ID.nl logo
RAW-foto's op iPhone maken en bewerken met app
© PXimport
Huis

RAW-foto's op iPhone maken en bewerken met app

RAW-foto's op iPhone of iPad maken? Dat kan met de app Camera+ heel eenvoudig. Deze kun je later optimaal aanpassen in de al dan niet mobiele versie van Lightroom of een andere RAW-bewerker. Recent is ook een bijzondere functie toegevoegd, waarmee foto’s met wel heel weinig kwaliteitsverlies opgeblazen kunnen worden tot meer dan 40 megapixel resolutie. Laten we kijken naar de mogelijkheden.

Camera+ is dé app die je moet hebben als je serieus aan ’t fotograferen wilt slaan met je iPhone of desnoods iPad. Hij draait al jaren mee en stond (en staat) bekend om de mogelijk om foto’s in RAW-formaat te schieten. Het is daarvoor zaak even de instellingen van de app te doorlopen. 

Tik onderin het scherm (na starten van de app…) op de knop met de de drie punt-lijntjes (.-) te tikken. Tik in het geopende menu eerst op Save & Quality. Zorg dat onder Format de optie HEIF is gekozen, met als Quality Normal of High. Vervolgens dien je – een stukje lager - de schakelaar achter Save combined HEIF and RAW DNG uit te zetten. Daarmee wordt straks bij het fotograferen zowel een HEIF als een RAW (DNG) bestand bewaard. Zet je de schakelaar aan, dan worden de RAW en HEIF in één bestand gecombineerd. 

Dat kan met het HEIF-formaat, maar wellicht kan niet iedere RAW-editor daar lekker mee overweg. Extra voordeel van apart bewaren is dat je direct een deelbare foto (mail, social media) in HEIF-formaat hebt, terwijl je later nog eens kunt gaan stoeien met de RAW-bewerking.

©PXimport

Fotograferen in RAW

Om daadwerkelijk in RAW-formaat te fotograferen, tik je ergens buiten het instellingspaneel (of in geval van de iPhone op de cameraknop). Je bent nu weer terug in de ‘zoeker’. Tik hier op de gele knop waarin standaard AUTO staat. Op de iPad vind je die rechtsonder in beeld, op de iPhone middenboven. Maak je nu een foto met de ontspanknop, dan worden zowel de HEIF-versie als een RAW-versie in het universele DNG-bestandsformaat bewaard. 

Die foto’s worden eerst op de interne filmrol van de app bewaard. Om de filmrol te openen, tik je op de knop met de bloem onderin beeld. Tik vervolgens op de foto en daarna op RAW adjust. Zie je die optie niet, dan heb je op het HEIF-exemplaar getikt en moet je de ándere bewaarde foto hebben. In het paneel dat daarop opent kun je je foto helemaal tweaken met een scala aan opties. 

Voordeel van RAW – feitelijk een soort van ‘digitaal negatief’ is, dat er geen gegevens verloren zijn gegaan door compressie. Wat betekent dat je onder- of overbelichte delen vaak nog heel veel informatie bevatten. In jpg is het al gauw puur zwart en puur wit. Door licht en donker in RAW-bestanden te balanceren, ontstaan veelal veel mooiere foto’s. 

Het is weinig zinvol hier een complete cursus RAW-fotobewerking te geven. Het mooist doe je dat trouwens – wat ons betreft – met Lightroom op een wat groter scherm. Lees meer in het artikel over RAW-foto’s bewerken in Lightroom voor iOS en iPadOS.

Exporteren in RAW

Om je RAW-foto simpelweg te exporteren naar de Filmrol van je iPad of iPhone, tik je op de interne filmrol van Camera+ (verstopt achter de bloemknop) op de te exporteren foto en dan Deel. Je kunt de foto vervolgens op de iOS/iPadOS-fimrol bewaren of in een map.

 Van daaruit kun je de zaak overhevelen naar bijvoorbeeld een NAS of een gedeelde map op een pc of Mac. Of gebruik iTunes om te syncen. Daarna kan de overgehevelde foto geopend worden in bijvoorbeeld dat genoemde Lightroom op de pc.

©PXimport

Slim vergroten met neural engine

Je kunt nog veel meer met Camera+. Veel van de opties ken je ongetwijfeld van een spiegelreflex of systeemcamera. Ook de ‘onvermijdelijke’ filters zijn beschikbaar. Wil je ’t onderste uit de kan halen wat iPhone (en iPad)-fotografie betreft, dan is dit de app die je moet hebben. Maar we beloofden het al: Camera+ kan nog iets bijzonders. En dat is ‘extreem’ uitvergroten naar een resolutie van meer dan 40 megapixels. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van de neural engine die verwerkt is in de meer recente versies van iPhones en iPads. 

Die neural engine is eigenlijk een soort AI-accelerator die allerlei zaken mogelijk maakt rondom kunstmatige intelligentie, machine learning enzovoort. Maar dan heel snel en dus zonder tientallen minuten wachttijd. In veel gevallen zijn de resultaten van deze ‘AI’-vergrotingen verbazingwekkend goed zijn. Details en scherpte blijven behouden, bijvoorbeeld. 

Wel een gouden tip vooraf: gebruik geen digitaal gezoomde foto’s. Daarop is namelijk al een meer rudimentaire vorm van digitale vergroting toegepast, wat beduidend minder goede resultaten oplevert als je ze nog verder opblaast met Camera+-vergroter. Fotografeer gewoon, en blaas later op waarna je een uitsnede van het gewenste deel van je foto maakt.

Eerder gemaakte foto's importeren

©PXimport

Het is verder goed om te weten dat je ook eerder met de gewone camera-app van je iPhone of iPad gemaakte foto’s kunt importeren. En wat je óók moet weten is dat deze truc alléén werkt bij foto’s opgeslagen in HEIF-formaat! In ons voorbeeld gaan we een eerder gemaakte foto importeren van de fimrol. Tik daarvoor in Camera+ eerst weer op de bloemknop. 

Daarna nógmaals op die knop, waarna al je foto’s op de standaard filmrol van je apparaat getoond worden. Tik op een foto en vervolgens op Edit. Tik in de preview op de uitsnede-knop en dan op de knop ULTRARES. Zie je die knop niet? Dan is de betreffende foto niet in HEIF-formaat opgeslagen! 

Misschien geïmporteerd vanaf een compact-, spiegelreflex of systeemcamera? Of je hebt niet ingesteld dat je iPhone foto’s bewaard in HEIF-formaat, zie tip verderop. Zie je de knop wel, tik er dan op. Wacht een paar seconden en je foto is een keer of vier digitaal vergroot.

Zoom in zie het resultaat. Vaak is dat veel beter dan met welke andere vergrotingsmethode ook. Met name details blijven behouden. Ideaal als je bijvoorbeeld eens een foto van een insect of een bloemetje maakt. Wel zie je – bij heel ver inzoomen – het typische effect van ‘computational photography’. Ofwel: het lijkt van dichtbij wat meer op een geschilderd beeld. Maar dat is het geval bij nagenoeg elke moderne smartphone-foto. Tenzij je in RAW fotografeert. Maar dan kun je deze AI-vergrotingsmethode weer niet gebruiken.

©CIDimport

Tot slot

Camera+ biedt de mogelijkheid om ‘rechtstreeks’ in ULTRARES te fotograferen. Raden we je af, want dan is er niet echt een weg terug meer als het resultaat niet bevalt. Verder geldt dat je een ULTRARES-foto kunt exporteren naar de filmrol van je apparaat. Tik daarvoor op Done. Om te voorkomen dat je originele foto door de vergrote versie wordt overschreven tik je ’t best op Weiger, waarna je de foto alsnog apart kunt exporteren als een nieuw exemplaar.

Om tenslotte je iPhone of iPad standaard gemaakte foto’s in HEIF-formaat te laten opslaan, start je de app Instellingen. Tik daarin op Camera en dan op Bestandsstructuren. Kies voor High Efficiency en klaar. Inmiddels ondersteunt vrijwel iedere fotobewerker dit formaat. 

Het levert een stuk kleinere bestanden op dan ’t aloude JPG, in betere kwaliteit. Bovendien is er meer achteraf meer mogelijk aan bewerking en correctie. Gewoon aanzetten en aan laten staan voor zover je dat niet al gedaan had.

▼ Volgende artikel
Review Harman Kardon Onyx Studio 9 – Bluetoothspeaker met overtuigende self-tuning
© Wesley Akkerman
Huis

Review Harman Kardon Onyx Studio 9 – Bluetoothspeaker met overtuigende self-tuning

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een uitgebreide bluetoothspeaker, verkrijgbaar in de kleuren Classic Black en Stone Grey, en heeft een adviesprijs van net geen 250 euro. Het systeem beschikt onder meer over self-tuning-technologie – hoe klinkt dat in de praktijk?

Uitstekend
Conclusie

Hoewel de speaker veelzijdig is met opties als multipoint-connectiviteit en het aanmaken van een stereopaar, zijn er aandachtspunten. Het ontbreken van een duidelijke batterij-indicator op het toestel en een oplaadbasis doet licht afbreuk aan het gebruikersgemak. De accuduur van zo'n 6 tot 8 uur is redelijk, maar de afwezigheid van water- of stofbestendigheid beperkt de inzetbaarheid. Toch biedt de Onyx Studio 9 een premium luisterervaring, waarbij het ontwerp en de geluidskwaliteit de voornaamste pluspunten vormen.

Plus- en minpunten
  • Warme, volle klanken
  • Heldere, hoge tonen
  • Stand en handgreep
  • Gemakkelijk te verplaatsen
  • Zevenpunts-equalizer
  • Auracast, multipoint en stereopaar
  • Geen oplaadbasis
  • Niet water- of stofbestendig
  • Het midden valt soms weg

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een eigentijdse doorontwikkeling van de bekende speaker, waarbij het iconische ronde ontwerp behouden is gebleven, maar de technologie erachter een flinke sprong voorwaarts maakt. Een van de grootste vernieuwingen is het Constant Sound Field-algoritme (CSF), dat het geluid over de drie interne kanalen verdeelt en via de tweeters verspreidt. Zo ontstaat een breder en consistenter geluidsbeeld. Dankzij Auracast koppel je de speaker eenvoudig aan een tweede Onyx Studio 9 of een andere compatibele Harman Kardon-luidspreker, waarmee je snel een stereoset of zelfs een hele multiroom-opstelling creëert.

De geluidsweergave past zich automatisch aan de ruimte aan dankzij ingebouwde self-tuning-technologie. Wie liever zelf de touwtjes in handen houdt, kan via de Harman Kardon One-app de equalizer gebruiken om het geluid naar eigen smaak af te stellen. De app is optioneel, maar wel handig voor wie net wat meer controle wil, bijvoorbeeld over het accuniveau. Dat is namelijk nergens op de speaker zelf duidelijk zichtbaar. Het strakke en stijlvolle ontwerp oogt daardoor extra clean, al levert dat wel wat in op het praktische gemak.

©Wesley Akkerman

Gemoderniseerd ontwerp

Het vernieuwde design blijft trouw aan de herkenbare ronde vorm, maar oogt tegelijkertijd frisser en functioneler. De geïntegreerde handgreep, aluminium standaard en een rij zachte siliconen knoppen maken de Onyx Studio 9 niet alleen mooier, maar ook gebruiksvriendelijker. Wat bovendien opvalt: je kunt de accu vervangen als dat nodig is. Handig, want zo hoef je niet meteen een nieuwe speaker aan te schaffen als de batterij na verloop van tijd minder presteert. Wel jammer dat Harman Kardon daar op de officiële website weinig over loslaat: over de prijs of verwachte levensduur van zo'n accu blijft het stil.

Doordat het voetstuk nu onderdeel is van de onderzijde, kun je de speaker flexibeler neerzetten. Bij de vorige generatie – de Onyx Studio 8 – moest de rand iets uitsteken om de speaker stabiel neer te kunnen zetten, en dat was niet overal praktisch. De huidige opstelling is daardoor een stuk eenvoudiger en veelzijdiger. Aan de achterkant vind je nog een aux-ingang voor wie liever een bekabelde verbinding gebruikt, en een usb-c-poort waarmee je bijvoorbeeld je telefoon kunt opladen. Functioneel, zonder het strakke ontwerp uit het oog te verliezen.

©Wesley Akkerman

Geen simpele bluetoothspeaker

Hoewel de Onyx Studio 9 in de basis een bluetoothspeaker is, betekent dat niet dat je beperkt bent in je mogelijkheden. Dankzij Auracast kun je bijvoorbeeld eenvoudig meerdere speakers koppelen of een stereopaar vormen. Daarnaast ondersteunt het apparaat multipoint-connectiviteit, waardoor je twee apparaten tegelijk kunt verbinden. Wisselen tussen bijvoorbeeld je laptop en je telefoon gaat dan razendsnel, zonder opnieuw te hoeven koppelen. Wel goed om te weten: bediening via wifi behoort niet tot de mogelijkheden; dat is iets voor een ander type speaker.

Voor de fijnproevers onder ons is er de Harman Kardon One-app. Daarmee stel je eenvoudig zaken in zoals Auracast-configuratie; de app loodst je daar soepel doorheen. We hebben geen tweede speaker kunnen testen, dus het vormen van een stereopaar hebben we niet zelf uitgeprobeerd. Toch lijkt dat proces dankzij de duidelijke interface weinig voeten in de aarde te hebben. Verder biedt de app een zevenbands-equalizer en diverse geluidsprofielen, waarmee je het geluid naar wens kunt tweaken. Wij lieten de speaker z'n eigen ding doen, en dat werkte prima.

©Wesley Akkerman

Self-tuning, hoe klinkt dat?

Zelfkalibrerende bluetoothspeakers zijn allang geen unicum meer, maar of het eindresultaat daadwerkelijk goed klinkt, blijft per merk en model verschillend. In het geval van de Onyx Studio 9 mogen we niet klagen: de speaker levert een volle, warme bas die nergens overheerst. Ook het midden en vooral de hoge tonen blijven netjes overeind, al zou het middengebied af en toe wat extra definitie kunnen gebruiken. Gelukkig kun je dat prima corrigeren via de equalizer in de bijbehorende Harman Kardon One-app.

Wel merk je dat de plaatsing in huis flinke invloed heeft op hoe de speaker klinkt. Zet je 'm midden op een tafel in een open ruimte, dan krijg je een ander geluidsbeeld dan wanneer je 'm op een kast tegen de muur zet. Vooral bij plaatsing vlak bij een wand of raam kan de bas wat te prominent worden, alsof de self-tuning daar nog niet helemaal op inspeelt. In zo'n geval biedt de app gelukkig uitkomst, maar telkens finetunen na een nieuwe plek voelt dan weer wat omslachtig.

©Wesley Akkerman

Bij de gratie van gebruikersgemak

Wat dat verplaatsen betreft: met zijn 3,3 kilo is de Onyx Studio 9 geen lichtgewicht speaker, maar dankzij de stevige, slim geplaatste handgreep bovenop til je hem moeiteloos van de ene naar de andere kamer. Zo heb je overal in huis meteen goed geluid bij de hand. Wat je alleen misschien een beetje mist, is een vaste oplaadbasis. Nu werk je met een losse voedingskabel die je steeds handmatig moet aansluiten en weer opbergen; functioneel, maar het had nét wat eleganter gekund.

Misschien valt dat onder de noemer 'luxeprobleem', maar juist bij dit soort producten draait alles om gebruiksgemak. En als dat nog net iets soepeler kan, waarom zou je daar dan niet voor gaan? De accuduur ligt officieel op 8 uur, al hangt dat natuurlijk af van hoe hard je de muziek afspeelt en of je onderweg ook een ander apparaat oplaadt via de usb-c-poort. Reken in de praktijk dus eerder op een uur of 6 à 7. Tot slot nog een belangrijke kanttekening: de Onyx Studio 9 is niet water- of stofbestendig, dus laat hem liever binnen staan.

©Wesley Akkerman

Onyx Studio 9 kopen?

De Harman Kardon Onyx Studio 9 is een bluetoothspeaker die vertrouwd oogt, maar op meerdere vlakken een stap vooruit zet. Het ronde ontwerp is gebleven, maar de nieuwe voet en geïntegreerde handgreep maken hem stabieler én makkelijker te verplaatsen. De automatische geluidsafstemming doet z'n werk goed, met warme bassen en kraakheldere hoge tonen. Staat hij dicht bij een muur, dan kan de bas wat overheersen, maar dat pas je snel aan via de equalizer in de app.

Qua mogelijkheden zit het ook wel snor. Je kunt meerdere apparaten koppelen via multipoint, een stereopaar vormen of gebruikmaken van Auracast. Toch zijn er wat kanttekeningen. Zo ontbreekt een zichtbare accustatus op de speaker zelf en zou een vaste oplaadbasis het gebruik net iets soepeler maken. De batterij houdt het zo'n zes tot acht uur vol, afhankelijk van hoe je 'm gebruikt. En hoewel hij er robuust uitziet, kun je hem beter binnen houden: tegen water of stof is hij namelijk niet bestand. Dat neemt niet weg dat de Onyx Studio 9 een stijlvolle speaker is met indrukwekkend geluid: ideaal voor wie een premium audio-ervaring zoekt in huis.

▼ Volgende artikel
Van Saharazand tot stuifmeel:  zo krijg je je auto, ramen en zonnepanelen weer schoon
© ID.nl
Huis

Van Saharazand tot stuifmeel: zo krijg je je auto, ramen en zonnepanelen weer schoon

Je hebt nét je auto gewassen of je ramen gelapt… en dan is alles weer bedekt met een waas van stof. Vooral in de zomer is het vaak geen gewone luchtvervuiling, maar stuifmeel (pollen), Saharazand of een combinatie van beide. Hoe verwijder je dat spul snel én veilig, zonder krassen of vlekken?

In dit artikel lees je hoe je Saharazand en pollen kunt verwijderen van je: • Auto • Ramen • Zonwering, parasols en rolluiken • Terras en tuinmeubels • Zonnepanelen • Vensterbanken, vloeren en meubels (binnenshuis)

Lees ook: Zonnepanelen onderhouden: moet dat?!

Een paar dozijn keer per jaar komt het voor, dat alles ineens onder een roodbruine of gelige stofwaas zit. Het eerste is Saharazand, dat ontstaat in de woestijn en door sterke luchtstromen duizenden kilometers wordt meegenomen. Het komt via regen of droge luchtstromen in Nederland terecht, vooral in het voorjaar (maart-juni) en in het najaar (oktober-november). Het geelgroene stof zijn pollen: stuifmeelkorrels van bomen, grassen en planten. In het voorjaar zijn elzen, berken en hazelaars actief. In de zomer en nazomer volgen grassen en kruiden. Pollen zijn licht en plakkerig, hechten zich makkelijk aan oppervlakken en zijn lastig te verwijderen. Voor zowel Saharazand als pollen geldt dat het geen kwestie is van gewoon even wegvegen. Onder de tabel lees je wat je wél moet doen.

KenmerkSaharazandStuifmeel (pollen)
KleurRoodbruinGeel of geelgroen
TextuurFijn, korreligPoederachtig, plakkerig
VerspreidingVaak na zuidelijke luchtstromenTijdens bloeiperiodes
Effect op oppervlakkenKan in de lak branden bij zon*Kan vlekken vormen bij regen

*Met 'in de lak branden' wordt bedoeld dat Saharazand zich onder invloed van zonlicht en warmte kan hechten aan de lak van je auto. Dit gebeurt vooral wanneer het zand niet tijdig wordt verwijderd en de zon fel schijnt. Het resultaat zijn doffe plekken of vlekken die moeilijk te verwijderen zijn en soms alleen met polijsten kunnen worden hersteld. Dit effect is vergelijkbaar met wat er gebeurt bij vogelpoep of boomhars die te lang op de lak blijft zitten. Daarom is het belangrijk om Saharazand zo snel mogelijk en op de juiste manier van je auto te verwijderen.

Auto

Zowel Saharazand als stuifmeel zijn schurend. Veeg je het droog af, dan ontstaan microscopische krasjes in de lak of op het glas. En bij zon of regen kunnen er doffe vlekken ontstaan, omdat het vuil zich vastzet.

Laat de auto dus nooit alleen in de regen staan in de hoop dat het vanzelf wegspoelt. Spoel eerst royaal af met schoon water. Pas daarna gebruik je een spons, zachte borstel of microvezeldoek. Ga je naar de wasstraat? Kies dan een programma met voorwas en hogedruk. Overweeg ook een waxbehandeling: dat maakt de lak water- en vuilafstotend, waardoor vuil zich minder snel hecht.

©Kärcher

Ramen

Na een Saharazandbui blijft er vaak een bruinig stoflaagje achter op de ramen en kozijnen. Laat dit niet te lang zitten: zonlicht en regen kunnen het zand als het ware 'inbakken', met doffe plekken als gevolg. Spoel de ramen daarom altijd eerst ruim af met schoon water. Zo voorkom je dat het zand krassen maakt tijdens het zemen. Gebruik daarna een raamwisser of een snoerloze raamreiniger voor een streeploos resultaat. Ook buitenvensterbanken verdienen aandacht: daar hoopt het stof zich vaak in hoekjes op.

Pollen zijn minder zichtbaar dan zand, maar kunnen een plakkerige laag vormen op glas. Op ramen kunnen ze zich hechten aan condens of lichte verontreinigingen, waardoor je een doffe waas ziet. Binnenramen kun je het best afnemen met een licht vochtige doek. Hebben er ventilatieroosters open gestaan, dan is het slim ook die in de schoonmaak mee te nemen: pollen komen daar makkelijk door naar binnen.

Zonwering, parasols en rolluiken

Op textiel en kunststof mengt Saharazand zich met pollen, roet en stof tot een hardnekkige laag. Vooral zonneschermen, parasols, rolluiken en buitenjaloezieën raken snel vervuild. Stel schoonmaken niet uit: bij regen trekt het vuil in de vezels of ontstaan er vlekken.

Gebruik een zachte borstel of een opzetstuk van je hogedrukreiniger om het vuil voorzichtig los te weken. Werk van boven naar beneden. Spoel goed na en laat het doek volledig drogen, bij voorkeur uitgeklapt. Behandel textiel daarna met een impregneermiddel dat vuil en vocht afstoot. Zo blijft het langer schoon én beschermd.

Lees ook: Je zonnescherm schoonmaken doe je zo

Terras en tuinmeubels

Op je terras lijkt het zand of stuifmeel misschien onschuldig. Maar wie het laat liggen, loopt het al snel naar binnen. En dat kan krassen veroorzaken op parket, pvc of laminaat. Bovendien blijven fijne stofdeeltjes aan schoenen plakken.

Verwijder Saharazand en pollen met een zachte buitenbezem of een nat-droogzuiger. Daarna kun je het terras grondig reinigen met een hogedrukreiniger. Een terrasreiniger-opzetstuk verdeelt het water gelijkmatig, voorkomt opspattend vuil en zorgt voor een egaal resultaat zonder modderspetters tegen je gevel. Denk ook aan je tuinmeubels: hout of kunststof moet je direct afspoelen en zacht afborstelen om vlekvorming te voorkomen.

Zonnepanelen

Pollen en Saharazand laten een dunne laag achter die de lichtinval op zonnepanelen vermindert. Zeker na enkele droge dagen kan het rendement met meerdere procenten dalen. Je merkt dit vooral aan een lager opgewekt vermogen in je app of omvormerdisplay.

Spoel de panelen voorzichtig af met een tuinslang of zachte borstel met water. Vermijd schurende materialen of hogedruk, want die kunnen de coating beschadigen. Gebruik alleen een neutraal schoonmaakmiddel als dat écht nodig is. Zijn je panelen moeilijk bereikbaar? Laat dan een professioneel bedrijf langskomen. Zij reinigen de panelen veilig en controleren direct of alles nog goed werkt.

©Marina Lohrbach

Ook binnen kun je last hebben

Heb je ramen of deuren open gehad tijdens een stofwolk of stuifmeelperiode? Dan ligt er vaak een fijne laag op vensterbanken, vloeren en meubels. Gebruik een stofzuiger met HEPA-filter om te voorkomen dat het stof wordt rondgeblazen. Microvezeldoekjes (licht vochtig) zijn ideaal om het stof op te nemen. Droog afnemen heeft weinig effect en verspreidt het alleen maar. Heb je hooikoorts? Dan is grondig schoonmaken extra belangrijk. Fijnstof en pollen kunnen allergische klachten verergeren.

Minder last met de juiste voorbereiding

Wanneer er Saharazand wordt verwacht, hoor je dat vaak bij het weerbericht op radio, tv of online. En ook van pollen is redelijk bekend wanneer je er last van kunt hebben – omdat dat meestal seizoensgebonden is. Met een paar simpele maatregelen beperk je de overlast:

☐ Houd een tuinslang, zachte borstel en een paar microvezeldoeken binnen handbereik.

☐ Impregneer zonwering en parasoldoek elk voorjaar.

☐ Plan vaste schoonmaakmomenten in het voorjaar en na de zomer.

☐ Overweeg wax of coating voor je auto.

☐ Houd ramen gesloten tijdens droge, stoffige dagen – zeker als je gevoelig bent voor pollen.