De uitstekende beeldschermen van iPad’s (en zeker de iPad Pro’s) maken dit apparaat verrassend geschikt voor bewerking van foto’s. En dat kan al helemaal vanaf het begin dankzij Lightroom.

We focussen ons in dit artikel op Lightroom voor de iPad, omdat het scherm groter is en het duidelijker screenshots oplevert. Maar daarbij moeten we direct melden dat de app ook prima bruikbaar is op zelfs het kleinere scherm van een iPhone! Extra praktisch is dat je desgewenst rechtstreeks van de app in RAW-formaat (DNG om precies te zijn) kunt fotograferen. Heeft als voordeel dat je alles in één app kunt regelen. Maar niets staat je in de weg om je eigen (RAW) foto-app te gebruiken.

RAW is trouwens geen must, maar je haalt er wel het onderste uit de kan mee wat betreft instel- en reparatiemogelijkheden. Laat je trouwens niet ‘afschrikken’ door de mindere kwaliteit die RAW-foto’s soms lijken te hebben. Normaliter bedenkt de iPhone de meest optimale instellingen voor zaken als contrast, helderheid, zwartpunt en veel meer. Nu moet je dat zelf doen. We hebben als voorbeeld eens een foto van een boom tegen een strakblauwe hemel geschoten. Die lucht is lang zo diepblauw niet als je zou verwachten. Gaan we maar eens wat aan doen dus!

Belichting

Eerst even nog wat spelen met belichtings-gerelateerde zaken. In deze foto valt het wel mee, maar in geval van uitgebleekte luchten komt de regelaar achter Hooglichten prima van pas. Schuif hem naar links (soms is zelfs helemaal noodzakelijk) en zie de structuur in (overbe)lichte delen terugkomen. Vergeet niet daarna om het contrast wat omhoog te zetten om een wat vlakke foto te voorkomen. Witte- en Zwarte tinten worden automatisch ingesteld. Je kunt ze aanpassen, maar vaak is dat niet direct nodig.

Kleur

Nu gaan we dan echt wat doen aan het ontbreken van sprankelende kleuren. Tik op Kleur en je ziet een nieuwe set regelaars verschijnen. Het is de regelaar achter Levendigheid waarmee je het snelst meer kleur realiseert. Verzadiging moet je niet of slechts heel spaarzaam gebruiken om een onnatuurlijk geheel te voorkomen (en dat gebeurt nogal snel met die schuif).

Soms – zoals in dit voorbeeld – geeft een heel klein beetje meer verzadiging net dat beetje extra dat een foto nodig heeft. Heb je een foto bij lamplicht gemaakt, dan zul je zien dat alles in een foto vaak wat gelig is.

Om die gelige tint in één klap te verwijderen moet je de Temperatuur-regelaar gebruiken. Of nog beter: tik op het knopje met de pipet en tik vervolgens op een onderdeel in je foto dat normaliter wit of egaal grijs is. Soms moet je nog wat van die plekken uitproberen om het mooiste resultaat te krijgen. De gele tint is dan in ieder geval helemaal weg!

Onder Effecten tref je onder meer de schuifregelaar Nevel verwijderen aan. Die kan van pas komen als je – inderdaad – een wat nevelige (al dan niet smogigge) foto hebt gemaakt en je wilt meer duidelijkheid creëren. De Vignet-regelaar is bij de gemiddelde iPhone of iPad niet direct noodzakelijk, maar soms wel als je RAW-foto’s gemaakt met een stevige telelens hebt geïmporteerd vanaf iets als een spiegelreflex.

©PXimport

Optische zaken

We slaan even een categorie over en gaan naar Optica. Handig is het om hier de schakelaar achter Lenscorrectie inschakelen aan te laten staan. Optische vervorming wordt hiermee volledig glad gestreken. De schakelaar Kleurafwijking rekent af met chromatische aberratie, ook wel bekend als ‘purple fringe’. Die Engelse benaming omschrijft het echter veel beter (al is het niet altijd paars maar vaak ook blauw of zelfs groen). Wat we bedoelen is een blauwe rand langs scherp afgetekende objecten tegen een heldere en egale achtergrond.

Denk aan bijvoorbeeld een antenne tegen een witte lucht of iets dergelijks. Soms zie je daar – na inzoomen – een vervelend gekleurd lijntje bij verschijnen. Dat is een optisch fenomeen en je kunt dit foutje snel verwijderen door de schakelaar Kleurafwijking aan te zetten.

©PXimport

Verscherpen en detail

Dan brengen we tot slot nog een bezoekje aan de categorie Detail. Hier vind je onder meer een regelaar Verscherpen. Die kan – mits niet te enthousiast gebruikt – zorgen voor een scherper ogende foto. Zet je de regelaar teveel naar rechts, dan wordt ruis ook meer zichtbaar. Met mate doen dus. Wazige foto’s (echt) scherp maken met deze regelaar gaat je trouwens niet lukken, daar is ie niet voor bedoeld.

Prettig voor als je een wat oudere iPhone of iPad hebt die een minder lichtgevoelige camera aan boord heeft is de regelaar Ruisreductie. Gebruik deze met mate, teveel ruisreductie levert wazige foto’s zonder detail op. Dat kun je dan weer deels ondervangen met de regelaar Detail en eventueel ook Verscherpen. Vooral de regelaar Reductie kleurruis kan soms flink helpen bij avondfoto’s gemaakt in een stedelijke omgeving.

Perspectiefcorrectie

De categorie Geometrie tot slot komt mooi van pas als je eens een foto van een schilderij hebt gemaakt. Sta je daar niet exact voor, dan ontstaat vertekening. Met de regelaars alhier – al dan niet gebruik makend van hulplijnen – zet je alles weer zo neer alsof je er kaarsrecht voor staat. Zou zouden we onze van beneden naar boven gefotografeerde boom zelfs zo neer kunnen zetten dat ’t lijkt alsof we er met een drone vanaf grotere hoogte een plaatje van gemaakt hebben. Zet in dat geval wel de schakelaar Uitsnijden behouden aan om de nieuwe gecorrigeerde afbeelding netjes te kaderen. In dit voorbeeld hebben we hem juist uitgezet om te laten zien wat er nou precies gebeurt.

©PXimport

Weg met ongewenste zaken

Helemaal rechts – in het verticale knoppenbalkje – vind je nog meer onderdelen die Lightroom te bieden heeft. De pleisterknop kan bijvoorbeeld van pas komen als je een object in beeld hebt staan dat je liever niet zou zien. Zou zou je deze in het gras liggende zonnebril snel weg kunnen halen. Kwestie van op de pleister tikken en dan stapsgewijs steeds een stukje op de zonnebril. Vergroot of verklein het aanpasgebied via de schuifregelaar Grootte.

©PXimport

Is je foto eenmaal bewerkt, dan is het tijd om hem te exporteren naar je filmrol. Dat kan op verschillende manieren. Kies ten eerste op de deelknop rechtsboven in beeld. Voor een snelle opslag klik je op Exporteren naar Filmrol. Of bewaar de foto ergens in een map via de daarvoor bestemde optie. Wil je meer controle over het eindresultaat, dan tik je op Exporteren als. Nu kun je kiezen uit verschillende ondersteunde bestandstypen, de mate van compressie en nog veel meer. Door op Meer opties te tikken zijn bijvoorbeeld ook metagegevens uit een foto te verwijderen. Denk aan bijvoorbeeld locatiegegevens en dergelijke!

Wie deze Black Friday zijn woonkamer wil omtoveren tot een thuisbioscoop, treft het: 2025 is een ongekend sterk jaar voor soundbar-deals. Topmodellen van JBL, LG, Sonos, Samsung én Sony zijn tot de laagste prijs ooit gedaald en behoren bovendien tot de beste systemen van dit moment.

In dit artikel lees je precies welke vijf soundbars er écht bovenuit steken en waarom deze aanbiedingen zo interessant zijn. Je krijgt per model een uitgebreid beeld van de mogelijkheden, de geluidskwaliteit en natuurlijk de actuele Black Friday-prijs. Zo kies je gegarandeerd de soundbar die perfect past bij jouw ruimte, tv en luisterstijl.

LET OP: PRIJZEN KUNNEN DE KOMENDE DAGEN SCHOMMELEN (EN NÓG LAGER UITPAKKEN)!

©JBL

JBL Bar 800 MK2: krachtige surround, afneembare speakers

De JBL Bar 800 MK2 is afgeprijsd tot de laagste prijs ooit en dat maakt de soundbar meteen een van de spannendste Black Friday-aanbiedingen. Deze 7.1-opstelling combineert veelzijdigheid met brute kracht: in totaal 780 watt, een 10-inch subwoofer en twee volledig draadloze, afneembare surroundspeakers. Dankzij Virtual Dolby Atmos en MultiBeam 3.0 vult het systeem de hele kamer met hoogte-effecten en breed uitgespreide details. De soundbar detecteert en versterkt subtiele elementen zoals voetstappen of het ritselen van kleding, terwijl PureVoice 2.0 ervoor zorgt dat dialogen helder blijven, zelfs in actiescènes. Je sluit de bar met één HDMI-kabel aan op je tv en streamt via wifi, AirPlay 2 of Google Cast. De JBL ONE-app helpt bij de installatie en kamerkalibratie, waardoor je in een paar minuten een perfect gebalanceerde set hebt. Voor ongeveer 798 euro is dit een van de meest complete systemen in zijn prijsklasse.

©LG

LG DSC9S: premium-upgrade voor de OLED C-serie

De LG DSC9S maakt deze Black Friday vooral indruk dankzij zijn scherpe prijs van rond de 399 euro, zeker gezien het feit dat deze soundbar is ontworpen als perfecte match met LG’s OLED C-serie. De 3.1.3-configuratie levert drie opwaarts gerichte speakers, waardoor Dolby Atmos-effecten realistisch boven je worden geplaatst. De soundbar werkt naadloos samen met compatible LG-tv’s via WOW Orchestra, waarbij de tv-speakers én soundbar volledig synchroon worden aangestuurd. De draadloze subwoofer zorgt voor stevige baslagen en wie later wil uitbreiden, kan een rear-kit koppelen voor nóg meer surround. Dankzij wifi, AI-Sound Pro, uitgebreide instellingen in het tv-menu en een strakke Synergy-bracket is dit pakket zowel technisch als visueel een prachtige aanvulling op een moderne woonkamer.

©Sonos

Sonos Arc Ultra: premium 9.1.4-geluid voor een scherpe prijs

Dat Sonos dit jaar een Black Friday-knaller neerzet, is bijzonder. De Arc Ultra is een ultramoderne soundbar die voor zo'n 799 euro een verrassend complete 9.1.4-ervaring biedt. Met 14 afzonderlijke drivers, een dual-membraan woofer en slim geplaatste side- en upfiring-speakers creëert de Arc Ultra een meeslepend Atmos-geluid dat je van alle kanten omringt. De nieuwe Sound Motion-technologie zorgt voor diepere bassen dan eerdere modellen, terwijl Trueplay automatisch de akoestiek van je kamer optimaliseert. Je streamt muziek via AirPlay 2, de Sonos-app of talloze andere diensten en kunt moeiteloos uitbreiden met extra subs of rear-speakers. Voor wie audiofiel niveau wil zonder losse versterker of complexe bekabeling, is dit waarschijnlijk de smaakmaker van dit jaar.

©Samsung

Samsung HW-Q990D: de absolute surround-koning

De Samsung HW-Q990D blijft een van de meest indrukwekkende all-in-one-surroundsystemen die je kunt kopen. De 11.1.4-opstelling met 22 speakers vult de kamer met een gigantische geluidskoepel, compleet met draadloze rear-speakers en een subwoofer die je letterlijk voelt. Samsung’s Q-Symphony werkt perfect samen met nieuwe Samsung-tv’s, waarbij tv-speakers en soundbar een hybride systeem vormen dat nog voller klinkt. De automatische kalibratie via SpaceFit Sound zorgt ervoor dat het systeem precies wordt afgestemd op jouw ruimte, terwijl draadloze Dolby Atmos het kabelgeweld beperkt. Met een Black Friday-prijs van ongeveer 712 euro blijft dit systeem de onbetwiste keuze voor mensen die zonder moeite een complete bioscoopervaring willen.

©Sony

Sony Bravia Theatre System 6: eenvoud met écht 5.1.2-geluid

Het Sony Bravia Theatre System 6 is een ideale keuze voor wie wél surround wil, maar geen losse componenten of ingewikkelde installatie. De 5.1.2-set levert 1000 watt vermogen, echte rear-speakers en een draadloze subwoofer, waardoor je een stevige, dynamische bas en een overtuigend geluidsbeeld krijgt. Sony’s Vertical Surround Engine en S-Force Pro zorgen voor hoogte-effecten en breed uitgesmeerd geluid, zelfs zonder extra speakers aan het plafond. De dialogen blijven helder door de geïntegreerde centerspeaker, terwijl je alles bedient via de Sony Bravia-app. Voor zo'n 479 euro is dit een heel complete set voor films en series, die qua prijs-kwaliteitverhouding deze Black Friday bijzonder goed scoort.

TP-Link breidt zijn Tapo-assortiment uit met de P410M, een slimme wifi-stekker die geschikt is voor gebruik buitenshuis. De stekker is weerbestendig en maakt het mogelijk om tuinverlichting, terrasverwarmers of kerstverlichting eenvoudig te bedienen via een app of spraakassistent.

De Tapo P410M ondersteunt het smart home-protocol Matter en is daardoor te gebruiken binnen uiteenlopende ecosystemen van onder meer Apple, Google en Amazon. Via de Tapo-app kunnen gebruikers schema's instellen, de stekker laten schakelen bij zonsondergang of doen alsof er iemand thuis is met de afwezigheidsmodus. De stekker kan ook samenwerken met andere Tapo-apparaten, zoals bewegingssensoren of beveiligingscamera's.

Een opvallende functie is nuldoorgangsdetectie. Daarbij schakelt de stekker alleen op het moment dat er geen spanning op de stroomdraad staat, wat vonkvorming voorkomt bij het aan- of uitzetten van apparaten met een hoog stroomverbruik. Dit moet de levensduur van de schakelaar verlengen.

©TP-Link Tapo

De ingebouwde energiemonitor houdt het stroomverbruik bij en kan worden ingezet voor slimme automatiseringen. Zo kan bijvoorbeeld via een spraakassistent worden gemeld wanneer een wasmachine klaar is, of kan een oplader automatisch worden uitgeschakeld zodra een fietsaccu vol is. Ook kan de P410M de energiestroom meten van kleine zonnepaneelinstallaties, zoals op een balkon.

De Tapo P410M heeft een IP54-certificering en is daardoor spatwaterdicht. Hij functioneert bij temperaturen van -20 tot +50 graden Celsius en heeft een zelfsluitende klep om de aansluiting te beschermen tegen stof en vocht.

De TP-Link Tapo P410M is per direct verkrijgbaar voor een adviesprijs van 31,99 euro.