 11 verkrijgbaar. Is je huidige computer aan vervanging toe en wil je dus een Windows 11-pc kopen? Dan vind je hier diverse betaalbare Windows 11-pc's. We hanteren hierbij een strikte prijsgrens van vijfhonderd euro. Hieronder een aantal modellen, in het artikel vind je ze allemaal. 

Bij ID.nl zijn we gek op producten waar je niet de hoofdprijs voor betaalt. Daarom speurt de redactie een aantal keer per week naar zulke deals. In de categorie klussen in en om het huis hebben we deze keer vijf goede schuurmachines voor je gevonden.

Een schuurmachine gebruik je om oppervlakken glad te maken, verf of lak te verwijderen, of hout voor te bereiden op verdere afwerking. Het apparaat schuurt met roterende of trillende bewegingen en is handig bij houtbewerking, meubelrenovatie of het opknappen van deuren en kozijnen. De redactie van ID.nl zocht en vond vijf exemplaren voor een goede prijs.

Makita DBO180ZJ

Deze Makita schuurmachine handig als je wat bewegingsvrijheid nodig hebt. Geen snoer dat in de weg zit of een verlengsnoer dat nét te kort is. Je klikt een 18V Makita accu erin en kunt direct aan de slag. Het schuurblad van deze Makita draait rond én beweegt tegelijkertijd in kleine ellipsvormige (excentrische) cirkels. Hierdoor schuur je gelijkmatig zonder zichtbare schuurkringen, en dat maakt dit type vooral geschikt voor het fijn afwerken van hout, metaal of laklagen. Het lichte gewicht en de ergonomische vorm zorgen dat je de machine zelfs met één hand kunt bedienen, zonder dat je snel moe wordt. Dit model is vooral fijn als je al Makita-accu’s hebt liggen, want hij wordt zonder accu geleverd.

Makita BO3710

Wie graag netjes werkt, zonder al te veel lawaai of trillingen, vindt in deze Makita BO3710 een stille kracht. Hij is niet opvallend in uiterlijk, maar tijdens het schuren merk je meteen dat hij z’n werk serieus neemt. De rechthoekige zool maakt hem ideaal voor grotere oppervlakken zoals deuren, kasten of vensterbanken. Wat fijn is: je hoeft geen kracht te zetten, de machine doet het werk. Je hoeft hem alleen maar rustig over het oppervlak te bewegen. Hij laat geen krassen achter, ook niet op kwetsbaarder hout. En hij is stil genoeg om binnen te gebruiken zonder dat de hele buurt meeluistert. Hij ligt goed in de hand en blijft ook bij langer gebruik prettig om mee te werken. Voor wie het schuren graag rustig, secuur en zonder poeha aanpakt, is dit een uitstekende keuze.

Einhell TH‑OS 1016

De Einhell TH-OS 1016 is een typische 'even-snel-pakken'-machine. Als je een hoekje wilt bijwerken, een kleine beschadiging wil gladmaken of een randje verf moet verwijderen, dan is dit apparaat je vriend. Door z’n driehoekige zool kom je makkelijk in smalle hoeken en langs randen waar grotere schuurmachines moeite mee hebben. Hij is licht en eenvoudig te bedienen, zelfs als je geen ervaren klusser bent. En ondanks z’n bescheiden formaat en prijs, voelt hij verrassend stevig aan. Voor kleine karweitjes is dit eigenlijk alles wat je nodig hebt. Je hoeft hem niet op te bergen in een kast, want hij past gewoon in een lade of gereedschapskist. Het is een eenvoudig apparaat dat doet wat het moet doen, zonder poespas.

DeWalt DWE6423

Deze DeWalt schuurmachine is misschien wel de beste balans tussen kracht en comfort. Perfect voor grotere klussen waarbij je langere tijd aan het werk bent. De rubberen grip ligt goed in de hand en helpt om trillingen te dempen. Met zijn 125 mm schijfoppervlak schuur je snel grote delen weg, maar het apparaat blijft precies genoeg om ook bij de afwerking mooi werk te leveren. Je merkt dat hier goed is nagedacht over gebruiksgemak: de aan-uitknop zit op een logische plek, het stofopvangsysteem werkt behoorlijk goed en hij is stil. Een solide keuze voor wie regelmatig wil schuren zonder elke keer met zware, logge machines te moeten werken.

PARKSIDE Accu-excenterschuurmachine

Deze schuurmachine van PARKSIDE is vooral handig als je af en toe iets kleins moet schuren en niet te veel wilt uitgeven. Hij is licht, makkelijk vast te houden en komt dankzij zijn compacte formaat goed in hoeken en langs randen. Wat hem 'multifunctioneel' maakt, is de mogelijkheid om verschillende schuurzolen te gebruiken. Daarmee kun je van alles aanpakken: een schilderijtje opschuren, een hoekje verf verwijderen of een kastdeur gladmaken. Je moet geen professioneel apparaat verwachten, maar voor simpele klussen is hij meer dan voldoende. En omdat hij zo weinig kost, is het een prima keuze als je af en toe iets wilt bijwerken zonder meteen een duur merk aan te schaffen. Handig als tweede machine of voor beginnende klussers die gewoon iets praktisch zoeken.

Vier op de tien Nederlanders gebruiken ChatGPT, blijkt uit onderzoek van Telecompaper. Daarvan kiest 87 procent voor de gratis versie. Die blijkt voor de meesten ruim voldoende – mits je weet hoe je de tool slim inzet. Met deze tien tips haal je alles uit de gratis variant van ChatGPT.

Lees ook: ChatGPT onder de knie: zo word je een promptprofessional

1. Stel gerichte vragen

Wie zomaar wat typt, krijgt een antwoord dat alle kanten op kan gaan. Begin daarom met een duidelijke vraag of opdracht. Noem drie eenvoudige pasta­gerechten die binnen 20 minuten klaar zijn werkt bijvoorbeeld beter dan Vertel iets over pasta. Wees ook niet bang om tussendoor verder te vragen of je opdracht te verfijnen. ChatGPT onthoudt binnen een gesprek wat je eerder vroeg, zolang je in hetzelfde chatvenster blijft. 

©ID.nl

2. Geef ChatGPT een rol (zoals docent of tekstschrijver)

Je kunt ChatGPT laten denken als een docent, redacteur of programmeur, afhankelijk van wat je nodig hebt. Begin je vraag bijvoorbeeld met: Doe alsof je een leraar bent die uitlegt hoe fotosynthese werkt aan een kind van 10. Of: Je bent een tekstschrijver. Verbeter deze alinea op stijl en duidelijkheid. Zo krijg je antwoorden die beter aansluiten bij je doel.

Tip: Alle afbeeldingen in dit artikel kun je aanklikken om ze groter te bekijken. 👇🏻

©ID.nl

Tien x rollenspel

3. Gebruik ChatGPT om mee te sparren

De gratis versie is niet alleen handig om feitelijke informatie te vinden, maar ook om mee te denken als je even vastloopt of om je op nieuwe ideeën te brengen. Denk aan: Hoe pak ik een introductie aan voor een workshop over digitale veiligheid? of Geef vijf originele tekstjes voor op een verjaardagskaart. Zie de suggesties die ChatGPT dan geeft vooral als een middel om je op nieuwe ideeën brengen.

4. Laat ChatGPT samenvatten of herschrijven

Heb je een lange tekst gekregen, zoals een rapport, artikel of e-mail? Of een tekst die je niet helemaal snapt omdat het taalgebruik te ingewikkeld is? Vraag ChatGPT om een samenvatting in gewone taal, zodat je snel begrijpt waar het over gaat. Andersom kan ook: als je zelf zo'n tekst hebt geschreven, kun je ChatGPT vragen om het korter, vriendelijker of zakelijker te maken.

5. Knip grote opdrachten op in kleinere stappen

Een complexe opdracht werkt vaak beter als je die opknipt. Begin klein en bouw op. Wil je bijvoorbeeld een sollicitatiebrief laten schrijven? Vraag dan eerst: Wat zijn de belangrijkste elementen van een goede sollicitatiebrief voor functie X? Je kunt daar eventueel iets aan toevoegen als Geef een beknopt lijstje met elementen. Je hoeft het verder nog niet uit te werken. Laat daarna pas een opzet maken. Zo houd je meer controle over het resultaat en kun je tijdig bijsturen wanneer dat nodig is.

©ID.nl

6. Weet wat de gratis versie wel en niet kan

De gratis versie werkt standaard met GPT‑4o. Deze versie heeft een kennisbasis tot oktober 2023, dus recente ontwikkelingen of nieuws van ná dat punt kent het model niet. Als gratis gebruiker mag je maar een beperkt aantal berichten met GPT‑4o sturen binnen een periode van vijf uur. Is die limiet bereikt, dan krijg je een melding. ChatGPT schakelt dan automatisch over op GPT‑4.1 mini – een lichtere variant met iets minder rekenkracht. Je merkt dat soms aan antwoorden die wat oppervlakkiger zijn of minder duidelijk opgebouwd. Controleer daarom altijd zelf of feiten kloppen. Goed om te weten: dat overschakelen kan ook gebeuren wanneer ChatGPT tijdelijk overbelast is door veel gebruikers tegelijk.

7. Zet ChatGPT in als taalhulp bij spelling of vertaling

Twijfel je over spelling, grammatica of interpunctie? ChatGPT helpt je bij het corrigeren van zinnen. Je kunt ook vragen naar het verschil tussen vergelijkbare woorden of hulp krijgen bij vertalen tussen bijvoorbeeld Nederlands en Engels – inclusief uitleg.

©ID.nl

8. Voeg je eigen kennis toe voor betere resultaten

ChatGPT is goed in structureren en herschrijven, maar mist gezond verstand en actuele kennis. Daarom ontstaan de beste antwoorden wanneer jij zelf iets toevoegt: een eigen doel, situatie of voorkeur. Denk aan: Ik wil deze uitleg gebruiken voor een workshop over cybersecurity. Kun je hem korter maken voor beginners? In dit voorbeeld geef je aan waarvoor je de tekst wilt gebruiken (de workshop), voor wie hij bedoeld is (beginners) en wat je nodig hebt (een kortere versie). Zulke aanwijzingen helpen ChatGPT om met een antwoord te komen waar je echt iets aan hebt.

9. Bouw voort op eerder antwoorden in dezelfde chat

Je hoeft niet bij elke nieuwe vraag opnieuw te beginnen. Blijf je in hetzelfde chatvenster, dan kun je voortbouwen op eerdere antwoorden. Zo werk je stap voor stap toe naar een tekst, idee of plan dat steeds beter past bij wat je zoekt.

10. Houd het gesprek overzichtelijk

Als een chat te rommelig wordt, is het soms handiger om opnieuw te beginnen. In een nieuw venster houd je het gesprek overzichtelijk en voorkom je dat ChatGPT blijft terugkomen op eerdere dingen die niet meer relevant zijn.