Na een publieke bèta van ongeveer 3 maanden is iOS 11 eindelijk beschikbaar voor het grote publiek – het uitgelezen moment voor een review. Hier lees je wat iOS 11 jou als gebruiker te bieden heeft en welke veranderingen het met zich meebrengt.

Ontgrendelen

Wat je waarschijnlijk als eerste zal opvallen is de nieuwe animatie wanneer je de iPhone of iPad ontgrendelt. Het scherm licht in een vloeiende beweging van beneden naar boven op, terwijl het scherm in iOS 10 ‘gewoon’ aan ging. Hoewel het er mooier uitziet, zorgt het wel voor een beetje vertraging bij het inloggen. Sommige gebruikers hadden misschien liever een situatie als bij Android gezien, waarbij het scherm zo snel mogelijk het hoofdmenu laat zien nadat je inlogt met je vingerafdruk.

Achtergronden

Om in de cosmetische afdeling te blijven: iOS 11 brengt ook nieuwe achtergronden met zich mee. De planeet-achtergronden uit iOS 10 zijn vervangen met twee afbeeldingen van de Aarde en eentje van de Maan. De oude iOS-achtergronden zijn nog wel beschikbaar, evenals een nieuwe collectie van kleurrijke bloemen. Onderaan de lijst vinden we een stukje nostalgie: een matte achtergrond met daarop zes strepen in de kleuren van het oude Apple-logo.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Leuk exraatje: doordat de iPhone X een OLED-scherm heeft, gaat de batterij een stuk langer mee wanneer je de pikzwarte achtergrond kiest. Bij een OLED-scherm worden pixels die de kleur zwart moeten produceren simpelweg uitgezet, waardoor het scherm minder stroom gebruikt.

Iconen

De oplettende gebruiker zal al snel zien dat het icoon van de App Store is vernieuwd. Het icoon met liniaal, potlood en kwast heeft plaatsgemaakt voor drie stokjes in de vorm van de letter A. Ook is het icoon van Instellingen iets donkerder geworden en is het diepte-effect uit het Camera-icoon gehaald.

©PXimport

©PXimport

De getallen op de Klok-app zijn ook iets groter geworden en de informatie op het icoon van Agenda is groter en vetgedrukt. De stipjes om je bereik aan te geven zijn vervangen met balkjes. Vermoedelijk is dit gedaan om ruimte te maken voor de inkeping in de bovenkant van het scherm van de iPhone X.

Bedieningspaneel

De grootste en misschien wel handigste vernieuwing zit ‘m in het bedieningspaneel. Het is nu namelijk mogelijk om functies te verwijderen en toe te voegen aan het bedieningspaneel. Het bedieningspaneel bestaat nu nog maar uit één menu, waardoor je niet meer naar links of rechts kunt swipen. Wel kan het bedieningspaneel nu het hele scherm beslaan, vooral als je meerdere functies aan het paneel toevoegt.

©PXimport

©PXimport

Nieuw in het bedieningspaneel is de knop voor Niet storen tijdens autorijden, herkenbaar aan de knop met de auto. Bij het activeren van deze stand activeer je ook gelijk de nachtstand waardoor je telefoon geen trillingen of geluidssignalen geeft. Het grote voordeel van de stand Niet storen tijdens autorijden is dat je geen berichtmeldingen op je scherm krijgt die belangrijke route-informatie kunnen bedekken. Overigens wordt de stand niet automatisch geactiveerd bij het starten van een route via Kaarten of Google Maps, dit moet je zelf doen.

Het bedieningspaneel is verder volledig geoptimaliseerd voor 3D Touch. Veel van de functies die je toevoegt aan het paneel. Zo kun je hard drukken op het Timer-icoon om sneller een timer van enkele minuten in te stellen, zonder dat je hiervoor eerst de app moet openen. Je kon met behulp van 3D Touch al de zaklamp op verschillende helderheidsstanden zetten, maar nu heeft de Zaklamp 4 standen voor meer precisie.

Meer 3D Touch

In de afgelopen maanden hebben steeds meer apps van derde partijen 3D Touch in hun apps verwerkt. Zo kun in het hoofdmenu al gelijk doorklikken naar belangrijke snelkoppelingen in de app. Bekende apps als Shazam en Netflix kunnen inmiddels overweg met 3D Touch, evenals Marktplaats en zelfs de Biertegoed-app! Hoewel het ten tijde van de iPhone 6S meer op een gimmick leek, begint 3D Touch steeds meer een leuke toevoeging te worden van iPhone.

©PXimport

©PXimport

©PXimport

Compressie

Met de komst van iOS 11 en macOS High Serra introduceert Apple nieuwe vormen van compressie voor foto’s en video. Vanaf kan er gebruik worden gemaakt van H.265, waarmee foto’s en video’s ongeveer de helft aan ruimte zullen innemen op je iPhone, iPad of Mac, terwijl de kwaliteit toch behouden blijft.

Let wel op: de nieuwe compressie kan problemen met zich meebrengen als je het materiaal wat je schiet met je iPhone of iPad wil bewerken in bijvoorbeeld Windows. Als je regelmatig buiten het ecosysteem van Apple treedt kan het verstandig zijn om gewoon de traditionele compressie te gebruiken. Dit doe je bij Instellingen – Camera – Structuren. Selecteer hier Meest compatibel.

Opslag en apps

Over opslag gesproken: het beheer ervan is ook geoptimaliseerd in iOS 11. Het is nu mogelijk om te zien hoeveel ruimte apps, foto’s, media en email inneemt ten opzichte van je totale opslag. Dit kleurrijke overzicht zagen we al eerder in macOS. Dit zie je bij Instellingen – Algemeen – iPhone opslag.

©PXimport

©PXimport

In ditzelfde scherm is het nu ook mogelijk om apps op twee manieren te verwijderen. Door een app te selecteren kun je nu ook Ruim op selecteren. Hiermee verwijder je de app, maar behoudt je de data. Hierdoor blijven je instellingen bewaard en worden deze automatisch teruggezet als je in de toekomst de app weer downloadt. Onder de optie Ruim op vind je nog steeds de optie om de app volledig te verwijderen – dit is ook gewoon mogelijk door een icoon in het hoofdmenu langer in te houden en vervolgens op het kruisje te drukken.

SOS-noodmelding

De vergrendelknop heeft in iOS 11 een functie erbij gekregen: SOS-noodmelding. Door deze 5 keer snel in te drukken, activeer je de SOS-noodmelding. Hier kun je snel toegang krijgen tot je Medische ID en het alarmnummer. Bij Instellingen – SOS-noodmelding kun je instellen wie je SOS-contactpersonen zijn; deze personen krijgen automatisch een bericht als je de noodhulpdiensten belt. Ook kun je kiezen of de hulpdiensten automatisch worden gebeld nadat je 5 keer de knop indrukt, dit scheelt weer een stap in geval van nood.

©PXimport

Leuk extraatje: Door de SOS-noodmelding te activeren, wordt Touch ID tijdelijk uitgeschakeld. Om toegang te krijgen tot de iPhone moet je de toegangscode invoeren. Dit kan van paskomen tijdens een overval, aangezien iemand je zo niet hardhandig kan dwingen om fysiek de iPhone te ontgrendelen, maar ook als je het bewustzijn denkt te verliezen. Zo kunnen de noodhulpdiensten en belangrijke contactpersonen worden ingelicht, zonder dat iedereen met behulp van je vingerafdruk toegang krijgt tot persoonlijke gegevens.

Apple News

Met de introductie van iOS 11 brengt Apple ook een eigen News-app. Hier kun trending onderwerpen zien van verschillende Engelstalige nieuwsbronnen zoals Buzzfeed, Washington Pos, The Verge en Daily Mail. Ook is het mogelijk om je op specifieke diensten te abonneren. Deze diensten hebben ook ieder een eigen pagina binnen News.

Niet alle pagina’s zijn toegankelijk vanuit Nederland, en doordat er verder geen Nederlandstalige nieuwsbronnen in de app zijn verwerkt, is de app voor veel Nederlandse gebruikers niet heel erg bruikbaar.

Bestanden

Met Bestanden kun je met name de bestanden in je iCloud beheren en openen. Als je veel bestanden uploadt naar iCloud en dus ook vaak gebruikmaakt van de clouddienst van Apple om op meerdere apparaten bestanden te beheren, is de app Bestanden een welkome toevoeging. Gebruik je iCloud alleen voor het back-uppen van contacten, foto’s, mail en dat soort zaken, dan zul je Bestanden waarschijnlijk niet meteen (kunnen) gebruiken.

©PXimport

©PXimport

Heeft Bestanden dan helemaal geen nut? Integendeel, aangezien het je wel kan aansporen om vaker gebruik te maken van iCloud om specifieke bestanden snel op een plek te bewaren waar je met meerdere apparaten bij kan. Het is namelijk nu ook mogelijk om documenten, foto’s en andere bestanden op te slaan voor Bestanden dankzij de nieuwe optie Als bestanden bewaren. Door vervolgens de iCloud aan te tikken, kun je vanaf al je apparaten met iCloud dit bestand beheren. Dankzij Bestanden wordt iCloud ook nuttig voor gebruikers die hun back-ups met iTunes op hun pc of Mac bewaren.

iPad

De komst van iOS 11 maakt de iPad eindelijk meer dan gewoon een grote iPhone waarmee je niet kunt bellen. Het Dock is volledig vernieuwd en doet sterk denken aan het Dock van MacOS. Een leuke eigenschap is dat apps automatisch in het Dock worden geplaatst als je ze opstart. Apps die je vaker gebruikt worden rechts getoond, naast de scheidingslijn in het Dock.

©PXimport

Door naar boven te vegen kun je in ieder scherm het Dock tevoorschijn halen. Als je vervolgens weer over het Dock naar boven veegt, ziet je een overzicht van alle apps en het bedieningspaneel. Met behulp van het Dock kun je al snel overschakelen naar een (actieve) app, en door het nieuwe bedieningspaneel kun je nog sneller schakelen tussen handelingen. De iPad was nog nooit zo productief.

Je kunt ook apps uit het Dock ‘oppakken’ en naast een andere app openen. Zo kun je met het grootste gemak overschakelen op split-screen en kun je altijd en overal multitasken.

Conclusie

Al met al geeft iOS 11 je apparaat een fijne make-over. De kleuren en vormen zijn zachter en we krijgen opties waar vooral iPad-gebruikers lang op hebben moeten wachten. De Bestanden-app is niet zo handig als we hadden gehoopt, maar kan zeker van pas komen als je vaak bestanden uitwisselt tussen je iPhone en iPad.

De News-app is een beetje hetzelfde verhaal als Apple Pay – vooral leuk als je in Noord-Amerika woont. Toch mogen we zeker niet klagen, aangezien iOS 11 een aantal leuke opties toevoegt en het vooral de iPad een stuk productiever maakt.

Met de Philips Hue Secure Video Doorbell hebben we de eerste slimme deurbel te pakken van het merk voor slimme lampen. Met een prijskaartje van 169,99 euro is-ie niet goedkoop, en de vraag is of de unieke gimmick de bel kan redden.

Met het submerk Secure biedt Philips Hue verschillende producten aan die buiten de strekking van slimme lampen en aanverwante accessoires vallen. Op ID.nl hebben we eerder de slimme binnencamera getest en nu is het de beurt aan de eerste deurbel van het merk: de Philips Hue Secure Video Doorbell. Zo op het eerste gezicht lijkt dit apparaat (voorzien van een IP54-certificaat) op een generiek model uit China: camera boven, belknop onder.

Unieke functie

Op technisch vlak doet de Philips Hue Secure Video Doorbell het in elk geval goed. Het systeem ondersteunt zowel 2,4 als 5 GHz en laat zich aansluiten aan de Hue Bridge (via het Zigbee-protocol). Je hebt die bridge niet nodig om de deurbel te kunnen gebruiken, maar als je dat doet (bijvoorbeeld met het nieuwe Pro-model van de Bridge) kun je een slimme koppeling realiseren met je bestaande netwerk van slimme lampen van dezelfde fabrikant.

©Wesley Akkerman

Na het installeren binnen de (nog altijd overzichtelijke) applicatie en het koppelen van de lampen, kan de verlichting in huis aanspringen op het moment dat iemand aanbelt. Dat gebeurt razendsnel (binnen een seconde), waardoor je snel doorhebt dat er iemand voor de deur staat. Verder kun je een Chime aan de Philips Hue Secure Video Doorbell koppelen, wat dan weer handig is voor plekken waar geen Hue-lampen hangen of waar je het deurbelgeluid niet hoort.

Producten installeren

De Chime is met 59,99 euro vrij prijzig. Gelukkig kun je voor 199,99 euro ook een pakket kopen waar beide producten in zitten. Dan krijg je dus zo'n 30 euro korting. Goed om te weten: je kunt die chime gewoon in een stopcontact plaatsen. Ook is het zo dat de Philips Hue Secure Video Doorbell niet werkt met de bestaande bel (wat sowieso meestal niet het geval is). Daarnaast hoor je heel snel geluid uit die chime komen wanneer iemand op de knop drukt. 

©Wesley Akkerman

De fysieke installatie van de Philips Hue Secure Video Doorbell kan wat meer tijd kosten dan je wellicht gewend bent van slimme deurbellen. Dit is namelijk een bedrade variant die niet op een batterij werkt. De deurbel werkt alleen met 12V-aansluiting, waardoor je mogelijk een transformator moet installeren en aan de slag moet met kabels en kroonsteentjes. Bovendien lijken de meegeleverde stroomkabels onvoldoende geïsoleerd tegen schade (zoals droogte of vocht).

Beeldkwaliteit en basisfuncties

De beeldkwaliteit laat dan weer weinig te wensen over. De Philips Hue Secure Video Doorbell beschikt over een 2K-resolutie. Dat is hoger dan het beeld van de twee bedrade Ring-deurbellen, die het moeten doen met 1080p of 1536p. De kleurweergave is meer dan redelijk, maar de lens lijkt minder goed overweg te kunnen met helderheid. Als de achtergrond lichter is dan de voorgrond, dan kan die laatste wat donkerder zijn dan we zouden willen op dit soort camera's.

Het gezichtsveld van 180 graden in zowel de lengte als breedte is meer dan welkom. Daardoor zullen weinig dingen je ontgaan. Als je de deurbel niet te hoog ophangt, kun je ook kleinere pakketjes in de tuin of op de mat zien liggen. Verder is er infrarood-nachtzicht en nachtzicht in kleur en kun je rekenen op allerlei basisfuncties van een slimme deurbel. Zo kun je met iemand voor de deur praten en kun je meldingen op basis van beweging ontvangen. Wel zo handig.

Gratis opslag, maar…

Waar Philips Hue je ook mee hoopt te overtuigen, is de gratis videogeschiedenis van de afgelopen 24 uur. Als je dus nog snel iets wilt opzoeken van de afgelopen dag, dan kan dat. Je bent dan niet verplicht een abonnement af te nemen. Lokaal video's opslaan is helaas niet mogelijk, zoals dat wel vaak bij de Eufy's van deze wereld kan, waardoor je voor verdere bewaarbehoeften toch afhankelijk bent van een redelijk prijzig abonnement van 40 tot 100 euro per jaar. 

©Wesley Akkerman

Zaken die wij als standaard ervaren, zoals het instellen van activiteitenzones en de herkenning van personen, pakketten en voertuigen, zitten ook allemaal achter een betaalmuur. Dat je uitgebreide videogeschiedenis (30 tot 60 dagen) en het detecteren van rookalarmen (waar een AI-systeem achter zit) geld kosten, willen we nog best accepteren. Tot slot kan de deurbel nog geen automatische reacties ten gehore brengen of geactiveerd worden via geo-fencing.

Philips Hue Secure Video Doorbell kopen?

Ondanks de minpunten zijn we toch behoorlijk enthousiast over de Philips Hue Secure Video Doorbell. Ja, sommige functies kosten extra geld, aansluiten zal voor een hoop mensen onnodig veel gedoe opleveren en het apparaat is vrij prijzig. Maar het feit dat je het product toevoegt aan je bestaande Hue-netwerk en daarmee nieuwe integratiemogelijkheden ontgrendelt (voor lampen en bewegingssensoren), rechtvaardigt wat ons betreft de straffe aanschafprijs.

Digitale dreigingen worden steeds slimmer en moeilijker te herkennen. Een virusscanner of firewall alleen houdt ze niet meer tegen. Onze digitale voetafdruk groeit immers met elk nieuw apparaat, account of slimme toepassing in huis. Wie veilig wil blijven, moet structureel te werk gaan: cyberhygiëne hoort bij je dagelijkse gewoonten. In dit artikel lees je negen manieren om die routine op te bouwen en je digitale leven beter te beschermen.

Bewust gedrag

Bewust digitaal gedrag vormt de basis van elke veilige IT-omgeving. Wie zijn gedrag niet afstemt op de huidige digitale risico's, blijft kwetsbaar, ongeacht hoe goed de tools zijn. Het herkennen van verdachte berichten, ook van bekende afzenders, is cruciaal. Phishing blijft namelijk een van de succesvolste aanvalsmethoden, onder meer via QR-phishing, deepfake-spraakberichten en clone-phishing (waarbij bestaande, legitieme e-mails worden nagebootst).

Klik nooit zomaar op links, zeker niet als er gevraagd wordt om in te loggen of te betalen. Houd de muisaanwijzer eerst boven een link om het adres te controleren en let op subtiele afwijkingen in domeinnamen. Let ook op bij onverwachte bijlagen of berichten met een opvallend dringende toon.

Denk ook bewust na over je digitale aanwezigheid. Zorg dat je sociale profielen niet standaard publiek zichtbaar zijn en deel persoonlijke info alleen als het echt nodig is. Regelmatig eens 'egosurfen', waarbij je je naam, alias of e-mailadres in een zoekmachine invoert, helpt om te zien wat publiek beschikbaar is. Beperk of verwijder deze informatie via instellingen of met verwijderverzoeken.

Authenticatie

Robuuste authenticatie is vaak de kern van digitale beveiliging. In tijden van datalekken en geautomatiseerde inlogpogingen volstaat een enkel wachtwoord helaas niet meer. Goede cyberhygiëne betekent daarom niet alleen sterke wachtwoorden gebruiken, maar ook structureel inzetten op tweefactorauthenticatie (2FA) en in bepaalde gevallen op alternatieve methoden gebruiken, zoals biometrie en softwarematige toegangssleutels (passkeys).

Om te vermijden dat je overal hetzelfde wachtwoord gebruikt, is een betrouwbare wachtwoordbeheerder onmisbaar. Kies voor een kluis die lokaal versleutelt of zero-knowledge-opslag biedt (alleen jij kunt de data zien). Degelijke en gratis opensource-opties zijn Bitwarden Personal en KeePass of KeePassXC. De kluis zelf beveilig je uiteraard met een sterke sleutelzin. Nieuwe wachtwoorden laat je bij voorkeur automatisch genereren en zijn telkens uniek.

Vrijwel alle degelijke diensten bieden tegenwoordig 2FA aan. Maak daar zeker gebruik van, want dit voegt een extra beveiligingslaag toe. TOTP-codes (time-based one-time passwords) via apps als Authy of de Authenticator-apps van Google of Microsoft zijn een veilige keuze. Voor kritieke accounts kun je fysieke tokens overwegen, zoals een Yubikey. Sms-codes kun je het beste vermijden, want deze zijn kwetsbaar voor sim-swapping. Biometrie gebruik je bij voorkeur alleen op apparaten waar de herkenning lokaal gebeurt, zonder dat er data naar externe servers gaan.

Steeds meer platformen, zoals Apple, Google en Microsoft, ondersteunen ook toegangssleutels. Deze bestaan uit een publieke en een private sleutel. Alleen de publieke wordt op de server opgeslagen; de private blijft lokaal en wordt geverifieerd via biometrie of pincode. Zo combineer je veiligheid met een zekere mate van gebruiksgemak.

Accountbeheer

Doordacht toegangsbeheer voorkomt dat ongewenste gebruikers, processen of apparaten toegang krijgen tot je gegevens of systemen. Door rollen te scheiden, rechten te beperken en geregeld te evalueren wie waar toegang toe heeft, verklein je het risico op misbruik.

Zo gebruik je voor dagelijkse taken bij voorkeur een standaardaccount zonder beheerrechten. Heb je in Windows op je laptop slechts één administratoraccount, maak dan eerst een tweede administratoraccount aan. Zet daarna het eerste om naar standaardgebruiker, zodat je vertrouwde profielmap en instellingen behouden blijven. Dit doe je via Instellingen / Accounts / Andere gebruikers / Account toevoegen, waar je ook het accounttype kunt wijzigen. Je kunt ook twee standaardaccounts gebruiken: een voor werk en een voor privé, waarbij het privéaccount geen toegang heeft tot zakelijke bestanden, e-mail of cloudmappen. Daarnaast kun je een extra standaardgebruiker aanmaken, eventueel zonder wachtwoord, voor gastgebruik. Verwijder accounts zodra ze overbodig zijn en vermijd het delen van je hoofdaccount. Als delen toch nodig is, zorg dan dat je de gegevens kunt monitoren en gebruik de beschikbare logboeken (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel).

Toegangsbeheer

Werk je met meerdere gebruikers op je pc of gebruik je gedeelde mappen, dan kun je de toegang tot gegevens beperken door het instellen van specifieke machtigingen voor lezen en schrijven. Klik met rechts op een map of bestand in Verkenner, kies Eigenschappen en ga naar Beveiliging / Bewerken (voor lokale toegang) of naar Delen / Geavanceerd delen (voor netwerkshares).

Gescheiden omgevingen zijn ook nuttig voor apps als je browser. In Chromium-browsers zoals Chrome klik je rechtsboven op je profielafbeelding en kies Gastprofiel openen of Chrome-profiel toevoegen. Elk profiel gebruikt een eigen cache, instellingen, extensies en sessies. In Firefox open je de profielbeheerder via Windows-toets+R, waarna je de opdracht firefox.exe -p uitvoert.

Controleer ook regelmatig welke externe apps, diensten of apparaten toegang hebben tot je cloudaccounts van bijvoorbeeld Google of Microsoft.

Updates en patches

Software en firmware tijdig bijwerken is een van de beste manieren om je systemen veilig te houden, zeker omdat veel kwetsbaarheden al worden misbruikt voor ze publiek bekend zijn (zero-day-exploits). Automatiseer je updates dus waar mogelijk, niet alleen voor je besturingssysteem maar ook voor randapparatuur, NAS, router en IoT-apparaten.

Windows is standaard ingesteld om belangrijke updates en patches automatisch te downloaden en installeren. Laat dit zeker zo. Vergeet ook je gewone programma's niet: sommige programma's updaten automatisch (zoals browsers), maar lang niet alle programma's doen dit. Tools zoals Patch My PC Home Updater kunnen helpen, of je gebruikt een pakketbeheerder zoals Chocolatey of Winget. Een grafische tool zoals UniGetUI ondersteunt zelfs verschillende pakketbeheerders.

Patch My PC Home Updater herkent ongeveer vijfhonderd populaire programma's en werkt deze op gezette tijden zelf bij. UniGetUI ondersteunt wel tienduizend programma's en maakt het mogelijk om alle verouderde software met een muisklik te updaten.

Neem ook firmware mee in je updatebeleid, zoals deze van je router, BIOS/UEFI, printers en IoT-apparaten. Controleer enkele keren per jaar via de website van de fabrikant of via ingebouwde beheertools, zoals Synology DSM op een NAS, of er updates beschikbaar zijn.

Gevorderde gebruikers die veiligheid belangrijk vinden, kunnen ook CVE- en kwetsbaarheidsdatabanken (Common Vulnerabilities and Exposures) in de gaten houden, zeker bij software met frequente internet-interactie. Verwijder oude software zonder ondersteuning, en denk bijvoorbeeld ook aan extensies of scripts die je niet meer gebruikt, maar die nog wel actief zijn.

Databeveiliging

Zonder degelijke gegevensbeveiliging blijven andere beveiligingsmaatregelen kwetsbaar. Documenten of informatie die veel privacygevoelige gegevens bevatten (zoals financiële of medische gegevens) horen niet onversleuteld op je pc of externe schijven te staan. Encryptie beschermt je data tegen ongewenste toegang, ook bij verlies of diefstal van het systeem.

Op Windows Home-systemen, met TPM en 'modern stand-by', kun je de systeemschijf automatisch versleutelen via Instellingen / Privacy en beveiliging / Apparaatversleuteling. Je moet wel aangemeld zijn met een Microsoft-account.

Deze functie is een vereenvoudigde vorm van BitLocker, beschikbaar in Windows Pro en hoger. BitLocker kan ook je datapartities, externe schijven en usb-sticks versleutelen. Een gratis alternatief is VeraCrypt, waarmee je ook aparte mappen of draagbare volumes kunt versleutelen. Je kunt zelfs een verborgen volume aanmaken, zodat niemand merkt dat er versleutelde data aanwezig zijn. De tool vraagt wat gewenning, maar online vind je uitgebreide documentatie.

Versleutelen is belangrijk, maar ruim ook geregeld oude, privacygevoelige bestanden op. In Windows open je het venster Instellingen en ga je via Systeem / Opslag naar Aanbevelingen vooropschoning om tijdelijke bestanden, downloads of prullenbakinhoud te wissen. Voor het onherroepelijk verwijderen van specifieke bestanden of mappen gebruik je een gratis tool zoals Eraser, die ook vrijgekomen ruimte op een harde schijf kan overschrijven. Wil je een volledige harde schijf wissen, bijvoorbeeld voor verkoop of donatie, gebruik dan DBAN. Voor ssd's gebruik je bij voorkeur de Secure Erase-tool van de fabrikant zelf, bijvoorbeeld Samsung Magician voor Samsung-ssd's.

Back-ups

Je bent nooit honderd procent veilig, alle geïnstalleerde beveiligingen ten spijt. Daarom zou je eigenlijk altijd back-ups moeten maken. Regelmatig back-uppen beschermt je tegen gegevensverlies door fouten, defecten of malware, en je kunt relatief snel je systeem en gegevens herstellen zonder noemenswaardig dataverlies.

Er bestaan gelukkig degelijke en gratis tools waarmee je back-ups grotendeels kunt automatiseren. Deze ondersteunen bij voorkeur versleuteling, compressie en versiebeheer, werken met incrementele back-ups (alleen nieuwe of gewijzigde bestanden) en met deduplicatie (dubbele inhoud wordt slechts één keer opgeslagen). Duplicati en Kopia zijn hier uitstekende voorbeelden van, gratis en opensource. Duplicati heeft een gebruiksvriendelijke webinterface, terwijl Kopia wat technischer is, maar iets krachtiger dankzij het snapshot-systeem en efficiënter bij grote of veel bestanden.

Probeer waar mogelijk de 3-2-1-regel te volgen: bewaar minstens drie kopieën van je data op twee verschillende media, waarvan één op een andere fysieke locatie en minstens één offline. Dit is ook belangrijk met het oog op ransomware. Koppel daarom ook je externe back-upmedium los zodra de back-up klaar is.

Netwerkbeveiliging

Tenzij je computer fysiek losgekoppeld is van internet en andere netwerken ('air-gapped'), mag je zeker niet voorbij gaan aan netwerkbeveiliging. Je router is doorgaans het toegangspunt tot je hele netwerk en verdient daarom je volle aandacht.

Begin met het wijzigen van het standaard beheerderswachtwoord naar een sterk exemplaar. Controleer geregeld op firmware-updates via de website van de fabrikant (zie ook de eerdere paragraaf Updates en patches). Schakel UPnP (Universal Plug and Play) uit om te vermijden dat applicaties ongecontroleerd poorten openen. Zet beheer op afstand uit als dat kan en beperk inkomend verkeer door enkel noodzakelijke poorten open te laten (zie ook de paragraaf Monitoren en scannen, onderaan dit artikel). Schakel ook ongebruikte netwerkdiensten of applicatie-interfaces uit.

Idealiter voorzie je je netwerkapparaten van gescheiden subnetten, zodat een kwetsbaarheid op het ene toestel niet automatisch andere bedreigt. Je kunt bijvoorbeeld een gastnetwerk op je router activeren voor bezoekers of onbekende apparaten. IoT-toestellen houd je het liefst apart van je hoofdnetwerk. Ondersteunt je router VLAN's (virtuele LAN's), dan kun je zelfs per apparaatcategorie aangepaste regels instellen, voor optimale databescherming.

De meeste routers hebben een ingebouwde firewall, maar deze is vaak beperkt. Gevorderde gebruikers kunnen extra beveiliging overwegen met een krachtigere oplossing, zoals OPNSense, waarmee je gedetailleerde regels kunt opstellen en netwerkverkeer logt. Daarnaast kun je een netwerkwijd DNS-filter gebruiken om ongewenste sites en advertenties op domeinnaamniveau te blokkeren. Tools zoals het multiplatform AdGuard Home of het cloudgebaseerde NextDNS zijn hiervoor uitstekend geschikt. Of je gebruikt eventueel publieke DNS-servers, zoals het recent gelanceerde DNS4EU, mede gefinancierd door de EU, met kant-en-klare filters tegen malware, advertenties en/of ongepaste inhoud.

Monitoren en scannen

Binnen cyberhygiëne hoort ook het regelmatig scannen en monitoren van je netwerk en systemen. Voor Windows zijn er ingebouwde logboeken (klik met rechts op de startknop en kies Logboeken), die systeemfouten, softwareproblemen, aanmeldpogingen en beveiligingsincidenten bijhouden. Open hier Windows-logboeken / Systeem en sorteer op de kolom Niveau om sneller fouten en waarschuwingen te zien.

Scan ook geregeld je netwerkverbindingen. De tool Fing (beschikbaar voor mobiel en desktop) toont direct welke apparaten verbonden zijn. Via Security kun je bij Confirm devices aangeven welke je vertrouwt.

Een nuttige aanvulling is GlassWire, een gratis visuele firewall die toont welke apps waarmee verbinding maken en hoeveel data ze verbruiken. Voor diepgaande analyses is Wireshark de ongekroonde koning. Deze gratis sniffer toont welke data via welke netwerkprotocollen je systeem verzendt en ontvangt, waarmee je ongebruikelijke communicatie kunt traceren.

Je netwerkveiligheid hangt ook af van het sluiten van onnodige netwerkpoorten. Test dit van buitenaf, zoals een hacker doet, via GRC ShieldsUP! Klik op Proceed en dan op All Service Ports om gebruikelijke TCP-poorten te scannen. Zie je rode of blauwe vakjes, schakel dan onnodige services en eventuele poortdoorverwijzingen uit in je router tot alle vakjes groen kleuren.

Je kunt de netwerkpoorten ook van binnenuit scannen, zoals malware doet. Dit kan met het gratis Zenmap, de grafische interface van Nmap. Vul bij Target het ip-adres in en kies bij Profile bijvoorbeeld Quick scan plus.

Je doet er ook goed aan geregeld te controleren op mogelijke datalekken, zoals door database-hacks bij diensten waar je een account had. Je kunt je hiervoor aanmelden bij HaveIBeenPwned, via Notify Me.